Exempli Gratia, 2012, nr 1 (11)





PEDAGOGICZNA BIBLIOTEKA WOJEWÓDZKA W GDAēSKU

im. GdaĔskiej Macierzy Szkolnej

80-401 GdaĔsk, Al. Gen. J. Hallera 14, tel./fax: (0-58) 344-01-68

0D 0 DW WH H U U L L D D â â \ \   V V H H V V \ \ M M Q Q H H  

Kreatywno Kreatywno Kreatywno

KreatywnoĤþ Ĥþ Ĥþ Ĥþ nauczyciela nauczyciela nauczyciela nauczyciela

---- inspiracj inspiracj inspiracjĈĈĈĈ rozwoju pasji i talentu ucznia inspiracj rozwoju pasji i talentu ucznia rozwoju pasji i talentu ucznia rozwoju pasji i talentu ucznia



,; , ;  6 6 (6 ( 6- -$ $ 0  0 (7 ( 72 2' '< <& &= =1 1$ $ 





0$7(5,$á<6(6<-1(





,;6(6-$0(72'<&=1$

Kreatywno Kreatywno Kreatywno

KreatywnoĤþ Ĥþ Ĥþ Ĥþ nauczyciela nauczyciela nauczyciela nauczyciela

---- inspiracj inspiracj inspiracjĈĈĈĈ rozwoju pasji i talentu ucznia inspiracj rozwoju pasji i talentu ucznia rozwoju pasji i talentu ucznia rozwoju pasji i talentu ucznia







*GDľVNOXWHJRU







3HGDJRJLF]QD%LEOLRWHND:RMHZyG]NDZ*GDľVNX

LP*GDľVNLHM0DFLHU]\6]NROQHM





2UJDQL]DFMDVHVML

3HGDJRJLF]QD%LEOLRWHND:RMHZyG]NDZ*GDľVNX





3DWURQDWVHVML

3ROVNLH6WRZDU]\V]HQLH.UHDW\ZQRœFL

,661



5HGDNFMD

+DOLQD0HQHJRQ.R]HO

.DWDU]\QD3RGRELľVND

0DâJRU]DWD=LHQNLHZLF]



 6NâDG

+DOLQD0HQHJRQ.R]HO







5HGDNFMDQLHSRQRVLRGSRZLHG]LDOQRœFL]DPHU\WRU\F]QĊWUHœýLDSDUDWSRPRFQLF]\

SXEOLNRZDQ\FKPDWHULDâyZ



:\GDZFD

3HGDJRJLF]QD%LEOLRWHND:RMHZyG]NDZ*GDľVNX

*GDľVN$O*HQ-+DOOHUDWHOID[

ZZZSEZJGDSO





63,675(ĝ&,





0$7(5,$à<6(6<-1(





.UHDW\ZQRĞüQDXF]\FLHOD±LQVSLUDFMąUR]ZRMXSDVMLLWDOHQWXXF]QLDVáRZR

ZVWĊSQH0DáJRU]DWD.áRVG\UHNWRU3HGDJRJLF]QHM%LEOLRWHNL:RMHZyG]NLHM

Z*GDĔVNX«««««



1DXF]\FLHOVLHZFDĪQLZLDU]DPRĪHNUHDWRUXF]QLRZVNLFKSDVML

RG\OHPDWDFKWZyUF]HJRQDXF]\FLHOD$QQD3U]\E\OVNDSUH]HV3ROVNLHJR

6WRZDU]\V]HQLD.UHDW\ZQRĞFL«««««««««««««««



1LHSDV\ZQLNUHDW\ZQLQDXF]\FLHOHLXF]QLRZLHQDOHNFMDFK

GU%HDWD.DSHOD%DJLĔVND,QVW\WXW)LORORJLL3ROVNLHM8QLZHUV\WHWX*GDĔVNLHJR

12'1Ä&UHDWLYH´Z6RSRFLH««««



1DXF]\FLHODVWDWXVWRĪVDPRĞFLRVLąJQLĊWHMGU$GULDQD%DUVND

,QVW\WXW3HGDJRJLNL$NDGHPLL0DU\QDUNL:RMHQQHMZ*G\QL««««««««««««««««



.UHDW\ZQRĞüQDXF]\FLHOLQD%LDáRUXVL/XGPLáD&KDNXQRYD:\G]LDá3V\FKRORJLL

L3HGDJRJLNL$NDGHPLL0HG\F]QHMZ*URGQLH««««««««««««««««««««



:FLHQLXEáĊNLWQHJRGU]HZD±ZVSLHUDQLHDNW\ZQRĞFLWZyUF]HM$QQD)UDQHN

0DU]HQD5LHJHO3UDFRZQLDSRG%áĊNLWQ\P'U]HZHP«««««««««««««««««««



1DXF]\FLHOELEOLRWHNDU]RGNU\ZFąLRSLHNXQHPXWDOHQWRZDQHJRXF]QLD

(ZD.DVSURZLDN6]NRáD3RGVWDZRZDQUZ*GDĔVNX«««««««««««««







0$7(5,$à<72:$5=<6=Ą&(



.UHDW\ZQRĞüQDXF]\FLHOD±LQVSLUDFMąUR]ZRMXSDVMLLWDOHQWXXF]QLD

1DXF]\FLHO±NUHDW\ZQRĞü±WDOHQW±WZyUF]RĞü±SDVMD±XF]HĔ

±Z\VWDZ\WRZDU]\V]ąFH,;VHVMLPHWRG\F]QHM±=G]LVáDZD:RĨQLDN/LSLĔVND

+DOLQD0HQHJRQ.R]HO««««««««««



.UHDW\ZQRĞü±]HVWDZLHQLHELEOLRJUDILF]QHZZ\ERU]H±+DOLQD*RU]\QLN

:yMWHZLF]$QQD=DZLVWRZVND«««««««««««««««««««««««««««««







0$7(5,$à<32'6802:8-Ą&(



2SUDFRZDQLHDQNLHW\HZDOXDF\MQHM,;VHVMLPHWRG\F]QHMÄ.UHDW\ZQRĞü

QDXF]\FLHOD±LQVSLUDFMąUR]ZRMXSDVMLLWDOHQWXXF]QLD´-RODQWD.ąNRO

3HGDJRJLF]QD%LEOLRWHND:RMHZyG]NDZ*GDĔVNX«««««««««««««««««««««««



5HODFMD]SU]HELHJX,;VHVMLPHWRG\F]QHMÄ.UHDW\ZQRĞüQDXF]\FLHOD±LQVSLUDFMą

UR]ZRMXSDVMLLWDOHQWXXF]QLD´=G]LVáDZD:RĨQLDN/LSLĔVND3HGDJRJLF]QD%LEOLRWHND

:RMHZyG]NDZ*GDĔVNX«««««««««««««««««««««««

0 0 $ $ 7 7 ( ( 5 5 , , $ $ á á < <  

6 6 ( ( 6 6 < < - - 1 1 ( (  

 

