SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI
GMINNEGO PROGRAMU WSPIERANIA RODZINY W KONSTANTYNOWIE ŁÓDZKIM
ZA 2020 ROK
Wstęp
Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2019-2021 został ustanowiony Uchwałą nr V/43/19 Rady Miejskiej w Konstantynowie Łódzkim z dnia 28 marca 2019 roku, w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2019-2021.
Program adresowany jest w szczególności do rodzin z dziećmi, które mają trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczej. Utworzony system pomocy skierowany jest do całej rodziny, gdyż tylko kompleksowa pomoc nakierowana do wszystkich jej członków może przynieść zamierzone rezultaty, doprowadzić do trwałych zmian w rodzinie oraz przyczynić się do przeciwdziałania wyuczonej bezradności.
Wsparcie rodziny wpłynie dodatnio na odbudowanie i kontynuowanie umiejętności prawidłowego pełnienia ról społecznych oraz na uczestnictwo w życiu społeczności lokalnej.
Tylko rodzina silna, wzajemnie się wspierająca pokona w życiu wszystkie problemy. Dlatego pomoc rodzinie powinna być udzielana w miarę wcześnie i mieć charakter profilaktyczny.
Podstawowym czynnikiem wspierania rodziny jest zapewnienie jej odpowiednich warunków rozwoju, a nie wypełnianie za nią jej podstawowych funkcji.
CEL I - WSPIERANIE RODZINY W WYCHOWYWANIU DZIECKA ORAZ W PEŁNIENIU FUNKCJI OPIEKUŃCZEJ I WYCHOWAWCZEJ
Zadanie 1 - Zapewnienie pomocy materialnej i rzeczowej rodzinom wymagającym wsparcia Wskaźniki realizacji działań:
1. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej wypłacił świadczenia pieniężne:
a) z powodu potrzeby ochrony macierzyństwa - 18 rodzinom, w tym:
• z powodu wielodzietności - 5 rodzinom,
b) z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego – 38 rodzinom, w tym:
• w rodzinach niepełnych - 30 rodzinom,
• w rodzinach wielodzietnych – 2 rodzinom, c) zasiłki rodzinne – 389 rodzinom,
d) dodatek z tytułu urodzenia dziecka – 28 osobom,
e) dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego – 36 osobom,
f) dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka - 60 osobom,
g) dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego - 56 osobom, h) dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej – 69 osobom,
i) dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania - 101 osobom,
j) dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego – 392 dzieciom, k) zasiłek pielęgnacyjny - 402 osobom,
l) świadczenie pielęgnacyjne – 71 osobom,
m) jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka – 66 osobom, n) specjalny zasiłek opiekuńczy - 7 osobom,
o) jednorazowe świadczenie „Za życiem” - 0 osób,
p) świadczenie wychowawcze 500+ - 2405 rodzinom, w których było 3493 dzieci, q) świadczenie rodzicielskie - 73 osobom,
r) fundusz alimentacyjny - 111 osobom.
2. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej realizował Wieloletni rządowy program „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023 zgodnie z ustawą o pomocy społecznej i na zasadach określonych w Uchwale Rady Ministrów nr 140 z dnia 15 października 2018 roku w sprawie ustanowienia wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023 oraz Uchwale nr III/17/18 Rady Miejskiej w Konstantynowie Łódzkim z dnia 20 grudnia 2018 roku w sprawie podwyższenia kryterium dochodowego uprawniającego do przyznania pomocy w ramach wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023: w placówkach oświatowych 50 dzieci objętych zostało dożywianiem.
3. W 2020 roku w ramach współpracy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej i Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej w Konstantynowie Łódzkim wydano produkty żywnościowe dla 419 osób, co stanowiło łącznie 2004 paczki żywnościowe.
