Nasz Przyjaciel : dodatek tygodniowy "Głosu Wąbrzeskiego" poświęcony sprawom oświatowym, kulturalnym i literackim 1929.02.09, R. 6, nr 6

Dodatek tygodniowy Głosu Wąbrzeskiego11 poświęcony sprawom oświatowym, kulturalnym i literackim.

Wąbrzeźno, dnia 9 lutego 1929 r.

Nr. 6 Rok 6

** w a n g e 1 j a

Onego czasu wziął Jezus z sobą uczniów dwu­

nastu i rzeki im: Oto wstępujemy do Jeruzalem, a skończy się wszystko, co napisano jest przez proroki o Synie człowieczym; bo będzie wydań poganom i będzie naigrawan i ubiczowan i opl- wan- A ubiczowawszy ząbiją Go, a dnia trzecie­

go zmartwychwstanie, A oni tego nic nie zrozu­

mieli, i było to słowo zakryte od nich i nie zrozu­

mieli, o czem mówił. I stało się, gdy się przybliżał ku Jerychu, ślepy niektóry siedział wedle drogi, żebrząc, A usłyszawszy rzeszą przechodzącą, py­

tał, coby to było, I powiedzieli mu, iż Jezus Na- zareński mimo idzie, I zawołał mówiąc; Jezusie, Synu Dawidów, zmiłuj się nade mną! A którzy szli wprzód, iukali nań, aby milczał. Lecz on tem wię­

cej wołał: Synu Dawidów, zmiłuj się nade mną!

A Jezus stanąwszy rozkazał go przywieść do sie­

bie. A gdy się przybliżył, pytał go, mówiąc; Co chcesz, abym ci uczynił; A on powiedział; Panie, abym przejrzał, A Jezus mu rzekł: przejrzyj, wia­

ra twoja cię uzdrowiła, I natychmiast przejrzał i szedł za Nim, wielbiąc Boga. A lud wszystek wi­

dząc, dał chwałę Bogu,

Nauka z Ewangelji

Czemu Chrystus uczniom tylokrotnie przepowie ­ dział Swą mękę?

1. Aby okazać, jak gorąco pragnie za nas cier­

pieć; czego bowiem się pragnie, o tem lubi się mó­

wić. 2. Aby uczniowie wiedzieli, że spełnią się przepowiednie, które Prorocy o Synu człowieczym na piśmie pozostawili, i że On jest prawdziwym, od Boga zesłanym Mesyaszem. 3. Aby spełnienie tej przepowiedni przekonało uczniów o wszech­

wiedzy, a zatem i o Bóstwie Jego. 4. Aby ci ucz­

niowie, widząc później, że się z nim obchodzono jak z winowajcą, nie myśleli o Nim źle i nie sądzili, że się na Nim zawiedli, lecz aby przypominali so­

bie, że to wszystko im przepowiedział, i że to, cze­

go doznaje, dzieje się z woli Jego. Nie mieli się przeto tem martwić.

Czy uczniowie tego nie pojmowali, co mówił o

**•***■► Swych mękach?

Może dorozumiewali się, że czekają Go roz­

liczne cierpienia, i dlatego też chciał Go św. Piotr wstrzymać (Mat. 16, 22); ale ponieważ Go mocno kochali, nie chcieli wierzyć Jego zaręczeniom, że umrze. Prócz tego widzieli rozliczne świadectwa Jego potęgi w wielorakich cudach i dlatego tru­

dno im przychodziło pojąć, jak i czemu jako Bóg- człowiek miał ponieść śmierć i zniewagę, której przecież mógł uniknąć.

Czemu Chrystus nazywa się tak często tu i w in­

nych miejscach „Synem człowieczym?’

Tym sposobem chciał zwyczajem żydów ozna­

czyć, że jest także prawdziwym człowiekiem i po­

tomkiem Adama, i że i my powinniśmy być pokor­

nymi, nie żądnymi wysokich zaszczytów.

Czemu ślepy nazywa Chrystusa synem Dawidowym Gdyż wierzył, jak wszyscy żydzi, że Mesy- asz pod względem człowieczeństwa pochodzić bę­

dzie z pokolenia Dawidowego, jak brzmiała prze­

powiednia. (Ps. 131, 11).

