Moduł V Dokumentacja związana z ochroną mienia

(1)

Moduł V

Dokumentacja związana z ochroną mie- nia

Wprowadzenie

1. Dokumentacja obligatoryjna 2. Dokumentacja fakultatywna Bibliografia

(2)

Wprowadzenie

Podstawowym celem, realizowanym przez podmioty należące do prywatnego sektora gospodarczego, zajmującego się ochroną osób i mienia, jest osiągnięcie maksymal- nego poziomu zabezpieczenia powierzo- nych wartości (egzystencjalnych i materialnych), przy jednoczesnym ogranicze- niu poniesionych kosztów. Zasada ekono- mii kierująca tym procesem, wymusza podjęcie działań planistycznych, a często wręcz strategicznych, które skutkować mają wzrostem poziomu bezpieczeństwa i minimalizacją nakładów osobowych i technicznych. Sprzeczność, która zachodzi

na pierwszy rzut oka, ma charakter pozorny. W dobie rozwoju nowoczesnych technicznych środków zabezpieczeń, rozwoju wiedzy organizacyjnej oraz doświadczeń wielu pokoleń pracowników ochrony, realnym staje się utrzymanie wysokiego poziomu ochrony osób i mienia przy równoczesnej redukcji sił i środków zabezpieczających.

Spośród wskazanych powyżej czynników wpływających na ekonomię działań ochronnych, w niniejszym module kursu, zajmiemy się kwestiami organizacyjnymi – w szcze- gólności związanymi z dokumentowaniem czynności realizowanych na rzecz bezpie- czeństwa obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie.

Wstępne działania koncepcyjne podejmowane we wskazanej płaszczyźnie zmierzają do stworzenia pewnej wizji organizacyjnej, a następnie opracowania odpowiedniej dokumentacji, której podstawowym zadanie będzie spełnienie wymogów ustawowych oraz zrealizowanie planów i strategii ochronnych.

Istnieją dokumenty wynikające z przepisów prawa oraz używane na zasadzie dobro- wolności. Te drugie – pomimo, że nie są konieczne – można uznać w wielu przypadkach za bardzo potrzebne, niemal niezbędne dla zapewnienia właściwej ochrony osób, zabezpieczenia dóbr materialnych oraz środowiska naturalnego.

Pamiętaj, że dokumentacja ochronna nie powinna spełniać wyłącznie zadań biurokra- tycznych, lecz winna przyczyniać się znacząco do lepszej organizacji świadczonych usług, a tym samym wznosić czynności zabezpieczające na wyższy poziom skuteczności i profesjonalizmu.

(3)

1. Dokumentacja obligatoryjna

Niniejszy moduł kursu zacznijmy od przypomnienia i uszczegółowienia kwestii związa- nych z wymaganiami dotyczącymi prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia.

Pamiętasz?

Podjęcie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia wymaga uzyskania koncesji, określającej zakres i formy prowadzenia tych usług. Koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia Minister Spraw Wewnętrznych wydaje na wniosek:

 przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, jeżeli osoba ta posiada licencję pracownika ochrony fizycznej drugiego stopnia,

 przedsiębiorcy innego niż osoba fizyczna, jeżeli licencję pracownika ochrony fizycznej drugiego stopnia posiada co najmniej jedna osoba będąca wspólnikiem spółki cywilnej, jawnej lub komandytowej, członkiem zarządu, prokurentem lub pełnomocnikiem ustanowionym przez przedsiębiorcę do kierowania działalno- ścią określoną w koncesji.

