Hanna Frąckowiak
Zaświadczenie Wojewódzkiej Komisji
ds. Orzekania o Zdarzeniach
Medycznych jako szczególny tytuł
wykonawczy
Studia Prawnoustrojowe nr 24, 233-242
UWM 2014 S tu d ia P ra w n o u s tr o jo w e 24
H a n n a F r ą c k o w ia k
K a te d r a P o s tę p o w a n ia C y w iln eg o W y d ział P r a w a i A d m in is tra c ji U W MZaświadczenie Wojewódzkiej Komisji
ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych
jako szczególny tytuł wykonawczy
Z agadnienia ogóln e
P o ls k ie p ra w o o fe ru je n a r z ę d z ia o c h ro n y p r a w p a c je n ta i s ą to p rz e d e w s z y s tk im in s tr u m e n ty , ja k ie p a c je n c i u z y s k a li po w e jś c iu w życie u s ta w y z d n ia 6 lis to p a d a 2 0 0 8 r. o p r a w a c h p a c je n ta i R z e c z n ik u P r a w P a c j e n t a 1. J e d n a k ż e w p r z y p a d k u w y s tą p ie n ia b łę d u m e d y c z n e g o i d o c h o d z e n ia o d sz k o d o w a n ia je d y n ą m o ż liw ą d ro g ą je g o u z y s k a n ia b y ł do te j p o ry p ro c e s są d o w y z p o w ó d z tw a cy w iln e g o o o d sz k o d o w a n ie lu b z a d o ść u c z y n ie n ie . D o c h o d ze n ie te g o r o d z a ju s p r a w p rz e d s ą d e m t r w a zw y k le k ilk a la t, co leg ło u p o d s ta w s tw o rz e n ia p o z a są d o w e g o sp o so b u d o c h o d z e n ia te g o ty p u ro szcz eń .U s ta w ą z 2 8 k w ie tn ia 2011 r. z n o w e liz o w a n o u s ta w ę o p r a w a c h p a c je n ta i R z e c z n ik u P r a w P a c je n ta , w p ro w a d z a ją c ro z d z ia ł 1 3 a z a ty tu ło w a n y „ Z a s a d y i tr y b u s t a l a n i a o d s z k o d o w a n ia i z a d o ś ć u c z y n ie n ia w p r z y p a d k u z d a r z e ń m e d y c z n y c h ”. O d c h w ili w ięc w e jśc ia w życie p o w y ższej u s ta w y ro sz c z e ń z t y t u ł u sz k ó d m e d y c z n y c h do ch o d zić m o ż n a b ą d ź w p ro c e sie c y w iln y m p rz e d s ą d a m i p o w sz e c h n y m i ( n a z a s a d a c h , k tó r e o b o w ią z y w a ły d o ty c h c z a s), b ą d ź w p o s tę p o w a n iu p ro w a d z o n y m p rz e d p o w o ła n y m i n o w e lą w o je w ó d z k im i k o m is ja m i do s p r a w o r z e k a n ia o z d a r z e n ia c h m e d y c z n y c h . W ybór d ro g i n a le ż y w ty m w y p a d k u ty lk o i w y łą c z n ie do p o sz k o d o w a n e g o ( e w e n tu a ln ie jeg o p rz e d s ta w ic ie li u s ta w o w y c h czy sp a d k o b ie rc ó w ). C e le m z a ś p o s tę p o w a n ia p r z e d w o je w ó d z k ą k o m is ją j e s t u s ta le n ie , czy z d a r z e n ie , k tó re g o n a s t ę p s tw e m b y ła s z k o d a m a ją tk o w a lu b n ie m a ją tk o w a , s ta n o w iło z d a r z e n ie m e dyczne.
1 Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U. z 2012 r., nr 52, poz. 417 z późn. zm.) - dalej: u.p.p.
P r o c e d u r a d o c h o d z e n ia ro s z c z e ń p r z e d k o m is ja m i b u d z i w ie le w ą tp liw o ści i p o d d a n a z o s ta ła sz e ro k ie j k ry ty c e z a ró w n o p rz e z p rz e d s ta w ic ie li z a w o dów m e d y c z n y c h , j a k i s a m y c h p a c je n tó w (p rz e d e w s z y s tk im je d n a k p rz e z p ra w n ik ó w ), z a n im je s z c z e u s ta w a n o w e liz u ją c a w e s z ła w życie.