Czemu zapytał Chrystus ślepego; „Co chcesz,abym ci uczynił?“

Zapytał go nie dlatego, jakoby nie wiedział, o co niewidomy prosi, lecz 1. aby żebrak tem jaw­

niej okazał swą wiarę i nadzieję, że przez Chrystu­

sa odzyska wzrok. 2. Zbawiciel chciał dać dowód, jak gorąco pragnie świadczyć nam dobrodziejstwa i jak Mu miło jest, gdy w utrapieniach do Niego się uciekamy. Od niewidomego zaś, który nie dał się przez przechodniów wstrzymać od gróźb i na­

legań, uczymy się, iż 1. w dobrem nie powinniśmy się czynić zależnymi od zdania i sądu ludzkiego, lecz wytrwać. Złe przykłady, wzgarda i urąganie świata nie powinny wpływać na postępowanie na­

sze. 2. Z żywą wiarą w wszechmocność i dobroć Boga winniśmy przedkładać Mu Swe prośby, a gdy 3. Bóg próśb naszych wysłucha, trzeba Go chwalić, być Mu wdzięcznym, i rozgłaszać przed innymi, że Bóg tylko nam pomógł.

Czemu tę ewangelję czyta się w tym dniu?

Jest wolą katolickiego Kościoła, abyśmy w czasie św. Postu więcej, niż kiedykolwiek, rozpa­

miętywali gorzką mękę i śmierć Pana Jezusa. Po­

nieważ post rozpoczyna się w następnym tygodniu, już dzisiaj chce was Kościół do tego nakłonić i dla­

tego słyszymy dzisiaj z ust samego Chrystusa prze­

powiednie męki Jego.

— 22 — NMLKJIHGFEDCBA

J E R Z Y H U R A G A N .

B e z s z a r ż , b e z s z a r ż — z a t ę P o l s k ą P o s p o l i t ą - R z e c z .

P r z y b r a n i w s z a r e ż o ł n i e r s k i e m u n d u r y , B e z s z a r ż , b e z o z n a k , m e d a l i ,

Z c z o ł e m p o g o d n i e w z n i e s i o n e m d o g ó r y M y ś m y w c i ą ż , P o l s k o , n a s t r a ż y T w e j s t a l i 1

N i e d l a u z n a n i a s z l i ś m y i d l a s ł a w y , K i e d y n a m t r ą b k a z a g r a ł a b o j o w a , N i o s ą c s w e ż y c i e p o d m u r y W a r s z a w y , L u b z n a s z y m W o d z e m i d ą c d o K i j o v / a .

D l a C i e b i e , P o l s k o , i d l a c h w a ł y T w o j e j M y ś m y o f i a r ę n i e ś l i z e k r w i s w o je j !

M e d a l e n a s z e — t o b l i z n y p o r a n a c h /X k r z y ż e p r z e z n a s z d o b y t e o b f i c i e — T o t e n a b r a c i p o l e g ł y c h k u r h a n a c h , S ł a w a — t o m a t e k ł z y r o n i o n e s k r y c i e .

W s z y s t k o n a T w o j e n i e s i e m o ł t a r z e , M a t k o T y n a s z a , O j c z y z n o m i ł a ! S w ą k r e w i ż y c i e s k ł a d a m y w d a r z e , B y ł e ś T y t y l k o s z c z ę ś l i w ą b y ł a !

P r e c z m y ś l o s ł a w i e i p r ó ż n o ś ć p r e c z ! B e z s z a r ż — z a P o l s k ą P o s p o l i t ą - R z e c z !

W s i ó d m ą r o c z n i c ę k o r o n a c j i O j c a Ś w i ę t e g o , P i u s a X I .

R o c z n i c a k o r o n a c j i p a p i e s k i e j P i u s a X I , k t ó r a | t a k g ł o ś n e m i w d z i ę c z n e m e c h e m o d b i j a s i ę z a w s z e 1 w w i e r n e j M u i u m i ł o w a n e j P r z e z e ń P o l s c e k a t o ­ l i c k i e j , n a b i e r a w t y m r o k u s z c z e g ó l n i e j s z e g o z n a ­ c z e n i a , g d y ż ł ą c z y s i ę z u r o c z y s t o ś c i a m i j u b i l e u - s z o w e m i z ł o t y c h g o d ó w k a p ł a ń s t w a N a m i e s t n i k a C h r y s t u s o w e g o i o g ł o s z o n y m z t e j o k a z j i r o k i e m j u b i l e u s z o w y m , k t ó r y t r w a ć b ę d z i e d o 2 0 g r u d n i a 1 9 2 9 r .

I z n ó w — j a k o n g i ś w r . 1 8 8 8 , z a c z a s ó w P a ­ p i e ż a L e o n a X I I I , — z e w s z y s t k i c h s t r o n ś w i a t a k a t o l i c k i e g o p o d ą ż ą p i e l g r z y m k i d o R z y m u , r o z - p o c z n i e s i ę w i e l k a p r o c e s j a n a r o d ó w , w y m o w n i e ś w i a d c z ą c a o p o t ę d z e m o r a l n e j i m o c y d u c h o w e j R z y m u . P a p i e ż y , p r a s t a r e j R o m y , c o o n g i ś f i z y ­ c z n ą s i ł ą ś w i a t p o d b i j a ł a , a d z i ś u r o k i e m i m o c ą w ł a d z t w a d u s z n a d ś w i a t e m p a n u j e .

