• Nie Znaleziono Wyników

Aktywność ekonomiczna ludności w województwie śląskim. Wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności przeprowadzonego w 2 kwartale 2003 r. R. 10

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Aktywność ekonomiczna ludności w województwie śląskim. Wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności przeprowadzonego w 2 kwartale 2003 r. R. 10"

Copied!
56
0
0

Pełen tekst

(1)

IB KATOWICE

URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH

KTYWNOSC EKONOM ICZNA LUDNOŚCI

W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM W 2003 ROKU

0

k w a r t a l n i k

/ ¿ T i ? J

(2)

Kreska (-) zjawisko nie występuje

Zero (0) zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5 (0,0) zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05

„W tym” oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy

Znak A oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązujących klasyfikacji

SKRÓTY

PKD Polska Klasyfikacja Działalności

tys. tysiąc

złoty

cd. ciąg dalszy

pkt punkt

dok. dokończenie

tj. to jest

np. na przykład

tzn. to znaczy

br. bieżący rok

ub. r. ubiegły rok

nr numer

P rzy pub liko w an iu danych p ro s im y o pod an ie źródła

(3)

Informacje i opracowania statystyczne

AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA

LUDNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM

Wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności przeprowadzonego w II kwartale 2003 r.

ISSN 1641-2311

Rok X

2

kwartalnik

Katowice, w rzesień 2 0 0 3 r.

(4)

Nakład 56 egz. Papier offsetowy, 80 g. Format A-4. Oddano do druku: wrzesień 2003 r.

Druk: Urząd Statystyczny w Katowicach, ul. Owocowa 3, 40-158 Katowice, Zam. 51 /2003

(5)

Strona

W YJAŚNIENIA METODYCZNE ... 5

UWAGI A N A LIT Y C Z N E ... 9

Ludność aktywna i bierna zawodowo ... 9

Pracujący... 11

Bezrobotni ... 16

Bierni zawodowo ... 20

Aktywność zawodowa członków gospodarstw domowych ... 21

Podsumowanie... 23

SPIS TABLIC

Tablica Strona

Ludność aktywna i bierna zawodowo w wieku 15 lat i więcej (I, II, III, IV kwartał 2002 r.,

I, II kwartał 2003 r . ) ... I 9 Współczynnik aktywności zawodowej ludności w wieku 15 lat i więcej

(I, II, III, IV kwartał 2002 r., I, II kwartał 2003 r . ) ... II 10 Pracujący (I, II, III, IV kwartał 2002 r., I, II kwartał 2003 r.)... III 11 Wskaźnik zatrudnienia według płci i miejsca zamieszkania (I, II, III, IV kwartał 2002 r.,

I, II kwartał 2003 r.)... IV 12 Pracujący według sektorów własności i statusu zatrudnienia (I, II, III, IV kwartał 2002 r.,

I, II kwartał 2003 r.)... V 13 Bezrobotni według BAEL (I, II, III, IV kwartał 2002 r., I, II kwartał 2003 r . ) ... VI 16 Stopa bezrobocia według BAEL (I, II, III, IV kwartał 2002 r., I, II kwartał 2003 r.)... VII 16 Bierni zawodowo (I, II, III, IV kwartał 2002 r., I, II kwartał 2003 r.)... VIII 20 Gospodarstwa domowe według aktywności zawodowej członków gospodarstwa

(I, II, III, IV kwartał 2002 r., I, II kwartał 2003 r.)... IX 22 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej (I, II, III, IV kwartał 2002 r.,

I, II kwartał 2003 r . ) ... 1 24 Wskaźniki aktywności zawodowej ludności (I, II, III, IV kwartał 2002 r.,

I, II kwartał 2003 r . ) ... 2 24 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według miejsca zamieszkania

w II kwartale 2003 r... 3 25 Aktywność ekonomiczna ludności według wieku w II kwartale 2003 r... 4 26 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według poziomu wykształcenia

w II kwartale 2003 r... 5 28 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według stanu cywilnego

w II kwartale 2003 r... 6 29 Aktywność ekonomiczna ludności w wieku 15 lat i więcej według stopnia pokrewieństwa

z głową gospodarstwa domowego w II kwartale 2003 r... 7 30 Pracujący według statusu zatrudnienia i wieku w II kwartale 2003 r... 8 31 Pracujący według statusu zatrudnienia i poziomu wykształcenia w II kwartale 2003 r... 9 33 Pracujący według statusu zatrudnienia i sekcji w II kwartale 2003 r... 10 34 Pracujący według płci i wybranych sekcji w II kwartale 2003 r... 11 36 Pracujący według poziomu wykształcenia i wybranych sekcji w II kwartale 2003 r... 12 37 Pracujący według płci i zawodów w II kwartale 2003 r... 13 37 Pracujący w więcej niż jednym miejscu pracy według statusu zatrudnienia w głównym

miejscu pracy, wieku i poziomu wykształcenia w II kwartale 2003 r... 14 38 Pracujący poszukujący innej pracy według przyczyn poszukiwania pracy, wieku,

poziomu wykształcenia i wybranych sekcji w II kwartale 2003 r... 15 38 Bezrobotni według miejsca zamieszkania i przyczyn zaprzestania pracy

w II kwartale 2003 ... 16 39 Bezrobotni według miejsca zamieszkania i kategorii bezrobotnych w II kwartale 2003 r. 17 39 Bezrobotni według miejsca zamieszkania i okresu poszukiwania pracy

18 40

(6)

SPIS TABLIC

(dok.)

