MONITOR SPÓŁDZIELCZY
ORGAN CENTRALNEGO ZWIĄZKU SPÓŁDZIELCZEGO
Rok II. We 3, dnia 10 lip ca 1949 r.
Część A Nr A-13
TRESC NUMERU:
p°z. 92 - Uchwała Zarządu Centralnego Z w itk u Spółdzielczego z dnia 25 czerwca 1949 r w spra
wie regulacji płac dla pracowników piekarnianych i pracowników stołówek . P poz. 93 — Instrukcja Wydziału Organizacyjnego — Biura Ubezpieczeń Centralnego Związku Soól-
n s i f i i - r » S - s '
Przegląd ustawodawstwa ogólnego . . . „
Str.
3 11
UCHW AŁA ZARZĄDU CENTRALNEGO ZW IĄ ZK U SPÓŁDZIECZEGO z dnia 25 czerwca 1949 ...
w sprawie regulacji płac pracowników piekarnianych i pracowników stołówek.
Nawiązując do uchw ały z dnia 21 stycznia 1949 r.
w sprawie regulacji plac w spółdzielczości i po po
rozum ieniu się z Kom isją Główną dla ustalenia no
w ych zasad wynagradzania pracowników, Zarząd CZS postanawia:
1. Zatw ierdzić załączone do uchw ały niniejszej protokóły dodatkowe do Zbiorowego Układu Pracy zawartego z Zarządem G łów nym Żw. Zaw. Pracow
ników Spółdzielczych w dniu 24 stycznia 1949 r., a m ianowicie:
a) dotyczący pracowników stołówek pracowni
czych.
b) norm ujący płace pracowników płatnych godzi
nowo • zatrudnionych przy produkcji pieczy
wa w piekarniach spółdzielczych,
2. Uchwała niniejsza wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą obowiązującą od dnia 1 styczniu 1949 r.
3- W ykonanie uchw ały zleca się W ydziałow i O r
ganizacyjnemu w porozumieniu z Biurem Ekono- miczno-S tatystyczny m.
PROTOKÓŁ DODATKOW Y
DO ZBIOROWEGO U K ŁA D U PRACY D LA PRACOW NIKÓW SPÓŁDZIELCZYCH z dnia 24 stycznia 1949 r.
(M onitor Spółdzielczy N r A — 3 z r. 1949).
Załącznik 1,
dotyczący pracowników stołówek pracowniczych.
Przez C entralny Związek Spółdzielczy, reprezentu
ją cy centrale spółdzielni i spółdzielnie i przez Za-
■■ząd G łów ny Zw iązku Zawodowego Pracowników Spółdzielczych, został podpisany w Warszawie w dniu 14.VI.49 r. następujący protokół dodatkowy do Zbiorowego U kładu Pracy, zawartego w dniu 24.1.
1949 r. pomiędzy Centralnym Zw iązkiem Spółdziel- czym a Zarządem G łów nym Zw iązku Zawodowego Pracow ników Spółdzielczych.
1. Postanowienia protokółu dotyczą pracowników stołówek pracowniczych, któ rych personel do czasu
przejęcia tych stołówek przez spółdzielnie spożyw
ców w ramach akcji przejmowania stołówek zakła
dowych przez Centralę Spółdzielni Spożywców
„Społem , pozostają na etatach spółdzielni względnie centrali utrzym ującej stołówkę.
2. Z dniem .ogłoszenia niniejszego z mocą obo
wiązującą od dnia 1.1. 1949 r., anuluje się podane w tabeli zaszeregowania pracow ników usługowych, załączonej do Zbiorowego Układu Pracy dla pra
cow ników spółdzielczych, przepisy dotyczące zasze
regowania pracow ników pełniących funkcje: zarzą-
str. 2
M O N IT O R S P Ó Ł D Z IE L C Z Y N r 1 3
dzającej stołówką, kucharki, pomocy kuchennej i kelnerki (załącznik N r 6i L. p. 1, 2, 3, 4, załącznika do Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników spół
dzielczych—M onitor Spółdzielczy N r A — 3 z dn. 10.U 1949 r., poz. 13) do grup tabeli płac podstawowych i dodatków lokalnych dla pracow ników miesięcznie płatnych (zał. N r 1 i N r 2 — załącznika do U kładu Zbiorowego Pracy dla pracowników spółdzielczych)-
3. Równocześnie wprowadza się przepisy doty
czące wynagrodzenia w /w pracowników — w /g na
stępujących zasad:
a) Pracownikom w ym ienionym w punkcie 1 n i
niejszego przysługują ryczałtowe wynagrodze
nia miesięczne w następującej wysokości:
1. K ierow n ik stołów ki (gospodyni)
2. Magazynier
3. Modszy magazynier 4. Kucharz
5. Młodszy kucharz 6. Kelnerka
7. Pomoc kuchenna
10.000 do 14.000 zł.
10.000
9.500 9.500 8.500 8.500
12.200
10.500 14.000 9.500 9.500 8.500
b) Na obszarze m. st. Warszawy ryczałtowe w y
nagrodzenie określone w punkcie ,a) ulegnie zwiększeniu o zł 400.— .
Na obszarze, na którym przysługuje dodatek m orski, ryczałtowe wynagrodzenie określone w punkcie a) ulegnie zwiększeniu o zł o00. . c) W stołówkach, w których wydawany jest jed
norazowy posiłek, określone w p. a) i b) r y czałtowe wynagrodzenie obejm uje rów neż wynagrodzenie a ewentualnie przepracowane
godziny nadliczbowe.
d) Personelowi stołówek przysługuje bezpłatnie jednorazowy posiłek zasadniczy te j samej Ja
kości, ja k i otrzym ują stołow nicy danej stołów
k i oraz wszystkie świadczenia zagwarantowa
ne układam i, bądź in n ym i przepisami zbioro
w ym i pracy, obowiązującym i w danym zakła
dzie lu b in s ty tu c ji.
e) Wynagrodzenie personelu w inno mieście się w kwotach przewidzianych w budżecie na w y
d a tki adm inistracyjno-rzeczowe stołówek.
Warszawa, dnia 14.V I. 1949 r.
PREZES
Zarządu Centralnego Związku Spółdzielczego (— ) Oskar Lange
PRZEW ODNICZĄCY
Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Spółdzielczych
(—) Stanisław Michalski
CZŁONEK ZARZĄDU Centralnego Zw iązku Spółdz.
D vrektor B iura
Ekonom .-S ta tystyc'/n(—) Stefan Surzycki
SEKRETARZ GENERALNY Zarządu Głównego Zw iązku Zawodowego
Pracowników Spółdzielczych (—.) Tadeusz Rilewicz
P R O T O K Ó Ł D O D A T K O W Y
Załącznik N r 2.
DO ZBIORO w t-u b U K ŁAD U PRACY D L A PRACOW NIKÓW SPÓŁDZIELCZYCH z dnia 24 stycznia 1949 r.
(M onitor Spółdzielczy N r A 3 z dnia 10. II. 1949 r.
n o rm u jro place pmccnmikóy,
p ta tn y c h o o d r i n o ^ -^ pieczywa w
Przez C entralny Związek Spółdzielczy,' reprezen
tu ją cy wszystkie centrale ’spółdzielni i spółdziel
nie w k ra ju i przez Zarząd G łówny Zw iązku Za
wodowego Pracowników Spółdzielczych został pod
pisany w Warszawie w dniu 14 czerwca 1949 r. na
stępujący protokół dodatkowy do zbiorowego u kła du pracy, zawartego w dniu 24 stycznia 1949 r.
pomiędzy C entralnym Zw iązkiem Spółdzielczym, a Zarządem G łównym Zw iązku Zawodowego P ra
cowników Spółdzielczych:
I W załączniku do U kładu Zbiorowego N r lla .(str. 19-ta) „Tabela zaszeregowania pracowników płatnych godzinowo w prze
myśle i przetw órstw ie rolniczo-spożyw - czym — Grupa zbożowo-m ączna ‘ , w p ro
wadza się następujące funkcje:
F u n k c j a Grupa plac
18. Starszy piekarz (bry
gadier) (w piekarniach
niach I I i H I kat.) IX X
17. Stołowy Y II — V III
18. Pomocnik piekarski
(palacz, osiewa-cz) IV — V I W pozycji 13 — piekarz ciastowy, w pro
wadza się grupę płac V III — X , zamiast IX — X.
W pozycji 15 — piecowy, wprowadza się grupę płac V III — X , zamiast IX — X.
II. Pracownicy czasowi kw a lifiko w a n i (faje- rantow i) są p ła tn i w /g wykonyw anej fu n k
c ji plus 50% uposażenia, bez prawa do p rem ii (można zatrudniać do trzech d n i w tygodniu).
