• Nie Znaleziono Wyników

Analiza stanu odkształcenia

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Analiza stanu odkształcenia "

Copied!
20
0
0

Pełen tekst

(1)

Mechanika i wytrzymałość materiałów

Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki

Katedra Wytrzymałości, Zmęczenia Materiałów i Konstrukcji

Dr hab. inż. Tomasz Machniewicz

Wykład Nr 8

Analiza stanu odkształcenia

składowe stanu odkształcenia, uogólnione prawo Hooke’a, prawo Hooke’a dla czystego ścinania, względna zmiana objętości, klasyfikacja stanów odkształcenia, analiza płaskiego stanu odkształcenia, podstawy tensometrii oporowej, energia sprężysta: energia właściwa odkształcenia objętościowego i postaciowego

(2)

8.1. Składowe stanu odkształcenia

Pod wpływem przyłożonych obciążeń ciało odkształca się, a jego przestrzenne elementy doznają:

 zmian objętości – związanych z liniowymi odkształceniami, tj. zmianami długości boków elementów przestrzennych – tzw. odkształcenia objętościowe,

 zmian kształtu (postaci) – związanych z deformacją kątową elementarnych prostopadłościanów, tj. zmianami kątów pomiędzy poszczególnymi ściankami elementów przestrzennych – tzw.

odkształcenia postaciowe

y

x

x

xy

x

xy

yx

y

yx

y

dx

d y (1+

y

)d y

(1+

x

)dx

Płaski stan naprężenia:

y

dx x d y d y

dx

𝜶

𝜷 𝜶 + 𝜷 = 𝜸

; dy

dy dx

dx

y x

 

  

  dx dx

dx    1  

x

 

dy

dy

dy   1

y Odkształcenia w płaszczyźnie działania naprężeń:

Składowe płaskiego stanu odkształcenia: x, y, gxy

© T. Machniewicz

(3)

dz

8.1. Składowe stanu odkształcenia

Rodzaje odkształceń:

 odkształcenia objętościowe (

x

,

y

,

z

) – względne zmiany długości boków elementarnego prostopadłościanu – mierzone na kierunkach x, y, z – wywołane naprężeniami normalnymi

x

,

y

,

z

.

 odkształcenia postaciowe (g

xy

, g

yz

, g

xz

) – mierzone w poszczególnych płaszczyznach pochylenia ścianek elementarnego prostopadłościanu wywołane działaniem naprężeń stycznych, g

xy

, g

yz

, g

xz

.

Przestrzenny stan odkształcenia

z

x

O y 𝝉𝒙𝒛

𝝉𝒙𝒚 𝝈𝒚

𝝉𝒚𝒛

𝝈𝒛 𝝉𝒛𝒚 z

x

O y

𝝈𝒛 𝝉𝒛𝒚

𝝈𝒚 𝝉𝒚𝒛

𝝉𝒙𝒛

𝝉𝒙𝒚

dy

dz

(1+

y

)dy

(1+

z

)d z

dy

Składowe przestrzennego stanu odkształcenia: x, y, z, gxy, gyz, gzx

© T. Machniewicz

(4)

8.2. Prawo Hooke’a w przypadku odkształceń objętościowych

𝜺 = 𝝈

𝑬 𝜺

𝒑

= −𝝂𝜺 = − 𝝈 𝑬 𝝂

Odkształcenia w jednoosiowym stanie naprężenia:

Przestrzenny stan naprężenia:

𝝈𝟏

𝝈𝟐 2

3 O 1

𝝈𝟐

𝝈𝟏

=

𝝈𝟏

2

3 O 1

𝝈𝟏

+ +

𝝈𝟐 2

3 O 1

𝝈𝟐 2

3 O 1

𝜺 𝟏 = + +

𝜺 𝟐 = + +

𝜺 𝟑 = + +

𝝈

𝟏

𝑬 − 𝝈

𝟐

𝑬 𝝂 − 𝝈

𝟑

𝑬 𝝂 𝝈

𝟐

𝑬 − 𝝈

𝟑

𝑬 𝝂

− 𝝈

𝟏

𝑬 𝝂

− 𝝈

𝟏

𝑬 𝝂

− 𝝈

𝟐

𝑬 𝝂 𝝈

𝟑

© T. Machniewicz 𝑬

(5)