P o stęp o w a n ie p rzed w ojew ód zk im i kom isjam i
do spraw orzek an ia o zd arzen iach m edycznych
P r z e p is y w p ro w a d z o n e g o do u .p .p . ro z d z ia łu 1 3 a s to s u je się do z a k a ż e n ia p a c je n ta b io lo g ic z n y m c z y n n ik ie m c h o ro b o tw ó rc z y m , u s z k o d z e n ia c ia ła lu b r o z s tr o ju z d ro w ia p a c je n ta a lb o ś m ie r c i p a c je n ta b ę d ą c e g o n a s tę p s tw e m s tw ie rd z o n e g o p rz e z k o m isję z d a r z e n ia m e d y c z n e g o 2. P r o c e d u r a p r z e d k o m is ją s p r o w a d z a się w sk ró c ie do: - z ło ż e n ia w z a k re ś lo n y m u s t a w ą te r m in ie w n io s k u p rz e z p a c je n ta (jego p r z e d s ta w ic ie la u sta w o w e g o ) b ą d ź je g o s p a d k o b ie rc ó w o s tw ie r d z e n ie z d a r z e n i a m e d y c z n e g o w ra z ze w s k a z a n ie m ż ą d a n e j w y so k o śc i o d s z k o d o w a n ia i z a d o ś ć u c z y n ie n ia ; - p o s tę p o w a n ia ro z p o z n a w c ze g o , w r a m a c h k tó re g o k o m is ja p r z e p r o w a d z a p o s tę p o w a n ie dow odow e; - n a ra d y , po k tó re j k o m is ja w y d a je w fo rm ie p is e m n e j o rz e c z e n ie o z d a r z e n iu m e d y c z n y m alb o je g o b r a k u w ra z z u z a s a d n ie n ie m ;
- o g ło sz e n ia o rz e c z e n ia , a n a s tę p n ie jeg o d o rę c z e n ia s tro n o m ;
- e w e n tu a ln e g o p o s tę p o w a n ia z w n io s k u o p o n o w n e r o z p a tr z e n ie s p r a w y p rz e z k o m isję w z m ie n io n y m s k ła d z ie ;
- p r z e d s ta w ie n ia p rz e z u b e z p ie c zy c ie la b ą d ź p o d m io t le czn iczy p ro w a d z ą cy s z p ita l pro p o zy cji o d s z k o d o w a n ia lu b z a d o ść u c z y n ie n ia , k tó re u b ezp ieczy ciel (p o d m io t leczniczy p ro w a d z ą c y sz p ita l) m a w y p łacić p o sz k o d o w a n e m u , w p r z e c iw n y m b o w ie m w y p a d k u u b e z p ie c zy c ie l b ę d z ie z w ią z a n y z a p ro p o n o w a n ą p rz e z w n io sk o d a w c ę w y so k o ścią ro sz c z e ń w y n ik a ją c ą z w n io sk u ; - w y s ta w ie n ia p rz e z k o m isję z a ś w ia d c z e n ia w r a z ie n ie p r z e d s ta w ie n ia p rz e z u b e z p ie c z y c ie la (p o d m io t le c z n ic zy p ro w a d z ą c y s z p ita l) p ro p o zy cji w y p ła ty o d sz k o d o w a n ia i z a d o ś ć u c z y n ie n ia ; - e w e n tu a ln e g o p o s tę p o w a n ia (p ro w a d z o n e g o p r z e d k o m is ją w p o w ię k sz o n y m , sześcio o so b o w y m sk ła d z ie ) w y w o ła n eg o w n ie s ie n ie m p rz e z s tro n y s k a r g i o s tw ie rd z e n ie n iezg o d n o śc i z p ra w e m o rz e c z e n ia k o m isji w ojew ódzkiej.
2 Za zdarzenie medyczne ustawodawca uznał niezgodną z aktualną wiedzą medyczną: a) diagnozę, jeżeli spowodowała ona niewłaściwe leczenie albo opóźniła właściwe leczenie, przyczyniając się do rozwoju choroby; b) leczenie, w tym wykonanie zabiegu operacyjnego; c) za stosowanie produktu leczniczego lub wyrobu medycznego, w wyniku których doszło do zakaże nia pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, do uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pacjenta albo jego śmierci.
Zaświadczenie Wojewódzkiej Komisji ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych... 235
Tytuł w yk on aw czy w rozu m ien iu p rzep isó w kodeksu
p o stęp o w a n ia cyw iln ego
P r z e p is a r t. 6 7 k u s t. 4 u .p .p . s ta n o w i, że w p r z y p a d k u g d y u b e z p ie c zy c ie l n ie p r z e d s ta w i w te r m in ie z a k re ś lo n y m u s t a w ą p ro p o zy cji z a d o ś ć u c z y n ie n ia i o d sz k o d o w a n ia , w o je w ó d z k a k o m is ja w y s ta w ia z a ś w ia d c z e n ie , w k tó ry m s tw ie r d z a zło ż e n ie w n io s k u o u s ta le n ie z d a r z e n ia m e d y c z n e g o , w y so k o ść o d s z k o d o w a n ia lu b z a d o ś ć u c z y n ie n ia o ra z f a k t n ie p r z e d s ta w ie n ia p rz e z u b e z p ie c z y c iela p ro p o zy cji. T a k ie z a ś w ia d c z e n ie s ta n o w i ty t u ł w y k o n aw czy . U s t a w o d a w c a d o d a ł ró w n ie ż z a p is , z g o d n ie z k tó r y m p r z e p is y d z ia łu II t y t u ł u I części trz e c ie j k o d e k s u p o s tę p o w a n ia c y w iln e g o 3 s to s u je się do p o w y ż sz y c h z a g a d n ie ń .
Z g o d n ie z b r z m ie n ie m p r z e p is u a r t. 776 k .p .c ., p o d s ta w ą e g z e k u c ji j e s t t y t u ł w y k o n aw czy . T y tu łe m w y k o n a w c z y m z a ś j e s t ty t u ł e g z e k u c y jn y z a o p a tr z o n y w k la u z u lę w y k o n a ln o śc i, c h y b a że u s t a w a s ta n o w i in a c z e j. P r z e p is t e n z o s ta ł z m ie n io n y n o w e lą z d n ia 16 w r z e ś n ia 2011 r.4, a lb o w ie m jego p o p rz e d n ia tr e ś ć 5 n ie o d p o w ia d a ła rz e c z y w isto śc i. O b e c n ie w ięc u s ta w a s t a n o w i, że ty tu łe m w y k o n a w c z y m s ą ró w n ie ż in n e d o k u m e n ty , je ż e li u s ta w a t a k s ta n o w i, a z a te m m .in . ta k ie , k tó r e n ie w y m a g a ją n a d a n i a k la u z u li w y k o n a ln o ś c i, a m im o to m o g ą i s ta n o w ią p o d s ta w ę w sz c z ę c ia e g z e k u c ji6 M aciej M u liń s k i sfo rm u ło w a ł je d n a k k o n c e p c ję , w e d łu g k tó re j z a s a d ą j e s t , że p o d s ta w ę e g z e k u c ji s ta n o w i ty t u ł w y k o n a w c z y o ra z że ty tu łe m ty m j e s t ty tu ł e g z e k u c y jn y z a o p a trz o n y w k la u z u lę w y k o n a ln o śc i, je d n a k ż e n o w e la z 2011 r. w p ro w a d z a od te j z a s a d y w y ją tk i7. T y tu łe m w y k o n a w c z y m , je ś li u s ta w a ta k s ta n o w i, m o ż e b y ć b o w ie m o rz e c z e n ie b ę d ą c e ty tu łe m e g z e k u c y jn y m b ez n a d a n i a m u k la u z u li w y k o n a ln o ś c i b ą d ź d o k u m e n t lu b a k t n ie b ę d ą c y t y t u łe m e g z e k u c y jn y m po n a d a n i u m u p rz e z s ą d k la u z u li w y k o n a ln o ś c i lu b po s tw ie r d z e n iu p rz e z s ą d je g o w y k o n a ln o śc i. D alej a u to r s tw ie r d z a , iż p o w y ż s z a d e fin ic ja d o ty c zy w s z y s tk ic h o b e c n ie w y s tę p u ją c y c h m o żliw o ści p r o w a d z e n ia e g z e k u c ji, p o d a ją c ja k o p r z y k ła d y m .in . p ra w o m o c n e p o s ta n o w ie n ie k o m o r n ik a o u k a r a n i u g rz y w n ą ( a r t. 7 6 8 1 k .p .c.), p ra w o m o c n e p o s ta n o w ie n ie k o m o r n ik a w s p r a w ie k o sz tó w ( a r t. 7 7 0 1 k .p .c.), o rz e c z e n ie o w y m ie rz e n iu
3 Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.) - dalej: k.p.c.