Starszy piekarz (brygadier) otrzym uje dodatkowo 10% zasadniczej staw ki godzi
nowej za kierow nictw o zespołowe.
III. Pracownicy piekarni zatrudnieni bezpo
średnio przy p rodu kcji (zał- H a Grupa zbożowo-mączna z uzupełnieniem ja k w y
żej- w p kt I) otrzym ują dodatkowo za każ
dy dzień pracy i każdy dzień ustawowego
N r 15
M O N IT O R S P Ó Ł D Z IE L C Z Y
IV.
urlopu 2 kg chleba żytniego 80%.
Jeżeli piekarnia takiego chleba nie w y
pieka, pracownicy otrzym ują inny gatunek chleba wypiekanego przez daną piekarń ę, najbardziej zbliżony do chleba żytniego
80%. J 5
Ustala się ramowe norm y w ypieku (dla każdej z trzech kat. piekarń) na 1 pracow
nika zatrudnionego przy produkcji pieczy
wa:
I kat. — 380 kg dzienne chleba 11 » - 350 „
H I - 200 „ „
Jako normę w ypieku bulek ustala się 112,5 kg dziennie bez względu na kate
gorię piekarni.
Podane^ w yżej ramowe norm y w ypieku w inny być dostosowane do warunków tech
nicznych poszczególnych piekarń.
Ustalenia norm dla piekarń dokona kie
row nictw o piekarni w porozumieniu ze Związkiem Zawodowym j przy udziale instruktora piekarskiego centrali.
Ustalone w ten sposób norm y w inny być zatwierdzone przez dyrekcję centrali w te r
m inie do 30 czerwca 1949 r.
M ajstra technicznego — zmianowego (płatnego mesięcznde) niie bierze się pod uwagę przy ustalaniu j obliczaniu norm y ‘ wydajności. O trzym uje on prem ię taką, ja - ką wypracował kierow any przez nie^o
zespół. °
Za piekarnię I kategorii — uważa się piekarnię^ zmechanizowaną, posiadającą je den lu b kilk a pieców mechanicznych (róż
nych systemów), mieszarkę i wagę auto
matyczną do dzielenia ciasta,
Za piekarnię II kategorii — uważa sie piekarnię częściowo zmechanzowaną o jed
nym względnie k ilk u piecach meehamcz nych lub 2-ch dużych piecach zw ykłych posiadającą mieszankę a nie posiadając?
w a g j
automatycznej.
Za piekarnię I II kategorii — uważa s i p ekamię nie zmechanizowaną, posiadając?
jeden piec mechaniczny lub jeden alb:
więcej pieców zw ykłych, a nie posiadają
cą mieszarki i wagi automatyczne1 ’.
Do tej kategonj zalicza się również pto
karnię o jednym piecu zw ykłym 7 mto- szarką.
Wprowadza się dodatki przejściowe dla miasta Warszawy, Krakowa { Łodzi, dla pracowników zatrudnionych przy p r d akcji
Grupa płac Wysokość dodatku UJ
z\
na ffor!z n ° dla W -in'? ł rakom? | dla kodz' XIX
! 8
ÓVIII ł>
VII f>
VI 6
V 3
IV 3
i
3
VI.
V II.
Zaszeregowanie i płace pracowników nu zatrudnionych przy produkcji pozostają ba zmian.
Zasady prem iowania pozostają bez zmian (zał. N r 12 b do U kł. Zbiór.).
V III. Postanowienia niniejszego protokółu obo
w iązują od dnia 1. I. 1949 r.
Warszawa, dnia 14 czerwca 1949 r PREZES?
Zarządu Centralnego Związku Spółdzielczego ■ (—) Oskar Lange
CZŁONEK ZARZĄDU Centralnego Związku Spółdz.
D yr. B iura Ekonom. Statyst.
(—•) Stefan Surzyckj
PRZEWODNCZĄCY
Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Spółdzielczych
(—) Stanisław Michalski
SEKRETARZ GENERALNY
Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Spółdzielczych
(— ) Tadeusz Bilewicz
INSTRUKCJA W Y D ZIA ŁU ORGANIZACYJNEGO - BIU R A UBEZPIECZEŃ CENTRALNEGO ZW IĄ Z K U SPÓŁDZIELCZEGO
z dnia 24 czerwca 1949 r *
dja central spółdzielni i spółdzielni w przedmiocie zgłaszania, ew idencji i lik w id a c ji szkód W_ oparciu o Porozumienie z dnia 6. 11. 48 r. o (
Współpracy pomiędzy Centralnym Związkiem Spół- i dziel czym a Powszechnym Zakładem Ubezpieczeń Wzajemnych oraz w powołaniu się na in strukcję dla spółdzielni w sprawie ubezpieczenia m ienia spół
dzielczego od szkód losowych, ogłoszoną w „M on i
torze Spółdzielczym“ N r. A - l z dn. 10.1. 49 r., w y daje się niniejszą in stru kcję dla central spółdzielni
* spółdzielni w pipedmiocde zgłaszania, ew idencji i lik w id a c ji szkód
I. Zgłaszanie szkód
Placów ki spółdzielcze i to tak spółdzielnie jak i zainteresowane kom órki central spółdzielni odno
śnie swego m ajątku, mają obowiązek, poza zgłosze
niem szkody w PZUW, o każdej zaistniałej szko
dzie zawiadomić także referat ubezpieczeń (okręgo
w y) centrali, a jeżeli odnośna centrala referatem
ubezpieczeniowym nie dysponuje, bezpośrednio swo-
ją centralę branżowa.
«te. 4
MOSflTOR. SS*©ŁD2t®Ł©EY
N r MZawiadomienie w inno nastąpić natychm iast po
zaistnieniu szkody i to wg załączonego poniżej wzo
ru. Referat ubezpieczeń po zapisaniu wszystkich elementów do rejestru szkód, otrzym ane zawiado
m ienie w ysyła niezwłocznie swej centrali branżo
wej, która z kolei o szkodach w domniemanej w y
sokości ponad . .
zł 500.000,— w grupie ubezpieczeń kradzieżo
w ych i ,
zł 1.000.000,— w grupie u b t ,ań ogmowycń zawiadomi niezwłocznie CZS — iiiu ro Ubezpieczeń- Niezależnie od tego referat ubezpieczeń zawiadomi o szkodach zgłoszonych w wysokości zł 500.000, (kradz.) w zgl. z ł 1.000.000— (ogień) inspektora ubezpieczeń CZS swego okręgu.
O szkodach kradzieżowych i ogniowych w domnie
manej wysokości ponad zł 3.000.000,— należy poza tym powiadomić natychm iast telefonicznie czy te
legraficznie B iuro Ubezpieczeń CZS w Warszawie, (tel. nr. 8— 51— 91 — 4, wewn. 83, S krót telegr- CEŻETES).
Centrala branżowa powiadamia poza tym CZo
B iuro Ubezpieczeń: !
a) o szkodach O. C. o ile roszczenia poszkodowa
nego przewyższają ubezpieczone sumy gwaran
cyjne,
b) o szkodach A.C. o ile uszkodzenie wozu prze
wyższa 60% jego wartości,
c) o szkodach transportow ych ponad z.
3.000.000,— .
II. Likwidacja szkód przez PZUW. 1 Likw idację szkód przeprowadza Zakład bądź to w drodze korespondencyjnej, bądź też osobiście przez swych przedstaw icieli (inspektorów — likw idatorów ) na miejscu wypadku. W drodze korespondencji za
łatw iane są wszystkie mniejsze szkody: (granica nie <
ustalona) ogniowe, kradzieżowe, auto-casco, z regu
ły zaś szkody zwierzęce, transportowe, szyb i nie
szczęśliwych wypadków.
L ikw id a to r Zakładu przeprowadza na m iejscu 'w ypadku likw id a cję wszystkich większych szkód ogniowych, kradzieżowych, auto-caseo oraz szkód
gradowych. .
L ikw id a to r Zakładu bada na miejscu okoliczności powstania wypadku, szczególnie w tym kierunku, czy nie zachodzą momenty zwalniające Zakład od odpowiedzialności za; powstałą szkodę, m ianowicie czy wypadek nie został spowodowany przez ubez
pieczającego, dalej czy chodzi o obiekt ubezpieczony, następnie zaś ustala wartość przedm iotu w chwali szkody (wartość ubezpieczenia) i stra ty na wartości na skutek szkody. W rezultacie swych czynności, sporządza lik w id a to r t. zw. operat likw id a cyjn y, obejmujący protokół z opisem wszystkich okoliczno
ści szkody, obliczenie odszkodowania i deklarację
»gody ubezpieczającego.