Zadanie 2 - Monitorowanie sytuacji zdrowotnej dzieci z rodzin wymagających wsparcia 1. Pracownicy socjalni Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej monitorowaniem obejmowali 11 rodzin, w których wychowywało się łącznie 14 dzieci, poprzez:
• nawiązanie kontaktu z przychodnią zdrowia, pielęgniarką środowiskową,
• wgląd do książeczki zdrowia lub innych dokumentów dotyczących leczenia dziecka np. wypis ze szpitala,
• współpracę, w przypadku podejrzenia wystąpienia możliwości zaniedbań przez rodziców z różnymi służbami tj. kuratorem, pedagogiem szkolnym,
• monitoring środowiska domowego, w celu oceny czy dziecko ma zapewnione podstawowe potrzeby (czystość w mieszkaniu, żywność, leki, ogrzane mieszkanie),
• kontrolę dziecka pod kątem stanu higieny, zranień, zasinień i stanu zdrowia.
2. Asystenci rodziny w 2020 roku podjęli współpracę łącznie z 27 rodzinami.
Zadanie 3 - Zapewnienie rodzinom opieki i wsparcia asystenta rodziny
Asystent rodziny prowadzi pracę z rodziną w miejscu jej zamieszkania lub w miejscu wskazanym przez rodzinę. Celem świadczenia usługi jest poprawa sytuacji życiowej rodzin w trudnej sytuacji rodzinnej, w tym w szczególności stworzenie optymalnych warunków służących wychowywaniu dzieci i pokonywaniu bieżących problemów, nabycie i doskonalenie umiejętności społecznych rodziców
• asystenci rodziny pracowali łącznie z 27 rodzinami, w których znajdowało się 39 dzieci.
W 2020 roku zostało objętych wsparciem 9 nowych rodzin, z pozostałymi rodzinami kontynuowano współpracę, 3 rodziny zostały zobowiązane przez sąd do podjęcia współpracy z asystentem rodziny,
• asystenci rodziny zakończyli współpracę z 5 rodzinami, w tym z 4 rodzinami ze względu na osiągnięcie celów, natomiast 1 rodzina zaprzestała współpracować z asystentem rodziny,
• asystenci konsultowali z pracownikami socjalnymi indywidualne plany pracy z rodziną oraz podejmowali wspólne działania w celu poprawy funkcjonowania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej.
Działania asystenta z zakresu pracy socjalno-wychowawczej skierowane są:
do rodziców, do dzieci oraz do całej rodziny
Zakres działań do rodziców Zakres działań do dzieci Zakres działań do rodziny pedagogizację rodziców,
dotyczącą prawidłowego wychowania i opieki nad
dzieckiem
wczesne wspomaganie rozwoju rozmowy dotyczące preferowanej przez członków rodziny
przyszłości, ich celów i zasobów działania w celu odbudowywania
więzi miedzy członkami rodziny
działania edukacyjne i reedukacyjne, mające na celu
wyrównanie dysproporcji w poziomie wiedzy i umiejętności
dzieci w wieku szkolnym
tworzenie z członkami rodziny planów pracy i wspieranie ich
realizacji
poradnictwo i trening w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego i realizacji spraw urzędowych
poradnictwo i inne działania dla dzieci pokazujące korzyści z jego aktywnego włączania się
w życie rodziny
ustalanie zasad wspólnego życia rodzinnego, korzystania z przestrzeni i przedmiotów należących do rodziny i ich
respektowanie doradztwa zawodowego działania wychowawczo-
motywujące stymulujące prawidłowy rozwój emocjonalny
dzieci oraz wyrabiające u nich postawy prospołeczne
zachęcanie do funkcjonalnego przemeblowania mieszkania,
posprzątania go i systematycznego utrzymania
porządku działania metodyczne służące
podwyższeniu umiejętności intra psychicznych
działania prozdrowotne pomoc w ustaleniu zasad podziału i wykonywania obowiązków na
rzecz domu i rodziny wskazywanie możliwości,
rozszerzania kontaktów z innymi, orzecznictwo
profilaktyka uzależnień ustalenie możliwości i sposobów wspólnego spędzania
czasu wolnego rodziny pomoc w rozwiązywaniu
konfliktów
towarzyszenie całej rodzinie w różnych czynnościach dnia
codziennego i wydarzeniach szczególnych w miejscu zamieszkania i poza nim
W sytuacji, gdy dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej asystenci rodziny pracujący z rodziną biologiczną - 4 rodziny utrzymywali stały kontakt z koordynatorami pieczy zastępczej.