Tablica

Bezrobotni według miejsca zamieszkania, płci i rodzaju poszukiwanej pracy

w II kwartale 2003 r... 19 Bezrobotni według metod poszukiwania pracy i kategorii bezrobotnych

w II kwartale 2003 r... 20 Bezrobotni według kategorii, wieku i miejsca zamieszkania w II kwartale 2003 r... ... 21 Bezrobotni według kategorii i poziomu wykształcenia w II kwartale 2003 r... ... 22 Bezrobotni uprzednio pracujący według kategorii i wybranych sekcji ostatniego miejsca

pracy w II kwartale 2003 r... 23 Bezrobotni uprzednio pracujący według płci, miejsca zamieszkania i sekcji ostatniego

miejsca pracy w II kwartale 2003 r... 24 Bezrobotni uprzednio pracujący według okresu poszukiwania pracy i stażu w ostatnim

miejscu pracy w II kwartale 2003 r... 25 Bezrobotni uprzednio pracujący według statusu zatrudnienia i sekcji ostatniego miejsca

pracy w II kwartale 2003 r... 26 Bezrobotni według poziomu wykształcenia i wieku w II kwartale 2003 r... ... 27 Bierni zawodowo według przyczyn bierności i wieku w II kwartale 2003 r... ... 28 Bierni zawodowo według przyczyn bierności i poziomu wykształcenia

w II kwartale 2003 r... 29 Bierni zawodowo uprzednio pracujący według przyczyn bierności i przyczyn

zaprzestania pracy w II kwartale 2003 r... 30 Struktura gospodarstw domowych według aktywności zawodowej członków

gospodarstw w II kwartale 2003 r... 31 Struktura gospodarstw domowych według liczby pracujących i bezrobotnych

w II kwartale 2003 r... 32

SPIS WYKRESÓW

Ludność w wieku 15 lat i więcej według aktywności ekonomicznej (I, II, III, IV kwartał 2002 r., I, II kwartał 2003 r.)...

Struktura ludności w wieku 15 lat i więcej według aktywności zawodowej (II kwartał 2002 r.,

II kwartał 2003 r . ) ...

Pracujący według wieku (I, II, III, IV kwartał 2002 r., I, II kwartał 2003 r . ) ...

Pracujący według poziomu wykształcenia (II kwartał 2002 r., II kwartał 2003 r . ) ...

Pracujący według zawodów (II kwartał 2002 r., II kwartał 2003 r.) ...

Stopa bezrobocia według wieku i miejsca zamieszkania w II kwartale 2003 r...

Stopa bezrobocia według wykształcenia i miejsca zamieszkania w II kwartale 2003 r...

Bezrobotni według płci i metod poszukiwania pracy w II kwartale 2003 r...

Struktura bezrobotnych według płci i okresu poszukiwania pracy w II kwartale 2003 r...

Struktura bezrobotnych uprzednio pracujących według sekcji ostatniego miejsca pracy

(II kwartał 2002 r., II kwartał 2003 r . ) ...

Struktura biernych zawodowo nieposzukujących pracy według płci i przyczyn nieposzukiwania pracy w II kwartale 2003 r...

Struktura biernych zawodowo według poziomu wykształcenia i płci w II kwartale 2003 r...

Struktura gospodarstw domowych według liczby osób w gospodarstwie oraz miejsca zamieszkania w II kwartale 2003 r...

Strona

40 41 42 43

43

44

45

45 46 47

49

50

51

52

Strona

9

10 13 14 15 17 17 18 18

19

20 21

22

(7)

Publikacja przedstawia wyniki reprezentacyjnego Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) i przygotowana została na podstawie uogólnionych wyników badania przeprowadzonego w II kwartale 2003 r.

Od IV kwartału 1999 r. Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności jest prowadzone

metodą obserwacji ciągłej

co oznacza, że w każdym z 13 tygodni kwartału badana jest jedna trzynasta część kwartalnej próby mieszkań. Nowa metoda pozwala na zilustrowanie sytuacji na rynku pracy w okresie całego kwartału, a wprowadzona została w związku z koniecznością dostosowania metod obserwacji do zaleceń Unii Europejskiej.

Badanie to stanowi podstawowe źródło informacji o sytuacji na rynku pracy. Przedmiotem badania jest ocena sytuacji w zakresie aktywności ekonomicznej ludności, tzn. fakt wykonywania pracy, pozostawania bezrobotnym lub biernym zawodowo w badanym tygodniu. Badaniem objęte są wszystkie osoby w wieku 15 lat i więcej, będące członkami wylosowanych gospodarstw domowych (z zakresu badania wyłączone są osoby przebywające w gospodarstwach zbiorowych, tzn. w hotelach pracowniczych, domach opieki, koszarach wojskowych, domach studenckich itp.).