III. Szkody ogniowe i kradzieżowe.
1. U d z i a ł w l i k w i d a c j i .
Referat Ubezpieczeń, po otrzym aniu wiadomości o szkodzie, piln u je , aby poszkodowana placówka do- Przykład:
1) W /g remanentu z dn. 1. 1. 49 r. wartość tow aru 2) Zakup od 1. 1. — 16. 4. 49 (dzień szkody)
starczyła PZUW wszystkie do lik w id a c ji potrzebne dokumenty, i po uzgodnieniu z PZUW sposobu i dnia lik w id a c ji bierze przez swego kierow nika osobisty udział w lik w id a c ji szkody, o ile domniemana je j wysokość wynosi ponad
zł 100.000,— w grupie ubezpieczeń kradzieżo
wych, a
z ł 200.000,— w grupie ubezpieczeń ogniowych oraz w lik w id a c ji innych szkód, je żeli tego żąds poszkodowana placówka wzgl. je że li okoliczność, tego wymagają. Sprawozdanie z lik w id a c ji przesyis referat ubezpieczeń swej centrali branżowej. Zt sprawozdania w inny w ynikać:
a) data lik w id a c ji,
b) nazwa poszkodowanej placówki, c) data szkody,
d) data je j zgłoszenia do PZUW, e) suma ubezpieczenia,
f) wyszczególnienie przedmiotów, uległych szko
dzie,
g) wysokość zgłoszenia szkody, h) opis wypadku,
i) obliczenie odszkodowania, k) opis sposobu lik w id a c ji, l) propozycja likw idatora.
Jeżeli domniemana suma szkody przekracza zł.
1.000.000,— (kradz.) wzgL zł. 2.000.000,— (ogień), Referat Ubezpieczeń zw róci się o współudział w lik w id a c ji do inspektora ubezpieczeń CZS. Jeżeli inspektor ubezpieczeń CZS uzna w interesie poszko
dowanej placów ki za wskazane, może on także brać osobisty udział w lik w id a c ji innych szkód.
Zwraca się uwagę na brzm ienie § 9 Porozumienia z dn. 6. 11. 48 r. o współpracy pomiędzy CZS a PZUW , według którego przedstawiciel spółdziel
czości ma prawo brania udziału w lik w id a c ji szkód.
2. O b l i c z e n i e o d s z k o d o w a n i a z a t o w a r y
Obliczenie odszkodowania za szkodę ogniową czy kradzieżową w towarach odbywa się na podstawie ksiąg handlowych i k o n tro li tow arow ej ubezpiecza
jącego, zeznań świadków i remanentu towarów, po
zostałych po szkodzie. Podstawą do obliczeń a od
szkodowania przy towarach, pochodzących z nie w ła
snej produkcji, jest koszt nabycia towarów.
Chcąc obliczyć odszkodowanie, należy w yjść z ostatniego remanentu tow arów przed dniem wypad
k u szkody, doliczyć wszystkie zakupy towarowe, do dnia szkody, potrącić kw otę sprzedanych w tym czasie towarów, ewent. dflpisy i zniżki cen. O trzy
m ujem y w ten sposób wartość tow arów w dniu szkody, od któ re j potrącamy remanent tow arow y po szkodzie, co da sumę szkody w dniu wypadku po cenie sprzedażnej. Po potrąceniu manca za tow ary na m iarę i wagę, oraz potrąceniu spodziewanego średniego zysku (kalkulacja), wykazana suma stano
w i odszkodowanie. _■ _, z ł 241.900,-
„ 2.313.200,-
z ł 2.555.100,—
N r 13 M O N IT O R S P Ó Ł D Z IE L C Z Y str. 5
Z przeniesienia
3) Sprzedaż od 1. 1. — 16, 4. 49 4) Odpisano
5) Z niżki cen
6) Wartość w dniu szkody 7) Remanent po szkodzie 8) Szkoda po cenie sprzedażnej
9) Manco od obrotu w czasie od ostatniego re
manentu
m niej tow ary opakowane
pozostaje na obrót towarów na miarę i wagę manco n. p. 0,5°/o
10) Odchodzi spodziewany średni zysk (kalkulacja) 10% od zł 247.220,—
11) Szkoda netto — (odszkodowanie)
Odszkodowanie to wypłaca Zakład przy ubezpie
czeniu w pełnej wartości, t. j. w niniejszym wypad
ku, jeżeli suma ubezpieczenia na tow ary równa jest lu b wyższa od wartości ich w dniu szkody, czyli w
tym wypadku co najm niej zł 384.087,— (zł 434.430,—
m niej 10% na kalkulację i zł 6.900,—- na manco).
Jeżeli suma ubezpieczenia jednak była niższa, t- j- w razie zaistnienia niedoubezpieczenia, oblicza się odszkodowanie w wysokości, w ynikającej z proporcji pomiędzy sumą ubezpieczenia a szkodą netto. Gdy więc suma ubezpieczenia w niniejszym przykładzie w ynosiła n. p. ty lk o zł. 300.000,— to odszkodowanie w ynosiłoby:
215.598,— X 300,000,—
—---- --- = zł 1S8.397,—
384.087,—
a ubezpieczający, oszczędzając ty lk o drobny wyda
tek na różnicę składki, straciłby zł 47.201,— . Z tego w ynika, ja k ważne jest, aby ubezpieczenia zawierano we w łaściwej wartości.
Jeżeli w umowie ubezpieczeniowej uwarunkowa
no własny udział ubezpieczającego (w spółdzielczości, w grupie ubezpieczeń kradzieżowych, po drugiej szkodzie), odszkodowanie redukuje się o taką część, w ja kie j wysokości w łasny udział obowiązywał, a więc n. p. jeżeli własny udział w ynosił 20°/o, odszko
dowanie będzie wynosić:
a) przy dostatecznej sumie ubez
pieczenia zł 215.598,—
m niej1 20% na własny udział zł 43.119,—
netto zł 172.479,—
b) przy niedoubezpieczeniu zł 168.397,—
m niej 20% na własny udział zł 33.679,—
netto zł 134.718,—
3. M a n c o
Wypada jeszcze w yjaśnić odliczenie manea od su
m y szkody w powyższym obliczeniu. Ze względu na to, że ubezpieczenie nie może być, stosownie do istniejących przepisów prawnych, przedmiotem zy
sku, a w każdym przedsiębiorstwie handlu detalicz
nego zachodzą u b y tk i przez rozkurz, rozsyp, prze
ważenie i t. d., należy u b y tk i te uwzględnić przy ob
liczeniu odszkodowania'. Z doświadczenia wiem y, że u b y tk i te wynoszą co najm niej 0,3% — 0,5% towa
rów sprzedawanych na m iarę bądź wagę i stąd też uzasadnione jest potrącenie t. zw. manca cd obrotów ty m i tow aram i w czasie od ostatniego remanentu do c h w ili wypadku szkody. Wysokość manca nie może być przez PZUW jednostronnie określana, zależy
zł 2.555.100,—
zł 2.044.720,—
„ 23.500,—
„ 52.450,— zł 2.120.670,—
zł 43 L430,—
zł 187.210,—
zł ~ 247.220 — zł 2.044.720,—
„ 664.620,—
zł 1.380 100,—
zł 6.900,—
zł “ 240.320,—
zł 24.722,—
zł 215.598,—
ona od porozumienia się w tym kierunku stron. Od obrotów towaram i w opakowaniu, a więc w butel
kach, paczkach, pudełkach, puszkach j t. p. manca stosownie do uzgodnienia z PZUW nie liczy się. Przy składach hurtow ych manco nie wchodzi w rachubę.
4. O d n a l e z i e n i e s k r a d z i o n y c h p r z e d m i o t ó w .
W razie zaistnienia możliwości otrzym ania z po
wrotem skradzionych przedmiotów, ubezpieczający ma obowiązek natychmiastowego doniesienia o tym Zakładowi i na życzenie — odstąpienie mu swoich praw do tych rzeczy, aby Zakład mógł zabiegać sam o pozyskanie skradzionych, przedmiotów.
Jeżeli ubezpieczający skradzione przedm ioty lub ich części z powrotem uzyskał, ma on w olny w ybór zwrócić odszkodowanie lub jego stosowną część, czy przedm ioty te postawić do dyspozycji Zakładu.
5. B ł ę d y w k s i ę g a c h u b e z p i e c z a j ą c e g o .
Zgodnie z § 10 Porozumienia o współpracy pomię
dzy CZS a PZUW z dnia 6.11.48 r., Zakład w razie stwierdzenia błędów w księgach ubezpieczającego podda re w iz ji przeprowadzone obliczehie odszkodo
wania nawet w wypadku dokonanej już w yp łaty od
szkodowania,' o ile zgłoszenie reklam acji z tego ty tu łu nastąpi w ciągu roku kalendarzowego, w któ rym szkoda zaistniała, a przy szkodach w ostatnim kw ar
tale roku kalendarzowego, do 15 lutego roku następ
nego.
