Nederlanda Katoliko. Jg. 19, no. 4 (1934)

NEDERLANDA KATOLIKO

UNUA NEDERLANDA KONGRESO DE KATOLIKAJ ESPERANTISTOJ

's-HERTOGENBOSCH 1 5 a -1 6 a -1 7 a DE AŬGUSTO 1934a

A D R E S S E N EN N O C W A T!

KONTRIBUTIE Nederlanda Katoliko (abonnement inbegrepen):

Verspreide leden f 2,50,

, Verspreide leden in plaatsen w aar een afdeling bestaat van N.K., m aar die niet bij deze afdeling zijn aangesloten f 3,—.

Gezinsleden f 0,50.

Penningmeesters dragen af 12,— per lid en per jaar.

Abonnementen voor niet-leden Van N.K. f 2,50.

Het is voldoende, dat U zich als nieuw lid opgeeft op Uw ĝiro- bilĵet, dat dient irigevuld te Worden aldus:

Nr. 121449, Nederlanda Katoliko, Auverĝriestr. 20, Bergen op Zooin.

S e c r e t a r i a a t van N. K. S-ro F. J. VAN DER BURGT, Engelschestraat 23A, Bergen op Zoom.

Penningmeester van N.K. S-ro L. WEYTS, Leemstraat A 47, Gendt (Gld.).

Pedaktie N.K. S-ro P.M. BROUWER, Pahudstr. 134, Den Haag.

Aan dit adres zenden alles w at de redaktie betreft. Ook de v , verslagen van de sekretarissen der afdelingen.

: Papier slechts aan eeri zijde beschrijven. Machineschrift verdient de voorkeur.

Inzendingen moeten voor de 15de der rnaand bij de redaktie zijn.

Propaganda-Dienst van N.K. S-ro F. MARREVEE, Hugo de i i Grootstraat 76, Den Haag. Postgiro 82984.

WAAROM LID VAN NEDERLANDA KATOLIKO?

1. Men iŝ nationaal en katoliek georganiŝeerd.

2. Men is automaties lid van de Internationale Katolieke Esperaritisten Vereniging I.K.IJ.E.

3. Mep ontvangt. elke maand het iijdsehrift N.K., waarin o.a. oefenrubrieken zijn opgenomen.

4. „Men kan zich op Espero Katolika abonneeren voor slechts f 2,— p. j.; niet-N.K.-leden betalen 50% meer!”

5. Men ontvangt een grote korting op het examengeld.

6. Men geniet alle andere voordelen aan het Esperanto- Bondsleven vprbonden.

N o S o B E L O T E R I . )

W ILT U MEEHELPEN DE LOTERIJ TE DOEN SLAGEN:

VRAAG DAN TER VERKOOP EEN BOEKJE AAN (inh. 30 loten a 10 ct.) bij:

Mej. RIETUSHUIZEN, Spreeuwenpark 8TI AMSTERDAM (N)

D ^{CsĉP Ca£R} G ^ R Cs£R G^«? G ĉ R Cs£ R G ^ R GĉR GĉR GSER Cs£R G^S» Gĉ«? Cĉ«? Cs£i? Gsĉi? C ^ i Cs£«? Csir«? R£«? Cs£5? □

A U G U STU S 1934 No. 4 19e Jaargang ŝ

N E D E R L A N D A K A T O L IK O

Maandbiad, officieel Orgaan van den Nederlandschen R.K. Esperantistenbond „Nederlanda Katoliko",

gevestigd te 's«Hertogenbosch.

Opgcricht 29 Augustus 1909. Bisschoppelijk cn Koninklijk goedgekeurd Cio per amo, nenio per forro. 65. Franc. de S a fe s )

Geestelijk Adviseur LAMB. J. J. M. POELL

| ISŝPaG&a i

Monsinjoro A. F. DIEPEN

Episkopo de ’s-EIertogenbosch (Nederlando)

Gaarne heeten Wij de R.K. Esperantisten welkom in Onze Bisschopsstad.

Het doel van Uwen bond: De bevordering van ’t katholicisme door middel van Esperanto draagt Onze volle goedkeuring weg.

Moge dit Jubileumcongres bijdragen tot de versterking van

„Nederlanda Katoliko”, vooral in dien zin, dat de R.K. Espe- rantisten zich zonder uitzondering scharen onder deze R. K.

Organisatie.

's--HERTOGENBOSCH

’s-Hertogenbosch, kie okazos „Nia Unua” estas malnova, interesplena kaj historie multvalora urbo, kiu akiris siajn ur- brajtojn en 1185a, kaj nun do estas preskaŭ 750-jara.

Kiel ĉefurbo de Nord-Brabanto, centrale situanta ĉe centro de ses ĉefvojoj, kvin fervojoj, per „Dieze” kaj „Zuid-Willems- vaart” ligita al la grandaj riveroj, meze en reto de autobus-kaj tram-linioj, ĝi estas rajte nomata „Pordego de’l Sudo”.

Ne estas mirige, ke ’s-Hertogenbosch, kun ia famriĉa

„Meierij” kiel postlando, evoiuiĝis al komercurbo de signifo.

Tamen pli ol komercurbo ’s-Hertogenbosch estas urbo, kiu ak- iras sian plej grandan valoron kaj ĉarmon per la posedo de tre malnovaj kaj monde famaj konstruaĵoj, kiuj datumas de jam longe pasintaj jarcentoj.

La plej fama el tiuj atestaĵoj de malnova konstruarto estas la Baziliko de St. ĵohano. Tiu preĝejo estis konstruata ĉirkaŭ 1210a laŭ romana stilo. En la lasta parto de’l 13a jarcento, la ankoraŭ juna romanstila St. Johano estis ŝanĝkonstruata al riĉa, gotika preĝejo. Post proksimume duona jarcento ĝi estis ree pligran- digata kaj provizata de pliriĉaj ornamentoj kaj skulptaĵoj. La St. Johano estas vera juvelo de arta majstreco kaj neelĉerpebla trezorejo de skulptitaj kaj pentritaj artaĵoj. ŭ i estas unika kaj preskaŭ nesuperita. ŭ i estas monumentala konstruaĵo, kaj tamen ĉiu detalaĵo estas artprojekto per si mem. La bildo de’l Baziliko, kiu supre de tiuj-ĉi linioj estas reproduktita, certe donas nur malfortan impreson pri ĝia netaksebla artvaloro kaj ekskluziva grandiozeco. Plenan komprenon pri tio nur donos la propra, perokula rigardado de niaj kongresanoj dum la komuna vizito al la St. Johano.

Plue ni ne forgesu mencii, ke la sonorilaro de’l St. Johana turo dum multaj koncertoj gajnas la plaĉon de multnombraj frem- duloj per siaj arĝente-klaraj tonoj.

La dua monumentala konstruaĵo, kiu meritas mencion, estas la urbdomo. ŭ i estas bona ekzemplo de nederlanda renesanca konstruarto de ĉirkaŭ 1670a. Sub la friso oni vidas mekanikaĵon, nomatan per la popola buŝo „la ĉevaletoj de’l urbdomo”, kiu, ligita al la sonorilaro, prezentas turniron je ĉiuj tutaj horoj. La internaĵo estas tre ĉarma. Pli precize ni celas la murpentra- ĵojn de prof. A. J. Der Kinderen kaj la pentraĵojn de Rubens’a disciplo, Theodoor van Tulden. Plue la konsilsalono kun gobe- linoj kaj la pafilara muzeo. Sub la urbdomo troviĝas la unua nederlanda urbdoma kelo.

La stacidomo, konstruita de’l granda nederlanda konstrumaj- stro Eduard Cuypers, en 1896a finpreta, apartenas al la plej be- laj el nia lando.

50

La stacivojon plibeligas 2 allogaj monumentoj; vazo, skulp- taĵo de Louis Vreugde, en 1913a prezentita de „’s-Hertogenbosch Belang” al la komunumo; fontano, donacaĵo de F. Bosch van Drakenstein.

Ankoraŭ aliajn valorajn konstruaĵojn ni volus mencii, sed la spaco kaj kadro de tiu-ĉi mallonĝh, historie nur skiza artikoleto ne permesas tion.

Ni tamen aldonu, ke 's-Hertogenbosch antaŭ ĉio estas kon- gresurbo! Sennombrajn kongresojn

jarkunvenojn

malnovaj,

roj. Gastame la partoprenantoj estas akceptataj, kore oni kun- vivas kun la plej grandaj okazantaĵoj.

Tiel, tamen ankoraŭ pli bela kaj interesa ol ni skizis, estas

’s-Hertogenbosch, la kongresurbo de „Nia Unua” ! Tiel vidos ĝin niaj kongresanoj!

NICO H.

Een Springplank in de Toekomst

Wij staan nu aan den vooravond van ons Congres.

„Nederlanda Katoliko” gaat zijn Zilveren-Jubileum gedenken in dezelfde stad, waarin de bond is opgericht.