.UHDW\ZQRĞüQDXF]\FLHOD±LQVSLUDFMąUR]ZRMXSDVMLLWDOHQWXXF]QLDVáRZRZVWĊSQH







0DáJRU]DWD.áRV

3HGDJRJLF]QD%LEOLRWHND:RMHZyG]NDZ*GDĔVNX





.UHDW\ZQRĞüQDXF]\FLHOD±LQVSLUDFMąUR]ZRMXSDVMLLWDOHQWXXF]QLD

VáRZRZVWĊSQH





.UHDW\ZQRĞüWRSURFHVZNWyU\PG]LĊNLWZyUF]HMSRVWDZLHQDVWĊSXMHRWZDUFLHVLĊ

QD QRZH LGHH SURFHV\ L NRQFHSFMH %\ü NUHDW\ZQ\P WR VWRVRZDü QRZRF]HVQH

UR]ZLą]DQLD L GąĪ\ü GR WZRU]HQLD F]HJRĞ QRZHJR -DN GXĪ\ ZSá\Z QD PRW\ZDFMĊ

XF]QLyZ GR SRGHMPRZDQLD G]LDáDĔ NUHDW\ZQ\FK PD QDXF]\FLHO QLH WU]HED QLNRJR

SU]HNRQ\ZDü7DNLHMUROLPRĪHVLĊSRGMąüW\ONRWZyUF]\RWZDUW\LHODVW\F]Q\QDXF]\FLHO

R GXĪ\P ]DVRELH ZLHG]\ NWyU\ EĊG]LH Z]RUHP L SR]\W\ZQ\P SXQNWHP RGQLHVLHQLD

GODVZRLFKXF]QLyZ

0DP QDG]LHMĊ ĪH SUH]HQWRZDQH G]LĞ Z\NáDG\ L GRĞZLDGF]HQLD QDV]\FK JRĞFL

]DLQVSLUXMą QDV ZV]\VWNLFK GR G]LDáDĔ G]LĊNL NWyU\P XF]QLRZLH SRNRQXMąF REDZ\ EUDN

PRW\ZDFMLLDNFHSWDFMLUR]ZLQąVZRMHXPLHMĊWQRĞFLSDVMHLWDOHQW\

0RWWHP G]LVLHMV]HJR VSRWNDQLD MHVW F\WDW -DQXV]D .RUF]DND Ä1LH ]PXV]DMP\

G]LHFND GR DNW\ZQRĞFL OHF] Z\]ZDODMP\ DNW\ZQRĞü 1LH NDĪP\ P\ĞOHü OHF] WZyU]P\

ZDUXQNL GR P\ĞOHQLD 1LH ĪąGDMP\ OHF] SU]HNRQXMP\ 3R]ZyOP\ G]LHFNX S\WDü

LSRZROLUR]ZLMDüMHJRXP\VáWDNE\VDPRZLHG]LHüFKFLDáR´

0\ĞOĊ ĪH WH VáRZD -DQXV]D .RUF]DND QLRVą Z VRELH ZLHONą PąGURĞü &]ĊVWR

]DSRPLQDP\ R W\P MDNR Z\FKRZDZF\ URG]LFH L QDXF]\FLHOH &KFHP\ V]\ENR RVLąJQąü

GREUHUH]XOWDW\RGQLHĞüVXNFHV.DĪG\]QDV±ZW\PG]LHFLLPáRG]LHĪPDLQG\ZLGXDOQ\

WU\E SUDF\ LQQH PRĪOLZRĞFL UR]ZRMRZH L WZyUF]H 1DWXUD OXG]ND EXQWXMH VLĊ SU]HG

QDND]DPL L SU]\PXVHP UHDJXMąF RSRUHP ]DP\NDQLHP VLĊ Z VRELH L UH]\JQDFMą

] SRGHMPRZDQLD G]LDáDĔ =QDP\ ZLHOH SU]\SDGNyZ NLHG\ G]LHFNR ]PXV]DQH

Z G]LHFLĔVWZLH GR UHDOL]DFML E\ü PRĪH SDVML L PDU]HĔ URG]LFyZ ]DWUDFLáR QDWXUDOQą

SRWU]HEĊ SR]QDZDQLD RGNU\ZDQLD L WZRU]HQLD 'áXJD GURJD GR ÄZ\]ZROHQLD VLĊ´

RUD] SUyED UR]ZRMX L UHDOL]DFML ZáDVQ\FK PDU]HĔ SDVML L WDOHQWyZ QLH ]DZV]H NRĔF]\ VLĊ

VXNFHVHP 'ODWHJR WDN ZDĪQH MHVW E\ G]LHFNX WRZDU]\V]\áD PąGUD RVRED PąGU\

QDXF]\FLHOZ\FKRZDZFD DOH PRĪH WHĪ F]áRZLHN VSRWNDQ\ SR]D V]NRáą QS Z ELEOLRWHFH

:V]\VF\ SRZLQQLĞP\ GąĪ\ü GR WHJR DE\ WDNLFK RVyE NWyUH PDMą Z VRELH QLHXVWDQQą

SRWU]HEĊ SR]QDZDQLD RUD] XF]HQLD VLĊ E\áR MDN QDMZLĊFHM 1LH ]DZV]H WU]HED GXĪR

PyZLü UDG]Lü L SU]HNRQ\ZDü &]ĊVWR Z\VWDUF]\ RWZRU]\ü VLĊ QD GUXJLHJR F]áRZLHND

L PąGU]H VáXFKDü .DĪG\ SRZLQLHQ PLHü WDNLHJR F]áRZLHNDDQLRáD NWyU\ ZVSLHUD UDG]L

LQVSLUXMH0RĪHWRE\üQDXF]\FLHOZ\FKRZDZFDNROHJDURG]LFOXENWRĞWDNLNWRSRPRĪH



PJU0DáJRU]DWD.áRV





RGQDOHĨü Z QDV WR FR QDMOHSV]H NWR SREXG]L QDV GR DNW\ZQRĞFL 0RW\ZDFMĊ

GR WZyUF]\FK G]LDáDĔ PRĪH Z\]ZROLü MHG\QLH WDNL QDXF]\FLHO NWyU\ QLH W\ONR PyZL

DOH UyZQLHĪ G]LDáD MHVW DXWHQW\F]Q\ L ZLDU\JRGQ\ 3U]\NáDGHP SRZLQLHQ E\ü SHGDJRJ

NWyU\ WZLHUG]ąF LĪ ZDUWR VLĊ XF]\ü VDP QLHXVWDQQLH VLĊ V]NROL L GRVNRQDOL

=DSUDV]DPQDVSRWNDQLH]QDV]\PLJRĞüPL



1DXF]\FLHO±VLHZFDĪQLZLDU]DPRĪHNUHDWRUXF]QLRZVNLFKSDVML±RG\OHPDWDFKWZyUF]HJRQDXF]\FLHOD





$QQD3U]\E\OVND

3ROVNLH6WRZDU]\V]HQLH.UHDW\ZQRĞFL







1DXF]\FLHOVLHZFDĪQLZLDU]DPRĪHNUHDWRUXF]QLRZVNLFKSDVML

RG\OHPDWDFKWZyUF]HJRQDXF]\FLHOD



6ZRMHUR]ZDĪDQLDUR]SRF]QĊRG]DSDPLĊWDQHJR]GDQLDNWyUH]DLQVSLURZDáRPQLH

GR SRG]LHOHQLD VLĊ ] 3DĔVWZHP VZRLPL UHIOHNVMDPL -HJR DXWRUHP MHVW -RKDQQ :ROIJDQJ

YRQ *RHWKH ĝZLDW MHVW WDN ZLHONL L WDN UyĪQRURGQ\ ĪH QLH EUDN Z QLP RND]ML

GR ZLHUV]\´ , FKFLDáRE\ VLĊ GRSRZLHG]LHü GR LQQ\FK IRUP SU]HND]X P\ĞOL L XF]Xü

2WDF]DMąF\ ĞZLDW WR MHGQR ZLHONLH SXOVXMąFH ĨUyGáR LQVSLUDFML &KFąF RVZRLü REMąü WĊ

SU]HERJDWą UZąFą FRUD] V]\EV]\P QXUWHP U]HF]\ZLVWRĞü  SR]ZDODP\ VLĊ SRUZDü MHM

QXUWRZLLSRPLPR]DG\V]NLSá\QLHP\ERSR]DQLąQLHEDUG]RPRĪQDMXĪIXQNFMRQRZDü

3UyEXMHP\ SRUDG]Lü VRELH ] WHPSHP Ī\FLD ] ZV]HONLP QDGPLDUHP DOH L ] QLHGRERUHP

NWyUHJR REV]DU VLĊ SRZLĊNV]D =DF]\QD QDP GRVNZLHUDü QDGPLDU LQIRUPDFML RUD] EUDN

SHZQ\FK VWDá\FK SXQNWyZ RGQLHVLHQLD ER RWR %yJ ]RVWDá ]DVWąSLRQ\ SU]H] 6XSHUPDQD

ĞZLDW ]DNU]WXVLá VLĊ REUD]RZ\P SU]HND]HP L QLHPDOĪH ZV]\VWNR PRĪQD MHGQ\P

NOLNQLĊFLHPP\V]\Z\JXPNRZDüE\SUDZLHQDW\FKPLDVW]DVWąSLüF]\PĞLQQ\P3RF]XFLH

W\PF]DVRZRĞFLSU]HPLHQLDVLĊZWĊVNQRWĊGR]Z\F]DMQHMQRUPDOQRĞFL3U]HND]REUD]RZ\

VWDMH VLĊ GRPLQXMąF\P GRVNRQDá\P SU]HND]HP FRUD] EDUG]LHM ]DJRVSRGDURZXMH WHĪ

SU]HVWU]HĔ NWyUD GR WHM SRU\ ]DUH]HUZRZDQD E\áD GOD UR]PRZ\  MHGQHJR

] SRGVWDZRZ\FK LQVWUXPHQWyZ SR]ZDODMąF\FK IRUPRZDü WUZDáH ZDUWRĞFLRZH UHODFMH

PLĊG]\OXG]NLH =D VSUDZą FXGX WHFKQLNL F\IURZHM L RUJDQL]DFML MDNR SRGVWDZRZ\FK

QDU]ĊG]L ZVSyáF]HVQHJR F]áRZLHND PLĊG]\ VLHELH ZVWDZLDP\ PDV]\Q\ FRUD] ZLĊFHM

PDV]\Q« 2GSRZLHG]L QD ZLHOH S\WDĔ PRĪQD ERZLHP ]QDOHĨü Z Z\V]XNLZDUNDFK

LQWHUQHWRZ\FK  GUXJL F]áRZLHN SU]HVWDMH E\ü QLH]EĊGQ\« *URPDG]LP\ Z VSRVyE

QLHRJUDQLF]RQ\ RJURP LQIRUPDFML FRUD] ZLĊFHM ZLHP\ R PHFKDQL]PDFK SRZRGXMąF\FK

OXG]NLP ]DFKRZDQLHP SRWUDILP\ WH ]DFKRZDQLD RNUHĞODü VWHURZDü QLPL ]JáĊELDP\

ZLHG]Ċ R RGOHJá\FK SODQHWDFK ZĊGUXMHP\ Z JáąE =LHPL ]DJOąGDP\ GR MąGUD ZLUXVD

U]DG]LHM VRELH Z RF]\« :LĊFHM ZLHP\ DOH F]\ OHSLHM VLĊ UR]XPLHP\" 2VDF]HQL

UyĪQRURGQRĞFLąLQIRUPDFMLGRMPXMąFRRGF]XZDP\ĪHF]áRZLHNRZLGRF]áRZLHNDMHVWFRUD]

GDOHM« :V]DN ĪDGQD PDV]\QD QLH ]DVWąSL EOLVNRĞFL GUXJLHM RVRE\ JáĊEL MHM VSRMU]HQLD

GĨZLĊNX JáRVX FLHSáD GRW\NX %R F]áRZLHN WR WDNL MHGQRVNU]\Gá\ DQLRá  ]DZV]H EĊG]LH

SRWU]HERZDá GUXJLHJR E\ SU]HNUDF]Dü JUDQLFH VZHM RJUDQLF]RQRĞFL ZVSLQDü VLĊ Z\ĪHM

ZVZRMHMGXFKRZHMLIL]\F]QHMZĊGUyZFH,VWDOH]DVWDQDZLDáVLĊEĊG]LHF]\MHJRĪ\FLHPD

E\ü ZDUWRĞFLRZH F]\ XU]ąG]RQH F]\ EDUG]LHM PRĪQD %<û F]\ PRĪH ZLĊFHM ZDUWR 0,(û

6NąG ZUHV]FLH EUDü RGZDJĊ E\ E\ü VREą L SR]ZROLü E\ü VREą GUXJLHPX MDN VWDZDü VLĊ

OHSV]\PRGVLHELHG]LVLHMV]HJRLVLHELHZF]RUDMV]HJR"



$QQD3U]\E\OVND







5RODQDXF]\FLHODZUR]ZLMDQLXSRWHQFMDáXNUHDW\ZQHJRXF]QLD



: NRQWHNĞFLH SRZ\ĪV]\FK S\WDĔ URG]ą VLĊ QDVWĊSQH MDN VLĊ ]GDMH  GRĞü

IXQGDPHQWDOQH MDN UR]SR]QDü SRWHQFMDá XF]QLD F]\P MHVW NUHDW\ZQRĞü NLP MDNLP

F]áRZLHNLHPSRZLQLHQE\üQDXF]\FLHOUR]ZLMDMąF\WĊNRPSHWHQFMĊE\G]LĊNLQLHPXG]LHFL

SRWUDILá\Z\IUXQąü]RJURGX]RUJDQL]RZDQHMHGXNDFMLNXVDPRG]LHOQHPXWNDQLXJREHOLQX

VZRMHJR Ī\FLD L ]PLHQLDQLX ĞZLDWD 2G QLHJR Z GXĪHM PLHU]H ]DOHĪ\ F]\ MHJR XF]QLRZLH

SRWUDILą VSUDZQLH WZyUF]R P\ĞOHü L G]LDáDü XPLHü SURPRZDü SHáQLĊ ZáDVQHM

RU\JLQDOQRĞFL QDZLą]\ZDü L XWU]\P\ZDü ZDUWRĞFLRZH ]ZLą]NL PLĊG]\OXG]NLH VNXWHF]QLH

REVáXJLZDüNRPSXWHUNRU]\VWDüVHOHNW\ZQLH],QWHUQHWX

7\ONR QDXF]\FLHO ĞZLDGRP\ W\FK Z\]ZDĔ DOH L WHJR ĪH X SRGVWDZ ZV]\VWNLFK

SRWHQFMDOQ\FK G]LDáDĔ OHĪą MDNRĞü L V]\ENRĞü XF]HQLD VLĊ MHVW Z VWDQLH ]PLHU]\ü VLĊ

] Z\]ZDQLDPL ZVSyáF]HVQRĞFL 8F]HQLH VLĊ MHVW 'DUHP NWyU\ RG QDWXU\ RWU]\PDá NDĪG\

F]áRZLHN6]NRáD]DĞMHVWQDMZLĊNV]\PXV\VWHPDW\]RZDQ\PLVIRUPDOL]RZDQ\PREV]DUHP

UHDOL]DFML SURFHVX XF]HQLD VLĊ -HVW PLHMVFHP VSRWNDĔ G]LHFND ] UyZLHĞQLNDPL

L ] GRURVá\PL 7R WX PáRG\ F]áRZLHN ]DZLHUD SU]\MDĨQLH QLHMHGQRNURWQLH QD FDáH Ī\FLH

WR WX VSRW\ND PLVWU]D NWyU\ Z\GRE\ZD MHJR WDOHQW L WZRU]\ ZDUXQNL GOD MHJR UR]ZRMX

WXWHĪRGQRVLVXNFHV\LSRQRVLSRUDĪNL7DNĪHZV]NROHQDE\ZDSRWU]HEĊHGXNDFMLSU]H]

