KONKURS GEOGRAFICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM

(1)

Strona 1 z 16

KONKURS GEOGRAFICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM

Etap Rejonowy

Drogi Uczniu

Witaj na II etapie konkursu geograficznego. Przeczytaj uważnie instrukcję.

 Arkusz liczy 16 stron i zawiera 17 zadao oraz brudnopis.

 Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój arkusz jest kompletny.

Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji Konkursowej.

 Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.

 Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź piórem.

 Dbaj o czytelnośd pisma i precyzję odpowiedzi.

 Oceniane będą tylko te odpowiedzi, które umieścisz w miejscu do tego przeznaczonym.

 Obok każdego numeru zadania podaną masz maksymalną liczbę punktów możliwą do uzyskania za jego rozwiązanie.

 Pracuj samodzielnie. Postaraj się prawidłowo odpowiedzied na wszystkie pytania.

 Nie używaj korektora. Jeśli się pomylisz, przekreśl błędną odpowiedź i wpisz poprawną.

Powodzenia!

Czas pracy:

90 minut

Liczba punktów możliwych do

uzyskania:

100

……… Kod ucznia

- -

Dzień Miesiąc Rok

pieczątka WKK

DATA URODZENIA UCZNIA

(2)

Strona 2 z 16 Zadania 1. do 5. wykonaj na podstawie danych zawartych w tabeli.

Tab. Wybrane państwa Europy w 2014 roku Państwo Powierzchnia

w tys. km²

Ludność w tys.

Liczba mężczyzn

w tys.

Liczba ludności wiejskiej

w tys.

Zgony Przyrost naturalny na 1000 osób

Austria 83,9 8 700 4 265 2967 9,6 0,2

Norwegia 385,2 5314 2 670 1275 7,9 3,6

Portugalia 92,2 10341 4 947 3930 10,1 -2,2

Słowenia 20,3 2064 1 022 1038 8,7 2,2

Włochy 301,3 60 600 29 417 18907 9,8 -1,6

Źródło: opracowanie własne na podstawie Rocznik Demograficzny 2016, ZWS, Warszawa, 2016.

Zadanie 1. /0-2p./

Oblicz gęstość zaludnienia w Austrii. Zapisz swoje wyliczenia i wynik wraz z jednostką.

Zadanie 2. /0-2p./

Oblicz wskaźnik urbanizacji w Norwegii w 2014 roku. Zapisz swoje wyliczenia i wynik wraz z jednostką.

(3)

Strona 3 z 16 Zadanie 3. /0-2p./

Oblicz współczynnik feminizacji we Włoszech w 2014 roku. Zapisz swoje wyliczenia i wynik.

Zadanie 4. /0-2p./

Oblicz wskaźnik urodzeń w Portugalii w 2014 roku. Zapisz swoje wyliczenia i wynik wraz z jednostką.

Zadanie 5. /0-2p./

Oblicz liczbę urodzeń w Słowenii w 2014 roku.

(4)

Strona 4 z 16 Zadanie 6. /0-5 p./

Uzupełnij tabelę dopisując do związku środowiska przyrodniczego z działalnością gospodarczą człowieka symbol obszaru z mapy, w którym związek taki zachodzi.

Lp. Związek środowiska przyrodniczego z działalnością człowieka

Symbol regionu na mapie

1. wysoka roczna suma opadów uprawa trzciny cukrowej 2. występowanie rud żelaza  górnictwo żelaza

3. występowanie wód artezyjskich  rozwój hodowli zwierząt

4. formacja skalna zmieniająca swoje barwy w zależności od jej oświetlenia  ochrona jej przez założenie Parku Narodowego Uluru – Kata Tjuta

5. występowanie złóż węgla kamiennego  rozwój górnictwa

6. występowanie klimatu podzwrotnikowego morskiego  uprawa pszenicy

A

B

F C

D E

(5)

Zakreśl symbole pięciu zdań, które charakteryzują rolnictwo towarowe.

A. Powierzchnia gospodarstw znacznie większa od średniej dla danego państwa.

B. Znaczna część zbiorów przeznaczona na potrzeby żywieniowe rolnika i jego rodziny.

C. W gospodarstwach specjalizujących się w uprawie zbóż, w rolnictwie ekstensywnym, występują wysokie plony.

D. Uprawy często mają charakter monokulturowy.

E. Typowe dla państw, w których zatrudnienie w rolnictwie przekracza 30% ogółu zatrudnionych.

F. W państwach o małej powierzchni gruntów ornych przypadających na mieszkańca występują: wysokie nawożenie nawozami sztucznymi i wysokie zużycie środków ochrony roślin na 1 hektar upraw.

