Nowe dane o faunie warstw ostrawskich (namur A) w rejonie Katowic

(1)

UKlD 564.1 :564.8 :'5&4.3 :56Ił.5 :5iI5..393:55l. 735.2.1 :550.322 (4138.21:!12 Wełnow1ec k. Kat{YWii:)

Łucja MU1SIAŁ

Nowe dane o faunie warstw ostrawskich (namur A) w reionie Katowic

WSTĘP

W artykule przedstawiono charakterystykę faunistyczno-stratygra-

ficzną warstw ostrawskich w rejonie Katowic na podstawie ^materiału paleontologicznego, uzyskanego z 1504-metrowej serii osadów karbońskich

wiercenia Wełnowiec IG 1 (fig. 1).

Fig. l. ISlzlkliic ~\Yi1iUJaJC!Y'jlIlfY' ot.'wIo!ru 'W!iJeirt-

lIlłIic:zJego rwe~ mG 1

iSiltJuJaJtliIo ~ Idf lfJhIe JbioIre lhIoIle Wed!niow1i.leIc llG (1

<1 - SC]IIElIll.aItY'C/ZlllY =ys GZjW; 2 - otw'lory wierlttn~cze

i1 - schema.Uc 'oultlillle ol ,the UIPlPe'l"

Slleslan C.oa[ BasI!n; lA - Ibore holes

_._._._, .,

Ponieważ w rejonie Katowic nie był znany pełny profil warstw ostraw·

skich, otrzymane wyniki rzucają nowe światło na rozwój fauny w tym rejonie.

Rejon Katowic jest pośredni między dwoma obszarami ^'Zagłębia o wyraźnych różnicach w zespołach faunistycznych poszczególnych ogniw litostratygraficznych i odmiennej nomenklaturze stratygraficznej dla warstw ostrawskich. W dalszej części pracy przeprowadzono więc

krótkie porównanie i korelacje profilu faunistyczno-stratygraficznego warstw ostrawskich rejonu Katowic z analogicznymi profilami zachodniej i wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego.

:Wyrażam podziękowanie drowi K. Bojkowskiemu za życzliwe uwagi

dotyczące niniejszej pracy.

CHARAKTERY;STYKA F!AU\N!DSTYOZNO-STRATYGRAFICZN:A

Materiał faunistyczny z przewierconej serii osadów obejmuje 770 oka- zów reprezentujących wszystkie grupy zwierzęce znane z karbonu górne- go w 'Zagłębiu Górnośląskim. W materiale tym wydzielono 60 gatunków

(2)

104 Łucja Musiał

fauny morskiej słodkowodnej i brakicznej. Dominującą grupę pod ^wzglę

dem ilościowym stanowią małże, a ^następnew kolejności są: brachiopody,

ślimaki, głowonogi, trylobity. Ilościowy wykaz oznaczonej fauny przedstawiono na fig. 2.

Stan zachowania makrofauny jest na ogół dobry, jednak obok kom- pletnych skorupek występuje szereg okazów zachowanych fragmenta- rycznie (np. goniatyty i produktusYi). Niektóre wkładki z fauną zawierają duże nagromadzenia zniszczonych i pogniecionych okazów. W całym profilu omawianych warstw małże i brachiopody zachowały się w postaci pojedynczych skorupek, z wyjątkiem gatunków z rodzajów Sanguinoli- tes i Lingula, u których często obserwuje się całe muszle.

. Liczne występQwanie skamieniałości oraz największe zróżnicowanie

gatunkowe stwierdzono we ^wkładkachfaunistycznych górnej ^częścipro- filu (fig. 2) do głębokości około 400 m. Wkładki te mają głównie charakter morski. ^fPoniżejtej głębokości, do ^około870 m, stwierdzono ^występo

wanie wyłącznie nielicznej fauny słodkowodnej i słonawowodnej. W tej

części profilu obok gatunków banalnych występuje szereg gatunków charakterystycznych dla utworów namuru A. Należy tu ^wymienić:Chonetes (Rugosochonetes) hardrenis fP h ił 1., Crurithyris urei ~F l e m.), Naiadites truemani (lK o rej w o), Anthraconeilo transversalis ~ l e b.), Phestia bellicostata ~S c h w b.), Polidevcia vasiceki K u m., P r a n t l, R u Z., Euchondria tenuidentata ;(C r a m er), Bellerophon eoanthracophylus S c h w b., Anthracoceras cf. paucilobum (P h i 11.), Pala din mucronatus

CM

c C o y). Gatunki te cytowane są z namuru A Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (m.in. przez R. Klebelsberga, 191'2; S. Doktorowicz ... Hrebnic- kiego, 193:5; K. iBojkowskiego, 1958; Ł. Musiał, M. Tabor, 1'964a, bil, z kar- bonu ostrawsko-karwińskiego (O. Kumpera, F. fPrantl, B. Ruźicka, 1960;

F. Rehor, M. Rehorova, 1'962), oraz z namuru dolnego Belgii i~. Demanet, 1;941).

Niższa część· profilu Wełnowca jest uboga w skamieniałości. Jedynie trzy wkładki z pojedynczymi okazami małżów morskich stwierdzono na

głębokości 1l10-:-.14OJO m. Na podstawie materiału faunistycznego można określić dokładnie stratygrafię jedynie górnej części osadów profilu Weł

nowca.

'Szczegółowy podział stratygraficzny oparto na identyfikacji poziomów faunistycznych przeprowadzonej na podstawie ilościowej i jakościowej

charakterystyki ^zespołówfaunistycznych, częściowo zaś na poszczegól- nych gatunkach charakterystycznych dla danego poziomu.

Z uwagi na dokładną. dokumentację paleontologiczną tylko górnej

części profilu, wydaje się słuszniejsze przedstawienie stratygrafii w kole;-

ności przewiercanych warstw.

Górne warstwy ostrawskie występują na głębokości 0+3'78,4 m.

Wydzielono w nich dwa ogniwa stratygraficzno...;litologiczne, tj. warstwy

potębskie i jaklowieckie.

Wa r s tw y p o rę b s k i e obejmują odcinek profilu od O do 320,6

m.

Występują w nich cztery . poziomy faunistyczne.