Podstawowym kryterium podziału ludności z punktu widzenia aktywności ekonomicznej na pracujących, bezrobotnych i biernych zawodowo jest praca, tzn. fakt wykonywania, posiadania bądź poszukiwania pracy. Przyjęta kolejność wyodrębniania poszczególnych kategorii ludności gwarantuje zaklasyfikowanie każdej osoby tylko do jednej kategorii.

Gospodarstwo domowe

oznacza zespół osób spokrewnionych lub spowinowaconych, mieszkających razem i utrzymujących się wspólnie. Do członków gospodarstwa domowego zaliczono osoby:

obecne w gospodarstwie domowym (zameldowane na pobyt stały lub czasowy, przebywające bez zameldowania przez okres powyżej 2 miesięcy),

nieobecne przez okres do 2 miesięcy (np. przebywające w sanatoriach, w delegacji służbowej),

nieobecne przez okres dłuższy niż 2 miesiące, jeżeli nieobecność wynikała z charakteru wykonywanej przez nich pracy (np. geodeci).

Ludność aktywna zawodowo

(inaczej mówiąc siła robocza) obejmuje wszystkie osoby uznane za pracujące lub bezrobotne zgodnie z definicjami podanymi poniżej.

(8)

Do

pracujących

zaliczono wszystkie osoby w wieku 15 lat i więcej, które w okresie badanego tygodnia:

wykonywały przez co najmniej 1 godzinę pracę przynoszącą zarobek lub dochód tzn. były zatrudnione w charakterze pracownika najemnego, pracowały we własnym (lub dzierżawionym) gospodarstwie rolnym lub prowadziły własną działalność gospodarczą poza rolnictwem, pomagały (bez wynagrodzenia) w prowadzeniu rodzinnego gospodarstwa rolnego lub rodzinnej działalności gospodarczej poza rolnictwem,

nie wykonywały pracy (np. z powodu choroby, urlopu, przerwy w działalności zakładu, trudnych warunków atmosferycznych, strajku), ale formalnie miały pracę.

Do pracujących - zgodnie z międzynarodowymi standardami - zaliczani byli również uczniowie, z którymi zakłady pracy lub osoby fizyczne zawarły umowę o naukę zawodu lub przyuczenie do określonej pracy, jeżeli otrzymywali wynagrodzenie.

Ze względu na przyjęte założenia metodologiczne badania,

liczba pracujących uzyskana w wyniku BAEL nie obejmuje niektórych kategorii osób, które są wliczane do pracujących w sprawozdawczości z zakresu zatrudnienia,

m.in.:

pracujących, mieszkających w hotelach pracowniczych,

pracujących za granicą na rzecz polskich pracodawców.

Klasyfikacja statusu zatrudnienia wyróżnia następujące kategorie pracujących:

pracodawca

- osoba, która prowadzi własną działalność gospodarczą i zatrudnia co najmniej jednego pracownika najemnego,

pracujący na własny rachunek

- osoba, która prowadzi własną działalność gospodarczą i nie zatrudnia pracowników,

pracownik najemny

- osoba zatrudniona na podstawie stosunku pracy w przedsiębiorstwie publicznym lub u pracodawcy prywatnego,

pomagający bezpłatnie członek rodziny

- osoba, która bez umownego wynagrodzenia pomaga w prowadzeniu rodzinnej działalności gospodarczej.

Do pracowników najemnych zaliczono również osoby wykonujące pracę nakładczą oraz agentów we wszystkich systemach agencji.

Informacje

o zawodach wykonywanych

przez pracujących w głównym miejscu pracy (oraz o zawodach wykonywanych przez bezrobotnych w ostatnim miejscu pracy) prezentowane są w układzie

Klasyfikacji Zawodów i Specjalności

opracowanej przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych na podstawie „Międzynarodowej Klasyfikacji Zawodów ISCO -1998”, zalecanej do stosowania przez Międzynarodową Organizację Pracy.

Dane o

miejscu pracy

osób pracujących (oraz o ostatnim miejscu pracy osób bezrobotnych) prezentowane są w układzie

Polskiej Klasyfikacji Działalności

(PKD). PKD została opracowana na podstawie klasyfikacji NACE stosowanej przez Urząd Statystyczny Unii Europejskiej EUROSTAT.

(9)

W przypadku wątpliwości za pracę główną uznaje się tę, która zajmuje więcej czasu. Jeżeli prace respondenta zajmują taką samą ilość czasu, pracą główną jest ta, która przynosi wyższy dochód.

W kategorii pracujących wyróżniono osoby

pracujące w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy.

Zgodnie ze zleceniami EUROSTATu od I kwartału 2001 r. zmianie uległa definicja powyższych kategorii pracujących. Obecnie populacja osób pracujących w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy wyznaczana jest na podstawie deklaracji respondenta w odniesieniu do głównego miejsca pracy.