Poza wypadkam i stwierdzenia błędów w księgach, term in reklam acji przez placówkę spółdzielczą spo
sobu lik w id a c ji szkody ograniczony jest w każdym wypadku do jednego miesiąca od daty podpisania de
k la ra c ji zgody.
Na powyższy przepis zwraca się szczególną uwagę.
6. O b l i c z e n i e o d st z k o d o w a n i a p o g o - r z e l o w e g o z a b u d y n k i i m a s z y n y .
Zasady lik w id a c ji szkód pogorzelowych w budyn
kach i maszynach nie różnią się od zasad, stosowa
nych przy lik w id a c ji szkód towarowych. Podstawą do obliczenia odszkodowania jest: suma ubezpiecze
nia, wartość odnośnego ohiektu w dniu wypadku szkody i wartość pozostałych części. Należy więc ustalić wartość w stanie nowym, a po odliczeniu od n ie j am ortyzacji (zużycia), pozostanie wartość w dniu wypadku. Od te j — odlicza się wartość niespalonych wzgl. uratowanych części, pozostała suma stanowi szkodę, *a o ile nie zachodzi niedoubezpieczenie, rów nież i odszkodowanie. W raze niedoubezpieczenia ob
licza się odszkodowanie z proporcji pomiędzy sumą
ubezpieczenia a szkodą, ja k w ynika z powyższego
przykładu przy obliczeniu szkody towarowej.
str. 6 M O N IT O R S P Ó Ł D Z IE L C Z Y N r 13
Przy większych szkodach budynkowych ezy ma
szynowych zaleca się oparcie lik w id a c ji o eksperty
zę fachowców budowlanych czy maszynowych.
IV . Szkody odpowiedzialności cyw iln e j (O.C.).
Z chw ilą, gdy ubezpieczona placówka dowie się o zaistnieniu wypadku, któ ry może pociągnąć za so
bą roszczenia odszkodowawcze osób trzecich, pow in
na ona powiadomić niezwłocznie Zakład z przesła
niem odbitki swego pisma do okręgowego referatu ubezpieczeń, wzgl. swej centrali branżowej, a po otrzym aniu od Zakładu odnośnych druków , przesłać temuż zawiadomienie na odnośnych form ularzach.
Z poszkodowaną osobą ubezpieczona placówka nie prowadzi żadnych pertraktacji, a ogranicza się jedy
nie do przejęcia pisemnego oświadczenia, które nie
zwłocznie kie ru je do Zakładu, zatrzym ując u siebie odpis. Wobec poszkodowanego nie wolno zaciągać żadnych zobowiązań i nie wolno dawać żadnych przyrzeczeń w kierunku zlikw idow ania szkody.
W szelkie pisma otrzymane od poszkodowanej oso
by lu b je j pełnomocnika (adwokata), placówka po
zostawia bez m erytorycznej odpowiedzi, a kie ru je je niezwłocznie, i to w oryginale, do PZUW, zatrzym u
jąc u siebie odpisy. Jeżeli poszkodowana osoba w y
stąpi na drogę sądową, placówka o tym powiadomi natychm iast Zakład, przesyłając po zatrzym aniu u siebie odpisu, otrzym any pozew sądowy do Zakła
du.
Gdy na wniosek poszkodowanego został wydany sądowy nakaz zapłaty lu b zarządzenia w drodze po
stępowania karno-adm inistracyjnego, w inna ubez
pieczona placówka, o ile nie może się na czas poro
zumieć z Zakładem, wnieść sprzeciw wzgl. odwoła
nie, bądź zastosować we właściwym czasie inne środ
k i prawne w celu uchylenia nakazu czy zarządzenia, powiadamiając o swych krokach Zakład. W razie wdrożenia postępowania sądowo-karnego, ustanowi placówka w porozumieniu z PZUW we właściwym czasie obrońcę. Tak koszty procesu, ja k i ewent.
obrony idą na ciężar Zakładu, które tenże ponosi po
za ubezpieczoną sumą świadczeń. Ubezpieczona pla
cówka jest zobowiązana służyć Zakładowi wszelkim i żądanymi inform acjam i i dowodami, m ającym i związek z podniesionymi przez poszkodowaną osobę roszczeniami.
Powyższe naświetlenie odnosi się do szkód w ra
mach ubezpieczonych świadczeń PZUW.
Natomiast zupełnie in ny try b postępowania na
leży przyjąć, gdy 1) roszczenia poszkodowanego t znacznie przewyższają ubezpieczone sumy świadczeń, f 2) jeżeli ubezpieczenie od O.C. w ogóle nie było za
warte. W pierwszym wypadku zainteresowana pla
cówka spółdzielcza, po porozumieniu się z PZUW, musi wszcząć bezpośrednie pertraktacje z poszkodo
wanym, a w drugim wypadku — porozumiewanie się z PZUW jest zbędne.
W tych pertraktacjach z poszkodowanym wyręczy poszkodowaną placówkę na żądanie referat ubezpie
czeń centrali czy Inspektor Ubezpieczeń CZS. Przy Poważniejszych roszczeniach i we wszelkich spra
wach zaw iłych wskazanym jest zwrócenie się po po
radę lub wyręczenie do B iura Ubezpieczeń CZS, które udzieli wszelkich inform acyj lub na ż -zenie weźmie sprawę zlikw idow ania roszczeń w swoje ręce.
V. Szkody od następstw nieszczęśliwych wypadków.
O każdym nieszczęśliwym wypadku ubezpieczo
nych osób należy niezwłocznie powiadomić Zakład;
odbitkę zawiadomienia otrzym uje referat ubezpie
czeń centrali. Na żądanie Zakładu, w ypełnia placów
ka zgłoszenie na form ularzu „W zór N r. U 319“ . Po otrzym aniu od Zakładu odnośnych form ularzy na- 3fż y mu dostarczyć tak „Wstępne orzeczenie le k a r*
siae ja k i „Orzeczenie lekarskie po ukończeniu le
czenia , wystawione przez lekarza, w którego opiece poszkodowany się znajduje. Zakład może zażądać dalszych świadectw lekarskich lu b innych inform a
c ji odnośnie wypadku. Żądaniom tym należy bez
względnie zadośćuczynić.
Ubezpieczenia zbiorowe od następstw nieszczęśli
wcu"1 w yPac*kć*w > jakie centrale branżowe zawiera
ją dla swych pracowników, obejm ują zazwyczaj ty l
ko wypadki śm ierci i stałego kalectwa. Nie należy, zgłaszać zatem wypadków, które powodują ty lk o cirobne uszkodzenia cielesne, a więc przejściową nie
moc, bez poważniejszych stałych następstw. O ile wypadek spowodował śmierć, należy do zgłoszenia dołączyć świadectwo zgonu.
Na zasadzie otrzym anych dokumentów, Zakład ustala w wypadku stałego kalectwa stosowne pro
centowa odszkodowania z § 18 (3) ogólnych w arun
ków ubezpieczeń. Jeżeli kalectwo polega na choro
bie nerwowej lub um ysłowej, można wypłacać ren
tę obliczoną wedle tabeli rent, umieszczonej przy końcu tekstu ogólnych w arunków ubezpieczeń.
VI. Szkody Auto-Casco.
Zgłoszenie w inno nastąpić natychm iast po o trzy
maniu wiadomości o zaistnieniu wypadku. O ile równocześnie ze zgłoszeniem nie można doręczyć
Zakładowi: •
1) protokółu M. O. o wypadku, ' : 2) wyczerpująćego oświadczenia szofera, 3) zeznania świadków wypadku,
4) kosztorysu na koszty naprawy uszkodzeń należy dokum enty te doręczyć Zakładow i w ’ ja k najkrótszym czasie i to w oryginale. Dokumenty P , : 3 są ze względu na ewent. roszczenia od
szkodowawcze osób trzecich (O. C.) konieczne i m u- ' szą byc w każdym wypadku dostarczone, należy je więc zebrać i w wypadku nie ubezpieczenia samo
chodu od A. C.
Sposób obliczenia odszkodowania om awiają §§15 i 16 ogólnych warunków ubezpieczenia samochodów (auto-caseo).
V II. Szkody transportowe.
Jak we wszystkich innych wypadkach, i szkody transportowe w inna ubezpieczona placówka zgłosić niezwłocznie po ich zaistnieniu do PZUW , doręcza
jąc odbitkę zgłoszenia właściwemu okręgowemu re
feratow i ubezpieczeń swej centrali branżowej.