Vijf en twintig jaren is een lange tijdspanne op zich, meer in het licht der wereldgeschiedenis is een kwart eeuw ongetwijfeld slecht een minime periode.

Doch juist deze vijf en twintig jaren waren van enorme be- teekenis in het historisch wereldgebeuren.

Daarover behoeft verder geen woord gezegd.

Deze kwarteeuw dan heeft onze bond doorgemaakt en binnen deze vijf en twintig jaren waren vele wisselingen zijn deel.

Wisselingen van allerlei aard, van opbloei, van taaien strijd, van teruggang door de ongunstige tijdsomstandigheden, van hernieuwden groei ook.

Niet op deze plaats kunnen wij de lotgevallen van onzen bond gaan overzien. Hier past echter tweeerlei. Ten eerste een terug- blik in den geest, en dan een overweging van het heden. Want voor we de verdere toekomst ingaan ■ — onze tweede kwarteeuw

— staan we even bij ons Congres op de plaats rust.

Hier geen namen, m aar een diepgevoelden dank spreken we uit, tegenover onze pioniers. Zij de ouden —• m aar het waren alle jongen naar den geest — hebben ’t moeilijkste werk gedaan.

Voor een toen geheel onbekende zaak kwamen zij op, onder ongunstige omstandigheden, voor hun initiatief, voor hun vol- harding, hun werk, hun doorzettingsvermogen verdienen zij den dank van ons, die thans hunne plaatsen hebben ingenomen.

Daar ligt dus onze verantwoordelijkheid: voort te bouwen op den verrichten pioniersarbeid. Doen, doen zooals wij meenen, dat gedaan moet worden. En dan de rest over laten aan Hem, die alles richt en bestiert. Ons werk zij dus gericht op het doel, niet op onmiddellijk waarneembaar succes.

* * *

Het Hoofdbestuur van „Nederlanda Katoliko” en het plaatse- lijk Comite in Den Bosch hebben naar vermogen aan het wel- slagen van het aanstaand Congres gewerkt. De voorbereidingen eischten veel tijd en zorgen. En de organisatie eischt zelfs...

geld.

Aan onze leden en aanstaande leden, aan alle Katholieke Es- perantisten thans de taak door hunne aanwezigheid mede te werken aan het welslagen van het Congres. Dat op zijn beurt niet slechts zal zijn een mijlpaal in de geschiedenis van onze Nederlandsche Katholieke Esperanto beweging en vooral: Een springplank in de toekomst.

H. DAMEN.

52

Dat het Eerste Nederlandsche R.K. Esperantisten Congres te

’s-Hertogenbosch wordt gehouden, wordt door ons op hoogen prijs gesteld. ’s-Hertogenbosch is gunstig gelegen, van alle oor- den gemakkelijk te bereiken en congressisten gevoelen zich hier zeer thuis. De Basiliek van St. Jan en ons mooi en eerbiedwaar- dig 17 eeuwsch stadhuis met zijn rijkdom aan kunstschatten trekken terecht meer en meer de aandacht. Congressisten kun- nen van deze bouwwerken wat opsteken en zullen aan die schoone rhonumenten onzer Nederlandsche bouwkunst een bij- zondere herinnering bewaren.

Nu het nationale gevoel in vele landen is opgelaaid, zal het Esperanto geen gemakkelijken tijd doormaken. Dat er dus een congres wordt gehouden orn de verschillende vraagstukken on- der de loupe te nemen, verdient waardeering en bewijst, dat de leiding met een ernstig streven bezield is.

Ik hoop, dat dit eerste Congres naar wensch zal slagen, en ik heet alle deelnemers binnen ’s-Hertogenbosch’ grijze veste van harte welkom.

F. J. VAN LANSCHOT

TEN FEEST

Blijde ben ik, U te mogen geleiden ten fecst!

Meestal was het ten strijd, meestal tot dnlden en lijden, tot volhouden en verduren, dat de Katholieke Nederlandsche Espe- rantist moest aangespoord en geleid worden.

Nu gaan we naar ’t feest: onrdat er door zoovelcn, in die vijf en twintig jaren door zooveel verschillenden, gewerkt, verduurd, volgehouden is in lijden en strijden!

We zetten onze zorgen aan kant: we willen niet denken aan de ellenden van ’t verledene, en niet aan den kommer van de wisselvallige toekomst: wij leven in tevredenheid vandaag om wat bereikt is en wij leven in hoop op wat wij bereiken zullen.

Die tevredenlieid en die hoop zijn onze vreugde.

Die doortintelen onze dagen van Congres en Feest: die moe- ten sprankelen in onze besprekingen, in onze gebeden, in onzc hulde en in ons lied.

Vijf en twintig jaren voor God gewerkt op ’t terrcin der hulp- taalbeweging: vijf en twintig jaren Gods Zegen ontvangen: en daarin reden vindend tot vertrouwen op dc toekomst.

Daaronr nu ten feest.

PASTOOR POELL GEEST. ADV.

EEN PRINCIPIEEL KATHOLIEKE BEWEGING.

De 25-jarige Bond „Nederlanda Katoliko”, welke aanstonds na haar oprichting in 1909 tot grooten bloei kwarn, door den we- reldoorlog moest kwijnen, doch daarna dank onvermoeide ijver- aars weer oplcefdc en zich nu in ongekenden bloei nrag verheu- gen, - deze Bond heeft recht op ’n waarlijk fcesteli jke herdenking en op den dank en den gelukwenseh van Katholiek Nederland.

Moge deze vanaf hct bcgin prineipieel Katholieke beweging met liaar wondervol hulpmiddel ten dienste der goede zaak, bloeien en groeien, om, na zoovcel strijd en propagandistischen arbeid voor dit beproefde, internationale voertuig der gedach- ten, het Katholicisme over de geheele wcrcld groote diensten te kunnen bewijzen.

Udenhout, 19 Juli 1934. J. N. J. SMULDERS, Arts.

Mede-oprichter en eerste voorzitter van „Nederlanda Katoliho”,

Oud-Hooidredacteur van „Espero-Kutoliko" en van „Ned. Kat.".

IN AFWACHTING

We zijn in afwachting! In afwachting van groote dingen, die spoedig te gebeuren staan.

„Nederlanda Katoliko” gaat z’n jubileumfeest vieren, en tevens houden we ’n groot nationaal congres, ’n congres geheel van onszelf, ’n congres van werkelijke geestverwanten, ’n congres van katholieke Esperantisten.

Dat zal ’n jubel van heerlijk idealisme, van vurige strijdkracht en echt katholiek Esperantisme worden! Zoo, als wij, katholieke Esperantisten, het nog niet hebben mede gemaakt. Zoo, als we wel reeds in andere kringen hebben zien gebeuren, doch nog niet in eigen midden.

M aar thans zullen we het dan toch beleven! W ant we gaan feestvieren, we gaan juichen! Het zal grootsch en het zal schoon worden.

Blij en weemoedig zullen we zijn. Blij, om wat in 25-jaren onder Gods zegen werd bereikt, weemoedig, omdat niet alle pioniers van onze beweging aan onze vreugde deel zullen heb- ben. Onze hulde zal dan ook vooral uitgaan naar degenen onder hen, die we nog in ons midden weten, die we onze eerbetuigingen in groote dankbaarheid zullen brengen, die we met onze juich- kreten zullen bestormen.

In Den Bosch gaan we ’n mijlpaal zetten. ’n Mijlpaal, die ’n tijdperk van noesten arbeid voor ons katholiek Esperantisme zal afsluiten.

Trotsch zijn we er op, dat we dezen mijlpaal mede mogen plaatsen. We trachten deze eer waardig te worden door de talenten en krachten, die we bezitten, aan onze beweging weg te schenken. Niet voor eigen eer en voldoening strijden en wer- ken we, maar uit eereschuld, uit liefde voor onze katholieke Esperanto-beweging, uit liefde voor ,,Nederlanda Katoliko”, uit consequentie van ons idealisme.

Met deze gevoelens bezield werken we voor het welslagen van ons congres, met deze gedachten voor oogen strijden we voor onze Katholieke Esperanto-beweging.

OP VOOR ONS A.S. CONGRES!

OP VOOR ONS KATHOLIEK ESPERANTISME!

NICO HOEN Jr.

Den Bosch, 20 Juli 1934.

EERSTE NED.

R. K. ESPERANTISTEN CONGRES

's^HERTGGENBOSCH 151617 AUGUSTUS 1934.

EERE-COMITE HONORA KOMITATO

Het Congres wordt gehouden onder het Hooge Beschermheer- schap van:

Z. H. Ex. Mgr. J. H. G. JANSEN, Aartsbisschop van Utrecht Z. H. Ex. Mgr. A. F. DIEPEN, Bisschop van s ’-Hertogenbosch

Eere voorzitters:

Mr. Dr. F. VAN RIJCKEVORSEL

Commissaris der Koningin in Noord-Brabant Mr. F. VAN LANSCHOT

Burgemeester van s’-Hertogenbosch Eere Com ite:

Z. H. Ex. Mgr. P. A. W. Hopmans, Bisschop van Breda Z. H. Ex. Mgr. J. D. J. Aengenent, Bisschop van Haarlem Z. H. Ex. Mgr. Dr. J. H. G. Lemmens, Bisschop van Roermond Z. Exc. Minister Mr. Marchant, Minister van Onderwijs, Kun-

sten en Wetenschappen.