Do kategorii

bezrobotnych

zostały zaliczone osoby w wieku 15 lat i więcej, które spełniły jednocześnie trzy warunki:

w okresie badanego tygodnia nie były osobami pracującymi (według powyższych kryteriów),

aktywnie poszukiwały pracy tzn. podjęły konkretne działania w ciągu 4 tygodni (wliczając jako ostatni - tydzień badany), aby znajeźć pracę,

były gotowe (zdolne) podjąć pracę w ciągu dwóch tygodni następujących po tygodniu badanym.

Do bezrobotnych zostały zaliczone także osoby, które nie poszukiwały pracy, ponieważ miały pracę załatwioną i oczekiwały na jej rozpoczęcie (w ciągu 3 miesięcy).

Zgodnie z zaleceniami EUROSTATu od I kwartału 2001 r. populacja bezrobotnych została ograniczona do osób w wieku 15 - 74 lata.

Osoby bezrobotne zostały zaklasyfikowane do jednej z czterech kategorii:

bezrobotni, którzy stracili pracę, tzn. osoby, które odeszły z ostatniego miejsca pracy nie z własnej inicjatywy i natychmiast (tzn. w ciągu trzech miesięcy) rozpoczęły poszukiwanie pracy,

bezrobotni, którzy zrezygnowali z pracy, tzn. osoby, które odeszły z pracy z własnej inicjatywy i natychmiast rozpoczęły poszukiwanie pracy,

bezrobotni, którzy powracają do pracy po przerwie trwającej minimum 3 miesiące,

bezrobotni, którzy nigdy nie pracowali i poszukują pierwszej w życiu pracy.

Ludność bierna zawodowo

są to osoby w wieku 15 lat i więcej, które nie zostały zaklasyfikowane jako pracujące lub bezrobotne czyli:

osoby, które nie pracowały w badanym tygodniu, nie mają pracy i nie poszukują pracy,

osoby, które w badanym tygodniu nie pracowały, poszukiwały pracy, ale nie były zdolne (gotowe) do jej podjęcia w ciągu dwóch tygodni następujących po tygodniu badanym.

Grupowanie osób w rodziny dokonuje się w ramach gospodarstw domowych. Za rodzinę uważa się: małżeństwo z dziećmi lub bez dzieci, matkę z dziećmi, ojca z dziećmi.

Współczynnik aktywności zawodowej

jest to procentowy udział czynnych zawodowo w ogólnej liczbie ludności danej kategorii.

(10)

Wskaźnik zatrudnienia

jest to procentowy udział pracujących w ogólnej liczbie ludności danej kategorii.

Stopa bezrobocia

jest to procentowy udział bezrobotnych w liczbie czynnych zawodowo.

Podział ludności na ekonomiczne grupy wieku obejmuje ludność w wieku:

przedprodukcyjnym - mężczyźni i kobiety w wieku 1 5 - 1 7 lat,

produkcyjnym - mężczyźni w wieku 1 8 - 6 4 lata i kobiety w wieku 1 8 - 5 9 lat; grupę tą podzielono na wiek zawodowo:

- mobilny ( 1 8 - 4 4 lata mężczyźni i kobiety),

- niemobilny (45 - 64 lata mężczyźni i 45 - 59 lat kobiety),

poprodukcyjnym - mężczyźni w wieku 65 lat i więcej oraz kobiety w wieku 60 lat i więcej.

Informacje o wykształceniu ilustrują poziom wykształcenia ukończonego. Uczniowie szkół ponadpodstawowych podawali poziom szkoły ukończonej np. w przypadku studentów była to szkoła średnia ogólnokształcąca lub zawodowa.

Do absolwentów zaliczono osoby, które ukończyły szkołę w okresie ostatnich 12 miesięcy i nie kontynuują nauki.

Pracownicy najemni w sektorze publicznym obejmują osoby zatrudnione w jednostkach stanowiących własność państwową i komunalną. Do pracujących w sektorze prywatnym zaliczono pracodawców i pracujących na własny rachunek, pomagających członków rodzin i pracowników najemnych zatrudnionych u osób fizycznych oraz w pozostałych jednostkach sektora prywatnego.

W niektórych tablicach sumy danych mogą być różne od wielkości podanych w pozycjach

"OGÓŁEM". Wynika to z zaokrągleń dokonywanych przy uogólnianiu wyników badania.

W stosunku do obowiązującej Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) zastosowano skróty - skrócone nazwy oznaczone zostały w tablicach znakiem „A”. Zestawienie zastosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się poniżej:

skrót pełna nazwa

sekcje PKD

handel i naprawy handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów mechanicznych,

motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego obsługa nieruchomości i firm; nauka obsługa nieruchomości, wynajem, nauka i usługi związane

z prowadzeniem działalności gospodarczej

administracja publiczna i obrona narodowa; administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe obowiązkowe ubezpieczenia społeczne ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia

i zdrowotne zdrowotne

(11)

LUDNOŚĆ AKTYWNA I BIERNA ZAWODOWO

W drugim kwartale br. podobnie jak przed rokiem odnotowano wzrost liczby ludności w wieku 15 lat i więcej objętej Badaniem Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) w porównaniu z kwartałem poprzednim.