FDáHĪ\FLHXF]\VLĊXF]\üSR]QDMHZ]RUFH]DFKRZDĔQRUP\L]DVDG\U]ąG]ąFHĪ\FLHP

VSRáHF]Q\P L MHGQRVWNRZ\P 1LH]DOHĪQLH ZLĊF RG HSRNL GREU\ QDXF]\FLHO SRZLQLHQ

FKDUDNWHU\]RZDü VLĊ PLáRĞFLą GR G]LHFL L HQWX]MDVW\F]Q\P SRGHMĞFLHP GR SU]HGPLRWX

3RZLQLHQ SRVLDGDü GREUH VHUFH DOH L IXQNFMRQXMąF\ UR]XP HPRFMH VHUGHF]QRĞü

DOH L RGURELQĊ VURJRĞFL , QLH SRZLQLHQ V]XNDü ]DVSRNRMHQLD VZRLFK HPRFML ZĞUyG

SRZLHU]RQ\FK G]LHFL 0D RQ ]DZV]H GZD ]DGDQLD SU]HND]\ZDü ZLHG]Ċ L E\ü RVREą

]QDF]ąFąGODG]LHFNDELRUąFąRGSRZLHG]LDOQRĞü]DMHJRZ\FKRZDQLH$ZLĊFE\üVLHZFą

U]XFDMąF\P ]LDUQR ZLHG]\ L ZáDVQHJR SU]\NáDGX QD JUXQW XF]QLRZVNLFK JáyZ 6LHZFą

NWyU\ QLH EĊG]LH GRNRQ\ZDá SURVWHJR WUDQVIHUX ZLHG]\ ] JáRZ\ ZáDVQHM ] SRGUĊF]QLND

GRJáyZXF]QLRZVNLFKOHF]EĊG]LHUR]SR]QDZDáSRWHQFMDáXF]QLRZVNLLJRUR]ZLMDá6LHMąF

ZVSRVyEQDWXUDOQ\PXVLP\ĞOHüR]ELRUDFKMDNRNRQVHNZHQFML]DVLHZXĩQLZRVZRLFK

G]LDáDĔ]ELHUDSRZLHOXODWDFK.UHDW\ZQRĞüQDXF]\FLHODVLHZF\GDMHV]DQVHMHJRXF]QLRP

QD UR]EXG]HQLH FLHNDZRĞFL SR]QDZF]HM ]DLQWHUHVRZDĔ EXG]HQLD SDVML ]QDMGRZDQLD

WDOHQWyZ L ZVSLHUDQLD LFK UR]ZRMX Z\]ZDODQLD RGZDJL WZRU]HQLD 8Ī\ZDMąF VáyZ

57DJRUHQDXF]\FLHOVLHZFDSR]ZDODG]LHFLRPÄ]DSDOLüVZRMąODPSĊNWyUDVSDODMąFROHM

VSHáQLD VZRMH SU]H]QDF]HQLH´ &]\ MHGQDN Z NDĪGHM V]NROH WDN VLĊ G]LHMH F]\ NDĪG\

QDXF]\FLHO FKFH L SRWUDIL WĊ ODPSĊ UR]SDODü Z PáRG\P F]áRZLHNX" :DUWR ]DXZDĪ\ü

LĪ Z V]NROH F]ĊVWR UHDOL]DFMD SURJUDPX Z ĞFLĞOH RNUHĞORQ\P F]DVLH E\ZD QDMZDĪQLHMV]D

0DU]HQLD R F]\PĞ QLH PLHV]F]ą VLĊ Z V]NROQ\P SODQLH 1,.2*2 1,( ,17(5(68-(

&2&,(%,(,17(5(68-(786,ĉ5($/,=8-(352*5$0,ZWHQRWRVSRVyEWRFRPRJáRE\



1DXF]\FLHO±VLHZFDĪQLZLDU]DPRĪHNUHDWRUXF]QLRZVNLFKSDVML±RG\OHPDWDFKWZyUF]HJRQDXF]\FLHOD





E\ü QLH]Z\NáH V]F]HJyOQH FR MHVW ]DVNDNXMąFH  XĞUHGQLDP\ RJUDQLF]DP\

QLH GRVWU]HJDP\ $ 6DOFKHU 5HDOL]XMHP\ SU]HFLHĪ SURJUDP 8NU]HVáDZLDP\ G]LHFL

G\VF\SOLQXMHP\ MH -HVWHĞP\ ZLĊF WDNĪH VLHZFDPL DOH« OĊNX

/ĊNX SU]HG Z\FK\ODQLHP VLĊ SU]HG Z\UDĪDQLHP QLH]JRG\ QD ]DVWDQH SU]HG

SRV]XNLZDQLHP ER WR 12:( PRĪH RND]Dü VLĊ WUXGQHQLH W\OH GOD G]LHFL NWyUH ] QDWXU\

SU]HMDZLDMą FLHNDZRĞü EDGDZF]ą DOH GOD QDV GRURVá\FK 6ZyM OĊN NWyU\ ĞFLQD RGZDJĊ

SR]QDZF]ąG]LHFLDNWyU\LPRILDURZXMHP\$6DOFKHURNUHĞODEDUG]LHMGRVDGQLH1DV]H

V]NROQLFWZR SXEOLF]QH MDN NRVLDUND SU]HMHĪGĪD SR UyĪQRURGQ\FK WDOHQWDFK G]LHFL -DNRĞü

WHJRFRSR]RVWDMHMHVWFRUD]JRUV]D´.HQ5RELQVRQ]DĞGRGDMHĪHZV]NROHPRĪQDVLĊ

ZLHOH QDXF]\ü DOH QLHZLHOH ]UR]XPLHü .WR FKFH MHGQDN RGQLHĞü Z Ī\FLX VXNFHV 

SRGSRZLDGD'*ROHPDQWHQZPąGU\VSRVyEPXVLREFKRG]LüVLĊ]HVZRLPLXF]XFLDPL

L RSDQRZDü DOIDEHW HPRFMRQDOQ\ 6WRSQLD LQWHOLJHQFML QLH PRĪQD SRGZ\ĪV]\ü

OHF] LQWHOLJHQFML HPRFMRQDOQHM L VSRáHF]QHM PRĪQD L WU]HED VLĊ XF]\ü 7H VWDQRZLVND

EDGDF]\UyĪQ\FKREV]DUyZIXQNFMRQRZDQLDF]áRZLHNDXĞZLDGDPLDMąMDNEDUG]R]áRĪRQ\P

SURFHVHP MHVW Z\FKRZDQLH G]LHFL L PáRG]LHĪ\ E\ SRWUDILá\ WZRU]\ü L Ī\ü SHáQLą Ī\FLD

ZVSRáHF]HĔVWZLHSU]\V]áRĞFL

ĝZLDW VLĊ ]PLHQLá VSRVyE UR]XPLHQLD JR MHVW LQQ\ 'ODWHJR L HGXNDFMD PXVL

]PLHQLDü VZRMą VWUXNWXUĊ VWDZLDü LQQH FHOH ]DGDZDü LQQH S\WDQLD -HGQ\P ] QLFK MHVW

WURVND Z\UDĪRQD S\WDQLHP GODF]HJR RGSRZLHG]LDOQRĞü ]D RGNU\ZDQLH L ZVSLHUDQLH

WDOHQWyZ ]U]XFDP\ QD NRJRĞ LQQHJR SU]\F]\QLDMąF VLĊ QLHU]DGNR Z WHQ VSRVyE

GR ]PDUQRZDQLD QLHMHGQHJR XWDOHQWRZDQHJR G]LHFND 1DMSLHUZ SRZVWU]\PXMHP\ SĊG

SR]QDZF]\ G]LHFND ER ]DGDMH ]E\W ZLHOH S\WDĔ QLH UREL WHJR FR L MDN ]OHFDP\

-HVW NáRSRWHP 1LHU]DGNR QDXF]\FLHO FKFH Ä]G\VF\SOLQRZDü´ XF]QLD E\ W\OH QLH S\WDá

, SRGVXZD PX ZáDĞFLZ\ VSRVyE Z\NRQDQLD  ZáDĞFLZ\ ER VSUDZG]RQ\ SU]H] VLHELH

SU]H] LQQ\FK =DSRPLQD SU]\ W\P ĪH FDáD QDV]D ZLHG]D SRZVWDáD ZVNXWHN ]DGDZDQLD

S\WDĔZáDĞQLHWDNĪHDPRĪHSU]HGHZV]\VWNLPW\FKG]LZQ\FK:FKĊFLXF]HQLD]GDU]D

QDP VLĊ ]DSRPLQDü R XF]XFLDFK G]LHFL LFK HPRFMDFK XUXFKDPLDQ\FK L WáXPLRQ\FK

ZVIRUPDOL]RZDQHMJUXSLHMDNąMHVWNODVDV]NROQD:VNXWHNQDV]\FKG]LDáDĔZ\JDV]DVLĊ

]DGDZDQLH S\WDĔ SU]H] G]LHFL = F]DVHP ]G\VF\SOLQRZDQ\ XF]HĔ SU]HVWDMH S\WDü«

, ]QRZX MHVW NáRSRWHP 2UJDQL]XMHP\ ZLĊF NXUV\ ÄMDN PRW\ZRZDü GR SRGHMPRZDQLD

DNW\ZQRĞFL SR]QDZF]HM´ &]ĊVWR ]DSRPLQDP\ ĪH WDN QDSUDZGĊ G]LHFLRP SRWU]HEQH Vą

NRU]HQLHLVNU]\GáD65DGXĔVND3RZLQQ\MHRWU]\PDüRGURG]LFyZDRGQDXF]\FLHOL

VLáĊLSRPRFE\WHVNU]\GáDXQLRVá\MHZJyUĊ']LHFLPXV]ąPLHüPRĪOLZRĞüXF]HQLDVLĊ

QD ZáDVQ\FK EáĊGDFK 1LH GD VLĊ LFK Z\FKRZDü QD VWUDFKX URG]LFyZ L QDXF]\FLHOL

SU]HG W\PL EáĊGDPL 2QH PXV]ą PLHü SU]HVWU]HĔ GR HNVSHU\PHQWRZDQLD .DĪGD

JRVSRGDUND ERZLHP PRĪH VLĊ UR]ZLMDü ZyZF]DV JG\ EĊG]LHP\ NV]WDáFLü LQQRZDF\MQLH

RWZLHUDü XF]QLRZVNLH JáRZ\ SR]ZROLü LP XFK\ODü NROHMQH GU]ZL SRSU]H] S\WDQLH

GRFLHNDQLH:HZVSyáF]HVQHMHGXNDFML]DFKZLDQD]RVWDáD]QDF]ąFRUyZQRZDJDSRPLĊG]\

NV]WDáFHQLHPUR]XPXDUR]ZRMHPXF]XüLZ\REUDĨQL-HMREOLF]H,:RMQDU]GLDJQR]RZDáD



$QQD3U]\E\OVND





PHWDIRU\F]QLHMDNRÄRNDOHF]RQHJRSWDNDNWyUHPXSRGFLĊWRVNU]\GáRXF]XüLZ\REUDĨQL´

=DFKZLDQD UyZQRZDJD VNXWNXMH PLQ SU]HMDZLDQLHP SU]H] G]LHFL HNVWUDZDJDQFNLFK

LSURZRNDF\MQ\FK]DFKRZDĔZREHFUyZLHĞQLNyZURG]LFyZQDXF]\FLHOL-DNRQDXF]\FLHOH

RSLHNXQRZLH PDP\ VSRU\ DUVHQDá WáXPLHQLD XF]QLRZVNLFK QLHSRĪąGDQ\FK ]DFKRZDĔ

1LHU]DGNRE\ZDMąRQHNU]\NLHPG]LHFNDSRPyĪPL]DXZDĪPQLHMDWHĪSRWUDILĊ«%UDN

F]DVX URG]LFyZ L QDXF]\FLHOL VDNUDPHQWDOQH 7(5$= 1,( MHVW ZJ 7 0XOOHUD

]D$6DOFKHUSLHUZV]\PNURNLHPZLHOXG]LHFLZNLHUXQNXL]RORZDQLDVLĊ]DP\NDQLDVLĊ

Z VRELH Z\REFRZDQLD GR WHJR ĪH G]LHFL QLH W\ONR SU]HVWDMą QDV VáXFKDü  SU]HVWDMą

] QDPL UR]PDZLDü 3RND]DOLĞP\ WDNL VSRVyE NRPXQLNRZDQLD VLĊ ERZLHP ]DUyZQR

ZGRPXMDNLZV]NROHEDUG]LHMPyZLP\GR«DQLĪHOLUR]PDZLDP\]«

 1LHXF]\P\GLDORJXVND]XMąFG]LHFNRZSHZQ\PVHQVLHQDXFLHF]NĊZÄZLUWXDOQą

U]HF]\ZLVWRĞü´ 7R ĞZLDW Z NWyU\P V]XND RQR Z]RUFyZ SU]\MDFLyá 7DP V]XND NRJRĞ

NWR MH ]DDNFHSWXMH EH] ]DVWU]HĪHĔ SR]ZROL SRF]Xü VLĊ V]F]ĊĞOLZ\P 1DXF]\FLHOH FRUD]

F]ĊĞFLHM Vą VIUXVWURZDQL QDGPLDUHP RERZLą]NyZ ELXURNUDFML L FRUD] U]DG]LHM E\ZDMą

V]F]ĊĞOLZL -HĞOL QDXF]\FLHO QLH MHVW V]F]ĊĞOLZ\ QLH MHVW Z VWDQLH Z\FKRZDü V]F]ĊĞOLZ\FK

G]LHFLDWDNLHG]LHFLSRZLQQ\E\üSU]\V]áRĞFLąQDV]HJRVSRáHF]HĔVWZD1DXF]\FLHOPRĪH

L SRZLQLHQ VSUDZLü E\ G]LHFL Z V]NROH L G]LĊNL QLHM E\á\ V]F]ĊĞOLZH L WDNLH WZRU]\á\

VSRáHF]HĔVWZR Z SU]\V]áRĞFL :\GDMH VLĊ LĪ MHGQą ] GUyJ SURZDG]ąF\FK GR RVLąJQLĊFLD

WHJR FHOX MHVW NV]WDáWRZDQLH SRVWDZ WZyUF]\FK SRSU]H] VW\PXORZDQLH WZyUF]HJR

P\ĞOHQLD L G]LDáDQLD 2F]HNLZDQLH E\ QDXF]\FLHO E\á NUHDWRUHP XF]QLRZVNLFK SDVML

E\ SRWUDILá áRZLü WDOHQW\ L ZVSLHUDü LFK UR]ZyM VWDZLD SU]HG QLP PRĪOLZRĞü L ]DUD]HP

NRQLHF]QRĞü]PLHU]HQLDVLĊ]H]GRE\ZDQLHPGRĞZLDGF]HQLDÄE\FLDWZyUFą´ZUR]PDLW\FK

REV]DUDFKDNW\ZQRĞFLZVND]XMąQDWRPLQ.-6]PLGW.5RELQVRQ/:LWNRZVNL

2 NUHDW\ZQRĞFL ZLHOH VLĊ PyZL RVWDWQLR 3RMHFLH WR VWDáR VLĊ VáRZHPNOXF]HP

ZVSyáF]HVQRĞFL .UHDW\ZQRĞFLą RNUHĞOD VLĊ SRZROL SUDNW\F]QLHZV]\VWNR PRĪQD VSDü

P\ĞOHü PLOF]Hü VLHG]LHü NUHDW\ZQLH MDNNROZLHN PLDáRE\ WR Z\JOąGDü 7\FK RNUHĞOHĔ

XĪ\ZDVLĊGRR]QDF]HQLDUyĪQ\FK]DFKRZDĔPyZLVLĊRNUHDW\ZQHMNVLĊJRZRĞFLF]ĊVWR

E\ZD XĪ\ZDQH QLHDGHNZDWQLH  ]DZáDV]F]D FDá\ REV]DU UyĪQ\FK ]QDF]HĔ

,R]JUR]RWDNĪHQLHXF]FLZRĞüPRĪHE\üNUHDW\ZQD

'ODNODURZQRĞFLGHILQLF\MQHMRGZRáDPVLĊGRDXWRU\WHWyZZWHMG]LHG]LQLH3URIHVRU

.-6]PLGWNLHURZQLN.DWHGU\.UHDW\ZQRĞFLQD8QLZHUV\WHFLHàyG]NLPMHGHQ]RMFyZ

]DáRĪ\FLHOL 3ROVNLHJR 6WRZDU]\V]HQLD .UHDW\ZQRĞFL L +RQRURZ\ 3UH]HV WHJR

6WRZDU]\V]HQLD  RG ODW ]DMPXMH VLĊ EDGDQLDPL NUHDW\ZQRĞFL Z ZLHOX REV]DUDFK Ī\FLD

L G]LDáDQLD JUXS OXG]NLFK ]UyĪQLFRZDQ\FK ZLHNRZR ]DUyZQR Z VIHU]H HGXNDFML

MDN PDUNHWLQJX L SU]HGVLĊELRUF]RĞFL -HVW MHGQ\P ] QDMZ\ELWQLHMV]\FK DXWRU\WHWyZ

ZG]LHG]LQLHSHGDJRJLNLWZyUF]RĞFLZ3ROVFHDXWRUHPZLHOX]QDF]ąF\FKSXEOLNDFML]WHJR

]DNUHVX =DWHP GHILQLFMD SRMĊFLD ÄNUHDW\ZQRĞü´ EU]PL ÄWR ]GROQRĞü F]áRZLHND

GR WZRU]HQLD Z\WZRUyZ QRZ\FK L ZDUWRĞFLRZ\FK F]\QLąF\FK ĞZLDW OHSV]\P EDUG]LHM

SUDZG]LZ\P SLĊNQLHMV]\P GR JHQHURZDQLD QRZDWRUVNLFK RU\JLQDOQ\FK SRP\VáyZ



1DXF]\FLHO±VLHZFDĪQLZLDU]DPRĪHNUHDWRUXF]QLRZVNLFKSDVML±RG\OHPDWDFKWZyUF]HJRQDXF]\FLHOD





GRW\F]ąF\FKUR]ZLą]\ZDQLDSUREOHPyZQLHW\ONRW\FKNWyUHSRZVWDMąZSUDF\DOHWDNĪH

Z Ī\FLX FRG]LHQQ\P´ . 5RELQVRQ GRGDMH LĪ NUHDW\ZQRĞü ZLąĪH VLĊ ]H V]F]HJyOQ\PL

SRVWDZDPL L E\FLHP ]GROQ\P GR GRMĞFLD GR JáĊERNLFK ]DVREyZ /XG]LH NWyU]\ RVLąJQĊOL

ZLHONLHU]HF]\ZGDQHMG]LHG]LQLHRVLąJQĊOLMHF]ĊVWRG]LĊNLPLáRĞFLGRWHMG]LHG]LQ\SDVML

GR QDWXU\ SURFHVX MDNL VLĊ ] W\P ZLąĪH .UHDW\ZQRĞü ZJ QLHJR QLH MHVW SURFHVHP

LQWHOHNWXDOQ\P -HVW Z]ERJDFDQD SU]H] LQQH ]P\Vá\ D Z V]F]HJyOQRĞFL SU]H] XF]XFLH

LQWXLFMĊVZDZROQąZ\REUDĨQLĊ3RGSRZLDGDRQWDNĪHLĪNUHDW\ZQRĞüMHVWSRGVWDZRZ\P

OXG]NLPDWU\EXWHPNWyU\PXVLE\üSLHOĊJQRZDQ\ZĞUyGZV]\VWNLFKOXG]LQLHW\ONRZĞUyG

DUW\VWyZLQDXNRZFyZ-HMZVSLHUDQLHZĞUyGOXG]LZV]\VWNLFK]DZRGyZNODVVSRáHF]Q\FK

LĞURGRZLVNHWQLF]Q\FKMHVWQLH]EĊGQHGODZVSyOQHJRGREUD

,QQ\ EDGDF] NUHDW\ZQRĞFL  NLHURZQLN =DNáDGX 3V\FKRSHGDJRJLNL .UHDW\ZQRĞFL

Z $NDGHPLL 3HGDJRJLNL 6SHFMDOQHM LP 0 *U]HJRU]HZVNLHM Z :DUV]DZLH

 SURI 0 .DUZRZVNL ]DXZDĪD LĪ SHáQD NUHDW\ZQRĞü WR MHGQRF]HVQH Z\VWĊSRZDQLH

]GROQRĞFL WZyUF]\FK QLH]DOHĪQRĞFL RWZDUWRĞFL -HVW ZLĊF NUHDW\ZQRĞü ]DJDGQLHQLHP

ZDĪQ\PGODUR]ZRMXLQQRZDF\MQRĞFLZUyĪQ\FKREV]DUDFKQDV]HJRĪ\FLD

: 3ROVFH ]DF]\QDMą SRZVWDZDü 3URJUDP\ :VSLHUDQLD 5R]ZRMX .UHDW\ZQRĞFL

5yĪQLP\ VLĊ EDUG]R RG WHJR FR MHVW QS Z 6WDQDFK =MHGQRF]RQ\FK JG]LH MDN SRGDMH

. - 6]PLGW WDNLFK SURJUDPyZ IXQNFMRQXMH RNRáR  X QDV PRĪH SLĊü PRĪH WURFKĊ

ZLĊFHM -HGQ\P ] SURJUDPyZ MHVW SURJUDP XQLMQ\ UHDOL]RZDQ\ SU]H] WUHQHUyZ 36.

