Nowe dane do stratygrafii kredy, trzeciorzędu i czwartorzędu nad dolną Wisłą (Fordon i Gdańsk)

UKD 551.763.333:551.78:551.243.5:5.51.79:564.581+564.121:550.822(438.211 - 2 Fordon+438.181)

Zygmunt ~URJI.JENnA

Nowe dane do stratygrafii kredy, trzeciorzędu .

czwartorzędu

nad

dolną Wisłą

(Fordon i Gdańsk)

W niniejszym opracowaniu oparto się na materiałach pochodzących

z ^wierceń w Fordonie i ^Gdańsku wykonanych w 1966 r. przez ^Przedsię­

biorstwo Hydrogeologiczne z Gdańska.

Za udostępnienie cennego ^materiału w postaci próbek litologicznych i okazów faunistycznych ^pragnę w tym miejscu wyrazić głęboką wdzięcz­

ność !Pani mgr inż. N. Bożym-4Radajewskiej, Pani mgr T. WilczyńSki.ej

i Panu mgrowi W. Kroczce.

OTWÓR WIERTNICZY FORDON

Otwór wiertniczy wyznacoony na ^wysokości 43,00 m n.p.m. usytuowa- ny jest na lewym brzegu Wisły (fig. 1). Wykonany został systemem uda- rowym i osiągnął 259,00 m głębokości. Należy jednak zaznaczyć, że jest·

to otwór pogłębiany i z głębokości 0,00+133,00 m brak jest próbek, nato- miast o.~ 133,00 m do 259,00 m próbki pobierano co 1,00 m. Mimo to uzy- skane dane ^są cennym materiałem dokumentacyjnym dla najbliższego

regionu, pozbawionego udokumentowanych obserwacji dotyczących pod-

łoża podtrzeciorzędowego. iProfil omawianego wiercenia przedstawia się n~tępująco:

Głębokość w m Opis litologiczny

!Profil według istni,ejącej dokumentacja:

1. 0,00+8,30 piasek 'grubozLarn.isty z głazami

2. 8,30+19,70 dł pstry

3. 19',70+13i4I,50 ił pLruszczy.sty z węglem -brunatnym 4. 34,50~.50 ,piaslek dxobIl'ozi.arniisty

5. 4i3J,50+82,00 ił szary

6. 82',OO+mii,OO ił szary piaszczysty, zbity

PtrofjJ według pdbrllinYch IPl'Mlek:

plejstocen } pliocen

} miocen

?

7. 133,00+153,00 ił milrowy clemnlOS7J8!1'Y, !plastyczny; :8101+ } dolny 8. 153',00+176,70 ił mikowy szary zwarty, warstwowany; HCl++ eocen

Kwartalnik Geologiczny, nr 2, 1988 r.

9. 17'6,70+000,00 mall'giel }asnosmry; HCI+++(w próbkach z głę- santon

10. 200,0<1+248,00

liI. 248,00+200,00

bokośai 179,00 m, ·HIS,OO ID li 197,00 m stwierdzono 1,00 cm wielkości fragm'enty opo'k)·

!Plial>ek ikwJaroowy średndiozdiaJrnJisty lO IPl'z~'waidze

ziarn (/) 0,.5 mm, . z nielicznY1ffii ż'Wlir'koami, sm:ry, z ndewielką zawartością glaukonitu, pirytu li mu- skowitu w grandcach 19/0; HCI+

piasek kwarcowo-mikowy drobnoziarnisty o prze~

wadze '7Aam (/) 0,2.') !ffim, bez iW!lIrków. ciemno- szaTy z nderwielkązawa!rtością gliauk.on:i.tu li ,pi- rytu w granicaIch lO/e; HOl-,

alb g6rny?

rw

celu ustalenia stratygrafii 63 próbki (pobierane co 2,00 m) zbadano na zawartość mikrofauny. Waga każdej próbki wynosiła około 0,5 kg.

