ROK VIII
1928
RUCH PRAWNICZY
EKONOMICZNY
I SOCJOLOGICZNY
ORGAN WYDZIAŁU PRAWNO-EKONOM. UNIWERSYTETU I WYŻSZEJ SZKOŁY HANDLOWEJ W POZNANIU
POŚWIĘCONY NAUCE i ŻYCIU
PRAWNEMU i GOSPODARCZEMU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
WYCHODZI W PIERWSZYM MIESIĄCU KAŻD. KWARTAŁUREDAKTOR NACZELNY I KIEROWNIK DZIAŁU PRAWNICZEGO:
PROF. DR. ANTONI PERETIATKOWICZ
EKONOMICZNEGO: Dyr. GLABISZ, Prof. NOWAKOWSKI i Prof TAYLOR
K I E R O W N I C Y D Z I A Ł Ó W : SOCJOLOGICZNEGO: Prof. Dr. J. ST. BYSTROŃ i Prof.
Dr. Cz. ZNAMIEROWSKI SĄDOWNICTWA: Sędzia Sądu Najw. W. MISZEWSKI
ROCZNIK ÓSMY 1928
PIERWSZE PÓŁROCZE
POZNAŃ 1928
SKŁAD GŁÓWNY: KSIĘGARNIA ŚW. WOJCIECHA
Komitet Redakcyjny:
Dyr. Adamczewski, Ks. Prof. Adamski, Dr. Baumgarten, Dr. Begale, dyr. Biskupski, Prof. Dr. Bossowski, W. Bronowski, Dyr. Brzeski, Prof. Dr. Brzeski, Dr. Całkosiński, Prof. Dr. Caro, St. Czarnowski, Dr. Daszyńska-Golińska, Dr. Dbałowski, R. Dunin, Dr. J. K. Gidyń-ski, Prof. Dr. Glaser, Prof. Wł. GrabGidyń-ski, Dyr. Hebda, Prof. Horo-szkiewicz, J. Hubert, Dr. Janicki, Prof. Dr. Kasznica, R. Kusztelan, P. Leśniowski, Dr. Leżański, Prof. Dr. Lisowski, Cz. Madey, Dr. J. Makowski, Prof. Dr. Nadobnik, Prof. Dr. Ohanowicz, Dr. Wł. Orski, A. Ostrowski, Dr. Paczkowski, Dyr. St. Pawłowski, Dr. Po rowski, Dr. Pernaczyński, J. Prokopowicz, Prez. Ratajski, Dr. Rosiński, Prof. Dr. Rutkowski, Dyr. Samulski, Dr. Sławski, Dr. Skorny, Prof. Dr. Stelmachowski, Dyr. Stelmachowski, Prof. Dr. Sułkowski, M. Szawleski, T. Szczurkiewicz, Prez. W. Szulczewski, Prof. A. Szymański, Prof. Dr. Taylor, W. Trampler, Dr. Urbański, Prof: Dr. Wasiutyński, Dyr. Waszyński, Prof. Dr. Winiarski, Prez. Wyrzykowski, Prez. Zakrzewski, Prof. Dr. S. Zaleski, rad. Z.
Zaleski, Prof. Dr. Znaniecki.
