Sprawozdanie z Realizacji Zadań z Zakresu Wspierania Rodziny za rok 2018

(1)

Sprawozdanie z Realizacji Zadań z Zakresu Wspierania Rodziny 1 | S t r o n a

Sprawozdanie z Realizacji Zadań z Zakresu Wspierania

Rodziny

za rok 2018

Piotrków Trybunalski, marzec 2019

(2)

1. Wstęp.

2. Realizacja zadań z zakresu wspierania rodziny.

2.1. Asystenci.

2.2. Pomoc w opiece i wychowaniu.

2.3. Realizacja ustawy o wspieraniu kobiet w ciąży i ich rodzin

„Za życiem” .

2.4. Inne formy wsparcia rodziny.

3. Zestawienie potrzeb w zakresie wsparcia rodziny na rok 2019.

4. Podsumowanie.

(3)

1. Wstęp.

Z dniem 1 stycznia 2012 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r.

o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 998 ze zm.), która wprowadziła zasady i formy wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych. Niniejsze sprawozdanie zostało sporządzone na podstawie art. 179 ust.1 w/w ustawy, który określa, iż w terminie do dnia 31 marca każdego roku prezydent składa radzie miasta roczne sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny oraz przedstawia potrzeby związane z realizacją zadań.

Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Piotrkowie Trybunalskim jest instytucją odpowiedzialną za realizację zadań z zakresu wspierania rodziny oraz kreowanie lokalnej polityki społecznej i rozwój systemu pomocy dla rodziny, przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji rodzicielskich na terenie gminy.

Ta wieloaspektowa praca z rodziną naturalną ma służyć ochronie odpowiedniego poziomu życia oraz ograniczyć umieszczanie dzieci w rodzinach zastępczych lub w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Wskazane zadania realizowane są w oparciu o założenia programowe i ustawowe zawarte w szczególności w poniższych aktach prawnych:

• Ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 1508 ze zm.),

• Ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tj. Dz. U. z 2018r. poz. 998 ze zm.),

• Ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (tj. Dz. U. z 2015 r., poz. 1390),

• Ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 2137 ze zm.),

• Ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tj.

Dz. U. z 2018 r. poz. 1030 ze zm.),

• Ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (tj.

Dz. U. z 2019 r. poz. 409 ze zm.),

(4)

• Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin

„Za życiem” (tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 473),

• Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Miasta Piotrkowa Trybunalskiego na lata 2014 - 2020,

• Gminnym Programie Wspierania Rodziny w Piotrkowie Trybunalskim na lata 2016 - 2018.

Stworzony system pomocy zakłada, że wsparcie skierowane będzie do całej rodziny, a nie wyłącznie do poszczególnych jej członków. Tylko taki rodzaj pomocy doprowadzić może bowiem do trwałych zmian w rodzinie i przeciwdziałania wyuczonej bezradności. Wsparcie rodziny ma służyć odbudowie i podtrzymywaniu umiejętności uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej i pełnieniu ról społecznych. Podstawą rozwiązywania problemów społecznych jest wsparcie rodziny w odbudowie prawidłowych relacji w rodzinie. Pomoc rodzinie powinna być w miarę wczesna i mieć charakter profilaktyczny. Priorytetem wspierania rodziny jest stworzenie jej odpowiednich warunków rozwoju przy wykorzystaniu jej własnych możliwości i zasobów, a nie wyręczanie w pełnieniu podstawowych funkcji.

(5)

2. Realizacja zadań z zakresu wspierania rodziny.

Podstawowym narzędziem działania systemu wspierania rodziny jest praca z rodziną. Jest ona ważna od momentu przeżywania przez rodzinę pierwszych trudności oraz niezbędna wówczas, gdy w rodzinie ma miejsce poważny kryzys - zagrażający dobru dziecka. Rodzina w wyniku podjętej z nią pracy, powinna osiągnąć zdolność prawidłowego funkcjonowania na tyle, aby bezpieczeństwo dzieci nie było zagrożone.