Z. Exc. Mr. T. J. Verschuur, Oud-Minister van Economische Zaken.

Z. Exc. Minister Jhr. ,Mr. Ch. Ruijs de Beerenbrouck, Minister van Staat, Voorzitter van de Tweede Kamer der St. Gen.

P. H. de Jong-v.d. Heuvel, Lid v.d. Eerste Kamer der St. Gen.

Prof. Mr. P. J. M. Aalberse, Lid v.d. Tweede Kamer der St. Gen.

Mr. C. M. J. F. Goseling, „ „ „ „ „ „ „

Dr. H. Moller, „ „ „ „ „ „ „

Mr. F. Teulings, „ „ „ „ „ „ „

H. Feber, „ „ „ „ „ „ „

Ch. v. d. Bilt, „ „ „ „ „ „ „

Max van Poll. „ „ „ „ „ „ „

Prof. Dr. Titus Brandsma O.C., Hoogleeraar Keizer Karel Universiteit, Nijmegen.

Prof. Dr. Gerlach Royen, O.F.M., Hoogleeraar Rijks-Universi- teit, Utrecht.

Mgr. Prof. Dr. Th. Goossens, Hoogleeraar Handels-Hooge- school, Tilburg.

56

Prof. J. Kors, O.P., Rector-Magnificus Keizer Karel-Universi- teit, Nijmegen.

Mgr. F. N. J. Hendriks, Vicaris-Gen. van ’t Bisdom ’s-Bosch.

Dr. Anacletus, O.M., Provinciaal O.M. Cap.

HoogEerw. Heer Brekelmans, Deken en Plebaan van de Kathe- drale Basiliek St. Jan te ’s-Hertogenbosch.

Mgr. Prinsen, Protonotarius-Apostolicus van Z. H. de Paus, Kanunnik van ’t Kathedrale Kapittel, Pastoor van St. Jacob.

Pastoor L. H. Perquin, Voorzitter van den K.R.O.

Prof. Font Giralt, Voorzitter van I.K.U.E., Collell, Spanje.

Dr. J. N. J. Smulders, Geneesheer-Directeur van „Huize Assi- sie”, Udenhout.

Rector P. Goorts, Bisschoppelijk Hoofd-Inspecteur L.O. Bisdom

’s-Hertogenbosch.

Mr. P. W. H. Truyen, Hoofd-Inspecteur L. 0., Roermond.

Dr. H. A. J. v. Swaay, Oud-Insecteur M. 0., ’s-Gravenhage Dr. M. van der Weijst, Inspecteur M.O., Alkmaar.

Baron v. Voorst tot Voorst, Inspecteur L.O. ’s-Hertogenbosch.

Mej. F. Jansen, Inspectrice L. O., ’s-Hertogenbosch.

Dr. J. Bauwens, Rector v.h. R.K. Lyceum van ’s-Hertogenbosch.

Dr. H. van den Berg, Directeur der R.H.B.S. te ’s-Hertogenbosch Vincent Cleerdin, Griflier der Staten van N.Br., Letterkundige.

M. Krijgsman, Wethouder van Onderwijs van ’s-Hertogenbosch.

L. Meeuwese, Wethouder van Openbare W erken van ’s-Bosch.

A. Houtman, Wethouder van Finantien van ’s-Hertogenbosch.

H. M. Thijssen, Lid v.d. Gemeenteraad van ’s-Hertogenbosch.

.1. Meyring, Voorzitter Kamer van Koophandel ’s-Hertogenbosch Mr. H. W agenaar, Secretaris Kamer van Koophandel ’s-Bosch.

Plaatselijk Congres=Comite:

Loka Komitato:

H. DAMEN, Voorzitter.

N. HOEN Jr, Secretaris.

M. v. d. BRUGGEN, Penningmeester.

EERSTE NED.

R.K. ESPERANTISTEN CONGRES

's-HERf OGENBOSCH 151617 AUGUSTUS '34

ZESDE & LAATSTE OFFICIEELE MEDEDEELING.

Zooals uit onderstaande lijst van congressisten blijkt, hebben de meesten de voorkeur er aan gegeven tot het laatste oogenblik te wachten. Wij kunnen begrijpen, dat hiervoor in vele gevallen alleszins verklaarbare motieven bestonden. Maar thans zijn we dan toch bij ,,het laatste oogenblik”. Degenen, die zich nog niet opgaven, behooren dit thans dus zonder verwijl te doen. Wij laten hieronder opnieuw alle gegevens voigen.

Feestdiner.

Dit is op Woensdag 15 Aug., O.L.Vr. Hemelvaart. Het is zeer gewenscht, dat men zich hiervoor tijdig opgeve. Degenen, die zich voor 14 Aug. niet schriftelijk voor het diner mochten hebben opgegeven, kunnen dit alsnog doen op Dinsdagavond 14 Aug., tijdens de „interkonatiĝa vespero” in het „kongresejo” Con- certgebouw.

«Akceptejo».

Dit is, zooals uit bovenstaande blijkt, in het Concertgebouw.

Brabantsche Koffietafel.

De aangifte voor de Brabantsche Koffietafel van 16 Aug. in den Bosschen Raadskelder sluit op Donderdagmorgen 10 uur.

Laatste opgave op dat uur in het congressecretariaat in het Concertgebouw.

De Uitstapjes.

De opgave hiervoor sluit eveneens op Donderdagmorgen 10 uur in het Concertgebomv.

Congreskaarten.

Degenen, die het congres bezoeken, doch niet in de gelegen-

heid waren

tijdig te beslissen en dus tevoren een con-

greskaart aan te vragen, kunnen ze alsnog bekomen gedurende

het congres. Het congressecretariaat is dan gevestigd in het

Concertgebouw. Dringend verzoeken wij echter om schriftelijke

opgave, zoo spoedig mogelijk.

Logies,

Men kan desgĉwenscht de bemiddeling van het congressecre- tariaat inroepen. Men geve dan precies op wat men wenscht.

Congresinsigne.

Op vertoon van congreskaart wordt in het „akceptejo” het congresinsigne uitgereikt. Meerdere exemplaren zijn te bekomen a 10 ct. per stuk.

Adressen.

Alle correspondentie betreffende het congres aan den Secre- taris van het Plaatselijk Comite:

S-ro NICO HOEN Jr., v. Noremborghstraat 99, Den Bosch.

Alle betalingen aan:

Kassierskantoor M. v. d. Bruggen, Pensm arkt 12-14, Den Bosch. Postgiro-nummer: 5987.

Kosten.

Congrescontributie: Geheele congres ... f 2.50 1 Dag ...f 1.75 Donateur ... f 1.—

Blinden en congressisten beneden 18 jaar 50 "/" reductie.

Feestdiner ... f 2.20 Brabantsche K offietafel... f 0.75 Uitstapje IJzeren man ... f 0.50 Uitstapje Oisterwijk ... f 0.75 Wie zich verder aanmeldden.

119.(b) Mej. M. Plieger, Utrecht. 120, Mej. W. v. Dijk, Utrecht.

121. Dhr. Aerdts, Eindhoven. 122. Dhr. Homan, Eindhoven. 123.

Dhr. de Laat, Veldhoven. 124. Dhr. van Oers, Eindhoven. 126.

Dhr. Bakermans, Eindhoven. 127. Dhr. Aarts, Eindhoven. 128.

Dhr. Kennis, Den Bosch. 129. J. Hoen, Den Bosch. 130. L. Em- merik, Den Haag. 131. P. Verheydt, Haarlem. 132. Mej. C. Hee- zemans, Eindhoven. 133. Mevr. Tondelier, Lille (Frankrijk). 134.

Mej. Tondelier, Lille (Frankrijk). 135. Pater H. Roosen S.C.J., Bergen op Zoom. 136. L. G. C. de Jong, Roelofarendsveen.

Officieele ontvangst ten Stadhuize.

De officieele ontvangst van het congres zal plaats hebben ten

stadhuize op Donderdag 16 Aug. om 11.30 uur. Omdat slechts

een beperkt aantal congressisten kan deelnemen, zijn hiervoor

kaarten verkrijgbaar aan het „akceptejo”.

C O N G R E S P R O G R A M M A

DINSDAG 14 AUGUSTUS

20 uur: Begroetingsavond in het Concertgebouw.

WOENSDAG 15 AUGUSTUS Feestdag van 0. L. Vr. ter Hemelopneming

10.30 uur: Pontificale Hoogmis in de Kathedrale Basiliek van St. Jan, tot intentie van het congres, op te dragen door Z. H. Ex. Mgr. A. F. Diepen, Bisschop van

’s-Bosch.