4 Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 233, poz. 1382).
5 Art. 776 k.p.c. Podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzule wykonalności - treść przepisu obowiązująca do dnia 3 maja 2012 r.
6 H. Pietrzkowski, [w:] T. Ereciński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. IV: Postępowanie egzekucyjne, Warszawa 2012, s. 91.
7 M. Muliński, [w:] J. Jankowski (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Tom II. Komen
g rz y w n y w p o s tę p o w a n iu p r z e d s ą d e m a d m in is tr a c y jn y m ( a r t. 2 2 8 p .p .s .a .8), u g o d ę z a w a r tą p r z e d m e d ia to r e m po z a tw ie r d z e n iu je j p rz e z n a d a n ie k la u z u li w y k o n a ln o ś c i ( a r t. 1 8 3 15 k .p .c.), a ta k ż e w y ro k s ą d u p o lu b o w n e g o o ra z u g o d ę p rz e d n im z a w a r t ą ( a r t. 1214 § 2 k.p .c.). P o w s ta je je d n a k p y ta n ie , g d z ie w ś ró d ty c h d w ó ch g ru p , tj. t y tu ły e g z e k u c y jn e b e z n a d a n e j k la u z u li w y k o n a ln o ś c i czy in n e d o k u m e n ty po n a d a n i u k la u z u li, m ie śc i się z a ś w ia d c z e n ie k o m isji, k tó r e u s ta w o d a w c a n a z y w a w p r o s t ty tu łe m w y k o n aw czy m .
D o k tr y n a d o k o n u je p o d z ia łu n a ty tu ły w y k o n a w c z e zw y k łe, k tó r e m o g ą p o w s ta ć w są d o w y m p o s tę p o w a n iu c y w iln y m lu b k a r n y m o ra z ty tu ły w y k o n a w c z e szcz e g ó ln e , k tó r e w p rz e c iw ie ń s tw ie do ty c h p o p rz e d n ic h n ie s k ła d a ją się z t y t u ł u e g z e k u c y jn eg o i k la u z u li w y k o n a ln o ś c i9.
W ś ró d ty tu łó w w y k o n a w c z y c h sz c z e g ó ln y c h a u to r z y w y m ie n ia ją : b a n k o w e t y tu ły w y k o n a w c z e tj. w y c ią g i z k s ią g B a n k o w e g o F u n d u s z u G w a ra n c y j n eg o s p e łn ia ją c e w a r u n k i o k re ś lo n e w a r t. 37 u s ta w y o B F G 10, a d m i n i s t r a c y jn e t y t u ł y w y k o n a w c z e ( a r t . 2 7 u . p .e .a .11, te j e d n a k s t a n o w i ą ty lk o p o d s ta w ę do ż ą d a n ia n a k a z a n i a d łu ż n ik o w i w y ja w ie n ia m a ją tk u , zg o d n ie z p rz e p is a m i k.p.c.), o rz e czen ia lu b ugody w sp ra w ie a k tu a liz a c ji o p ła ty rocznej z ty tu łu u ż y tk o w a n ia w ieczystego n ie ru ch o m o ści g ru n to w e j, k tó re j sa m o rz ą d o w e k o le g iu m odw oław cze n a d a ło k la u z u lę w y k o n aln o ści (a rt. 79 u s t. 9 u .g .n .12), o s ta te c z n e p o s ta n o w ie n ia izb y m o rs k ie j n a k ła d a ją c e k a r ę p ie n ię ż n ą , o b o w ią z e k z w ro tu k o sz tó w p o w s ta ły c h z t y t u ł u n ie s ta w ie n n ic tw a ś w ia d k a , b ieg łeg o lu b tłu m a c z a , o d m o w y z ło ż e n ia z e z n a ń lu b p r z y rz e c z e n ia o ra z o s ta te c z n e p o s ta n o w ie n ie iz b y m o rs k ie j w y d a n e w p rz e d m io c ie z w ro tu k o sz tó w p o s tę p o w a n ia , z a o p a trz o n e w z a ś w ia d c z e n ie p rz e w o d n ic z ą c e g o iz b y m o rs k ie j, iż p o d le g a ono w y k o n a n iu ( a r t. 60 u .i.m .13), u g o d a z a w a r ta p r z e d m e d ia to r e m po 8 Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyj nymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 270).
9 Tak m.in.: A. Marciniak, [w:] K. Piasecki, A. Marciniak (red.), Kodeks postępowania
cywilnego, t. III: Postępowanie nieprocesowe, w razie zaginięcia lub zniszczenia akt, zabezpiecza jące i egzekucyjne. Komentarz do artykułów 506-1088, Warszawa 2012, s. 736-737; M. Muliń-
ski, o1p0. cit., s. 210-211.
