Joachim Roman Bar
Prace nad dziełem "Polscy kanoniści"
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 22/1-2, 324-325
324 Sprawozdania [20]
nonistów ukazała, jak można sądzić, w spółczesne tendencje rozwojowe prawa kanonicznego, eklezjalną w artość norm, zmagania się ustaw o dawcy z bogatym , posoborowym tworzyw em iurydycznym, a nade w szystko subtelną kulturę prawniczą obrad.
Ks. Z ygm unt Labuda
PRACE NAD DZIEŁEM „POLSCY KA NO NlSCI”
W lutym 1978 r. został przekazany do W ydawnictwa ATK w War szawie m aszynopis dzieła zbiorowego Polscy kanoniści (wiek X IX i XX). Prace nad tym dziełem trw ały dwa lata (od listopada 1975 r. do grudnia 1977 r.). Udało się zebrać 477 biogram ów polskich kanonistów z X IX i X X wieku, napisanych przez 57 autorów. Maszynopis obej muje 950 stron.
Uważałem , jak i w ielu innych kanonistów, którzy poparli moją inicjatyw ę na zebraniu naukowym , odbytym w W arszawie 1975 r., że ogłoszenie drukiem chociażby krótkich biografii polskich kanonistów będzie użyteczne dla dokładniejszego poznania rozwoju nauki prawa kanonicznego w Polsce. Na razie chodzi o wiek X IX i XX , czyli o kano nistów, którzy działali w latach 1800—1976. W tym bowiem czasie nauka prawa kanonicznego w Polsce bardziej się rozwinęła, była trak towana w sem inariach duchownych jako osobny przedmiot i miała znaczną liczbę w ybitniejszych przedstawicieli.
Po zw ięzłym w stępie, w yjaśniającym cel i m etodę publikacji, są um ieszczone w porządku alfabetycznym nazwisk dłuższe lub krótsze dane odnoszące się do określonego kanonisty. Każdy artykuł (hasło) przedstawia w zarysie biografię kanonisty, podkreślając jego dzia łalność kościelno-adm inistracyjną i naukową. Nie podaje natom iast pełnej bibliografii działalności naukowej, gdyż rozporządzamy w ystar czającym i polskim i bibliografiam i prawa kanonicznego. Jeżeli istn ie ją opracowania o danym kanoniście, zwłaszcza biograficzne, notuje się je przy końcu artykułu, n ie siląc się na kompletność. yW biogra fiach pomija się w zasadzie ocenę naukowej twórczości kanonistów, ponieważ ta jest m ożliwa dopiero po przeprowadzeniu szczegółowych studiów, a takie studia n ie są jeszcze uskutecznione.
Biografie zm arłych kanonistów są podpisane przez autorów opra cowań, biografie żyjących są bez podpisu. Zebrałem je sam, albo przy pomocy Kolegów, za co wyrażam im wdzięczność. W szystkie nadesła ne biogram y pozostały w zasadzie w fo r m ie . nadanej im przez au torów, nie dążyłem do przerabiania m ateriałów w schem atyczne for my słownika, chciałem pozostawić w łaściw ości stylu autorów, aby uniknąć m onotonii przy czytaniu w jednym czasie w iększej ilości bio gramów. Popraw iłem tylko to, co w ydaw ało się konieczne dla scale nia m ateriałów. Natom iast ujednoliciłem sposób przytaczania biblio
{21] Spraw ozdania 325
grafii w e w szystkich biogramach, co i tak zajęło w iele czasu. Powstało dzieło zbiorowe ze w szystkim i zaletam i i wadam i takich opracowań, doprowadzone do końca 1976 r.
Tylko niektóre biogramy uzupełniłem danym i zebranym i w 1977 r., jednak zasadniczą granicą dla podanych faktów z życia kanonistów i bibliografii jest rok 1976, gdyż trzeba było przyjąć konkretną gra nicę dla pracy zbiorowej.
Omawiane dzieło, mimo znacznej objętości, nie jest jeszcze słow nikiem kanonistów polskich X IX i X X wieku. Jest to materiał, który .noże być rozmaicie w ykorzystany i będzie służył nauce polskiej, za nim kanoniści opracują gruntow ny słownik, po przeprowadzeniu dal szych w stępnych badań.
Muszę jeszcze zaznaczyć, iż tego rodzaju prace zbiorowe, jak Polscy
kanoniści, w ym agają w ielu chętnych i kom petentnych w spółpracow ników. Mimo moich zachęt i nalegań, pewna część żyjących obecnie kanonistów nie w idziała potrzeby takiego dzieła i nie w łączyła się do pracy, niektórzy nie znaleźli czasu na opracowanie biogram ów ka nonistów ze sw ego środowiska, a inni chętni nie m ieli dostępu do źródeł tego środowiska. Mimo usilnych zabiegów nie udało mi się ze brać danych o w szyskich osobach, które powinny figurow ać w obec nym dziele.
Uzupełnienia i dalsze opracowania biogram ów polskich kanonistów należy kierować do Redakcji czasopism a „Prawo kanoniczne”. Będzie się je publikować w dziale „Materiały do historii prawa kanonicznego w Polsce”.
W arszawa, 10 II 1978