Ludność w wieku 15 la t i więcej według aktyw ności ekonom icznej tys. osób

2000

---

1900

1800

1700 - e s

aktywni zawodowo bierni zawodowo II

2002

IV II Kwartały

2003

W drugim kwartale br. ludność aktywna i bierna zawodowo w wieku 15 lat i więcej w województwie śląskim wynosiła 3749 tys. osób, tj. o 1,1% mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Liczba ludności aktywnych zawodowo (pracujących i bezrobotnych) ukształtowała się na poziomie 1879 tys. osób i była mniejsza o 54 tys., tj. o 2,8% w porównaniu z II kwartałem ub. r.

Na spadek zbiorowości aktywnych zawodowo miał wpływ spadek zarówno liczby pracujących, jak i bezrobotnych. Zbiorowość biernych zawodowo liczyła 1869 tys. osób i była wyższa o 13 tys., tj. 0,7%

niż w II kwartale 2002 r.

Tabl. I. Ludność aktyw na i bierna zaw odow o w wieku 15 la t i więcej WYSZCZEGÓLNIENIE

A - analogiczny kwartał roku poprzedniego = 100 fi - poprzedni kwartał = 100

Ogółem Aktywni zawodowo Bierni

zawodowo razem pracujący bezrobotni

w tysiącach

W OJEW Ó DZTW O

2002 I k w a rta ł... 3702 1906 1497 409 1796

II kwartał... 3789 1933 1541 392 1856

III kwartał... 3901 1962 1572 390 1939

IV kwartał... 3800 1888 1532 355 1913

2003 I k w a rta ł... 3688 1844 1476 368 1845

II k w a rta ł... 3749 1879 1516 364 1869

A 98,9 97,2 98,4 92,9 100,7

B 101,7 101,9 102,7 98,9 101,3

KRAJ

2003 II k w a rta ł... 31003 16945 13657 3288 14058

(12)

W II kwartale br. w porównaniu z I kwartałem br. zwiększyła się zarówno liczba aktywnych zawodowo o 35 tys. osób (o 1,9%), jak też biernych zawodowo o 24 tys. osób (o 1,3%). Spośród aktywnych zawodowo wzrosła liczba pracujących o 40 tys. osób (o 2,7%), natomiast zmniejszyła się liczba bezrobotnych o 4 tys., tj. o 1,1%.

Województwo śląskie w skali kraju skupiło w II kwartale br. 12,1% ludności w wieku 15 lat i więcej, w tym:

11,1% aktywnych zawodowo (11,1% pracujących, 11,1% bezrobotnych),

13,3% biernych zawodowo.

Struktura ludności w wieku 15 lat i więcej według aktyw ności zaw odow ej

II kwartał 2002 II kwartał 2003

v 10,3%

bezrobotni bierni

zawodowo 49,0%

pracujący 40,7%

9,7%

bezrobotni bierni

zawodowo

pracujący 40,4%

W II kwartale br. w porównaniu z analogicznym okresem ub. r. odnotowano wzrost udziału biernych zawodowo w ogólnej liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej (o 0,9 pkt procentowego), przy spadku udziału aktywnych zawodowo (o 0,9 pkt), w tym pracujących (o 0,3 pkt) i bezrobotnych (o 0,6 pkt).

Tabl. II. W spółczynnik aktyw ności zaw odow ej ludności w wieku 15 la t i więcej

LATA KWARTAŁY

Ogółem Mężczyźni Kobiety

Z ogółem

miasta wieś

w procentach

2002 I kwartał... 51,5 59,3 44,3 52,4 48,0

II kwartał... 51,0 58,4 44,3 52,4 45,6

III kwartał... 50,3 57,2 44,0 51,2 46,5

IV kwartał... 49,7 57,2 42,9 49,9 48,6

2003 I kwartał... 50,0 58,1 42,8 50,7 47,0

II kwartał... 50,1 58,0 43,1 51,3 44,8

Na spadek ogólnego współczynnika aktywności zawodowej w II kwartale br. w stosunku do danych sprzed roku wpłynęło obniżenie poziomu aktywności zawodowej kobiet (o 1,2 pkt procentowego), jak również mężczyzn (o 0,4 pkt). Dotyczyło to w większym stopniu kobiet na wsi (spadek o 3,4 pkt) niż w miastach (spadek o 0,7 pkt). Współczynnik aktywności zawodowej mężczyzn w omawianym okresie zmalał w miastach (o 1,3 pkt), natomiast wzrósł na wsi (o 2,4 pkt).

(13)

w miastach (o 1,1 pkt), jak i na wsi (o 0,8 pkt).

W II kwartale br. w stosunku do poprzedniego kwartału odnotowano nieznaczny wzrost współczynnika aktywności zawodowej (o 0,1 pkt procentowego), przy czym w miastach wzrósł on o 0,6 pkt, natomiast na wsi zmalał o 2,2 pkt. Aktywność zawodowa mężczyzn w omawianym okresie obniżyła się o 0,1 pkt, natomiast kobiet wzrosła o 0,3 pkt.