Sekretarz Redakcji i Redaktor odpowiedzialny
magister praw Maria Zakrzewska
Przy oprawie zeszytów (3 i 4) w jeden tom należy
usunąć kartę tytułową oraz wykaz treści zeszytów po
szczególnych, umieszczając natomiast poniższy wy
kaz treści wraz z kartą tytuł. za drugie półrocze 1928
Treść rocznika ósmego
Pierwsze półrocze 1928
I. Artykuły
B r z e s k i Tadeusz prof. : Początki pieniądza 188* B r u c k u s Borys prof.: Kryzys ekonomiczny w Sowieckiej Rosji
i Opozycja 244* K a s z n i c a Stanisław prof.: Władze administracji ogólnej . . . 137*
G r a b s k i Władysław prof.: Najkorzystniejszy rozmiar gospodarstw
wiejskich 237* M a d e y Czesław: Pożyczka zagraniczna i druga stabilizacja . . . 60*
M i s z e w s k i Wacław sędzia S. N.: Wyroki wstępne w projekcie
polskiej procedury cywilnej 48* M u s z a l s k i Edward Dr.: Sytuacja polsko-litewska, ani wojna, ani
pokój — stan trzeci: odosobnienie . . . 177* P e r e t i a t k o w i c z Antoni prof.: Reforma Konstytucji Polskiej . 130* R u n d s t e i n Szymon adw.: Kodyfikacja prawa międzynarodowego 1* S k a l s k i Witold: Krytyka projektu rozporządzenia Prezydenta Rze
czypospolitej o księgach i bilansach handlowych . . . ... 67* S t a r z y ń s k i Stanisław prof.: O niezmienialności ustaw w dawnej
Polsce a dzisiejszej 119* S t e l m a c h o w s k i Bronisław prof.: Kilka zasadniczych uwag do
projektu kodeksu polskiej procedury cywilnej 44* S t e l m a c h o w s k i Bronisław prof.: O zasady polskiej procedury
cywilnej 170* S z y m a ń s k i Antoni X. prof.: Uwagi z powodu projektu Rozporzą
dzenia Prezydenta o umowach zbiorowych 52* L. Z a l e s k i Stefan prof.: Istota i rozwój naukowej organizacji pracy 201*
Z n a n i e c k i Florjan prof.: Początki myśli socjologicznej . . . 78* A n k i e t a
C y b i c h o w s k i Z. prof.: Czy dekret prasowy obowiązuje? C z a p i ń s k i Władysław : „ „ „ „ G l a s e r St. prof. : „ „ „ „ K o m a r n i c k i Z. prof.: „ „ „ „ K u l c z y c k i L. prof.: „ „ „ „ 98* 99* 102* 103* 106*
IV Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny
P e r e t i a t k o w i c z A. prof. „ „ „ „ . . . 107* S i t n i c k i Z. sędzia pokoju: „ „ „ „ . . . 111* S t a r z y ń s k i St. Dr. prof. : „ „ „ „ . . . 115*
S t e l m a c h o w s k i Br. prof. : „ „ „ „ 115*
II. Przegląd piśmiennictwa
A . D z i a ł p r a w n i c z y
A v a n t - p r o j e t de code pénal tchécoslovaque 252 B e r e z o w s k i C.: O polskim projekcie międzynarodowego prawa
karnego . . 246 B i n d e r W.: Ustawa o Najwyższym Trybunale Administracyjnym . 5
B o r c h N. : Le principe des ÎTationalités et la question Lithuanienne
(rec. W. Bronowski) 62 B o u f f a ł ł Br.: Ochrona mniejszości w prawie narodów (rec. prof.
Kutrzeba) 51 C y b i c h o w s k i L.: Polskie prawo państwowe (rec. prof. Peretiat
kowicz) 1 C y b i c h o w s k i Z.: Międzynarodowe prawo karne (rec. prof.
Bos-sowski) 245 D e r y n g A.: Międzynarodowe zobowiązania Polski w zakresie szkol
nictwa mniejszości narodowościowych (rec. W. Bronowski) . 54
D e v a u x J.: Le régime des décrets (rec. A. Miller) 24 D o b i e c k i A. i Ś l a s k i R. : Polska ustawa przemysłowa z ob
jaśnieniami (rec. prof. Hubert) 6 D r z e w i e c k i H: O izbach notarjalnych (rec. prof. Br. Stelma
chowski) . . 277 F é l i x M. : Petit dictionnaire de droit municipal (rec. prof. Hubert) . 25
F e l l e r Br.: Sprawa polis przedwojennych a ubezpieczenie zbiorowe . 276 F i g l a r o w i c z A.: O Komisji odszkodowań (K. Kierski) . . . . 6 1 F ü r s t J. : Der Widersinn d. polnischen Korridors (rec. Dr. St.