QD 0D]RZV]X Z Ä6LHGPLX &HQWUDFK 7DOHQWX L .DULHU\´ =DNáDGD RQ UR]ZLMDQLH

NUHDW\ZQRĞFL  G]LHFL JLPQD]MDOQ\FK L SRQDGJLPQD]MDOQ\FK 3URZDG]RQH Vą UyZQLHĪ

WUHQLQJLUR]ZLMDMąFHNUHDW\ZQRĞüQDXF]\FLHOLERNUHDW\ZQRĞFLQDOHĪ\VLĊXF]\üSRGREQLH

MDNLQWHOLJHQFMLHPRFMRQDOQHMLVSRáHF]QHM]DFKRZDĔNXOWXURZ\FKHW\F]Q\FK

 :REHF SRWU]HE\ UR]ZLMDQLD NUHDW\ZQRĞFL SRZVWDMH S\WDQLH NWR SRZLQLHQ XF]\ü

NUHDW\ZQRĞFL" :\GDMH VLĊ LĪ WHJR ]DGDQLD PRĪH SRGMąü VLĊ QDXF]\FLHO WUHQHU

SRVLDGDMąF\ NRPSHWHQFMH LQVWUXPHQWDOQH D WDNĪH ZUDĪOLZRĞü VSRáHF]Qą HVWHW\F]Qą

ZUDĪOLZRĞüQDSUREOHP\1DXF]\FLHOWUHQHUQLHW\ONR:,('=Ą&<DOHL&=8-Ą&<QLHW\ONR

WHQ NWyU\ :,( ER SU]HF]\WDá DOH SU]HGH ZV]\VWNLP WHQ NWyU\ L SU]HF]\WDá L WZRU]\

: QDXF]\FLHOVNLP JURQLH ZLHOX MHVW SRV]XNLZDF]\ LGHL ZDUWRĞFL LQVSLUDFML &]\ ]DWHP

RVREDUR]ZLMDMąFDG\VSR]\FMHWZyUF]HNUHDW\ZQHSRZLQQDE\üDUW\VWą"3U]\ZRáDPWXWDM

VáRZD&.1RUZLGDNWyU\SRGSRZLHG]LDáQDPLĪÄDUW\VWąVLĊQLHMHVWDUW\VWąVLĊE\ZD´«

1DXF]\FLHO E\ZD DUW\VWą SRSU]H] WR FR WZRU]\ MDN Ī\MH : FRG]LHQQRĞFL MHVW ZLHOH

V\WXDFML LQVSLUXMąF\FK JR GR WZyUF]\FK G]LDáDĔ 0RĪH E\ü WZyUF]\ Z QDXF]DQLX

PDWHPDW\NL MĊ]\ND REFHJR KLVWRULL XSUDZLDQLX RJUyGND JRWRZDQLX 0DMąF ZáDVQH

GRĞZLDGF]HQLHE\FLDWZyUFąV]\EFLHM]DXZDĪ\LSRUDG]LVRELH]UR]SR]QDQLHPLUR]ZRMHP

XF]QLRZVNLHMNUHDW\ZQRĞFL&]ĊVWRMHVWWDNĪHG]LHFNRPDZVRELHSRWHQFMDáNWyUHJRQLH

]DXZDĪDP\ OXE QLH FKFHP\ ]DXZDĪ\ü %RLP\ VLĊ SU]\]QDü GR WHJR RGNU\FLD SRQLHZDĪ

G]LHFNR]SRWHQFMDáHPZ\PDJDLQQHJRWUDNWRZDQLDZ\PDJDE\VLĊQLP]DMąüSRĞZLĊFLü

PX ZLĊFHM XZDJL ']LHFNR X]GROQLRQH WR WDNĪH G]LHFNR VSHFMDOQHM WURVNL =QXG]RQH



$QQD3U]\E\OVND





]Z\Ná\PSURFHVHPQDXF]DQLDSU]HV]NDG]D]RVWDMHZLĊFXSRPLQDQHNDUFRQH3U]HMDZLD

]DFKRZDQLD DJUHV\ZQH QD FR UHDJXMHP\ JRWRZ\P SDNLHWHP XZDJ ÄFLFKR EąGĨ QLH

]DGDZDM S\WDĔ QLH SU]HV]NDG]DM´  7DNLH G]LHFNR E\ZD NáRSRWHP QD ZLHOH  G]LZQ\FK

S\WDĔQLHXPLHP\RGSRZLHG]LHü:G]LVLHMV]\FKF]DVDFKNLHG\G]LHFLVZRERGQLHVXUIXMą

Z,QWHUQHFLHLPDMąQLHRJUDQLF]RQ\GRVWĊSGRZLHG]\QLHU]DGNRQLHQDGąĪDP\]DQLPL

$OHSU]HFLHĪQLHPXVLP\XPLHüRGSRZLHG]LHüQDNDĪGHS\WDQLHFKRG]LRWRĪHE\ĞP\E\OL

DXWHQW\F]Q\PL RVREDPL NWyUH F]DVHP F]HJRĞ QLH ZLHG]ą SRSHáQLDMą WDNĪH EáĊG\ 7DNL

QDXF]\FLHO GDMH G]LHFNX SU]HVWU]HĔ GR PRĪOLZRĞFL SRSHáQLDQLD EáĊGyZ VWZDU]D VZRLVWH

SRF]XFLH EH]SLHF]HĔVWZD HPRFMRQDOQHJR ER RQ VDP WDNĪH F]HJRĞ QLH ZLH 1DXF]\FLHO

SRZLQLHQ SRVLDü ]LDUHQNR NWyUH Z G]LHFLĊFHM JáRZLH ]DF]QLH NLHáNRZDü L SR]ZROL MHPX

XZLHU]\ü ĪH RQR WDNĪH PRĪH ]DáRĪ\ü ZáDVQ\ SLĊNQ\ RJUyG QLH F]HNDMąF DĪ NWRĞ

SU]\QLHVLHNZLDW\

:DUWR SDPLĊWDü ĪH NDĪGH G]LHFNR MDN PDZLDá - .RUF]DN WR F]áRZLHN NWyUHPX

QDOHĪ\ VLĊ V]DFXQHN RUD] WDNLH VDPR WUDNWRZDQLH MDN P\ GRURĞOL FKFLHOLE\ĞP\ E\ü

WUDNWRZDQL .V]WDáWRZDQLH WHJR SRF]XFLD SRGPLRWRZRĞFL G]LHFND ]DF]\QD VLĊ EDUG]R

ZF]HĞQLHLGXĪąUROĊRGJU\ZDWX]DUyZQRURG]LFMDNLQDXF]\FLHO

: NRPXQLNDF\MQ\P JąV]F]X ]DND]yZ L QDND]yZ SUyEXMP\ G]LHFLRP ZVND]Dü

GURJĊNWyUąPLQPRĪHE\üZ\FKRZDQLHGRWZyUF]RĞFLZ\FKRZDQLHSRSU]H]WZyUF]RĞü

2WDNLHMSHUHáFH]PRMHMSUDFRZQLFKFLDáDE\P3DĔVWZXNUyFLXWNRRSRZLHG]LHü3URZDG]Ċ

:DUV]WDW\3ODVW\F]QHZ0áRG]LHĪRZ\P'RPX.XOWXU\1UZ3R]QDQLX3U]\V]áDGRPQLH

OHWQLD G]LHZF]\QND NWyUD E\áD G]LHFNLHP QLH]Z\NOH ]DPNQLĊW\P Z VRELH PDáR

PyZLáD]UyZLHĞQLNDPLQLHQDZLą]\ZDáDNRQWDNWX7HQREUD]HNNWyU\WXWDMZLG]LP\MHVW

SLHUZV]\PREUD]NLHPMDNLQDPDORZDáDZVZRLPĪ\FLX3LHUZV]\UD]XPQLHQD]DMĊFLDFK

RGZDĪ\áD VLĊ Z]Ląü IDUE\ GR UĊNL SR SU]\NU\P GRĞZLDGF]HQLX Z SU]HGV]NROX

NLHG\ ]DGDQLHP E\áR PLHV]DQLH NRORUyZ L SDQL SRZLHG]LDáD Ä7DN  VLĊ  WHJR PQLH UREL

W\ ]DZV]H URELV] SR VZRMHPX W\ QLJG\ QLH VáXFKDV]´ -HM UHDNFMD E\áD QDW\FKPLDVWRZD

± VNRUR ZV]\VWNR UREL ĨOH WR QLH EĊG]LH ZFDOH SRGHMPRZDü G]LDáDĔ ZVND]DQ\FK

SU]H] QDXF]\FLHOD *G\E\ RFHQLDü WĊ F]ZDUWRNODVLVWNĊ SRG NąWHP SR]LRPX UR]ZRMX

JUDILF]QHJR WR E\á WR SR]LRP FR QDMPQLHM R GZD VWRSQLH QLĪV]\ QLĪ SRZLQQR WR PLHü

PLHMVFH Z ,9 NODVLH -HM XG]LDá Z ZDUV]WDWDFK E\á SRF]ąWNLHP GURJL UR]ZRMX SRWHQFMDáX

NWyU\ Z VRELH PLDáD .ROHMQ\ HWDS WR SLHUZV]H SUyE\ PLHV]DQLD NRORUyZ ]DEDZ\

]NRORUDPLHNVSHU\PHQWRZDQLH7HPDWHPSUDFE\áDPLQPDUWZDQDWXUD']LHZF]\QND

UHDOL]RZDáD]DGDQLHSU]H]F]WHU\NROHMQH]DMĊFLDSRGF]DVJG\LQQ\PG]LHFLRPZ\VWDUF]\á

F]DVMHGQHJRVSRWNDQLD1LNWQLHRFHQLDáMHMSUDF\QLHSRQDJODá6DPDFLąJOHSRZWDU]DáD

ĪH QLH XPLH ZFDOH PDORZDü .ROHMQH SUDFH SRFKRG]ą ] RNUHVX JG\ E\áD MXĪ XF]HQQLFą

JLPQD]MXP :\UDĨQLH ZLGDü ]PLDQ\ VPDNRZDQLH EDUZ UR]ĞZLHWORQ\ NRORU\W

L VZRERGQLHMV]D ]DEDZD ] PDORZDQLHP 3RZVWDZDá\ SUDFH FRUD] OHSV]H FKRFLDĪ LFK

DXWRUND QLH E\áD MHV]F]H SU]HNRQDQD GR VZRMHM XPLHMĊWQRĞFL PDORZDQLD 1DZHW

Z PRPHQFLH JG\ WU]HED E\áR ]DF]ąü SU]\JRWRZDQLD GR VWDUWX QD $NDGHPLĊ 6]WXN



1DXF]\FLHO±VLHZFDĪQLZLDU]DPRĪHNUHDWRUXF]QLRZVNLFKSDVML±RG\OHPDWDFKWZyUF]HJRQDXF]\FLHOD





3LĊNQ\FKOXEQDDUFKLWHNWXUĊQD3ROLWHFKQLFHZRODáDU\VRZDüQLĪPDORZDü3RHJ]DPLQDFK

RND]DáRVLĊĪHÄEH]EDUZQD´G]LHZF]\QNDEDUG]RGREUDXF]HQQLFDNODV\PDWHPDW\F]QR

IL]\F]QHM NWyUHM WZyUF]\ SRWHQFMDá Z V]NROH QLNRJR QLH ]DLQWHUHVRZDá ]GDMH QD F]WHU\

NLHUXQNL $NDGHPLD 6]WXN 3LĊNQ\FK 8QLZHUV\WHW 3U]\URGQLF]\ ± GZD NLHUXQNL

3ROLWHFKQLND ± :\G]LDá $UFKLWHNWXU\ :V]ĊG]LH VLĊ GRVWDáD ] ORNDWDPL Z SLHUZV]HM

G]LHVLąWFH QDMOHSLHM ]GDQ\FK HJ]DPLQyZ 1DZHW URG]LFH SU]\SURZDG]DMąF G]LHZF]\QNĊ

QD]DMĊFLD GR'RPX.XOWXU\Z\UDĪDOLZąWSOLZRĞFLZWDOHQWLFKG]LHFNDL]WURVNąS\WDOL

ÄF]\ QLH V]NRGD QD WR PDORZDQLH F]DVX´ &LHUSOLZRĞü L SR]\W\ZQH ZVSDUFLH SU]\QLRVáR

RZRFH 1D S\WDQLH RG NRJR RWU]\PDáD ZVSDUFLH L ]UR]XPLHQLH GOD VZRLFK DUW\VW\F]Q\FK

]PDJDĔ RGSRZLHG]LDáD LĪ SLHUZV]ą L SU]H] GáXJL F]DV MHG\Qą RVREą GDMąFą MHM WDNLH

ZVSDUFLHE\áDPMDQDXF]\FLHONDZ0'.«

2JURPQD MHVW UROD L RGSRZLHG]LDOQRĞü QDXF]\FLHOD ER QLH]DOHĪQLH RG WHJR

ZMDNLHMHSRFHĪ\MHP\SRZLQLHQE\üGODG]LHFND]MHGQHMVWURQ\RVREąEDUG]RNRFKDMąFą

D ] GUXJLHM   Z]RUHP WHJR MDN VLĊ ]DFKRZ\ZDü PyZLü IRUPXáRZDü VZRMH P\ĞOL

MDN VLĊ RGQRVLü GR GUXJLHJR F]áRZLHND :DĪQH MHVW E\ Z]EXG]Dá RQ ]DXIDQLH VZRMą

NRPSHWHQFMą HQWX]MD]PHP SDVMą 2EGDU]DP\ ERZLHP MDN ZVND]XMH / :LWNRZVNL

]DXIDQLHP WDNLFK QDXF]\FLHOLPLVWU]yZ NWyU]\ Vą ]GROQL QDV QLH W\ONR XF]\ü

DOHLZ]ERJDFDüGXFKRZR2WZLHUDMąSU]HVWU]HĔZNWyUHMXF]HĔPRĪHEH]SLHF]QLHPyZLü

FR LQQHJR QLĪ SRZLHG]LDá QDXF]\FLHO  WR WDNĪH MHVW WDMHPQLFD SRVWĊSX Z QDXFH

3RZLHODMąF ]GDQLH PLVWU]D VWDMHP\ Z PLHMVFX :DUWR ]GDü VRELH VSUDZĊ LĪ WZyUF]RĞü

V]HURNR UR]XPLDQD MHVW UR]OHJá\P REV]DUHP XF]HQLD VLĊ 7ZRU]HQLH MHVW QDWXUDOQ\P

VSRVREHP ]GRE\ZDQLD LQG\ZLGXDOQHJR GRĞZLDGF]HQLD L EH]SRĞUHGQLHJR NRQWDNWX

] SR]QDZDQą U]HF]\ZLVWRĞFLą QDE\ZDQLD ZLHG]\ R ĞZLHFLH L R VRELH VDP\P -HVW