(3)

Korbon garny -

namur

A

G',~

^{•• "}

_,::~:.:~'::::::: " " """"'~ ~~ ~ j:; ;;~~~;;;;~;

Carbon,,:o/o .. p

CurvlTlmu/o be'glco (H ^Ind.) No,od,'e$ d 'rue mOll' fKorelWOJ

I HI U1lLti1 ^~ I I~

An,hroconouta 'P No,od"fU ~p

N,eoznoc zaJn. 'ZC zqlk. mo/zy s/odkowodnych Koro,

er nOldeo

[S _1~ _{I I} I U ~ ~

.llngu/a myMo.dei Sow

Lmgu/a <oquom,/ormu Phi 11 Lingula sp

OrblCu/oldeo m.uOurens,s (S h m.l Chone'e, logueuJonu.s (de Kon) Chone'el d. hordrentu (Phill) Chone'e~ 5p

Pl,C'ochol),,'eJ et wa/dschm,dh P D e c k Dyc.yocJosful cf Jem're;'cu/oru~ (M 0 r t J ProductuJ Ip.

Sp,ri/ar sp

[I 1

Camarolo.ch,o plaurodon (P hili.) (rUrlfhyns ur., (F I It m.l

11 I1

I I II1 I I I I I I w.t=

Anfhroconei/o obJongo IMc Coy) Anfh,aconeilo la.~I,.os,,.um (P or 11) Anfhrocone.lo ",,,du/ora (P hill.) Anthrocon.ilo trans .... rl.al" (K 1 e b) Nuculopsu g,bbosa (F 1 em.) Nuculavus lu"',n,fo,mlS (P hill.) Nuculovus ostro",iensJs (K I e b.)

~~

Nucu/avus d. ostroV"tnJiIJi (K I e b: Polidevclo ollenua'o (F I em.) Polidevcio sno,manl CE .. h ,. r ) folidevclD volJl.~, K u m P,on,l. ~ ... 1.

I I 11 11 I 1 11 I I I I 1 I 11-

Po/idevela sp I

Phe.'io be/}icOllofa (Schwb.) Pnesfro acuto CH J n d.) Pnesha .p.

Mya/ino sp

Posidolllello loev" (B row n)

U I S~

Posjdoniello mina' CB r 0 \l1li n) POSldonr.tlo Ip.

p,.,.;nopeden tp A'/lcu/op.cte" 'Po P,eudamulrum sp. •

Eucho"drlG 'enu;J.ntola (C r a mer)

~Il I-

Euchondria Ip.

W I

Schizodus anfiquu, Hind.

Pa/eo/imo cf. re'if.ro (S hum.) Pal&Olima cl. bo/loni 0 e m Joneia primaeva (P hili.) .Janeia cf. p"mo •• a (Ph ill.)

Salenamarpha poralle/o Hi n d.

So/enomorpha sp

50ngllinolile, inl.rruptus H i n d.

Sanguinolit", 'ricollc'us Po, t I. 11-

Sanguinolites rt,ioto⁶sronulo'us H, n d

I rll

Sanguinolites IP.

I-

Bellerophon eoon/ltrocophy/us Se h w b.

aeJl.rophOIl .p.

KnightW ••• If'"iac .. (5 c h w b.) Knightiles Ip.

SI ^~t1:

Euphemiles .rei (F I .. m.) eupnemit.s sp.

GlabroC'ingu/um ostraviensl,s (K I e b.) Globrocingulum ,po

SIrcparolus (Euomphalusj slrapa rolliphormis (K leb.) SIroporo/us (Euamphalu~} parvu/us (W.,gner)

I I I I I ~

Sfroparolu.s CEuomp"olusj sp

.Noficopsis lQ

lcxonemo Ip

HI ^D ~

Entalis Ip

P.rigrammoceros sul.a'um (F I em.) Col"otus carbonoTlus Dem Orfhocero.s Ip

Anfhrocccero.s et paucJiobum Ph,)\

Anlhroccceros IP ere. E:nOCE'rQS sp

~ ^I ^~~

Nreornaczo/ne Izcz.qfk, gonlo,yra

I I I I I ^j I

¹

¹¹ ^I

^{1 11}

I I

¹

I I

Polod)T. mllcronoru$. (Mc COy) Paladtn Ip

lus.ko ,.yb y I

_ , _2 . 3 . 4

.5

FIig. 2. lJioSc:.awy wy.k~z i'!llUIIlY katI'boi1,skf.lej z ~ wiertnit'2eg.o Welnowli.ec IiG 1 QU2lllibita'relVe l~Slt

of

Oail'b'Oh"12!eI'lOfU~ fa,una IO!f the bore holes: WelnOlW'iIeC ro 1 1 - 1 oka·z; 2 - 2-5 c'ka.zow; 3 - fl.-10 akaz6w: 4 - 11-20 <lJ<az6w; 5 -POWyzcJ 20 oku6w

1 - 1 s.pecimen; 2 - 2-5 sJ::ecimens; 3 - 6-10 spe·oimen.s; 4 - H-20 specimens;

5 - alX>ve 20 specimens

(4)

Fauna wax,stw ostTawskich w rejonie Katowic 105

. 'PierWszy pożiom z fauną stwierdżono na głębokości 00,7+00,7

m.

Obej- muje on dwie wkładki faunistyczne. Na głębokości 89,0+90,7 m wmułow":'

cu ciemnoszarym, warstwowanym jaśniejszym muło:wcem, ze szczątkami

flory występuje nieliczna fauna słodkowodna. Na głębokości 80,7+87;7 m w serii iłowca cieninoszarego, niekiedy warstwowanego,· z nielicznymi konkrecjami syderytu występuje w czę§cispągowej fauna.słonawowodna.

a następnie fauna morska.

W obrębie strefy z faunąsłonawowodną obok Lingula występują bardzo licinie gatunki z rodzaju Sanguinolites. Obserwacje z innych wierceń wskazują, że gatunki należące do tego rodzaju występują często wraz z fauną ~ lingulową czy też słodkowodną,· zaznaczając· pierwsze wpływy środowiska morskiego. .

Zespół fauny morskiej jest bogaty i zróżnicowany gatunkowo. Upo-

ważnia on do identyfikowania go z poziomem faunistycznym Id, .wystę

pującym powyżej .pokładu węgla 61'0. Pożiom ten charakteryzują· licznie

występujące gatunki . Nuculopsis gibbosa (F l e m.), Phestia bellicostata (S c h w b.), Glabrocingulum ostraviensis (K l e b.). IDwa pierwsze gatunki znane są z warstw porębskich jedynie z poziomu faunistycznego Id. W poziomie tym najliczniejsze są małże. Nie stwierdzono obecności trylobitów, produktusów i chonetesów. Z goniatytów określono Anthracoceras cf.

paucilobum (li? hi 11.), Anthracoceras sp., Cravenoceras sp. (fig. 2).