Ze wzorem wniosku oraz szczegółowym informatorem dotyczącym trybu wydawania koncesji na usługi w zakresie ochrony osób i mienia w formie zarówno ochrony fizycznej, jak i zabezpieczenia technicznego możesz się zapoznać na stronie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

(https://www.msw.gov.pl/pl/bezpieczenstwo/koncesje-i-zezwolenia/262,Uslugi- ochrony-osob-i-mienia.html)

Konieczność posiadania koncesji przez przedsiębiorcę, który pragnie świadczyć usługi w zakresie ochrony osób i mienia wynika z Ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 roku o ochronie osób i mienia. Ustawa ta również określa, że każda koncesja zawiera:

 firmę przedsiębiorcy, oznaczenie jego siedziby i adresu albo adresu zamieszka- nia,

 numer w rejestrze przedsiębiorców albo ewidencji działalności gospodarczej oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),

 imiona i nazwiska wspólników lub członków zarządu, prokurentów oraz pełno- mocników w razie ich ustanowienia, ze wskazaniem osób posiadających licencję drugiego stopnia,

 określenie zakresu działalności gospodarczej i formy usług,

(4)

 określenie czasu jej ważności.

 określenie obszaru wykonywania działalności gospodarczej w zakresie ochrony osób i mienia oraz datę jej rozpoczęcia.

Firmy, które uzyskały koncesję, często uwiarygodniają swój profesjonalizm poprzez upublicznienie tej informacji na stronach internetowych. Oto przykłady autentycznych koncesji:

 http://www.magnum.rzeszow.pl/dokumenty/koncesja.jpg,

 http://www.patrol.cba.pl/img/koncesja.jpg,

 http://www.cecomm.com.pl/article,0,7,37,Koncesja-MSWiA.html.

Koncesja to pierwszy najistotniejszy dokument, na którym opiera się prowadzenie dzia- łalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia. Obowiązek jego posiadania wynika z ustawy. Podobnie jest z niezbędną do uzyskania koncesji licencją. Przypo- mnij sobie zagadnienia z poprzedniego modułu i porównaj je z modułem drugim kursu Zabezpieczenia techniczne oraz dozór sygnałów z

urządzeń i systemów alarmowych dowiesz się więcej.

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospo- darczą w zakresie usług ochrony osób i mienia zobowiązany jest do:

 prowadzenia i przechowywania dokumentacji dotyczącej zatrudnionych pracowni-

ków ochrony oraz zawieranych i realizowanych umów,

 przedstawiania dokumentacji dotyczącej zatrudnionych pracowników ochrony oraz zawieranych i realizowanych umów na żądanie organu uprawnionego do kontroli,

 zachowywania formy pisemnej umów w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej.

W Internecie możesz znaleźć szereg umów dotyczących usług ochrony. Są one często upubliczniane przez różne instytucje:

 http://www.muzyczny.org/klik/KlikFiles/zalaczniki/attach_dd31d27.pdf,

 http://www.isnet.katowice.pl/us/zywiec/zp/2436_241011_umowa.pdf,

 http://www.bip-us.kadan.pl/downloads/ochrona_umowa_projekt.pdf.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 maja 1998 r. w sprawie dokumentacji wymaganej przy prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie

(5)

usług ochrony osób i mienia oraz czasu jej przechowywania precyzuje zawartość i rodzaj dokumentów prowadzonych przez przedsiębiorców.

Przedsiębiorca obowiązany jest prowadzić:

 aktualny wykaz zatrudnionych pracowników ochrony,

 w zakresie zawieranych i realizowanych umów:

rejestr zawartych umów,

księgę realizacji umowy, wraz z udokumentowanym w formie oddzielnej notatki szczegółowym opisem okoliczności użycia lub wykorzystania przez pracownika ochrony środka przymusu bezpośredniego lub broni palnej.

Tabela 5.1. pozwoli Ci na zapoznanie się z wymogami dotyczącymi tych dokumentów.

Tabela 5.1. Dokumentacja prowadzona przez przedsiębiorcę świadczącego usługi w za- kresie ochrony osób i mienia

Wykaz zatrudnionych pra- cowników ochrony

Rejestr zawartych umów Księga realizacji umowy Zawartość dokumentu

1) Imię i nazwisko pracownika ochrony.

2) Datę i miejsce urodzenia.

3) Adres miejsca zamieszka- nia lub pobytu czasowego.

4) Serię i numer dowodu oso- bistego oraz numer ewiden-

cyjny PESEL.