Do zgłoszenia każdej szkody transportow ej należy załączyć, ewent. Zakładowi dodatkowo przesłać:
1) obliczenie szkody,
2) oryginalny rachunek (fakturę), a ponadto należy dostarczyć:
do transportu kolejowego:
1) oryginalny lis t przewozowy,
2) protokół kolejow y.
N r 13 M O N IT O R S P Ó Ł D Z IE L C Z Y it r . 7
3) przelew praw na PZUW, podpisany przez uprawnionego do roszczenia,
W razie odmowy przez PKP sporządzenia urzędo
wego protokółu, należy wezwać przedstawiciela n a j
bliższej placów ki PZUW.
b) do transportu samochodami:
1) protokół przesłuchania szofera,
2) odpis złożonego M. O. zameldowania, © 3) przelew praw na PZUW , gdy za szkodę
jest odpowiedzialna osoba trzecia, c) do transportów śródlądowych rzeką:
1) oryginalny, konosament wzgl. dowód zała
dowania,
2) poświadczenia Towarzystwa Żeglugowego 7 lub przewoźnika,
3) ewent. korespondencję z Towarzystwem Żeglugowym,
d) do transportów m orskich:
1) oryginalny konosament,
2) polisę pojedynczą lub potwierdzenie ubez
pieczenia,
3) zaświadczenie komisarza awaryjnego.
W interesie szybkiej lik w id a c ji szkód transporto
w ych leży, aby wym ienione dokumenty b yły w na
le żyty sposób grupowane i m ożliw ie rychło dostar
czone PZUW.
$ V III. Szkody zwierząt.
1. P r z y u b e z p i e c z a n i u z w i e r z ą t n a ż y c i e .
Ogólne w arunki ubezpieczenia zwierząt na życie om awiają w §§ 1— 5 zakres odpowiedzialności Za
kładu, zaś §§ 23— 32 tychże ogólnych warunków obejm ują obowiązki ubezpieczające na wypadek szko
dy oraz. wysokość i w ypłatę odszkodowań a.
O każdym wypadku szkody, a więc o padnięciu, dobiciu, trw a łe j nieprzydatności do użytku itp . (§§
1— 5 o.w.u.z.) w inien ubezpieczający niezwłocznie powiadomić Zakład piśmiennie lu b telegraficznie. Je
żeli wypadek szkody nastąpi wskutek padnięcia, ubezpieczający w inien nadto w ciągu 8 dn i po otrzy
maniu od Zakładu form ularza, a jeżeli form ularz otrzym ał już przed zajściem szkody, w ciągu 4 dni po padnięciu dostarczyć Zakładowi:
a) sprawozdanie lekarza w e teryna rii o przebiegu choroby,
b) o ile PZUW żądał dokonania sekcji padłego zwierzęcia — sprawozdanie z te j sekcji.
Koszty sekcji ponosi Zakład, ale tylko wtedy, je
żeli je j wyraźnie żądał.
Ubezpieczający w inien zwierzę, zgłoszone do od
szkodowania, wydać na żądanie Zakładowi do spie
niężenia. Jeżeli Zakład sam zwierzęcia nie spienię
ża, ubezpieczający jest zobowiązany dobite lu b padłe zwierzę ja k najlepiej spieniężyć i udowodnić Zakła
dow i wysokość uzyskanej sumy.
Zakład jest w olny od obowiązku świadczenia:
a) jeżeli wypadek został przez ubezpieczającego spowodowany um yślnie lu b przez rażące nied
balstwo, oraz gdy wypadek zdarzył się z jego w olą i wiedzą,
b) jeżeli ubezpieczający-lub jego pracownicy znę
cali się nad zwierzęciem lu b zaniedbywali je w w ysokim stopniu,
c) gdy ubezpieczający przy ustalaniu szkody wprowadza Zakład podstępnie w błąd.
Wysokość odszkodowania wynosi zasadniczo naj
wyżej 100 % sumy ubezpieczenia zwierzęcia, jednak nie więcej jak:
100% przy umowach w ieloletnich w pierwszym roku ubezpieczenia,
95% przy umowach w ieloletnich w drugim roku ubezpieczenia.
90% przy umowach w ieloletnich w trzecim roku ubezpieczenia.
85% przy umowach w ieloletnich w czwartym roku ubezpieczenia,
80% przy umowach w ieloletnich w piątym roku ubezpieczenia,
z tym , że stosuje się tę zasadę
od la t 11 dla koni, osłów i mułów
„ „ 9 „ bydła rogatego
przy czym wyżej wymienione okresy ubezpieczenia liczone będą od roku, w którym ubezpieczone zwie
rzę osiągnie wskazany wiek.
Z odszkodowania potrąca się sumę, uzyskaną ze spieniężonego zwierzęcia. W razie trw a le j nieprzy
datności, Zakład może zwierzę nadal pozostawić ubezpieczającemu, odszkodowanie zostanie jednak obniżone o pozostałą wartość zwierzęcia. Składki zaległe i składki za bieżący okres ubezpieczenia zo
staną w każdym razie potrącone z odszkodowania.
Odszkodowanie jest płatne z upływem miesiąca po zgłoszeniu wypadku szkody.
Przy dodatkowym ubezpieczeniu zwierząt od kra
dzieży, ubezpieczający winien, po stwierdzeniu za
ginięcia lub kradzieży zwierzęcia, zawiadomić o tym Zakład ja k najszybciej, w razie potrzeby telegraficz
nie, oraz powiadomić o wypadku miejscowe władze policyjne.
Przy ubezpieczeniu zwierząt od ognia i pioruna mają zastosowanie odpowiednie przepisy warunków ubezpieczenia od ognia.
Przy dodatkowym ubezpieczeniu płodu, wynosi — w wypadku zaistnienia szkody — odszkodowanie 80% um ówionej sumy ubezpieczenia' za płód uro
dzony nieżywo lu b za padłe młode zwierzęta.
Przy dodatkowym ubezpieczeniu od strat, w yrzą
dzonych osobom trzecim , za które odpowiedzialny jest cyw iln ie posiadacz rozpłodników, kwestię szkód regulują ogólne w arunki ubezpieczenia od odpowie
dzialności cyw ilnej.
Przy dodatkowym ubezpieczeniu koni w czasie służby pożarnej, ubezpieczający jest w razie szkody obowiązany udowodnić przez zaświadczenie p o licyj
ne, że wypadek nastąpił w czasie pełnienia służby pożarnej.
2. P r z y u b e z p i e c z e n i u z w i e r z ą t r z e ź n y c h .
a. Ubezpieczenie przed ubojem.
W wypadku szkody (transport do rzeźni, padnię
cie lu b śm iertelny wypadek w rzeźni dobicie i za
kwestionowanie), w inien ubezpieczający niezwłocz
nie donieść o n ie j przedstaw icielow i Zakładu w rzeź
n i i przedłożyć w przeciągu 8 dni;
1) zaświadczenie urzędowego badacza mięsa, 2) dowód opłacenia składki,
3) dowód nabycia zwierzęcia,
4) dowód wysokości ceny, uzyskanej ze spie
niężenia.
V
it r . ■ a * n $ r n 0 * a e O A jg g iiL C Z Y K r M
Odszkodowanie oblicza się w wpadku:
1) padnięcia — w g w agi padłej sztuki (żywca) i ' aktualnej miejscowej ceny rynkow ej,
2
)dobicia i zakwestionowania w całości lu b czę- I ści — wg zakwestionowanej w agi ubojowej i m iejscowej hurtow ej ceny rynkow ej mięsa )
(loco rzeźnia). i
Z odszkodowania potrąca się cenę uzyskaną ze spieniężenia pozostałości po uboju.
Odszkodowanie oblicza i wypłaca przedstaw iciel- [ stwo Zakładu w rzeźni. Ewent. reklam acje roz- j strzyga Zarząd C entralny Zakładu.
b. Ubezpieczenia po uboju. | Jeżeli ubezpieczone zwierzę zostanie przy urzę- ‘ dowym badaniu przed lu b po uboju w rzeźni uzna- 1 ne w całości lu b częściowo za niezdatne do spo- i życia ludzkiego, warunkowo zdatne lu b m niej w a r- i tościowe, w inien ubezpieczający ¡niezwłocznie do
nieść o tym przedstaw icielstwu Zakładu w rzeźni i przedłożyć w ciągu 8 d n i dowody, wym ienione powyżej pod 2a (ubezp. przed ubojem).
Odszkodowanie oblicza się wg. pełnej w artości rzeźnej, przyjm ując za podstawę zakwestionowaną wagę ubojową i hurtow ą cenę rynkow ą mięsa. Z odszkodowania potrąca się wartość skór i t. p. po
zostałości, spieniężonych przez ubezpieczającego.
Odszkodowanie oblicza i wypłaca przedstaw iciel
stwo Zakładu w rzeźni. Ewent. reklam acje rozstrzy
ga Zarząd Centralna Zakładu.
IX . Szkody gradowe.
O każdym wypadku szkody gradowej należy do
nieść D yre kcji PZUW lu b oddziałowi, uprawnione
mu do w ystaw iania polis, natychm iast listem pole
conym, najpóźniej jednak w ciągu 4 d n i po zajściu wypadku. Bliższe szczegóły o obowiązkach ubezpie
czającego po wypadku szkody om awiają §§ 15 — 18 ogólnych .warunków ubezpieczania od gradobi
cia. W
Oszacowanie szkody przeprowadzają osoby dele
gowane przez Zakład w czasie oznaczonym przez Zakład, o ile możności w okresie dojrzewania zie
miopłodów. Zakład może zarządzić wstępne oglę
dziny, które nie przesądzają w yn iku oszacowania szkody.
Jeżeli szkoda przed okw itnięciem przekracza 75%
oczekiwanego plonu, a uprawa rokuje jeszcze pe
wien plon, może ubezpieczający żądać natychm ia
stowego przeprowadzenia oszacowania szkody (§ 20 o. w. u. g.).
Jeżeli przy oszacowaniu szkody okaże się że plon przekracza wartość plonu podanego do ubezpiecze
nia, służy ten d rugi za podstawę do obliczenia szkody.
Jeżeli szkoda przekracza 80%, należy odliczyć koszty żniwa, m łócki i odstawy, nie m niej .niż 15%
szkody.
W przypadku ponownego uszkodzenia ziemiopło
dów przez grad w tym samym roku, ustala się łącz
ną szkodę bez względu na przeprowadzone oszaco
wanie poprzednich szkód.
Z każdego odszkodowania odlicza się co najm niej 10% na udział w kosztach lik w id a c ji szkód i na inne i potrącenia, przewidziane w statucie lu b specjalnych { przepisach Zakładu.
Odszkodowanie płatne jest:
w połow ie — najpóźniej 15 października
w drugiej połowie — najpóźniej, w dniu 1 grud
nia danego roku
w Oddziale Zakładu, k tó ry w ystaw ił polisę.
^ X. Szkody szyb (szkła).
O zajściu wypadku szkody ubezpieczający jest zobowiązany:
1) donieść o tym Zakładow i niezwłocznie t j. w ciąg®, 24 godzin od zajścia wypadku lu b po otrzym aniu wiadomości o szkodzie,
2) zapobiec zwiększeniu się szkody i stosować się do wskazówek Zakładu,
3) zachować resztki szyby w tym stanie, w ja kim się znajdowały bezpośrednio po wypadku, 4) udzielić Zaikladowi w szystkich żądanych in
form acji,
5) starać się o w ykrycie w inow ajcy i zawezwać świadków wypadku w celu ustalenia stanu fa k
tycznego.
Zakładowi przysługuje prawo w yboru: albo zwró
cić uszkodzone przedm ioty w naturze, albo wyna
grodzić szkodę w gotówce — w granicach sumy ubezpieczenia.
Resztki uszkodzonych przedm iotów stają się w ła
snością Zakładu.
Przez pokrycie odszkodowania, Zakład wchodzi we wszystkie prawa w stosunku do osób trzecich, przeciwko którym ubezpieczającemu może przysłu
giwać prawo regresu. Przelew tych praw w inien być dokonany na żądanie Zakładu przez ubezpie- czającego na piśmie.
X I. Postępowanie biegłych (ekspertyza).
Dokumenty likw id a cyjn e podpisuje ubezpieczają
cy, a jeżeli się z ich treścią, szczególnie co do w y
sokości odszkodowania, nie zgadza, może ubezpie
czający podpisu na dokumentach likw idacyjnych odmówić i zażądać ustalenia wysokości odszkodowa
nia, stosownie do ogólnych warunków ubezpiecze
nia, przez rzeczoznawców w drodze t. zw. eksper
tyzy.
W tym wypadku każda ze stron wyznacza swego rzeczoznawcę, a ci m ianują superarbitra. Orzecze
nie tej K o m isji wiąże tak Zakład ja k i ubezpiecza
jącego. Z kosztów ekspertyzy ponosi każda strona w yd atki na swego rzeczoznawcę, zaś koszty super
arb itra pokryw ają strony po połowie.
' X II. W ypłata odszkodawania. '
W ypłata odszkodowania odbywa się z reguły, o ile nie chodzi o bardzo wysokie sumy, przez tere
nowe placów ki Zakładu (inspektoraty powiatowe, oddziały wojewódzkie) bezpośrednio do rą k ubez
pieczającego, a przy bardzo wysokich sumach — w drodze przekazu bankowego przez D yrekcję Za
kładu w Warszawie.
W ypłatę odszkodowania może Zakład odroczyć:
a) w razie w ątpliw ości co do upraw nienia ubez
pieczającego odnośnie podjęcia odszkodowa
nia — do czasu przedłożenia potrzebnych dowodów,
b) jeżeli wdrożono karne dochodzenie (przeciw
ko ubezpieczającemu — do czasu zakończenia
tych dochodzeń.
N r 19
•tr. I O ile na ubezpieczonych przedmiotach ciąży za
staw hipoteczny czy cesja na rzecz in s ty tu c ji ban
kowej, w ypłatę odszkodowania Zakład uskutecznia do rąk w ierzyciela, chyba, że w ierzyciel wobec Za
kładu oświadczy na piśmie, że zgadza się na w ypła
tę bezpośrednio ubezpieczającemu.
Odszkodowanie jest płatne z upływ em miesiąca po zgłoszeniu wypadku szkody. Jeżeli jednak lik w i
dacja szkody nie może być zakończona — nie z w i
ny Zakładu — w przeciągu miesiąca, płatność od
szkodowania przesuwa się do 14 dnia po zakończe
n iu dochodzeń potrzebnych do ustalenia wypadku szkody i rozm iarów świadczeń Zakładu. W te j sy
tu a cji ubezpieczający, którego upraw nienie do od
szkodowania jest niew ątpliw ie, może po upływ ie tego miesięcznego term inu żądać częściowej zapła
ty w wysokości bezspornej kw oty.
i
X III. Odmowa odszkodowania. Interw encje
w PZUW.
O ile Zakład odmówi odszkodowania, będzie za
daniem referatu ubezpieczeń wzgl. kom órki ubez
pieczeniowej C entrali Spółdzielni dokładne zbada
nie przyczyn odmowy. Jeżeli się okaże, że odmowa zdaniem zainteresowanych jest nieuzasadniona, na
leży wnieść odpowiednią interw encję na piśmie lub osobiście w te j placówce Zakładu, któ ra wydała decyzję odmowy.
Inspektor ubezpieczeń CZS służy w ty m kie ru n ku wszelką radą i pomocą.
Gdy się okaże, że odpowiedź jest nie zadawalają
ca i dla ubezpieczającego krzywdząca, zadaniem centrali spółdzielni będzie odwołanie się do Cen
tralnego Zarządu PZUW w Warszawie. • W tym wypadku refe rat ubezpieczeń prześle cały m ateriał swej centrali. W wypadkach szczególnej wagi, in terw encja nastąpi za pośrednictwem B iu ra Ubez
pieczeń CZS.
W każdym razie zaleca się placówkom spółdziel
czym przedkładanie wszelkich spornych spraw 'szko- dowych w ym ienionym komórkom fachowym. Te fa - ęhowo-ubezpieczeniowe placów ki aparatu spółdziel
czego wyczerpią wobec Zakładu wszystkie istniejące środki i argumenty, celem zaspokojenia słusznych żądań poszkodowanej placów ki spółdzielczej.
X IV . Droga sądowa.
W ystąpienie placów ki spółdzielczej w sporze o odszkodowanie przeciwko PZUW na drodze sądo
w ej może mieć miejsce zupełnie w yjątkow o, bo
wiem chodzi tu z jednej strony o in stytucję publicz
ną a z drugiej strony o placów ki sektora uspołecz
nionego. W każdym wypadku należy przed skiero
waniem sprawy do sądu zażądać o p in ii B iura Ubez
pieczeń CZS, którem u przedkłada się kom pletne akta celem zaznajomienia się ze sprawą.
X V . W arunki ubezpieczenia.
