393
dno w ybaczyć a u t o r o w i, że n ie p oin form ow ał o tym c z y t e l n i k a , ja k t o czyni m o n o g ra fia A .B e n o ita / s . 3 7 - 4 0 / , na k t ó r e j w d u ż e j m ie r z e s i ę o p ie r a ł.
Podsumowując n a sz ą d y s k u s ję na tem at k s i ą ż k i E . B e l l l n i e g o ,
trzeb a p o d k r e ś l i ć , że mimo w ykazanych braków j e s t ona n i e z ł ą i n t r o dukcją n a p isa n ą łatwym i sugestyw nym j ę z y k ie m , k tó r a sw o ją t r e ś c i ą może z a c h ę c ić i z a p r o s i ć ś w ie c k ie g o czy duchownego c z y t e l n i k a do
lek tu ry pism Ojców K o ś c i o ł a . T rzeb a s i ę c i e s z y ć , że I n s t y t u t Wyda
wniczy "Pax" n o s i s i ę z zamiarem o p u b lik o w a n ia j e j w ję z y k u p o lsk im Można by d o r a d z ić , by razem z n i ą , czy t e ż t u ż po n ie j ,w y d a ć rów
n ie ż m on ografię A .B e n o ita ja k o j e j u z u p e łn ie n ie i k o n ty n u a c ję .
W n ie j bowiem c z y t e l n i k obok w spom nianej h i s t o r i i p o j ę c i a "O jcowie" zn a jd zie t a k i e r o z d z i a ł y ja k : O jcow ie K o ś c i o ł a - próba d e f i n i c j i ,
k o rzy ści ze stu d iu m Ojców, a k t u a ln o ś ć Ojców / p a t r y s t y k a wobec e g z e - gezy, d ogm atyk i, l i t u r g i i , ekumenizmu i m łodych K o ś c io łó w /.
I s . S t a n is ła w L ongosz - L u b lin
6 . A te n a g o r a s z A te n , P ro śb a z a c h r z e ś c i j a n a m i . O zm artw ych-w s ta n iu u t* g r e c k ie g o p r z e ł o ż y ł , w stępem
i p r z y p isa m i o p a t r z y ł S t a n is ła w K a lin k o w s k i. Warszawa 1 9 8 5 . PAX, s . 1 3 6 .
Z w ie lk ą r a d o ś c ią n a le ż y p o w ita ć p ie r w s z y p o l s k i p r z e k ła d a p o - lo g e ty c z n y c h pism A te n a g o r a s a z A ten / I I w . / , op u b lik ow an y o s t a t n i o
przez I n s t y t u t Wydawniczy "PAX" w p ię k n e j s z a c i e g r a f i c z n e j . Autorem tego cennego d l a p a t r y s t y k i p o l s k i e j p r z e d s i ę w z i ę c i a j e s t znany w na szym k r a ju tłu m a cz pism O r y g e n e sa , M etodego z Olimpu i T e o d o r e ta
z Cyru, p racow n ik K a ted ry T e o l o g i i i L it e r a t u r y C h r z e ś c i j a ń s k i e j
S ta r o ż y tn e g o Wschodu ATK, dr S t a n is ła w K a lin k o w s k i. Na c a ł o ś ć sy g n a liz o w a n ej p o z y c j i s k ła d a j ą s i ę : w s t ę p , s ta n o w ią c y z a r y s rozw oju *
w c z e s n o c h r z e ś c ij a ń s k ie j a p o l o g i i g r e c k i e j / 5 - 2 3 / , p r z e k ła d a p o l o g i i "Prośba z a c h r z e ś c ij a n a m i" / 2 7 - 8 0 / i t r a k t a t u "O zm artw ych w stan iu
umarłych" / 8 3 - 1 1 5 / , opracowany p r z e z C z e sła w a Mazura "Wykaz b i b l i o g r a fic z n y " / 1 1 7 1 2 6 / o b ejm u ją cy : w yd an ia d z i e ł cy to w a n y ch p r z e z A t e
394
-n a g o r a sa / 1 1 7 - 1 1 8 / , p r z e k ła d y d z i e ł cytow a-n ych o ra z w yk orzysta-n ych w p r z y p is a c h / i i 8 - i 2 2 / , w y d a n ia , tłu m a c z e n ia o ra z op ra co w a n ia pism
A te n a g o r a s a , a w śród n ic h i p o l s k i e p u b lik a c j e na t e n tem at /122-126^ a w r e s z c ie in d e k s y : b i b l i j n y , im io n w ła s n y c h , nazw g e o g r a fic z n y c h
i rzeczow y w op racow an iu T łum acza i C z. Mazura / i 2 7 - i 3 5 / .