14.30 uur: Groote Feest- en Jubileumvergadering in het Con- certgebouw, ter viering van het 25-jarig bestaan van „NEDERLANDA KATOLIKO”. De vergade- ring zal worden opgeluisterd door de Hooge tegenwoordigheid van Z. H. Ex. Mgr. Diepen.

Programma Jubileumvergadering Zie hiervoor afzonderlijke bijlage op bldz. 62 17.45 uur: Feestdiner in het Concertgebouw.

20.15 uur: Ontspanningsavond, verzorgd door afd. Eindhoven.

Voor Feestprogramma,

op

DONDERDAG 16 AUGUSTUS

8.30 uur: H. Mis met predicatie in Esperanto, opgedragen door de WelEerw. P ater Cal. Preller O.P., in de kerk der Paters Capucijnen.

10 uur.: Jaarvergadering le deel: voor Agenda zie blzd. 65.

11.30 uur: Officieele ontvangst van het Congres door het Ge- meentebestuur van ’s-Bosch ten Stadhuize.

12.15 uur: Congresfoto vanaf het Stadhuisbordes.

12.30 uur: Brabantsche Koffietafel in den Bosschen Raads- kelder.

14 uur: Jaarvergadering 2e deel: Agenda zie blzd. 65.

19.30

uur: Excursie

autobussen

prachtig gelegen bosschen en v/aterpartijen van ,,De IJzeren Man” te Vught.

60

K O N G R E S P R O G R A M O

MARDO, 14a DE AUGUSTO 20a h.: Interkonatiĝa Vespero en la koncertejo.

MERKREDO, 15a DE AUGUSTO Festtago de Ĉieliro de Mario

10.30a h.: Pontifika Solena Meso en la Katedrala Baziliko de St. Johano, intence al la kongreso, oferata de Lia Episkopa Moŝto A.F. Diepen, Episkopo de ’s-Bosch.

14.30a. h.: Granda fest- kaj jubileokunveno en la Koncertejo, por festado de’l 25-jara ekzistado de Nederlanda Katoliko. La kunveno estos plibriligata per la Alta ĉeesto de L. E. M. A. F. Diepen.

Programo Jubileokunveno Vidu por tio al paĝo 63a 17.45a h.: Festmanĝajo en la Koncertejo.

20.15a h.: Amuziga Vespero, prizorgata de sekcio Eindhoven.

Por festprogramo vidu al paĝo 64a ĴAUDO, 16a DE AUGUSTO

8.30a h.: St. Meso kun prediko en Esperanto, oferata de lia sacerdota Moŝto Cal. Preller O.P., en la preĝejo de’l Patroj Capucenaj.

lOa h. Jarkunveno de Nederlanda Katoliko, la parto: Por tagordo vidu al paĝo 65a.

11.30a h.: Oficiala akcepto de’l kongreso de’l komunumest- raro en la Urbdomo.

12.15a h.: Kongresfotografado desur la urdoma perono.

12.30a h.: Brabanta lunĉo en la urbdoma kelo.

14a h. Jarkunveno de Nederlanda Katoliko, 2a parto: Vi- du al paĝo 65a.

19.30a h.: Ekskurso per specialaj autobusoj al la belege situ-

antaj arbaroj kaj akvofestoj de ,,De IJzeren Man” -

VRIJDAG 17 AUGUSTUŜ

8.30 uur: H. Mis met predicatie in Esperanto, opgedragen door de ZeerEerw. Heer Pastoor Poell, Geestelijk Bondsadviseur, in de kerk der Paters Capucijnen.

10. uur: Bezichtiging, in- en uitwendig, van de Kathedrale Basiliek van St. Jan.

11.30 uur: Bezoek aan liet Provinciaal Museum van Kunsten en Wetenschappen.

13.30 uur: Excursie per Autokaravaan naar de schitterende Vennen en Bosschen van Oisterwijk.

17 uur: Terugkomst in ’s-Hertogenbosch.

Groote Pccst- en Jubileumvergadering van «Nederlanda Katoliko»

Op Woensdag, 15 Augustus 1934 om 14.30 uur.

In het Concertgebouw te ’s-Hertogenbosch.

P R O G R A M M A

1. Opening door den voorzitter van het congres.

2. „Katolika Himno”, uit „Kat. Kantaro” van W esten No. 2 3. Begroeting van het congres door aanwezige buitenlandsche

Esperantisten.

4. Begroeting van het congres door vertegenwoordigers van andere vereenigingen.

5. Eenminuuts-toespraken door afgevaardigden van onze eigen afdeelingen.

6. Feestredc door Dr. Moller, Lid van de Tweede Kamer van de Staten-Generaal en Wethouder van Tilburg.

Onderwerp: „W at is Esperanto voor de Katholieken over heel de wereld?”

7. Kort resume in Esperanto van de rede van Dr. Moller door den heer P. Heilker.

8. Korte toespraak door den ZeerEerw. Heer L. Poell, Pastoor te Gemert, Geestelijk Adviseur en Oud-Voorzitter van

„Nederlanda Katoliko”.

9. Slotwoord van den Voorzitter.

10. „Liga Himno”, uit „Katolika Kantaro” van Westen No. 3

62

VENDREDO, 17a DEAUGUSTO

8.30a h.: St. Meso kun prediko en Esperanto, oferata de lia sacerdota Moŝto Pastro Poeil, religia ligkonsilanto, en la preĝejo de’l Patroj Capucenaj.

lOa h.: Pririgardado, ena kaj ekstera, de’l Katedrala Bazi- liko de St. Johano.

11.30a h.: Vizito al la Provinciala Muzeo de Artoj kaj Scien- coj.

13.30a h.: Ekskurso per autobusa karavano al la belegaj mar- ĉlagoj kaj arbaroj de Oisterwijk.

17a h.: Reveno en ’s-Hertogenbosch.

Granda F e s t - kaj J u b ile o k u n v e n o de

« Nederlanda Katoliko »

Merkredon, la 15an de Augusto 1934a. 14.30a h.

en la Koncertejo cle ’s-Hertogenbosch.

P R O G R A M O 1. Malfermo per la prezidanto de’l kongreso.

2. Katolika Iiimno, el „Katolika Kantaro” de W esten 2a.

3. Salutado de’l kongreso per ĉeestantaj eksterlandaj gees- perantistoj.

4. Salutado de’l kongreso per delegitoj de aliaj asocioj.

5. Unuminutaj paroladoj per la delegitoj de niaj propraj sekcioj.

6. Festparolado de D-ro Moller, Parlamentano kaj Skabeno de Tilburg.

Temo: „Kio estas Esperanto por la Katolikoj sur la tuta mondo?”

7. M algranda resumo en Esperanto de’l parolado de D-ro Moller de sinjoro P. Heilker.

8. M algranda parolado de lia sacerdota Moŝto L. Poell, pastro en Gemert. Religia konsilanto kaj Eksprezidanto de Nederlanda Katoliko.

9. Ferma vorto de la prezidanto.

ONTSPANNINGSAVOND op Woensdag 15 Augustus 1934 te 20.15 ttur,

verzorgd door Afdeeling Eindhoven.

P R O G R A M M A . 1. Feestlied.

2. Snitzelbank.

3. „De Artistenrevue”, komische scene in een bedrijf van Johan.

4. Muziek.

5. „Rubandeto”, blijspel in twee bedrijven van Nekonatulo.

lste Deel.

P A U Z E . 6. ,,Rubandeto”. 2de Deel.

7. De 4 Tirolers.

8. Muziek.

(Wijziging van programma voorbehouden.)

AMUZIGA VESPERO

Merkredon, la 15an de Augusto 1934a. 20.15a h.

prizorgata de sekcio Eindhoven en la koncertejo.

P R O G R A M O 1. Festkanto.

2. „Snitzelbank”.

3. „Revuo de’l artistoj”, - komika sceno en unu parto de Johan.

4. Muzikaĵo.

5. „Rubandeto”, - Esperanta komedio en du partoj de Nekona- tulo. la Parto.

P A U Z O 6. „Rubandeto”. 2a Parto.

7. La 4 tirolanoj.

8. Muzikaĵo.

(Ŝanĝo de’l programo rezervita.)

64

J A A R V E R G A D E R I N G

OP DONDERDAG 16 AUGUSTUS 1934 om 10 uur in liet Concertgebouw te ’s-Hertogenbosch

Hymne: „Ni volas Dion".

2. Opening door den Bondsvoorzitter.

3. Notulen Jaarvergadering 1933.

4. Jaarverslag Secretaris. Zie elders in dit nummer.

5. Jaarverslag Penningineester. Zie elders in dit nummer.

6. Begrooting 1934. (Reeds gepubliceerd in ’t Bondsorgaan van Maart.)

7. Benoeming kascontrole-coinmissie.

Sluiting lste deel om 11.15.

Heropening voor 2e deel om 14 uur.