]PDJDQLHP VLĊ ] PDWHULDáHP XĪ\W\P GR WZRU]HQLD ] ZáDVQ\PL PRĪOLZRĞFLDPL

L RJUDQLF]HQLDPL MHVW RGZDJą L ]GRE\ZDQLHP NRPSHWHQFML QDGDZDQLD ]QDF]HĔ

L ]DVWRVRZDĔ LGHRP RELHNWRP 7ZRU]HQLH MHVW ZUHV]FLH EH]XVWDQQ\P XF]HQLHP VLĊ

VLHELH 7ZRU]ąF ]DWU]\PXMHP\ F]DV GDMHP\ ĞZLDWX VZRMą WZyUF]RĞü MDNR ÄV]F]HSLRQNĊ

SU]HFLZNRRNUXFKRPF]DVX´E\XĪ\üVáyZ27RNDUF]XN:WZyUF]RĞFLSDFKQLHF]DVHP

PLQLRQ\PLF]DVHPSU]\V]á\PGĨZLĊF]ą]DFKZ\W\LUDGRĞüLVWQLHQLDZFLV]\VDGRZLVLĊ

EyO L WĊVNQRWD« =QDMGXMH Z\UD] G]LHFLĊFD ]GROQRĞü G]LZLHQLD VLĊ ĞZLDW ZLG]LDQ\

L RGF]XZDQ\ RWXODQ\ MHVW NRORUDPL RSRZLHG]LDQ\ NUHVNą GáXWHP IUD]ą SRHW\FNą

]DWU]\PDQ\ZNDGU]HIRWRJUDILL

:3R]QDQLXRGE\ZDMąVLĊF\NOLF]QH:\VWDZ\0DOXMąF\FK1DXF]\FLHOL6SRW\NDMąVLĊ

QDXF]\FLHOH L LFK XF]QLRZLH 1DXF]\FLHOH±WZyUF\ ] RGZDJą SUH]HQWXMą WR FR WZRU]ą

QD JUDQLF\ F]DVX ER SUDFD SHGDJRJD MHVW Z\F]HUSXMąF\P F]DVRFKáRQQ\P ]DMĊFLHP

6ą ]DUD]HP VLHZFDPL EDNF\OL WZRU]HQLD ,QVSLUXMą VZRLFK XF]QLyZ GR RGZDĪQ\FK

SRV]XNLZDĔVSUDZLDMąĪHWDOHQW\XF]QLRZVNLHVą]DXZDĪDQH]DĞXF]QLRZLHXWDOHQWRZDQL

PRJą OLF]\ü QD ZVSDUFLH 0DMą ERZLHP GR F]\QLHQLD ] QDXF]\FLHOHP NWyU\ WDN MDN RQL

SU]HĪ\ZDXURNLLWUXG\WZyUF]HJRĪ\FLD1DXF]\FLHOHWZyUF\ZLHG]ąĪHUR]EXG]RQHSDVMH



$QQD3U]\E\OVND





Vą VPDNRZLWH MDN SR]LRPNL NWyU\FK XZRG]LFLHOVNL VPDN L ]DSDFK QDGDMą Ī\FLX VHQV

3DVMRQDFL]DĞZLHG]ąĪHSDVMLQLNWQLHSU]\QRVLZSXGHáHF]NXLĪHWRRQHQD]QDF]DMąĪ\FLH

LQG\ZLGXDOQ\P ĪDUHP 6SUDZLDMą ĪH NDĪG\ G]LHĔ PD EDUZĊ NV]WDáW WHPSHUDWXUĊ

DQLHMHVWW\ONRNROHMQ\P]D]QDF]HQLHPREHFQRĞFLLE\FLXNLELFHPVZRMHJRĪ\FLD

1DNRQLHFS\WDQLDLUHIOHNVMH

&]\ V]NRáD ZVSyáF]HVQD RGSRZLDGD QD S\WDQLH MDN XF]\ü Z ĞZLHFLH ]GRPLQRZDQ\P

SU]H]SU]HND]REUD]RZ\SRĞSLHFKWHVWRZDQLHF]\XF]HQLHVLĊMHVWSRU\ZDMąFąSU]\JRGą

L F]\ SU]\JRGD WD GDMąF UDGRĞü SR]QDZDQLD PXVL Z\VWDZLDü UDFKXQHN Z SRVWDFL

]DJXELHQLD ĞZLHĪRĞFL VSRMU]HQLD WDN EDUG]R FKDUDNWHU\VW\F]QHM GOD G]LHFL D WDNĪH

GOD WZyUFyZ F]\ PXVL SĊNQąü G]LHFLĊFH QLHER L XND]Dü VLĊ SU]HUDĪDMąFH REOLF]H

SĊG]ąFHJR]DZURWQLHĞZLDWD"

$ PRĪH MHGQą ] GUyJ RFDOHQLD ĞZLDWD L XORWQHJR QLHED G]LHFLĔVWZD MHVW V\JQDOL]RZDQH

ZF]HĞQLHM WZRU]HQLH UR]ZLMDQLH SRWHQFMDáX NUHDW\ZQHJR" 0RĪH P\ GRURĞOL NWyU]\

Ä]DSURVLOLĞP\´ GR ĞZLDWD SU]H] QDV VNRQVWUXRZDQHJR QDV]H G]LHFL SRZLQQLĞP\ ]DGEDü

R WR E\ QLH SĊNáR G]LHFLĊFH QLHER L QLH ]QLNQąá DQLRá NWyU\ MDN V]HSF]H

.V - 7ZDUGRZVNL ÄPyJáE\ SRGU]Hü NDĪG\ GUDPDW GR UR]G]LDáX RVWDWQLHJR´« : PLDUĊ

XSá\ZXF]DVXSU]\E\ZDQDPERZLHP]ZąWSLHĔWUDFLP\]áXG]HQLDPDP\ZVRELHUHV]WNL

HQWX]MD]PX XVLáXMHP\ VLĊ G]LZLü FKRü FRUD] EDUG]LHM ZLHU]\P\ Z VZRMą RVWDWHF]Qą

VáXV]QRĞüZZLHOXVSUDZDFKWĊVNQLP\GRXWUDFRQHJR]DWDUWHJROXEQDZHWMDNZVND]XMH

$0LOOHUZ\SDUWHJRG]LHFLĔVWZDGRWHMĞZLHĪRĞFLSU]HĪ\ü]MDNąG]LHFNRZELHJDZĞZLDW

SU]H]QDVSU]\JRWRZDQ\,VWDUDP\VLĊĪ\üEDUG]LHMOXEPQLHMXGROQLH]HVZ\PGUDPDWHP

LVWQLHQLDDOHEH]DQLRáDJG\ĪJR«]DJXELOLĞP\$PRĪHVSUDZLáE\RQĪHSU]\VLHGOLE\ĞP\

]G]LHFNLHPE\ÄQDVNUDMXF]DVXUD]HPEH]SRĞSLHFKXVáyZRWXOLüVLĊZRDOHPFLHSáHP

REGDU]\üVLĊXĞPLHFKX«´$3U]\E\OVND

, E\ü GOD G]LHFND ĨUyGáHP F]XáRĞFL L Z\UR]XPLDáRĞFL E\ü Ī\Zą NVLĊJą DOH QLH NVLĊJą

QLMDNą%\üVLHZFąSDVMLRGNU\ZFąWDOHQWyZLUDGRVQ\PĪQLZLDU]HPWHJRFRQDV]]DVLHZ

SU]\QLHVLH

']LĊNXMąF 3DĔVWZX ]D XZDJĊ SUDJQĊ ]DFKĊFLü ÄLGĨP\ V]XNDü SR]LRPHN PRĪH

QLHRGUD]XQDW\FKPLDVWDOHV]XNDMP\QDSHáQLDMP\NRV]\F]HNQDV]\FKGRĞZLDGF]HĔLFK

XZRG]LFLHOVNLPX]DOHĪQLDMąF\P]DSDFKHPLVPDNLHPSRJáĊELDMąFNRORU\WQDV]HJRĪ\FLD

Ä3HUDVSHUDDGDVWUD´SU]H]WUXG\GRJZLD]G





/LWHUDWXUD



:\GDZQLFWZD]ZDUWH

 *2/(0$1',QWHOLJHQFMDVSRáHF]QD3R]QDĔ'RP:\GDZ5HELV

 0,//(5$0XU\PLOF]HQLD:DUV]DZD3:1

 5$'8ē6.$ 6 %LDáH ]HV]\W\ :DUV]DZD  :\GDZ :$% 



1DXF]\FLHO±VLHZFDĪQLZLDU]DPRĪHNUHDWRUXF]QLRZVNLFKSDVML±RG\OHPDWDFKWZyUF]HJRQDXF]\FLHOD





 52%,1621 . 2EOLF]D XP\VáX  XF]ąF VLĊ NUHDW\ZQRĞFL .UDNyZ  :\GDZ

(OHPHQW

 6$/&+(5$8WDOHQWRZDQ\XF]HĔLMHJRZURJRZLH5]HV]yZ:\GDZ2ĞZLDWRZH

)RV]H

 6=0,'7.-7UHQLQJNUHDW\ZQRĞFL*OLZLFH:\GDZ+HOLRQ

 7$*25( 5 =DSDO VZRMą ODPSĊ 7RUXĔ  $JHQFMD :\GDZ+DQGORZD %U]HVNR



 72.$5&=8.26]DID.UDNyZ:\GDZ/LWHUDFNLH

 :,7.2:6.,/:\]ZDQLDDXWRU\WHWX.UDNyZ2ILF:\GDZ,PSXOV



$UW\NXá\]Z\GDZQLFWZFLąJá\FK

 5($'+:DUXQNLGODSRNRMX.ZDUWDOQLN3HGDJRJLF]Q\5QUV



















1,(3$6<:1,±.5($7<:1,±QDXF]\FLHOHLXF]QLRZLHQDOHNFMDFK

 ϭϳ

GU%HDWD.DSHOD%DJLĔVND

,QVW\WXW)LORORJLL3ROVNLHM8*

1LHSXEOLF]Q\2ĞURGHN'RVNRQDOHQLD1DXF]\FLHOLÄ&UHDWLYH´



1,(3$6<:1,±.5($7<:1,±QDXF]\FLHOHLXF]QLRZLHQDOHNFMDFK

.UHDW\ZQRĞüWRZ\P\ĞODQLHHNVSHU\PHQWRZDQLH

Z]UDVWDQLHU\]\NRZDQLHáDPDQLH]DVDG

SRSHáQLDQLHEáĊGyZLGREUD]DEDZD

       0DU\/RX&RRN

 :\QLNLEDGDĔSURZDG]RQ\FKSU]H]&HQWUDOQą.RPLVMĊ(J]DPLQDF\MQąSRWZLHUG]DMą

ĪH XF]QLRZLH Z V]NROH RG QDMPáRGV]\FK ODW XF]HQL Vą VFKHPDWyZ L Z ]ZLą]NX ] W\P QLH

UDG]ą VRELH ] ]DGDQLDPL QLHW\SRZ\PL Z NWyU\FK PXV]ą VDPRG]LHOQLH SRV]XNDü

UR]ZLą]DQLD1DSRGVWDZLH2JyOQRSROVNLHJR%DGDQLD8PLHMĊWQRĞFL7U]HFLRNODVLVWyZRND]DáR

VLĊĪHXF]QLRZLHQLHUDG]ąVRELH]]DGDQLDPLNWyUHRGELHJDMąRG]QDQ\FKLPVFKHPDWyZ

PLPRĪHSR]RVWDMąRQHZJUDQLFDFKLFKXPLHMĊWQRĞFL

:H ZVSyáF]HVQHM G\GDNW\FH LVWRWą SURFHVX QDXF]DQLD  XF]HQLD VLĊ QDGDO MHVW

]DáRĪHQLH ĪH XF]QLRZLH SRZLQQL SU]\VZDMDü VRELH SRGVWDZ\ XV\VWHPDW\]RZDQHM ZLHG]\

MDNUyZQLHĪ]GRE\ZDüRNUHĞORQH3RGVWDZą3URJUDPRZąXPLHMĊWQRĞFLSRSU]H]VDPRG]LHOQH

SRF]\QDQLDSR]QDZF]HZW\PHPSLU\F]QHRUJDQL]RZDQHSU]H]QDXF]\FLHODMDNLSRSU]H]

G]LDáDOQRĞü R FKDUDNWHU]H UHFHSF\MQ\P .RQFHSFMD WD XZ]JOĊGQLD QLH W\ONR UyĪQRURGQRĞü

L ZLHORĞü ]DGDĔ G\GDNW\F]Q\FK UHDOL]RZDQ\FK Z V]NRáDFK UyĪQ\FK W\SyZ DOH WDNĪH

F]\QQRĞFL QDXF]\FLHOD L XF]QLyZ RGSRZLDGDMąFH LQWHUDNF\MQHPX FKDUDNWHURZL W\FK

F]\QQRĞFL

&HOHP HGXNDFML MHVW PLĊG]\ LQQ\PL UR]ZLMDQLH ]DLQWHUHVRZDĔ ]GROQRĞFL WZyUF]\FK

LDNW\ZQRĞFLXF]QLyZ-HGQ\P]QDMZDĪQLHMV]\FKRJQLZZSURFHVLHQDXF]DQLDLZ\FKRZDQLD

MHVW RVRED QDXF]\FLHOD MHJR RVRERZRĞü SRVWDZD SU]\MĊW\ V\VWHP ZDUWRĞFL F]\ ZUHV]FLH

VSRVyE SURZDG]HQLD ]DMĊü F]\OL GREyU PHWRG L ĞURGNyZ G\GDNW\F]Q\FK 1DXF]\FLHO

ZW\PĪHSURFHVLHSHáQLZGDOV]\PFLąJXUROHSU]HZRGQLNDPHQWRUDNLHURZQLNDF]DVDPL

WHĪ DNWRUD $E\ MHGQDN Z\ZRáDü X XF]QLD SRWU]HEĊ HNVSHU\PHQWRZDQLD WZRU]HQLD

UR]ZLMDQLDVLĊQDOHĪ\GDüPXSU]\NáDGSU]\NáDGNUHDW\ZQHJRQDXF]\FLHOD

1D LOH ERZLHP NUHDW\ZQ\ EĊG]LH XF]HĔ NWyUHJR QDXF]\FLHO RG ]DZV]H VWRVXMH WH

VDPH PHWRG\ FKRüE\ QDZHW DNW\ZL]XMąFH DOH MHGQDN Z ]DáRĪHQLDFK SRGREQH" : MDNL

VSRVyE PRĪQD ]DFKĊFLü JR GR RGNU\ZDQLD VNRUR QLH GDMH PX VLĊ SUDZD GR SRSHáQLDQLD

EáĊGyZ RGELHUDMąF MH WDNĪH VRELH" 'ODF]HJR QDXND QLH PRĪH E\ü GOD XF]QLD ]DEDZą

OHF]PXVLE\üVSUDZąÄĞPLHUWHOQLHSRZDĪQą´RGSRZLHG]LDOQą"