W kierunkach głównych:

8.2. Prawo Hooke’a w przypadku odkształceń objętościowych

𝝈𝟏

𝝈𝟐 2

3 O 1

𝝈𝟐

𝝈𝟏

𝜺

𝟏

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝟏

− 𝝂 𝝈

𝟐

+ 𝝈

𝟑

𝜺

𝟐

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝟐

− 𝝂 𝝈

𝟏

+ 𝝈

𝟑

𝜺

𝟑

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝟑

− 𝝂 𝝈

𝟏

+ 𝝈

𝟐

W kierunkach dowolnych:

𝜺

𝒙

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝒙

− 𝝂 𝝈

𝒚

+ 𝝈

𝒛

𝜺

𝒚

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝒚

− 𝝂 𝝈

𝒙

+ 𝝈

𝒛

𝜺

𝒛

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝒛

− 𝝂 𝝈

𝒙

+ 𝝈

𝒚

𝝉𝒙𝒛

𝝉𝒙𝒚 𝝈𝒚

𝝉𝒚𝒛

𝝈𝒛 𝝉𝒛𝒚 z

z O y

𝝈𝒛 𝝉𝒛𝒚

𝝈𝒚 𝝉𝒚𝒛

𝝉𝒙𝒛

𝝉𝒙𝒚

© T. Machniewicz

(6)

8.3. Prawo Hooke’a w przypadku czystego ścinania

Czyste ścinanie – stan naprężenia w przekrojach, w których działają jedynie naprężenia styczne, zaś naprężenia normalne równe są zeru.

2= -

2 = -

1 =

1 =

1 2

xy

yx

yx

xy

y x

𝝈𝒙 = 𝝈𝟏 + 𝝈𝟐

𝟐 +𝝈𝟏 − 𝝈𝟐

𝟐 𝐜𝐨𝐬𝟐𝜶 𝝈𝒚 = 𝝈𝟏 + 𝝈𝟐

𝟐 −𝝈𝟏 − 𝝈𝟐

𝟐 𝐜𝐨𝐬𝟐𝜶 𝝉𝒙𝒚 = −𝝉𝒚𝒙 = 𝝈𝟏 − 𝝈𝟐

𝟐 𝐬𝐢𝐧𝟐𝜶

gdy:

𝝈𝟏 = 𝝈, 𝝈𝟐 = −𝝈,𝜶 =𝝅 𝟒: 𝝈𝒙 = 𝝈𝒚 = 𝟎,𝝉𝒙𝒚 = −𝝉𝒚𝒙 = 𝝈

2

=- 

1

= 

𝝉𝒚𝒙 = −𝝈 𝝉𝒙𝒚 = 𝝈

y

x

© T. Machniewicz

(7)

1 2

8.3. Prawo Hooke’a w przypadku czystego ścinania

1

1

2= -

2 = -

1 =

1 =

(1 -)

(1+)

𝝅 𝟒−𝜸

𝟐

tg 𝜋 4 −𝛾

2 = 1 − 𝜀 1 + 𝜀

𝜀

1

= 𝜀

2

= 𝜀 𝜀

1

= 1

𝐸 𝜎

1

− 𝜈 𝜎

2

+ 𝜎

3

𝜀

2

= 1

𝐸 𝜎

2

− 𝜈 𝜎

1

+ 𝜎

3 𝜎2 = −σ 𝜎1 = σ;

𝜎3 = 0;

𝜀 = 1 + 𝜈 𝐸 σ

tg 𝛼 − 𝛽 = tg𝛼 − tg𝛽

1 + tg𝛼 ∙ tg𝛽 𝐭𝐠 𝝅 𝟒−𝜸

𝟐 = tg 𝜋

4 − tg 𝛾 2 1 + tg 𝜋

4 ∙ tg 𝛾 2

(1)

(2)

= 1 − tg 𝛾 2 1 + tg 𝛾 2

≅ 1 −𝛾 2 1 +𝛾 2

gdy g jest bliskie zeru

(1)

(4) 𝜀 = 𝛾 2

𝜏 = 𝜎1 − 𝜎2

2 sin 2𝛼 𝛼 = 𝜋

4

𝜏 = 𝜎 (3)

(4)

(2) (3)

𝛾

2 = 1 + 𝜈

𝐸 σ 𝛾

2 = 𝜏 1 + 𝜈𝐸

𝜸 = 𝝉

𝐆 gdzie 𝑮 = 𝑬 𝟐(𝟏 + 𝛎)

G – moduł odkształcenia postaciowego moduł Kirchoffa (MPa)

© T. Machniewicz

(8)

8.4. Uogólnione prawo Hooke’a

W kierunkach głównych:

𝜺

𝟏

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝟏

− 𝝂 𝝈

𝟐

+ 𝝈

𝟑

𝜺

𝟐

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝟐

− 𝝂 𝝈

𝟏

+ 𝝈

𝟑

𝜺

𝟑

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝟑

− 𝝂 𝝈

𝟏

+ 𝝈

𝟐

W kierunkach dowolnych:

dz

z

x

O y

(1+y)dy

(1+z)dz

dy 𝝈𝟐

𝝈𝟑 3

1

2 O dz

dy 𝝈𝟑

𝝈𝟐

(1+2)dy

(1+3)dz

𝜺

𝒙

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝒙

− 𝝂 𝝈

𝒚

+ 𝝈

𝒛

𝜺

𝒚

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝒚

− 𝝂 𝝈

𝒙

+ 𝝈

𝒛

𝜺

𝒛

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝒛

− 𝝂 𝝈

𝒙

+ 𝝈

𝒚

𝜸

𝒙𝒚

= 𝝉

𝒙𝒚

𝐆 𝜸

𝒚𝒛

= 𝝉

𝒚𝒛

𝐆 𝜸

𝒙𝒛

= 𝝉

𝒙𝒛

© T. Machniewicz 𝐆

(9)

8.5. Względna zmiana objętości (dylatacja)

𝝈𝟐

𝝈𝟑 3

1

2 O dz

dy 𝝈𝟑

𝝈𝟐

(1+2)dy

(1+3)dz

Początkowa objętość prostopadłościanu:

𝑑𝑉

0

= 𝑑𝑥 ∙ 𝑑𝑦 ∙ 𝑑𝑧

Końcowa objętość prostopadłościanu:

𝑑𝑉 = 1 + 𝜀

1

𝑑𝑥 ∙ 1 + 𝜀

2

𝑑𝑦 ∙ 1 + 𝜀

3

𝑑𝑧

Względna zmiana objętości (dylatacja):

𝑒 = 𝑑𝑉 − 𝑑𝑉

0

𝑑𝑉

0

= 1 + 𝜀

1

𝑑𝑥 ∙ 1 + 𝜀

2

𝑑𝑦 ∙ 1 + 𝜀

3

𝑑𝑧 − 𝑑𝑥 ∙ 𝑑𝑦 ∙ 𝑑𝑧 𝑑𝑥 ∙ 𝑑𝑦 ∙ 𝑑𝑧

= 1 + 𝜀

1

1 + 𝜀

2

1 + 𝜀

3

𝑑𝑧 − 1 e = 1 + 𝜀

1

+ 𝜀

2

+ 𝜀

1

+ 𝜀

1

𝜀

2

+ 𝜀

2

𝜀

3

+ 𝜀

1

𝜀

3

+ 𝜀

1

𝜀

2

𝜀

3

− 1

Małe wyższych rzędów

𝒆 = 𝜺

𝟏

+ 𝜺

𝟐

+ 𝜺

𝟏

lub w przypadku dowolnych kierunków:

𝒆 = 𝜺

𝒙

+ 𝜺

𝒚

+ 𝜺

𝒛

Uwzględniając:

𝜺𝟏 = 𝟏

𝑬 𝝈𝟏 − 𝝂 𝝈𝟐 + 𝝈𝟑 𝜺𝟐 = 𝟏

𝑬 𝝈𝟐 − 𝝂 𝝈𝟏 + 𝝈𝟑 𝜺𝟑 = 𝟏

𝑬 𝝈𝟑 − 𝝂 𝝈𝟏 + 𝝈𝟐

𝜺𝒙 = 𝟏

𝑬 𝝈𝒙 − 𝝂 𝝈𝒚+ 𝝈𝒛 𝜺𝒚 = 𝟏

𝑬 𝝈𝒚− 𝝂 𝝈𝒙+ 𝝈𝒛 𝜺𝒛 = 𝟏

𝑬 𝝈𝒛 − 𝝂 𝝈𝒙+ 𝝈𝒚 lub:

Względna zmiana objętości w funkcji naprężeń:

𝒆 = 𝟏 − 𝟐𝝂

𝑬 𝝈𝟏+ 𝝈𝟐 + 𝝈𝟑 𝒆 = 𝟏 − 𝟐𝝂

𝑬 𝝈𝒙 + 𝝈𝒚 + 𝝈𝒛

© T. Machniewicz

(10)

Przestrzenny stan odkształcenia:

8.6. Szczególne przypadki stanu odkształcenia i naprężenia

Tensor dowolnego przestrzennego stanu odkształcenia:

Przestrzenny dowolny stanu odkształcenia opisany jest sześcioma składowymi: x, y, z, gxy, gyz, gzx

𝑻𝜺 =

𝜺𝒙 𝜸𝒙𝒚

𝟐 𝜸𝒙𝒛 𝜸𝒚𝒙 𝟐

𝟐 𝜺𝒚 𝜸𝒚𝒛 𝜸𝒛𝒙 𝟐

𝟐 𝜸𝒛𝒚

𝟐 𝜺𝒛

W przypadku materiału izotropowego kierunki naprężeń głównych są takie same dla odkształceń jak i naprężeń.

Tensor przestrzennego stanu odkształcenia dla kierunków głównych :

𝑻𝜺 =

𝜺𝟏 𝟎 𝟎 𝟎 𝜺𝟐 𝟎 𝟎 𝟎 𝜺𝟑

𝝈𝟐

𝝈𝟑 3

1

2 O dz

dy 𝝈𝟑

𝝈𝟐

(1+2)dy

(1+3)dz dz z

x

O y

(1+y)dy

(1+z)dz

dy

Zgodnie z prawem Hooke’a (g /G) odkształcenia kątowe są równe zeru (gxy = gyz = gzx =0), bo nie występują naprężenia styczne (xy = yz = zx =0)

© T. Machniewicz

(11)

Płaski stan naprężenia (PSN):

8.6. Szczególne przypadki stanu odkształcenia i naprężenia

𝜺𝟏 = 𝟏

𝑬 𝝈𝟏 − 𝝂𝝈𝟐 𝜺𝟐 = 𝟏

𝑬 𝝈𝟐 − 𝝂𝝈𝟏 𝜺𝟑 = −𝝂

𝑬 𝝈𝟏 + 𝝈𝟐

𝝈

𝟏

≠ 𝟎, 𝝈

𝟐

≠ 𝟎, 𝝈

𝟑

= 𝟎 - co uwzględniając otrzymujemy:

𝑻𝜺 =

𝜺𝟏 𝟎 𝟎 𝟎 𝜺𝟐 𝟎 𝟎 𝟎 𝜺𝟑 a) W przypadku kierunków głównych:

𝝈𝟏

𝝈𝟐 2

3

1 O

𝝈𝟐

𝝈𝟏

𝑻𝝈 = 𝝈𝟏 𝟎 𝟎 𝝈𝟐 𝝈𝟏 = 𝑬

𝟏 − 𝝂𝟐 𝜺𝟏 + 𝝂𝜺𝟐 𝝈𝟐 = 𝑬

𝟏 − 𝝂𝟐 𝜺𝟐 + 𝝂𝜺𝟏 𝝈𝟑 = 𝟎

Tensory odkształceń i naprężeń w PSN na kierunkach głównych:

© T. Machniewicz

(12)

Płaski stan naprężenia (PSN):

8.6. Szczególne przypadki stanu odkształcenia i naprężenia

𝝈

𝒙

≠ 𝟎, 𝝈

𝒙

≠ 𝟎, 𝝈

𝒛

= 𝟎, 𝝉

𝒙𝒚

≠ 𝟎, 𝝉

𝒚𝒛

= 𝟎, 𝝉

𝒛𝒙

= 𝟎

b) W przypadku kierunków dowolnych:

𝑻𝜺 =

𝜺𝒙 𝜸𝒙𝒚

𝟐 𝟎 𝜸𝒚𝒙

𝟐 𝜺𝒚 𝟎

𝟎 𝟎 𝜺𝒛

𝜺𝒙 = 𝟏

𝑬 𝝈𝒙 − 𝝂𝝈𝒚 𝜺𝒚 = 𝟏

𝑬 𝝈𝒚 − 𝝂𝝈𝒙 𝜺𝒛 = −𝝂

𝑬 𝝈𝒙 + 𝝈𝒚 𝜸𝒙𝒚 = 𝝉𝒙𝒚

𝐆 𝝈𝒙

𝝈𝒚 y

z

x O

𝝈𝒚

𝝈𝒙 𝝉𝒚𝒙

𝝉𝒙𝒚

𝝉𝒚𝒙 𝝉𝒙𝒚

𝑻𝝈 = 𝝈𝒙 𝝉𝒙𝒚 𝝉𝒚𝒙 𝝈𝒚 𝝈𝒙 = 𝑬

𝟏 − 𝝂𝟐 𝜺𝒙 + 𝝂𝜺𝒚 𝝈𝒚 = 𝑬

𝟏 − 𝝂𝟐 𝜺𝒚 + 𝝂𝜺𝒙 𝝈𝒛 = 𝟎

𝝉𝒙𝒚 = 𝐆 ∙ 𝜸𝒙𝒚

Tensory odkształceń i naprężeń w PSN na kierunkach dowolnych:

Wniosek:

W płaskim stanie naprężenia istnieje przestrzenny stan odkształcenia.

© T. Machniewicz

(13)

Płaski stan odkształcenia (PSO):

8.6. Szczególne przypadki stanu odkształcenia i naprężenia

- co uwzględniając otrzymujemy:

𝑻𝜺 = 𝜺𝟏 𝟎 𝟎 𝜺𝟐 a) W przypadku kierunków głównych:

𝜺

𝟏

≠ 𝟎, 𝜺

𝟐

≠ 𝟎, 𝜺

𝟑

= 𝟎

𝜺

𝟑

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝟑

− 𝝂 𝝈

𝟏

+ 𝝈

𝟐

= 𝟎 𝝈

𝟑

= 𝝂 𝝈

𝟏

+ 𝝈

𝟐

𝑻𝝈 =

𝝈𝟏 𝟎 𝟎 𝟎 𝝈𝟐 𝟎 𝟎 𝟎 𝝈𝟑

b) W przypadku kierunków dowolnych:

𝜺

𝒙

≠ 𝟎, 𝜺

𝒚

≠ 𝟎, 𝜺

𝒛

= 𝟎, 𝜸

𝒙𝒚

≠ 𝟎, 𝜸

𝒚𝒛

= 𝟎, 𝜸

𝒛𝒙

= 𝟎 𝜺

𝒛

= 𝟏

𝑬 𝝈

𝒛

− 𝝂 𝝈

𝒙

+ 𝝈

𝒚

= 𝟎 𝝈

𝒛

= 𝝂 𝝈

𝒙

+ 𝝈

𝒚

Wniosek: Płaski stan odkształcenia można wywołać, odpowiednio dobranym, przestrzennym stanem naprężenia