5) Numer i stopień licencji, pracownika ochrony fizycznej, pracownika zabezpieczenia technicznego, a także datę

jej wydania oraz określenie organu, który ją wydał.

6) Numer pozwolenia na broń lub potwierdzenie dostępu do

broni na okaziciela.

7) Datę zawarcia z pracowni- kiem ochrony umowy o pracę lub umowy zlecenia oraz datę

jej rozwiązania.

1) Numer umowy.

2) Określenie rodzaju umowy oraz jej przedmiotu.

3) Datę zawarcia i rozwiąza- nia umowy.

4) Oznaczenie stron umowy.

1) Numer umowy.

2) Datę rozpoczęcia i zakoń- czenia usługi.

3) Miejsce wykonywania usługi.

4) Formę wykonywanej usłu- gi określoną zgodnie z art. 3

ustawy.

5) Imiona i nazwiska pracow- ników ochrony wykonujących usługę oraz nadzorujących ich

pracowników ochrony z li- cencją drugiego stopnia.

6) Ilość i rodzaj broni przy- dzielonej pracownikom ochrony do wykonania usługi.

Źródło: opracowanie własne na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 maja 1998 r. w sprawie dokumentacji wymaganej przy prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia oraz czasu jej przechowywania

(6)

Ważne!

 Dokumentacja, o której mowa tabeli 5.1. prowadzona jest w formie pisemnej.

Elektroniczne nośniki informacji mają w stosunku do niej charakter pomocniczy i nie mogą jej zastępować.

 Dokumentację, o której mowa w tabeli 5.1. przechowuje się przez okres 5 lat li- czony od zakończenia działalności przedsiębiorcy, a w przypadku księgi realizacji umowy – od daty wygaśnięcia umowy.

Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 19 czerwca 1999 roku w sprawie ochrony przez specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne terenów komórek i jednostek organizacyjnych resortu obrony narodowej oraz rozporządzenia je zmieniające precyzują dokumentację, którą przedsiębiorca ma obowiązek prowadzić w przypadku wykonywania usług na terenach MON.

W rozporządzeniu wskazano, że zakres i przedmiot działania SUFO określa się w umo- wie zawartej pomiędzy dowódcą jednostki wojskowej a przedsiębiorca. Do umowy załą- cza się instrukcję ochrony terenu komórki lub jednostki organizacyjnej, obiektu lub urządzenia wojskowego. Obowiązkowe elementy tych dokumentów zawarte są w para- grafie 6 wspomnianego wyżej rozporządzenia bądź na stronie:

http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19990600647. Nie zapomnij o aktach zmieniających!

Dowódca ochrony specjalistycznej uzbrojonej formacji ochronnej przedsiębiorcy jest obowiązany posiadać następujące dokumenty:

 instrukcję ochrony jednostki, obiektu lub urządzenia wojskowego,

 plan lub wyciąg z tego planu ochrony jednostki, obiektu lub urządzenia – opra- cowany przez jednostkę wojskową,

 tabelę posterunków,

 książkę meldunków,

 w zależności od potrzeb – książkę ewidencji kluczy oraz rejestr zdarzeń alarmowych,

 wzory dokumentów uprawniających do wejścia (wyjścia) lub wjazdu (wyjazdu) na (z) teren(u) chronionego obiektu wojskowego,

 wykaz telefonów alarmowych i służbowych,

 sygnały powszechnego ostrzegania i alarmowania,

 plan ochrony przeciwpożarowej,

 spis wyposażenia pomieszczeń wartowni,

 wzory plomb i odciski pieczęci każdego posterunku,

 brudnopis.

(7)

Obowiązek prowadzenia kolejnych dokumentów przez specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne wynika z Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Admini- stracji z dnia 21 października 2011 roku w sprawie zasad uzbrojenia specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych i warunków przechowywania oraz ewidencjonowania broni i amunicji.

Na podstawie tego aktu prawnego:

 Broń i amunicja, stanowiące uzbrojenie specjalistycznej uzbrojonej formacji ochronnej, podlegają ewidencjonowaniu w książce stanu uzbrojenia. Książkę stanu uzbrojenia przechowuje się w magazynie broni, a kopie dowodów nabycia broni i amunicji przechowuje się w siedzibie przedsiębiorcy.