Fig. 1. Szkic sytuacyjny według W. Pożalt'ys­

.kdegIo (1962)

Situation slretch ,according to

m.

lPoża­

rysiki 1(1962)

.), - antyklinorium śrOOkowopalskie; 2 - syn- klina brzeJma; CI - niecka .(synklinorium)

szczecińsko-ł6dzk'O-1llliechowska; F - Fordon, B - By<lgoszcz; T - Toruń

l - Mlddle' Pollsh antlcllnorlum: Z - margl- nal syncllsne: 3 - Szczecin-Ł6df-Miech6w

trough (syncl1norlum); F. Forddn: B -

Bydgoszcz: T - Toruń .

E 'O C e ^![l (133,00+176,00 m) wykształcony jest

w

facji ilastej [(warstwy

?, 81) i reprezentuje typowy osad. morski, gdyż zawiera liczne igły gąbek,

fragmenty skorupek małżoraczków, zęby ryb oraz liczny zespół otwor- nic: Dentalina linearis(R o e m.), D. d. oligostegina (R e u s s), Eponites spiratus Ł u cz k., Globigerina apertura C u s h., Globatruncana cf. glo- bigerinoides B r o t z., Nodogerina cf .. elegans (d' O r b), Textularia gramen (d' O rb.), Orbitulina sp., Saracenaria sp.,' Vaginulina sp., Globorotalia sp., Epistomina sp. .

Na specjalną uwagę zasługuje w tym zespole Globigerina apertura C u s h., która wskazuje, ^że osady facji ilastej badanego profilu ^należą do eocenu (V. POkorny, 1958); Trudno w tym przypadku na podstawie znalezionej mikrof.auny bliżej sprecyzować pozycję w obrębie oecenu.

Przyjmując jednak, że identyczną fację ilastą występującą w Polsce pół­

nocnej J. ^Łyczewska (1958) zaliczyła do eocenu dolnego oraz istnienia w badanym' profilu nadległej, podobnej i nieokreślonej stratygraficznie warstwy 6, można z dużym pra,wdopodobieństwem warstwy 7 i 8 zaliczyć

do eocenu dolnego.

S a n t o n (176,7'0+200,00 m) wykształcony jest w facji marglistej

·(warstwa 9), w której sporadycznie ^występują niewielkie fragmenty opok (trawione·w Hel nie ^ulegają rozpadowi). Znacznie liczniej ^niż w facji ila- :stej eocenu dolnego ^występują tu igły gąbek oraz fragmenty nieoznaczal- nych skorup małżoraczków. Mniej liczne pod względem ilości osobników .oraz gatunków są natomiast otwornice, wśród których rozpoznano: Glo- bigerina cretacea d' O rb., Gutulina trigonula R e u s s., Lagena glob osa

Kwartalnik GeologIczny - 1l

382 Zygmunt Kurlenda

R e u s s, Orbitulina sp. Zespół ten wyraźnie różni się od ^zespołu otwor- . nic występujących w facji ilastej (warstwy 7 i 8) i ma charakter górno- kredowy, na co szczególnie wsk~zuje Globigerina cretacea d' O r b.

(Z. Alexandrowicz, 1966). .

Trudno natomiast na podstawie znalezionej mikrofauny określić do-

kładnie, jakie to jest piętro kredy górnej, ponieważ w jednej z próbek

na ,głębokości 192,00 m znaleziono niewielki (2,5 cm) fragment mocera-

ma z wyraźną bruzdą promienistą przy zamkowym brzegu skorupy i kon- centrycznymi żebrami I i !LI rzędu. Należy sądzić, że fragment ten od- powiada formom 1noceramus steenstrupi, l. lingua, 1. patootensis lub 1. pachti, a zarazem formom typowo santońskim(W. Pożaryski), 1962).

'A l b gór n y ? :(2'00,00+259,00 mi) wykształcony jest w facji piasz- czystej (wartwy 10 i 11), przy czym obecność ziarn glaukonitu świadczy również o morskim charakterze osadu.· Niestety piaski te pozbawione są

wszelkich śladów skamieniałości, zarówno mikro- jak i makrofauny i po- danie szczegółowej stratygrafii jest niemożliwe. W tej sytuacji można

tylko w oparciu o dane z literatury określić w pewnym przybliżeniu wiek

badanych pia~ków. .

