Biologia medyczna
Karta opisu przedmiotu
Informacje podstawowe
Jednostka organizacyjna Wydział Farmaceutyczny Kierunek studiów Analityka Medyczna Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Profil studiów praktyczny Dyscypliny
Nauki farmaceutyczne
Cykl dydaktyczny 2021/22
Rok realizacji 2021/22
Języki wykładowe Polski
Blok zajęciowy
obowiązkowy do zaliczenia w toku studiów Obligatoryjność
obowiązkowy
Forma weryfikacji uzyskanych efektów uczenia się egzamin
Grupa zajęć standardu A. Nauki biologiczno-medyczne
Koordynator przedmiotu
Gabriel Nowak
Prowadzący zajęcia Gabriel Nowak, Elżbieta Menaszek, Monika Zadrożna, Agata Siwek, Małgorzata Wolak, Barbara Nowak, Katarzyna Młyniec
Okres Semestr 1
Forma weryfikacji uzyskanych efektów uczenia się egzamin
Forma prowadzenia i godziny zajęć wykład: 20, seminarium: 10, ćwiczenia: 30
Liczba
punktów ECTS 4.0
Cele kształcenia dla przedmiotu
C1 Rozszerzenie wiedzy z biologii oraz powiązanie jej z farmacją, medycyną i analityką. Przygotowanie do nauki takich przedmiotów jak farmakologia, toksykologia, biochemia czy fizjologia.
Efekty uczenia się dla przedmiotu
Wiedzy – Student zna i rozumie:
W1 mianownictwo anatomiczne, histologiczne
i embriologiczne A.W1
egzamin pisemny, kolokwia teoretyczne, zaliczenie, Prawidłowe wykonanie i opis rysunków na podstawie preparatów
mikroskopowych.
W2
prawidłową budowę i funkcje komórek, tkanek, narządów i układów organizmu ludzkiego oraz współzależności ich budowy i funkcji w warunkach zdrowia i choroby
A.W3
egzamin pisemny, kolokwia teoretyczne, zaliczenie, Prawidłowe wykonanie i opis rysunków na podstawie preparatów
mikroskopowych.
W3 etapy cyklu komórkowego, w tym molekularne
aspekty jego regulacji A.W4 egzamin pisemny,
kolokwia teoretyczne, zaliczenie
W4 mechanizmy działania hormonów oraz konsekwencje
zaburzeń regulacji hormonalnej A.W6 egzamin pisemny,
kolokwia teoretyczne, zaliczenie
W5
sposoby komunikacji między komórkami, a także między komórką a macierzą pozakomórkową oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych procesach
A.W9 egzamin pisemny,
kolokwia teoretyczne, zaliczenie
W6 budowę i funkcje układu odpornościowego, w tym mechanizmy odporności nieswoistej i swoistej organizmu
A.W15 egzamin pisemny,
kolokwia teoretyczne, zaliczenie
W7 rozwój, budowę i funkcje komórek, tkanek, narządów i układów organizmu ludzkiego oraz współzależność ich budowy i funkcji w warunkach zdrowia i choroby
O.W1 egzamin pisemny,
kolokwia teoretyczne, zaliczenie
W8
procesy metaboliczne na poziomie molekularnym, komórkowym, narządowym i ustrojowym, w tym zjawiska homeostazy, regulacji hormonalnej, reprodukcji oraz starzenia się organizmu
O.W2 egzamin pisemny,
zaliczenie
W9
podstawy biologii molekularnej, mechanizmy dziedziczenia i zaburzeń genetycznych oaz podstawy
inżynierii genetycznej O.W3
egzamin pisemny, kolokwia teoretyczne, zaliczenie
W10 pozytywne i negatywne efekty oddziaływań
zewnętrznych czynników fizycznych na organizm A.W22
egzamin pisemny, kolokwia teoretyczne, zaliczenie, Prawidłowe wykonanie i opis rysunków na podstawie preparatów
mikroskopowych.
Umiejętności – Student potrafi:
U1 identyfikować i opisywać składniki strukturalne komórek, tkanek i narządów metodami mikroskopowymi oraz histochemicznymi
A.U13
obserwacja pracy studenta, odpowiedź ustna, zaliczenie, Prawidłowe wykonanie i opis rysunków na podstawie preparatów mikroskopowych.