10 Ustawa z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r., nr 84, poz. 711). Do 1 stycznia 1998 r. wyciągi z ksiąg banków oraz inne dokumenty związane z dokonywaniem czynności bankowych, stwierdzające zobowiązania na rzecz tych banków i zaopatrzone w oświadczenie, że oparte na nich roszczenia są wymagalne, miały moc tytułów wykonawczych, bez obowiązku uzyskania sądowych klauzul wykonalności. Obecnie banki na podstawie dokumentów związanych z dokonywaniem czynności bankowych, w tym ksiąg bankowych, mogą wystawiać bankowe tytuły egzekucyjne. Po spełnieniu szeregu warunków im stawianych, a zawartych m.in. w ust. 2 art. 96 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 1376), BTE może być zaopatrzony przez sąd w klauzulę wykonalności, stając się tym samym tytułem wykonawczym.
11 Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 1015).
12 Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r., poz. 518).
13 Ustawa z dnia 1 grudnia 1961 r. o izbach morskich (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r., nr 69, poz. 599).
Zaświadczenie Wojewódzkiej Komisji ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych... 237 je j z a tw ie r d z e n iu p rz e z s ą d , w y ro k s ą d u p o lu b o w n e g o lu b u g o d a p rz e d n im z a w a r t a po s tw ie r d z e n iu ic h w y k o n a ln o ś c i p rz e z s ą d , o r z e c z e n ia s ą d ó w p a ń s tw o b cych lu b ro z s trz y g n ię c ia in n y c h o rg a n ó w p a ń s tw o b cy ch w s p r a w a c h c y w iln y c h n a d a ją c e się do w y k o n a n ia w d ro d z e e g z e k u c ji po n a d a n iu im k la u z u li w y k o n a ln o ś c i p rz e z s ą d ( a r t. 1150, 1151, 11514 k .p .c.), u g o d y w s p r a w a c h c y w iln y c h z a w a r te p rz e d s ą d a m i p a ń s tw o b cy ch i in n y m i o r g a n a m i p a ń s tw o b cy ch lu b p rz e z n ie z a tw ie rd z o n e po n a d a n i u im k la u z u li w y k o n a ln o śc i p rz e z s ą d ( a r t. 1152 k.p.c.). Z b ig n ie w S z c z u re k z m ia n y w p ro w a d z o n e do p r z e p is u a r t. 7 7 6 k.p .c. z d n ie m 3 m a ja 2 0 1 2 r. i n t e r p r e t u j e w t e n sp o só b , iż u s t a w a m o że s ta n o w ić , że p o d s ta w ą e g z e k u c ji b ę d z ie s a m ty t u ł e g z e k u c y jn y lu b d o k u m e n t z n im z ró w n a n y n ie z a o p a tr z o n y w k la u z u lę w y k o n a ln o ś c i14. S tr o n y p o s tę p o w a n ia sąd o w e g o n ie m o g ą je d n a k d o w o ln ie k re o w a ć d o k u m e n tó w b ę d ą c y c h p o d s ta w ą e g z e k u c ji są d o w e j, g dyż r a n g ę t y t u ł u e g z e k u c y jn e g o n a d a je d o k u m e n to m w y łą c z n ie p rz e p is p r a w a 15. T y tu łe m e g z e k u c y jn y m z a ś j e s t d o k u m e n t u r z ę dow y s tw ie r d z a ją c y is tn ie n ie i z a k r e s n a d a ją c e g o się do e g z e k u c ji r o s z c z e n ia w ie rz y c ie la i je d n o c z e ś n ie is tn ie n ie o ra z z a k r e s o b o w ią z k u p ra w n e g o d łu ż n i- k a 16. Z t y t u ł u e g zek u c y jn eg o lu b in n e g o d o k u m e n tu u rzę d o w eg o p o w in n o je d n o z n a c z n ie w y n ik a ć , k to j e s t w ie rz y c ie lem , k to j e s t d łu ż n ik ie m o ra z j a k a je s t tr e ś ć ro sz c z e n ia w ie rz y c ie la, a z a r a z e m o b o w ią z k u św ia d c z e n ia d łu ż n ik a 17.
P r z e p is a r t. 776 k.p .c. s ta n o w i z a te m o p o d s ta w ie e g z e k u c ji - w y n ik a z n ie g o p o d s ta w o w a i b e z w z g lę d n a je j p r z e s ła n k a . P r z e s ła n k a t a m a c h a r a k t e r b ezw zg lęd n y w ty m zn a c z en iu , że bez ty tu łu w ykonaw czego n ie m oże się w a ż n ie toczyć p o stę p o w a n ie egzek u cy jn e. T y tu ł w y k o n aw czy to c e n tr a ln a oś p o stę p o w a n ia egzekucyjnego, a jego b r a k pow oduje n iew ażn o ść p o s tę p o w a n ia 18.
Z aśw iad czen ie k om isji oraz zaak cep tow an a
przez w n io sk o d a w cę propozycja od szkod ow an ia
jak o ty tu ły w yk on aw cze
W ra c a ją c do tr e ś c i p r z e p is u a r t. 6 7 k u s t. 4 zd. 2 u .p .p ., s tw ie rd z ić należy , iż u z n a ją c z a ś w ia d c z e n ie k o m is ji z a ty t u ł w y k o n aw czy , u s ta w o d a w c a p r z y z n a ł te m u o rg a n o w i b a rd z o d u ż e p rz y w ile je . U p r a w n ie n ie do w y s ta w ia n ia t y t u ł u w y k o n a w c z e g o , a w ięc a k tu , k tó r y s ta n o w i p o d s ta w ę w sz c z ę c ia e g z e
14 Z. Szczurek, Egzekucja sądowa w sprawach cywilnych. Część ogólna, Sopot 2011, s. 293. 15 A. Marciniak, Podstawa egzekucji sądowej (tytuł wykonawczy), Łódź 1991, s. 46. 16 E. Wengerek, Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz do części II i III
k.p.c., Warszawa 2009, s. 165; M. Romańska, [w:] J. Ignaczewski (red.), Postępowanie zabezpie czające i egzekucyjne. Sądowe komentarze tematyczne, Warszawa 2010, s. 141.