Identyczne lub podobne utwory piaszczyste mogą występować w kre- dzie i trzeciorzędzie (J. Samsonowicz, 1948; W. Pożaryski, 1952, 1962;

S . .cieś1iński, 1959; A. Areń, 1964). Ponieważ opisywane piaski ^występują pod uddku~ell!towanym trzeciorzędem i santonem, pozycja ich jest jas- na, zachodzi tylko pytanie, czy ^należą one do kredy dolnej, czy ^też do

spągowych partii kredy górnej?

W świetle danych z literatury zagadnienie to jest trudne do ^rozwiąza­

nia, gdyż jak podaje W. Pożaryski (1952), o senonie w Polsce północnej

Wiemy bardzo niewiele.

Zbliżone utwory piaszczyste nawiercone w Chojnicach zaliczone zo-

stały do cenomanu, turonu i kampoou, a w Kwi'dzyniu do senonu. Tym- czasem S. Cieśliński (1959) stwierdza, że transgresja morSka wdziera się

od zachodu na Mazury i północne Mazowsze już w albie środkoWym, osa-

dzając utwory piaszczyste.

Reasumując należy stwierdzić, że badane piaski z otworu wiertnicze- go w Fordonie ^są napewno przedsantońskie, a w oparciu o dane z lite- ratury mogą być: środkowoalbskie, górnoalbskie, cemonańskie? turoń-

skie lub koniackie. .

Uwzględniając fakt, że osady z otworów wiertniczych w Chojnicach i Kwidzyniu pozbawione są skamieniałości, można z ^dużym prawdopo-

dobieństwem zaliczyć fację piaszczystą z Fordonu do wyższych poziomów albu, co byłoby zgodne z poglądem S. Cieślińskiego (1959) i najnowszą interpretacją dokonaną dla tego regionu przez W. Pożaryskiego (1962!).

Na szczególną uwagę zasługują w przedstawionym profilu luki stra- tygr,afiCzne ^między eocenem dolnym a santonem i ^między santonem a albem górnym. Jest to jednak w pełni zrozumiałe i uzasadnione sytuacją topograficzną badanego wiercenia, które leży na zachodniej krawędzi

synkliny ^brzeżnej i wschodniej granicy antyklinorium środkowopolskie-·

go (fig. 1) oraz faktem, iż sedymentacja w kredzie nie przebiegała w spo- sób ciągły i(W. Pożaryski, '1962).

Na podstawie przeprowadzonych badań litologicznych i stratygraficz-·. nych osadów z otworu wiertniczego w Fordonie wynika, że:

1. strop utworów kredowych w najbliższym rejonie omawianego wiercenia jest silnie zróżnicowany. W Fordonie występuje na głębokości

133,00 m poniżej poziomu morza, w Korytowie (około 35 km na północ

od Fordonu) 64,00 m, a w Toporzysku (około 15 km na zac~ód od Fordo- nu) tylko 21,00 m poniżej poziomu morza (W. Pożaryski, 1962).

2. Kra trzeciorzędowa i miąższość czwartorzędu (199,00 m) bez dowo- dów paleontologicznych i przy bardzo uproszczonych opisach litologicz- nych w otworze na terenie Wodociągów Miejskich w Fordonie jest pro- blematyczna i raczej mało prawdopodobna. Jego skrócony profil przed- stawia się następująco:

Głębokość w m 1. O,OO-H9,20 2. 19,20+74,ijO

.a.

74,50+76,00 4. 78,00+142,00 ,5. '142,00+1167,00 6. 167,00+188,00 7,. 188,00+,199,00

Opis litologiczny piJaski, ŻWliry, gliny piaiS'ki, iły, węgiel brunatny mJa'l1gii.el szary

.glina ż6łta i szara

ił szary

glina białoszara z kredą żWli1'y, piaski SZa!l'e

czwartorzęd

kra trzectorzędowa

} ,-~

Charakterystyczny i łatwo porównywalny jest spąg omawianego pro- filu z profilem wiercenia w Fordonie. Utwory piaszczyste (188,00+199,00 m) mogą 'reprezentować piaski albug6mego (warstwy 10, 11), gliny bia-

ło-szare z kredą (167,00+188,00 m) - margle jasnoszare santonu (war- stwa 9), a iły szare (142,00+167,00) mogą odpowiadać iłom mikowym

szarym eocenu dolnego. .

OTWOR WJlERTNIOZY GDA~

Otwór wiertniczy w Gdańsku wyznaczony na wysokości 1,65 m

powyżej poziomu morza, położony jest w północnej części miasta. Pod- czas wiercenia wydobyto (z głębokości 157,00+160,00 m) bardzo liczne i doskonale zachowane rostra belemnitów oraz fragmenty małży i gąbek;

są one przedmiotem następnego opracowania. Profil wiercenia w Gdań­

sku jest następujący.

Głębok'OŚć w m Opis HłoIogtczny

/Profil WfedłU'g dstniejącej dokumentacjd:

1. 0,00+14,00 mułki, pyły

2. 14,00+510,,00 pospółki

.a.

150,00+86,00 dły

4'. 86,00+ 11517.,00 szare mar,gle lPro:NJ według pobranych !Pl'óbek:

}

(próbki z ^? pŁuczki)

5. 1I5i'l',OO+ 160,OOpj,askli kwarcowo-glaukonitowe z :fiauną bele- }

mnJit6w, małży i.gąbe'k mampan

Stratygrafia utworów piaszczystych (warstwa 5) oparta została na

wyjątkowo licznej i dobrze zachowanej makrofaunie. Łącznie wydobyto 60 rostrów belemnitów, z czego 12 nadawało się do oznaczenia peW!Ilego.

384 Zygmunt Kur1enda

pozostałe stanowiły większe lub ~niejsze tr{lgmenty pozbawione części alweolarnej.

W oparciu o dane taksondmicme. stosowane przez J. A. J eletzkego (1951), D. P. Najdina (1952i), M. Jamiołkowskiego (1962) i H. Kongiela (1962) wyróżniono dwa gatunki belemnitów przewodnich: Belemnitella murconata S c h lot h., i Gonioteuthis guadrata guadrata '~B l a i n v.).

Belemnitella mUCTonata S ,c h lot h ed m sJ.

o

P i s. Ogólna charakterystyka 10 rostrów zaliczonych do tego ga- tunku przedstawia się następująco: stosunek długości rostrum do głębo­

kości alweoli waha się w granicach 2,1+2,4. Wielkość kąta alweolarne- go - 23+26° .. Wskaźnik Schatikiego 7+10 m.

Kształty rostrów w przekroju grzbietowo-brzusznym są cylindryczne, natomiast w przekroju bocznym lelclto-łdinowate, zakończone mukronem.

Powierzchnia rostrów pokryta jest drobnymi zmarszczkami. Zawsze wy."

stępuje wyraźna szczelina brzuszna.

W y s t ę P o w a n i e: górny kampan, poziom Hoplitoplacenticeras vari i Bostrychoceras polyplocum w Niemczech, Danii, Belgii, Holandii i środ­

kowej Polsce (J. A. Jelet2lky, 1951). Wyższe poziomy kampanu dolnego z Gonioteuthis quadrata, górny kampan z Hoplitoplacenticeras i niższe

poziomy dolnegomastrychtu z Bostrychoceras polyplocum w Europie za- chodniej i Polsce środkowej (D.P. Najdin, 1952). Wyższe poziomy dol- nego kampanu, górny kampan i ^niższe poziomy dolnego mastiychtu w przełomie Wisły środkowej (M. Jamiołkowski, 1962). Górny kampan i dolny mastrycht w przełomie Wisły środkowej {R. !K.ongiel, ^1962~. Gór- ny kampan z Hamites phaleratus i Bostrychoceras polyplocum w Polsce (W. iPożaryski) 1962).