8. Hoofdbestuursverkiezing.

Candidaten voor het Hoofdbestuur ziju de aftredenden:

F. Marrevee, Den Haag; L. Weijts, Gendt (Gld.); J. H.

Westen, Groningen. Verder zijn nog candidaat gesteld:

Mej. Th. Simonis, Schiedam en de heer J. A. de Roos, Vlis- singen, resp. door de afdeelingen Schiedam en Eindhoven.

Het aftredend H.B.-lid, de lieer Penders, Voerendaal, stelt zich wegens drukke werkzaamheden niet meer herkiesbaar.

Omtrent de wijze van stemming over de candidaten wordt verwezen naar ’t artikel: ,,Bestuursverkiezingen” voorko-

mende in het Bondsorgaan Juni 1933 bldz. 24.

9. Ingekomen stukken en mededeelingen.

10. Behandeling der voorstellen.

11. Rondvraag.

12. Sluiting der Jaarvergadering met ,,Liga Himno”.

OFFICIEELE SLUITING VAN HET CONGRES.

VAN HET HOOFDBESTUUR.

Voor ,,voorstellen” zie Juli-nummer.

Amendement op voorstel II Tilburg, ingezonden door de afd.

Roelofarendsveen.

Het Hoofdbestuur van N.K. zoeke ook contact met de sociale standsorganisaties voor Jongeren, om aldus ook internationaal de sociale belangen door middel van Esperanto te behartigen.

Nagekomen candidaatstelling:

Voor de vacature-Penders stelt de afd. Roelofarendsveen candidaat den heer L. G. C. de Jong.

Deze mededeeling is 4

Juli ingekomen,

Het

Hoofdbestuur

beslissing

behandeling dezer

candidatuur

Alg. Jaarvergadering.

JAARVERSLAG PENNINGMEESTER.

In 1933 werd van de afdeelingen ontvangen f 1375,25; van de verspreide leden f 582,00; en aan verschillende andere din- gen f 237,79; in totaal dus f 2195,04. Er werd uitgegeven voor het orgaan ./ 1284,11; voor porti en vergaderingen / 298,28;

aan andere dingen f 623,58; in totaa! dus f 2205,04. Als we deze getallen met de opgemaakte begrooting vergelijken, blijken ze lager te zijn, waarbij men er echter rekening mee moet houden, dat de f 80,00 inkomsten van orgaan in werkelijkheid met de uitgaven verrekend zijn. Voor nadere gegevens omtrent een en ander zie men de driemaandelijksche verslagen in het orgaan.

Als we de balansen vergelijken, bleek er op 1 Jatiuari een nadee- lig saldo te zijn van f 420,24 ( zie Februari- en jMnz-nummer), wat op 31 December gekrompen was tot f 78,98; op zich een ver- heugend feit. Niettemin was 1933 een zorgvol jaar, wat ieder zal begrijpen, dic op de balans een post ziet staan van f 245,02 van debiteuren, uitsluitend afdeelingen die te laat of in het geheel niet aan hun verplichtingen voldeden. Het spijt rne, te moeten opmer- ken, dat dit in 1934 nict veel verbeterd is. Onze taak is op deze wijze wel erg moeilijk!

BESPREKING BEGROOTING 1934 (Gepubliceerd in het Maart-nummer)

Daar intusschen 1934 ai lialf verstreken is, willen we over de begrooting enkele opmerkingen maken, die de besprekingen op de jaarvergadering misschien zullen vereenvoudigen.

Als men de verslagen van lste- en 2de kv/artaal goed be- schouwt, ziet men, dat de inkomsten niet veel van het begroote bedrag zullen afwijken. Voor ’t orgaan is uitgegeven f 952,50 - f 257,81 (Deccmber-nr. ’33) is f 694,69; feitelijk iets te hoog: we hopen echter door ons nieuw contract dit weer in tc halen. IKUE was slechts f 235,25, dus 39,75 lager, doordat we alleen opgaven wie 1 Januari reeds stond ingeschreven. Porti en vergaderingen reeds f 191,86; dat wordt een tekortl!

Voor E. K. ontvingen we f 415,18; volgens dc tocstand nu mogen we nog wel op ruim f 200,— rekenen. De uitgaven waren f 231,— en zullen met nog wel ruim f 400,— vermeerderen.

Zoo gezien hebben we de begroote reserve van f 400,— niet noodig. Maar dan komen de vier eerste maanden van 1935.

waarin zeer weinig abonne’s hun abonnement vernieuwen; deze tijd eischt zeker f 300,— extra; daarom zou ik willeu voorstel- len de begroote post als reserve voor 1935 te behouden. Laten we liopen, dat een honderdtal niemve abonne’s deze reserve overbodig zal maken.

L. W.

JAARVERSLAG VAN DEN SECRETARIS.

OVER HET BONDSJAAR 1933-1934

Het zal wel niet worden ontkend, dat, niettegenstaande de groeiende belanstelling voor en toepassing van ’t Esperanto, voor een meer bevredigende ontwikkeling van den Bond en een bloeiende Katholiek Esperantistisch-leven, de tijden zeer ongun- stig zijn.

Men is dan ook in sommige kringen zoo licht geneigd, om in een soort van materialistische wanhoopsstemming uit te roepen, dat de leden niets aan N.K. hebben; dat de Bond niet voldoet aan redelijke eischen. Het behoeft geen uitvoerig betoog, dat de- zulken groot ongeiijk hebben. W ant waar groepen en personen absoluut geen invloed en pressie kunnen uitoefenen en daarom met en voor Esperanto geen nut en voordeel kunnen behalen, daar ligt voor de Bond een groot en veelbelovend arbeidsveld open, om met voortdurend succes te bewerken. De Bond is voor icders doel en belang de eenige meest doelmatige organisatie- vorm, omdat alleen daardoor de zoo noodzakelijke Esperan- tistische eenheid kan worden verkregen; een eenheid en tegelijk samenwerking, die de niacht tot uiteindelijke overwinning van

’t Esperanto vormt. En toch staan nog honderden Katholicke Esperantisten buiten cennig organisatie-verband. En toch, niet- tegenstaande de ons, katholieken, door Paus en Bisschoppen opgelegden plicht van zich Katholiek te vereennigen, zijn zeer vele Esperantisten niet in N.K. georganiseerd. Z.Ex. Mgr. Hop- mans, Bisschop van Breda waarschuwde ernstig: „Niet-Katho- liek georganiseerden staan bloot aan het dreigend gevaar voor de Katholieke Kerk en Zaak verloren te gaan”. Deze uitspraak is duidelijk. Voor het behoud van ’t hoogste goed: het Geloof in God en beleving onzer eeuwige beginselen moet men kiezen voor de Katholieke organisatie. Het staat vast, dat in Esperantujo niet voldoende rekening met de katholieke beginselen wordt ge- houden. Des te zwaarder rust daarom op alle Katholieke Espe- rantisten de plicht om de heerschappij er van op te eischen en te vorderen.

Anderszins geeft men er de voorkeur aan met katholieke- niet-N.K.-leden knus vereenigingetje te spelen.

Aan de Bond wordt de steun van die afdeelings-leden onttrok- ken. Is er dan geen offerzin, enthousiasme en strijdlust bij die Katholieken voor een goede zaak?

Onze propagandisten zullen goed doen, die geest van onver- schilligheid, onwil en egoisme te bestrijden.

Bij alle verschil van meening moest ons allen voor d’ oogen

staan het doel: de verbreiding en versteviging van Christus-

schap en vrede; bevordering van de belangen voor specifiek Katholiek Esperantisme en bevordering van den groei van N.K.

Een

opgewekt

opvlamming van een ouwerwetsch

housiasme en positieve propaganda en actie rnoet weer bij af- deelingen en leden tot uiting komen.

Om dat te bereiken moet echter voldaan worden aan de voor- waarde: bewaaring der eenheid in N.K.! Zelfs als men het niet eens is met de leiding en genomen besluiten, blijve men achter het Hoofdbestuur staan. W ant eensgezindheid maakt goeden indruk naar buiten; oneenigheid brengt de beweging schade.

Laten wij eendrachtig de strijd voortzetten. Alle Katholieke Esperantisten in N.K. en alle leden geestdriftige batalantoj voor onze zaak. Meeningsverschillen zullen we uitvechten, vvaar ze thuis hooren. Maar wanneer eenmaal de beslissing is gevallen, moeten we ons daarbij neerleggen en ons als een man achter het Hoofdbestuur scharen. Met vertrouvven in U en vol goeden moed voor de eindoverwinning gaan vvij een nieuw vereeni- gingsjaar in. Dit Jaarverslag zai in groote lijnen aantoonen, dat het Hoofdbestuur niet stil heeft gezeten, zij het dan ook, dat eenige vrome wenschen onvervuld zijn gebleven. Maar wanneer we moedig stand houden, de eenheid ongeschokt bewaren en vol vertrouwen zijn in de leiding, dan zijn we overtuigd, dat het practisch gevolg van ons 25-jarig Jubelfeest zal zijn: allen met opofferende, onbaatzuchtige liefde aan 't werk voor den uitbouvv en groei van N.K. Dat geve God!