W i e l k a w o j n a ś w i a t o w a i z w i ą z a n e z n i ą r e ­ w o l u c j e , k t ó r e g r o b e m s i ę s t a ł y n i e j e d n e g o t r o n u , i w ł a d c ó w z i e m s k i c h , n i e n a r u s z y ł y b y n a j m n i e j O - p o k i P i o t r o w e j i z b u d o w a n e j n a n i e j i n s t y t u c j i K o ­ ś c i o ł a k a t o l i c k i e g o n a p o n o w n e ś w i a d e c t w o w i e ­ k a m i s t w i e r d z o n e j p r a w d y , ż e n i e „ z l u d z i ” , j e n o z B o g a j e s t s p r a w a , r e p r e z e n t o w a n a p r z e z K o ś c i ó ł i J e g o w i d z i a l n ą G ł o w ę n a z i e m i. K t o b y s t r e m a n i e u p r z e d z o n e m o k i e m ś l e d z i d z i e j e ś w i a t a i K o ś c i o ł a w ś r ó d ś w i a t a , t e n m u s i a ł d o s t r z e d z , ż e a u t o r y t e t p a p i e s t w a z n a c z n i e s i ę w z m ó g ł p o w o j ­ n i e , a w s z c z e g ó l n o ś c i z a n a s z y c h d n i i c z a s u p o n ­ t y f i k a t u P i u s a X I . B o n a S t o l i c y P i o t r o w e j z a s i a d ł m ą ż o p a t r z n o ś c i o w y , k t ó r e m u w e d ł u g s t a r o d a w n e j p r z e p o w i e d n i n a i m i ę , , f i d e s i n t r e p i d a ” ( w i a r a n i e - l ę k l i w a ) , c z ł o w i e k w i e l k i e g o s e r c a i r o z l e g ł e j w i e ­ d z y , o b e j m u j ą c y w l o t s y t u a c j ę K o ś c i o ł a i g o r ą c e n i e b e z p i e c z e ń s t w a d l a w i a r y i m o r a l n o ś c i z r ó w n i e n i e u s t r a s z o n ą s t a n o w c z o ś c i ą , j a k i o j c o w s k ą w y ­ r o z u m i a ł o ś c i ą , p e ł n i ą c y s w ą d z i e j o w ą m i s ję .

D z i a ł a l n o ś ć P a p i e ż a P i u s a X I , w y b i t n a i w s z e c h s t r o n n a , z a z n a c z y ł a s i ę p r z e d e w s z y s t k i e m w t r z e c h k i e r u n k a c h . P i u s X I j e s t w i e l k i m p i o n i e ­ r e m m i s ji , g o r ą c y m k r z e w i c i e l e m ż y c i a k a t o l i c k i e ­ g o i n i e u s t r a s z o n y m a p o s t o ł e m p o k o j u m i ę d z y n a ­ r o d a m i .

G e n j a l n a m y ś l P a p i e ż a s t w o r z e n i a w y s t a w y m i s y j n e j , o t w a r t e j d n i a 2 1 g r u d n i a 1 9 2 4 r . w o g r o ­ d a c h w a t y k a ń s k i c h i w C o r t i l e D e l l a P i g n a , k t ó r a p o d z i ś d z i e ń i s t n i e j e w f o r m i e m u z e u m m i s y j n e g o , m i e s z c z ą c e g o s i ę w p a ł a c u l a t e r a n e ń s k i m , j e s t d o ­

w o d e m n i e t y l k o g ł ę b o k i e j t r o s k i o d z k d o r o z s z e ­ r z a n i a w i a r y , a l e r ó w n o c z e ś n i e s z e r y p o g l ą ­ d u n a ś w i a t i u m i e j ę t n e g o u j ę c i a p r o j ^ S u u ^ n o w o - o z e s n e f o r m y d l a z a i n t e r e s o w a n i a s z e r s z e g o o g ó ł u i p r o p a g a n d y . I s t a ł o s i ę t e ż , ż e n i e t y l k o k a p ł a n i i w i e r n i , a l e r z e s z e i n o w i e r c ó w , f a l a n g i u c z o n y c h , b e z w z g l ę d u n a ś w i a t o p o g l ą d , p r z e d s t a w i c i e l e p a ń s t w z z a c i e k a w i e n i e m o g l ą d a l i w y s t a w ę , i l u ­ s t r u j ą c ą z w y c i ę s k i p o c h ó d K o ś c i o ł a w ś r ó d p o g a ń i z a s ł u g i m i s j o n a r z y d l a c y w i l i z a c j i i k u l t u r y , n i e c e n i o n e d o t ą d n a l e ż y c i e p r z e z p a ń s t w a i n a r o d y .