Ponadto przesyłali informacje do placówek opiekuńczo-wychowawczych i koordynatorów pieczy zastępczej, które były wykorzystywane do sporządzenia okresowej oceny sytuacji dziecka. Z uwagi na okres pandemii nie mogli osobiście uczestniczyć w posiedzeniach Zespołów do spraw Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka.
Asystenci rodziny na podstawie postanowienia sądowego byli zobowiązani do składania okresowych sprawozdań z działań podejmowanych w rodzinie oraz sytuacji rodziny (miało to miejsce w przypadku 2 rodzin).
Asystenci rodziny uczestniczyli w charakterze świadka w rozprawach sądowych dotyczących postępowań wobec rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo- wychowawczej.
Zadanie 4 - Organizowanie szkoleń, prelekcji, porad w zakresie podnoszenia kompetencji wychowawczych
1. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej – udzielił pomocy materialnej o charakterze socjalnym, tj.
stypendia szkolne - 16 uczniom z 11 rodzin. W roku 2020 nie wypłacono zasiłku szkolnego.
2. Konstantynowskie Centrum Pomocy Rodzinie:
a) Placówka Wsparcia Dziennego należy do ogólnopolskiej sieci świetlic w ramach ogólnopolskiego Programu ,,Razem Raźniej”. Jest to Program doskonalenia form i metod pomocy psychologicznej i socjoterapeutycznej dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym, prowadzonym przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Warszawie. Celem projektu jest promowanie kompleksowych programów pomocy dziecku i rodzinie z problemem alkoholowym, upowszechnianie metod i standardów pracy z dziećmi z rodzin alkoholowych. W ramach tej współpracy otrzymujemy bezpłatne publikacje książkowe, materiały, możemy uczestniczyć w organizowanych ogólnopolskich konferencjach i szkoleniach.
b) kampania „Zachowaj Trzeźwy Umysł” - otrzymanie 1350 sztuk materiałów w postaci m.in.
ulotek, plakatów, poradników, przewodników.
c) kampania edukacyjno – informacyjna „Postaw na rodzinę” - otrzymanie 1250 sztuk materiałów w postaci ulotek, plakatów, gier dla dzieci, przewodników. Materiały te wykorzystują wychowawcy do prowadzenia z uczniami zajęć o rodzinie.
Zadanie 5 - Organizowanie wypoczynku dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych
1. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej wytypował grupę dzieci, z rodzin objętych wsparciem Ośrodka do skorzystania z letniego wypoczynku. W dniach 10-22.08.2020 r. 2 dzieci przebywało na kolonii w Nadwarciańskim Grodzie – Załęcze Wielkie. Dzieci miały zapewnione mnóstwo atrakcji.
Nie zabrakło również gier i zabaw sportowych, wspólnych występów oraz zajęć poznających młodych ludzi. Udział w kolonii był bezpłatny.
2. Konstantynowskie Centrum Pomocy Rodzinie w 2020 roku z uwagi na panującą pandemię, dzieci z rodzin dysfunkcyjnych nie uczestniczyły w koloniach letnich w ramach programu profilaktyki dla dzieci.
Zadanie 6 - Wyrównywanie szans rozwojowych i edukacyjnych dzieci i młodzieży ze środowisk zagrożonych wykluczeniem społecznym
Konstantynowskie Centrum Pomocy Rodzinie prowadzi zajęcia profilaktyczno – wychowawcze dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych. W 2020 roku 27 dzieci korzystało z rożnych form pomocy, w tym:
• zapewniona jest opieka i wychowanie,
• udzielana pomoc w nauce,
• organizowany jest czas wolny np. w formie warsztatów plastycznych,
• zapewniony udział w różnych zajęciach rozwojowych i sportowych,
• wszystkie dzieci korzystają z bezpłatnych posiłków,
• prowadzone są zajęcia profilaktyczne,
• uczestnicy placówki i ich rodziny mogą korzystać z indywidualnych konsultacji i porad psychologa.
