Gramatyka praktyczna języka rosyjskiego
z ćwiczeniami
NR 151
Gramatyka praktyczna języka rosyjskiego
z ćwiczeniami
Jolanta Lubocha-Kruglik Oksana Małysa
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
·
Katowice 2014Redaktor serii Językoznawstwo Słowiańskie Henryk Fontański
Recenzenci Halina Chodurska Andrzej Sitarski Konsultacja naukowa Anna Zych
5
Spis treści
Od autorek Rzeczownik
Kategorie gramatyczne rzeczowników Kategoria przypadka
Podział na deklinacje Odmiana nazwisk rosyjskich Odmiana nazw geograficznych Rzeczowniki nieodmienne Kategoria rodzaju
Określenie rodzaju rzeczowników odmiennych Różnice w rodzaju rzeczowników
Nazwy narodowości Nazwy zwierząt Kategoria liczby
Tworzenie imion odojcowskich Przymiotnik
Klasyfikacja przymiotników
Tworzenie krótkich form przymiotników Odmiana przymiotników
Przymiotniki nieodmienne Stopniowanie przymiotników Zaimek
Podział zaimków ze względu na znaczenie Odmiana zaimków
Użycie zaimka кто w konstrukcji те, кто Użycie zaimków какой, который
Liczebnik
Liczebniki główne Odmiana liczebników Liczebniki porządkowe Działania arytmetyczne
Tabliczka mnożenia (przykłady)
9
3030 2925 2523 2220 1919 1816 1212 1111
4847 4039 39 3636 3231
5756 5551 4949
6
Określanie wieku
Konstrukcje zawierające charakterystykę ilościową Przysłówek
Znaczenia przysłówków Stopniowanie przysłówków Przysłówki тоже i также
Przysłówki здесь, сюда, там, туда Ważniejsze zasady pisowni przysłówków
Kategoria stanu. Predykatywy, przysłówki predykatywne Czasownik
Bezokolicznik
Czasowniki przechodnie i nieprzechodnie Kategorie gramatyczne czasownika Koniugacja czasownika
CzasTryb
Rekcja czasowników
Użycie znaku miękkiego ь w formach czasownikowych Imiesłowy
Imiesłowy przymiotnikowe Imiesłowy przysłówkowe Partykuły
Przyimek
Wybrane konstrukcje z przyimkami Spójnik
Stosunki przestrzenne
Oznaczanie przestrzeni, w której zachodzi działanie Wyznaczenie trasy ruchu
Określanie kierunku ruchu Oznaczanie punktu wyjścia Stosunki czasowe
Dokładne określanie czasu Oznaczanie czasu akcji
Oznaczanie czasu trwania akcji Oznaczanie uprzedniości w czasie Oznaczanie powtarzalności w czasie Oznaczanie jednoczesności
Oznaczanie czasu w przybliżeniu Bezprzyimkowe konstrukcje czasowe Konstrukcje czasowe ze słowem время
57
64 6262 6261 5959 58
9897 9696 95 93 90 88 8681 81 8077 7572 7066 6665 65
112111 111104 101100 100 98
114114 113
7 Oznaczanie / ustalanie daty
Utarte konstrukcje wyrażające stosunki czasowe Stosunki przyczynowe
Inne konstrukcje przyczynowo-skutkowe występujące głównie w stylu oficjalno- -urzędowym
Stosunki celowe
Wyrażenie stosunków modalnych
Możliwość / brak możliwości wykonania działania przez kogoś Wyrażenie konieczności
Wyrażenie zgody
Wyrażenie zakazu / braku zgody
Wyrażenie działań pożądanych / żądania / życzenia Pobudzenie do działania
Prośba
Rada, zalecenie
Nakaz, wymóg, żądanie Zaproszenie
Przypuszczenie Obawa Ostrzeżenie Wątpliwość Wyrażenie negacji
Zdania z negacją ogólną Zdania z negacją częściową
Podkreślenie kategoryczności negacji