Drugi pożiom· z fauną morską, ubogi pod względem. ilości fauny (oznaczono tylko 3 gatunki), występuje na głębokości 1.'33,25+133,30 m.

Jedynie na podstawie położenia między dwoma udokumentowanymi pozio":' mami można przypuszczać, że znaleziona fauna reprezentuje poziom faunistyczny II, który występuje powyżej pokładu węgla 6'210.

Trzeci pożiom faunistyczny stwierdzono' na głębokości 175,0+181,6 m.

Fauna jest rozmieszczona w serii iłowca ciemnoszarego, niekiedy prze-

chodzącego w mułowiec z nielicznymi konkrecjami i warstewkami syderytu. !W spągowej części poziomu występuje fauna słonawowodna oraz licznie reprezentowany rodzaj SanguinOtites, w wyższej natomiast części zróżnicowany zespół fauny morskiej. Dla omawianego pożiomu charakterystyczne jest liczne występowanie gatunków małżów: Anthrćzconeilo

laevirostris(P o r tł.), Anthraconeilo undulata (P h i 11.) oraz produktu- sów. ,stan zachowania tych ostatnich jest fragmentaryczny, tak że tylko nieliczne okazy można było oznaczyć gatunkowo. Grupa ta w profilu

karbonu 'Wełnowca występuje wyłącznie w tym poziomie. Z goniatytów

określono jedynie pojedyncze Anthracoceras sp. i Cravenoceras sp . . Oznaczony zespół .fauny nie odbiega· od zespołu fauny pożiomu faunistycznego ITI północno-wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia W ęglo

wego. Na tej podstawie określono go jako pożiom HI. Poziom ten ma

duże znaczenie korelacyjne i jednoznacznie określa niżej występujący

pokład węgla 6211. . . .

!Następny poziom z fauną występuje na głębokości 279,9-:-a10,1(). Cha- rakterystyczny zespół gatunków w tym pożiomie stanowił podstawę do

żidentyfikowania go jako poziom faunistyczny V, leżący najniżej w warstwach porębskich. Faunę wybrano ·z serii mułowcowo-ilastej, miejscami z licznymi konkrecjami syderytu: Stwierdzono tu wyłącznie formy morskie. Zespół fauny tego poziomu różni się znacznie od zespołów fauny

(5)

106 Łucja Musiał

poziomów wyższych. Bardzo nielicznie występują małże. Z rodzajów charakterystycznych, a nie stwierdzonych w poziomach wyższych, należy wymienić: Chonetes, Straparolus oraz gatunek Paladin mucronatus

CM

c C o y). Gatunki z rodzaju Straparolus i wymieniony wyżej trylobit nie

.są znane w młodszych poziomach warstw porębskich.

Między poziomami faunistycznymi III i V stwierdzono występowanie

nieoznaczalnych bliżej szczątków małżów słodkowodnych i nieliczne gatunki słonawowodne rozmieszczone na odcinku'201',4()...;-,W4,65 m.

Dolną granicę warstw porębskich na podstawie makrofauny przyj- . muje się poniżej spągu poziomu faunistycznego V.

War s t w Y jak 1 o w i e c k i e zostały wydzielone od 3~0,6+378,4 nI głębokości. Jest to seria utworów

w

przewadze mułowcowo-ilasta, z dwoma pokładami węgla, faunistycznie płonna. Granice warstw jaklowieckich

wyznaczają: w stropie - poziom faunistyczny V, oraz w spągu - obfita

wkładka z fauną morską, reprezentująca poziom faunistyczny VU. Strop poziomu VTI stanowi granicę warstw jaklowieckich i gruszowskich, a za- razem granicę górnych i dolnych warstw ostrawskich.

Dolne warstwy ostrawskie występują na głębokości 3'7J8,4+14!OO m?

W zachodniej części Zagłębia Górnośląskiego warstwy te dzielą się na dwa ogniwa stratygraficzno-litologiczne. Są to war s t w Y g r u s z o w-

g k i e i p i e t r z k o w i c k i e.

W profilu Wełnowca warstwy gruszowskie występują od

głębokości 378,4 m. W warstwach tych zidentyfikowałam jedynie poziom :faunistyczny V'H, który reprezentowany jest przez (wkładka z głębokości

3:81,0+387,0 m) faunę morską. Fauna rozmieszczona jest w iłowcu ciemnoszarym z licznymi warstewkami syderytu. W zespole faunistycznym na uwagę zasługują gatunki z rodzajów Straparolus, Chonetes i Plico- chonetes. Ten ostatni rodzaj występuje jedynie w tej wkładce i to dość

licznie. Równie ważne i charakterystyczne są gatunki: Euchondria tenui- dentata (iC r a m er), Anthraconeilo transversalis (!KI e b.), Polidevcia vasiceki K. u m., P r a n t 1, R u Z., których zasięg pionowy jest ograniczo- ny do dolnej części warstw ostrawskich. Najwyższe ich występowanie

w karbonie górnośląskim znane jest z poziomu faunistycznego VI[.

IW niższej części dolnych warstw ostrawskich, do głębokości około

87{) m, stwierdzono wyłącznie występowanie fauny słodkowodnej i słona:

wowodnej, zgrupowanej w 17 wkładkach faunistycznych. Fauna wystę

puje w iłowcach oraz w mułowcach, niekiedy pasemkowych z detrytem

Toślinnym. Należy podkreślić, że wkładki są ubogie w okazy, a fauna

często ogranicza się do jednego gatunku lub nawet do jednego okazu.

Fauna tej części profilu jest gorzej zachowana i w wielu przypadkach nie można określić nawet rodzaju.

Z punktu widzenia stratygraficznego fauna ta nie daje dokładniejszeglJ poglądu na wiek badanego odcinka dolnych warstw ostrawskich, nie pozwala na wydzielenie poziomów faunistycznych i korelowanie z poziomami dolnej cZęSci warstw ostrawskich zachodniego rejonu Zagłębia.

Seria utworów o miąższości 240 m, występująca na głębokości 870-:-

(6)

107 11) O m, jest faunistycznie płonna. Stropowa część ma charakter piaskowcowy, spągowa zaś mułowcowo-piaskowcowy.