Zadanie 7 - Promowanie gminnej polityki prorodzinnej
Urząd Miejski w Konstantynowie Łódzkim w okresie od 1 styczna 2020 r. do 30 czerwca 2020 r.
wypłacił:
• 926 dodatków mieszkaniowych – wydając 166 decyzji dla rodzin, znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej,
• 42 dodatki energetyczne – wydając 7 decyzji rodzinom, znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w okresie 1 lipiec 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. wypłacił:
• 886 dodatków mieszkaniowych – wydając 147 decyzji dla rodzin, znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej,
• 28 dodatków energetycznych – wydając 7 decyzji rodzinom, znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej.
W 2020 roku w ramach programu „Rodzinny Konstantynów Łódzki” wydano „Kartę Dużej Rodziny”
32 rodzinom, w skład których wchodziło 148 kart dla każdego członka rodziny wielodzietnej.
CEL II - PRACA Z RODZINĄ W CELU ZAPOBIEGANIA SYTUACJI KRYZYSOWYCH
Zadanie 1 - Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w pełnieniu funkcji opiekuńczo- wychowawczej
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej złożył:
• 8 wniosków do Sądu o wgląd w sytuację rodziny,
• pracownicy socjalni nawiązali kontakt z innymi pracownikami instytucji pomocowych, tj.
kuratorem zawodowym, dzielnicowymi, pedagogiem szkolnym.
Zadanie 2 - Pomoc rodzinom dotkniętym przemocą
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej prowadzi obsługę organizacyjno-techniczną Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Konstantynowie Łódzkim, w ramach którego:
• do Przewodniczącego Zespołu do Spraw Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie wpłynęło w 2020 roku 13 „Niebieskich Kart” część A, rozpoczynających procedurę „Niebieskiej Karty”, dotyczyły 12 rodzin.
• do każdej „Niebieskiej Karty” została zwołana grupa robocza. Utworzono 12 grup roboczych.
Łącznie odbyło się 40 posiedzeń grup roboczych.
W okresie sprawozdawczym było łącznie prowadzonych 17 „Niebieskich Kart” z czego 5 było kontynuowane z 2019 roku.
W wyniku prac zespołu zakończono 4 procedury „Niebieskie Karty” na skutek ustania przemocy w rodzinie i uzasadnionego przypuszczenia o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy w rodzinie oraz po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy.
Zakończono 4 procedury „Niebieskie Karty” w przypadku rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania działań .
Zadanie 3 - Pomoc rodzinom dotkniętym uzależnieniami
Koordynatorem działań i obsługą organizacyjno-techniczną Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zajmuje się Konstantynowskie Centrum Pomocy
• wpłynęło 16 wniosków o zobowiązanie do leczenia odwykowego,
• członkowie komisji przeprowadzili z osobami uzależnionymi od alkoholu rozmowy motywujące do zmiany postawy oraz do rozpoczęcia leczenia,
• komisja skierowała 8 wniosków do sądu o zobowiązanie do podjęcia leczenia odwykowego.
W Konstantynowskim Centrum Pomocy Rodzinie udzielono 229 konsultacji psychologicznych dla osób doznających przemocy i 166 dla osób współuzależnionych.
CEL III - ZAPEWNIENIE BEZPIECZEŃSTWA DZIECKU I RODZINIE
Zadanie 1 - Zapewnienie odpowiednich warunków lokalowych osobom i rodzinom wymagającym wsparcia
W roku 2020 pomocy w formie całodobowego pobytu udzielono schronienia 1 kobiecie z 3 dzieci. Nie zachodziła potrzeba zapewnienia wsparcia lokalowego osobom oraz rodzinom dotkniętym przemocą.
MONITORING I EWALUACJA PROGRAMU
Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2019-2021 stanowi strategię działania na rzecz wspierania rodziny, gdyż rodzina jest wartością nadrzędną. Program zakłada stworzenie spójnego systemu opieki nad rodziną w gminie Konstantynów Łódzki. Zawarte w programie propozycje były realizowane w 2020 r. w toku bieżącej pracy poszczególnych jednostek.