3UDZGRSRGREQLH EĊG]LH WR XF]HĔ ELHUQ\ NWyUHJR VXNFHV ]DOHĪHü EĊG]LH

RG F]\QQLNyZ ]HZQĊWU]Q\FK SR]RVWDMąF\FK SR]D MHJR NRQWUROą WM RG ĨUyGHá GREUHJR

GU%HDWD.DSHOD%DJLĔVND

 ϭϴ



SU]\JRWRZDQLD PHU\WRU\F]QHJR L PHWRG\F]QHJR QDXF]\FLHOD ZáDVQHM LQWHOLJHQFML

L ]GROQRĞFL -HĪHOL WHQ XF]HĔ QLH RSDQXMH MDNLHMĞ SDUWLL PDWHULDáX REZLQLDü EĊG]LH ĨUyGáD

NRPSHWHQFMHQDXF]\FLHODDOERVLHELHVDPHJR±GRNRQXMąFVDPRRFHQ\ÄMHVWHPJáXSL´

: NDĪG\P SU]\SDGNX XF]HĔ WHQ SRGGD VLĊ JG\Ī VWDQ MHJR XP\VáX MHVW

QLHVDPRG]LHOQ\ .RQFHQWUXMH VLĊ RQ SU]HGH ZV]\VWNLP QD VSRG]LHZDQ\FK QHJDW\ZQ\FK

Z\QLNDFK RUD] QD QLHPRĪQRĞFL RVLąJQLĊFLD GRVNRQDáRĞFL 6FKHPDW\F]QRĞü G]LDáDĔ

QDXF]\FLHOD QD OHNFML Z\]ZDOD Z XF]QLX W\ONR G]LDáDQLD ELHUQH SRGSRU]ąGNRZXMąFH JR

SURFHVRZL G\GDNW\F]QHPX SR]EDZLD JR PRĪOLZRĞFL SRGHMPRZDQLD SUyE QDZHW

]DNRĔF]RQ\FK ILDVNLHP SRGFKRG]HQLD NLONDNURWQLH GR WHJR VDPHJR SUREOHPX

LZ\FRI\ZDQLDVLĊRGáRĪHQLD]DGDQLDÄQDSyĨQLHM´Z\PDJDGRMU]DáRĞFLGRXF]HQLDVLĊ

6]NRáD VWDZLD SU]HG QDXF]\FLHOHP QRZH Z\]ZDQLD 1LH Z\VWDUF]\ MXĪ W\ONR

G\VSRQRZDü ZLHG]ą 3RWU]HED ]PLDQ\ VSRVREX SRVWU]HJDQLD V]NRá\ MDNR PLHMVFD

JG]LH SU]HND]XMH VLĊ IDNW\ L GHILQLFMH D EáĊG\ SRGNUHĞOD VLĊ QD F]HUZRQR DE\ OHSLHM

]DSDGá\ Z SDPLĊü XF]QLRZL NWyU\ MH SRSHáQLá 2EHFQLH Z HGXNDFML SRWU]HEQD MHVW

SU]HVWU]HĔ QD EáąG]HQLH L QD NUHDW\ZQRĞü 0RĪH ]DPLDVW F]HUZRQ\FK GáXJRSLVyZ XĪ\ZDü

LQQ\FK NRORUyZ L QLH SR WR DE\ ZVND]Dü EáĊG\ DOH SR WR E\ ]D]QDF]\ü WH XPLHMĊWQRĞFL

NWyUH XF]HĔ ZáDĞQLH ]GRE\á :DĪQH MHVW WR DE\ Z V]NROH QDXF]\FLHO ]DF]ąá SU]HáDP\ZDü

RERZLą]XMąFH VFKHPDW\ Z\]ZROLá ZáDVQą NUHDW\ZQRĞü ZSá\ZDMąF QD NUHDW\ZQRĞü

XF]QLyZ

:J.U]\V]WRID-6]PLGWDNUHDW\ZQRĞüWRÄ]GROQRĞüF]áRZLHNDGRZPLDUĊF]ĊVWHJR

JHQHURZDQLD QRZ\FK L ZDUWRĞFLRZ\FK Z\WZRUyZ U]HF]\ LGHL PHWRG G]LDáDQLD LWG´

0RĪQD ZLĊF V]XNDü RGSRZLHGQLNyZ NUHDW\ZQRĞFL Z WZyUF]RĞFL RG áDF FUHDWLR ±

WZRU]HQLH

1DWXUDOQDNUHDW\ZQRĞüMHVWFKDUDNWHU\VW\F]QDGODPDá\FKG]LHFLGRURNXĪ\FLD

NWyUH SR]QDMą RWDF]DMąF\ ĞZLDW L NUHXMą VZRMą U]HF]\ZLVWRĞü Z VSRQWDQLF]QHM ]DEDZLH

SRQLHZDĪ ZV]\VWNR GOD QLFK MHVW QRZH :UD] ] QDE\ZDQLHP GRĞZLDGF]HQLD SURSRUFMH

P\ĞOHQLD NUHDW\ZQHJR DNW\ZQHJR L UHDNW\ZQHJR ]PLHQLDMą VLĊ : PRPHQFLH ZHMĞFLD

Z VWUXNWXUĊ V]NRá\ SRWHQFMDá NUHDW\ZQRĞFL VSDGD JG\Ī ]RVWDMH RJUDQLF]RQ\

SU]H]VFKHPDW\]DFMĊZ\NRQ\ZDQ\FK]DGDĔNWyUDVSU]\MDP\ĞOHQLXUHDNW\ZQHPX

.UHDW\ZQRĞü G]LHFND QDOHĪ\ SLHOĊJQRZDü DE\ QLH ]RVWDáD ]DEORNRZDQD 'R WHJR

SRWU]HEXMH RQR Z\REUDĨQL VSRQWDQLF]QRĞFL PDU]HĔ SRP\VáRZRĞFL RUD] UHIOHNVML

:\REUDĨQLDGRVWDUF]DWZyUF]\FKSRP\VáyZQDWRPLDVWG]LĊNLVSRQWDQLF]QRĞFLNUHDW\ZQRĞü

SR]RVWDMHDNW\ZQD

5R]ZLMDQLH NUHDW\ZQRĞFL G]LHFL L PáRG]LHĪ\ SU]H] QDXF]\FLHOL MHVW ]DGDQLHP

QLH]Z\NOH RGSRZLHG]LDOQ\P L WUXGQ\P :\PDJD SU]HGH ZV]\VWNLP SU]HNRQDQLD

ĪH Z NDĪGHM MHGQRVWFH WNZL SRWHQFMDá WZyUF]\ L GU]HPLą SUHG\VSR]\FMH GR NUHDW\ZQHJR

P\ĞOHQLD L G]LDáDQLD 1DXF]\FLHO NWyU\ SUDJQLH SRSU]H] VZą SUDFĊ ZVSLHUDü WZyUF]H

G]LDáDQLD XF]QLyZ VDP PXVL E\ü EDUG]R DNW\ZQ\ 3U]HGH ZV]\VWNLP PXVL E\ü RVREą

1,(3$6<:1,±.5($7<:1,±QDXF]\FLHOHLXF]QLRZLHQDOHNFMDFK

 ϭϵ



R JáĊERNLHM VDPRĞZLDGRPRĞFL L XPLHMĊWQRĞFL UHDOL]RZDQLD ZáDVQ\FK SODQyZ Ī\FLRZ\FK

L ]DZRGRZ\FK : VZRMHM SUDF\ SRZLQLHQ SRGHMPRZDü G]LDáDQLD PDMąFH QD FHOX

XĞZLDGRPLHQLHVZRLPXF]QLRPLĪVąDNW\ZQ\PLXF]HVWQLNDPLSURFHVXG\GDNW\F]QHJR

1DXF]\FLHO SUDJQLH SU]\JRWRZDü XF]QLD DNW\ZQHJR GOD NWyUHJR XF]HQLH VLĊ MHVW

F]\PĞFRURELVDPLWRRGQLHJR]DOHĪ\VXNFHVOXESRUDĪND7DNLXF]HĔZLHĪHZDĪQHVą

RGSRZLHGQLHGODQLHJRĨUyGáDSRWUDILRNUHĞOLüVZRMHSUREOHP\ZQDXFHLMHSU]H]Z\FLĊĪDü

VDP VSUDZG]D F]\ L QD LOH ]UR]XPLDá GDQ\ PDWHULDá MHGQ\P VáRZHP  SU]HMPXMH

RGSRZLHG]LDOQRĞü L NRQWUROĊ QDG ZáDVQą HGXNDFMą $NW\ZQ\ XF]HĔ Z SURFHVLH

G\GDNW\F]Q\PMHVWVDPRG]LHOQ\VNRQFHQWURZDQ\QDSURFHVLHÄFRSRZLQLHQWHUD]]URELü"´

SRSUDZLHVWDQXDQLHQDGRVNRQDáRĞFLLW\PFRSR]\W\ZQH.UHDW\ZQ\QDXF]\FLHOSRZLQLHQ

FKDUDNWHU\]RZDüVLĊERJDWąZ\REUDĨQLąSRP\VáRZRĞFLąL VSRVWU]HJDZF]RĞFLą D SU]HGH ZV]\VWNLP

SRZLQLHQ VWDUDü VLĊ XQLNDü VFKHPDWyZ XWUZDORQ\FK Z V]NROQHM U]HF]\ZLVWRĞFL L JRWRZ\FK

Z]RUyZ SRVWĊSRZDQLD Z NDĪGHM V\WXDFML :LH ĪH NDĪGH G]LHFNR MHVW LQQH PD ZáDĞFLZH

W\ONRVRELHSUHG\VSR]\FMHUR]ZRMRZHUR]EXG]RQHLQQHURG]DMHLQWHOLJHQFMLZLHORUDNLFKZJ

*DUGQHUD GODWHJR QDOHĪ\ GR WDNLHJR XF]QLD SRGFKRG]Lü Z VSRVyE LQG\ZLGXDOQ\

QD SRGVWDZLH SU]HSURZDG]RQ\FK GLDJQR] L REVHUZDFML .LHG\ QDXF]\FLHO XVWDOL

SUHG\VSR]\FMHVZRLFKXF]QLyZSRWUDILGREUDüPHWRG\LIRUP\SUDF\DGHNZDWQHGRSRWU]HE

L NUHDW\ZQRĞFL ZáDVQ\FK XF]QLyZ NWyUH]ZLĊNV]DMą VNXWHF]QRĞü QDXF]DQLD L XF]HQLD VLĊ

PRW\ZXMą XF]QLyZ GR G]LDáDQLD GDMą PRĪOLZRĞü UR]ZLMDQLD WZyUF]HJR P\ĞOHQLD

NUHDW\ZQRĞFL XF]QLD RUD] ZáDVQHM LQWHJUXMą ZLHG]Ċ ] UyĪQ\FK SU]HGPLRWyZ XF]ą

XPLHMĊWQRĞFL ZVSyáSUDF\ L NRPXQLNDFML Z JUXSLH RUD] XPLHMĊWQRĞFL RUJDQL]RZDQLD SUDF\

ZáDVQHMLLQQ\FK

.UHDW\ZQHQDXF]DQLHWRNRQVWUXRZDQLHOHNFMLZWDNLVSRVyEDE\E\áDRQDFLHNDZD

LXF]\áDWZyUF]HJRP\ĞOHQLDWMP\ĞOHQLDQDFHFKRZDQHJRáDWZRĞFLąNUHRZDQLDSRP\VáyZ

HODVW\F]QRĞFLą RU\JLQDOQRĞFLą ZUDĪOLZRĞFLą ]GROQRĞFLą XRJyOQLDQLD FLHNDZRĞFLą

VWDUDQQRĞFLą SU]\MHPQRĞFLą Z\QLNDMąFą ] WZRU]HQLD L SU]HGH ZV]\VWNLP SUDFRZLWRĞFLą

RUD]Z\WUZDáRĞFLą6]NRáDWRPLHMVFHGODOXG]LP\ĞOąF\FKW\FKZáDZNDFKLW\FKVWRMąF\FK

SU]HG QLPL GODWHJR SU]HND]XMąF LQIRUPDFMH SRZLQQD RQD XF]\ü DQDOL]\ RFHQ\

DV]F]HJyOQLHVWDZLDQLDS\WDĔJG\ĪÄS\WDWHQNWRQLHZLHDQLHWHQNWRZLH´

1DNRPSHWHQFMHQDXF]\FLHODVNáDGDMąVLĊXPLHMĊWQRĞFLPHU\WRU\F]QHG\GDNW\F]QH

LSV\FKRORJLF]QHDOHNRPSHWHQFMHNUHDW\ZQHJRQDXF]\FLHODZ\NUDF]DMąSR]DWHQVFKHPDW