W obrębie mułowcowej serii utworów, od głębokości nllO do 1400 m,

występują trzy wkładki z pojedynczymi okazami małżów morskich~

Z wyjątkiem jednego okazu Anthraconeilo transversalis (K l e b), znale- zionego na głębokości 1316,2+1319'9 m, znanego dotychczas z niższej części

utworów namuru A karbonu górnośląskiego i lubelskiego, występują tu gatunki długowieczne, stwierdzane ^równieżw wyższej części warstw ostrawskich profilu Wełnowca. W zespole faunistycznym tej wkładki brak jest przewodnich gatunków dla karbonu dolnego, sugerujących zmianę

wieku tego odcinka warstw. Na tej podstawie z dużym przybliżeniem można przyjąć, że najniższa wkładka z fauną należy jeszcze do namuru A.

Z charakterystyki faunistycznej odcinka warstw występującego na.

głębokościach 378,4+14010 m wynika, ^żenie zawiera on fauny ^umożliwia

jącej wyznaczenie granicy między warstwami gruszkowskimi a pietrzko- wickimi oraz dolnej granicy warstw ostrawskich. Końcowy, liOO-metro- wy, odcinek warstw nie jest udokumentowany faunistycznie.

PIORÓWINIAINIIIE 'PRJO!FUILU OOARiBONU GOiRJNIEGO

z

W1EłJNO:WCA Z PROiFTIr1AJM]

ZACHOID!NIJEIJ l WiSlCHOIDNlIiEJ CZĘŚCI 2JAGŁĘBrA

Dotychczasowy stan rozpoznania osadów karbonu w rejonie Katowic jest niedostateczny, ^gdyżz ^wyjątkiemstarego wiercenia ^BożeNarodze- nie (fig. 1), które ^osiągnęłowarstwy dolnogruszowskie 'brak tutaj otwo- rów, które przewiercałyby niższy profil warstw ostrawskich. (Poziomy faunistyczne górnej ^częściwarstw ostrawskich w rejonie Katowic ^sąpoz- nane licznymi wierceniami. Zespoły faunistyczne tych poziomów oraz ich występowanie w profilu pionowym nie odbiega od opisanych pozio- mów z ^Wełnowca.W górnych warstwach ostrawskich profilu ^Wełnowca obserwuje się dość znaczną redukcję miąższości warstw w porównaniu z zachodnią częścią Zagłębia. Wynosi ona dla warstw porębskiCh około

l : 3, dla jaklowieckich ^okołol : 6. Stwierdzono również mniejszą liczbę

poziomów faunistycznych.

'Fauna dolnej ^częściwarstw ostrawskich ^Wełnowcaw porównaniu z fauną z tychże warstw z zachodniej części Zagłębia oraz pobliskiego otworu Boże Narodzenie wskazuje na zmianę warunków sedymenta- cyjnych na tym obszarze.

rw

zachodniej części Zagłębia warstwy gruszowskie i pietrzkowickie .(0 miąższości około 116010 m) zawierają liczne poziomy z fauną morską, pozwalające na dokładne określenie ich granic.

Materiał faunistyczny z 'Wełnowca nie daje podstaw do dokładnego okre-

ślenia granic stratygraficznych w obrębie dolnej części warstw ostrawskich oraz nie pozwala na korelowanie ich z' warstwami zachodniej

części 'Zagłębia.

iPoziomy faunistyczne górnej części warstw ostrawskich można do-

kładnie koreloWać z poziomami warstw grodzieckich ze wschodniej częś

ci Zagłębia, a zwłaszcza jej części środkowej. W części północnej, w oko":

licach kopalni Jowisz, leżącej na N' od Wełnowca, obserwuje się bowiem

większą miąższość odpowiednika warstw porębskich i jaklowieckich, czy-

(7)

108 ^Lucja^Musiał

li warstw grodzieckich (fig. 3) oraz większą liczbę: poziomów z fauml

morską. Między innymi występuje tu poziom z fauną morską isłod

kowodną w ^obrębieserii odpowiadającej warstwom jaklowieckim ^(Ł.Mu-

siał, M. Tabor, 19'64a). W SE c;zęści rejonu dąbJ;"owskiego i w profilu Wełnowca nie stwierdzono tego poziomu. Jak z powyższego wynika, w omawianej ^części^tZagłębiaobserwuje ^sięzarówno ^redukcjęwarstw, jak i poziomów faunistycznych z północy na południe .

. !Przeprowadzając porównanie dolnej części warstw ostrawskich profilu ^Wełnowca^· z profilami analogicznych warstw rejonu wschodniej

części Zagłębia (S. Doktorowicz-Hrebnicki, 1'935; K. Bojkowski, 119:65;

Ł. Musiał, M. Tabor, l\9164a), oraz uwzględniając częściowo badania faunistyczne warstw ostrawskich z głębokiego wiercenia Maczki IIG-l

(Ł. Musiał, M. Tabor, Ji964b) obserwuje się nie znaczne różnice w charak- terze fauny, stwierdza się natomiast wyraźne podobieństwo w wykształ

ceniu litologicznym warstw.

W warstwach florowskich wschodniej części Zagłębia, poniżej odpowiednika poziomu faunistycznego ViII, występuje około 200-metrowa seria osadów z fauną słodkowodną i lingulową. W sąsiedztwie pokładów węgla F HlI i IV występują poziomy z fauną morską, lin gul ową i spo- radycznie skłodkowodną. W Wełnowcu brak jest fauny morskiej, która

mogłaby odpowiadać tym poziomom. Seria warstw z fauną słodkowod

no-lingulową wynosi tu około 5'010 m i w powiązaniu z przesłankami li- tologicznymi w całości należałoby ją uznać za wiekowy odpowiednik warstw florowskich (fig. 3). !Poziomy z fauną morską przy pokładach·

F III i IV korelować można z poziomami słodkowodno-lingulowymi

z głębokości 6110,0+781,0 m. W serii tej stwierdzono cztery wkładki węgla. W konsekwencji ostatnią wkładkę węglową w profilu Wełnowca

z głębokości 8'54,4 m ^możnaby ^korelowaćz ^pokłademF V, ^poniżejktó- rego w omawianym wierceniu występuje fauna lingulowa. W wierceniu Maczki tuż poniżej odpowiednika tego pokładu występuje fauna

słodkowodna.

Według S. Doktorowicz-Hrebnickiego dolna granica warstw florowskich przebiega poniżej pokładu węgla F V, w stropie serii piaskowco- wej warstw sarnowskich. Na obszarze objętym arkuszem Grodziec warstwy te posiadają miąższość 1510+2010 m i zawierają nieliczne szcząt

ki flory oraz, być może, sporadyczne wkładki węgla.