Tak wydano d z i e ł o może być doskonałym p r z y k ła d e ja k należy
p u b lik o w a ć p r z e k ła d y p a t r y s t y c z n e , z a s p o k a j a j ą c e n ie t y l k o ciekawość m n iej p rzy g o to w a n y ch c z y t e l n i k ó w , a l e r ó w n ie ż z a in te r e s o w a n y c h znaw
ców l i t e r a t u r y w c z e s n o c h r z e ś c i j a ń s k i e j . Na uwagę z a s łu g u j e najpierw r z e t e l n i e opracowany w s t ę p . W p r z e c iw ie ń s t w ie do o g ó łu podręczników o g r a n ic z a j ą c y c h h i s t o r i ę a p o l o g i i g r e c k i e j do p oczątk ów I I I w ., Tłu macz p r z e d łu ż a j ą a ż do w iek u V, w y r ó ż n ia ją c w n i e j t r z y okresy
o odm iennych c e l a c h i m eto d a ch , k t ó r e i l u s t r u j e p r z e ło ż o n y m i wcześ n i e j p r z e z s i e b i e a p o lo g ia m l: w I I w. - pism a A te n a g o r a s a , w l .p o ł .
I I I w. - " P rzeciw C e lsu so w i" O r y g e n e sa i w l . p o ł . V w. - "Leczenie
ch orób h e lle n iz m u " T e o d o r e ta z C yru. S z k o d a , że na z a k o ń c z e n ie tego c ie k a w e g o w stę p u A u tor n i e d o ł ą c z y ł ch oćb y k r ó t k i e j podstawowej b i b l i o g r a f i i d o t y c z ą c e j w c z e s n o c h r z e ś c i j a ń s k i e j a p o l o g i i g r e c k i e j .
P r z e k ła d y pism A te n a g o r a s a , p o d o b n ie ja k w s z y s t k ie dotychcza sowe tłu m a c z e n ia S . K a lin k o w s k ie g o , o d z n a c z a ją c e s i ę pięknym , l i t e rackim j ę z y k ie m , u c i e s z ą zapewne p a tr o lo g ó w , k t ó r z y t e r a z może zain t e r e s u j ą s i ę b l i ż e j tym a u to rem , gd yż d o t ą d , ja k w id a ć z b ib lio g r a f i i , p oza drobnym fragm entem a p o l o g i i u m ieszczonym w " A n to lo g ii pa t r y s t y c z n e j " o . A. B obera / s . 2 6 - 2 7 / , b y ł on w naszym k r a ju zupełnie n ie z n a n y i p oza in fo r m a c ja m i p od ręczn ik ow ym i n i e d o c z e k a ł s i ę żad n ego p o l s k i e g o o p r a c o w a n ia .
w
Ciekawym w r e s z c ie u z u p e łn ie n ie m p r z e k ła d u s ą d o łą c z o n e b ib lio g r a f i e w op racow an iu C z. M azura, k t ó r e n i e t y l k o u k a z u ją , co na te -
a t A te n a g o r a sa z o s t a ł o w o s t a t n i c h l a t a c h w ś w i e c i e n a p is a n e , a le
- — z*
Ż yczyć by so r ó w n ie ż z a c h ę c a j ą do d a ls z y c h badań nad tym a u to r e
b ie n a l e ż a ł o , aby w t e n sp o só b p r z e ło ż o n o , opracowano i wydano d al s z e w c z e s n o c h r z e ś c ij a ń s k ie a p o l o g i e g r e c k i e , ja k np. p ię k n ą apologie A r y s t y d e s a , g d y ż j e j d o ty c h c z a so w y p r z e k ła d op u blik ow an y w "Kwartal
n ik u T e o lo g ic z n y m W ileń sk im " w 1923 r . j e s t j u ż p r z e s t a r z a ł y i n ie o s ią g a ln y .