PRACUJĄCY

W II kwartale 2003 r. liczba pracujących w województwie śląskim wynosiła 1516 tys. osób (841 tys. mężczyzn i 675 tys. kobiet) i zmniejszyła się w stosunku do danych sprzed roku o 25 tys., tj. o 1,6%, na co złożył się spadek liczby pracujących mężczyzn o 33 tys. (o 3,8%). Liczba pracujących kobiet natomiast zwiększyła się o 8 tys., tj. 1,2%. W miastach odnotowano wzrost liczby pracujących o 9 tys. osób (o 0,7%), natomiast na wsi spadek o 34 tys. osób (o 12,0%).

W porównaniu do poprzedniego kwartału, w II kwartale br. odnotowano wzrost liczby pracujących o 40 tys., tj. o 2,7%, przy czym dotyczył on w większym stopniu kobiet (o 31 tys.) niż mężczyzn (o 9 tys.). W miastach liczba pracujących zwiększyła się (o 73 tys. osób), natomiast na wsi zmalała (o 33 tys. osób).

Tabl. III. Pracujący WYSZCZEGÓLNIENIE A - analogiczny kwartał roku

poprzedniego = 100 B - poprzedni kwartał = 100

Ogółem Mężczyźni Kobiety Z ogółem

miasta wieś

w tysiącach

2002 I kwartał... 1497 860 637 1194 303

II kwartał... 1541 874 667 1257 283

III kwartał... 1572 879 693 1287 284

IV kwartał... 1532 846 686 1225 307

2003 I kwartał... 1476 832 644 1193 282

II kwartał... 1516 841 675 1266 249

A 98,4 96,2 101,2 100,7 88,0

B 102,7 101,1 104,8 106,1 88,3

W ogólnej liczbie pracujących w II kwartale 2003 r. zdecydowana większość pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy, tj. 1382 tys. osób, 91,2% (przed rokiem 1405 tys., 91,2%), a pozostałe 133 tys. osób pracowało w niepełnym wymiarze. Wśród osób posiadających pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy przeważały kobiety (63,9%) oraz mieszkańcy miast (90,2%).

Ogólny wskaźnik zatrudnienia zdefiniowany jako udział ludności pracującej w ogólnej liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej ukształtował się w II kwartale br. na poziomie 40,4%, tj. nieznacznie niższym (o 0,3 pkt procentowego) w porównaniu do analogicznego okresu ub. r. W omawianym

(14)

okresie odnotowano wyższy wskaźnik zatrudnienia mężczyzn (47,7%) niż kobiet (34,0%), chociaż w stosunku do II kwartału ub. r. wskaźnik zatrudnienia mężczyzn obniżył się (o 0,8 pkt procentowego), natomiast kobiet wzrósł (o 0,4 pkt). Wśród mieszkańców miast w II kwartale br. odnotowano wyższy wskaźnik zatrudnienia (41,4%) niż wśród mieszkańców wsi (36,2%). W porównaniu do analogicznego okresu ub. r. nieznaczny wzrost wskaźnika zatrudnienia (o 0,1 pkt) wystąpił w miastach, podczas gdy na wsi odnotowano jego spadek (o 1,7 pkt).

W porównaniu z poprzednim kwartałem wzrost wskaźnika zatrudnienia w II kwartale br.

wystąpił w miastach (z 40,4% do 41,4%), podczas gdy na wsi odnotowano jego spadek (z 38,4% do 36,2%). Spadło również zaangażowanie mężczyzn w procesie pracy (o 0,4 pkt procentowego), natomiast wzrosło kobiet (o 1,1 pkt).

Tabl. IV. W skaźnik zatrudnienia według p łc i i m iejsca zam ieszkania

WYSZCZEGÓLNIENIE

2002 2003

kwartały

1 II III IV

' II

w procentach

O G Ó Ł E M ... 40,4 40,7 40,3 40,3 40,0 40,4

miasta ... 40,8 41,3 40,7 40,2 40,4 41,4

w ie ś ... 39,0 37,9 38,3 40,6 38,4 36,2

M ężczyźn i... 48,6 48,5 47,1 47,2 48,1 47,7

miasta ... 50,3 49,7 47,1 46,9 48,8 48,5

w ie ś ... 43,4 43,8 46,7 48,2 45,3 43,9

Kobiety ... 32,9 33,6 34,1 34,2 32,9 34,0

miasta ... 32,5 34,0 34,9 34,4 33,0 35,1

w ie ś ... 34,5 31,9 30,4 33,4 32,2 29,3

Biorąc pod uwagę status zatrudnienia, najliczniejszą zbiorowość wśród pracujących stanowili pracownicy najemni. Zbiorowość pracowników najemnych liczyła w II kwartale 2003 r. 1337 tys. osób, tj. 88,2% ogółu pracujących i była większa w porównaniu do okresu analogicznego ub. r. (o 2,1%) oraz w stosunku do I kwartału br. (o 5,4%). W skali roku jak i w porównaniu do poprzedniego kwartału zmalała natomiast liczba pracodawców i pracujących na własny rachunek odpowiednio o: 18,8%

i 10,6%. Pomagający członkowie rodzin stanowili niewielki odsetek pracujących ogółem - 0,7%.