𝑻𝜺 = 𝜺𝒙 𝜸𝒙𝒚 𝜸𝒚𝒙 𝟐

𝟐 𝜺𝒚 𝑻𝝈 =

𝝈𝒙 𝝉𝒙𝒚 𝟎 𝝉𝒚𝒙 𝝈𝒚 𝟎 𝟎 𝟎 𝝈𝒛 𝝈𝒙

𝝈𝒚 y

z O x

𝝈𝒚

𝝈𝒙 𝝉𝒚𝒙

𝝉𝒙𝒚

𝝉𝒚𝒙 𝝉𝒙𝒚

𝝈𝟏

𝝈𝟐 2

3 O 1

𝝈𝟐

𝝈𝟏

© T. Machniewicz

(14)

8.7. Analiza płaskiego stany odkształcenia – podstawy tensometrii

Analogia pomiędzy zależnościami transformacyjnymi w płaskim stanie naprężenia i odkształcenia:

 

 

cos2

2 2

2 1 2

1

 

n

 

 

sin2 2

2 1

n

g   

2 2 sin

2

2 1

n

 

 

cos2

2 2

2 1 2

1   

n

 

g

 

𝜺

𝟎

= 𝜺

𝟏

+ 𝜺

𝟐

𝟐 + 𝜺

𝟏

− 𝜺

𝟐

𝟐 𝐜𝐨𝐬 𝟐𝜶

2

1 (45)

x (0) y (90)

90

0

𝜺

𝟒𝟓

= 𝜺

𝟏

+ 𝜺

𝟐

𝟐 + 𝜺

𝟏

− 𝜺

𝟐

𝟐 𝐜𝐨𝐬 𝟐 𝜶 + 𝟒𝟓°

𝜺

𝟗𝟎

= 𝜺

𝟏

+ 𝜺

𝟐

𝟐 + 𝜺

𝟏

− 𝜺

𝟐

𝟐 𝐜𝐨𝐬 𝟐 𝜶 + 𝟗𝟎°

𝜺

𝟏,𝟐

= 𝜺

𝟎

+ 𝜺

𝟗𝟎

𝟐 ± 𝜺

𝟎

− 𝜺

𝟗𝟎

𝟐

𝟏 𝐜𝐨𝐬 𝟐𝜶 𝐭𝐠𝟐𝛂 = 𝟐𝜺

𝟒𝟓

− 𝜺

𝟎

− 𝜺

𝟗𝟎

𝜺

𝟎

− 𝜺

𝟗𝟎

© T. Machniewicz

(15)

8.7. Analiza płaskiego stany odkształcenia – podstawy tensometrii

2

1 (45)

x (0) y (90)

90

0

𝜺

𝟏,𝟐

= 𝜺

𝟎

+ 𝜺

𝟗𝟎

𝟐 ± 𝜺

𝟎

− 𝜺

𝟗𝟎

𝟐

𝟏 𝐜𝐨𝐬 𝟐𝜶 𝐭𝐠𝟐𝛂 = 𝟐𝜺

𝟒𝟓

− 𝜺

𝟎

− 𝜺

𝟗𝟎

𝜺

𝟎

− 𝜺

𝟗𝟎

Uwzględniając: 𝐜𝐨𝐬 𝟐𝜶 = 𝟏

𝟏 + 𝐭𝐠𝟐𝟐𝜶 Otrzymujemy:

𝜺

𝟏,𝟐

= 𝜺

𝟎

+ 𝜺

𝟗𝟎

𝟐 ± 𝟏

𝟐 𝜺

𝟎

− 𝜺

𝟗𝟎 𝟐

+ 𝜺

𝟒𝟓

− 𝜺

𝟗𝟎 𝟐 W tensometrii oporowej wyznacza się odkształcenie na podstawie względnej zmiany rezystancji (R/R) użytego tensometru : ∆𝑹