 Wydawanie broni i amunicji na czas wykonywania zadań ochrony i przyjmowa- nie ich po zakończeniu wykonywania tych zadań, podlega rejestracji w książce wydania-przyjęcia broni i amunicji.

Poszczególne karty książki stanu uzbrojenia oraz książki wydania-przyjęcia broni i amunicji są kolejno numerowane i przeszyte, a całość jest ostemplowana pieczęcią przedsiębiorcy. Dokumentację tę, przechowuje się przez okres 5 lat od dokonania ostat- niego wpisu. Przedsiębiorca pisemnie wyznacza spośród pracowników posiadających licencję pracownika ochrony fizycznej oraz legitymację osoby dopuszczonej do posiadania broni (o tym dokumencie dowiesz się więcej w kolejnym module) osobę lub osoby, które będą odpowiedzialne za przechowywanie oraz ewidencjonowanie broni. W we- wnętrznych służbach ochrony obowiązek sprawowania nadzoru nad przechowywaniem broni i amunicji oraz ich ewidencjonowaniem należy do szefa ochrony. Za wydawanie z magazynu broni i amunicji odpowiedzialny jest dowódca zmiany.

Wzory książki stanu uzbrojenia oraz książki wydania przyjęcia broni i amunicji, stano- wią załączniki do Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 października 2011 roku w sprawie zasad uzbrojenia specjalistycznych uzbrojonych forma- cji ochronnych i warunków przechowywania oraz ewidencjonowania broni i amunicji, mo- żesz zobaczyć np. na stronie internetowej:

http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20112451462

Aktem prawnym regulującym prowadzenie dokumentacji ochronnej w wewnętrz- nych służbach ochrony jest Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Admini- stracji z dnia17 listopada 1998 r. o wewnętrznych służbach ochrony.

Zgodnie z tym dokumentem w wewnętrznych służbach ochrony prowadzi się obliga- toryjnie następujące rodzaje dokumentacji ochronnej:

(8)

 Tabelę służby, zawierającą dane o:

rodzaju służby (np. posterunek stały, posterunek doraźny, grupa inter- wencyjna),

rozmieszczeniu pracowników ochrony na służbie i zadaniach dla nich,

obsadzie służby i czasie jej pełnienia.

Oto przykładowy zapis w tabeli służby zmiany, proponowany przez Komendę Główną Policji w Metodyce uzgadniania planów ochrony obszarów obiektów i urządzeń podlega- jących obowiązkowej ochronie:

PS-1: (Posterunek stały nr 1)

a) dwuosobowy w godz. 8.00–16.00, b) jednoosobowy w godz. 16.00–8.00, c) całodobowy.

Zadania dla PS-1 – kontrola przepustek i dokumentów osób wchodzących do obiektu i podejmowanie niezbędnych interwencji w razie zagrożenia bezpieczeństwa lub naru- szenia porządku.

 Dziennik zmiany zawierający dane o:

czasie rozpoczęcia i zakończenia zmiany,

obsadzie personalnej zmiany,

rozmieszczeniu poszczególnych pracowników ochrony i czasie wykonywania przez nich zadań.

Przykładowy zapis w dzienniku zmiany proponowany przez Komendę Główną Policji w Metodyce uzgadniania planów ochrony obszarów obiektów i urządzeń podlegających ob- owiązkowej ochronie:

Beata Kowalska

,

Tzn. Beata Kowalska pełniła służbę w godzinach od 8:00 do 12:00 w konwoju nr 1 (na trasie pomiędzy bankiem a lotniskiem), a następnie w godzinach 12:00 do 18:00 na posterunku stałym nr 2.

Przy prowadzeniu w podany sposób dziennika zmiany, można szybko i precyzyjnie usta- lić aktualne miejsce wykonywania zadań przez pracowników ochrony oraz zakres tych zadań.