Zbiorowość ta w II kwartale br. obniżyła się znacznie zarówno w stosunku do okresu analogicznego ub r. (o 56,0%), jak i w porównaniu z poprzednim kwartałem (o 45,0%).

(15)

Tabl. V. Pracujący według sektorów w łasności i statusu zatrudnienia

WYSZCZEGÓLNIENIE Sektor Z ogółem

A - analogiczny kwartał roku poprzedniego = 100 B - poprzedni kwartał =100

Ogółem

publiczny prywatny pracownicy najemni

pracodawcy i pracujący

na własny rachunek

pomagający członkowie

rodzin

W TYSIĄCACH

2002 I kwartał... 1497 625 872 1254 221 22

II kwartał... 1541 661 880 1309 207 25

III kwartał... 1572 672 900 1363 182 27

IV kwartał... 1532 638 894 1323 184 25

2003 I kwartał... 1476 619 857 1268 188 20

II kwartał... 1516 630 886 1337 168 11

A 98,4 95,3 100,7 102,1 81,2 44,0

B 102,7 101,8 103,4 105,4 89,4 55,0

W ODSETKACH

2002 I kwartał... 100,0 41,8 58,2 83,8 14,8 1,5

II kwartał... 100,0 42,9 57,1 84,9 13,4 1,6

III kwartał... 100,0 42,7 57,3 86,7 11,6 1,7

IV kwartał... 100,0 41,6 58,4 86,4 12,0 1,6

2003 I kwartał... 100,0 41,9 58,1 85,9 12,7 1,4

II kwartał... 100,0 41,6 58,4 88,2 11,1 0,7

Udział pracujących w sektorze prywatnym wahał się w poszczególnych kwartałach i w II kwartale br. osiągnął poziom 58,4%. Wskaźnik ten był wyższy niż przed rokiem o 1,3 pkt procentowego oraz wyższy w stosunku do poprzedniego kwartału o 0,3 pkt.

W II kwartale br. wśród pracujących niewielki był udział ludzi młodych w wieku 15 do 24 lata (5,7%) oraz ludzi starszych po 54 roku życia (7,8%). Największą grupę stanowili pracujący w przedziale wiekowym 35 - 44 lata (30,7%). W zbiorowości pracujących w skali roku wzrósł udział pracujących w wieku 25 - 34 lata (o 1,1 pkt procentowego), 45 - 54 lata (o 0,9 pkt) oraz w wieku 55 lat i więcej (o 0,5 pkt). Obniżył się natomiast odsetek osób w wieku 1 5 - 2 4 lata (o 2,0 pkt) oraz 35 - 44 lata (o 0,6 pkt).

Pracujący według wieku

wiek:

F ~ 1 1 5 -2 4 lata W M 25 - 34

3 5 -4 4 4 5 -5 4 55 lat i więcej kwartały

2002

(16)

W II kwartale 2003 r. podobnie jak w poprzednich kwartałach najwięcej pracujących posiadało wykształcenie zasadnicze zawodowe - 542 tys. osób, tj. 35,7% oraz policealne i średnie zawodowe - 483 tys. osób, tj. 31,9%. Najmniej pracujących legitymowało się wykształceniem gimnazjalnym i niższym - 106 tys. osób (7,0%). W porównaniu do okresu analogicznego ub. r. w największym stopniu wzrósł odsetek pracujących z wykształceniem wyższym (o 1,9 pkt procentowego), natomiast zmalał odsetek osób posiadających wykształcenie średnie ogólnokształcące (o 1,3 pkt procentowego) oraz policealne i średnie zawodowe (o 1,2 pkt).

P racujący według poziom u wykształcenia

35,5%

D

31,9%

B II kwartał 2002

E 6,6% -\

15,2% A

II kwartał 2003

wykształcenie:

wyższe

_ policealne i średnie zawodowe _ średnie ogólnokształcące

zasadnicze zawodowe _ gimnazjalne i poniżej

17,1% A

33,1%

B

35,7%

D

Wśród ludności w wieku 15 lat i więcej w II kwartale br. pracujące kobiety były lepiej wykształcone niż mężczyźni. Wykształcenie wyższe, policealne i średnie zawodowe oraz średnie ogólnokształcące posiadało 67,9% pracujących kobiet, podczas gdy odsetek mężczyzn o tym samym poziomie wykształcenia wynosił 48,8% (w II kwartale ub. r. odpowiednio 68,2% i 50,1%). Liczba pracujących mężczyzn z wykształceniem zasadniczym zawodowym była prawie dwu i półkrotnie wyższa niż liczba kobiet z takim wykształceniem.