Komórka ubezpieczeniowa centrali, czy je j refe
ra t okręgowy, pragnąc skutecznie pomagać poszko
dowanej placówce przy ustalaniu wysokości szkody, w inny ja k najdokładniej zapoznać się z ogólnym i i szczegółowymi w arunkam i ubezpieczeń, obowią
zującym i w danej grupie ubezpieczeń. Ścisłe zasto
sowanie się do ogólnych warunków ubezpieczenia, uczyni wypadła odmowy odszkodowania zupełnym w yjątkiem .
X V I. Ewidencja szkód.
W szystkie szkody, ja kie zaistnieją na terenie da
nego referatu ubezpieczeń należy zarejestrować, a re je str bieżąco prowadzić i odpowiednio uzupeł niać. W tym celu otrzym ują referaty z placówek spółdzielczych o d b itk i zgłoszeń szkód, wysyłanych do PZUW. Wskazanym jest poza tym uzgodnienie co miesiąc rejestru szkód w biurze oddziału PZUW.
R ejestr szkód w inien obejmować następujące ru b ry k i, i to oddzielnie dla placówek centrali i od
dzielnie dla spółdzielni:
1) N r bieżący,
2) data otrzym ania zav/ia^°‘" :^ '"''1 3) N r polisy,
4) ubezpieczający, 5) miejscowość, 6) oznaczenie obiektu, 7) data szkody, 8) rodzaj szkody,
9) domniemana wysokość s z V d "
10) data lik w id a c ji, 11) suma odszkodowania, 12) data wypłacenia, 13) data odmowy, 14) powód odmowy, 15) uwagi.
Celem prowadzenia dokładnej ew idencji, należy przy każdej szkodzie spowodować poszkodawną pla<
cówkę do inform owania referatu ubezpieczeń odno
śnie pkt. 10 — 14, przy odmowach — z przesłaniem oryginału odnośnego pisma PZUW.
X V II. Zadania okręgowych referentów ubezpieczeń Central.
Do zadań okręgowych referentów ubezpieczeń na1 odcinku szkód należą:
1) Pilnowanie, aby poszkodowane placów ki wszystkie zaistniałe szkody zgłaszały d' PZUW we właściwym czasie,
2) Spowodowanie poszkodowanej placów ki dc przesłania od b itki zgłoszenia szkody, a v ' dalszym ciągu wszystkich — do ewidencja szkód potrzebnych — danych do referat ubezpieczeń,
3) Udział w lik w id a c ji szkód i należyte zastą pienie interesu poszkodowanej placów ki wo
bec PZUW,
4) Pilnowanie, aby w ypłata odszkodowani' przez PZUW odbywała się bez. zwłoki.
5) Interw encja w oddziale wojewódzkim PZUW w wypadku niewłaściwego w y! ik wid o wanta lu b odmowy odszkodowania,
6) Przesyłanie do działu ubezpieczeń swej cen
tra li branżowej odbitek wszystkich wniesio nych do PZUW interw encji,
7) Utrzym yw anie na odcinku szkód stałegc kontaktu z inspektorem ubezpieczeń CZS i inform ow anie go o ważniejszych wydarze
niach na tym odcinku, szczególnie też o wniesionych do PZUW interwencjach,
8) Przesyłanie inspektorow i ubezpieczeń CZS odpisu zawiadomień o szkodach, przekracza
jących:
zł 500.000,— w grupie kradzieżowej, ,, 1.000.000,— „ „ , ogniowej
i ustalanie z nim i z PZUW term inu lik w id a
c ji tych szkód,
str. io M O N IT O R S P Ó Ł D Z IE L C Z Y N r 13
Z a łą c z n ik do In s tru k c ji ucr p rz e d m io c ie szkód z d n ia 24. 6. 1949 r.
WZÓR FO RM ULARZA ZGŁOSZENIA SZKODY
, Do
P. Z. U. W.
Inspektorat Powiatowy
Z g ło s z e n ie
szkody_____ __- ... __________
(ogled, kredzie*, rabunek)
do polisy N r... -...
Suma ubezpieczenia: z ł...
1. Nazwa poszkodowanej in s ty tu c ji....
2. Adres (poczta, powiat, województwo) Miejsce szkody...
3.
4. Data szkody... ..._... . _... ... (miejscowość, ulica
i Nrdomu) 5, Rodzaj szkody... ... ... ...
6. Przypuszczalna wysokość szkody:
a ) , budynki b) /urządżenia . c) maszyny „
d) tow ary „ , e) gotówka
(ogień, kradrlei, rabunek)
ł* ... ..
... ... ...
7, Opis wypadku, przyczyna i okoliczności, towarzyszące powstaniu szkody
8. Data zawiadomienia M ilic ji Obywatelskiej w ...
9. U W A G I ; ... ... ..._..
10, Miejscowość i data..'... _.... ...
Wypisać w 3 egzemplarzach:
Pieczątka — podpisy1 egz. wysłać do P Z U W
1. egz. wysłać do Referatu Ubezp. C entrali Branżowej 1 egz. zostaje w aktach
9) Inform ow anie o szkodach ponad zi 100.000,— w grupie kradzieżowej,
„ 200.000,— „ „ ogniowej
swych central branżowych (działów bądź re
feratów ubezpieczeń),
10) Prowadzenie dokładnej ew idencji szkód (re
je str szkód) przy pomocy m ateriału, otrzy
mywanego odnośnie każdej szkody .od posz
kodowanej placów ki wzgl. z Oddziału PZUW, 11) W ysyłanie co kw a rta ł do 15 pierwszego m ie
siąca w kw artale do swej centrali sprawo
zdań z odcinka szkód, oddzielnie dla m ająt
ku swej centrali branżowej i oddzielnie dla spółdzielni, obejmującego dane • wyszczegól
nione w pkt. 9, ust. X V III niniejszej' in stru kcji.
O ile centrala nie dysponuje w terenie referatam i ubezpieczeń, powyższe czynności .należą do ołx>- wiązków centrali spółdzielni.
X V III. Zadania kom órki ubezpieczeniowej , centrali spółdzielni.
Do zadań kom órki ubezpieczeniowej centrala spółdzielni na odcinku szkód należa:
1) Nadzór nad należytym wykonywaniem czyn
ności referatów ubezpieczeń,
2) U dział w lik w id a c ji szkód, gdy to uważa za wskazane,
3) Interw encja w D yrekcji PZUW w Warszaw V wypadkach odwołania się od decyzji oddziału PZUW. O dbitki odnośnych pism należy prze
syłać do B iura Ubezpieczeń CZS,
4) Przekazywanie do B iura Ubezpieczeń CZS całości akt .szkódowych w wypadkach in te r
weniowania w PZUW za pośrednictwem CZS, 5) Przekazywanie lik w id a c ji szkód • ponad
zł 3.000.000,— do B iura Ubezpieczeń CZS, 6) Kierow anie do B iura Ubezpieczeń CZS akt
szkód owy ch w sprawach, w których 'istnieje zamiar przeniesienia ich na drogę sądową, 7) Prowadzenie ew idencji szkód ponad
zł 100.000,— w grupie ubezpieczeń kradzieżo
wych,
zł 200.000,— w grupie ubezpieczeń ognaowycłi oraz wszystkich szkód O. C.
8) Zawiadomienie CZS o szkodach ponad z ł 500,000,— (kradzież) wzgl. z i l.OOO.OOO,—■
(ogień).
N r 13 M O N IT O R S P Ó Ł D Z IE L C Z Y *tr. 11
9) W ysyłanie kw artalnych sprawozdań z odcinka szkód oddzielnie dla m ajątku centrali j od
dzielnie dla spółdzielni do B iura Ubezpieczeń
czs.
Sprawozdanie to winno być wysłane do koń
ca pierwszego miesiąca w kw artale za kw ar
ta ł poprzedni i zawierać:
a) ilość zgłoszonych szkód wedle poszczegól
nych grup ubezpieczeń,
b) domniemaną sumę zgłoszonych szkód, c) ilość przez PZUW w ylikw idow anych j w y
płaconych szkód,
d) sumę wypłaconych szkód,
e) ilość odmówionych przez PZUW szkód,
f )
sumę odmówionych szkód,
K I E R O W N I K B I U R A
UBEZPIECZEŃ (—) St. Podwiński
g) ilość i sumę zaistniałych szkód w obiek
tach nieubezpieczonych.
Sprawozdanie za I kw a rta ł 1949 r. należy prze
słać do CZS do końca lipca r. b. razem ze sprawo
zdaniem za II kw artał.
X IX . Uwagi końcowe.
Sprawa szkód jest bodaj najczulszą stroną ubez
pieczania. Z tych też powodów należy je j poświę
cić szczególną uwagę, wobec czego tak referenci ubezpieczeń ja k i centrale spółdzielni właśnie ten odcinek swej pracy w inni otoczyć swą szczególną pieczołowitością. Placów ki spółdzielcze muszą w i
dzieć w placówkach ubezpieczeń swego troskliw ego opiekuna, udzielającego im w szelkiej fachowej pora
dy j pomocy.
