A Deo Stabilitam Harmoniam Vitæ Et Mortis In Funere [...] Domini D. Georgii Henrici Ayn Philosoph. & Medicinæ Doctoris ac Thorunensium Medici [...] adumbrare voluit Georgius Petrus Schultz, Philosoph. & Medic. Doctor nec non Prof. ordniarius [!]

(1)

A DEO

STABUJTAM HARMONIAM

VITA ET MORTIS

IN FUNERE

Nobili Genere oriundh Medica ^ Scientijs atque D oärm is plane

I) () M I N I

D. GEORGII

Philojoph. & Medicina D oäoris

ac Jborunenfium Medici fvavis & prudentis

luftuolb animo

adumbrare voluit

GEORGIUS PETRUS

Philsfipb. Medic. DoBor

nec nonProf. or^♦

ifclv

T H O R V N l l

I m p re s t loh. Nicol NOBIL, SENAT. & GYMN. Typographus.

-

(2)

wm

i i * .

Vi.il |r

l i

(/

Ilf

_{11 i}

r

r fm _* ml \ i I m i> I V i I ,

■i I

'ilk

Hx acnevix quidem, doöi^m iV iriquarndiu inter fe lites in- 5 ceperunt ferere& opiniones adducereincontroverfiam, tan*

to fervore exacerbati funtanirni,quam cbHarmoniam pr®- ftabiiitam, ut loquimur; cuius in germaniadivinus fuit LEIB*

N1TZIUV au£tor 5c do&or. Qyibus .enim a&us fit fatis defenfor eiufdem WOLFFIUS, qui jam non terras folum fed mare, etiam fama nominis fni implevir, 6c nelongius re- cedarr, in Univerfirate Regiomontana eeleberrimus FI

SC HE RUS, neminem nifi hiftori® literari® plane exper

tem fugere poteft. Verum enim vero non permittee inftituti pr®fentis ratio, ut paulo altius repetam controverfi® circumftantias 6c argumenta conlentien- tium 5c diffentientium, multp minus Theologos laceffendi ell mihi animus»

qui omnium primi quidem afperrima* pericula gcneri humano ex hac ^ feil*

tentia imminere docuerunt; nunquam tarnen haitenus ^inficias ire conati flint quod Felicitas ®terna ab u(u 6c abufu five connexione mediorum lalutis depen- deat 6c fieri non poffit, ut peccatorin Spiritum S. apud Deum agat $vum falu#

tariter. Veneror Iure confultos, qui facinorofos ob crimina puniunt, probos autem cives pr®miis afficiunt 6c proregunt, Magnftacio Phyficos, qui _px hac Harmonia gratas 6t ingratas tempeftatesquatuoranni tempora gignere afferunt, 6c mechanifmum macrocofmi 6c microcofmi defendunt. Cultu profequor Ethic® D o lo res, quod mores hom inum ex temperamentis oriundi frfccitarern velaugeant vel diminuant evidences; 6c brevibus ut dicam, laudibus iUuftro Canonem philofophorum: Pollta caufa,ponitur effe$:us# Neceffärios igitur el

fe eventus 6c fuccefTus a£iionum humanarum licet affirmare 6c iiabilimeij ea*

rum otnniumque rerum efle voluntatem divinam non verear docere* quippc qua nihil prius neque pofterius excogitari poteft; non tarnen homini libe

rum eripio arbitrium , fed Deum potius ufum (acrum eiufdem 6c.abominabi- lem abufium pr®vidifle 6cideo fententiam tulilfe credo non vanus,rideoquefi

les, qui medicorum (bgillant religionem 6c philofophorum. Quam longe por- ro h®e opinio abfit a fato Stoicorum, quilibet, nifi fit roalevolus, cogno- feere poteft, 6c prsefifeine dico, Thefin noftram de pr®deftinatiorieLEIBNI- TZIO 6c WOLFFIÖ dediffe occafipnem facras res civilibus, moralibus6cphy- ficis accommodandi. Quod fi vero h®c non arrideant hoftibus tantorum vi- rorum vel laboranribus arrogantiae opjnione; concedent tarnen illi fine dubio ut afferam, nullum medicorum ignorare poffe vel negare harmoniam vitae 6c mortis, nec non morborum 6c fanitatis, nifi prorfus nefeiat, quid fit m e

d i c i n a l Hippocratis, Lommii, Wedelii alioruroque fingulares libros de fignis prognofticis in publicum protrülbs nunquam legerit. Licet enim lemper, ho