Wsparcie rodziny w zakresie pomocy w opiece i wychowaniu prowadzone jest w następującej formie:

Wsparcie rodziny w opiece i wychowaniu

Usługi asystenta rodziny

5 asystentów, w tym 2 pozyskanych z Europejskiego Funduszu Społecznego

w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020 na realizację projektu

"Padaruj Radośc"

924 wizyty (61 rodzin, w tym 4 rodziny objęte pomoca w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciązy i ich rodzin "Za

życiem", 124 dzieci)

Placówki wsparcia dziennego

9 placówek (300 miejsc)

Rys 1. Wsparcie rodziny w opiece i wychowaniu - Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie 2018 rok

(6)

2.1. Asystenci.

W okresie sprawozdawczym obejmującym rok 2018 w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Piotrkowie Trybunalskim zatrudnionych było pięciu asystentów rodziny, którzy objęli wsparciem 61 rodzin (w tym 124 dzieci) przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych.

Z siedmioma rodzinami praca została zakończona w wyniku aktywnej współpracy rodziny z asystentem. Plany pracy w całości zostały zrealizowane, a rodziny zwiększyły swoje umiejętności w zakresie opiekuńczo - wychowawczym i usamodzielniły się. Z pięcioma rodzinami praca została zakończona ze względu na zaprzestanie współpracy przez rodzinę, zaś z trzema rodzinami ze względu na zmianę miejsca ich zamieszkania. Natomiast w pięciu przypadkach pracę z rodziną zakończono z uwagi na brak ze strony tych rodzin chęci zmiany własnej sytuacji życiowej. Środowiska rodzinne w okresie styczeń – grudzień 2018 r. wizytowane były 924 razy. W tym okresie odbyły się również 84 spotkania z rodzinami w siedzibie Centrum Wsparcia Rodziny i Dziecka.

W celu uzyskania informacji na temat rodziny asystenci podejmowali współpracę z takimi instytucjami jak: Sąd Rejonowy (45 informacje), przychodnie lekarskie (30 informacji), przedszkola (25 informacje), szkoły (36 informacji) oraz świetlice środowiskowe (3 informacji). Ponadto dzięki ścisłej współpracy z Zespołem Pomocy Środowiskom Rodzinnym możliwe było szybkie reagowanie na sytuacje kryzysowe i podejmowanie działań mających na celu ich rozwiązanie.

Wykres 1 Instytucje, z którymi asystencji rodziny podjęli współpracę mająca na celu uzyskanie informacji na temat rodzin.

Sąd

Przychodnie lekarskie Przedszkola

Szkoły

Świetlice środowiskowe

(7)

W siedzibie Centrum Wsparcia Rodziny i Dziecka Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie asystenci udzielili różnego rodzaju porad 33 osobom wymagającym pomocy i wsparcia. Praca asystentów opierała się na opracowanych planach pracy z rodziną (54 plany pracy). Sporządzono 67 sprawozdań z pracy z rodziną i 20 pism do Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim na temat funkcjonowania rodziny przeżywającej trudności. Asystenci współpracowali z 9 rodzinami, gdzie występowało zjawisko przemocy. Odbyło się 15 Zespołów do Spraw Rodziny, na których dokonano okresowej oceny sytuacji 66 rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo -wychowawczych.

Podczas pracy z rodzinami asystenci wiele czasu poświęcali szczególnie dzieciom, pomagali im w uzupełnieniu zaległości edukacyjnych oraz uczyli jak spędzać czas wolny. W pracy z osobami dorosłymi koncentrowali się na kształtowaniu umiejętności opiekuńczo - wychowawczych. Poprzez zabawę, oraz wspólne organizowanie czasu rodzice mieli możliwość obserwacji i nauki jak aktywnie spędzać czas z dziećmi i nawiązywać z nimi pozytywne relacje. Rodziny objęte wsparciem asystentów rodziny nabywały umiejętności radzenia sobie z trudnościami dnia codziennego poprzez budowanie systemu wartości oraz wzrost samoakceptacji. Praca z rodzinami ukierunkowana była również na zapewnienie dzieciom prawidłowego rozwoju. W tym celu rodzice nabywali wiedzę z zakresu rozwoju dzieci na poszczególnych etapach ich życia oraz zdobywali umiejętności dotyczące określania potrzeb dzieci. Zwiększona świadomość rodziców w zakresie nauki przedszkolnej, zaskutkowała tym, że 14 rodzin zapisało dzieci do przedszkoli.

