opracowany w ramach projektu
„Tworzenie programów nauczania oraz scenariuszy lekcji i zajęć wchodzących w skład zestawów narzędzi edukacyjnych wspierających proces kształcenia ogólnego w zakresie kompetencji kluczowych uczniów niezbędnych do poruszania się na rynku pracy”
dofinansowanego ze środków Funduszy Europejskich w ramach
Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 2.10 Wysoka jakość systemu oświaty Warszawa 2019
SCENARIUSZ LEKCJI
Program nauczania matematyki dla szkoły podstawowej
TOMASZ
WÓJTOWICZ JEDNOSTKI
POLA
Redakcja merytoryczna – Elżbieta Miterka Recenzja merytoryczna – Ewa Olszewska
dr Anna Rybak
Agnieszka Ratajczak-Mucharska dr Beata Rola
Redakcja językowa i korekta – Editio Projekt graficzny i projekt okładki – Editio Skład i redakcja techniczna – Editio Warszawa 2019
Ośrodek Rozwoju Edukacji Aleje Ujazdowskie 28 00-478 Warszawa www.ore.edu.pl
Publikacja jest rozpowszechniana na zasadach wolnej licencji Creative Commons – Użycie niekomercyjne 4.0 Polska (CC-BY-NC).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.pl
3
Temat zajęć/lekcji:
Jednostki pola.
Czas trwania zajęć/lekcji: 45 minut Klasa: V Cel ogólny:
Odkrycie i zastosowanie zależności pomiędzy poszczególnymi jednostkami pola.
Cele szczegółowe: Uczeń:
przyswaja różne sposoby myślenia związane z dyscyplinami nauki (umysł dyscyplinarny),
stosuje wzory lub podany przepis postępowania (umysł syntetyzujący),
stosuje umiejętności w problemowych sytuacjach praktycznych (umysł kreatywny),
stosuje różne strategie rozwiązywania zadań,
kształtuje umysł poprzez własne doświadczenia (umysł respektujący),
stawia pytania prowadzące do rozwiązania,
zamienia i porównuje różne jednostki pola.
Metody/Techniki/Formy pracy:
praca z materiałem przygotowanym przez nauczyciela,
heurystyczna metoda G. Polyi,
doświadczenia poszukujące,
formy pracy: praca wspólnym frontem, praca indywidualna.
Środki dydaktyczne:
ogłoszenia z prasy,
karty magnetyczne,
karty samooceny.
Opis przebiegu lekcji
1. Zainteresowanie (czynności organizacyjne, koncentracja uwagi, wprowadzenie).
Nauczyciel pyta uczniów, jakie znają jednostki długości. Mówi uczniom, że tak jak przy obliczaniu długości, w przypadku pola powierzchni stosujemy różne jednostki.
2. Specyfikacja celów (określenie celów długo- i krótkoterminowych oraz planowanych wytworów lekcji).
Uczniowie będą potrafili wykorzystać jednostki pola powierzchni w życiu codziennym.
3. Specyfikacja treści (dążenie do osiągnięcia celu końcowego – sformułowanie pytań, problemów i zagadnień).
Uczniowie przeglądają ogłoszenia wycięte z prasy, typu: sprzedam mieszkanie 3-pokojowe o powierzchni 70m2, kupię działkę budowlaną o powierzchni 12a.
Zauważają, że pole powierzchni podane jest w różnych jednostkach.
4
Nauczyciel informuje uczniów, że ich zadaniem będzie odkrycie zależności pomiędzy poszczególnymi jednostkami długości, a następnie przeliczanie ich zgodnie
z ustalonym schematem.
4. Realizacja pomysłów (weryfikacja hipotez, wykonanie zadania).
Nauczyciel rozdaje uczniom karty magnetyczne o wymiarach 10 cm x 10 cm. Zadaniem uczniów jest wypełnienie tych kart kwadratami o boku 1 cm x 1 cm. Uczniowie
zliczają i zauważają, że 1 dm2 = 1 dm x 1 dm = 10 cm x 10 cm = 100 cm2. Analogiczne doświadczenie wykonują na wyznaczonym miejscu w klasie o wymiarach 1 m x 1 m, tylko wypełniają je kwadratami o boku 1 dm x 1 dm. Po kilku próbach uczniowie zauważają, że każda następna jednostka pola jest 100 razy większa od poprzedniej.
Uczniowie wyszukują informacje na temat 1 a i 1 ha.
Wspólnie z nauczycielem porządkują wiadomości na temat jednostek pola powierzchni.
1 cm² = 100 mm², 1 dm² = 100 cm², 1 m² = 100 dm², 1 m² = 10 000 cm², 1 ha = 10 000 m²,
1 a = 100 m², 1 ha = 100 a.
Praca indywidualna uczniów – rozwiązywanie zadań metodą heurystyczną. Przykładowe zadania i problemy:
Działka ma kształt prostokąta o wymiarach 70 m x 150 m. Wyznacz pole tej działki w arach i hektarach.
Czy podłogę w kuchni o wymiarach 5,3 m x 3,5 m można wyłożyć całkowitą liczbą płytek o wymiarach 20 cm x 20 cm?
5. Prezentacja (dzielenie się wiedzą i doświadczeniem z innymi uczniami).
Uczniowie przedstawiają rozwiązania zadań i problemów wg schematu rozwiązywania zadań metodą G. Polyi.
6. Ewaluacja zastosowanych procedur i narzędzi (może być na przestrzeni całej jednostki lekcyjnej).
Nauczyciel rozdaje uczniom karty samooceny. Lekcję podsumowujemy np. przez metodę zdań niedokończonych:
Lekcja była ………
Najlepiej zapamiętałem ………..
Muszę popracować nad ……….
Komentarz metodyczny
Do właściwego zrealizowania celów lekcji niezbędne jest wcześniejsze zapoznanie uczniów z metodą heurystyczną G. Polyi. Uczniom uzdolnionym matematycznie można stawiać problemy dotyczące np. angielskich jednostek pola powierzchni.
W przypadku uczniów z trudnościami w uczeniu się matematyki przeliczanie jednostek pola należy wykonywać na kartach magnetycznych, bez rozwiązywania na tym etapie zadań tekstowych.