Go'1lioteutM8 quadrata quadrata (B 1 a i n v i 11 e)

o

P i s: Ogólna charakterystyka dwóch rostrów zaliczonych do tego gatunku przedstawia się następująco: stosunek ^długości rostrum do ^głę­

bdkości kwadratowej pseudoalweoli wynosi 4,1+4,7.

Kształty rostrów są cylindryczne, 'zakończone mukronem. Powierzch- nia rostrów pokryta jest zmarszczkami. Oba okazy posiadają szczelinę brzuszną·

W y s t ę P o w a n i e: Kampan dolny w przełomie Wisły środkowej

(W. lPożaryski, 1938). Kampan dolny z Hauericeras pseudogardeni we Francji, Anglii, Belgii, Niemczech, Szwecji, Ukrainy i Polsce środkowej

(D. P. Najdin, '1952). Kampan dolny z Hauericeras pseudogardeni w za- chodniej i p,ółnocno-zachodniej Europie, Anglii i Polsce środkowej (J. A.

Jeletzky, 1958'), Kampan dolny (S. Cieśliński, 1960) i kampan dolny z Pachydiscus levyi w Polęce (W. iPożaryski, 1962). .

:Pręzdstawione belemnity bardzo dokładnie określają pozycję straty-

graficZną piasków kwarcowo-glaukonitowych (warstwa ^5~ z głębokości

157,00+160,00 m.

Belemnitella mucronata l-forma typowa dla kampanu górnego i Go.,.

niote1,J,thisquadrata quadrata - typowa dla kampanu: dolnego określają

wspólnie . prawdopodobnie . spąg kampariU' górneg~ i"~tr~p' ~ampanu dol"'"

. riego, czyli graniCę kampanu dolnego z gÓ:rnytll. , .,. , ' ,

Poza tym wydobyto również inne bardzo pospolite' w utworach kre- dowYch formy o mniejsżym znaczeniuslratygraficznym jak: Ostrea sem~

pilana, O. vesicularis i Vent1'iculitessp. '

W rejonie Gdańska, pozbawionym szczegółowych opracowań na pod- stawie makrofauny, uzyskane wyniki z pogłębianego wiercenia zarówno w . zakresie . litologii jak i stratygrafii są cennym wkładem i , uzupełnie­

njem na geologicznej mapie Polski północnej, gdyż utwory kampanu są

tu słabiej udokumentowane faunistycznie niż w innych regionach Polski.

Na podstawie danych z omawianego wiercenia' należy stwierdzić że

w tej części syneklizy perybałtyckiej .(W. Pożaryski, 1962) piaski glau- konitowe nie kończą się w santonie, lecz występują jeszcze w kampa-

nie dolnym. .' .

Na specjalną uwagę zasługuje również fakt, iż opracowane belemnity

są gatunkami, które dotychczas w synklizie perybałtyckiej nie ^zostały

znalezione. '

Jedynie J. Samsonowicz {1935) cytuje formę Belemnitella mucronata z utworów plejstocenu wiercenia na Helu, czyli występującą na wtór- nym złożu. Poza tym inni badacze podają, że w najbliższym rejonie (Pas-

łęk, Lębol"k, Kartuzy, Bytów, Łeba, Darłowo) w utwor;łch ikampanu

występuje inny gatunek z rodzaju Belemnitella, mianowicie Belemnitella

langei. '

K~tedra Geologii ,Un!Jwersyltetu !Im. M. lK,opernika

Toruń, un.. lSienlklewicza oom

Nadesłang dnia 30 czerwca :l9&'7 r.

PIŚMIENNICTWO

.AiIJIDXANlD!R(wncz IZ. {1006) - Utwory kredowe w kl'aJCh glacjoalnych na wyspie- Wolin i w ok,olicy :roamieniJa IPiOmorskdego. iPr. Geol PAN, 35. W.a:r- szawa .

.AJRLEŃ· A. ~11964;) - Atlas geologicznyRolski. Za~dniema s1:r.atygr.a:ffi:czno..;1!acj,alne.

