Warmińsko-Mazurskie Zawody Matematyczne Eliminacje – cykl styczniowy
Poziom: szkoły ponadgimnazjalne, 10 punktów za każde zadanie
Zadanie 1.
Znajdź dwa dzielniki pierwsze liczby 5353-3333 .
Można skorzystać z artykułu o kongruencjach zamieszczonego stronach zawodów w strefie matematyki.
Rozwiązanie.
Pierwszy sposób.
Ponieważ kolejne potęgi liczb nieparzystych są nieparzyste, to na pewno różnica będzie parzysta. Stąd jednym z dzielników będzie liczba 2.
Teraz spójrzmy na ostatnie cyfry kolejnych potęg liczby 53:
…3, …9, …7, …1, …3, …9, …7, …1, …3, …9, …7, …1 itd.
Podobnie dla liczby 33 mamy
…3, …9, …7, …1, …3, …9, …7, …1, …3, …9, …7, …1 itd.
Ostatnie cyfry co cztery się powtarzają. Dla potęg zarówno 53 i 33 przy dzieleniu na 4 mamy resztę 1, więc liczby 5353 i 3333 będą kończyć się na pierwszą cyfrę takiej czwórki, czyli cyfrę 3 , a po odjęciu ostatnią cyfrą będzie 0.
Stąd drugim dzielnikiem może być np. 5.
Drugi sposób wykorzystujący własności kongruencji.
Łatwo policzyć, że 532 1 (mod10), co prowadzi do relacji )
10 (mod )
1 ( ) 53 (
5352 2 26 26 , czyli 5352 1 (mod10). Mnożąc ostatnią równość obustronnie przez 53 otrzymujemy 535353 (mod10), co ostatecznie daje
) 10 (mod 3
5353 .
Podobnie 332 1 (mod10), co prowadzi do relacji 3332 (332)16 (1)16 (mod10), czyli 3332 1 (mod10). Mnożąc ostatnią równość obustronnie przez 33 otrzymujemy
) 10 (mod 33
3333 , co ostatecznie daje 33333 (mod10).
Wobec tego różnica spełnia relację 5353333333 (mod10), czyli )
10 (mod 0 33
5353 33 .
Skoro liczba dzieli się przez dziesięć, to drugim dzielnikiem może być liczba 5.
Odp. Dwa pierwsze dzielniki, to liczby 2 i 5.
Zadanie 2.
Udowodnij, że jeśli ab0 i a2b2 4ab, to log3 2 ) 1 log(
)
log(ab ab .
Rozwiązanie.
Zauważmy, że z założenia a2b2 4ab po odjęciu od obu stron równania ab2 otrzymujemy
a2 2abb2 2ab, czyli
ab
2 2ab, z założenia a b0, więc ab 2ab.Natomiast, jeśli do obu stron równania a2b2 4ab dodamy ab2 , to
ab b
a
ab b
a
ab b
ab a
6 6 ) (
6 2
2 2 2
Wykorzystując równości ab 2ab i ab 6ab otrzymujemy
P
ab ab ab
ab b
a b
a L
3 2log 3 1 log
2 log 6 ) 2 log(
) 6 log(
) log(
) log(
Zadanie 3.
Wykaż, że jeżeli x ,,y z są odpowiednio szóstym, osiemnastym i trzydziestym ósmym wyrazem dwóch ciągów arytmetycznego i geometrycznego, to xyzyzxzxy 1. Rozwiązanie.
Niech
a oznacza ciąg arytmetyczny, a n
b ciąg geometryczny. n Wówczas ze wzoru na n-ty wyraz tych ciągów mamy:1 37 1
38 38
1 17 1
18 18
1 5 1
6 6
37 17 5
q b r a z b
a z
q b r a y b
a y
q b r a x b
a x
Stąd
r z
y
r x z
r r
a r a y x
20 32
12 17
5 1
1
Uwzględniając powyższe warunki przekształcamy lewą stronę tezy:
0 1
10 444 112
544 132
100 120
37 12 1 17 32
1 5 20
1
q b q
b q b q
b
q b q
b q
b z
y x
r r
r r r r
r r
y r x x z z y
c.n.d.
Zadanie 4.
Boki trójkąta ABC mają długości |AB| = 4, |AC| = |BC| = 8. Oblicz stosunek pól figur, na które symetralna boku AC rozcina trójkąt ABC.
Rozwiązanie.
Niech punkt C1 będzie spodkiem wysokości opuszczonej z wierzchołka C, B1- spodkiem wysokości opuszczonej z wierzchołka B, E – punktem przecięcia się symetralnej boku AC z bokiem AC F – z bokiem BC.
Dane: |AB| = 4 , |AC| = |BC| = 8 Szukane:
ABFE EFC
P P
= ?
1.Obliczam długość wysokości |CC1| z twierdzenia Pitagorasa
CC1
2 AC1
2
AC 2, czyli
CC1
2 8 2 22 152 60 4
1 64
CC 2. Obliczam pole trójkąta ABC
2 1
1 AB CC
PABC , stąd 4 2 15 4 15
2
1
ABC P
3. Obliczam długość wysokości |BB1|
2 1
1 AC BB
PABC , co daje równanie 8 1 2
15 1
4 BB ,
a stąd BB1 15.
4. Obliczam długość odcinka |AB1| z trójkąta np. ABB1 i z twierdzenia Pitagorasa
1 15 42
1
2 2
1 2
1
AB
AB BB
AB
5.Obliczam długość odcinka |B1E|
|B1E| = 4 –1 = 3, gdyż |AE| = AC 2
1 , E – środek odcinka AC
6. Trójkąt BB1C~ EFC , są one prostokątne i mają jeden kąt wspólny, więc stosunek długości odpowiednich boków jest stały
1
1 BB
EF C
B
EC , stąd 7 15 4 EF
i po przekształceniu
7 15
4 EF 7.Obliczam pole trójkąta CEF
7 15 8 7
15 4 4 2 1 2
1
EC EF
PCEF 8. Obliczam pole czworokąta ABFE
7 15 20 7
15 15 8
4
ABC CEF
ABFE P P
P 9. Obliczam szukany stosunek
5 2 20
8 7
15 20
7 15 8
ABFE CEF
P P
Odp. Stosunek pól figur, na które symetralna boku AC rozcina trójkąt ABC wynosi 2 : 5.
Zadanie 5.
W trapezie poprowadzono przekątne i otrzymano cztery trójkąty o polach P1,P2,P3,P4 ( tak jak na rysunku)
Wykaż, że P22 P1P3.
Rozwiązanie.
Dowód:
Najpierw pokażemy, że P4=P2
A B
C
P3
P2
P1
P4
D
O
W trójkącie ABD i ABC wysokości poprowadzone z wierzchołków D oraz C są równe (wysokość trapezu) i oznaczmy je h.
Czyli PABD hAB PABC 2
1 . Możemy zapisać, że
2 4
3 2 3 4
3 2 3
4
P P
P P P P zatem
P P P
oraz P
P
PABD ABC
Trójkąty ABO oraz DOC są podobne ( z cechy KKK) . Przyjmijmy że skala ich podobieństwa wynosi k. W takim razie na rysunku oznaczmy długości odpowiednich boków oraz
wysokości poprowadzone z wierzchołków A i C
Wtedy
3 2 1
2 3 1 4 2 1 2 4 3
1 2 2
1
4 3 3
4
2 1 2
1
2 1 2
1
P P P P P P P P
P P P
P k kx P H P
x H P
P k kx P H P
x H P
C C
A A
c.n.d.
A B
C
P3
P2
P1
P4
D
O x
kx HA
HC