U2 wyszukiwać i selekcjonować informacje z różnych źródeł, dokonywać ich krytycznej oceny oraz
formułować opinie O.U9 obserwacja pracy
studenta, odpowiedź ustna, zaliczenie Kompetencji społecznych – Student jest gotów do:
K1 dostrzegania i rozpoznawania własnych ograniczeń, dokonywania samooceny deficytów i potrzeb
edukacyjnych O.K1
kolokwia teoretyczne, obserwacja pracy studenta, odpowiedź ustna, zaliczenie
K2 korzystania z obiektywnych źródeł informacji O.K6
egzamin pisemny, kolokwia teoretyczne, obserwacja pracy studenta, odpowiedź ustna, zaliczenie
Bilans punktów ECTS
Rodzaje zajęć studenta Średnia liczba godzin* przeznaczonych na zrealizowane rodzaje zajęć
wykład 20
seminarium 10
ćwiczenia 30
przygotowanie do ćwiczeń 20
przygotowanie referatu 2
przygotowanie do kolokwium 10
przygotowanie do egzaminu 15
Łączny nakład pracy studenta Liczba godzin
107
Liczba godzin kontaktowych Liczba godzin
60 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze
praktycznym Liczba godzin
30
* godzina (lekcyjna) oznacza 45 minut
Treści programowe
Lp. Treści programowe Efekty uczenia się dla
przedmiotu Formy prowadzenia zajęć
1. Pochodzenie życia na Ziemi. Cytofizjologia komórki.
Protocyty i eucyty. Organizacja żywej materii. W2, W7, K2 wykład, ćwiczenia, seminarium
2. Błona komórkowa, receptory, wewnątrzkomórkowe W1, W5, K2 wykład, ćwiczenia,
3. Procesy życiowe komórki (wzrost, dyferencjacja,
starzenie się). W3, W5, W8, K2 wykład, ćwiczenia,
seminarium
4. Podstawowe mechanizmy regulujące homeostazę
(układ nerwowy, hormonalny, immunologiczny). W4, W6, W8, K2 wykład, ćwiczenia, seminarium
5. Wprowadzenie do biologii molekularnej, rytmy
biologiczne. W5, W8, K2 wykład, seminarium
6.
Podstawy genetyki klasycznej i medycznej.
Współdziałanie genowe, ekspresja, penetracja,
plejotropia, heterogenia. Modyfikacje i fenokopie. W5, W9, K2 wykład, ćwiczenia, seminarium
7.
Dziedziczenie monogenowe u człowieka. Dziedziczenie autosomalne i heterosomalne, wrodzone wady
metabolizmu, enzymopatie. W5, W9, K2 wykład, ćwiczenia,
seminarium
8.
Cechy uwarunkowane wieloczynnikowo. Polimorfizm genetyczny. Eugenika. Projekt Poznania Ludzkiego
Genomu i Epigenomu. W10, W9, K2 wykład, ćwiczenia,
seminarium
9. Tło ekologiczne nauk medycznych. Antropopresja i jej
rola w zaburzeniach biosfery. W10, K2 wykład, ćwiczenia,
seminarium
10. Cytofizjologia komórki. Protocyty (prokarionty) i
eucyty (eukarionty). Organizacja żywej materii. W1, W2, U2, K1, K2 seminarium
11. Procesy życiowe komórki (wzrost, dyferencjacja,
starzenie się). W2, W3, U2, K1, K2 seminarium
12. Podstawy genetyki klasycznej i medycznej.
Współdziałania genowego, ekspresja, penetracja,
plejotropia, heterogenia. Modyfikacje i fenokopie. W5, W9, U2, K1, K2 seminarium
13. Dziedziczenie monogenowe u człowieka. Dziedziczenia autosomalne i heterosomalne, wrodzone wady
metabolizmu, enzymopatie. W9, U2, K1, K2 seminarium
14. Cechy uwarunkowane wieloczynnikowo. Polimorfizm
genetyczny.Genetyka populacyjna. W10, W9, U2, K1, K2 seminarium 15. Budowa i funkcje organelli komórkowych. W1, W2, U1, K1, K2 ćwiczenia
16. Cykl komórkowy (podziały komórkowe - komórki
somatyczne i płciowe). W3, U1, K1 ćwiczenia
17. Podstawy embriologii człowieka (budowa układów
rozrodczych, rozwój zarodkowy i płodowy człowieka). W1, U1 ćwiczenia
18. Cykl płciowy u zwierząt, diagnostyka cytologiczna na
przykładzie cyklu estralnego u szczura. W1, W4, U1 ćwiczenia
19. Podstawy genetyki klasycznej i genetyki medycznej.
Płytki metafazowe. Teoria Lyon, ciałko Barra w komórce.