17 A. Stangret-Smoczyńska, [w:] J. Gołaczyński (red.), Wybrane zagadnienia egzekucji są
dowej, Warszawa 2008, s. 88.
k u c ji są d o w e j, b e z u p rz e d n ie g o z a tw ie r d z e n ia go p rz e z s ą d p o w s z e c h n y w p o s tę p o w a n iu k la u z u lo w y m , j e s t w o b e c n y m s ta n ie p r a w n y m b a rd z o w y ją tk o w e . J a k ju ż w yżej w s k a z a n o , p r e ro g a ty w y ta k ie n a d a n o B a n k o w e m u F u n d u s z o w i G w a ra n c y jn e m u , p o d m io to w i p r a w a p u b lic z n e g o w y k o n u ją c e m u z a d a n ia p u b lic z n e i w y p o s a ż o n e m u w zd o ln o ść p r a w n ą , a n a d z o r o w a n e m u p rz e z m i n i s t r a w ła śc iw e g o do s p r a w in s ty tu c ji fin a n s o w y c h , a w ięc in s ty tu c ji z a u f a n ia p u b lic z n e g o . J e d n o c z e ś n ie s a m y m b a n k o m ta k i e u p r a w n ie n ie o d e b r a n o w d n iu w e jśc ia w życie n ow ej u s ta w y - P ra w o b a n k o w e . W ty m m ie j s c u p rz y p o m n ie ć ró w n ie ż n a le ż y tr e ś ć p r z e p is u a r t. 6 7 e u s t. 2 u .p .p ., zg o d n ie z k tó r y m w y k o n y w a n ie z a d a ń w o jew ó d zk iej k o m is ji n ie s ta n o w i w y k o n y w a n i a w ła d z y p u b lic z n e j.
P o w o d ó w p r z y z n a n ia t a k s z e ro k ic h p r e r o g a ty w k o m isjo m d o p a try w a ć się m o ż n a b ą d ź w p rz y ś w ie c a ją c e j ic h p o w o ła n iu p r z e s ła n c e sz y b k o śc i i n ie sk o m - p lik o w a n ia p r o c e d u r y d o c h o d z e n ia ro s z c z e ń p rz e z p o sz k o d o w a n y c h p a c je n tów , b ą d ź - co n ie s te ty j e s t b a r d z ie j p ra w d o p o d o b n e - n ie d o p a tr z e n iu u s t a w odaw cy. P o s tu lo w a ć b o w ie m n a le ż y z m ia n ę w ty m z a k r e s ie i p r z y z n a n ie z a ś w ia d c z e n iu k o m is ji w a lo r u t y t u ł u e g z e k u c y jn e g o w y k o n a ln e g o po n a d a n iu m u , w efe k c ie s p r a w d z e n ia p ra w id ło w o ś c i w z a k r e s ie w y m o g ó w fo rm a ln y c h te g o d o k u m e n tu k la u z u li, w y k o n a ln o śc i p rz e z są d . J e s z c z e m n ie j z ro z u m ia łe i z p u n k t u w id z e n ia p r a w a z u p e łn ie w y ją tk o w e j e s t u z n a n ie p rz e z u s ta w o d a w c ę z a ty t u ł w y k o n a w c z y z a a k c e p to w a n e j p rz e z w n io sk o d a w c ę p ropozycji o d sz k o d o w a n ia i z a d o ść u c z y n ie n ia p rz e d s ta w io n e j p rz e z u b e z p ie c zy c ie la (p o d m io t leczn iczy p ro w a d z ą c y s z p ita l). J a k s łu s z n ie z a u w a ż a M ic h a ł Z ie m ia k , w p ro w a d z a ją c ta k i z a p is, u s ta w o d a w c a d o p ro w a d z ił do sy tu a c ji, w k tó re j p o d m io ty te w y stę p o w a ć b ę d ą ja k o iu d e x in c a u sa s u a 19. K o d e k s p o s tę p o w a n ia cy w iln eg o do je d n o s tr o n n e g o o ś w ia d c z e n ia w oli d łu ż n ik a o p o d d a n iu się e g z e k u c ji w y m a g a fo rm y a k t u n o ta r ia ln e g o o ra z z a tw ie r d z e n ia go p rz e z s ą d w p o s tę p o w a n iu k la u z u lo w y m . K la u z u lę ró w n ie ż s ą d n a d a je n a p o z a s ą d o w ą u g o d ę z a w a r t ą p rz e z stro n y , a lb o w ie m i w ty m a s p e k c ie m o ż n a b y ta k i e z a a k c e p to w a n e o ś w ia d c z e n ie ro z p a try w a ć . M ic h a ł Z ie m ia k t r a f n ie o b r a z u je p o w y ż sz ą s y tu a c ję i s tw ie rd z a , że a k c e p ta c ja p rz e z w n io sk o d a w c ę p ro p o z y c ji u b e z p ie c z y c ie la (p o d m io tu leczn iczeg o p ro w a d z ą c e go s z p ita l) o z n a c z a , że m o że o n w y s tą p ić o w szczęcie e g z e k u c ji (d y sp o n u je b o w ie m ty tu łe m w y k o n a w c z y m ) w ty m s a m y m d n iu , w k tó r y m p ro p o zy cję z a a k c e p to w a ł i to n a w e t z a n im o ty m fa k c ie d o w ie się u b e z p ie c z y c ie l (p o d m io t lec zn iczy ), czyli d łu ż n ik 20. Z c a łą m o c ą w ięc z a z n a c z y ć n a le ż y , iż u s t a w o d a w c a ś w ia d o m ie (lu b n ie ) d o p u śc ił do s y tu a c ji, w k tó re j p o d m io t je d n o s tr o n n ie b ę d z ie k re o w a ł sw ój o b o w ią z e k ja k o d łu ż n ik a , w y d a ją c n ie ja k o
19 M. Ziemiak, Postępowanie przed wojewódzkimi komisjami do spraw orzekania o zdarze
niach medycznych. Wybrane aspekty, [w:] E. Kowalewski (red.), Kompensacja szkód wynikłych ze zdarzeń medycznych. Problematyka cywilnoprawna i ubezpieczeniowa, Toruń 2011, s. 189.