',Zeszyt 11 - trzeciorzęd. [nst. Ge<>l WarsZawa

CIEŚLIŃSKI IS. {1959) ....:... Początki transgresjd górnokIiedowej w Piolsce '(bez Kar- pat d Śląska). KW1Brl. grol., 3, p. 9413-Q64, IlU" 41. 'Wamzawa.

CIlEŚIJLŃSKJ IS. (1960) - Biostr.atygI'la:łlLa ,i zasięg fOrm przewodnich górnej kre!i:r w iPOlsce. Xwa:rlt. ,geol., 4, !p. 413.2-;4159, 'nr 2. W:an;zawa.

JtAiMIPłJKOWSKI IM. {1i962) - Morfologda :pow1erzchni :rostrum i przekroju grzbie";

towo brzusznego części alw.eolarnej belemnitów z 110dzaju BeZemnitp7.7n i Bel.emnelZa, Prz. goo1., 10, p. 342--847, nr 7. Waa.-szawa.

JELETZKY J. A. ,(19511) - n i e Sllrati'gI'aiPhie u. B~tenfauna des Ober- camp u. MaStrlchtlWest:falens, No'rowes:tdeutschillanid u. Diinemaa.-ks Stawl'e einige llgemeLne G1iederun,gs-Pir()lb~

der

jfilngeren barea~etri.

Oberiktre1de Eurasrens. Beih. Grol. J1b., l. HJanlnover.

386 Zygmunt Kurlenda

JEt.E~Y J. A. (l9l5B) - Die jiin,~e Oberkreide (OberCOllliac ^bjs !Maastricht) Siidwestdeutschlands u.' ihr vergleich mat de1" Nordwest u. Westeul'\opas.

I. Bean. Geol Jb., 33. Halnooveil".

KiONIGtEL R. (1.962) - On belemnit!es form Maastr:iehtian a. Santonian 4n tbe Middle 'VdstuLa valley4Centrlal .Poland). 'Pr. !Muz. lZIiemi, 5. 'Wiarsza'WIa.

ŁYOZ'Ę'W!SKA J. (19518) - Stratygraiia paleogenu i neogenu 'P<>lskd północnej.

Kwart. gool., 2, p. :wJ1-1OO, nr t. Warszawa.

PO!K!{)RjNY Ę. (19158) - Ga.-undziige de:r zoologlisclhen 'lV.IiikirqpalelOllItologie. I. IBeil"Un.

POŻA.RYSIK:I W. (1938) - stratygnadii.a senonu w przeŁomie Wisły między iRacbowem i !PułIawami. Biul. ~stw. Inst. Geo!., 6. 'Wars2Jawa.

roŻ.A1RiYiSKI W. (19'512) - IPodl!oźe me2Jowiczne Kujaw. Biul. .Raństw. Inst. Geol., 55. W!8l'IS2Jawa.

lPiOżAlRYlSKII, W. (196~). - Atlas ~eologiczny Polski. Zag,adnienia stratygratficzno- -iiacjame. Zeszyt 10. - kreda. 'Lnst. GIool. Warszawa:.

S;A[IdjSONIOwroz J. (1006) - \Nowy otwór świdrowy na Helu. Spraw. 'Państw. Inst.

Gao!., 8, p. 27-at7, nr 3, Warszawa. '

SAMSQNOWlCZ J (19481) - Q utworach kredowych w wieroemach Łodzi ii. budo- wie niecki łódzkiej. BiuI. lPań. Inst. Geol., 50. Warszawa.

~KYPJIEHM

HOBbIE .l\AHHLIE

no

CI'PATUI'PAeIlHU MEJIOBblX,

TPETłflłHL~ H 'łETBEP'lWIHL~ OTJIOXCEHHR 1łIDKHEr0 TEąEHIDI BHCJILI

(cIl0P,ll;OH II r~)

PC3IOMC

Hl pe3yJl1>TaTOB JllITOnOI1l'łccnx II CTpIlTHrPaclm:'lCCIaIX IICCJlC,lI;olllUlJdł, DPOBC,lI;CHBhIX B yrny6- nCIIIIOM Kono,zm;c B cIlop,ll;oHC (cpm. 1), II BX cpllBHCHIIJI C,ll;lłHHldMH 6,1IIDJCllłumx 6YPOBhIX CKII8lmH, BLI1'CIaleT, '!TO B IICCJIC,IJ;y.CMOM paAOHC 11MCIOT MCCTO pC3KIIC crpaTHrPacpJl1lCCKllc DepepLIBLI, a T8Dre 60JlLIIIHC pacxOlK,ll;emDI (oKono 110 M) B BIdCOTe 3aneraHllJ[ KpOBJllI BCpXHCMenOBhIX OTJlOlKemdI:.