Slawski) 69 G i d y ń s k i K.: Zagadnienie niesłusznego wzbogacenia w prawie
wekslowem 273 G l a s s J. i K u z i o r St.: Ustawa hipoteczna z 1818 r. w brzmieniu
z 1919 r 276 H e i n d 1 R. : Der Berufsverbrecher 253
T e n ż e : System u. Praxis der Daktyloskopie u. der sonstigen tech
nischen Methoden der Kriminalpolizei 254 G o ł ą b St. : Ustawa o prawie autorskiem (rec. J. Górski) . . . . 272
G w i a z d o m o r s k i J,: Przejęcie długu (rec. prof. A. Ohanowicz) . 266 J a n u s z W.: Kremacja czyli pogrzebowe spalanie zwłok oraz obecny
Treść rocznika ósmego (I. półrocze) V
K o d e k s c y w i l n y (austrjacki) 268 L a n g r o d St.: Goethe jako adwokat . . . 279
L a n g r o d St.: O reformę aplikacji 278 L e n z A. : Grundriss der Kriminalbiologie 255 K o n i c H.: Prawo rzeczowe (rec. Dr. R . Paczkowski) . . . . 269
K u r a t o w - K u r a t o w s k i R.: La nouvelle législation polonaise
sur la repression de la concurrence déloyale 274
M a ć k o J.: Prostytucja 249 N o e l H.: Les gouvernements de fait devant le juge (rec. prof. J. Ma
kowski) 64 N o w a k o w s k i J.: Ustawa wodna (rec. prof. Hubert) . . . . 7
P i a s e c k i A.: O parlamentaryzmie trzeciej republiki . . . . 3 P o p i e l Fr.: Obrońca i tegoż stanowisko według projektu ustawy po
stępowania karnego 248 P r z y b y ł o w s k i K.: Kilka uwag w kwestji wpływu przepisów
konkordatu z 10. II. 1925 w dziedzinie prywatno-prawnej . . 273 R e c k e W. : Die polnische Frage als Problem der europäischen Politik
(rec. W. Bronowski) 70 R e v u e Pénitentiaire de Pologne 251
R o b e r t H.: Les grands procès de l'histoire 252
S e y d a M.: Polska na przełomie dziejów (rec. W. Bronowski) . . 56
S p i r o p o u l u s : Die de facto Regierung im Völkerrecht (rec. prof.
J. Makowski) 74 S p r a w o z d a n i e z d z i a ł a l n o ś c i p r o k u r a t o r j i g e n e
r a l n e j 22 S w i d a W. : Przestępstwo zarażenia chorobą weneryczną w polskich
projektach kodeksu karnego ,247 S z y m a ń s k i X. A.: Mussolini i korporacyjna przebudowa Włoch 4
T o m c z a k Wł. i G o l d m a n n A.: Ustawa handlowa (ustaw
tor-gowyj) 275 T r i e p e l H.: Staatsrecht u. Politik (rec. A. Miller) 26
W a c h h o l z L.: Alkoholizm a przestępstwo 248
T e n ż e : Alkohologja 248 W a l n y Z j a z d Kandydatów Adwokackich 299
W e h r W.: Nacjonalizm państwa współczesnego i jego skutki w pra
wie międzynarodowem (rec. W. Bronowski) 58 W i t w i c k i Wł.: Psychologja dla użytku słuchaczów wyższych za
kładów naukowych 249 W r ó b l e w s k i Br.: Prawo karne a moralność . . . 246
W y r ó d J. : Zarys polskiej ustawy przemysłowej (rec. prof. Hubert) 10
Z z a g a d n i e ń s a m o r z ą d u (rec. prof. Hubert) 15 Z b i ó r O r z e c z e ń Sądu Najwyższego (Izba Pierwsza) . . . 279
VI Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny
B i b l j o g r a f j a
Prawo konstytucyjne i administracyjne . 27 Prawo karne, proces karny i inne nauki kryminologiczne . . . . 256
B . D z i a ł e k o n o m i c z n y
A r e n d t J. : La nature, l'organisation et le programme des Sindicats
ouvriers chretiens (rec. Dr. A. Szymański 109 B a g i ń s k i H.: Zagadnienie dostępu Polski d o morza . . . . 317
D a s z y ń s k a - G o l i ń s k a Z.: Zagadnienie polityki populacyjnej
(rec. prof. M. Nadobnik) . 3 1 2 D r u ż b a c k a A. D. : L'assurance-chômage en Pologne (rec. prof.