KIE R O W N IK W Y D ZIA ŁU ORGANIZACYJNEGO (—) L. Marszałek
PRZEGLĄD USTAW ODAWSTW A OGÓLNEGO
W D z ie n n ik u U s ta w R. P. N r 27 z d n ia 4 m a ja 1949 r.
Nieruchomości niezbędne dla re alizacji narodowych planów gospodarczych.
poz. 197. D e k re t z d n ia 28 k w ie tn ia 1949 r . o n a b y w a n iu i p rz e k a z y w a n iu n ie ru c h o m o ś c i nie z b ę d n y c h dla r e a liz a c ji n a ro d o w y c h p la n ó w gospodarczych.
D e k re t p o w y ż s z y n a d a je p ra w o p rz e jm o w a n ia , n a b y w a n ia , z b y w a n ia i p rz e k a z y w a n ia n ie ru c h o m o ś c i lu b ic h czę
ści, n ie z b ę d n y c h d la r e a liz a c ji n a ro d o w y c h p la n ó w gospo
da rczych, w y k o n a w c o m tych p la n ó w , a w szczególności przedsiębiorstwom państwowo - spółdzielczym, centralom spółdzielni i centralom spółdzielczo - państw ow ym oraz spółdzielniom.
P rzede w s z y s tk im w y k o n a w c y ' n a ro d o w y c h p la n ó w go
spo da rczych będą m ie li m ożność u z y s k a n ia nie z b ę d n y c h dla r e a liz a c ji ty c h p la n ó w n ie ru c h o m o ś c i, s ta n o w ią c y c h w ła s ność lu b z n a jd u ją c y c h się w zarządzie bądź u ż y tk o w a n iu in n y c h w y k o n a w c ó w t y c h ' p la n ó w , a m ia n o w ic ie :
1) S k a rb u P a ń s tw a ; 2) w ła d z i u rz ę d ó w p a ń s tw o w y c h ; 3) z a k ła d ó w i in s ty tu c ji p a ń s tw o w y c h , in s ty t u c ji ub ezp ie
czeń społecznych, z a k ła d ó w ubezpieczeń, p rz e d s ię b io rs tw p a ń s tw o w y c h i pod zarządem p a ń s tw o w y m , b a n k ó w , p rz e d s ię b io rs tw p a ń s tw o w o -s p ó łd z ie lc z y c h ; 4) spó łe k p ra w a c y w iln e g o i h a n d lo w e g o , w k tó r y c h S k a rb P a ń s tw a , przedsię
b io rs tw a pa ń s tw o w e , sam orządow e a lb o in n e osoby p ra w n e p ra w a p u b lic z n e g o p o s ia d a ją u d z ia ł, w yn o szą cy ponad 50%
k a p ita łu za kła d o w e g o ; 5) z w ią z k ó w sam orządu te r y to r ia ln e go i z w ią z k ó w m ię d z y k o m u n a ln y c h ; 6) o rg a n iz a c ji samo
rz ą d u gospodarczego o ra z s tow a rzyszeń w yższe j użyteczno
ści; 7) c e n tra l s p ó łd z ie ln i lu b c e n tra l s p ó łd z ie lc z o -p a ń s tw o - w y c h ; 8) s p ó łd z ie ln i
W p rz y p a d k a c h , g d y w y k o n a w c y n a ro d o w y c h p la n ó w go
spo da rczych n ie m ogą u z yska ć n ie ru c h o m o ś c i od in n y c h w y k o n a w c ó w ty c h p la n ó w , są o n i u p ra w n ie n i do n a b y c ia n ie ru c h o m o ś c i, p o sia d a n ie k tó r y c h je s t niezbędne d la w y k o n a n ia przez n ic h w yznaczonego zadania w gospo da rczym p la n ie n a ro d o w y m , od in n y c h osób fiz y c z n y c h i p ra w n y c h .
Z e z w o le n ia n a n a b y c ie ta k ic h n ie ru c h o m o ś c i u d z ie la P rz e w o d n ic z ą c y P a ń s tw o w e j K o m is ji P la n o w a n ia G ospo
darczego —
P rze d w y s tą p ie n ie m z w n io s k ie m o u d z ie le n ie zezw ole
n ia u b ie g a ją c y się o n a b y c ie n ie ru c h o m o ś c i p o w in ie n u z y skać zezw ole nie w ła ś c iw e g o m in is tr a n a zgłoszenie w n io sku i zaśw iad czen ie w o je w ó d z k ie j w ła d z y p la n o w a n ia prze
strzennego. że prze zna czenie n ie ru c h o m o ś c i n a cele, o k re ślone w e w n io s k u , zgodne je s t
z
m ie js c o w y m p la n e m zag o s p o d a ro w a n ia przestrzennego.
P o u z y s k a n iu zezw ole nia na n a b y c ie n ie ru c h o m o ś c i w y k o n a w c a n a ro d o w y c h p la n ó w gospodarczych je s t o b o w ią zany w e zw ać w ła ś c ic ie la n ie ru c h o m o ś c i: b y p rz e k a z a ł m u tę n ie ru c h o m o ś ć w z am ian za n ie ru c h o m o ś ć zam ienną, bądź też, je ż e li w ła ś c ic ie l sobie tego życzy — za cenę, o k re ś lo n ą prze z n a b y w c ę zgodnie z zasadam i, u s ta lo n y m i d la p r z y p a d k ó w w y w ła s z c z e n ia .
J e ż e li w cią g u 15 d m od doręczenia w e z w a n ia n ie zosta
n ie z a w a rta u m o w a sprzedaży lu b z a m ia n y w z g lę d n ie u m o w a p rz e d w s tę p n a w p rz e d m io c ie sprzedaży lu b z a m ia n y n ie ru c h o m o ś c i, w ó w czas w y k o n a w c a p la n u może n a b yć n ie ruch om o ść w dro dze w y w ła s z c z e n ia , p rz y czym do o rz e k a n ia o w y w ła s z c z e n iu i o d szko d o w a n iu za w y w ła s z c z e n ie je s t p o w o ła n y w o je w o d a , w ła ś c iw y w e d łu g po łożenia p rz e d m io tu w y w ła s z c z e n ia
D e k re t w szedł w życie z d n ie m 4 m a ja 1949 r.
stę p o w a n ia w y w ła szcze n io w e g o .
W y k o n a n ie d e k re tu zostało poruczone P rze w o d n iczą ce m u P a ń s tw o w e j K o m is ji P la n o w a n ia G ospodarczego, M in is tro w i A d m in is tr a c ji P u b lic z n e j ora z in n y m m in is tro m .
D e k re t w sze dł w życie z d n ie m 4 m a ja 1949 r.
Z a o p a trz e n ie lu d n o ś c i w mięso, tłuszcze i p rz e tw o ry m ięsne.
poz. 202 R ozporządzenie M in is tr a H a n d lu W e w n ę trz n e go z d n ia 23 ąnarca 1949 r. w s p ra w ie z a o p a try w a n ia lu d n o ś c i w m ięso, tłuszcze i p rz e tw o ry m ięsne
R ozporządzenie pow yższe zostało w y d a n e w m ie jsce i u c h y lo n e g o rozp orzą dzen ia M in is tr a P rz e m y s łu i H a n d lu I z d n ia 30 lis to p a d a 1948 r w te j sam ej s p ra w ie .
T re ść obecnie o b o w ią z u ją c e g o rozp o rzą d ze n ia nie w p ro w adza is to tn y c h zm ian.
N o w e rozp o rzą d ze n ie weszło w życie z d n ie m 4 m a ja 1949 r.
W D z ie n n ik u U s ta w R. P N r 28 z d n ia 9 m a ja 1949 r.
O bow iązek szkolny młodocianych.
poz. 207. R ozporządzenie M in is tr a P ra c y i O p ie k i Spo
łe c z n e j z d n ia 9 k w ie tn ia 1949 r w y d a n e w p o ro z u m ie n iu z M in is tre m O ś w ia ty ora z M in is tre m P rz e m y s łu i H a n d lu o w y k o n a n iu o b o w ią z k u szkolnego przez, m ło d o c ia n y c h .
W m y ś l p o w 37ższego rozp orzą dzen ia , do p ra c y m ogą być p r z y jm o w a n i t y lk o ta c y m ło d o c ia n i, k tó r z y p rz e d s ta w ią do
w ó d w y k o n a n ia o b o w ią z k u szkolnego, za k t ó r y to dow ód uw a ża się ś w ia d e c tw o u k o ń c z e n ia 7 k la s s z k o ły p o d s ta w o