W rodzinach objętych wsparciem asystentów wprowadzano podstawowe nawyki higieniczne. Zwracano uwagę na zbilansowane żywienie członków rodziny, czego skutkiem było wprowadzenie do diety (szczególnie dzieci) pełnowartościowych produktów, ograniczając jednocześnie nieracjonalny zakup słodyczy i produktów małowartościowych. Rodziny chętnie korzystały również z porad kulinarnych asystentów. Wiele czasu asystenci poświęcili na uświadomienie rodzicom konieczności korzystania z podstawowej opieki medycznej, szczególnie w przypadku dzieci. Efektem tej pracy jest zwiększenie kompetencji w zakresie dbania o zdrowie dzieci. Rodziny zaczęły korzystać z porad różnych specjalistów, co umożliwiło zdiagnozowanie przyczyn nieprawidłowości w funkcjonowaniu dziecka. Praca

(8)

asystentów skoncentrowana była również na motywowaniu rodzin do korzystania z konsultacji psychologicznych, psychiatrycznych oraz pomocy pedagoga. Z tej formy pomocy skorzystało 14 osób z rodzin objętych wsparciem asystenta rodziny.

W rodzinach z problemem alkoholowym koncentrowano się na motywowaniu do zachowania abstynencji. Osiem osób podjęło terapię leczenia uzależnienia od alkoholu. Przeprowadzone zostały mini wykłady na temat szkodliwości alkoholu oraz skutków jego spożywania. Zwiększyła się świadomość osób zamieszkujących z uzależnionym partnerem.

Z młodzieżą przeprowadzane były rozmowy na temat zapobiegania czynnikom sprzyjającym powstawaniu patologii. W tym zakresie zostali uświadomieni w kwestii zagrożeń współczesnego świata. Ponadto dostarczona została im wiedza na temat zagrożeń tkwiących w środowisku lokalnym tj. skutków palenia nikotyny, spożywania alkoholu, oraz zażywania różnego rodzaju środków psychoaktywnych.

Rodziny poprzez przedstawianie ofert pracy, oraz pomoc w prawidłowym przygotowaniu dokumentów aplikacyjnych wspierane były również w aktywnym poszukiwaniu pracy. Dwunastu osobom udało się uzyskać zatrudnienie.

Asystenci prowadzili również pracę pod kątem wdrażania zasad prowadzenia gospodarstwa domowego i dbania o porządek w mieszkaniu. W tym zakresie widoczne są bardzo pozytywne zmiany.

Nadzorem asystentów objęty został budżet domowy rodzin, które nie potrafiły gospodarować środkami finansowymi. Siedem rodzin zwiększyło swoje kompetencje pod względem właściwego doboru artykułów spożywczych. Zastosowały się także do udzielanych wskazówek i porad w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego.

Asystenci podnosili swoje kwalifikacje między innymi poprzez udział w cyklicznych spotkaniach z pracownikami socjalnymi w ramach tzw. Zespołów ds.

Oceny Sytuacji Rodzin Objętych Wsparciem Asystenta Rodziny, na których omawiano efekty pracy z rodziną oraz ustalano dalszy plan działań na rzecz rodziny. Brali również udział w szkoleniach i konferencjach:

• dwóch asystentów – „Jak przygotować rodzinę na przyjęcie asystenta”,

• trzech asystentów – „Superwizja pracy jako wsparcie działań m.in. asystenta rodziny, koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej”,

• dwóch asystentów – „Gdy dziecko doświadcza przemocy w rodzinie”,

(9)

• dwóch asystentów – „Praktyczne aspekty działania Zespołu Interdyscyplinarnego”,

• dwóch asystentów – „Stres i wypalenie zawodowe”,

• trzech asystentów – „Przemoc wobec dziecka. Fizyczna, psychiczna i seksualna”,

• jeden asystent – „Współpraca interdyscyplinarna na rzecz rozwiązywania problemów społecznych.”