Wiekowym odpowiednikiem warstw sarnowskich w profilu Wełnow

ca mogłyby być utwory występujące na głębokości 8'70+1'1'10 m :(240 m), w stropie silnie piaszczyste, w spągu mułowcowo-piaszczyste, bez fauny i pokładów węgla.

W wierceniu Maczki miąższość serii odpowiadającej warstwom sar- nowskim wynosi około 2130 m. Seria ta ma charakter piaskowcowy

~Z. Dembowski, t:964) i zawiera dwie wkładki z fauną morską i dwie z fauną słodkowodno-lingulową.

Osady leżące poniżej warstw sarnowskich, tj. od około 1110 m do

końcowej głębokości wiercenia,. odpowiadają warstwom malinowiekim.

Według ,S. Doktorowicz-Hrebnickiego(193'5) warstwy malinowickie cha-

rakteryzują się znaczną miąższością i· łupkowatością. Z fauny autor cy- tuje tylko jednego małża morskiego. W Wełnowcu seria ta ma charakter

(8)

!J

o.

M Z

9 p~az:J (a!IJPO'l:J~M RJnID~

: ,

BfJpa!zpoJ9 aPISMOJOJ.j .iJ!JfSMOUJDS

,

aPP/Mou/jDW

, ,

UiJliJOU

IiM

IiMjS..JDM DU.JPlzpa

]~

W M !:JpJ)foqaI9 ~ ~ ~

~

--

~ ~ c,;:; t:-

::: :.

I'

t!~ ,'" E:: ,

I,,~ I"~ '"

," .

~

:: : :

" ~

::, ...

~; ij:

s :.'" '"

: J~ ~ ) bb

l

'"

.,

'" • .I

:p I'" .

• J

'"''

r' ."

... . . :. .,' .... , ...

" r, 11. " ('~ 141

.. ..

fiUZ:J/DOIOIII j/jOJd 1.1',

:~

,... Ill .. , I"p ~

• ' .. ,'*'

" •• , D ~

:::: .,' .... ,

"

.. '

r, fl , 'u la 48

le ,I::~ ".. a., , .... ~ :"'~

I' .,'

,., ,: :»

I"· ~G1 1

I'"

) D ~ •••• " b

'" , , ,

t) 1\' "

r", .. ..

/iI

' . , ,.

I'" 111111,

, ,.j8

) '

.. ,

'''''p

...

, " D ,: : : ., r'" "

..

" .,.,. 1'111,' 10 • iD 1~

...

~

..

• III ' ... il ".1:

...

• ''.'l. I"· •• ..h...M.! oliauz:JfflS/lInD,L 'zod iJjUfJ/;a.JJ/O ~ I::::i E::i :::... ~

tCh Z 9

p~azy:/l/po,POZ lIQ:YUaaJOl/' M ID!ZjJOd 8/JfsqaJOd ~a/M VJfOl a!)fsMozsnJ9 apt:J!MOJfZJI8!d

fiM/SJDM aplSMDJISO aUjOp a/JjSM DJ/SO OJ;8/d tt JnWDN .. fiUJP/i IJOqJD){

IlJ!ZPPO

(9)

Fauna WaTistw o~tra'Wskich w ;reJo,nie Katowic 109

mułowcowy, jest bezwęglowa i zawiera również bardzo nieliczną faunę małżów morskich.

Odpowiednika omawianej serii warstw malinowiekich Wełnowca moż

na by się dopatrywać również w osadach występujących na głębokości

O+3;5() m w wierceniu Gołonóg (K. Bojkowski, 1'965).· Fauna tej części

profilu w otworze Gołonóg jest liczna, z przewagą małżów morskich.

Poniżej, do głębokości 5108 m '(spąg utworów namuru ~), obserwuje się

tu znaczne zróżnicowanie gatunkowe oraz licznie występujące głowonogi.

W wierceniu Maczki, poniżej warstw sarnowskich, występuje miąż

sza, mułowe owo-ilasta seria warstw ma1inowickich. Z górnego, 370-me- trowego odcinka warstw, należącego do namuru A oznaczyłam stosun- kowo liczną faunę, reprezentowaną głównie przez ^małżemorskie. Do-

kładne skorelowanie z profilem Wełnowca będzie jednak i:nożliwe do- piero po końcowym opracowaniu niższej części profilu ..

,otwór ^Wełnowiecusytuowany jest ^międzyzachodnim i wschodnim obszarem !Zagłębia o odmiennej nomenklaturze stratygraficznej dla warstw ostrawskich. W zWiązku z tym, oprócz określenia granic poszcze- gólnych ogniw stratygraficznych, wyniki wiercenia miały dostarczyć

danych, które pozwoliłyby na korelację warstw zachodniej części Za-

głębia ze wschodnią. Próbę takiej korelacji przedstawiłam na fig. 3.

Dolna granica warstw grodzieckich przebiega ^wedługS. Doktoro- wicz-Hrebnickiego (119;3ⁱ5, 1.96,3) wspągu 3JO..+40-metrowej ławicy piaskow- ca, leżącego poniżej poziomu faunistycznego V. ^B~daniaprowadzone w ostatnich latach (Ł. Musiał, M. Tabor, t964a) wykazały obecność poziomu morskiego pod serią piaszczystą, wyznaczającą według wyżej wy- mienionego autora ^spągwarstw grodzieckich. Poziom ten jest odpowiednikiem W,I poziomu faunistycznego warstw gruszowskich z zachodniej

części Zagłębia. Po włączeniu poziomu faunistycznego V[[ do warstw florowskich, górna ich granica pokrywa ^sięz górną granicą warstw gruszowskich. Zatem warstwy grodzieckie w całości odpowiadają warstwom porębskim ijaklowieckiIp. .

Sprawa korelacji dolnej granicy warstw florowskich i niżej wystę

pujących osadów w wierceniu Wełnowiec z punktu widzenia makrofau- nistycznego pozostaje w dalszym ciągu otwarta. W miarę uzyskania więk

szej ilości materiału paleontologicznego oraz w powiązaniu z innymi me- todami ^badańzagadnienia te zostaną niewątpliwie rozwiązane.

Oddział G(xm;ośląsld Jinstytutu Geologl;c7l!l.ego Sosnowdec, ,ul .BiałegO 5

NadesłllJIlO dn;I;a 30 czerwca ::1966 r.