LEDENTAL.

Op 1 Juli 1934 telde N.K.; 1170 afdeelings- en 207 verspreide Ieden, totaal 1377 Bondleden; aantal afdeelingen 36. ’t Vorige jaar totaal 1118 Bondsleden en 30 afdeelingen. Een vermeerde- ring dus van 259 leden en’6 afdeelingen.

Gezien de tijdsomstandigheden mogen we (ofschoon niet vol- daan, dat mag nooil) tevreden zijn. Er valt vooruitgang

bespeuren, een vooruitgang, die bij enkele afdeelingen zoo sterk spreekt, dat vermelding iu N.K. volkomen geplaatst zou zijn. In dit verslag hadden vve gemeend, de ledenstand afdeelingsgewijze te kunnen vveergeven, m a a r.L .e e n 10-taI afdeelingen bleven in gebreke ons de vragenlijst ingevuld toe te zenden. Willen de afd.-gesekretarioj aan dit en andere verzoeken bij tijd en gcle- gijheid eens denken?

Zooals elk jaar kregen wij weer honderden wijzigingen in de ledenlijsten te \ ervverken. De afdeelings-besturen raden wij aan niet te spoedig in het

leden te berusten. Door per- soonlijk contact is dikvvijls een kleine aansporing voldoende om bedankjes ongedaan te maken.

68

De Afdeelingen.

In het afgeloopen jaar werden nieuwe afdeelingen opgericht te Alkmaar, Arnhem (Jeugdafd.), Breda, Gouda, Den Haag II, en Hilversum. In andere plaatsen zijn nieuwe afdeelingen in voorbereiding.

Met vele onzer afdeelingen onderhouden wij uitstekende re- laties en contact, wat door persoonlijke bezoeken van H.B.- leden zeer veel heeft bijgedragen. In het bijzonder onze Propa- ganda-chef, S-ro Marrevec vertegemvoordigde met succes het Hoofdbestuur op afdeelings-vergaderingen en Esperanto land- dagen in N.- en Z.-Holland; waardoor de band tusschen het H.B. en die afdeelingen en leden een vruchtbare is. Van deze plaats, S-ro Marrevee een woord van warmen dank.

Dc onverschillige houding van sommige afdeelingen betreuren wij. W at mag de reden zijn? Heerscht in die afdeelingen soms een matheid, een minimum aan geestdrift en werklust? Wij zijn onbekend, totaal onkundig met de motieven en kunnen slechts h ipen, dat hct actieve voorbeeld van anderen een aansporing

■ orden tot samenwerking en medeleven in ’t belang van afdeeling en Bond.

Vermelding verdient het propagandistisch werk en goed ge-

"^agde Esperanto-dagen van afdeelingen, vereenigd in K.R E.K.

Het zou wellicht aanbeveling verdienen over ’t geheele land het Instituut Region-Komitatoj van afdeelings- en Hoofdbestuurs- zijde te bevorderen.

Het Hoofdbestuur.

In de samenstelling als gepubliceerd in N.K. Juli 1933 kwam geen wijziging. Het Hoofdbestuur vergaderde slechts twee maal 25 Juni 1933 en 10 Juni j.l. te ’s-Bosch.

Voor spoedeischende zaken en bespreking van voorstellen leisde Bondsvoorz. meerdere malen buiten bezwaar der schat- kist naar Bergen op Zoom, terwijl uitstekende relaties en voe- ling met ’t overig H.B. door gedetailleerde Rondschrijvens met bijlagen werden onderhouden. Het Bestuurs-apparaat werkte constant en alle aangelegenheden konden naar behooren en ver- mogen worden afgewikkeld. Het secretariaat verwerkte 789 ontvangen en 1146 verzonden poststukken.

Groote waardeering en bewondering gevoelen wij voor de

bezielde leiding en eminente werkkracht van Bondsvoorzitter,

met wien het H.B. hand in hand eensgezind heeft gestreden voor

den uitbouw van N.K. Zijn liefde, zijn groote werklust, zijn ge-

degen adviezen waren ons een steun en stuwkracht. Hij is het,

die door zijn optreden naar buiten en tallooze niet-gedeclareerde

reizen door ’t heele land, het aanzien van N.K. zichtbaar heeft

invloed en prestige, grooter dan de leden zelfs* bij benadering kunnen vermoeden, terwijl voor het behoud van eenheid en be- vordering van de groei en bloei van N.K. hij zijn grootste zorgen geeft. Bij gelegenheid van ’t Jubelfeest, komt het ons gewenscht voor, hierop uw bijzondere aandacht te vestigen.

Het Bondsorgaan.

Over gebrek aan belangstelling heeft ’t orgaan niet te klagen, m aar...uit zich vaak in een niet geheel rechtvaardige cri- tiek. Er zijn leden, die het orgaan nauwelijks of in het geheel niet lezen, maar toch op schamperen toon een afkeurend oordeel uitspreken. Meent niet, dat het H.B. geen open oogen heeft voor critiek! Wij weten precies, wat het orgaan te kort komt. Ach, karo mia, hoeveel zaken en dingen zouden noodig verbeterd moeten worden, zouden anders kunnen zijn! De critiek zouden we welwillend kunnen aanvaarden, wanneer men zich eens wat meer en uitsluitend met positieve opbouw bezig hield. Voor het H.B. is het orgaan een onmisbare band tusschen de leden; het middel om de propaganda en actie naar binnen en buiten uit te dragen, in een woord het beste van alle geoorloofde en veelver- mogende middelen om het doel en streven van den Bond te be- reiken. ’t Orgaan is niet volmaakt. Wij doen met deze uitspraak geen afbreuk aan de groote verdiensten van onze eminente Redacteur. Zijn zeer gewaardeerde kop-artikelen en bijdragen hebben het peil van het orgaan aanmerkelijk opgevoerd. Wij zijn er van overtuigd, dat ook in de toekomst aan het orgaan hooge eischen zullen worden gesteld. W ant het terrein om te bewerken breidt zich meer en meer uit; de cultureele beteekenis van Katholiek Esperantisme trecdt meer en meer op den voor- grond. Een ieder werke daar mede, om met dp geest van enthour siasme, liefde, offerzin en vertrouwen van onze Redacteur ten voorbeeld, het bondsorgaan te maken tot een Kroniek van Espe- rantistisch en propagandistisch leven, een tribune voor gerech- tigde verlangens, een bron, om kracht te putten voor de nroeilijke strijd, een bechte band, een gemeenschappelijke en fiere getui- genis en heraut van onze heilige beginselen.

Het in Dec. 1933 uitgegeven Prop.-no. van N.K. in oplage van 4000 ex. is allerwege met groote waardeering ontvangen.

Aangespoord door het verkregen succes zal ook in 1934 een speciaal propaganda-no. wederom worden uitgegeven. Een nieuw contract op voordeeliger voorwaarden is in Mei met de drukker Piet Smits te Tilburg aangegaan.

De Bondsiinancien.

Een gunstige financieele toestand is ’n belangrijke factor voor de ontwikkeling van den Bond. Immers zonder geld geen actie en zonder actie geen successen.

70

De begrooting in ’t Maart-no. N.K. vermeldt o.m. een saldo en reserve. De Bond staat er dus redelijk voor, ofschoon (zegt Penningm.) zuinigheid geboden. Het behoort nu eenmaal tot zijn taak om op tijd de touwtjes aan te halen en te vieren. Dit deed dan ook op de meest loffelijke wijze (niet gewaardeerd door de slechte betalers) de Bondspenningmeester S-ro L.

Weijts. Minder gunstig is de garantie van 500 abonne’s op E.K., dat een financieel nadeel van ruim 200 gulden zal worden, ten- zij 123 nieuwe abonne’s het getal 500 spoedig komen aanvullen.

Propaganda-Dienst.

Om het propagandistisch werken van afdeelingen en leden zooveel mogelijk door verstrekking van eigen en goedkoop ma- teriaal tegemoet te komen stelde 't H.B. een Prop.-Dienst in, cn koos tot Propagada-chef S-ro F. Marrevee. Een betere keuze had het H.B. moeilijk kunnen doen. Ofschoon ook hem de te- leurstellingen niet zijn gespaard, heeft S-ro Marrevee op voorbeeldige wijze, getuige nog de artikelen in elk N.K.-no., de functie waargenomen. Het past ons van deze plaats een woord van gevoeligen dank te wijden, voor ’t onnoemelijk vele werk in ’t belang van de propaganda door S-ro Marravee verricht.

Wij zijn er van overtuigd, dat zijn dienst vruchten zal afwerpen.

Het Prop. Dec.-no., dat zijn levendige belangstelling had, is vooral een van zijn vruchtbare daden.

Het is begrijpelijk, dat in een jaar tijds en vooral bij gebrek aan fondsen, de Dienst nog niet kan beschikken over een flink sortiment materiaal, ook, voldoende waardeering van de zijde van afdeelingen en ieden. M a a r ....d a t komt wel. Men is nog te zeer gewend duur materiaal in ’t klein op te doen, inplaats van goedkooper in massa, waarbij alle afdeelingen en leden gein- teresseerd zijn.