Zaświadczenie Wojewódzkiej Komisji ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych... 239
p rz e c iw k o so b ie a k t w y k o n aw czy , n a m ocy k tó re g o b ę d z ie p ro w a d z o n a w a ż n a e g z e k u c ja , a je d n o c z e ś n ie w ż a d e n sp o só b n ie z w e ry fik o w a n y p o d w z g lę d e m f o rm a ln y m czy z a tw ie rd z o n y p rz e z s ą d o ra z p rz e z ja k ik o lw ie k in n y p o d m io t.
Tytuły w yk on aw cze w p ostęp o w a n iu przed kom isjam i
- problem y p rak tyczn e
J a k w yżej w s k a z a n o , t y t u ł e g z e k u c y jn y (a ty m b a r d z ie j w y k o n a w c z y ) n ie m o że b y ć d o w o ln ie k r e o w a n y p rz e z s tr o n y i m u s i s p e łn ia ć p e w n e w ym ogi. T y tu łe m e g z e k u c y jn y m j e s t o k re ś lo n y u s ta w o w o a k t p r a w n y u s ta la ją c y i s t n ie n ie n o rm y in d y w id u a ln o -k o n k r e tn e j o c h a r a k te r z e n a k a z u ją c y m lu b z a k a z u ją c y m , tj. n o rm y n a k ła d a ją c e j n a d a n y p o d m io t o b o w ią z e k o k re ślo n e g o z a c h o w a n ia się (ś w ia d c z e n ia ), n ie z b ę d n y do p rz y m u so w e g o u r z e c z y w is tn ie n ia te j n o rm y w d ro d z e e g z e k u c ji21.
Do o b lig a to ry jn y c h s k ła d n ik ó w t y t u ł u e g z e k u c y jn e g o n a le ż ą z a te m w s k a z a n ie ś w ia d c z e n ia , k tó r e m a b yć sp e łn io n e . W p r z y p a d k u o ś w ia d c z e n ia u b e z p ie c z y c iela ( z a k ła d u leczn iczeg o ) b ę d z ie to k w o ta o d s z k o d o w a n ia i z a d o ść u c z y n ie n ia w g r a n ic a c h s ta w ia n y c h p rz e z p r z e p is y u .p .p o ra z w y d a n e n a ich p o d s ta w ie r o z p o r z ą d z e n ie 22, j a k ró w n ie ż o z n a c z e n ie w ie rz y c ie la i d łu ż n ik a . M oże dojść z a te m do s y tu a c ji, w k tó re j u b e z p ie c z y c ie l (p o d m io t leczniczy) ja k o a u to r te g o szcz eg ó ln e g o t y tu łu w y k o n aw czeg o d o p u ści się b łęd ó w fo rm a l n y c h p o w o d u jący ch , że św ia d c z e n ie , pom im o p rz e k a z a n ia go o rg a n o w i e g z e k u cy jn e m u , n ie b ę d z ie m ogło b yć w y eg z e k w o w a n e z u w a g i n a b r a k n ie z b ę d n y c h s k ła d n ik ó w ty tu ły w y k o n aw czeg o . Co p r a w d a p rz e p is a r t. 8 0 4 k.p .c. s ta n o w i, że o r g a n e g z e k u c y jn y n ie j e s t u p r a w n io n y do b a d a n ia z a s a d n o ś c i i w y m a g a l n o śc i o b o w ią z k u o b jęteg o ty tu łe m w y k o n a w c z y m , n ie o z n a c z a to j e d n a k , że o r g a n e g z e k u c y jn y (w ty m w y p a d k u k o m o rn ik ) n ie b a d a te g o a k t u w ogóle. W ręcz p rz e c iw n ie , j e s t b o w ie m z o b lig o w a n y do s p r a w d z e n ia go w ła ś n ie pod k ą te m m o żliw o ści je g o w y k o n a n ia , tj. o k r e ś le n ia ś w ia d c z e n ia i s tr o n p o s tę p o w a n ia . G d y b y t y t u ł t a k i p o ch o d ził od s ą d u i o r g a n e g z e k u c y jn y p o w z ią łb y w ą tp liw o ś c i co do je g o tre ś c i, m ó g łb y w o p a rc iu o p rz e p is a r t. 352 k .p .c. ż ą d a ć je g o w y k ła d n i, w p r z y p a d k u z a ś o ś w ia d c z e n ia u b e z p ie c z y c ie la (p o d m io tu
leczn iczeg o ) m o żliw o ść t a k a j e s t w y k lu c z o n a .
N ie p ra w id ło w o s p o rz ą d z o n e o św ia d c z e n ie , k tó r e po je g o z a a k c e p to w a n iu p rz e z w n io sk o d a w c ę (z je d n o c z e s n y m z rz e c z e n ie m się ro s z c z e n ia w ty m z a k re s ie ) s ta je się n ie p ra w id ło w o s p o rz ą d z o n y m ty tu łe m w y k o n a w c z y m , sp o w o d u je w k o n s e k w e n c ji b r a k m o ż liw o ś c i w y e g z e k w o w a n ia ś w ia d c z e n ia
21 A. Marciniak, Postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych, Warszawa 2008, s. 112. 22 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lutego 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu oraz warunków ustalania wysokości świadczenia w przypadku zdarzenia medycznego (Dz.U. z 2012 r., poz. 207).