Daszyńska-Golińska) 323 D r z e w i e c k i P.: Środki zapobieżenia klęsce mieszkaniowej i bez
robociu 327 F u s s H.: Zapobieganie bezrobociu i stabilizacja życia gospodarczego 325
F u s s H.: Zapobieganie bezrobociu i stabilizacja życia gospodarczego 327 T e n ż e : Les principes directeurs de l'assurance chômage (rec. prof.
Z. Daszyńska-Golińska) 325 G e r m a i n M.: Histoire économique et financière 82
G l a s s H. : Zamach bolszewizmu na młodzież . 328
G r a b s k i Wł. J. : Karol Fourier (rec. prof. Edw. Taylor) . . . 280 H a y e m J. : Mémoires et documents pour servir à l'histoire du
com-merce et d'industrie en France 83 K o m o r o w s k i W. : Współczesny handel zbożowy (rec. A. Ostrowski) 91
K i s c h C. H. and E l k i n W. A.: Central Banks (rec. Dr. Janicki) 307
K o s s o w M.: Finlandja z r. 1926 320 K r z y ż a n o w s k i W.: Terytorjalne rozmieszczenie przemysłu . . 319
L e r c h H. : Hessische Agrargeschichte des XVII u. XVIII Jahr
hunderts . 86 L o u i s P. : Histoire de la classe ouvrière en France de la Révolution
à nos jours . 8 4 M a t h i e z A. : La vie chère et le mouvement social sous la terreur 83
M i n c e r T. : Le Zloty polonais (rec. prof. Taylor) 96 O g g F A. : Economie Development of Modern Europa (rec. Dr.
Janicki) 282 P o r o w s k i M., H o r s z o w s k i J., P a s t u s z y ń s k i St.
i H u j d a A.: Skarbowość samorządu terytorjalnego w Polsce
(rec. prof. J. Michalski) 301 P o r o w s k i M., H o r s z o w s k i J., P a s t u s z y ń s k i St.
i H u j d a A. : Skarbowość samorządu terytorjalnego w Polsce
(rec. Dr. J. Hubert) 299 P r z e g l ą d s t a n u g o s p o d a r c z e g o P o l s k i (rec. prof. Taylor) 77
Treść rocznika ósmego (I. półrocze)
R a w i t a - G a w r o ń s k i Z. : Zwalczanie trustów w Ameryce . R a w i t a - G a w r o ń s k i Z.: Zagadnienia unji celnej na tle prądów
internacjonalnych (rec. Di. St. Rosiński) . . . R o c z n i k (rec. prof. Taylor)
R o c z n i k S t a t y s t y k i R z e c z y p o s p o l i t e j P o l s k i e j R o s s e t Edw. : Alkoholizm w miastach polskich
R y b i c k i St.: Stan i potrzeby kolejnictwa w Polsce
S a p o r i A. : La crisi della campagne mercantili dei Bardi e dei Peruzzi S c l a f e r t : Le Haut-Dauphiné au Moyen-Age
S p r a w o z d a n i e Banku Polskiego za 1927 r
S w a n i e w i c z St.: Psychologiczne podłoże produkcji w ujęciu Je rzego Sorela (rec. Er. A. Szymański)
S z t u r m de S z t r e m Edw.: Kształtowanie się cen na ważniejsze
artykuły rolne (rec. A. Ostrowski) . S t a r z y ń s k i St. : Położenie klasy robotniczej po przewrocie
ma-jowym . . . .