Voor de Propaganda-Dienst verzoeken wij dan ook ruimere belangstelling en medewerking.

Slot.

Bij gelegenheid van het Gouden Priesterfeest van Z. D. H.

Ex. Mgr. A. F. Diepen, Bisschop van ’s-Hertogenbosch, ver- tolkten wij schriftelijk de hartelijke gelukwenschen onder her- nieuwing kinderlijke gevoelens van gehoorzaamheid en eerbied van ’t Hoofdbestuur en leden N.K.

De Bondscommissie voor samenwerking met de Apologeti- sche Vereeniging „Petrus Canisius” heeft haar Apostolaatwerk met een eerste vergadering aangevangen. Tijdens het congres zal de commissie haar definitief werkprogram vaststellen.

Verwacht mag worden, dat de organisator voor Jeugdafdee-

lingen in N.K. de medewerking zal hebben van hen, die bij de

Op verzoek van L.E.E.N. betuigde het Hoofdbestuur adhaesie op een adres aan Staten-Generaal voor Esperanto op de scholen.

Aan I.K.U.E. is door Bondsvoorzitter en -secretaris, leden van

’t I.K. van I.K.U.E. het dringend verzoek gericht, het volledig Iloofdbestuur en I.K. tot een vergadering uit te noodigen op Zaterdag 18 Aug. 10 u. in ’t Concertgebouw te ’s-Hertogenbosch.

Onder leiding van Eerw. Fr. Wigbertus van Zon en Sro Kor- ting en gewaardeerde medewerking van de Hoofdredactie ver- schijnt in de „Volkskrant” een reeks propaganda-artikelen.

Wij meenen, dat de examen-kwestie als de „brulanta afero”

in Esperantujo bekend te over is om nog in details te bespreken.

De Bondsvoorzitter vertegenwoordigde eenige malen N.K. in vergaderingen met vertegenwoordigers van andere organisaties.

Een definitieve oplossing blijft evenwel nog steeds uit.

Vermelden wij nog dat Bondsvoorzitter op de welgeslaagde Esperanto-dag te Tilburg met succes een rede hield in ’t Ned.

en Esperanto voor een aandachtig gehoor.

Tot besluit rest een speciaal woord van hartelijken dank nog te betuigen aan allen, die ons hun vertrouwen en medewerking schonken. Dank in ’t bijzonder aan mijn Voorzitter; dank aan mijn medebestuurders Sroj Marrevee en Weijts voor de prettige samenwerking.

Ons verslag is niet volledig. Veel hadden we nog willen rele- veeren; Wij verzoeken tekortkomingen te verontschuldigen.

F. J. v. d. BURGT,

le Secretaris N.K.

><©)<

H®

Abonu la internacian katolikan revuon

ESPERO KATOLIKA

Abonejo por Nederlando:

L. WEYTS - Auvergnestraat 20 - Bergen op Zoom Postgiro 1 2 1 4 4 9

<©)< >c©)(

72

KORAN BONVENON

Nog enkele weken scheiden ons van ’t Eerste Ned. Katholieke Esperantisten Congres 15-16-17 AUG. te ’s-Hertogenbosch, met als hoogtepunt: de feestelijke herdenking van het 25-jarig be- staan van onzen Bond N.K.

Met dankbaarheid zal worden herdacht het onuoemelijk vele pionierswerk voor ’t specifiek katholiek Esperantisme door even zoovele noeste werkers, ook door hen, die de dood uit ons midden wegnam.

Wij zullen dankbaar herdenken, wat de Bond, al is de eind- overwinning nog niet ons, heeft gedaan en bereikt. Veel en goed werk is verricht in de kwart-eeuw van ’t bestaan van den Bond.

In vele opzichten, al vonden U en het H.B. niet op alle punten bevrediging, is de Bond in doel en taak geslaagd.

Daarover getuige: Verovering van een rotsvaste plaats in de harten van honderden zijner trouwe geestverwanten; groeiende syrnpathie en medev» erking van oflicieele R.K. insianties; gesta- dige groei en invloed op en voor ’t terrein vart Katholiek Orga- nisatie-leven; en vooral, dat N.K. een diepe en onuitroeibare wortel heeft geschoten op het wereldterrein van de Esperanto- beweging.

Om al deze en nog meer redenen willen we te ’s-Bosch juichen en jubelen...MET EN DOOR U!

Bezield met gevoelens van dank en waardeering willen we NU met honderden adepten...FEESTVIEREN. Maar wil- len we onze jubelkreten en jubelzangen in machtig koor doen weerklinken bij de troon van de Zoete Lieve Vrouwe in de eeuwenoude St. Jans-Kathedraal, dan moet ons uitnoodigend

„KORAN BONVENON” ook bij U, karaj N.K.-geanoj, weerklank vinden.

Dan moeten honderden N.K.-leden van Noord en Zuid, van Oost en W est REEDS NU zich bij het Congres-Comite aanmel- den; een beter attest van onze dank en sympathie kunnen we de Bond niet geven.

Moeite noch kosten, om Brabantsch eerenaam van gastvrij- heid hoog te houden en om aan het Zilveren Jubileum zooveel mogelijk luister bij te zetten, zijn gespaard. De Hooge belang- stelling en medewerking genieten we in hooge mate: MEN VERWACHT ONS.

Moge het Congres worden een machtige demonstratie van wat Katholiek Esperantjsme bereikt heeft en nog bereiken kan.

Op naar ’s-Hertogenbosch! KORAN BONVENON.

F. J. v. d. BURGT.

DE PROPAGANDA

voor onzen Bond, die in deze maand zijn zilveren feest viert, is ook deze 25 jaren lang gevoerd, en reeds langer; want om tot de oprichting te geraken l.ebben onze pioniers door woord en geschrift aan katholiek Nederland bekend gemaakt het bestaan der wereldtaal, gewezen op het nut van Esperanto in dienst van de katholieke zaak.

Hulde aan hen, die het initiatief namen tot oprichting van den Ned. R.K. Esperantisten Bond!

In den loop dcr jaren is, met het ledental, hct aantal propa- gandisten uitgebreid. Bonds- en Afdeelingsbestuurders, redac- leurs van ons orgaan, sprekers, enz. hebben voor deu bond gewerkt. W aren hierbij die bijzonder ijverden, ieder lid heeft, hetzij veel of minder, aan de propaganda gedaan. De moeilijkc jaren, die reeds lang achter ons liggen, zijn we doorgekomen.

In den tijd, dien we nu beleven, moeten we blijven propageercn, krachtiger dan voorheen.

Dat met de jaren de propaganda vooruitga, dan zal ook ..Nederlanda Katoliko” groeien. Het parool voor de eerstkomer,- de jaren zij: De pl/m 10.000 en meer Kath. Ned. Esperantisten in onzen bond!

F. MARREVFE

NI SEMOS KONSTANTE

Dudek kvin jarojn N.K. konstante semis la Esperantosemojn sur la Katolika kampo de nia lando.

Dudek kvin jarojn N.K. ame prizorgis la Katolikan Esperanto- ĝardenon en malgranda parto de la granda tutmondo.

Dudek kvin jarojn N.K. singarde ŝirmis la Katolikan Espe- rantoidealon kontraŭ malvarmaj mokventoj kaj kontraŭ danĝe- raj infektoj.

Kaj nun, post senlaca laboro kaj pacienca persisro, N.K. haltas festante, por superrigardi la prilaboritan kampon, por transvidi la ricevitajn fruktojn.

La rikolto estas kontentiga. Malgraŭ la nuntempaj malfavoraj cirkonstancoj N.K. estas kreskanta kaj Esperanto disvastiĝis en ĉiuj rondoj kaj rangoj de nia Nederlanda Katolikaro.

Sed ni, nuntempaj anoj de festanta N.K., ne povas esti kon- tentaj.

Ni vidas la vastan kamparon, kiu ĝis nun ne akceptis la se- rnerojn de nia Katolika Esperantistoidealo.

En niaj rangoj ni konstatas la infiuon de ne-Katolika infekto, kiu malhelpas sanan evoluon de Katolika „Esperantismo”.

Ekster niaj rangoj ni vidas tiom da Katolikoj, kiuj ankoraŭ

74

ne povas, ne volas kompreni nek taskon, kiun havas Esperanto por la Katolikaro tutmonda, nek eblojn, kiujn donas Esperanto

al nia Internacio Katolika.

Nederlanda Katoliko post 25 jara ekzisto kongresos.

Ni, Nederlandaj Katolikoj, kiuj fieras esti ĝiaj membroj, kiel festdonacon donas nian promeson:

La bonan semon!

Ni semos kaj semos konstante.