2.2. Pomoc w opiece i wychowaniu.

W celu wsparcia rodziny dzieci obejmowane były opieką i wychowaniem w placówce wsparcia dziennego. Placówki prowadziły zajęcia opiekuńczo - wychowawcze w ramach małych grup dobranych pod względem wieku i rozwoju.

Dzieci korzystały z zajęć o charakterze profilaktycznym, kulturalnym, rekreacyjnym, sportowym oraz mogły uzyskać pomoc dydaktyczną. Ponadto placówki te organizowały zajęcia socjoterapeutyczne, terapeutyczne, kompensacyjne oraz logopedyczne. Możliwość zapisania dziecka do placówki miał każdy rodzic/opiekun prawny dziecka, który potrzebował wsparcia w procesie wychowania swojego dziecka oraz był gotów podjąć współpracę z pracownikami placówek na rzecz poprawy sytuacji dziecka i swojej rodziny.

Na terenie Miasta Piotrków Trybunalski funkcjonuje 9 placówek wsparcia dziennego, w tym pięć placówek prowadzonych przez inny podmiot niż gmina.

Placówki te w 2018 r. dysponowały łącznie 300 miejscami dla dzieci i młodzieży w wieku 5 – 16 lat.

Tabela 1 Liczba dzieci uczęszczających do placówek wsparcia dziennego

(10)

Lp. Nazwa placówki Adres Liczba

miejsc

Ilość uczęszczających

dzieci

1.

Środowiskowa Świetlica Socjoterapeutyczna

„Bartek”

ul. Norwida 4

120 100

2.

„Bartek”; oddział

„Promyk”

ul. Wojska Polskiego 54

3.

„Bartek”; oddział „Tęcza”

ul. Pawlikowskiego 1

4.

„Bartek”; oddział

„Wierzeje”

ul. Wrzosowa 8

5.

Oratorium Św. Antoniego przy Klasztorze O. o.

Bernardynów

ul. Słowackiego 2 80 60

6.

Zgromadzenie Córek Maryi Współzałożycielki

(Siostry Salezjanki)

u. Armii Krajowej 19 25 32

7. Świetlica środowiskowa BIEDRONKA

ul. Poprzeczna 5a

m. 11 15

60 8. Świetlica środowiskowa

STARÓWKA ul. Zamurowa 10 30

9. Świetlica środowiskowa

STOKROTKA ul. Wronia 55/59 30

(11)

Na terenie miasta funkcjonuje również 10 żłobków (w tym Miejski Żłobek Dzienny) i trzy klubiki dziecięce.

Tabela 2 Liczba dzieci uczęszczających do żłobków i klubików dziecięcych.

Lp. Nazwa Placówki Adres Liczba

uczęszczających dzieci

1. Miejski Żłobek Dzienny Belzacka 97 E 161 2. Klubik Dziecięcy Okruszek Podmiejska 17/19 11

3. Żłobek Villa Bambini Pijarska 7 23

4. Klub Dziecięcy Magdalena Jakubiak

Dmowskiego 38D 53

5. Żłobek Ready Steady Go 1 – go Maja 18 A 35

6. Żłobek Raj Malucha Północna 2 20

7. Niepubliczny Żłobek SIMARE Narutowicza 23 35 8. Niepubliczny Żłobek „ Szkrab” Wolborska 48 21 9. Żłobek "Tęczowe Dzieci" Dmowskiego 38D 18

10. E-Maluch 6 Wolborska 50/56 11

11. Klub dziecięcy Kubuś Puchatek i Przyjaciele

Słowackiego 98bl/2b 16

12. Żłobek VILLA BAMBINI BIS Pijarska 7 33 13. ^ANETA ^NURKOWSKA ^READY-

STEADY-GO

Szeroka 17 10

2.3. Realizacja ustawy o wspieraniu kobiet w ciąży i rodzin

„Za życiem”.