W9 ćwiczenia
Informacje rozszerzone
Metody nauczania:
Ćwiczenia, Demonstracja, E-learning, Praca w grupie, Seminarium, Wykład z prezentacją multimedialną
Rodzaj zajęć Formy zaliczenia Warunki zaliczenia przedmiotu
wykład egzamin pisemny
Egzamin pisemny obejmuje całość materiału omawianego na wykładach, seminariach i ćwiczeniach. Skala ocen: 0-59 % ndst 60 –67 % dst 68- 75 % +dst 76-83 % db 84-91 % +db 92-100 % bdb
seminarium obserwacja pracy studenta,
odpowiedź ustna, zaliczenie Pozytywna ocena z 3 kolokwiów cząstkowych.
ćwiczenia
kolokwia teoretyczne, obserwacja pracy studenta, zaliczenie, Prawidłowe wykonanie i opis rysunków na podstawie preparatów mikroskopowych.
Obecność obowiązkowa na wszystkich ćwiczeniach Pozytywna ocena z 3 kolokwiów cząstkowych z zakresu ćwiczeń laboratoryjnych i seminariów Przygotowanie teoretyczne do zajęć Prawidłowe wykonanie i opis rysunków na podstawie oglądanych i analizowanych na ćwiczeniach preparatów mikroskopowych. Aby uzyskać zaliczenie należy każde kolokwium zdać na ocenę pozytywną (minimum 60%
maksymalnej liczby punktów) oraz przedstawić zeszyt ćwiczeniowy. Osoby, które nie zaliczą jednego lub dwóch kolokwiów będą zdawały kolokwium poprawkowe (z danego zakresu materiału). Osoby, które nie zaliczą trzech – zdają kolokwium zaliczeniowe z całego materiału. Repetenci:
Zasady zaliczania dla osób powtarzających rok są ustalane indywidualnie (na podstawie uzyskanej oceny w poprzednim roku).
Wymagania wstępne i dodatkowe
Wymagania wstępne – wiedza z przedmiotów: biologia, fizyka, chemia w zakresie szkoły średniej
Literatura
Obowiązkowa
J.Kawiak, M. Zabel Seminaria z cytofizjologii dla studentów medycyny, weterynarii i biologii. Wydawnictwo Medyczne 1.
Urban & Partner, Wroclaw 2002.
B. Alberts, D. Bray, K. Hopkin Podstawy biologii komórki. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2005.
2.
G.Nowak (red.) Biologia z genetyką dla studentów Wydziału Farmaceutycznego, tom I i II, Kraków 2010.
3.
Dodatkowa
J.M.Connor Podstawy genetyki medycznej. Wyd. Lekarskie PZWL1998.
1.
T.A. Brown Genomy. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2001.
2.
T.W.Sadler Embriologia lekarska. Med Tour Press International 1993.
3.
J.Z. Nowak, J.B. Zawilska (red.) Receptory i mechanizmy przekazywania sygnału. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1997.
4.
Standard kształcenia - efekty uczenia się
Kod Treść
A.U13 identyfikować i opisywać składniki strukturalne komórek, tkanek i narządów metodami mikroskopowymi oraz histochemicznymi
A.W1 mianownictwo anatomiczne, histologiczne i embriologiczne
A.W3 prawidłową budowę i funkcje komórek, tkanek, narządów i układów organizmu ludzkiego oraz współzależności ich budowy i funkcji w warunkach zdrowia i choroby
A.W4 etapy cyklu komórkowego, w tym molekularne aspekty jego regulacji
A.W6 mechanizmy działania hormonów oraz konsekwencje zaburzeń regulacji hormonalnej
A.W9 sposoby komunikacji między komórkami, a także między komórką a macierzą pozakomórkową oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych procesach
A.W15 budowę i funkcje układu odpornościowego, w tym mechanizmy odporności nieswoistej i swoistej organizmu A.W22 pozytywne i negatywne efekty oddziaływań zewnętrznych czynników fizycznych na organizm
O.K1 dostrzegania i rozpoznawania własnych ograniczeń, dokonywania samooceny deficytów i potrzeb edukacyjnych O.K6 korzystania z obiektywnych źródeł informacji
O.U9 wyszukiwać i selekcjonować informacje z różnych źródeł, dokonywać ich krytycznej oceny oraz formułować opinie
O.W1 rozwój, budowę i funkcje komórek, tkanek, narządów i układów organizmu ludzkiego oraz współzależność ich budowy i funkcji w warunkach zdrowia i choroby
O.W2 procesy metaboliczne na poziomie molekularnym, komórkowym, narządowym i ustrojowym, w tym zjawiska homeostazy, regulacji hormonalnej, reprodukcji oraz starzenia się organizmu
O.W3 podstawy biologii molekularnej, mechanizmy dziedziczenia i zaburzeń genetycznych oaz podstawy inżynierii genetycznej