Z t r o s k ą o m i s j e w ś r ó d p o g a ń ł ą c z y s i ę g o r ą c e p r a g n i e n i e u n j i , t j . z ł ą c z e n i a n a p o w r ó t z R z y m e m t e j 1 3 0 m i l j o n o w e j r z e s z y s c h y z m a t y c k i e j z a m i e ­ s z k u j ą c e j R o s j ę , B a ł k a n i A z j ę . T e m u c e lo w i m a s ł u ż y ć z a ł o ż o n y p r z e z P i u s a X I I n s t y t u t O r j e n t a l - n y i w m y ś l i n t e n c j i s t w o r z o n o t . z w . U n j a k a t o l i ­ c k a , k t ó r a m o d l i t w ą i j a ł m u ż n ą m a w s p i e r a ć d z i e ­ ł a n a w r a c a n i a s c h i z m a t y k ó w .

R ó w n o l e g ł e z t r o s k ą o m i s je i d z i e p r a c a i d ą ­ ż e n i a d o r o z w o j u i o r g a n i z a c j i ż y i c a k a t o l i c k i e g o k t ó r e j w y r a z e m m a b y ć w K o ś c i e l e t . z . a k c j a k a ­ t o l i c k a . U r z e c z y w i s t n i e n i e k r ó l e s t w a B o ż e g o n a z i e m i d o k o n a ć s i ę m o ż e d o p i e r o w t e d y , g d y ś w i e c ­ c y l u d z i e z o s t a n ą w p r z ą g n i ę c i d o w s p ó ł p r a c y z k a ­ p ł a n a m i i w r a z z n i m i p r z y g o t u j ą d r o g ę t r y u m f a l n e ­ m u p o c h o d o w i K r ó l a k r ó l ó w w ś r ó d ś w i a t a . W t e n s p o s ó b p o j ę t a a k c j a k a t o l i c k a j e s t n a k S S B f lT ^ c T iw ili i r ó w n o c z e ś n i e n a k a z e m P a p i e ż a , k t ó r y n a d u c h o ­ w y p o b ó j ś w i a t a d l a C h r y s t u s a K r ó l a c h c e w y s ł a ć a r m j ę c a ł ą s u m i e n n y c h , w y s z k o l o n y c h i k a r n y c h l u d z i ś w i e c k i c h , o f i a r n y c h i n i e u s t r a s z o n y c h , z a ­ w s z e n a b o j e P a ń s k i e g o t o w y c h , e l i t ę k a t o l i c k ą w t e r n n a j c h l u b n i e j s z e m , s t a r o c h r z e ś c i j a ń s k i e m t e g o s ł o w a z n a c z e n i u z a p o s t o l s k i e j e r y w y z n a w c ó w i m ę c z e n n i k ó w . A p o s t o ł a m i o n i m a j ą b y ć , a p o s t o ­ ł a m i s ł o w a , o b r o n y , m o d l i t w y i p r z y k ł a d u , s a m i w e w n ę t r z n i e d u c h o w o w y r o b i e n i , m a j ą z a p a l a ć o - g i e ń B o ż y w s e r c a c h w s p ó ł b r a c i , z a w s z e w j e d n o ś c i i ł ą c z n o ś c i z h i e r a r c h j ą K o ś c i o ł a , w z g o d z i e z j e g o ś w i ę t ą n a u k ą i n a k a z a m i .

I d e a a k c j i k a t o l i c k i e j , r z e c m o ż n a n a j u k o c h a ń ­ s z a i d e a P i u s a X I , c h a r a k t e r y s t y c z n a c e c h a J e g o P o n t y f i k a t u , ś w i a d c z y z n ó w n i e t y l k o o b y s t r e m i w n i k l i w e m o k u P a p i e ż a i z r o z u m i e n i u p o t r z e b y c h w i l i w K o ś c i e l e w o j u ją c y m , a l e i o o d p o w i e d z i a l ­ n o ś c i z a l o s y K o ś c io ł a .

P o d e j m u j ą c d z i e ł a s w y c h c h w a l e b n y c h j o o - p r z e d n i k ó w n a S t o l i c y P i o t r o w e j , P i u s ^ H * ^ ? * T e ż

i h e r o ld e m p o k o ju m ię d z y n a r o d a m i. R z u c a ją c p r o g r a m o w e h a s ło ,.P o k ó j C h r y s tu s o w y w K r ó le ­ s tw ie C h r y s tu s o w e m " , w s k a z u je , ja k je n a le ż y w p r o w a d z ą c w c z y n i ż e s p o k ó j p r a w d z iw y m ię d z y p a ń ts w a m i u tr z y m a s ię ty lk o w te d y , g d y je g o ź r ó d ­ łe m b ę d z ie C h r y s tu s , s p r a w ie d liw o ś ć i m iło ś ć c h rz e ś c ija ń s k a . D z ie jo m p o k o ju m a ją s łu ż y ć i łą ­ c z y ć w z a je m n ie p o w a ś n io n e n a r o d y w s p a n ia łe k o n ­ g r e s y e u c h a r y s ty c z n e , n a k tó r y c h — w e d łu g s łó w P a p ie ż a — c i, c o w c z o ra j b y li w r o g a m i, d z iś ja k b r a c ia z łą c z e n i" k lę c z e li w w s p ó ln e j m o d litw ie u T r o n u E u c h a r y s ty c z n e g o . O s ta tn i z n ic h , o d b y ty w r o k u z e s z ły m w S y d n e y , r ó w n ie ż p o d h a s łe m p o k o ju z e b r a n y , z a te m a t s w y c h o b r a d w z ią ł M a t­

k ę N a jś w ię ts z ą , K r ó lo w ę p o k o ju w J e j s to s u n k u d o C h r y s tu s a E u c h a r y s ty c z n e g o .

A n a liz a d z ia ła ln o ś c i je d n e g o z n a jw ię k s z y c h P a p ie ż y i p r a w d z iw ie h is to r y c z n e j p o s ta c i, ja k ą je s t P iu s X I, z a s tr z e ż o n a p r z y s z łe m u d z ie jo p is o w i, p o b ie ż n ie p r z e z n a s n a s z k ic o w a n a i n ie w y c z e rp u ją c a b y n a jm n ie j d z ie ła ż y c ia p a p ie s k ie g o A c h ille s a R a ttie 'g o , p o z w a la ju ż d z iś w y d a ć s ą d , ż e P iu s X I z a jm ie je d n o z p ie r w s z y c h m ie js c w d o s to jn y m s z e ­ r e g u N a m ie s tn ik ó w C h r y s tu s o w y c h .

C ie s z y s ię te d y k a ż d e s e r c e p o ls k ie , ta k d r o ­ g ie P a p ie ż o w i, k tó r e g o w r a ż liw ą d u s z ę u ję ły p o l­

s k ie d z ie je , p o ls k i k r a j, a w s z c z e g ó ln o ś c i p r z y w ią ­ z a n ie g łę b o k ie d o w ia r y o jc ó w , ż e p ie r w s z y N u n c ­ ju s z O d r o d z o n e j P o ls k i n ie ty lk o s ta n ą ł n a w y ż y n ie S to lic y P io tr o w e j, a le s z c z e g ó ln y m b la s k ie m r o z ­ ja ś n ił w ia rę p o tr ó jn e g o k r ó le s tw a , W ła d z c a i W ło ­ d a r z d u s z n ie p o s p o lity .

S e n ty m e n t d la P o ls k i, u k o c h a n ie p r a w d z iw e , ja k ie r o d z ić s ię m o ż e ty lk o z w ia r y , p o z o s ta n ą n a z a w s z e w e m b le m a c ie d u c h o w y m P iu s a X I, ś w ia d • c z ą c c h lu b n ie o w ie lk im s e rc u P a p ie ż a , a r ó w n o ­ c z e ś n ie o w ie lk ic h w a lo r a c h n a r o d u p o ls k ie g o .

U r o c z y s te o b c h o d y w s ió d m ą r o c z n ic ę k o r o n a ­ c ji p a p ie s k ie j, a 5 0 - tą k a p ła ń s tw a , o r g a n iz o w a n e w c a łe j P o ls c e , p r z y u d z ia le w s z y s tk ic h s f e r , b ę d ą z e w n ę trz n y m w y r a z e m te j c z c i i w d z ię c z n o ś c i, ja ­ k ą ż y w i n a ró d n a s z d la s w y c h D o s to jn y c h P r z y ja ­ c ió ł, a r ó w n o c z e ś n ie g łę b o k ie g o z r o z u m ie n ia , ż e ty lk o w łą c z n o ś c i z e p o k ą K o ś c io ła , o p a rc i o R z y m p a p ie ż y i p r o m ie n iu ją c y z e ń c h r z e ś c ija ń s k i p o r z ą ­ d e k ś w ia ta , w y b ije m y s ię n a c z o ło n a r o d ó w i s p e ł­

n im y c h w a le b n ie s w e p o s ła n n ic tw o d z ie jo w e .

Ks. Prof. Dr. Kozubski.

K r o n ik a k o ś c ie ln a .

Z k a l e n d a r a d i e c e z j a l n e g o . D ie c e z ja c h e łm iń s k a lic z y w e d łu g o s ta tn ie g o z e s ta w ie n ia s ta ty s ty c z n e g o k a le n d a rz a d ie c e z ja l­

n e g o n a r o k 1 9 2 9 — 8 9 1 .2 9 5 d u s z ( c z y li 1 8 4 8 1 w ię c e j, n iż w p r z e s z ły m r o k u ) .

K a p ł a n ó w w d ie c e z ji je s t 5 0 4 (w r o k u p o p r z e d n im b y ło 5 0 7 ); z ty c h 1 3 n a e m e r y tu r z e , a 2 2 z n a jd u je s ię p o z a g r a n ic a m i d ie c e z ji. W c ią g u r o k u z m a rło 8 k s ię ż y ( w r . p o p r z e d n im 1 5 ).

S e m i n a r j u m d u c h o w n e lic z y w p ię ­ c iu k u r s a c h 1 7 4 k le ry k ó w , a m ia n o w ic ie w I k u r s ie 5 2 , I I — 3 9 , I I I — 3 9 , I V — 3 2 , V — ( o s ta tn im ) 1 2 .

Z a k o n n i k ó w ( c z ło n k ó w z g r o m a d z e ń z a ­ k o n n y c h ) je s t w d ie c e z ji 2 0 ( r o k u p o p r z e d n ie g o

2 7 ), z a k o n n i c ( c z ło n k ó w z g r o m a d z e ń r e lig i) n y c h , p r z e w a ż n ie s ió s tr m iło s ie r d z ia ) je s t 5 1 3 ( p o ­ p r z e d n ie g o r o k u 4 7 1 ).

D e k a n a t ó w lic z y d ie c e z ja 2 6 , k o ś c io łó w p a r a fja ln y c h 2 2 3 ) p o p r z . 2 2 2 ), k u r a c y j 6 7 ( p o p rz . 6 1 ), k o ś c io łó w f ilja ln y c h 3 4 . K a p lic p u b lic z n y c h i p ó łp u b lic z n y c h je s t 7 6 , p r y w a tn y c h 9 .

N a j s t a r s z y m k a p ła n e m w d ie c e z ji je s t k s . r a d c a d u c h o w n y J u lju s z S z m id t w F o r d o n ie , k tó r y 1 2 lip c a b r . s k o ń c z y 9 2 la t ż y c ia , a 4 m a ja 6 7 la t k a p ła ń s tw a . P o n im n a s tę p u je k s . p r ó b , e m e r y t I H e ljo d o r D a s z e w s k i w T o r u n iu , k tó r y 1 3 m a r c a b r . : s k o ń c z y 9 1 la t ż y c ia , a 1 s ie r p n ia 6 1 k a p ła ń s tw a . T r z e c im c o d o w ie k u je s t k s . r a d c a p r ó b . E d w a r d

; S c h u lz z S y p n ie w a , k tó r y u k o ń c z y 2 m a r c a b r 8 3 la t ż y c ia a o b c h o d z ić b ę d z ie w d n iu 1 s ie r p n ia d ia ­ m e n to w y ( 6 0 -le tn i) ju b ile u s z k a p ła ń s tw a .

Z ł o t y j u b i l e u s z k a p ła ń s tw a o b c h o d z ić b ę d z ie d n ia 7 c z e r w c a b r . k s . k a n o n ik h o n o r o w y D r . Z e n o n W ło s z c z y ń s k i, p r o b o s z c z p a r a f ji lu b ie - w s k ie j, a d n ia 6 lip c a p r ó b , e m e ry t k s . D r . J e r z v B e h r e n d t, z a m ie s z k a ły w S o p o c ie .