PISMIENNICTWO

BOJi.KQW8IK(E K. i(ł958) - stI1a:tylgr;afiJa W!a1l"SltW os,tra:v<J\!lkiJch wŚlW',ie:t~e lbaictań l!IlIaJkI10- fanmlsrt;~CI:zmyclh. KwaJIlt. !goo1., 2, p. S32--643,· iIlIl" 3. Watmm'Wta·.

BOJlKOWSKI K. (19651) -- WymJOO lWiielroelnlila GIoban6g - ~ \WlieroenJia 'i. 'Slt11a;j;yJgm ...

f:La na !piOKls!tawie ·gOl1li:alt(Ytaw. A1'IC'h~ :r.xwt. G,oo1. (mla\S~). SioI$lWWIIie'C.

(10)

110 Łucja Musiał

DEMlA!Nm 'F. (19141) - F1aiuIn~ et ISi1niatigIla(plhJie d€Is 1'eta1ge n.aI1llJUIIIiIe de !1a BeL~ique.

Mem. M'IlISI. Hlmlt. Nlalb. lBeIlłg., 97. BItuxelUi~.

DEMBOIW!SIK1 Z. {,19&.1() - Opis wli^looCie:l1Jia iMlaCJZJkii 'IIG-l. ;A'l'ICJh. lJrusIt. OelO1.. i(lrmł:sizy

nopis'). Soi91lqwdec.

DOm.rQROw:I!CZ~H!R!EBNJCKII iS. I~935) - .AlrIku.sz G.nodQJiec - Qbj~lia, 2. 2.

~. Lnst. 'GieioI1. Wa:mTlla'Wa.

DOK'l10IRJOlWlICZ-HiRlEBNJIICK,l iS. 1(191613) - Z probliettnćJw k::aJt"ootniU gÓl':!lJOlŚiląs'k8.tego.

BIl. Ilnsrt. 'Gejal., 30, ICZo IV. Wexls'Zlalwa.

KJTrnmETJS'BimG !R. (19m) - lDie trIlJB,I1'1ine ~·1lIa dIetr '0sifu1an.tJelr Stc\hicl11:Jen. JaiMb.

dJkJk. 'GeIoIl ~t, 6~ nr 3. 'Wi'ettl.

ImMlPERA O., mAIN'I1L iF.,RU~IiCKA B. (1'961Ą) - Rev:ise ~ ~ ^{IZ 00-} :bm~ke pśntve (iPelecYJPioida). Sbolt Ntarod. Mus. v '.PrIa7Je, 16.

['131., !DJr 1/2. Pratha.

MOS~azYŃ'SKA V. IQl000) - ProiiiIl Jdto1ogi.clzny oliworu Wliertnitczer~ Wetlin.Owieic l, .Aincth:. Dn:s:t. Geo[. {1IXl~}. WiaJI1SZtarwta.

MUSllAŁ Ł., 'nABOIR IM. {1964a) - ~i~y ~e 'WIall'ISItIw ~letclkkth

~i f1orowSk.icll wscoodn!iej >CZIęśdi. GÓI'tnJClŚ1ą.~1'eg1O Zatgłębia W ęgJk>wte.,"'O.

Kw,aJl't. geol., 8, p. 6412-555, nr 3. WatIlS'ZaWla.

MUSllAŁ Ł., 'TAiBOR IM. 1(I004b) - OpI'lBlCfOlWfa:ru~e fla:Utny !Z 'W1i1er'cettllia ,MatClzkd 'IIG-l od 1149,3 dla 14100 m 'głębotklośCli'. Aroc!h. Lnist. Ged1. (lIllIaszynqptis). Stoswwie'c.

:rmHlO~ F., ~HlClIRlOVA M. (1M2) - lMak!rofallllna pI'Oldluatt:iMliiiho klarfbonu 0Irn.

·PrtłQCMlli metacW GIeo1. SlJU7Jby, 2. RrahlB!.

JImuH MYCJlJI

HOBLIE .llAHłILIE

no

cI»AYHE OCTPABCKIłX CJIOEB (lIAMIOP A)

PAi1:0HA KATOBHQ

Pe3IOMe

B CTaTbR p;aeTCH cTpanrrpacPo-cPaymlCTR'iecxaH xapaxrepRC'l1lKa OTJIOlKeHHłl: Kap60lUl R3 6YPOBOit cKBil.lKmI:bI BeJlHOBen; 6JIR3 KaToBRn;. 3Ta 6YPOBaH CKBalKRHa ,r(onma 1(0 my6l'1lIhl 1504 M D 38CeKJIa oTJlOlKeHlU! BepXHerO Kap60Ha - HaMłopa A.

tlIaymlCTJl'lecKIDł MaTepRaJI COCTORT R3 770 3X3eMIIJIllPOB, npep;cTaBJIHIOm;HX lICe Ipynm.x lKBBO'I'lImi, BCTpe'łaIOm;HXCJI B OTJIOJKemuIX np01(YKTHBHOro Kap60Ha BepmecRJIe3CKOrO yrOJJb- Horo 6acceitlUl. 06ltlt&Hoe paCJIpOCTpaHeHBe OKaMeHeJlOCre:ll: :H caMoe 60JIbmoe B1I,r(OBOe pa3HC- 06pa3Re OTMe'łeHO B cPaymlCTli'łeCKHX IIa'łKax Bepmeit 'łacm npocPRJIH B RHTepBaJIe ~O rny6HlfbJ.

OKOJlO 400 M. 3m IIa'łJlll CO,r(epJKaT, B OCHOBHOM, MOpcKyIO cPaYHY. B BHTepBaJIe npocPBrul OT 400

,r(o OKOJIO 870 M yCTaHOBJleHO HaJIB1łBe npeCHOBO,r(Hoit H COJlOHOBaTOBO,zuIOit cPaym.I. Bcrpe'łaIOTCR 3)l;ecI. MHorne BR,r(LI, XBpanepm.ze ,r(1IH OTJIOlKemllt H8.MI0pa A. łJJoKwur 'łllCTL npocPllI1JI 6eęa OKaMeHeJlOCTJIMR. TOJIbKO JI1ID1b Harny6BHe OKOJIO 1110-1400 M 3aJIeraroT TpD na'łKB c e,l(H.- HB'łHLlMll 3K3eMIIJIllP3.Mll MOpCKRXi nJlaCTRB.'łaTOJKa6epHldX MOJImoCKOB.

Bhl,1J;eJ1eHBe B npocPRJIe 6YPOBOjt CKBaJKRHld BeJlHOBe:q OT,r(eJlbHbIX cTpaTllrpacPH'recKRX 3Bem.eB (B npe,r(eJIa.x H8:MI0pa A) npe;o.CTaBJIHeTCJI CJIe.rlYIOIJĘHM 06Pa30M: nopeM6CKRe CJlOR, DpocTBpaIOIqHecH Ha rny6BHe OT 0,0 ~o 320,60 M, C cPaymlCTR1JeCKBMl![ 3OH3.Mll Id, n, m, v;

(11)

'Stres21czenie 111

aKJIOBeIUae CJIOH,3a.neraroDJ,:He Ha my6Ime 320,60-378,40 M, He co~eplKaDJ,:He .payHLI; rpYWOBClGle H neTIIIKOBJU(me CJlOH, oupe~eruleMJ,Ie '{aCTO KaK BmltHHe ocrpaBCae CliOH, pacnpOCTpaHeHLl Ba'lHH8.SI C my6l1J1J,l 378,40 M. HmKmoIO rPa.HHI(Y 3T:HX CJIOeB npoBecTH HeJlb3S1 H3-3a CKY,!(1I0CTH cPaYHRCTB'iecKOrO KOMDJIeKca H OTC}'TCTB:HSI xapaxrepHLIX B:H,ll.OB. B KpOBJle rpywOBCKHX ClIoe:a.

3IlJ1eraeT 30Ha C MOPCKOil: .paYH01l: VII. B HIDKIle1l: tJacm CJIOeB pacnpoCTpaHeHa npeCHOBO,ll,HaSI lIHHrYlIOBaSI .payaa, 3aTeM cep:HSI MOIIJ;HOCTbIO 240 M He CO,!l,eplKaIIJ;aSI OKaMeHen0CTe1l:. B npR- 3a601l:E01l: 'la.CTH CKBalKHHb1 oupe,l(eJleEhI e~'lEhIeMopcK:He mraCT:HHtJaTOlKa6epEhIe MOlIJIIOCKlI_

:8cTpe'!aroTCSI 3~ec& ~onrOOO'lH&le BH,IUJ, 3a HCKJIIO'IeEHeM o~oro 3K3eMDrulpa Anthraconeilo transversalis (Kleb.), OtmcaHEoro )1.0 ClYX nop ,!(JIlI OTJIOlKeHHA: HaMIOpa A BepxHecBJl<'l3CKOro- H JII06lIHHCKOro Kap60Ha. B CBSI3H C 3THM Dp:HEHMaeTCJI, 'lT0 OTJIOlKeEHll 3Toro mrrepBaJIa orno- CJITCJI TaxlKe K EaMropy A.

npe,l(CTaBJleEHaSl crpamrpa.plAecKaSI HOMeI:i:KJIaTYPa, npHHJITaSl ,I(JIJI OTJIOlKe1illB: HaMIOpa A

H3 6YPOB01l: CKBalKI!DI&I BeJllIOOO:q, npKMeEJIeTCJI B 3aIIa~01l::H :qeHTparu.H01l: tJaCTJIX BepXHecH- JIe3CKoro yrOJIDHOrO 6acce1l:Ha. ):(PyraSl cTpamrpa.plAeCKaSI HOMeHKJIaTYPa npHMeEJIeTCJI ,!I,lI~

0603Ha'leEHll 3BeH;beB B BOCTO'IEOit 'laCm· 6acce1l:Ha. B CBlI3HC 3T1!M B npo.pHJIe BeJ1BOB~a Y'lH- TLIBaeTCJI TaKlKe BTOpoe nO,IWa3,I(eJleEHe H npOBO)1.Jf:I:CH KOppe~ MelK~ 060BMH nO,IWa3)1.e- JIeEHSIMH (.pm. 3).

Ha rJIY6HHe 0,00-378,40 M B&I;IleJISlIOTCJI rpo)1.3e:qK:He CJlOH, OTBe'laIOIIJ;He nopeM6cIOIM H g-.

JIOBe~ CJlOHM (BepXEJIJI '1aCT& OCTpaBCKHX CJlOeB). B npe,!(errax HIDKJle1l: 'lacm OCTpaBCKHX CJIO- eB, Ha rJIY6HHe 378,40-870,00 ^M,3aJleraIOT .pJlOpOBCKHe ClIOH, xapaKTepH3YIQm;HeCH npecHO- BO~0-lIHHrYJlOB01l: .paYHoit. AaJIDme, If,0 rJIY6HEhI OKOJlO 1110,0 M 3aJ1eraIOT capHoBCKHe CJlOH,.

He co)1.ep~e .paym.r )i( yrO.ll&HbIX lIJIaCTOB.HaH60nee rrry60K03aJ1erarom;He OTJlOlKeEHH, Dp01l:- ,I(eEHLIe 6YPOB01I: CKBalKHHo):il:, 6&IJ1H oupe~eJleHl>l KaK MaJlHEOB~e CJlOR, nO,!l,OIDBeHHaSI '!aCTb.

KOTOPIiIX Orne'laeT, MOlKeT 6hlTb, EH3aM 06pa30BaBHit HaMIOpa A.

NEW FAUNISTIC DATA ON THE OSTRAVA BEDS (NAMURIAN A) IN THE KATOWICE REGION

'I1lre aI11ffi.oclle presen,ts la ~p1:uiIc4aiUtllli1s/tiilc ~1iiIcm Qf b CairibldnfuferollJB:

foOtt'lIllBtilanB ~ DY thie boIrfe Iho'J.le WehniQwPec, neal1" KaJ1lQw1iice. The iboir'e iho[le bias beE/ll idJeeproietd to a ldeptih IO!f Il)5()4 ^'ID,aiIlld !lfuJe UIPiPeJ." IOai!iliolnJilllelrOlUS r(Nattnuirli:all1' A) depoLSlilts IhraJv!e ,biereon eII1lClOlUinifJa:r1eid.