Wybrane frazeologizmy rosyjskie zawierające zaimki i przysłówki przeczące Użycie konstrukcji przeczących w wybranych formułach etykiety językowej Wyrażenie porównania i zestawienia
Stopień wyższy przymiotników i przysłówków Zdania podrzędne ze spójnikami чем lub нежели
Wyrażenia ze spójnikami как, как и, как бы, будто, как будто, будто бы, словно, точно, вроде
Wyrażenia z przyimkami в виде / в форме oraz типа / вроде / наподобие + rzeczownik w formie dopełniacza
Wyrażenia z przyimkiem под + rzeczownik w formie biernika Wyrażenia z rzeczownikiem w formie narzędnika
Konstrukcje ze słowami похож, подобен, схож, напоминает
Konstrukcje z przysłówkami z prefiksem по- utworzonymi od przymiotników Konstrukcje z przymiotnikami relacyjnymi (względnymi)
Konstrukcje z przymiotnikami złożonymi
Konstrukcje przyimkowe по сравнению, в сравнении с…, сравнительно с…
+ rzeczownik w formie narzędnika
115116
117
119 121 125125
134134 133 130131 131132 129128 127
140139 138138 137 135135 134
137
144
146146 145145 144145 143143 143
147 147
Konstrukcja: mianownik rzeczownika + dopełniacz liczby mnogiej rzeczownika Konstrukcje ze spójnikami чем… тем…
Konstrukcja przyimkowa в отличие от + dopełniacz Konstrukcja в противоположность, вопреки + celownik
Ćwiczenia Test 1 Rzeczownik
Test 2 Przymiotnik Test 3 Zaimek Test 4 Liczebnik Test 5 Przysłówek Test 6 Czasownik Test 7 Stosunki czasowe Test 8 Rekcja
Test 9 Zbiorczy Test 10 Zbiorczy Test 11 Zbiorczy Test 12 Zbiorczy Test 13 Zbiorczy Test 14 Zbiorczy Klucz do ćwiczeń Bibliografia
197195 190182 178171 165158 153 149149 148148
241 227 203209 213216 221
Od autorek
Gramatyka praktyczna języka rosyjskiego z ćwiczeniami przygotowana została z myślą o osobach, które rozpoczynają naukę języka rosyjskiego od podstaw i będą ją kontynuować.
Część teoretyczna ogranicza się do takiego zakresu materiału, który powinien zostać opanowany przez osoby chcące nauczyć się języka rosyjskiego w stopniu umożliwiającym komunikację. W związku z tym część ta obejmuje wiadomości zarówno z gramatyki funkcjonalnej, jak i z pragmatyki oraz stylistyki.
Ćwiczenia uwzględniają podejście komunikacyjne, preferowane obecnie w nauczaniu języków obcych. Wiele ćwiczeń zawiera nowy materiał leksykalny, przydatny w różnych sytuacjach komunikacyjnych. Do większości ćwiczeń przy- gotowany został klucz, pozwalający na samodzielną weryfikację efektów pracy.
Jolanta Lubocha-Kruglik Oksana Małysa
Redaktor: Olga Nowak Projekt okładki: Kamil Sarnowski Opracowanie graficzne: Magdalena Starzyk
Redaktor techniczny: Małgorzata Pleśniar Korektor: Mirosława Żłobińska
Łamanie: Alicja Załęcka
Copyright © 2014 by Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Wszelkie prawa zastrzeżone ISSN 1644-0552 ISBN 978-83-226-2270-4
(wersja drukowana) ISBN 978-83-8012-123-2
(wersja elektroniczna)
Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego ul. Bankowa 12 B, 40-007 Katowice
www.wydawnictwo.us.edu.pl e-mail: wydawus@us.edu.pl
Wydanie I. Ark. druk. 15,25. Ark. wyd. 17,5. Papier offset. kl. III, 90 g Cena 28 zł (+ VAT)
Druk i oprawa: „TOTEM.COM.PL Sp. z o.o.” Sp.K.
ul. Jacewska 89, 88-100 Inowrocław