Ze sprawozdania wynikają następujące kierunki działań:
• zwiększenie nacisku na utrzymanie dzieci w ich naturalnym środowisku poprzez doskonalenie metod pracy z rodziną oraz realizowanie różnych form pomocy rodzinie,
• wzmocnienie działań profilaktycznych,
• dalsza współpraca pomiędzy instytucjami i podmiotami działającymi na rzecz dziecka i rodziny (szkoły, przedszkola, Komenda Powiatowa Policji, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Miejski Ośrodek Profilaktyki, Terapii Uzależnień i Współuzależnienia, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, organizacje pozarządowe),
• wzmocnienie rodziny poprzez prowadzenie systematycznej, bezpośredniej pracy z rodziną w celu poprawy umiejętności opiekuńczo - wychowawczych przy współpracy z asystentem rodziny.
Głównym celem asystentury rodziny jest odzyskanie przez osoby przyjmujące wsparcie asystenta rodziny kontroli nad własnym życiem, które pozwala im stać się samodzielnym oraz tak wypełniać role rodzica, aby środowisko rodzinne sprzyjało bezpieczeństwu i rozwojowi dzieci.
Praca asystenta rodziny jest procesem długofalowym, a prowadzone działania, aby odniosły zamierzony skutek muszą być cały czas utrwalane, dlatego w celu osiągnięcia zamierzonych efektów wskazane jest podejmowanie dalszych działań profilaktycznych i wspomagających. Asystent rodziny pomaga rodzinie przy wdrażaniu prawidłowych postaw życiowych wszystkich jej członków.
Współpraca z asystentem odbywa się za zgodą rodziny i przy aktywnym jej udziale. Asystent wspólnie z rodziną określa sposób wyjścia z trudnej sytuacji życiowej. Ustala mocne strony rodziny oraz rodzaj i kolejność podejmowanych działań. Ostatecznie na zmianę i sukces pracuje sama rodzina. Asystent rodziny prowadzi pracę z rodziną w miejscu jej zamieszkania lub w miejscu wskazanym przez rodzinę.
Po przeprowadzonej analizie podejmowanych działań, sprawozdań z realizacji Gminnego Programu Wspierania Rodzin za lata 2019-2020 należy stwierdzić, iż podejmowane działania odzwierciedlają potrzeby rodzin z terenu gminy Konstantynów Łódzki.
Jednocześnie wskazana jest w latach następnych dalsza kontynuacja oraz w miarę możliwości rozszerzenie działań. Konieczne jest również współdziałanie wielu służb i organizacji działających przede wszystkim na rzecz rodziny i dzieci, bowiem wyłącznie praca zespołowa stanowić będzie pełne i kompleksowe wsparcie. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej cały czas poszukuje nowych form pracy z rodziną, po to aby rodzina potrzebująca wsparcia otrzymała konkretną pomoc oraz aby jakość życia rodziny miała lepszy wymiar. Osiągnięcie przez rodzinę stabilności życiowej, która umożliwi jej wychowanie dzieci jest celem, którego osiągnięcie wspólnymi siłami daje największą satysfakcję.
Mając na uwadze skuteczność w udzielaniu pomocy rodzinom niewydolnym opiekuńczo – wychowawczo, konieczne jest utrzymanie dotychczasowego kierunku działań, a przede wszystkim wysokiej aktywności pozostałych instytucji i organizacji mających w swoich zadaniach pracę z rodziną.
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
Wydatki na podejmowane działania w ramach realizacji Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2019-2021 związane z osiąganiem wyznaczonych celów, finansowane są ze środków własnych Gminy, w ramach corocznie uchwalanego budżetu gminy Konstantynów Łódzki oraz środków wojewody.
Sprawozdanie z wykonania Gminnego Programu Wspierania Rodziny za 2020 rok przygotował na podstawie zgromadzonych danych Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Konstantynowie Łódzkim oraz danych uzyskanych z Konstantynowskiego Centrum Pomocy Rodzinie i Urzędu Miejskiego w Konstantynowie Łódzkim.