 Dziennik wydarzeń zawierający:

(9)

wpis daty i godziny zaistniałego wydarzenia,

opis wydarzenia,

dane personalne osób uczestniczących w wydarzeniu,

dane personalne pracowników ochrony, którzy podejmowali interwencje.

 Instrukcję współpracy z policją, jednostkami ochrony przeciwpożarowej, obro- ny cywilnej i strażami gminnymi (miejskimi).

Dokument ten określa:

zakres i główne kierunki współpracy z wymienionymi w nazwie jednostkami znajdującymi się w rejonie rozmieszczenia ochranianego obiektu,

sposób wymiany z tymi jednostkami informacji dotyczących możliwych zagrożeń,

sposób i zakres współdziałania w celu utrzymania porządku publicznego oraz zabezpieczania miejsc popełniania przestępstw i wykroczeń,

zasady wprowadzania jednostek ratowniczych na teren obiektu chronionego,

zasady współdziałania przy prowadzeniu ewakuacji,

personalia osób kontaktowych odpowiedzialnych za praktyczną realizację ww. instrukcji (Kulczyński 2006, s. 111).

 Instrukcję postępowania pracowników ochrony w przypadku napadu, włama- nia, pożaru, powodzi i awarii.

(10)

Dokument zawiera zadania i algorytmy postępowania w przypadku wystąpienia wy- mienionych w tytule sytuacji.

Spójrz na upublicznione przykładowe instrukcje (do użytku wewnętrznego), opracowane przez organy Uniwersytetu Śląskiego:

http://www.us.edu.pl/uniwersytet/obrona/INSTRUKCJA_-

_ostrzegania_alarmowania_i_postepowania_w_sytuacjach_nadzwyczajnych.pdf

 Dziennik szkolenia pracowników ochrony.

„…jest to dokument , w którym dokonuje się ewidencji prowadzonego szkolenia, odnotowuje frekwencję na zajęciach oraz oceny uzyskiwane przez szkolonych”

(Tamże, s. 125).

Ważne!

Szef ochrony prowadzi lub sporządza:

 tabelę służby,

 instrukcję współpracy z policją, jednostkami ochrony przeciwpożarowej, obrony cywilnej i strażami gminnymi (miejskimi),

 instrukcję postępowania pracowników ochrony w przypadku napadu, włamania, pożaru, powodzi i awarii,

 dziennik szkolenia.

Dowódca zmiany prowadzi:

 dziennik zmiany,

 dziennik wydarzeń.

Istnieje dokument, którego (w pewnych okolicznościach) obowiązek sporządzenia ma każdy pracownik ochrony. Obowiązek ten nakłada Ustawa z dnia 24 maja 2013 roku o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej.

Spójrz: „ Art. 51. 1. Uprawniony dokumentuje w notatce użycie i wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego i broni palnej(…)”. Zasady i warunki sporządzania tego do- kumentu znajdziesz w rozdziale 4 Ustawy z dnia 24 maja 2013 roku o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej.

Na dobry początek – co musi zawierać notatka?

W przypadku użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego, którego skutkiem było zranienie osoby lub wystąpienie innych widocznych objawów zagrożenia

(11)

życia lub zdrowia tej osoby albo jej śmierć, zranienie albo śmierć zwierzęcia albo zniszczenie mienia, notatka zawiera:

 służbowe dane identyfikacyjne uprawnionego,

 określenie czasu i miejsca użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpo- średniego,

 następujące dane osoby, wobec której użyto środków przymusu bezpośredniego:

imię i nazwisko,

serię i numer dokumentu tożsamości,

datę urodzenia,

 określenie celu użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego,

 informację o przyczynie użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpo- średniego,

 określenie użytych lub wykorzystanych środków przymusu bezpośredniego i sposób ich użycia,

 opis czynności zrealizowanych przed użyciem lub wykorzystaniem środków przymusu bezpośredniego i po użyciu lub wykorzystaniu tych środków,

 opis skutków użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego,

 informację o udzieleniu pierwszej pomocy i jej zakresie lub zapewnieniu wezwania kwalifikowanej pierwszej pomocy lub podmiotów świadczących medyczne czynności ratunkowe,

 następujące dane ustalonych świadków zdarzenia:

imię i nazwisko oraz serię i numer dokumentu tożsamości albo służbowe dane identyfikacyjne, jeżeli świadkiem zdarzenia był uprawniony,

 podpis uprawnionego.