T i l l i n g e r T.: Podstawy psychologiczne wydajności pracy . T u r g o t A. R. J. : O tworzeniu i podziale bogactw (rec. prof. Edw.
Taylor)
W s p ó ł c z e s n e t e n d e n c j e obow. ubezpieczenia na wypadek choroby
Z b y s z e w s k i W. A.: Polityka komitetu finansowego Ligi Narodów (rec. prof. Edw. Taylor)
Z d z i e c h o w s k i J.: Polityka finansowa (rec. prof. Edw. Taylor) B i b l j o g r a f j a
Teorja ekonomji politycznej, historja nauki ekonomji, spe cjalne rozprawy teoretyczne, encyklopedje, podręczniki, ogólna polityka ekonomiczna
Historja gospodarstwa społecznego
Polityka agrarna, rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo . . . . Górnictwo, przemysł, rzemiosło
Handel, polityka handlowa i komunikacja
Skarbowość, zagadnienia kredytowe, walutowe, bankowe i ubez pieczeniowe
Statystyka, polityka ludnościowa, wychodźtwo Geografja polityczna i gospodarcza, gospodarką światowa Polityka socjalna, samorządowa, organizacja pracy Spółdzielczość 292 290 79 102 315 294 85 84 301 ??? 87 328 328 281 329 94 81, 280 86, 289 88, 285 90, 288 91, 294 98, 309 103, 316 106, 321 112, 329 113, 331 C . D z i a ł s o c j o l o g i c z n y
B y s t r o ń J. St. : Wstęp do ludoznawstwa polskiego (rec. T. Szczur kiewicz) .
VIII Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny
K o s i b o w i c z Edw.: Problem ludów pigmejskich (rec. T. Szczur kiewicz
L i p p m a n n W . : Public opinion (rec. prof. Cz. Znamierowski) T e n ż e : The Phantom public (rec. prof. Cz. Znamierowski)
M a l i n o w s k i Br.: The father in primitive psychology (rec. prof. Znamierowski)
M a l i n o w s k i Br.: Sex and Repression in savage society (rec. prof. Znamierowski)
N i e s i o ł o w s k i A.: Metody walki społecznej (rec. T. Szczurkie wicz)
R i v e r s W. H. R. : Psychology and Ethnology (rec. prof. Cz. Zna mierowski)
T i l l i n g e r T . : Podstawy psychologiczne wydajności pracy (rec. T. Szczurkiewicz) 124 350 350 125 125 117 355 343 B i b l j o g r a f j a
Wydawnictwa zbiorowe, Podręczniki i systemy, Historja socjo-logji i Krytyka
Metodologja. Zagadnienia graniczne i ogólne Podłoże biologiczne. Warunki zewnętrzne Życie społeczne Grupy i typy Wytwory społeczne Varia 115, 333 115, 337 116, 340 119, 347 212, 132, 357 135, 358
III. Przegląd prawodawstwa
1. P r a w o k o n s t y t u c y j n e przez prof. A. Peretiatkowicza . 2; P r a w o a d m i n i s t r a c y j n e przez prof. T. Hilarowicza . 3 . Z o b o w i ą z a n i a m i ę d z y n a r o d o w e P o l s k i przez prof.