i u m o rz e n ie p o s tę p o w a n ia eg z e k u c y jn eg o . J e s t to z a te m k o le jn y a r g u m e n t p rz e m a w ia ją c y z a ty m , b y ta k im d o k u m e n to m p r y w a tn y m o d m ó w ić w a lo ru t y t u ł u w y k o n a w c z e g o , a lb o w ie m w p r z y p a d k u o p is a n y m p o w yżej p o s tu lo w a n a sz y b k o ść p o s tę p o w a n ia p rz e z k o m is ja m i, a z a te m szy b k o ść o tr z y m a n ia p rz e z p o sz k o d o w a n e g o p a c je n ta a lb o je g o s p a d k o b ie rc ó w ś w ia d c z e n ia z t y t u ł u o rz eczo n eg o z d a r z e n ia m e d y c z n e g o , j e s t z łu d n a . W tr e ś c i c y to w a n e g o w yżej p r z e p is u a r t. 8 0 4 k .p .c. d o s trz e c n a le ż y ró w n ie ż k o le jn e n ie b e z p ie c z e ń s tw o , ja k i m j e s t b r a k m o żliw o ści w e ry fik a c ji m a te - r ia ln o p r a w n e j p ra w id ło w o śc i ta k ic h ty tu łó w w y k o n a w c z y c h (m a m t u n a m y ś li z a ró w n o z a ś w ia d c z e n ie k o m isji, j a k i z a a k c e p to w a n e p rz e z w n io sk o d a w c ę o ś w ia d c z e n ie u b e z p ie c z y c ie la czy p o d m io tu leczn iczeg o p ro w a d z ą c e g o s z p i ta l). P r z e p is a r t. 6 7 k u s t. 4 i u s t. 8 n a k a z u ją b o w ie m sto so w a ć (i to w p ro s t, co j e s t k o le jn y m n ie d o p a trz e n ie m p ra w o d a w c y ) p rz e p is y części trz e c ie j, t y t u ł u I, d z ia łu II k .p .c. (tj. t y tu ły e g z e k u c y jn e i k la u z u la w y k o n a ln o śc i), z a ś p rz e p is a r t. 67o w z a k r e s ie n ie u r e g u lo w a n y m p r z e p is a m i ro z d z ia łu 1 3 a n a k a z u je s to s o w a ć (ty m r a z e m ) o d p o w ie d n io e n u m e r a ty w n ie w y m ie n io n e p rz e p is y k .p .c. J u ż p o b ie ż n a a n a liz a w y m ie n io n y c h ta m a r ty k u łó w m o że b u d z ić z d z i w ie n ie . U s ta w a b o w ie m n ie w y m ie n ia w ś ró d n ic h p rz e p is ó w o d n o sz ą c y c h się do p o w ó d z tw p rz e c iw e g z e k u c y jn y c h , czyli je d y n e j d o p u sz c z a ln e j p rz e z p ra w o m o żliw o ści m e ry to ry c z n e g o z w a lc z a n ia ty tu łó w w y k o n a w c z y c h . W s y tu a c ji, g d y b y n p . d łu ż n ik (u b e z p ie c zy c ie l czy p o d m io t leczn iczy ) s p e łn ił św ia d c z e n ie o b ję te ty tu łe m w y k o n a w c z y m , a m im o to w ie rz y c ie l (w n io sk o d a w c a ) w s z c z ą ł b y e g z e k u c ję , d łu ż n ik o w i n ie p rz y s łu g iw a łb y z a r z u t s p e łn ie n ia św ia d c z e n ia , co w y d a je się b y ć a b s u r d a ln e .
J e s z c z e w ię k s z e z d z iw ie n ie b u d z i f a k t, iż n o w e la do u .p .p . w ogóle n ie o d s y ła s tr o n do p rz e p is ó w części trz e c ie j k .p .c. (p o z a oczyw iście w y m ie n io n y m d z ia łe m II t y t u ł u I). J e d n a k ż e n ie do p rz y ję c ia b y ło b y p ro w a d z e n ie e g z e k u c ji z w y łą c z e n ie m w s z y s tk ic h p o z o s ta ły c h p rz e p is ó w p o s tę p o w a n ia e g ze k u c y jn e g o u r e g u lo w a n y c h w k .p .c ., sk o ro s a m a u s t a w a o p r a w a c h p a c je n ta i R z e c z n ik u P r a w P a c je n ta ty m p o s tę p o w a n ie m się n ie z a jm u je . M ogłoby to p ro w a d z ić do w n io s k u , że o r g a n e g z e k u c y jn y m o że je d n a k b a d a ć ty t u ł w y k o n a w c z y p o d w z g lę d e m m a te r ia ln y m , s tro n o m n ie p rz y s łu g u je s k a r g a n a n a r u s z e n ie p ro c e d u ry p rz e z k o m o r n ik a , a s a m o r g a n p ro w a d z i p o s tę p o w a n ie w e d łu g w ła s n e g o u z n a n ia . T a k a s y tu a c ja j e s t n ie d o p u s z c z a ln a , w z w ią z k u z czym p rz y ją ć n a le ż y , iż p o z o s ta łe p r z e p is y p ro c e d u ry cy w iln ej w z a k r e s ie p o s tę p o w a n ia e g z e k u c y jn e g o sto so w a ć n a le ż y o d p o w ie d n io do p o s tę p o w a n ia w sz c z ę te g o n a p o d s ta w ie ty tu łó w w y k o n a w c z y c h o p is a n y c h w u .p .p ., a sk o ro t a k , to ró w n ie ż d o p u s z c z a ln e s ą p o w ó d z tw a z a r t. 8 4 0 -8 4 3 k.p.c.
P o ja w ić się je d n a k m o g ą p y ta n ia , co w ta k im r a z ie z p o z o s ta ły m i p r z e p i s a m i k o d e k s u , do k tó ry c h a r t. 67o u .p .p . n ie o d sy ła ? C zy je ró w n ie ż n a le ż y sto so w a ć w d ro d z e a n a lo g ii, czy te ż s ą w y łą c z o n e , ja k o że p r z e p is o d w o łu ją c y m a c h a r a k t e r k a ta lo g u z a m k n ię te g o ?
Zaświadczenie Wojewódzkiej Komisji ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych... 241
O d p o w ie d z i m o g ą b y ć oczyw iście d w ie, p rz y czy m ż a d n a z n ic h n ie j e s t d o s k o n a ła . J e d n a p rz e m a w ia ła b y z a z a k a z e m s to s o w a n ia k .p .c. do p ro c e d u ry u re g u lo w a n e j p rz e z z n o w e liz o w a n ą u .p .p ., ja k o że s a m a u s t a w a j ą re g u lu je , z a ś u p ro s z c z e n ie j e s t celo w y m z a b ie g ie m u s ta w o d a w c y m a ją c y m s p rz y ja ć sz y b k o śc i p o s tę p o w a n ia p r z e d k o m is ja m i o ra z że r a c jo n a ln y u s ta w o d a w c a , g d y b y c h c ia ł a n a lo g ic z n e g o s to s o w a n ia p rz e p is ó w k .p .c ., to b y t a k ie o d p o w ie d n ie s to s o w a n ie p r z e w id z ia ł w p ro s t w n o w e liz a c ji. D r u g a z a ś - m o im z d a n ie m b a rd z ie j r a c jo n a ln a - p r z e m a w ia z a ty m , iż z u w a g i n a n ie k o m p le t n o ść p ro c e d u ry u re g u lo w a n e j w ro z d z ia le 1 3 a u .p .p . i p rz e z to n ie k ie d y n a n ie m o ż liw o ść p ro c e d o w a n ia b ą d ź ro z b ie ż n o śc i w p ro c e d o w a n iu , a je d n o c z e s n e p o w o ły w a n ie się n a p r z e p is y k .p .c ., s to s o w a n ie p o z o s ta ły c h p rz e p is ó w w fo r m ie a n a lo g ii j e s t p ra w id ło w e i p o ż ą d a n e (ja k ch o c ia ż b y w p r z y p a d k u p o s tę p o w a n ia e g z e k u cy jn eg o ).
W c h w ili obecnej, p o m im o t a k n ie p re c y z y jn y ch , a n ie je d n o k ro tn ie w ręcz w a d liw y c h u re g u lo w a ń w p ro w a d z o n e j n o w e lą p ro ced u ry , p o z o sta je je d y n ie s to so w ać p rz e p is y u s ta w y w z a k re sie u re g u lo w a ń d o tyczących ty tu łó w w y k o n a w czych w p ro st, za ś s a m ą eg zekucję p ro w a d zić zgodnie z odpow iednio sto so w a n y m i p rz e p is a m i części trzeciej k.p.c., pom im o b r a k u o d e sła n ia w ty m z ak re sie.
W nioski de lege fe re n d a
U s ta w a b u d z i w iele z a s tr z e ż e ń i w ą tp liw o śc i, je d n a k ż e r a m y n in ie jsz e g o o p ra c o w a n ia n ie p o z w a la ją n a ic h n a w e t p o b ie ż n ą a n a liz ę . W n io sk ie m , k tó ry n a s u w a się w p ro s t, j e s t k o n ie c z n o ść z m ia n y p r o c e d u r y d o c h o d z e n ia ro sz c z e ń p rz e z p o sz k o d o w a n y c h w w y n ik u z d a r z e ń m e d y c z n y c h p o p rz e z z a s to s o w a n ie o d w o ła n ia do k o d e k s u p o s tę p o w a n ia c y w iln eg o w s p r a w a c h n ie u r e g u lo w a n y c h u s t a w ą o p r a w a c h p a c je n ta i R z e c z n ik u P r a w P a c je n ta . P ro b le m a ty c z n e je d n a k w te d y s ta n ie się s p r o s ta n ie w y m o g o m sz y b k o śc i p o s tę p o w a n ia p r z e d k o m is ja m i, a w sz c z e g ó ln o ści d o c h o w a n ie c z te ro m ie się c z n e g o t e r m i n u ro z s tr z y g n ię c ia sp raw y .Sum m ary
C e r t i f i c a t e o f R e g i o n a l C o m m i t t e e f o r C e r t i f y i n g M e d i c a l E v e n t s a s a s p e c i a l w r i t o f e x e c u t i o nKey words: writ of execution, enforcement title, procedure in Regional committees for Certi fying Medical Events, execution, claims of patients, medical events.
I n force sin c e 1 s t J a n u a r y 2 0 1 2 t h e n e w p ro c e d u re a llo w s p a t i e n t s in ju r e d d u r in g m e d ic a l t r e a t m e n t p u r s u i t m e d ic a l c la im s in R e g io n a l c o m m itte e s
fo r C e rtify in g M e d ic a l E v e n ts b r o u g h t a lo t o f c o n fu sio n a n d c h a o s, n o t o n ly a m o n g d o c to rs a n d p a tie n ts , b u t e s p e c ia lly a m o n g la w y e rs . F ro m t h e p o in t o f v ie w o f C iv il P r o c e d u r e n e w p ro c e d u re s o lu tio n s r a is e a n u m b e r o f d o u b ts a n d d is c re p a n c ie s in t h e i r a p p lic a tio n . O n e o f th e m a n y w id e ly c ritic iz e d is s u e s is t r e a t i n g th e g r a n t o f c e r tif ic a te - is s u e d b y th e R e g io n a l c o m m itte e a n d p r o p o s a l o f c o m p e n s a tio n o r r e d r e s s s u b m itte d b y th e in s u r e r a p p ro v e d b y th e a p p lic a n t - a s t h e w r it o f ex e c u tio n .
T h e a u t h o r in th i s p a p e r sh o w s th e p ro b le m s t h a t , in p ra c tic e , m a y a ris e i n c o n n e c tio n w ith th e s e sp ecific w r its o f e x e c u tio n a n d a n a ly z e th e p ro v i sio n s o f th e C ode o f C iv il P ro c e d u r e fro m th e p e rs p e c tiv e o f a civ il t r i a l in t h is m a tte r .