F,ailllrl!iJatli'c maJterriJaJ. Itaaren fuIr rexanndlllrarlJiJoal ~ Id! 7'710 ~ II~:

a!lil l1lhe anrittnal ,~, Wlhdcll iatrIe Ilmown ·to 000UJr IiJn rIiIre ~e CaJrIbcalJiJfetro.UtS,

m

Iffue Upper SilJIesiaIn CQall .BIasiiJn;. Botth IllIlllDlrerQUl ~ IaIIlId r1Jhe ~ drjlffe:l'~eru

'tliiaiti1Oll1 JiIn ~es balve Wen ~ 1'n rflhe dlaiufnia,-illeaJrtilng .~ oc:CJUa,1rIiII1!g ralt thle 1iJn'beirlviaDr Id/Qwn ctlo a depl!h of :aJOOut 4100 JIIl. The liJrJ.i1leroalI rOOInlt!aliln marilnly rmarine faUllla. Art the delptlm froim 400 m to ,a!bou·t 000 m both fr~tett." and Isallt-rWlaItie!r mllltl!aS Iharwbeen raI®e!I1badned. Here, ~ 61pIedile'S octdun'", ~

Il'tliIC otf tlhre ~n A dE\PCllSi1ls, 'l1h.e ~~ pIaiI1t Of rtJhe sledtikm tre!vre:aIUs '9IllIaIlaer

(12)

112 ^Lucja^Musiai

~ ut: ~ 0tnlJGr Bit iihJe de\PIth. of aJbooJsb 1i1lliO+14G0 lID 1ihere OOC!\lJl" thJr!ee ,lilnltel1ca3i!lliliiotnsbeialI'filnlg silnl!1l1le slPIecimem; IOIf malrdinle IPsliaCl,Ylpah

The :iJnidli.'wdUJall: ~ JIlreI!ll/l:>en df ~e W~k ~ CiJn. NoamIUI-

!rlilaII1 A) are al!! :ftoilllIOw\s,: ~ ibeJdia :fu.iom 0,0 ID 3'20~60 lID WliltIh itIhIe diaiuJnliI9.tJiIc 2JOIn<elS 'Iid, ilU, mm: !alrud V; JiaIkiIJowireIc il.Joeidlsi OQ<ruJrtr!iDIg atf; la! depIffu. df 32J0.,.OO+3r7B,4().m, [00kfung J~; Gl.'I1JW)6w aI1Id Pire!lrf7Jklotwjilae 1be!dJs ilrieq~ detieo:1mliJnlel iby la ICIOImImJOiIJ. 1teI1IIl! _ .. 'tihIe Il.O!wIer OlSwarvaJ ibleds. 'IlhiEllY IQlociUll" Ifmoiml ~ Ide!p1ih de 37¹8,41{) m. 'Ilhe lIdwiei"

bool!nldaIr.Y IQf iIlheSe ,beids tOa\nJnlOO) 'be iCh1alw:n, IDlIaiiIn!ly dJue ibo \Ill poiOIr' ~ ~e aa1jd a, liaIdk IOIf .tYlP'ilCaO. stPe1diles. Alt 1JhIe ^Jbopo.f tIh!e ~ IbeIcIs rtlhJe mnJe· VillI· OClC'J!m'&, IlleIalr!iInig ma.rfune fIanma. II!l the ~ ~ of ttJhe beds ~1leIr: Ufilrug,uiLa faJuna

illOOUlI'lS, aJnJd 't'he /SIUJCIClelSlSUIV/e 24lO ImJ tbhiildk sell'!ilas; tdtoIe& mIOIt clOInltaliln lattltY Ib!slilll'l~ !In tihle bottioIm paIrtf; tOif ItIhe ~ ipIieroed !by the !bare IhdIIe ~', some I!IlaIIfunJe pej1eoyJpjojds hiaJvte :beiettJ. :IlauIrud, rt;Ioo. Ex!cept fur one EpeICtilm!eill' Anthraclonei7Jo trans- ve:rsalis 'IlK 1 e b.), SIO fair Iktruoiwn fu'IOIltl Itihe NIalIIl!U1rtiJan, A· df IbaI1h 'tlhe UAJeir Siam,an aInJd thle IJuIb!:tiJn Call'!bcxnlitl\el, ooJlly ~..Jliived ~ OOatllr 1Jhielliet. 'lIn tOOIIlI!lIetCItlOn wjiIt!h ,tlhJiIs, lan qpiJndloln bias ibeeIn ajptpll'fof\1led IthJaIt I!Jhiii;J melmlbIeo.- !aim Ib.eILcmlgls /to lIhe

N\afIIlIU1vilal ^A.

'Ilhe IsrtlraItiJgn(plhJitOall /llIOI!llellIc!lattru:re ibhaJt llIa& 00e1Il J!liC/~ fIOir the dle(ploisWt.s -of Naum'llrian A, pierbed by the !bore hole Welnowiiec, :is aw1iedto the !Western.

alnld IIIlIildld1le paiIlts otf the 'Upjplelr SiDlelSruain IOoad 'Basdlll. HoIwtavieIr, lfiOlr tJhe 'ealstielrtn part!;

Qf ItIhie BatsiiIn 1!IlIlJOIlhm: ~aill. lDKmletndllartn.m-e liB /I.1ISIe!d /fIdr ~ A.

JIln tCOOlS/eIqI1.1JeIllC'e KlIf 1lhiIs, a ~ Ihms ibeIen lIIlIajdie 'blettiwleen rtareisfe tbwIo stuIbIdilvtiJslilOins ID 1Jhe lSIelctiJcm. <Xf W~1eJc (]Ujg. ~.

Am rtJhie ~ ~ 0,0 to ^378,tW^lIDthe GIrodZiec betds haMe 'beIein. dJiL'!!lli~5ihtejd.

They clO/lirlesplOinld

.w

boft'h .pOiJ.'jp 3IIlJd JaikD/oIwtiIce ibeids, I{Iujp(per lPaI11tlOlf the lCMOna'Va betels). II!l 'title 'lloIwe'r part o!f ,ehage .liaJtIIler, there OiClClUlr, Bit ,tire depb iIittml m,40

'bo 8170,010 IIIl If:Ihe FIDo!r6w ibeds, rdhaiI1~by hSihl-;W;alber iliil!!i~ illaiulnla,. Beilidw, dqwtn. ttJo la dietPflh iOIf ,1IHI(),OO 1mI, itJh.ere Iagte dlol.lJ'Iid ifJhte SaII1nIdw'o 1beldL9 ~ 1faJun'a aInld ,ctoIaa ISIelalIm. 'Ifue ilklIwerrttnlOl9t idIejpioIsdIts ialS100rttadnteld iher,e Iby d/riIDll!ing ihia'V'e heein, tdie'- temnineid as the MaTInOWiiec berd5. Thei,r oottOOl ,part poo'ba'b1(y OOl'TeS1pIOnids to the .!liqwer·-IIIlJOIS'i: ~ of rtJhe NtaIIIl/UIriIan A d~.