Scenariusz lekcji – Zabawa z gramatyką
(Lekcja przeznaczona dla dzieci z lekką niepełnosprawnością umysłową)
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
1. Uczeń nazywa poprawnie części mowy (rzeczownik, przymiotnik, czasownik, przyimek).
2. Uczeń zna pisownię ortograficzną wybranych wyrazów.
b. Umiejętności
1. Uczeń pisze poprawnie nazywane wyrazy.
2. Uczeń słucha z uwagą nauczyciela.
3. Uczeń docenia znaczenie poprawności ortograficznej.
4. Uczeń pisze poprawnie kilka wyrazów z trudnością ortograficzną.
2. Metoda i forma pracy
1. Metoda ćwiczeń praktycznych.
2. Techniki dramowe.
3. Środki dydaktyczne
1. Etykiety z nazwami cześci mowy (rzeczownik, przymiotnik, czasownik, przyimek).
2. Etykiety z nazwami, które są rzeczownikami (na niebieskich kartkach), czasownikami (na zielonych kartkach), przymiotnikami (na żółtych kartkach), przyimkami (na czerwonych kartkach).
3. Wiersz „Grzegorz, Katarzyna i orzechy” Zofii Pietrzak-Stępkowskiej.
4. Kolorowe kwadraciki, służące jako punkty za poprawne odpowiedzi.
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza 1. Powitanie uczniów.
2. Zabawy wprowadzające:
Nauczyciel dzieli zespół klasowy na cztery grupy:
grupa I: otrzymuje etykiety z nazwami, które są rzeczownikami – tło niebieskie,
grupa II: otrzymuje etykiety z nazwami, które są czasownikami – tło zielone,
grupa III: otrzymuje etykiety z nazwami, które są przymiotnikami – tło żółte,
grupa IV: otrzymuje etykiety z nazwami, które są przyimkami – tło czerwone.
Wszyscy uczniowie stają w kole. Nauczyciel zaczyna zabawę, mówiąc: „Witam wszystkich, którzy mają etykietki czerwone” (i tak po kolei etykietki zielone, żółte, niebieskie). Uczniowie, którzy mają
kartki w wymienionym kolorze, krzyczą głośno „Hej!”
b. Faza realizacyjna
1. Działania dramowe. Uczniowie rozbiegają się po klasie. Na znak nauczyciela dzieci z etykietami tego samego koloru ustawiają się w koło. Odczytują wyrazy umieszczone na swoich etykietkach i z pomocą nauczyciela dochodzą do wniosku, że stworzyli zbiór rzeczowników, czasowników, przymiotników lub przyimków. Zabawa kończy się włożeniem etykiet do odpowiednich przegródek.
2. Ćwiczenia praktyczne. Uczniowie siadają w ławkach. Nauczyciel demonstruje uczniom etykiety z określoną części mowy, na przykład Janek (następnie: lubi, biały pod itp.), uczniowie w myśli nazywają demonstrowaną część mowy i podnoszą do góry odpowiednią etykietę z nazwą części mowy. Nauczyciel wiesza taką samą etykietę na tablicy. Ćwiczenie odbywa się w zupełnej ciszy. Nauczyciel punktuje każdą poprawną odpowiedź, kładąc na ławce ucznia kolorowy kwadracik.
3. Uczniowie czytają zapisane na tablicy wyrazy z etykiet, a następnie przepisują je na kartę pracy do odpowiednich rubryk. Zwracamy uwagę na pisownię wyrazów z trudnością ortograficzną.
rzeczownik czasownik przymiotnik przyimek
c. Faza podsumowująca
1. Uczniowie otrzymują tekst wiersza „Grzegorz, Katarzyna i orzechy” Zofii Pietrzak- Stępkowskiej:
Opowiadał Grzegorz siostrze Katarzynie:
orzechy laskowe rosną na leszczynie.
Orzechy laskowe rosną więc na krzewie, a włoskie orzechy w ogrodzie na drzewie.
Nauczyciel czyta głośno wiersz, potem uczniowie czytają go cicho i głośno, indywidualnie i zbiorowo.
Następnie, na polecenie nauczyciela, wypisują z wiersza rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki i przyimki.
5. Bibliografia
Zofia Pietrzak-Stępkowska „Grzegorz, Katarzyna i orzechy”.
6. Załączniki
a. Zadanie domowe
Ułóż zdanie z rozsypanki wyrazowej: białym, koszyku, W, siedzi, kot. czarny i narysuj odpowiedni do treści zdania obrazek.