𝑹 = 𝜺𝑲 gdzie K – stała czujnika

Rozety tensometryczne stosowane do wyznaczania kierunków i wartości odkształceń głównych

© T. Machniewicz

(16)

8.8. Energia sprężysta

𝑷

EA

l

l

8.8.1. Energia właściwa odkształcenia sprężystego w jednoosiowym stanie naprężenia (

n

):

P

l

L

P

∆𝒍 = 𝑷𝒍 𝑨𝑬 𝑳𝑷 = 𝟏

𝟐𝑷∆𝒍

𝑳

𝑷

= 𝑷

𝟐

𝒍 𝟐𝑬𝑨

Energia właściwa () – energia przypadająca na jednostkę objętości materiału (V) 𝚽

𝒏

= 𝑳

𝑽 = 𝑷

𝟐

𝒍 𝟐𝑬𝑨 ∙ 𝟏

𝑨𝒍 = 𝑷

𝟐

𝟐𝑬𝑨

𝟐

;

𝚽

𝒏

= 𝝈

𝟐

𝟐𝑬 = 𝟏 𝟐 𝝈 𝝈

𝑬 ;

𝚽

𝒏

= 𝟏 𝟐 𝝈𝜺

© T. Machniewicz

(17)

8.8. Energia sprężysta

8.8.2. Właściwa energia sprężysta ścinania (

t

):

𝝉

𝑻

𝝉 𝝉

𝝉

a

a

s

𝜸

𝚽

𝒕

= 𝑳

𝑻

𝑽 = 𝟏 𝟐

𝑻𝒔 𝑽

𝑻 = 𝝉𝒂 𝚽

𝒕

= 𝟏 𝟐 𝝉𝜸

8.8.3. Całkowita właściwa energia sprężysta w przestrzennym stanie naprężenia ():

𝒔 = 𝒂𝜸 𝑽 = 𝟏 ∙ 𝒂

𝟐

z

x O y

𝝈𝒛 𝝉𝒛𝒚

𝝈𝒚 𝝉𝒚𝒛

𝝉𝒙𝒛

𝝉𝒙𝒚 𝝈𝟏

𝝈𝟐 2

3 O 1

𝝈𝟐

𝝈𝟏

x

x

y

y

z

z

xy

g

xy

yz

g

yz

zx

g

zx

 2 1

dla kierunków dowolnych

1 1 2 2 3 3

2

1

 

 

 

dla kierunków głównych

© T. Machniewicz

(18)

8.8. Energia sprężysta

8.8.4. Energia sprężysta odkształcenia objętościowego (

O

) i odkształcenia postaciowego (

P

):

Całkowitą energię odkształcenia sprężystego () można podzielić na dwie części:

 O – energię odkształcenia objętościowego

 P – energię odkształcenia postaciowego

  

O

 

P

a) Odkształcenia czysto objętościowe powstaną, gdy element obciążony będzie takimi samymi naprężeniami śr na wszystkich kierunkach:

𝝈𝟐

𝝈𝟑 3

1 O 2

𝝈𝟑

𝝈𝟐

=

𝝈ś𝒓

+

𝝈ś𝒓 3

1 O 2

𝝈ś𝒓

𝝈ś𝒓 (𝝈𝟐− 𝝈ś𝒓)

(𝝈𝟑− 𝝈ś𝒓) 3

1 O 2

(𝝈𝟑− 𝝈ś𝒓)

(𝝈𝟐− 𝝈ś𝒓)

Odkształcenia wypadkowe

Odkształcenia objętościowe

Odkształcenia postaciowe

(

O

) (

P

)

() © T. Machniewicz

(19)

8.8. Energia sprężysta

𝝈𝟐

𝝈𝟑 3

1 O 2

𝝈𝟑

𝝈𝟐

=

𝝈ś𝒓

+

𝝈ś𝒓 3

1 O 2

𝝈ś𝒓

𝝈ś𝒓 (𝝈𝟐− 𝝈ś𝒓)