J. Makowskiego
I. Umowy o charakterze politycznym I I . Umowy gospodarcze
I I I . Umowy konsularne IV. Umowy prawne
V. Umowy komunikacyjne i graniczne VI. Umowy różne wielostronne
4. K r o n i k a u s t a w o d a w c z a . . 138, 362 303 404 404 405 400 406 406 408 409
IV. Sądownictwo
A . P r z e g l ą d o r z e c z n i c t w a O r z e c z n i c t w o k a r n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór rosyjski) przez P. Leśniowskiego 141, 421 O r z e c z n i c t w o k a r n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabórTreść rocznika ósmego (I. półrocze)
O r z e c z n i c t w o k a r n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór pruski) przez Dr. R . Leżańskiego . . . 149, O r z e c z n i c t w o S ą d u N a j w y ż s z e g o w sprawach dyscypli
narnych z Ziem Zachodnich Rzpltej Polskiej przez Dr. R. Le-żańskiego
O r z e c z n i c t w o c y w i l n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór
rosyjski) przez W. Miszewskiego 158, O r z e c z n i c t w o c y w i l n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór
austrjacki) przez Dr. Wł. Dbałowskiego 163, O r z e c z n i c t w o c y w i l n e S ą d u N a j w y ż s z e g o (b. zabór
pruski) przez W. Tramplera 169, O r z e c z n i c t w o N a j w y ż s z e g o T r y b u n a ł u A d m i n i
s t r a c y j n e g o przez Dr. Wł. Orskiego 173 O r z e c z n i c t w o M i e s z a n e g o T r y b u n a ł u R o z j e m
c z e g o p o l s k o - n i e m i e c k i e g o przez St. Dembińskiego B . I n n e s p r a w y s ą d o w e
Zbrodnie pospolite czy niepospolite z punktu widzenia rosyjskiego ko deksu karnego przez A. Bobkowskiego
Odszkodowanie za zwłokę w płaceniu odsetek a stanowisko sądów przez J. Górskiego
Sędzia ą świadek przez Dr. Wł. Dymka
W sprawie uposażeń sędziów i prokuratorów przez W. Miszewskiego
V. Kronika ekonomiczna
Rolnictwo i pokrewne gałęzie wytwórczości rolnej przez A. Ostrow skiego
Przemysł i górnictwo przez St. Czarnowskiego Handel przez R. Urbana . ;
Stosunki walutowe przez Cz. Madeya 212, Kronika samorządowa przez Z. Zaleskiego i St. Kruczka . . . 218,
Kronika spółdzielcza przez R. Kusztelana . . . Kronika ubezpieczeniową :
A . Ubezpieczenie społeczne przez Dr. Baumgartena . . . . B . Ubezpieczenie prywatne przez Ig. Biskupskiego . . . .
VI. Miscellanea
Z Komisji Kodyfikacyjnej
Konferencja Warszawska przez E. St. Rappaporta
Komisja Współpracy Prawniczej Międzynarodowej przez E. St. Rappaporta
IX
433 444 445 452 457 464 476 187 191 478 486 198 202 207 488 514 494 504 510 222 227 232X Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny
Konkurs naukowy Ś. p. prof. A. Górski
Polemika (Dr. A . Niesiołowski — T . Szczurkiewicz) . . . . Towarzystwa prawnicze i ekonomiczne
II-gi Zjazd Prawników Polskich w Warszawie . . Kongres pokojowy w Warszawie
International Law Association
Międzynarodowy Instytut Nauk Administracyjnych . . . . Komunikat Stałej Delegacji Zrzeszeń Prawniczych
Konkurs
Fundusz wydawniczy „Ruchu" . .
VII. Przegląd czasopism obcych*
A. Dział prawniczy B. Dział ekonomiczny 234 517 517 524 527 527 528 530 531 532 236,532 237 241
* W celu możliwie dokładnego zestawienia bibljografji, począwszy od nru 1-go „Ruchu" 1927, przegląd czasopism p o l s k i c h , odpowiednio roz-klasyfikowany, umieszczony został w przeglądzie piśmiennictwa w dziale bi bljografji literatury polskiej.