PIlBHO II rpeTII'JHJ>Iił DOxpOB II MOmHOCT& '1emep'I'Jl1łHlaIX OTJlOlKCHHłł, COCTaBJIlJ;IO~1UI 199 M, OTMC'ICIIIIIUI 6e3 IIlUleoHTOnOI1l'łCCIaIX ,lI;IUIHIdX B COCC,lI;IIeA 6YPOBOit CKB8lKIIIIe, pacnonOlKCBHoit npH6Jl113I1TCJl1>HO B 600 M K cesepy OT paccMaTplIBaCMoi: ():(. A,IJ;aMeu;-XO,ll;lreBJI1IOBa, 1962), npo- 6nCMaTII'IHLI II MaJlO sepoJITHI.l.

BypoBOit coammoit B r,IJ;aHCbKC Ha rny6HHe 157-160 M BCxpLl.ThI CBeTno-cepldC uapn;CBO- -rnayxOHllTOBlde DCCKII c cpaYHoit Belemnitella mucronata Schlothcim s.I., Gonioteuthis quadrata quadrata (Blainvillc), a T8Dre Ostrea sempi1ana, Ostrea Jlesicularis II Ventriculites sp.

Ha OCHOBaBml 3TO:lł cpaym.r, B 'laCTH0CTII 6enCMHIITOB, 0'Iem. TO'lHO BId,lI;eJIJIfOTCJI B 3TOM paitOHC (r~) II Ha yxa3aBHoJł rny611Hc KaMDaIICIDIe, B03MOlKHO rp~ HIIlKHe- II sepXHe- K8MllllJłCDIX oTnolECHJllł.

Zygmunt KlUiRiLiIDNDA

NEW DATA ON STRATIGRAPBY OF CRETACEOUS, TERTIARY AND QUATERNARY DEPOSITS IN THE LOWER VISTULA AREA (FORDON

lAND GDA~SK)

. lSu·mmary

,It results from both l:Lthological and st1'lltigIlaphiral res€iaJrcbes ,of the well that haIs boon deepened at Fwdon ,~g. 1), aJnd from compail'lil9ans wiJth the adjacent

·bore ,hiolies that the :regi<m in study is cbairlactetized by several dis:tiJnot stlroalf,i- graphkall 19aps, and by a cOlllsid.erable diflference (up to 110 m) ID the position of the top oaf the Upper cretaceous ;formatiollls.

lBooth 'l1erti.a:ry 'de!tacbed block and thickness of QUlaterntary forma:Uons (199 m) giIvien withou't paIaeo:n:tolJogioal ev~de,noos of the adj·acel11lt borie hole sitUJalted about 600 m nor1!h of the oore hole under oonsideration, 8!r'e also p;ro'b'lelmatic and dmprob- alble.

In Gdansk, at ,a depth :from :lJ5I7 to lJ60 rn, quartz-glaucoru.te sands, Light-grey in ,oolour, hSiV'e 'been enoountered 11;0 oonta:ln the fuThoWli:ng £auna .r,eprese11ltatives:

BeLemniteUa mUCTOnata ,s chi 0 the i m s.l. and ·Gonioteuthis quo;drata quadrata B l'a i n viii e, as wetlias Ostrea sempilan"a, Ostrea vesicularis and VentricuZites sp.

This falUlla, par.tLcularly belemnite fauna, precisely deOOrm'ines, dn itheregion of Gdansk, at a depth hereOOi11tSidered, the Campenien, probably 'the 'Lower - Upper Cam;paniJan boundaJry. as well.