P. M. BROUWER.

DAT GAAT NAAR DEN BOSCH TOE

Ons Zilveren Kongres lijkt heel veel op de grote schoonmaak bij moeder thuis: d’r komen telkens onverwachte en lang ver- geten dingen voor den dag.... bij de schoonmaak, en niet-ver- wachte en half vergeten mensen.... op het kongres. Wie komen daar !

Voor mijn geest stuiven de jongelui voorbij, die al een paar maanden onafgebroken in de beweging zijn en vol heilige geest- drift naar Den Bosch komen om er den boel op stelten te zetten;

voorbij trekken de bezadigden, die al jaren met ons meedoen

„aan Esperanto”, die bij kongressen en andere incidenten nooit mankeren en U met hun permanente glimlach en rechterhand komen begroeten; daar sukkelen de vergrijsden en grijsaards onzer beweging als levende antiquiteiten aan mijn geestesoog voorbij, m aar met nog blijdschap op het gelaat om de schone vorderingen van onze mooie taal, waarvan ze al zoo lang be- grepen, dat ze „aan de kerk grote diensten zou bewijzen”.

A1 dat jonge goed en de ouderen en grijzelingen komen naar de stad van Monseigneur Diepen, onzen Bisschop en van mijn- heer Van Lanschot, onzen Burgemeester: Monseigneur draagt de H. Mis op, mijnheer draagt de orde van den H. Gregorius.

De Kathedraal van Sint Jan zal daveren van onze grote kelen, de straten van Den Bosch zullen veranderen in een hemel van levende sterren. ’t Is precies driehonderd vijf jaar geleden, dat Den Bosch in handen viel van Frederik Hendrik; nu wordt ze ingenomen door ons, soldaten en kampvechters van „Nederlan- da Katoliko” : in dichte drommen zullen we elkaar verdringen op de Bossche perrons en ons met elan de stad in werpen, om daar drie dagen lang te zamen in zoete vreugde feest te vieren, het Zilveren Feest van onze Bond, voorop de keurbende van onversaagden, waartussen totterdaad uw

P. HEILKER.

NEDERLANDA KATOLIKO

„NEDERLANDA KATOLIKO”, de Ned. Kath. Esperantisten Bond viert zijn zilveren bestaansfeest, hij bestaat dus 25 jaar.

Het was in het jaar 1909, dat eenige vooruitstrevende katho- lieke mannen den Bond oprichtten. Aanvankelijk ging het goed, beter, steeds crescendo: de Bond telde reeds een duizendtal leden!

Doch daar kwam de wereldoorlog, e n ... ,de Katholieke Espe- rantobeweging lag automatisch stil.

Toen de oorlog goed en wel afgeloopen was, werd door enke- len, die den moed niet heelemaal verloren hadden, de taak weer opgenomen. Maar het ging niet gemakkelijk het vuur er weer in te krijgen, tot de zoo grootsch Opgezette Nijmeegsche Schrif- telijke Cursus, door middel van de K.R.O. uitgelegd, Esperanto onder het bereik van iedereen bracht. Nu trok Esperanto ook meer en meer de aandacht der Katholieken, hetgeen aan het be- stuur van den Katholieken Esperantisten-Bond een schoone ge- legenheid bood, om meer actief op te treden, met het gunstig ge- volg, dat „Nederlanda Katoliko” zich op het oogenblik in grooten bloei mag verheugen: zijn ledental neemt voortdurend toe, - zijn afdeelingen vermeerderen steeds, — de regelmatige ver- schijning van het inhoudrijke, mooi geillustreerde internationale Esperanto-tijdschrift ,,Espero Katolika” dat reeds zijn dertigsten jaargang is ingetreden werd vooral door de zorgen van de Nederlandsche katholieke Esperantisten, verzekerd, — dank zij de groote bereidvaardigheid van de Directie der K.R.O., vinden de katholieke luisteraars iedere w'eek een Esperanto-program in hun gids en roept de Heer Heilker om de veertien dagen Espe- ranto-nieuws af — en, last not least, „Nederlanda Katoliko” is met het G.G.G. overeengekomen, om samen te werken tot uit- breiding van ons H. Geloof, door middel van de wereldhulptaal.

„Nederlanda Katoliko” mag met voldoening feestvieren, in het vaste vertrouwen, dat hij nu een nieuw tijdperk van nog groo- teren bloei moge tegemoet gaan.

Ieder Katholiek werke hiertoe mede, alle katholieke Esperan- tisten komen dus op 15 Augustus naar Den Bosch en brengen zooveel mogelijk nieuwe leden aan, opdat „Nederl. Katoliko”, groot moge worden en daardoor in staat worde gesteld, te be- antwoorden aan zijn doel: „De internationale Katholieke belan- gen, in den meest uitgebreiden zin, door middel van Esperanto te behartigen”, en dan zal ook eenmaal vervuld kunnen worden, wat eens onze groote Kardinaal van Rossum heeft voorspeld;

..Het Esperanto van Dr. Zamenhof zal aan de Kerk groote dien- sten bewijzen” !

Frater WIGBERTUS VAN ZON.

76

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

AFDEELINGEN VAN „ N E D E R L A N D A K A T O L I K O ” ADRESSEN DER SECRETARISSEN(ESSEN)

Alkmaar. S-ro Bruinenberg, St. Josephstraat 1, Alkmaar.

Amsterdam. S-ro J. Wanders, Eglantiersgracht 102, Amsterdam <C>.

Arnhem. P-ino A . Verhulsdonck, Parkstraat 120, Arnhem.

Arnhem. Jeugdafdeeling F«ino A . Verhulsdonck, Parkstr. 120.

Bergen op Zoom. r- in o M. Noordhuizen, Halsterscheweg D 22, B. op Z . Boxtel. S-ro A . de Visser, Rechterstraat 64, Boxtel.

Breda. S-ro P. J. Schaffels, Dijklaan 36, Breda.

Bussum. S-ro N . Rigter, Nieuwstraat 29, Bussum.

Cuyk. S-ro P. A rts, B-20, Cuyk.

Delft. P-ino B. Domenie, Coenderstraat 50, Delft.

Eersel. S-ro J. J. Vervest, Eersel, A13.

Eindhoven. F-ino M . Groels, Hoogstraat 181, Eindhoven.

Gemert. S-ro P. J. P: v. d. Wiel, Gemert, C-135.

Gilze. S-ro P. Jacobs. Kerkstraat 150, Gilze.

Gouda. S-ro J. H. Hendriks, Westhaven 48, Gouda.

's-Gravenhage. F-ino M. Keet, Rijklofvan Goensstr. 53, 's«Gravenhage.

's-Gravenhage. <Arb.) S-ro H. D. v. Calsteren, Kepplerstr. 141, Den Haag.

Groningen. -F-ino H. M. Remmers, Nw. St. Janstr. 53; Groningen.

Haarlem. S-ro P. Verduin, v.d. Vinnestraat 10, Haarlem; , Heerlen. S-ro H. Peters, Wilhelminastraat 14, Hoensbroek.

's-Hertogenbosch. S-ro H. A , Roelofs, Pelssingel 39, ’s-Hertogenbosch.

Hilversum. S-ro A . Voorvelt Jr., Emmastraat 46, Hilversutn.

Leiden. F-ino E. Bernard, Vreeswijkstraat 27, Leiden.

Maastricht. S-ro C. Hagenaars, Brusselscheweg 16, Maastricht.

Nijmegen. S-ro W . Peters, O. Weurtscheweg 5; Nijmegen.

Reusel. S-ro J. v. Gompel, Hoofdstraat 2, Reusel.

Roosendaal. S-ro A . G. de Bafcker, Langstraat 46, Roosendaal.

Roefofarendsveen. S-ro P. J. Spruyt, B.234, Roelofarendsveen.

Rotterdam. F-ino Tiny de Vries, VoorhaVen 43, Rotterdam<W>. . Schiedam. F-ino Th, M. Simonis, Broersvest 99, Schiedam.

Tilburg. S-ro G. Stockermans, Bredascheweg 241, Tilburg.

Utrecht. F»ino W . A . M. v. Dijk, Leidsche kade 93-bis, Utrecht.

‘ Venlo. F-ino E . M. F. Spits, Anthoniuslaan 63, Blerick.

West-Friesland. S-ino A .M .A . Wesemael»v. Velthoven, W ognum.‘

Wormer. S-ro G. Prpnk, Dorpstraat 490, Wormer.

Wormerveer. S-ro J. Sierhuis, Krommenieerweg 46, Wormerveer. ,

N.V. SPAARKAS voor BELEGGING in R.K. KERK. LEENINGEN

Kapitaal: I 250.000,-— Reserves: I 300.000,—

V //F E N E E N H A LE M /L L IO E N G U LD EN werden reeds belegd in binnenlatidsche R.K. Kerkelijke Leeningen. Velen , werden in de Esperanto-wereld reeds lid van onzemooZe en

practische en voordeelige ŝpaarkas.

Verschillende Esperantisten werken als actieve agenten en hebben een mooie bijverdienste. Denk er mN, over „

W ELLICHT IS B E ID E N OOK W AT VOOR U? «chrijf on« dan!