mines luerint cupidilfiroi futura feiendi certilfime, 6chinc Vrim 5cThummim apud Ebr®os,Teraphim Chaldseorum, AftrologiaMagorum,OraculaGr®corum ceteraquc fubfidia ignoranti® human® ortum traxerint; Ars nihilominus vel feientia potius medica reliquis omnibus, fiexcipias Vrim 6c Thum m im , mere- tur ut palmas eripiat line fuco 6c fallactis confvetis. Mirantur quidam quod veteres iEfculapium, Hippocratemaliosque incomparabiles medicos retulerinc in numerum Deurum 6c divinis afFecennt honoribus; omnem vero fepone- rent admirationem, fi perpendere vellenr,quod futuros prazdicere eventuspofi- fe 6c ad hanc notitiam fe componere 6c alios, divinum plane fit donum. Quod quidem quemadmodum Medici accipiunt adoratum 6c nunquam Dei 6c Natur® feu difpofitionis divinae in corpore humano 6c animo oblivifeuntur fe

rnere, fie certum eft quam quod certiflimum, prudenter 6c circumfpe<fte gna- roshuis lcienti® viros vitam cum morte commutari non fine caufis neceftarns 5c divinitns ordinatis nequaquam fugere, illasque prafeire 6c praedicere poffe fine temeritate vel fuperftitione. Non eft ut ccpiofius huius fententi® v en - tatem comprobem; cum fxmus pr®fens fit inftar om nium teftimoniorum. Fa- cimus hoc viro Generolo, Excellentiffimo 6c Do<ftilfimo Domino, Domino GEORGIO HENRICO AYN Philof. 6c Medic. Doftori, nec non Medico T ho- runenfium fvavi atque prudenti. Ortus erat Annno M. DC, LXXVIU. Die

a a II#

Ml

(3)

:er fe lites in- averfiam, tan*

rmoniam pras- lusfuit LEIB*

adus fit fads

l terras folum ne longius re- iberrimus FI- plane exper- dentis ratio, ut ta confentien- mihi animus,

> ex hac fen- ire conati funt t falutis depen-

;at asvum falu#

miunt, probos :os, qui ex hac gnere afferunt, iltu profequor ndi felicitarem iudibus illuftro

larios igituref- ttabilimen ea- locere* quippe homini libe- 5c.abominabi- ius,rideoqueil- am longe por- volus, cogno- tiorie LEIBNI- oralibus5cphy- 5 tantorum vi- i illi fine dubio rmoniam vitas t, quid fit me*

libros de fignis im Temper, ho- rv&Thummim :ulaGra:corurri

ihilominus vel immim, mere-

• quidam quod licos retulerinc i vero fepone- re eventuspof- ionum. Quod nquam Dei 5c jlivifcuntur te- umfpede gna- lufis necefiariis

>raedicere poflfe (ententiae veri- noniorum. Fa- mino, Domino n Medico T ho-

LXXVHI. Die X X II.

XXII. Odobris Som m erfelds, in Sjlefia quas fitaefturbs, ex pervetufta5c in germania illuftri familia Nobilium AYNER, quorum gentiütiis arrtiis nofter D odor eft quoque ufus, iifdem fignis, quae in libro, cui prsefixuseft titulus:

3DA8 erneuerte b ctttfcbetpappei1’2$tld> fol, 125. omnium funt expofita oculis

& aeri incila. Nec eofecius Beatus una cum parentibus originis paterna; in e- andem cum Cicerone ivit fententiam, quam declaravit inepiftola ad Appium

pulchnim Imp* feribens: Q y^fo e t i a m n e u l l a m

tern valere a p u d m e plus, quam ornament t Pater fuit Vir Nobili Aim us Spedatiffimusque GEORGIUS HENRICUS A Y N , Conful,