(𝝈𝟑− 𝝈ś𝒓) 3

1 O 2

(𝝈𝟑− 𝝈ś𝒓)

(𝝈𝟐− 𝝈ś𝒓)

O

P

Przyjmujemy:

3

3 2

1  

śr  

śr śr śr śr śr śr

śr śr

O

       

2 3 2

1   

1 1 2 2 3 3

2

1      

śr

śr

śr śr

 

śr

E E

1 12 Z prawa Hooke’a:

8.8.4. Energia sprężysta odkształcenia objętościowego (

O

) i odkształcenia postaciowego (

P

):

Otrzymujemy (z rów. 1 i 2):

(1) (2)

1 2 3

2

2

6 2 1 2

1 2 3 2

3

 

 

 

 

 

O śr śr E śr E

 

2

6 2 1

z y x

O  E

 

- dla kierunków głównych - dla kierunków dowolnych

© T. Machniewicz

(20)

- dla kierunków dowolnych 8.8. Energia sprężysta

𝝈𝟐

𝝈𝟑 3

1 O 2

𝝈𝟑

𝝈𝟐

=

𝝈ś𝒓

+

𝝈ś𝒓 3

1 O 2

𝝈ś𝒓

𝝈ś𝒓 (𝝈𝟐− 𝝈ś𝒓)

(𝝈𝟑− 𝝈ś𝒓) 3

1 O 2

(𝝈𝟑− 𝝈ś𝒓)

(𝝈𝟐− 𝝈ś𝒓)

O

P

8.8.4. Energia sprężysta odkształcenia objętościowego (

O

) i odkształcenia postaciowego (

P

):

1 2 3

2

6 2

1

 

O E

 

2

6 2 1

z y x

OE

 

- dla kierunków głównych b) Odkształcenia czysto postaciowe powstaną, gdy elementarny prostopadłościan obciążony będzie naprężeniami będącymi dopełnieniem naprężeń średnich (śr) do wyjściowych naprężeń głównych.

Otrzymujemy:

     

3 1

2

2 3 2 2

2

6 1

1

 

P O E

       

2 2 2 6 2 2 2

6 1

zx yz xy x

z z

y y

x O

P   E

 

© T. Machniewicz

Cytaty

Powiązane dokumenty

W niniejszym artykule zostaną przedstawione wyniki badań modułu od- kształcenia postaciowego G 0 uzyskane z terenowych sondowań SCPTU oraz wyniki badań laboratoryjnych uzyska-

STRESSR - Geostatic and induced stresses beneath a rectangular area load STRESSC - Geostatic and induced stresses beneath a circular area load.. Marek Cala

Do mierzenia ugięć konstrukcji zastosowano 3 czujniki indukcyjne (LVDT) wyprodukowane przez firmę Peltron: jeden czujnik PTx10 pośrodku modelu i 2 czujniki PTx6

linia ugięcia belki, kąt obrotu belki, warunek sztywności przy zginaniu, równanie różniczkowe linii ugięcia belki, warunki brzegowe, warunki ciągłości

Odkształcenia postaciowe zmieniają EP w graniastosłup o równoległych podstawach, ale objętość graniastosłupa pozostaje taka sama jak nieodkształconego EP.. Kierunki osi x, y,

Jeśli nie, to jak należy przeskalować eksploatacyjną historię naprężenia (tzn. przez jaki współczynnik należy pomnożyć wartość naprężeń), by element

Składowe stanu odkształcenia, uogólnione prawo Hooke’a, prawo Hooke’a dla czystego ścinania, względna zmiana objętości, klasyfikacja stanów odkształcenia, analiza

Składowe stanu odkształcenia, uogólnione prawo Hooke’a, prawo Hooke’a dla czystego ścinania, względna zmiana objętości, klasyfikacja stanów odkształcenia, analiza