Pracownik ochrony może dokumentować w notatniku służbowym użycie i wykorzy- stanie środków przymusu bezpośredniego i broni palnej, gdy nie nastąpiły następujące skutki: zranienie osoby lub wystąpienie innych widocznych objawów zagrożenia życia lub zdrowia tej osoby albo jej śmierć, zranienie albo śmierć zwierzęcia albo zniszczenie mienia.

„Ustawodawca na mocy art. 36 ust. 5 Ustawy o ochronie osób i mienia zobowiązał Radę Ministrów do określenia, w drodze rozporządzenia, szczegółowego trybu działań doty- czących:

 ustalania uprawnień do przebywania na obszarach lub w obiektach chronionych oraz legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości,

(12)

 wezwania osób do opuszczenia obszaru lub obiektu w przypadku stwierdzenia braku uprawnień do przebywania na terenie chronionego obszaru lub obiektu albo stwierdzenia zakłócania porządku,

 ujęcia w granicach obszarów lub obiektów chronionych lub poza ich granicami osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzkiego, a także chronionego mienia, w celu niezwłocznego oddania tych osób Policji.

Realizacja tych zadań wymaga zazwyczaj sporządzenia stosownej dokumentacji na szczeblu pracownika ochrony”.

Zapamiętaj!

Dokumentami obligatoryjnymi są również plan ochrony obszaru, obiektu, urządzenia podlegającego obowiązkowej ochronie, plan ochrony transportu podlegającego obo- wiązkowej ochronie.

Podsumowanie

 Koncesja to pierwszy najistotniejszy dokument, na którym opiera się prowadze- nie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia.

 Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia obowiązany jest prowadzić: aktualny wykaz zatrudnionych pra- cowników ochrony, rejestr zawartych umów, księgę realizacji umowy.

 Broń i amunicja stanowiące uzbrojenie specjalistycznej uzbrojonej formacji ochronnej podlegają ewidencjonowaniu w książce stanu uzbrojenia. Książkę stanu uzbrojenia przechowuje się w magazynie broni, a kopie dowodów nabycia broni i amunicji przechowuje się w siedzibie przedsiębiorcy.

 Wydawanie broni, i amunicji na czas wykonywania zadań ochrony i przyjmo- wanie ich po zakończeniu wykonywania tych zadań podlega rejestracji w książce wydania-przyjęcia broni i amunicji.

 W wewnętrznych służbach ochrony prowadzi się obligatoryjnie następujące rodzaje dokumentacji ochronnej:

tabelę służby,

dziennik zmiany,

dziennik wydarzeń,

dziennik szkolenia,

instrukcję współpracy z policją, jednostkami ochrony przeciwpożarowej, obrony cywilnej i strażami gminnymi (miejskimi),

instrukcję postępowania pracowników ochrony w przypadku napadu, włamania, poża- ru, powodzi i awarii.

(13)

2. Dokumentacja sporządzana fakultatywnie

W poprzednim rozdziale zapoznałeś się z obligatoryjnymi dokumentami doty- czącymi ochrony mienia. Zanim zajmiemy się specyfiką dokumentacji opraco- wywanej fakultatywnie – zapamiętaj, że opracowana dokumentacja (obligato- ryjna i fakultatywna) dotycząca ochro- ny mienia powinna umożliwiać spełnia- nie następujących zadań:

 „Zapewnić sprawne kierowanie przebiegiem ochrony obiektu.

 Zabezpieczyć sprawną kontrolę organom nadrzędnym.

 Umożliwić przeprowadzenie dochodzenia w celu wyjaśnienia okoliczności zaist- nienia likwidacji sytuacji szczególnej w obiekcie.