W związku z wejściem w życie od 1 stycznia 2017 r. ustawy z 4 listopada 2016 roku o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 473 ze zm.), zwanej dalej „ Za życiem”, poszerzył się obszar działań asystenta rodziny poprzez przypisanie mu funkcji koordynatora kompleksowego wsparcia (poradnictwa) dla kobiet w ciąży i ich rodzin, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w ciąży powikłanej, kobiet w sytuacji niepowodzeń położniczych oraz wsparcia rodzin dzieci, u

(12)

których zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą ich życiu, która powstała w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu. Ponadto do działań asystenta należy współpraca z innymi służbami z różnych systemów, w tym z podmiotami udzielającymi świadczeń zdrowotnych, pracującymi na rzecz kobiet w ciąży i jej rodziny.

Na terenie Piotrkowa Trybunalskiego w 2018 roku wsparciem w obszarze powyższej ustawy objęte były 4 rodziny. Asystenci rodziny koordynowali leczenie dzieci poprzez: pomoc w wyznaczaniu terminów wizyt lekarskich, wizyty w poradniach i kontakt telefoniczny (1), wspólne wizyty lekarskie (1), pomoc w załatwianiu spraw urzędowych (6), pomoc w uzyskaniu usług opiekuńczych i rehabilitacyjnych dla dzieci (2), udzielanie informacji w zakresie rozwiązań wspierających rodziny i kobiety w ciąży, przezwyciężanie trudności w pielęgnacji dziecka, wsparcie psychologiczne.

2.4. Inne formy wsparcia rodziny.

Od 01.08.2017 r. Centrum Wsparcia Rodziny i Dziecka w Piotrkowie Trybunalskim rozszerzyło ofertę pomocową dla osób objętych wsparciem asystenta rodziny poprzez wsparcie psychologiczne.

Podczas pracy w środowiskach, asystenci rodziny systematycznie co roku informowali o możliwości skorzystania z tej formy pomocy. Ponadto rodziny miały możliwość osobistego poznania psychologa podczas jego wizyt w środowiskach wspólnie z asystentem rodziny oraz podjęcia decyzji o rozpoczęciu korzystania z jego wsparcia.

W okresie od dnia 01.01.2018 r. do dnia 31.12.2018 r. psycholog Centrum Wsparcia Rodziny i Dziecka w Piotrkowie Trybunalskim objął pomocą psychologiczną 26 osób, w tym 19 osób dorosłych i 7 dzieci. Udzielonych zostało 94 porad – w tym 44 na terenie Centrum oraz 50 w miejscu zamieszkania podopiecznych.

Od grudnia 2018 r. asystenci rodziny wraz z psychologiem utworzyli grupę wsparcia dla rodzin współpracujących z asystentami rodziny. Pierwsze spotkanie odbyło się w dniu 11.12.2018 r. w Centrum Wsparcia Rodziny i Dziecka. Tematem przewodnim był okres świąteczny i wspólne przygotowywanie Świąt Bożego

(13)

Narodzenia. Podczas spotkania rodzice wraz z dziećmi wspólnie zdobili pierniki oraz ciasteczka. Powyższe działania miały na celu wzmocnienie więzi rodzinnych, zaprezentowanie rodzinom możliwości spędzania czasu wolnego, angażowania najmłodszych w przygotowania przedświąteczne, rozwijanie zdolności plastycznych u dzieci, co pozytywnie wpływa na rozwój emocjonalny małoletnich. W spotkaniu uczestniczyły 3 rodziny, w tym 4 dzieci.

Od marca 2017 do czerwca 2018 r. w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Piotrkowie Trybunalskim istniała rodzina wspierająca, która objęła wsparciem jedną rodzinę współpracującą z asystentem rodziny. Rodzina wspierająca, przy współpracy asystenta rodziny, ma za zadanie pomagać rodzinie przeżywającej trudności w opiece i wychowaniu dziecka, prowadzeniu gospodarstwa domowego, kształtowaniu i wypełnianiu podstawowych ról społecznych.

