KONKURS GEOGRAFICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM

(1)

Konkurs6

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2015/2016

KONKURS GEOGRAFICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM

Etap Rejonowy

Drogi Uczniu

Witaj na II etapie konkursu geograficznego. Przeczytaj uważnie instrukcję.

 Arkusz liczy 16 stron i zawiera 30 zadań oraz brudnopis.

 Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój arkusz jest kompletny. Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji Konkursowej.

 Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.

 Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź piórem.

 Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.

 Oceniane będą tylko te odpowiedzi, które umieścisz w miejscu do tego przeznaczonym.

 Obok każdego numeru zadania podaną masz maksymalną liczbę punktów możliwą do uzyskania za jego rozwiązanie.

 Pracuj samodzielnie. Postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.

 Nie używaj korektora. Jeśli się pomylisz, przekreśl błędną odpowiedź i wpisz poprawną.

Powodzenia!

Czas pracy:

90 minut

Liczba punktów możliwych do

uzyskania:

50

………

Kod ucznia

- -

Dzień Miesiąc Rok

pieczątka WKK DATA URODZENIA UCZNIA

(2)

KONKURS GEOGRAFICZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH - ETAP REJONOWY

Strona 2 z 16

Do rozwiązania zadań 1. do 4. wykorzystaj poniższą mapę.

Zadanie 1. (0-1p.)

Uporządkuj odmiany człowieka według kolejności zasiedlania przez nie Ameryki Południowej: rasa biała, rasa czarna, rasa żółta, Mulaci.

1. ……… 2. ……… 3. ……… 4. ………..

Zadanie 2. (0-2p.)

Na mapie dużymi literami alfabetu: A, B, C, D, zaznaczono państwa. Podaj ich nazwy.

A - ……….

B- ………

C - ………..

D - ……….

(3)

Strona 3 z 16 Zadanie 3. (0-2p.)

Symbolom państw z poprzedniego zadania przyporządkuj numer struktury etnicznej z wykresu.

0%

20%

40%

60%

80%

100%

1. 2. 3. 4.

pozostali*

Mulaci Metysi żółci czarni biali

* Jeśli udział odmiany wynosił 3% i mniej klasyfikowano ją do pozostałych.

A. ………

B. ………

C. ………

D. ………

Zadanie 4. (0-2p.)

Rysunek przedstawia drogę Słońca nad horyzontem u obserwatora, który na mapie w zadaniu 1. znajduje się w punkcie G. Wysokość Słońca nad horyzontem wynosi 45˚.

a) Uzupełnij rysunek podpisując na linii widnokręgu kierunki, strzałką zaznacz kierunek przesuwania się tarczy słonecznej nad horyzontem.

b) Podkreśl datę, kiedy obserwator widzi drogę Słońca przedstawioną na rysunku.

22.VI 23.IX 22.XII

(4)

Strona 4 z 16

Zadania 5. do 11. rozwiąż korzystając z poniższej mapy.

Zadanie 5. (0-2p.)

Na mapie zielonym kolorem zaznaczono jedno z najmłodszych państw świata. Podaj nazwę jego i jego stolicy.

Państwo: ………..

Stolica: ………

Zadanie 6. (0-1p.)

Oblicz gęstość zaludnienia, w państwie z poprzedniego zadania, jeśli powierzchnia państwa wynosi 620 000 km², a zamieszkuje go 10 600 000 osób.

Zapisz swoje wyliczenia.

Zadanie 7. (0-2p.)

W środkowej części państwa zaznaczonego na mapie niebieskim kolorem trwa konflikt o charakterze religijnym. Podaj nazwę państwa i nazwy wyznań, których przedstawiciele biorą udział w konflikcie.

Państwo: ………..

Strony konfliktu: ……….

(5)

Na mapie Afryki obok punktów zaznaczonych czerwonymi kwadratami wpisz numery klimatogramów.

Zadanie 9. (0-1.)

Do symboli prądów morskich zaznaczonych na mapie niebieskimi liniami dopisz ich nazwy.

A - ……….

B - ……….

Zadanie 10. (0-1p.)

Na mapie do linii, którymi zaznaczono prądy morskie, dorysuj strzałki wskazujące kierunek, w którym płyną.

(6)

Strona 6 z 16

Do rozwiązania zadania 11. wykorzystaj poniższą mapę oraz mapę ze strony 4.

Źródło: http://sedac.ciesin.columbia.edu/data/set/grump-v1-population-density/

Zadanie 11. (0-2p.)

Wskaż elementy środowiska przyrodniczego, które wpływają na rozmieszczenie ludności w Egipcie.

1. ………

2. ………

3. ………

Zadanie 12. (0-2p.)