 Stanowić podstawę dochodzenia roszczeń materialnych.

 Umożliwiać rozliczanie się z zakresu świadczonych usług.

 Stanowić podstawę do szkolenia pracowników systemu ochrony.

 Stanowić podstawę do sporządzania analiz okresowych” (Tamże, s. 103).

Dokumentacja spełni wymienione wyżej zadania, jeśli będzie odpowiadała następują- cym wymaganiom:

 będzie przejrzysta i estetycznie wykonana,

 przedstawione treści będą komunikatywne a jednocześnie zwięzłe,

 wszelkie dokonywane zapisy będą starannie opracowane i czytelne (Tamże, s.

103–104).

Do dokumentacji pomocniczej (prowadzenie jej nie jest obowiązkowe) wyszczegól- nionej w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia17 listopa- da 1998 r. o wewnętrznych służbach ochrony, zaliczamy:

 instrukcję kontroli ruchu osobowego i materiałowego,

 instrukcję obsługi systemów i urządzeń sygnalizacji alarmowej,

 instrukcję konwojowania (o której dowiesz się więcej w kursie Ochrona transpor- towanych wartości pieniężnych).

Wprowadzenie instrukcji kontroli ruchu osobowego i materiałowego ma na celu

(14)

normowanych przez instrukcje elementów, zależy między innymi od rodzaju prowadzonej działalności czy stopnia zagrożenia obiektu. Obiekt może być:

 całkowicie otwarty (np. park),

 częściowo otwarty – swobodny dostęp jest tylko do wyznaczonych stref (np.

bank, placówka pocztowa),

 całkowicie zamknięty – dostęp do każdej ze stref wymaga spełnienia określonych warunków (np. jednostka wojskowa) (Wojtal, Milewicz 2011, s. 389–390).

Instrukcje kontroli ruchu osobowego i materiałowego, w zależności od rodzaju obiektu, będą miały różne elementy i różny stopień uszczegółowienia. Należy jednak pamiętać, że „instrukcja kontroli ruchu osobowego i materiałowego powinna w szczególności określać:

 osoby uprawnione do nadzorowania prawa wstępu (wjazdu) na teren obiektu;

 kryteria i zasady nadawania tych uprawnień,

 osoby uprawnione do sprawdzania tych uprawnień (w tym czas, miejsce i oko- liczności, w których należy dokonać tych sprawdzeń),

 strefy dostępności (z podziałem na poziomy – podstrefy wolnego wstępu do strefy ścisłego nadzoru),

 rodzaje i wzory dokumentów uprawniających do wstępu (wjazdu) na teren obiektu oraz ruchu materiałów w obiekcie,

 zasady wydawania, posługiwania się i przechowywania dokumentów uprawnia- jących do wstępu (wjazdu) oraz ruchu materiałów,

 zasady wjazdu (wyjazdu) na teren obiektu wszelkich pojazdów (tych, które stale korzystają z uprawnień oraz tych, których uprawnienia mają charakter spora- dyczny lub jednorazowy, a także wynikających z sytuacji wyjątkowych, np. poli- cja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe),

 sposoby wykorzystania urządzeń technicznych w zakresie kontroli dostępu,

 zadania pracowników ochrony związane z kontrolą osób, materiałów i pojazdów,

 okoliczności i tryb odstępstwa od przyjętych zasad (w tym osoby, podmioty zwolnione od spełnienia przyjętych zasad)” (Tamże, s. 390).

Zakres unormowań wprowadzonych przez instrukcję obsługi systemów i urządzeń sygnalizacji alarmowej jest zależny od ilości i rodzaju zainstalowanych zabezpieczeń technicznych. Instrukcja taka powinna określać zasady postępowania z zabezpieczeniem technicznym, także wskazywać sposoby poprawnej obsługi i optymalnego wykorzystania możliwości.