Głównym zadaniem rodziny wspierającej była pomoc małoletnim dzieciom w niwelowaniu zaległości i trudności szkolnych. Ponadto rodzina wspierająca udzielała pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego poprzez wspólne zakupy, wspólne przygotowywanie posiłków, udzielanie rad i wskazówek w zakresie utrzymywania porządku w mieszkaniu i dokonywania bieżących napraw w lokalu.

Współpraca z rodziną wspierającą została zakończona z uwagi na problemy osobiste i związany z tym brak czasu na pomoc rodzinie objętej wsparciem asystenta rodzin.

(14)

3. Zestawienie potrzeb w zakresie wsparcia rodziny na rok 2019.

Bilans potrzeb Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w zakresie wspierania rodziny w 2019 roku przedstawia następujące zestawienie tabelaryczne:

Tabela 3 Realizacja zadań z zakresu wspierania rodziny (asystenci)

Zadania szczegółowe Termin realizacji Źródło

finansowania Koszt

zadania Realizator Realizacja zadań z zakresu

wspierania rodziny (asystent) cały rok środki własne 139.969.00 zł MOPR

(15)

4. Podsumowanie.

Określone w założeniach do ustawy o wsparciu rodzin i systemie pieczy zastępczej działania podejmowane na rzecz rodziny powinny dążyć do realizacji celu, jakim jest osiągnięcie przez rodzinę podstawowego poziomu stabilności życiowej, która z kolei umożliwi jej wychowanie dzieci. Podejmowane działania polegać powinny między innymi na:

• prawidłowym diagnozowaniu problemów rodziny,

• określaniu wspólnie z rodziną jej podstawowych potrzeb,

• motywowaniu rodziny do współpracy,

• podejmowaniu działań zmierzających do pokonywania problemów,

• sporządzaniu planu pomocy rodzinie,

• organizowaniu wsparcia środowiskowego przy współpracy wszystkich zainteresowanych służb i instytucji.

Ponadto podejmowane działania mogą służyć pomocy w poprawie sytuacji życiowej rodziny, w szczególności pomocy w usunięciu czynników przeszkadzających w osobistym wychowywaniu dzieci (rozwiązywaniu podstawowych problemów socjalnych, psychologicznych wychowawczych, pomocy w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego, wspieranie rodziny w uzyskaniu zatrudnienia i podnoszenia kwalifikacji zawodowych).

Praca z rodziną może przynieść oczekiwane rezultaty, jedynie w przypadku nieustannej współpracy wszystkich służb powołanych do tego celu.

Pomoc proponowana przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie i instytucje współpracujące przy realizacji Gminnego Programu Wspierania Rodziny w pełni zabezpiecza prawidłowe funkcjonowanie rodziny we wszystkich jej obszarach.

Od prawidłowego funkcjonowania rodziny, uzależnione jest prawidłowe funkcjonowanie społeczeństwa jako całości, ponieważ właśnie w rodzinie kształtowane są podstawowe zasady współżycia społecznego. Kiedy w rodzinie pojawia się kryzys, powołuje się do życia sztab specjalistów, którzy wkraczają z pomocą nie tylko finansową i rzeczową, ale też doradczą świadczoną przez:

pedagogów w szkołach, terapeutów, asystentów rodziny, kuratorów, policję, pielęgniarki środowiskowe, pracowników socjalnych, wolontariuszy.

(16)

Ważną rolę odgrywa też rozeznanie środowiska lokalnego przez pracowników socjalnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Piotrkowie Trybunalskim, przy współpracy z członkami Zespołu Interdyscyplinarnego oraz Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Wychodząc naprzeciw problemom rodzin, w 2018 r. udało się wzbogacić dotychczasowe działania poprzez udział 21 rodzin w Projekcie „Podaruj Radość”

realizowanym dzięki środkom pozyskanym z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014 – 2020, powołanie grupy wsparcia „Nowa Ja” dla rodzin przeżywających trudności opiekuńczo – wychowawcze.