(v e l ut hicloquimurPrae»Conful) 5cMedicamentarius Sommersfeldenfis: Ma

ter, omnibus fui fexus 5c virtutum ornamentis prsedita fsemina, ANNA R U T- TICHIA. Avum nadus erat GEORGIUM AYN, Niebufchiorum prajdiorum Prsefedum, 5c Aviam CATHARINAM, ERASMII SCHINCK1I, Senatoris(vel Confulis) Magdeburgenfis optime meriti filiam, Avum, materna? profapiae, falutarat FRANCISCUM RUTT1CHIUM, Givem 5c Negotiatorem Spedatiffi- mum ProvidentilTimumque Meferizenfem; Aviam eiufdem ortus ANNAM filiam Generofi Domini ELI*® DER MACHOV1I, Illuftris familia? Makowskii in Polonia m3iori pardcipis, qui vero cum in Unsverfitatibus Saxonicis fe Lu- theranae rßligioni confecrafiet 5c a confangvineis carholicis negledus eflet, Me- fericum fe contulerat fadus Conful[ five Pra?-Conful ] huius loci 5c fe nomi- nans: DER MACHOVII, Proavo nomen fuit PETRI AYN, Praefedo prasdio- rum Halboifchianorum 5c Kuhnaufchianorum: Proavise, A N N ® . Ahavo u- fus eft maternas linise DAVIDE RU TTICH , Cive 5c Mercatore Gubenenfisci- vitads graviffimo: &AbaviaDOROTHEA, ^ e b lid )/ civis Gubenen- fis filia. Tritavus denique fuit LAVRENT1VS RV TTICH civis & mercatura infignis vir Gubenas, & Tritavia GERTRVDA, nara Hoffmanniana; Ceteros ut taceamus generis condirores, propagacores 5c confcrvatores. Optimi igitur 5c prudendffimi parentes, eufn animadverterent in filio hoc dilediffim oin- genium docile cupidumque difeendi animum 8c Sommersfeldse & Seravii in fcholis publicis erudiri 5c nominatim GEORGIO ROESLERO Redori Soravi- enfi dodiffimo tradi curarunt. Conferens fe inde Goerlicium M SAMUELEM GROSSERUM Redorem Gymnafii & Sodalem focietatis feientiarum regise berolinenfis ex dodrina nobilem 5c darum audivit affidue, quatuorque annos vitse confecravit huic magno praeceptori, & quam bene de fe fuerit merirus nullo oblivioni tradidit tempore, quin podus, ut gratum fe prseftaret, poftea Lipfi^ filium Grofrerum,paternse glorise asmulum, privitaflime& gradsomneS philofophise 5c medicine partes docuit. Anno M. DCC. adiit Lipfiae florentem Academiam 5c‘formatores prseceptoresque feientise medicse 5c philofophicae fe- legit Dodores 5c Profeftbres CHRISTI A NUM LUDOVICUM WELSCHIUM SCHAMBERGERUM 5cR1VINUM, Medicos immortalis memorias, nec non IMMANUELEM PROEL®UM , Stolp Pomer. Philofophias Magiftrum erudi- tio n edarum . Deledafushinc elegantiisLipfienfibus omnis generis 5c exorna- tus mulrifariis ftudiis ac An. M DCC II Magifter creatus, non folum praefes de mtrabilts corporis non durabilis duratione difputavit cum refpondente} Io.

Cafp. Trceger, Freiberg. Mifn.cum antea ipfe fundus officio refpondendi im-:

pugnantibus difputationem prsefidis fui 5c prasceproris M. Immanuelis Prodasid De eo, quod hominem ex parte felieem atque beatum facir, An. M DCCI. fe etiam alios erudire 5c expolire dodrinis coepir. Anno MDCC1II. cum Halatn veniftet, ut Univerfitatis Profeffores prsecique medicine coleret, accidit, ut au- diverit, MICHAELEM BOGUSLAUM RUTTICHIUM Viln^in Lithvania na- . turn, in preefenti curam hie ccetus divini, fermone polonico qui utitur, agentem, <5c deGymnafio 5c Ecclefia pra;dare meritum 5c merentem, ftudere ibidem T he- ologise 5c Philofophias. Ardens igirur cupiditate feiendi cohsereatne fibi proxi

mo nexufangvinis, ilium convenit 5c fumrnam voluptatem cepitexeo, quod cognoverit fe in coniedura non vanum fuifle. Quamobrem eft fadum , ut dextra fidem firmiffimae amicitiae fanxiverint, & Beatus ceperit confilia Anne MDCC1V.

(4)

MDCCIV. Halam migrandi 5c Hippocratem noftri acvi STAHLIVM audiendi.

Hinc experienfior fa&us Viennam abiit quatuorque commoratus annos in bac fede augufta LIB. BARONEM GEORGIVM FRIDERICVM de W IR TH ftudiis inftruxit 5c Lipfiam comitatus eft. Anno demum M DCCXVII aufpicialem

&(blennem difpucationem: De raris morbisfa praefidio IlluftrisSTAHLII defen-

dir» ab eodem Do&or Medicinae renuntiatus hoc ipfo anno. Quibus pro me

ntis ornatus honoribus Lipfiam rediit, docendo 5c praxin exercendo medicam fibi magnam peperit famam 5c tandem ^An.M D CCX XIV. poft obitum Excel- lentifiimi Domini VOGET1I Med, D. Thorunenfes 5c Nobilitatem Pruflicam fcire voluit, quam prudenter, circumfpe<fte5cdo<ftereftituere pofletm orbisop- preflbs. Movebarur adhanc tentandam mutationem confiliis Viri Ampliflimi Excellentiflimi Do&iflimi 5c Experientiffimi Domini SIMONIS WEISSI1, Con- flilis noftrae civitatis p.t. iudicis graviflimi,Philof,5c Med. Do&orisnecnonM e- dici Ordin. celeberrimi, cui Bead excellences animi dotes probe erant perfpe- ćte 5c adprobatae; quibus accedebant rogationes 5c fvafiones confangvineorum Thorunenfium , nominatim fratrum Ruttichiorum plurimnmReverendiM ich.