(15)

„Instrukcja taka powinna zawierać:

 informacje pozwalające sprawnie włączyć i wyłączyć urządzenia sygnalizacji alarmowej,

 schemat rozmieszczenia urządzeń sygnalizacji alarmowej,

 obowiązki użytkowników systemu, pracowników zajmujących się obsługą i kon- serwacją systemu alarmowego oraz pracowników ochrony” (Tamże, s. 393).

Wymienione instrukcje zostały wyszczególnione w akcie prawnym. Sporządza je – w zależności od potrzeb – szef ochrony. Istnieje jednak szereg dokumentów pomocniczych, których obowiązek prowadzenia może wynikać nie z aktów prawnych, lecz z przepisów wewnętrznych firmy lub np. z zawartej umowy dotyczącej świadczenia usług ochrony.

Do takich dokumentów możemy zaliczyć np.

 instrukcję działania grup interwencyjnych,

 instrukcję przechowywania kluczy,

 instrukcję systemu przepustkowego,

 książkę wydawania kluczy,

 książkę osób pracujących po godzinach,

 książkę wydanych przepustek jednorazowych.

Podsumowanie

 Dokumentacja (obligatoryjna i fakultatywna) dotycząca ochrony mienia powinna umożliwiać spełnianie szeregu zadań, m.in. zapewnić sprawne kierowanie przebiegiem ochrony obiektu.

 Komunikatywność, zwięzłość, przejrzystość, estetyka, czytelność i staranne opracowanie, to wymagania stawiane dokumentacji ochronnej.

 Do dokumentacji pomocniczej (prowadzenie jej nie jest obowiązkowe) wyszcze- gólnionej w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia17 listopada 1998 r. o wewnętrznych służbach ochrony zaliczamy: instrukcję kontroli ruchu osobowego i materiałowego, instrukcję obsługi systemów i urzą- dzeń sygnalizacji alarmowej, instrukcję konwojowania.

 Istnieje szereg dokumentów pomocniczych, których obowiązek prowadzenia może wynikać nie z aktów prawnych lecz z przepisów wewnętrznych firmy lub np. z zawartej umowy dotyczącej świadczenia usług ochrony.

(16)

Bibliografia

Literatura obowiązkowa

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 października 2011 r. w sprawie zasad uzbrojenia specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych i warunków przechowywania oraz ewidencjonowania broni i amunicji (Dz.U. 2011 nr 245 poz. 1462).

Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 19 czerwca 1999 r. w sprawie ochrony przez specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne terenów komórek i jednostek organiza- cyjnych resortu obrony narodowej (z późn. zm.) (Dz.U. 1999 nr 60 poz. 647).

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 maja 1998 r. w sprawie dokumentacji wymaganej przy prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia oraz czasu jej przechowywania precyzuje zawartość doku- mentów i rodzaj dokumentów prowadzonych przez przedsiębiorców (Dz.U. 1998 nr 69 poz. 458).

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 listopada 1998 r.

w sprawie wewnętrznych służb ochrony (Dz.U. 1999 nr 4 poz. 31).

Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz.U. 1997 nr 114 poz. 740).

Ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz.U.

2013 poz. 628).

Kulczyński S., Ochrona obiektów, Wydawnictwo Policealnej szkoły Detektywów i Pra- cowników Ochrony O’Chikara, Lublin 2006.

Wojtal J., Milewicz M., Ochrona fizyczna osób i mienia II stopień licencji oraz ochrona im- prez masowych, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa (TNOiK), Toruń 2011.

Literatura uzupełniająca

Bejger W., Stanejko B. G., Ochrona osób i mienia, Wydawnictwo Akademickie i Profesjo- nalne, Warszawa 2010.

Metodyka uzgadniania planów ochrony obiektów obszarów i urządzeń podlegających ob- owiązkowej ochronie, KGP, Warszawa 2011.

(17)

Netografia

https://www.msw.gov.pl/pl/bezpieczenstwo/koncesje-i-zezwolenia/262,Uslugi- ochrony-osob-i-mienia.html

http://www.us.edu.pl/uniwersytet/obrona/INSTRUKCJA_-

_ostrzegania_alarmowania_i_postepowania_w_sytuacjach_nadzwyczajnych.pdf