Korzystając z danych zawartych w tabeli oblicz współczynnik feminizacji i współczynnik przyrostu naturalnego dla Wielkiej Brytanii w 2012 roku. Zapisz swoje wyliczenia.

Tab. Wybrane cechy ludności Wielkiej Brytanii w 2012 roku liczba ludności

w tys.

liczba mężczyzn w tys.

współczynnik feminizacji

urodzenia w tys.

zgony w tys.

współczynnik przyrostu

naturalnego w ‰

64 229 30 585 784 578

(7)

Strona 7 z 16

Zadania 13. i 14. rozwiąż wykorzystując poniższe rysunki.

Kuwejt

Arabia Saudyjska Katar

Zjednoczone Emiraty Arabskie

Zjednoczone Emiraty Arabskie Kuwejt

(podobna w Katarze) (podobna w Arabii Saudyjskiiej) Rys. Struktura płci i wieku ludności wybranych państw Zatoki Perskiej w 2015 roku

Źródło: http://populationpyramid.net/

Zadanie 13. (0-2p.)

Wyjaśnij, podając dwa argumenty, na czym polega zniekształcenie struktury płci i wieku państw przedstawionych na wykresach.

………

Zadanie 14. (0-2p.)

Podaj przyczyny deformacji struktury płci i wieku w państwach, których strukturę demograficzną przedstawiono na wykresach.

………

(8)

Strona 8 z 16

Zadania 15. do 17. rozwiąż korzystając z poniższej mapy.

Zadanie 15. (0-2p.)

Na mapie zaznaczono aglomeracje południowej Azji, których zespoły miejskie przekraczają 10 000 000 osób. Podaj ich nazwy.

1. ………

2. ………

3. ………

4. ………

5. ………

(9)

Wskaż główny czynnik wzrostu liczebnego ludności miast południowej Azji zaznaczonych na mapie na poprzedniej stronie.

a) wysoki przyrost naturalny;

b) rozrost terytorialny miast;

c) migracje wewnętrzne - napływ ludności ze wsi do miast;

d) migracje zewnętrzne – napływ ludności z sąsiednich państw.

Zadanie 17. (0-2p.)

Do nazw formacji roślinnych dopisz symbol literowy, którym formację zaznaczono oraz nazwę państwa, na terenie którego znajduje się punkt.

Lp. Nazwa formacji roślinnej

Symbol na mapie Nazwa państwa, na terenie którego zaznaczono punkt 1. step

2. tajga 3. tundra

Zadanie 18. (0-2p.)

Uzupełnij tabelę wpisując nazwy państw: Australia, Japonia, Rosja, USA.

Tab. Struktura eksportu wybranych krajów w 2012 r.

Lp. Państwo Towary rolno- spożywcze

Surowce bez paliw

Paliwa mineralne

Produkty przetwórstwa przemysłowego

Maszyny i sprzęt transportowy w %

1. 2,7 2,8 70,4 21,4 2,7

2. 0,6 1,7 1,7 36,4 59,6

3. 6,9 6,2 8,9 43,6 36,4

4. 11,0 34,1 28,4 21,1 5,4

Źródło: Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2013, ZWS Warszawa 2013, s. 874-875.

Zadanie 19. (0-1p.)

Na podstawie analizy danych tabeli w zadaniu 18. wskaż numer państwa, które posiadało najkorzystniejszą strukturę eksportu w 2012 roku. Swoją odpowiedź uzasadnij.

………

(10)

Strona 10 z 16

Zadania 20. do 23. rozwiąż wykorzystując poniższy rysunek.

Rys. Zmiany powierzchni Jeziora Aralskiego w latach 1960 – 2014

Źródło: opracowanie własne na podstawie: http://www.mapsofworld.com/tajikistan/shrinking- aral-sea-map.html

Zadanie 20. (0-2p.)

Podaj nazwy rzek, które zostały skanalizowane oraz nazwy pustyń, w które wprowadzono wody skanalizowanych rzek.

Rzeki: ………..

Pustynie: ……….

Zadanie 21. (0-1p.)

Wymień cel przeprowadzenia zmian w środowisku.

……….

Zadanie 22. (0-1p.)

Podaj dwie zmiany w środowisku wodnym Jeziora Aralskiego, jakie nastąpiły w latach 1960 – 2014.

1. ………

2. ………

Zadanie 23. (0-1p.)

Wymień przynajmniej dwie konsekwencje zmian powierzchni jeziora dla struktury zatrudnienia mieszkańców Aralska i Mujnaku.

………

………..

(11)

Uzupełnij tabelę przyporządkowując elementom środowiska geograficznego symbol rodzaju działalności człowieka i nazwę państwa, dla którego typ gospodarowania jest charakterystyczny.

