Tlenek krzemu (IV), jego odmiany i zastosowanie
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:• wie, w jakich minerałach występuje tlenek krzemu (IV),
• zna właściwości krzemionki,
• wie, do czego służy krzemionka,
• potrafi podać przykłady związków chemicznych budujących skorupę ziemską.
b) Umiejętności
Uczeń umie zbadać właściwości krzemionki.
2. Metoda i forma pracy
Praktyczna – ćwiczenia uczniowskie, naprowadzająca, ilustracyjna - pokaz.
3. Środki dydaktyczne
Sprzęt laboratoryjny: palnik gazowy
Odczynniki: krzemionka, minerały zawierające krzemionkę: kwarc – kryształ górski, ametyst, cytryn, kwarc zadymiony – agat, mika, skalenie, krzemiany, woda, stężony roztwór kwasu solnego
Układ okresowy pierwiastków
Tabela rozpuszczalności wodorotlenków i soli
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć.
b) Faza realizacyjna
1. Nauczyciel prosi o wykonanie ćwiczenia 13., str. 85 z zeszytu ćwiczeń.
2. Uczniowie określają położenie krzemu w układzie okresowym pierwiastków chemicznych.
3. Nauczyciel pokazuje minerały zawierające tlenek krzemu (IV).
4. Uczniowie oglądają również ilustracje przedstawiające minerały w podręczniku str. 134-142.
5. Nauczyciel w formie pokazu wykonuje:
Doświadczenie 1.: Określenie właściwości minerałów zawierających tlenek krzemu (IV).
Doświadczenie 2.: Określenie właściwości krzemionki.
Uczniowie określają barwę, stan skupienia, rozpuszczalność w wodzie.
6. Nauczyciel działa stężonym roztworem HCl na krzemionkę.
7. Uczniowie zapisują obserwacje i wnioski oraz podają zastosowanie krzemionki.
c) Faza podsumowująca
1. Nauczyciel prosi o wykonanie ćwiczenia 1., str. 99. z podręcznika oraz narysowanie wzorów strukturalnych kwasów krzemowych (IV), przypomina, że krzem w obu kwasach jest
czterowartościowy.
2. Uczniowie rysują wzory strukturalne kwasów krzemowych (IV) oraz układają wzory sumaryczne i strukturalne krzemianów (IV) potasu i wapnia.
3. Nauczyciel ocenia aktywność uczniów na lekcji.
5. Bibliografia
1. Kulawik J., Kulawik T., Litwin M., Chemia dla gimnazjum, część 2, Nowa Era, Warszawa 2003.
2. Kulawik T., Litwin M., Ćwiczenia z chemii dla gimnazjum, część 2, Nowa Era, Warszawa 2003.
6. Załączniki
Zadanie domowe Na podstawie tabeli rozpuszczalności wodorotlenków i soli na str. 131. z podręcznika odczytaj rozpuszczalność krzemianów i znanymi sposobami otrzymaj: siarczan (IV) magnezu i krzemian (IV) sodu.
Dla chętnych: Wykonaj zadanie 15., str. 86. z zeszytu ćwiczeń.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak
