Próby ustalenia intensywności inwazji włosogłówką Trichuris trichiura

(1)

ROMANA KARLEWICZOWA (Pozna11) Katedra Biologii Ogólnej AM

[28]

PRÓBY USTALENIA INTENSYWNOŚCI INWAZJI WŁOSOGŁÓWKĄ

TRICHURIS TRICHIURA

IlOITbITKA OITPE,ll;EJIEHHfl HHTEHC11BHOCTJ1 J1HBA3Hl1 TRICHURIS TRICHIURA

ATTEMPTS TO ESTABLISH THE INTENSITY OF TRICHURIS TRICHIURA INVASION

Jest to pierwszy etap pracy, któ,ry powinien doprowadzić do wyboru odpowiedniej metody ilościowego obliczania jaj Trichuris trichiura oraz zastosowania jej do masowych badań ludności. W czasie od stycznia 1956 r.

przeprowadzono 260 ilościowych analiz kału, ludności wiejskiej powiatów szamotulskiego, średzkiego, i gostyńskiego w wojew. poznańskim, zaka-

żonej Trichuris trichiura.

Stosowano oryginalną metodę Stoll'a (1923) z pewną modyfikacją, ko-

nieczną w naszych warunkach laboratoryjnych. Z braku dużych, grubo-

ściennych próbówek, używanych przez Stoll'a, posługiwano się 100 ml erlenmayerkami miarkowanymi na 45 ml. Po dokładnym starowaniu na-

czyńka na wadze, nakładano do niego 3 g kału, a następnie dopełniano do miarki 1/10 normalnym NaOH. Z kolei dodawano 10 perełek szklanych, zamykano gumowym korkiem i przez okres 10 minut mieszano na trzę

sawce elektrycznej. Następnie pobierano pipetą miarową 0,15 ccm zawie- siny, rozprowadzano na szkiełku podstawowym i po nakryciu szkiełkiem

nakrywkowym liczono jaja pod małym powiększeniem. Z badanego kału sporządzano 3 analizy, z wyniku których wyciągano średnią.

Przyjmując w metodzie Stoll'a dość dużą granicę błędu, ograniczono

się do podania bezwzględnych ilości wydalanych jaj, nie przeliczając je na ilości robaków. Według liczby wydalanych jaj, przypadającej na 1 g

kału, poszeregowano wyniki analiz na 5 wielkości oraz obliczano średnią ilość tych przypadków. Ilustruje to ta.hela 1.

Tabela 1

----- -···--··· -

ilość jaj wydala- I

I

ÎI ÎII ÎV

I

^V

lanych w 1 g kału poniżej 100

I

^{100 -} ⁵⁰⁰ ⁶⁰⁰^- ¹⁰⁰⁰ 1100 - 5000 powyżej 5000

ilość zakażonych 57 101 43 47 12

I

o;,

,o 21,9

I

³⁸^,8 ^16,1 ^18,1 ^4,6

Z tabeli 1 wynika, że najliczniejsze są zakażenia w granicach od 100-500 jaj na 1 g kału. Wartości rubryki I, wykazujące mniejsze ilości

Wiadomości Pa,ra.zytolog,iczne nr 5 - Sup,plementum

(2)

84 R. KARLEWICZOW A

jaj niż 100 w 1 g kału, nie należy brać pod uwagę, gdyż metoda Stoll',a nie pozwala na wysnuwanie wniosków ze zbyt małej ilości jaj.

Tabelra 2 ilustruje zależność ilości i •~n:tensywiności zakiażen~ od wieku

żywiciela.

Taibela 2

Wiek 0-2 3-6 7-9 10 -15 16 - 24 25- 45 46 - 60 ^powyż.

60

-· ^.-

Ilość zakażeń 5 34 40 55 36 48 31 11

-

%%

^1,9 ^13,0 ^15,3 ^21,0 ^13,8 ^16,l ^10,1 ^4,2

- - --···-

średnie ilości

wydal. jaj 500 2300 1500 800 500 600 500 400 w 1 g kału

Rozpatrując zależność ilości i intensywności zakażeń od wieku żywi

cieli, widzimy z tabeli 2, że najwięcej zakażeń przypada na wiek od 10-15 lat, przy czym średnie wartości niższych przedziałów lat wznoszą

się łagodnie do lat 10, a opadają od lat 15 w dół. Jak wynika również

z tabeli 2, intensywność inwazji, według ilości wydalanych jaj, jest naj-

większa w granicach od 3-9 lat.

Porównanie powyższych danych z płcią żywiciela nie dało żadnych

konkretnych rezultatów, a intensywność zakażeń jest prawie jednakowa u obu płci.

Ustalenie wskaźnika pozwalającego w naszych warunkach geograficz- nych i w różnych warunkach ekologicznych żywicieli określić intensyw-

ność inwazji włosogłówką, jest dalszym z kolei <::elem tej pracy.