NV]WDáFHQLD ]DZRGRZHJR SRQLHZDĪ Z\PDJDMą FLąJáHJR GRVNRQDOHQLD SRV]XNLZDQLD

QRZ\FK PHWRG VSRVREyZ L FKZ\WyZ RUD] Z\]ZDODMą ]DSDá SR]QDZF]\ 1DXF]\FLHO

NWyU\ ]D NDĪG\P UD]HP ]DGDMH VRELH S\WDQLH ± ÄFR PRJĊ SRSUDZLü"´ ÄFR ]URELü

E\ SREXG]Lü PRLFK XF]QLyZ GR P\ĞOHQLD L G]LDáDQLD"´ ÄMDN XGRVNRQDOLü WHQ PDWHULDá

DE\ Z\]ZROLü WZyUF]RĞü XF]QLyZ"´ UR]ZLMD ZáDVQą NUHDW\ZQRĞü DOH WDNĪH ZSá\ZD

QD UR]ZyM SV\FKRG\GDNW\NL Z NWyUHM QDMZDĪQLHMV]H Vą GRVWRVRZDQH GR PRĪOLZRĞFL

LSRWU]HEXF]QLDPHWRG\RUD]IRUP\SUDF\Z\QLNDMąFH]MHJRRVRERZRĞFLLRF]HNLZDĔ

GU%HDWD.DSHOD%DJLĔVND

 ϮϬ



,QQRZDF\MQRĞü QDXF]\FLHOD Z SRGHMĞFLX GR UHDOL]DFML WUHĞFL SURJUDPRZ\FK

LNV]WDáWRZDQLXNRPSHWHQFMLNOXF]RZ\FKXF]QLyZZSá\ZDQDWRĪHSUDFDQDOHNFMLVWDMHVLĊ

GOD XF]QLD SU]\JRGą L Z\]ZDOD SR]\W\ZQH HPRFMH D SRE\W Z V]NROH QLH MHVW GOD XF]QLD

XGUĊNą OHF] Z\]ZDQLHP .UHDW\ZQRĞü QDXF]\FLHOD QLH SRZLQQD RJUDQLF]Dü VLĊ W\ONR

GR RUJDQL]DFML OHNFML F]\ ]DMĊü GRGDWNRZ\FK 3UDZR RĞZLDWRZH SR]ZDOD QDXF]\FLHORZL

QD NRQVWUXRZDQLH DXWRUVNLFK SURJUDPyZ QDXF]DQLD F]\ WHĪ PRG\ILNRZDQLD W\FK MXĪ

LVWQLHMąF\FKZWDNLVSRVyEDE\SREXG]DüFLHNDZRĞüSR]QDZF]ąXF]QLyZLPRW\ZRZDüLFK

GRVDPRG]LHOQHJRSRV]XNLZDQLDRGSRZLHG]LQDS\WDQLD

5ROą QDXF]\FLHOD Z NUHDW\ZQ\P SURFHVLH G\GDNW\F]Q\P MHVW WZRU]HQLH ZVSyOQRW\

EDGDZF]HM ] XF]QLDPL L XF]HVWQLF]HQLH Z GLDORJX MDNR ZVSyOQ\P SU]HGVLĊZ]LĊFLX

SRGąĪDQLH Z P\ĞOHQLX ]D VZ\PL XF]QLDPL QDXF]DQLH VWUDWHJLL SRWU]HEQ\FK

GR UR]ZLą]\ZDQLD SUREOHPyZ Z VSRVyE WZyUF]\ RUD] SRPDJDQLH Z RGNU\ZDQLX

XF]QLRZVNLFKWDOHQWyZ

: SRVWDZLH NUHDW\ZQHJR QDXF]\FLHOD ZDĪQH MHVW SRGHMĞFLH HPRFMRQDOQH SHáQH

]DDQJDĪRZDQLDSRF]XFLDKXPRUXRWZDUWRĞFLQDWRFRQRZH:\PDJDVLĊRGQDXF]\FLHOD

SU]HGH ZV]\VWNLP RGZDJL Z SRGHMPRZDQLX GHF\]ML Ī\F]OLZRĞFL ZREHF XF]QLyZ

RUD]XPLHMĊWQRĞFLZSU]HáDP\ZDQLXEDULHUNRPXQLNDF\MQ\FK]XF]QLDPL

.UHDW\ZQH QDXF]DQLH ZSá\ZD QD PRGHO DEVROZHQWD NDĪGHJR W\SX V]NRá\

NWyU\ G]LĊNL QLHPX ]RVWDMH Z\SRVDĪRQ\ Z XPLHMĊWQRĞü UR]SR]QDZDQLD L UR]ZLą]\ZDQLD

SUREOHPyZFHFK\Z\PDJDQHQDZVSyáF]HVQ\PU\QNXSUDF\

1DXF]\FLHODVWDWXVWRĪVDPRĞFLÄRVLąJQLĊWHM´





GU$GULDQD%DUVND,QVW\WXW3HGDJRJLNL

$NDGHPLL0DU\QDUNL:RMHQQHMZ*G\QL





1DXF]\FLHODVWDWXVWRĪVDPRĞFLRVLąJQLĊWHM



0LDáDP QD SRF]ąWNX WDNą P\ĞO SU]HZRGQLą REVHUZXMąF 3DĔVWZD 6WZLHUG]LáDP

ĪHPyZLP\QLHGRW\FKRVyEFRWU]HEDQDXF]\FLHOLSDVMRQDWyZQDXF]\FLHOLNWyU]\VLĊ

FLąJOH UR]ZLMDMą ,P PyZLP\ R U]HF]DFK ]XSHáQLH RF]\ZLVW\FK 3RZLQQL WX E\ü

QDXF]\FLHOH NWyU\FK QLH PD NWyU]\ QLH PDMą SRP\VáX QD VZyM ]DZyG 3URV]Ċ 3DĔVWZD

MDRW\PSRVWDUDPVLĊPyZLüNUyWNRQDWHPDWL]]XSHáQLHLQQHJRSXQNWXZLG]HQLD

-HVWHP Z\NáDGRZFD SHGDJRJLNL D ZLHF SR]ZyOFLH ĪH ]DF]QĊ RG IUDJPHQWyZ

WHNVWyZDXWRUyZNWyU]\VąQDSHZQR]QDQL3DĔVWZXSURIHVRU=E\V]NR0HORVLNL7RPDV]

6]NXGODUHN 1DSLVDOL RQL RVWDWQLR ĞZLHWQą SXEOLNDFMĊ NWR F]\WDá D QD SHZQR F]\WDOL

ZV]\VF\ WX REHFQL WHQ ZLH ĪH Vą WR SDQRZLH QLH]Z\NOH ]G\VWDQVRZDQL L LURQLF]QLH

QDVWDZLHQLGRĪ\FLDF]\OLNWRĞSRGREQ\GRPQLH2WRIUDJPHQW]NVLąĪNLW\FKDXWRUyZ

SW.XOWXUDWRĪVDPRĞüHGXNDFMDÄ:LĊNV]RĞüQDXF]\FLHOL]XSRGREDQLHPZFKRG]LZUROĊ

QDXF]\FLHOD SUDZG\ L ZLHG]\ ZLHF WRĪVDPRĞü MHVW SUDNW\NRZDQD L XU]HF]\ZLVWQLDQD

Z FRG]LHQQ\P Ī\FLX V]NRá\ ,FK PDáH QDMPQLHMV]H F]ĊVWR QLHXĞZLDGRPLRQH SHáQH

NRPSOHNVyZWHRULHQDWHPDWU]HF]\ZLVWRĞFLVWDMąVLĊGODXF]QLyZRERZLą]XMąFH:WUDNFLH

LQWHUDNFML ] XF]QLDPL PR]ROQLH Z\NXZD VLĊ G]LHĔ SR GQLX PLHVLąF SR PLHVLąFX LFK

WRĪVDPRĞü SRF]XFLH Z\ĪV]RĞFL DOER ÄNRPSOHNV QLHXGDF]QLND´ RULHQWDFMĊ QD ZVSyáSUDFĊ

DOER U\ZDOL]DFMĊ QDZHW E\FLH V]F]HU\P DOER SRFKZDáĊ NáDPVWZD´ 1DXF]\FLHO ZFKRG]L

ZUROĊRF]\PSLV]ąDXWRU]\SU]HGVWDZLFLHODZáDG]\IRUPDOQHM LPRUDOQHMVĊG]LHJR

WHRUHW\F]QLHOXESUDNW\F]QLHRFHQLDMąFHJRZLHG]ĊNDSáDQDSRSU]H]FHOHEURZDQLHVZRMHM

ZáDG]\SROLFMDQWDNLHURZDQLHUXFKHPQDGXĪHMSU]HUZLHGHWHNW\ZD.WRU]XFLáĞFLHUNą

Z=G]LVLD"DQDGHZV]\VWNRPĊGUFDMDZDPWRZV]\VWNRZ\MDĞQLĊDNVMRORJDMDZDP

SRZLHP MDN E\ü SRZLQQR L IXWXURORJD MD ZDP SRZLHP MDN ] SHZQRĞFLą EĊG]LH¶¶

ĝZLHWQ\ IUDJPHQW PRĪH WURFKĊ SU]\GáXJL DOH ]DSUDV]DP GR SU]HMU]HQLD WHM SXEOLNDFML

3URV]Ċ 3DĔVWZD QD WHPDW WHJR MDNL QDXF]\FLHO SRZLQLHQ E\ü PRMD ZVSDQLDáD

SU]HGPyZF]\QL MXĪ SRZLHG]LDáD =UHV]Wą QLH PXV]Ċ 3DĔVWZX PyZLü NDĪG\ SRGUĊF]QLN

] SHGHXWRORJLL PyZL MDNL QDXF]\FLHO E\ü SRZLQLHQ -HGHQ QDVWDZLD VLĊ QD GLDORJ

LQWHUDNW\ZQH VáXFKDQLH GUXJL RF]\ZLĞFLH Z\]QDF]D SRGPLRWRZRĞü NDĪG\ F]áRZLHN QLH

]ZUDFDMąF XZDJL QD ZLHN PXVL SRVLDGDü JRGQRĞü UR]XPQRĞü LWG 3DĔVWZR VDPL

GRVNRQDOHZLHG]ąFRURELFLHGREU]H

&KFLDáDP MHV]F]H ]ZUyFLü WHĪ XZDJĊ QD NROHMQą SXEOLNDFMĊ -HVW WR NVLąĪND SDQL

SURIHVRU+HQU\NL.ZLDWNRZVNLHM7RĪVDPRĞü]DZRGRZDQDXF]\FLHOL,QDW\PFKFLDáE\PVLĊ

VNXSLü *G\E\P 3DĔVWZD ]DS\WDáD FR R]QDF]D WRĪVDPRĞü NDĪG\ MDN MHGHQ PąĪ

RGSRZLHG]LDáE\QDS\WDQLHĪHWRĪVDPRĞüR]QDF]DWRNLPMHVWHP $OHJG\E\P]DS\WDáD

GU$GULDQD%DUVND







] MDNLFK HOHPHQWyZ VNáDGD VLĊ WRĪVDPRĞü ]DZRGRZD MXĪ E\ E\á\ ]DSHZQH UyĪQH

RGSRZLHG]LQDWHQWHPDW2WyĪQDWRĪVDPRĞü]DZRGRZąQDXF]\FLHOLVNáDGDVLĊXF]HOQLD

NWyUą NRĔF]ą RUD] LQVW\WXFMD Z NWyUHM SRGHMPXMĊ SUDFĊ , PDP\ WHUD] GZD ZDULDQW\ 

SR]\W\ZQ\ L QHJDW\ZQ\ -HĞOL NRĔF]\ VLĊ ĞZLHWQą XF]HOQLĊ SU]\SXĞüP\ 8QLZHUV\WHW

-DJLHOORĔVNLLSRGHMPXMHSUDFĊZV]NROHRZ\VRNLPSR]LRPLHNV]WDáFHQLDF]\OLWHQDV]H

ZV]HONLH/2]PDWXUDPLPLĊG]\QDURGRZ\PLWRMHVWZDULDQWSR]\W\ZQ\1HJDW\ZMHĪHOL

NRĔF]\ VLĊ PLHUQą XF]HOQLĊ L SRGHMPXMĊ SUDFĊ Z V]NROH R EDUG]R QLVNLP SR]LRPLH

QDXF]DQLD , WX SRMDZLD VLĊ MHV]F]H LQQ\ SUREOHP FR PD ]URELü PáRG\ F]áRZLHN

NWyU\NRĔF]\SU]\SXĞüP\8-LSRGHMPXMHSUDFĊZV]NROHRQLVNLPSR]LRPLHNV]WDáFHQLD"