Państwa:

Australia, Brazylia, Dania, Norwegia, Szwajcaria, Włochy Formy gospodarowania:

A. – chów owiec, rozwój górnictwa;

B. – rozwój gospodarki leśnej, uprawa kawy;

C. – uprawa winorośli, rozwój turystyki;

D. – chów bydła, rozwój hydroenergetyki;

E. – rozwój energetyki wiatrowej, występowanie rolnictwa towarowego, rozwój przemysłu stoczniowego;

F. – rozwój rybołówstwa, eksploatacja ropy naftowej.

Lp. Elementy środowiska geograficznego

Symbol rodzaju działalności człowieka

Nazwa państwa

1.  gorące i słoneczne lata,

 urozmaicone krajobrazy,

 zabytki kultury antycznej, 2.  występowanie łąk górskich,

 duże spadki rzek, 3.  występowanie wiatrów,

 gleby brunatne,

 klimat umiarkowany morski,

 rozwinięta linia brzegowa, 4.  występowanie puszczy

równikowej,

 brak przymrozków na znacznych wysokościach bezwzględnych,

5.  długa linia brzegowa,

 występowanie złóż ropy naftowej na szelfie, 6.  występowanie suchych

pastwisk,

 występowanie złóż boksytów, niklu, rud żelaza, węgla kamiennego.

(12)

Uzupełnij rysunek podpisami: warstwy przepuszczalne, warstwy nieprzepuszczalne, wody artezyjskie, wody subartezyjskie, strefa zasilania wód artezyjskich. Podpis połącz kreską z określanym obiektem

Zadanie 26.(0-1p.)

Wskaż litery, którymi zaznaczono główny obszar strefy zasilania obszarów artezyjskich w wodę i obszar występowania wód artezyjskich.

Strefa zasilania wód artezyjskich ………

Obszar występowania wód artezyjskich ………

(13)

Źródło: INTERNET

Wskaż symbole fotografii, które przedstawiają obiekty typowe dla Australii.

……….

Zadanie 28. (0-1p.)

Oblicz saldo handlu zagranicznego Rosji w 2012 roku, jeśli eksport wynosił 525 383 mln$, a import 314 150 mln$. Zapisz swoje wyliczenia.

Zadanie 29. (0-1p.)

Do danych liczbowych dobierz państwa: Chiny, Rosja, USA.

Lp. Państwo Produkt krajowy brutto w 2013 roku

Ogółem w mld $ Na mieszkańca w tys. $

1. 16 245 51 689

2. 8 221 6 072

3. 2 017 14 178

Źródło: Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2013, ZWS Warszawa 2013, s. 884.

(14)

Strona 14 z 16 Zadanie 30.(0-4p.)

Oceń zdania, które dotyczą treści zawartych w wykazie literatury, wstawiając znak X w odpowiedniej rubryce.

Lp. Zdania Ocena:

prawda fałsz 1. Eskimosi z Grenlandii żyją w śnieżnych domach, które

nazywają się – igloo.

2. Grenlandia jest terytorium autonomicznym Danii.

3. Na Grenlandii śnieg szybciej zamienia się w lód lodowcowy niż na Antarktydzie.

4. Polska Stacja Badawcza im. Henryka Arctowskiego na Antarktydzie znajduje się na Wyspie Króla Jerzego,

w archipelagu Szetlandów Południowych.

5. Jednym z zadań Polskiej Stacji Badawczej im. Henryka Arctowskiego w Antarktyce jest obserwacja życia białych niedźwiedzi.

6. Wydobycie guano w okolicy Półwyspu Paracas w Peru spada od czasu, kiedy w świecie wzrosła produkcja nawozów sztucznych.

7. Okolice Półwyspu Paracas zamieszkują liczne gatunki ptaków, które żerują w wodach zimnego Prądu Humboldta (Peruwiańskiego).

8. Cieńsze linie geoglifów na Płaskowyżu Nazca, który znajduje się w południowej Wenezueli, powstały przez usuniecie warstwy ciemnych kamieni, grubsze linie geoglifów to wydrążone na głębokość około 30 cm rowy.

9. Najwięcej wody przez Wodospady Iquazu, które leżą na granicy brazylijsko-argenntyńskiej przepływa od listopada do marca i spowodowane jest występowaniem pory deszczowej.

10. Rozwój gospodarczy Wyspy Wielkanocnej, która należy do Chile, w latach 90. XX wieku nastąpił na skutek rozwojowi rolnictwa, a w szczególności dzięki wypasowi bydła.

11. Należące do Ekwadoru Wyspy Galapagos swoją nazwę zawdzięczają żółwiom słoniowym, których pancerz przypomina siodło.

12. Isabela posiada największą powierzchnię i największą liczbę ludności spośród wysp archipelagu Galapagos.

(15)

Strona 15 z 16 Brudnopis:

(16)

Strona 16 z 16 .