G. Występuje głównie nawożenie obornikiem.

H. Produkcja rolna ukierunkowana jest na konkretne uprawy lub chów zwierząt.

I. W gospodarstwach towarowych obok produkcji rolnej rozwija się agroturystyka.

J. Rozwija się w miejscach o wysokich walorach krajobrazowych.

K. Produkty rolne głównie przeznaczone są na sprzedaż.

Zadanie 8. /0-3p./

Uzupełnij zdania wstawiając wybrane z poniższych określeń.

Określenia: fałdowa, magmowa, młodsza, osadowa, przeobrażona, wulkaniczna, zrębowa.

starsza, wulkaniczna, zrębowa

Odkrywka geologiczna przedstawia strukturę:

………

Budują ją skały pochodzenia:

………

Warstwa A jest ………

od warstwy B.

Źródło:

http://fotogeo.pl/index.php/rozne/geolo gia-skaly-skamienialosci/

B

A

(6)

Strona 6 z 16 Zadania 9. do 11. rozwiąż korzystając z poniższej mapy.

Zadanie 9. /0-6p./

Na mapie dużymi literami alfabetu zaznaczono obszary o różnej gęstości zaludnienia.

Obok symbolu obszaru oceń stopień koncentracji ludności (wysoki/niski) i podaj dwie cechy środowiska przyrodniczego, które sprawiły, że region ten posiada wskazaną przez Ciebie koncentrację ludności.

Dla każdego podanego czynnika przyrodniczego dodaj krótkie wyjaśnienie, dlaczego wpływa on na wysoką (niską) koncentrację ludności.

X - ………

1. ………..

2. ……….

Y - ………

1. ……….

2. ……….

Z - ………

1. ……….

2. ……….

A B C

X

Y

Z

(7)

Na mapie symbolami A, B, C zaznaczono państwa, które pojawiły się na mapie politycznej świata w XXI wieku. Podaj ich nazwy

A – ……….

B – ………..………..

C – ………

Zadanie 11. /0-10p./

Do symboli państw z mapy w poprzednim zadaniu dobierz numer zdania, które podaje informacje na jego temat.

Informacje:

1. Państwo liczy około 1000 000 mieszkańców.

2. Państwo to do 1975 roku było kolonią portugalską.

3. Katolicy i protestanci stanowią ponad 60% populacji.

4. Na terenie państwa znajdują się bogate złoża ropy naftowej i wolframu.

5. Państwo to zamieszkiwane jest głównie przez rasę mongoloidalną.

6. W państwie tym religią dominującą jest islam.

7. Państwo to eksportuje znaczne ilości kawy.

8. W państwie tym językiem urzędowym jest angielski, w życiu codziennym ludność posługuje się językami plemiennymi.

9. Niepodległość państwa nie została uznana przez część państw, ze względu na obawy przed powstaniem na ich terytorium nowych państw.

10. W strukturze upraw znaczny udział mają orzeszki ziemne i bawełna.

A – ……….

B – ………...………..

C – ………….………

(8)

Do opisu atrakcji turystycznej dopisz nazwę miejscowości, w której ona się znajduje oraz jej symbol z mapy. Nazwy miejscowości dobierz spośród poniżej podanych.

Miejscowości:

Arłamów, Baranów Sandomierski, Blizna, Bolestraszyce, Bóbrka, Cisna, Czarnorzeki, Dukla, Haczów, Horyniec, Iwonicz Zdrój, Jarosław, Kalwaria Pacławska,Kolbuszowa, Komańcza, Krasiczyn, Krosno, Leżajsk, Łańcut, Mała, Medynia Głogowska, Miejsce Piastowe, Muczne, Myczkowce, Odrzykoń, Przemyśl, Rymanów Zdrój, Rzeszów, Stalowa Wola, Sanok, Solina, Stobierna, Tarnobrzeg, Trzcinica, Turzańsk, Ulucz, Wetlina, Zagórz, Żarnowiec.

B

E

F

G H C

A

D

B

(9)

Strona 9 z 16

Lp. Opis Nazwa miejscowości Symbol

na mapie 1. W miejscowości tej znajdował się w czasie

drugiej wojny światowej poligon doświadczalny rakiet V1 i V2. Do dzisiaj zachowane są miedzy innymi wyrzutnie rakiet. W miejscowości istnieje park historyczny.

2. Atrakcjami turystycznymi miejscowości są skansen i muzeum z obrazami Zdzisława Beksińskiego.

3. Na terenie miejscowości znaleziono ślady osadnictwa z epoki brązu. W miejscowości tej znajduje się skansen archeologiczny zawierający rekonstrukcje wału obronnego z czasów wczesnego średniowiecza. Obok skansenu znajduje park archeologiczny.

4. Do atrakcji turystycznych miejscowości należą: Zamek Kazimierzowski, pozostałości fortyfikacji, których budowę rozpoczęto w II połowie XIX wieku, liczne kościoły i cerkwie.

5. Atrakcjami turystycznymi miejscowości są między innymi kościół i klasztor oo. Bernardynów oraz kirkut z grobem cadyka Elimelecha.

6. W miejscowości znajduje się Muzeum Marii Konopnickiej.

7. W miejscowości tej znajduje się pokazowa zagroda żubra.

8. Największą atrakcją turystyczną miasta jest późnorenesansowy zamek. W jego piwnicach znajdują się ekspozycje muzealne. Jedna z nich poświęcona jest wydobyciu siarki.

(10)

Strona 10 z 16 Zadania 13. i 14. rozwiąż wykorzystując informacje zawarte w literaturze do II etapu konkursu wojewódzkiego.

Zadanie 13. /0-10p./

Uzupełnij tabelę dopisując do informacji nazwę paostwa i jego symbol z mapy.

Lp. Informacja Nazwa

paostwa

Symbol na mapie 1. W paostwie tym dotychczas istnieją obozy uchodźców

palestyoskich z czasów konfliktu w 1948 roku.

2. Mieszkaocy tego regionu odbywają pielgrzymki do jego stolicy, która znajduje się na wysokości ponad 3600 m n.p.m. Do 1959 roku była ona stolicą samodzielnego paostwa.

3. W paostwie tym w ubiegłym stuleciu wystąpił konflikt plemienny, który miał znamiona ludobójstwa.

4. Język tego paostwa „ to anomalia lingwistyczna: chod należy do grupy indoeuropejskiej, prawie żaden jego rdzeo nie przypomina rdzeni języków słowiaoskich, romaoskich czy germaoskich.[…]W dodatku mieszkaocy północy mówią z takim akcentem, że ci z południa nie są w stanie ich zrozumied.”

5. W paostwie tym przykłada się dużą rolę do rozwoju turystyki. Wśród atrakcji są góry z licznymi jeziorami, pomniki z czasów komunizmu oraz folklor plemion koczowniczych.

A

B C D

E

(11)

Oceń zdania wpisując we właściwej rubryce tabeli znak „X”.

Lp. Zdanie Ocena

Prawda Fałsz 1. Buddyzm tybetański przejął niektóre elementy religii

animistycznych, które tu wcześniej występowały.

2. Obecna siedziba Dalajlamy znajduje się w Lhasie.

3. „Konie, które wypasają się „na zielonych łąkach pod Niebiańskimi Górami” są miarą bogactwa gospodarzy.

4. Gjirokastra charakteryzuje się szarosrebrzystymi dachami z łupka, z miasta tego pochodzi dwóch pisarzy: Enver Hodża i Ismail Kadare.

5. W konsekwencji konfliktu z 2010 roku kraj musiało opuścić około 400 000 Kazachów.

6. Według legendy iliryjskie miasto Butrint (miasto byka) założyli uciekinierzy z Troi.

7. Urwibusto to miejsca zbrodni z 1994 roku, których decyzją władz nie porządkuje się i nie remontuje - mają być

przestrogą dla innych pokoleń.

8. Jedną z atrakcji Parku Wulkanów jest możliwość obserwacji goryli górskich, które żyją na wolności.

9. Baalbek to miasto założone przez Fenicjan, które jest znane z ruin świątyni Jupitera, świątyni Bachusa oraz

kamieniołomu z największym na świecie obrobionym blokiem skalnym.

10. Symbolem Libanu jest cedr, drzewo liściaste, które niegdyś licznie porastało stoki gór tego kraju.

(12)

a) /0-6p./ Nazwij typy wybrzeży przedstawione na powyższychrysunkach. Do każdego typu podaj nazwę państwa europejskiego, dla którego jest ono charakterystyczne.

1. ………..………

2. ………...

3. ………...

b) /0-2p./ Wyjaśnij genezę wybrzeża przedstawionego na rysunku 1.

………

……….

c) /0-3p./ Nazwij elementy wybrzeża zaznaczone symbolami na rysunku 2.

A - ………. B - ……… C - ………..

A

B

C

(13)

Symbolom słupków wykresu przyporządkuj nazwy państw: Etiopia, Francja, Gruzja, Polska, Sudan Południowy, Szwajcaria.

Symbol na wykresie

Nazwa państwa

A B C D E F 0

10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000 80000 90000

A B C D E F

paostwa PKB na mieszkaoca w 2015 roku

(14)

Numerom rysunków przedstawiających pozycję Słońca nad horyzontem w momencie górowania w dniu 23.09. przyporządkuj symbole literowe punktów pokazujących miejsca obserwacji.

Nr rysunku Rys. 1. Rys. 2. Rys. 3. Rys. 4. Rys. 5. Rys. 6.

Punkty obserwacji

A

B

C

D

E

F G H A

(15)

Strona 15 z 16 Brudnopis:

(16)

Strona 16 z 16 A