,RGZURWQLHFRPD]URELüDEVROZHQWNWyU\NRĔF]\XF]HOQLĊRQLVNLPSR]LRPLHPLHUQą

L SRGHMPXMH SUDFĊ Z V]NROH R Z\VRNLP SR]LRPLH QD SU]\NáDG ] Wą PLĊG]\QDURGRZą

PDWXUą" : NVLąĪFH QD WH ZV]\VWNLH ]DJDGQLHQLH RGSRZLDGD SDQL SURIHVRU .ZLDWNRZVND

-DVLĊW\PQLHEĊGĊ]DMPRZDáDPQLH]DLQWHUHVRZDáSUREOHPVWDWXVXWRĪVDPRĞFL

$XWRUND SU]HEDGDáD NLOND RVyE SU]HSUDV]DP NLOND¶¶ MHVW Z FXG]\VáRZLX

2QD RSLHUDMąF VLĊ QD NRQWHNĞFLH WRĪVDPRĞFL (ULNVRQD Z\UyĪQLD  VWDWXV\ WRĪVDPRĞFL

]DZRGRZHMQDXF]\FLHOD2WyĪSLHUZV]\MHVWWRVWDWXVWRĪVDPRĞFL]DZRGRZHMRVLąJQLĊWHM

GUXJL VWDWXV WRĪVDPRĞFL PRUDWRU\MQHM WU]HFL VWDWXV WRĪVDPRĞFL QDGDQHM

L ZUHV]FLH VWDWXV WRĪVDPRĞFL UR]SURV]RQHM 1LH PXV]Ċ PyZLü ĪH MDNNROZLHN EU]PL

WR SRMHFLH VWDWXV WRĪVDPRĞFL RVLąJQLĊWHM WR MHVW WHQ QDMFXGRZQLHMV]\ VWDWXV

GOD QDXF]\FLHOD WHQ NWyU\ Z\ WXWDM 3DĔVWZR PDFLH -HVWHĞFLH VSHáQLHQL ZLHFLH MDNL MHVW

ZDV]REV]DU]DLQWHUHVRZDĔZLHFLHMDNVLĊGDOHMUR]ZLMDüMDNąGURJąSyMĞü0DFLHVWDWXV

WRĪVDPRĞFLRVLąJQLĊWHM3U]HFKRG]ĊGRNROHMQHJRVWDWXVXWRĪVDPRĞFLPRUDWRU\MQHM

2VRED]W\PVWDWXVHPZFLąĪQLHZLHFRWDNQDSUDZGĊURELLZMDNLVSRVyEPDGDOHMWUZDü

Z ]DZRG]LH &]\QL SUyE\ MDNLHĞ HNVSHU\PHQW\ FRĞ SU]HF]\WD LWG 7DND RVRED ZFLąĪ

SUyEXMHZFLąĪF]XMHQLHGRV\W$OHMDNGáXJRPRĪQDSUyERZDü".LHG\ĞPXVLQDVWąSLüHWDS

RVLąJQLĊFLD VWDWXVX WRĪVDPRĞFL SLHUZV]HM 7U]HFL VWDWXV WRĪVDPRĞFL QDGDQHM SURV]Ċ

3DĔVWZD WR MHVW WDNL W\S QDXF]\FLHOD NWyU\ QLH ZLH Z MDNL VSRVyE QDXF]Dü QLH ELHU]H

SRGXZDJĊZáDVQHMRVRERZRĞFL8ZDĪDĪHVDPMHVWQLHFLHNDZ\VPXWQ\DOHSU]\SRPLQD

VRELH ĪH Z V]NROH ĞUHGQLHM SRGREDá VLĊ MHM F]\ MHPXSHZLHQ QDXF]\FLHO L JR SR SURVWX

ÄSDSXJXMH´  ]DFKRZXMH VLĊ WDN MDN VDPR SRGREQLH QDXF]D IRUPXMH L Z\UDĪD ]GDQLD

MĊ]\N 2F]\ZLĞFLH QLH PXV]Ċ PyZLü ĪH WDN QLH PRĪQD URELü WR MHVW IDáV] ER SU]HFLHĪ

NDĪG\]QDVPDVZRMąRVRERZRĞüMHVWQLH]Z\NáąNRORURZąLQG\ZLGXDOQRĞFLąDZLĊFWR

ĪHMDVRELHWXSRVLHG]ĊLSRPDFKDPUĊNRPDQLH]QDF]\ĪHWRSRGREDVLĊSDQLVLHG]ąFHM

ZSLHUZV]\PU]ĊG]LHERRQDPDLQQąRVRERZRĞüRQD]XSHáQLHLQDF]HMFKFLDáDE\QDXF]Dü

PáRGHJRF]áRZLHND2VWDWQLVWDWXVWRĪVDPRĞFLUR]SURV]RQHM±MHVWQDMJRUV]\ERWX

Z\VWĊSXMH ZLHOH SRP\VáyZ ] NWyU\FK QLF QLH Z\QLND NRQLHF NURSND 3DQL SURIHVRU

ZRPDZLDQHMSXEOLNDFMLZ\VQXZDZQLRVNLWZLHUG]ąFĪHQDXF]\FLHOHZROąSU]HGPLRWRZRĞü

F]\OLQLHGRVWU]HJDMąQLHED]XMąQDGLDORJXQLHZLHG]ąFRWRMHVWDNW\ZQHVáXFKDQLHLWG

1DXF]\FLHODVWDWXVWRĪVDPRĞFLÄRVLąJQLĊWHM´







0QLH MHGQD U]HF] MHGQR ]GDQLH ]DLQWU\JRZDáR SURIHVRU .ZLDWNRZVND QDSLVDáD ĪH MHVW

WR REURQD SU]HG LQQRĞFLą $ LQQRĞü WR MHVW FRĞ R F]\P SDQLH SU]HGH PQą FXGRZQLH

SRZLHG]LDá\ -D SR SURVWX SRZWyU]Ċ LQQRĞü WR MHVW WHQ XF]HĔ NWyU\ ]DGDMH S\WDQLD

LQQRĞü WR MHVW E\ü PRĪH WHQ XF]HĔ NWyU\ PD ZLĊNV]ą ZLHG]Ċ ER PRĪH GDQ\ WHPDW

F]\]DJDGQLHQLHMHVWMHJRSDVMą$P\W\ONRSU]\JRWRZXMHP\ZHGáXJZ]RUyZ:LĊFLQQRĞü

Z\]QDF]D SRND]XMH FDá\ SR]yU QDXF]DQLD WDNLHJR SHGDJRJD 7X PXV]Ċ ]DF\WRZDü

ÄVSUDZLD G\VRQDQV QRWRU\F]QLH ZVND]XMH QD SRWU]HEĊ SU]\JOąGDQLD VLĊ VRELH¶¶ -D E\P

ZV]\VWNLP Ī\F]\áD W\FK LQQ\FK XF]QLyZ ER RQL SRZRGXMą ĪH VLĊ ]DVWDQDZLDP\

MDN PyZLáD SDQL GRNWRU SU]HGH PQą FR SRV]áR QLH WDN SRGF]DV OHNFML ĩH QDV] -DĞ

F]\ $JDWND ]DFKRZDOL VLĊ LQDF]HM ,QQRĞü E\ZD WHĪ UHIOHNVMą GR GDOV]\FK SRV]XNLZDĔ

GOD QDXF]\FLHODSDVMRQDW\ QLF GRGDü QLF XMąü 1D W\P ]DNRĔF]Ċ 6HUGHF]QLH G]LĊNXMĊ

Ī\F]Ċ3DĔVWZXVDP\FKVXNFHVyZ



7HNVW SU]\JRWRZDQ\ QD SRGVWDZLH Z\VWąSLHQLD GU $GULDQ\ %DUVNLHM SRGF]DV ,; 6HVML

0HWRG\F]QHM Z 3HGDJRJLF]QHM %LEOLRWHFH :RMHZyG]NLHM Z *GDĔVNX Z GQLX  OXWHJR

U



.UHDW\ZQRĞüQDXF]\FLHOLQD%LDáRUXVL





/XGPLáD&KDNXQRYD

:\G]LDá3V\FKRORJLLL3HGDJRJLNL

$NDGHPLL0HG\F]QHMZ*URGQLH





.UHDW\ZQRĞüQDXF]\FLHOLQD%LDáRUXVL





© © KREATYWNY NAUCZYCIEL – KREATYWNY NAUCZYCIEL – NOWOCZESNE

NOWOCZESNE SPO SPOŁ ŁECZE ECZE ē ē STWO STWO t t

Projekt pomocy rozwoju kreatywnoĞci w pracy młodego

nauczyciela – wychowawcy

Autor: Ludmiła Czekunowa Akademia Medyczna w Grodnie

BiałoruĞ

Wydział Psychologii i Pedagogiki 2012-02-15

 

6\VWHP\ HGXNDF\MQH Z 3ROVFH L QD %LDáRUXVL Vą WURFKĊ RGPLHQQH DOH MHVW FRĞ

ZVSyOQHJR  QDXF]\FLHOH Vą SRGREQL WHPDW\ Vą SRGREQH L XF]QLRZLH WHĪ QLHZLHOH VLĊ

UyĪQLą :F]HĞQLHM SUDFRZDáDP SU]H]  ODW Z V]NROH MDNR QDXF]\FLHOND 7HUD] SUDFXMĊ

MDNRZ\NáDGRZFDZ$NDGHPLL0HG\F]QHMZ*URGQLHQD:\G]LDOH3V\FKRORJLL

3U]H] WU]\ ODWD SURZDG]LáDP ZVSyOQ\ PLĊG]\QDURGRZ\ SURMHNW NWyU\ SRZVWDá

ZH ZVSyáSUDF\ ] /LWZLQDPL 'RMHĪGĪDáDP QD UyĪQH ZDUV]WDW\ GRNV]WDáFDMąFH

NWyUH RGE\ZDá\ VLĊ QD WHUHQLH /LWZ\ Z\FKRG]ąF ] ]DáRĪHQLD ĪH DE\ QDXF]Dü LQQ\FK

PXV]ĊSRND]DüĪHVDPDWRZLHPSRWUDILĊLPRJĊVLĊW\PL]DVREDPLG]LHOLü]LQQ\PL



























Wspólczesna szkola ksztalcenia nauczycieli skierowana jest na uczenie przyszlych nauczycieli, którzy powinni byc w pelni profesjonalni, majacy

mozliwosc realizacji swoich kompetencji w praktyce.

Polaczenie wychowania i nauczania oraz twórczosci

$OH

Jakosc wychowania studentów powinna znajdowac sie w proporcjonalnej zaleznosci od realiów systemu wychowawczego,

oraz od mozliwosci twórczych

PROBLEM

=DOR]HQLD

/XGPLáD&KDNXQRYD





TREĝû PROJEKTU

„ Kształcenie osobowoĞci powinno zapewniü studentowi – przyszłemu specjaliĞcie z wykształceniem wyĪszym – wielokierunkowoĞü rozwoju:

„ rozwój profesjonalizmu

„ rozwój twórczoĞci oraz kreatywnoĞci

„ odpowiedzialnoĞci za sukces w działalnoĞci profesjonalnej

„ samowychowanie.

„ Projekt charakteryzuje pracĊ skierowaną do wszystkich studentów od 1. do 5. roku studiów.

„ Projekt moĪe byü skierowany takĪe do młodych nauczycieli

i wychowawców

rok1 rok2

rok3 rok4

rok5























































6WDUDP VLĊ SU]HND]\ZDü MDN QDMZLĊFHM ZLDGRPRĞFL PáRG\P OXG]LRP SU]\V]á\P

QDXF]\FLHORP QDV]\P VWXGHQWRP 1LHVWHW\ NLHG\ UR]SRF]\QDMą VZRMą SUDFĊ ]DZRGRZą

QLH ]DZV]H PRJą VNRU]\VWDü ]H ]GRE\WHM ZLHG]\ SRQLHZDĪ MHVW EDUG]R GXĪD UyĪQLFD

SRPLĊG]\ZLHG]ąWHRUHW\F]QąDSUDNW\NąLRW\PWHĪF]ĊVWRPyZLP\

1DSLHUZV]\PURNXMHVWDGDSWDFMDGRĪ\FLDGRZVSyOQHJRĪ\FLD3ROHJDWRPLĊG]\

LQQ\PL QD G]LHOHQLX VLĊ UyĪQ\PL SRP\VáDPL ER SUDZLH NDĪG\ XF]HĔ PD GXĪR FLHNDZ\FK

SRP\VáyZNWyUHPRĪHP\UHDOL]RZDüZVSyOQLH=ELHUDP\ZLHG]ĊQDWHPDWXPLHMĊWQRĞFL

ZVSyáSUDFXMHP\ ] NXUDWRUHP  WR WDNL RSLHNXQ JUXS\ NWRĞ MDN PDPD NWyUD VLĊ QLPL

RSLHNXMH ZVSLHUD L SRPDJD -D SHáQLąF WDNą IXQNFMĊ VSĊG]DP ] QLPL EDUG]R

GXĪR F]DVX L SRZLQQDP ZLHG]LHü R F]\P PyZLą FR P\ĞOą F]HJR FKFą GR F]HJR GąĪą

MDNLHPDMąFHOH





Cele projektu:

opracowac naukowy system wychowania mlodych nauczycieli (wychowawców), który opiera sie na mozliwosci wspierania studenta od momentu rozpoczecia nauki w szkole wyzszej do dyplomu.

Zadania projektu:

Zbadac wspólczesny system rozwoju kreatywnosci studentów i mlodych nauczycieli na uczelni pedagogicznej.

W zaleznosci od zebranego wczesniej materialu badawczego opracowac program specjalistyczny. Czyli: wyznaczyc cele kazdego etapu dostosowane do indywidualnych mozliwosci studenta oraz dobrac odpowiednie formy i metody pracy.

Opracowac rekomendacje metodyczne w celu pokierowania wychowaniem studentów, zapewniajac im rozwijanie kreatywnosci.

.

CELE PROJEKTU

.UHDW\ZQRĞüQDXF]\FLHOLQD%LDáRUXVL



































5D]HP RUJDQL]XMHP\ UyĪQH ]DMĊFLD SURMHNW\ ZVSyOQH Z\MD]G\ NWyUH Vą RND]Mą

GR Z]DMHPQHJR SR]QDZDQLD VLĊ 1D VWDáH GR NDOHQGDU]D ZSLVDQH Vą WDNLH LPSUH]\ MDN

SU]\MĊFLH GR JURQD VWXGHQWyZ NRQNXUV\  V]XNDP\ WDOHQWyZ EXU]H Py]JyZ VWXGHQW

QDXF]\FLHO VWXGHQWSURIHVRU 7UDG\FMą VWDá\ VLĊ LPSUH]\ LQWHJUDF\MQH Z NWyU\FK ELRUą

XG]LDá QDXF]\FLHOH QDVL GRNWRU]\ SURIHVRURZLH L XF]QLRZLH ]H V]Nyá NWyU]\ FKFą VLĊ

SyĨQLHM GRVWDü QD QDV]H VWXGLD , NLHG\  WDNLH JURQR QDXF]\FLHOVNLH SURIHVRUVNLH

LVWXGHQFLELRUąXG]LDáZW\FKZVSyOQ\FKSURMHNWDFKNRQFHUWDFKLPSUH]DFKUHDOL]XMHP\

G]LDáDQLD HGXNDF\MQH Z GZLH VWURQ\ P\ SU]HND]XMHP\ VWXGHQWRP VZRMą ZLHG]Ċ

L GRĞZLDGF]HQLD DOH MHGQRF]HĞQLH XF]\P\ VLĊ RWZDUWRĞFL Z\REUDĨQL

LVSRQWDQLF]Q\FKG]LDáDĔ































1. KROK - ADAPTACJA

„ Cel:

zabiezpieczyc mozliwie najbardziej efektywny sposób adaptacji studenta do zadan zwiazanych z pobytem na uczelni wyzszej

„ Zadania:

„ Dolaczenie wczorajszego ucznia do nowych form wspólzycia w gronie studenckim

„ Pomaganie studentom w ujawnianiu swoich róznych talentów oraz zdolnosci, o których zwykle nawet sami niewiele wiedza.

„ Zachecanie studentów do prób samorealizacji

„ Zachecanie studentów do samoksztalcenia (1 rok studiów)

1 rok

/XGPLáD&KDNXQRYD







,VWQLHMą UyĪQH NOXE\ ]DLQWHUHVRZDĔ JG]LH PRĪQD UR]ZLMDü SDVMH L KREE\

RUJDQL]XMHP\]DZRG\VSRUWRZHZUyĪQ\FKG\VF\SOLQDFKZNWyU\FKELRUąXG]LDá]DUyZQR

VWXGHQFL MDN L QDXF]\FLHOH RF]\ZLĞFLH ZV]\VF\ GRVWDMHP\ G\SORP\ 1LH VWRVXMHP\

SRG]LDáX ZLHNRZHJR QLH PD UyĪQLF\  MD MHVWHP VWXGHQWHP D W\ QDXF]\FLHOHP

=RND]ML'QLD(GXNDFML1DURGRZHMRUJDQL]XMHP\QSLPSUH]ĊÄQDXF]\FLHOZLG]LDQ\RF]DPL

VWXGHQWD´ 'RZLDGXMHP\ VLĊ ZLHOX FLHNDZ\FK U]HF]\ R VRELH SR]QDMHP\ RSLQLH





























VWXGHQWyZ LFK RF]HNLZDQLD ]ZLą]DQH ] SU]\V]áą SUDFą FR LP VLĊ SRGRED D FR FKFLHOLE\

]PLHQLü , F]ĊVWR WH SURMHNW\ SRP\Vá\ RSUDFRZDQLD VWXGHQFNLH ]DVNDNXMą QDV

GRMU]DáRĞFLąLU]HWHOQRĞFLą



























3RWHQFMDá HQHUJLD L FKĊFL VWXGHQWyZ Vą SU]\VáRZLRZą VWXGQLą EH] GQD 6SRWNDQLD

WHDWUDOQH JU\ LQWHOHNWXDOQH REFKRG\ %RĪHJR 1DURG]HQLD VHVMH HNRORJLF]QH NRQNXUV\

PLĊG]\QDURGRZH IHVWLZDOH WR W\ONR QLHNWyUH ] SURZDG]RQ\FK SU]H] QDV NUHDW\ZQ\FK

FORMY PRACY WYCHOWAWCZEJ, ROZWIJANIE OSOBOWOSCI TWÓRCZEJ (KREATYWNOSCI)

ƒ Sesja z okazji Dnia Edukacji Narodowej „Nauczyciel oczami studenta”

ƒ Obchody Swiat Bozego Narodzenia, Andrzejek, impreza noworoczna

ƒ gry intelektualne „Burza mózgu”

ƒ uroczystosc ku pamieci tych, co zgineli w Drugiej Wojnie Swiatowej – „Wachta pamieci”

ƒ Festiwale: „Miss i Mister Wydzialu”, w szkole „Miss i Mister szkoly”,

ƒ Akcje ekologiczne: „Kochamy swój kraj”,

ƒ „Wiedza Ekologiczna – nowe mozliwosci planety”

2 rok

„ Spotkania grup róznych fakultetów na tematy historyczne,

„ Wspólne koncerty oraz praca twórcza uczniów szkól srednich, studentów i nauczycieli,

„ Uczestnictwo w programach radiowych i telewizyjnych z okazji Dni Edukacji Narodowej,

„ Wspólne projekty wychowawcze do imprez Dni Zdrowia, Dzien Ziemi czy inne imprezy zwiazane z ekologia

„ Konkurs „Kwitnie moja Ojczyzna Bialorus”

„ Wspólne akcje: „Powiedzmy NIE!

paleniu”, „Jestesmy przeciw narkotykom”, „Zyjemy zdrowo”

rok3

3. KROK

FORMY PRACY WYCHOWAWCZEJ, ROZWIJANIE KREATYWNOSCI