S r e b r n y j u b i l e u s z 1 k a p ła ń s tw a o b ­ c h o d z ić b ę d ą w d n iu 1 3 m a r c a b r .: k s . T e o d o r B o ­ r o w s k i, p r ó b , w D . G a r c u ; k s . K a z . C h m ie le c k i, i p r ó b , e m e ry t w Z a m a rłe m ; k s . J ó z e f D e m b ie ń s k i, p r e fe k t w N o w e m m ie ś c ie ; k s . k a n o n ik h o n o r o w y B o i. M a k o w s k i, p r ó b , w C h o jn ic a c h ; k s . P a w e ł N a g ó r s k i, p r ó b , w G o s to c z y n ie ; k s . L e o n O ls z e ­ w s k i, p r ó b , w O s tro w ite m ; k s . B o i. P r z y b y s z e w s k i, p r ó b , w W . W a lic h n o w a c h ; k s . J a n S ie g , p r ó b , w S ta r z y n ie ; k s . K a z . S p r e n g e l, p r ó b , w C z e r s k u ; k s . p r a ła t J ó z e f W y s iń s k i, p r ó b , u ś w . J a n a w T o ­ r u n iu . O p r ó c z te g o w d ie c e z ji g d a ń s k ie j: r a z e m w y ś w ię c o n y k s . P a w e ł H e r w e g , p r ó b , p r z y K r ó l.

K a p lic y w G d a ń s k u ; w a d m in is tra c ji T u c z n a k s . F r a n c . S z y n k o w s k i, p r ó b , w U g o s z c z u ; w d ie c e z ji w a r m iń s k ie j k s . k a te c h e ta D r . J a n W y s o c k i, p r o ­ f e s o r w R e s z lu .

D n ia 2 4 lip c a b r . o b c h o d z ić b ę d z ie s r e b r n y ju - I b ile u s z k a p ła ń s tw a k s . p r a ła t D r . Z y g m u n t R o g a la , k a n o n ik k a te d r a ln y i w ik a r ju s z g e n e r a ln y w P e l­

p lin ie : w d ie c e z ji g d a ń s k ie j r a z e m w y ś w ię c o n y k s . D r . F r a n c is z e k S to li w G d a ń s k u .

DLA DZIECI.

P a m ię ta jc ie o p ta s z k a c h ....

M iło w a m , d z ie c i k o c h a n e , s ie d z ie ć w c ie p ­ ły m p o k o ju , g d y n a d w o r z e m r ó z s iln y ś c in a lo ­ d e m r z e k i i je z io r a , a ś n ie g ja k b y p ła s z c z e m b i a ­ ły m o k r y w a c a łą k r a in ę . A g d y w d o d a tk u w ta k i m r o ź n y w ie c z ó r w ia tr n a d w o r z e z a w y je i s w o je h a r c e n a p o la c h w y p r a w ia , w te d y z te m w ię k s z ą r a d o ś c ią tu lic ie s ię d o — g o r ą c e g o p ie c a . L e c z n ie w s z y s c y s ą ta k s z c z ę ś liw i ja k w y . S ą m o ż e d z ie c i, m o ż e s ie r o tk i, k tó r e n ie m a ją d a c h u n a d g ło w ą , łu b je ś li g o m a ją , to w iz b a c h ic h m o ż e g łó d i c h łó d p a n u ją , b o r o d z ic e b ie d n i n ie m a ją g r o s z a n a o p a ł i ż y w n o ś ć . L e c z s ą i in n e s tw o rz e n ia b o ­ s k ie , k tó r y m z im a o s tra b a r d z o d o k u c z a , a s ą n ie m i p ta s z k i, k tó r y c h n a w e t ta g r o ź n a p a n i n ie z d o ła w y p ę d z ić z n a s z e g o k r a ju . J u ż te n w z g lą d , ż e te k o c h a n e p ta s z k i n a s z k r a j ta k b a r d z o u k o ­ c h a ły iż g o n a w e t w z m ie o p u ś c ić n ie c h c ą , p o w i­

n ie n n a s w d z ię c z n o ś c ią k u n im n a p e łn ić , a tę w d z ię c z n o ś ć o b ja w ia ć w in n iś m y .

— 24 —

__=^=Z XI U. XXL © Jr . ■ ... —

/

DCBA

„ I l e r a z y j u ż c i m ó w i ł e m , ż e b y ś s k o ń ­ c z y ł z t e m b i c i e m w b ę b e n ? "

„ 6 r a z y , t a t u s i u " !

( „ B e r l i n g s k e T i d e n d e " ) .

Dobry numer.

— S t r y j k u , c z y n a s t r y j k a b a r d z o g l o s o w a l i p o d c z a s w y b o r ó w ?

— C ó ż t o z a p y t a n i e , m o ­ j a Z o s i u ?

- B o m a m u s i a z a w s z e p o w t a r z a , ż e s t r y j e k t o d o b r y ' n u m e r .

Dobra rada

W p e w n y m t o w a r z y s t w i e s t r a s z n i e w y d e k o l t o w a n a d a ­ m a o d z y w a s i ę d o p r o f , m e ­ d y c y n y :

P a n i e p r o f e s o r z e , z d a j e m i s i ę , ż e j e s t e m z a z i ę b i o n a . .

- A t o n i e c h s i ę p a r c z e m p r ę d z e j u b i e r z e i p o ł o ż y d o ł ó ż k a .