Boguslai 5c fpe&atifljmi Francifci, Scabinatus nova? civitatis Adfeflbris. Quan- tam hie excitarit fui admirationem eruditione multifaria, quantumque concili- arint ipfi amorem 5c cultum fundamenta firma medicinae ia<fta, humanitas peli- tior, fvavitates m o ru m , graecae, italicae 5c galiicae lingvarum noti.ia ex- culta,poefeos utriusque delitiae nec non Muficae, verbis vix exprimere poflum, neque decet forte me lugentem amicum. Quamobrem aliis quoque relinquo, ut pluribus pietatem Bead haud infucatam 5c venerationem.quanoftram profe- quebatur religionem, nec non liberalitatem erga egenos ftudiofos, quos fine minervali Lipfiae 5c docuitSc fuftentavit, aliaq; teftimonia fidei fru&ifera: laudi- busextollanc. Sufficit palam fateri quod ego cum omnibus probisdolearn ve

hementer praematuram eius mortem 5ccitra veritatis ia&uram praedixifle febri petechiali correptum .quo diefitiatisfaöurus naęńrae. Inftare ergo fatale 5c in- elu&abile tempus dum praefenferat,omnia quocj; prapparavitdiei3,Apr, ad faluta- rem exhac vita difeeffum, confeflTus peccata plurimum Rev. Dn. Danieli Kceh- lero, quern ecclefiaften in vet. civitate 5c X X IV annos infervientem Chrifto e- iusque fidelibus Thoruniiagens vitam felegerat, fiepiflimeq;ut verba Bead Viri repecam, appellarat fenem pium 5c integrum vitae, ab eodemq; S. Ccenam acce*

pit piendflime. Poftea cum invififlet eum plurimum Rever. Ruttichius, is- que cum illo de rebus facris eilet locutus, lingva ładna, debiliquidem voce, led fortiori animo, fidem 5c fiduciary Chrifti qvse ipfum teneret, cum admiratione praefentium declaravit, neque deftitit has fan&as meditationes animo comple&i 5ccogitadone, ufq; dum diexv. huj. menf, hora v, pomeridiana,quaeiplautrum m ox adeftet? fiepe interrogavit, aetatis x u x , an. 3. menf. 5c 3. D. beate5c placide animam reddidit Deo.aquo acceperat excellentem plane: Ubi memorabileeft, quod dum loqvendi facukarem illi denegarat vismorbi,5c percontarentur ad- ftantes exeo,gaudeatne cum Chrifto vivere aeternoś pafina cum palma collata fecit plaufum laetabundus. Sic felix atq; triumphum agens ex moleftiis vitae harmoniam fidei 5c pnemii cceleftis efte veram 5c a Deo ftabilitam experitur,om niq;

confufioni5c perturbationi rerum , tem porum , perfonarumq; dixit vale ulti*

mus ftirpis Aynerianae nobilis. Ceterum Vobis,Confangvinei moeftiflimi, ad precor condolefcens gratiam divinam, optans ex animo, velit Deus T. O. M. vos omnes et lingulos, luperftitesBeatoDoäori,qvam diutislimeconfervare unacum familiis egregiis falvos, incolumes florentesq; rebus omnibus, addereq; annos, quibus arcana voluntas Numinis Veftrum carere iusfit, forte ut eo cidus frue- retur felicitate ineffabili et incomprehenfibili. Ruborem enim irfeutiet olitn multis Chriftianae religionis nomen prae fe ferentibus SENECA, cum in Epift.

L X X .p ro modulo iudiciifui haecaurea dixit verba: Cltmentißmusportusefl aliquan- do petendus, nunqvam r ecu fan dus, In quern q*vbs intra primos annos dtlatus efit non magis qveri debet, quam qui cito namigavit' Ahum enim venti fegnes ludurtteZ^Jetinent tranqittitatis lentißimo tadio laffanty alium pertinax flatus celerrme perfert. Dab. Tho*

runii diefepultune lolenni confecrato XVIll, April. Anno M D CCXXVIII»