„Tajny policjant1'.

P a u r a d c a j e s t d u m n y . K u p i ł p r a w ­ d z i w e g o p s a p o l i c y j n e g o .

— I t o m a b y ć p i e s p o l i c y j n y ? k p i ą - p r z y j a c i e l e , m a t ę p e s p o j r z e n i e i o b w i s ł e u s z y . E t , t a k i s o b i e p s i a c z e k p o d w ó r z o ­ w y !

— A j e d n a k , b r o n i s i ę r a d c a , t o j e s t p i e s p o l i c y j n y . T y l k o z t a j n e j p o l i c j i .

Uczciwa tranzakcja.

— D l a c z e g o ż e b r z e s z , c h ł o p c z e ?

— O j c i e c m i u m a r ł , m a t k a u m a r ł a .

— M a s z t u z ł o t ó w k ę . A l e , c z e k a j n o , m a ł y . P r z e c i e ż t o ś t y m i o p o v y i a d a t p r z e d t y g o d n i e m , ż e m a t k a t w o j a j e s t w s z p i t a l u , a t y l k o o j c i e c u m a r ł ? . . .

— N o t o m a p a n 5 0 g r o s z y r e s z t y !

„ B u e n H u m o r " ) .

Oszczędny małżonek.

O n a : „ K t ó r y k a p e l u s z p o d o b a C i s i ę t a j w i ę c e j ? "

O n : „ T e n , k t ó r y m a s z n a g ł o w i e " . ( „ K a s p e r " ) .

Miodowy miesiąc.

■— C z y t o p r a w d a , m ó j d r o g i , ż e o w c e i ą g ł u p i e s t w o r z e n i a ?

— T a k j e s t , m o j a o w i e c z k o .

Dziwak.

— Z t e g o K a r o l a t o d o b r y g a g a t e k ; c a ł e n o c e s p ę d z a p o z a d o m e m .

— A c z y j e s t ż o n a t y ?

— N i e -

— T o r z e c z y w i ś c i e d z i w n e , ż e n i e n o ­ c u j e w d o m u . . .

( „ J u f g e " ) .

Nadmiar ostrożności.

„ C z e g o t o t w ó j m ą ż s z u k a n a t y m s ł u p i e t e l e g r a f i c z n y m ? "

„ O n j e s t b a r d z o o s t r o ż n y i c h c e zo*

b a c z y ć , c z y d r o g a j e s t w o l n a " .

„ P a s s i n g S h o w " ) .

„ N a s t ę p n i e ż y c z y ł b y m s o b i e w y m i e ­ n i ć w t e s t a m e n c i e , ż e p r z y g r o b i e m a j ą m i z a ś p i e w a ć t r z y c h o r a ł y .

„ D o b r z e p r o s z ę P a n a . A k t ó r e ż y c z y ; P a n s o b i e u s ł y s z e ć ? "

(„Buen Humor")*

W kawiarni.

— J a , n a p ’ z y k l a d , w o l ę S z e k s p i r a o d B y r o n a . . .

P a n z s ą s i e d n i e g o s t o l i k a : „ P r z e p r a ­ s z a m , d z i ś p r z e c i e ż n i e m a w y ś c i g ó w ? "

Zemsta panloflarza.

— S ł y s z a ł e m , ż e o b d a r z a s z s w o j ą s t e - n o t y p i s t k ę w i ę k s z y m i w z g l ę d a m i , n i ż ż o n ę .

- K A - s i n z ł o ś ć s i ę j e s z c z e t r o c h ę g ł o ś n i e j , — J e s t t o p r z e c i e ż j e d y n a

*bym m ó g ł t r a f i ć d o m e g o ł ó ż k a " . k t ó r e j m o g ę d y k t o w a ć .

( „ B e r i . T i d e n d e " ) . ( „ v a s s i n g

n i e w i a s t a ,

S h a w " ) .

Szczere wyznanie.

— Rap podróżował?

—“ r®t. Byłem we Włoszech.

— Ola przyjemności ? Kin i*odróż poślubna...

LBrummbar").

Przez telefon.

„ C o t o u w a s z a p o r z ą d k i ! T e n t a . e r z j e s t j e s z c z e m o k r y ! "

„ A l e ż , p r o s z ę P a n a , t o j e s t p r z e c i e ż

; — C z y c h c e s z p ó j ś ć z e m n ą n a s p a c e r , A l i n k o ?

— A l e ż P i o t r z e , t u m ó w i J a n k a .

— M o j a d r o g a , n i e j e s t e m P i o t r e m , l e c z P a w ł e m .

zupa".

(„Kasper").

f