W II kwartale 2003 r. w województwie śląskim wysoki był odsetek pracujących w przemyśle (35,0%), a niski w rolnictwie (3,1%). Pracujący poza przemysłem i rolnictwem byli zatrudnieni w sektorze usług (rynkowych i nierynkowych; łącznie z budownictwem), a najwięcej osób posiadało miejsca pracy w sekcjach: handel i naprawy (16,4%), edukacja (8,2%) oraz ochrona zdrowia i opieka społeczna (7,2%). Najmniej osób pracowało w hotelach i restauracjach i w pośrednictwie finansowym (po 1,8%). Mężczyźni stanowili większość wśród pracujących w przemyśle (74,0%), w budownictwie (88,5%) oraz w transporcie, gospodarce magazynowej i łączności (73,1%). Ponad połowę pracujących w obsłudze nieruchomości i firm; nauce również stanowili mężczyźni. W pozostałych sekcjach przeważały kobiety, szczególnie w edukacji (83,1%), pośrednictwie finansowym (78,6%), ochronie zdrowia i opiece społecznej (78,0%) oraz w hotelach i restauracjach (70,4%).

(17)

W II kwartale br. najwięcej osób pracowało w zawodzie robotnika przemysłowego i rzemieślnika (24,2%), a najmniej stanowili rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (2,7%).

P racujący według zaw odów

parlamentarzyści, wyżsi urzędnicy 101 tys-

I 87 tys.

grupy zawodów:

si urzędnicy i kierownicy

specja ,iści

technicy i średni personel ■

pracownicy biurowi

pracownicy usług osobistych

rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 11 59 *y®-

if f lig 41 tys.

robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń

pracownicy przy pracach prostych

162 tys.

187 tys.

240 tys.

241 tys.

149 tys.

130 tys.

197 tys.

177 tys.

II kwartał 2002 II kwartał 2003

377 tys.

367 tys.

Analizując zbiorowość pracujących według płci i grup zawodów można stwierdzić, że 38,0%

pracujących mężczyzn było robotnikami przemysłowymi i rzemieślnikami, 16,9% było operatorami i monterami maszyn i urządzeń, a 10,9% pracowało jako technicy i średni personel. Nieco ponad 7%

mężczyzn stanowiło grupę parlamentarzystów, wyższych urzędników i kierowników. Wśród kobiet najwięcej było pracowników technicznych i średniego personelu (22,1%), pracowników usług osobistych (17,8%) oraz specjalistów (16,3%). Najmniej było rolników, ogrodników, leśników i rybaków (3,0%).

W II kwartale 2003 r. w więcej niż jednym miejscu pracy pracowało 72 tys. osób, tj. 4,7% ogółu pracujących. Ich liczba zmniejszyła się o 2 tys. osób (o 2,7%) w porównaniu do okresu analogicznego ub. r., natomiast wzrosła o 12 tys. osób (20,0%) w stosunku do poprzedniego kwartału. Najczęściej dodatkowo pracowały osoby w wieku 35 do 44 lata (2,0% ogółu pracujących) oraz osoby posiadające wykształcenie wyższe (2,1%).

W II kwartale br. 81 tys. osób pracujących poszukiwało innej pracy niż dotychczas wykonywana, co stanowiło 5,4% ogółu pracujących (w II kwartale 2002 r. odpowiednio: 93 tys. osób, tj. 6,1%). Najczęstszą przyczyną poszukiwania innej pracy była poprawa warunków finansowych i zgłosiła ją prawie połowa omawianej zbiorowości. Poszukującymi nowej pracy były w większości osoby w wieku 25 - 44 lata (63,0%) oraz osoby legitymujące się wykształceniem wyższym, policealnym i średnim zawodowym oraz średnim ogólnokształcącym (58,0%).

(18)

BEZROBOTNI

Według Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności w województwie śląskim w II kwartale 2003 r. liczba bezrobotnych ukształtowała się na poziomie 364 tys. osób. Była ona niższa o 28 tys.

osób (7,1%) niż w okresie analogicznym ub. r. oraz o 4 tys. osób (1,1%) niższa w stosunku do poprzedniego kwartału.

Tabl. VI. Bezrobotni według BAEL WYSZCZEGÓLNIENIE

A - analogiczny kwartał roku poprzedniego = 100 8 - poprzedni kwartał =100

Ogółem Mężczyźni Kobiety Z ogółem

miasta wieś

w tysiącach

2002 I kwartał... 409 188 220 339 70

II kwartał... 392 179 213 335 57

III kwartał... 390 189 201 329 61

IV kwartał... 355 180 175 295 60

2003 I kwartał... 368 173 195 306 62

II kwartał... 364 182 181 305 59

A 92,9 101,7 85,0 91,0 103,5

B 98,9 105,2 92,8 99,7 95,2

Z ogólnej liczby bezrobotnych w II kwartale 2003 r. 248 tys. osób, tj. 68,1% było zarejestrowanych w Powiatowych Urzędach Pracy (w II kwartale 2002 r. 65,1%, a w I kwartale br.

71,5%). Zasiłek dla bezrobotnych pobierało 14,5% osób zarejestrowanych (przed rokiem 13,7%, a w poprzednim kwartale 12,2%).

Stopa bezrobocia w II kwartale br. w województwie śląskim ukształtowała się na tym samym poziomie co w kraju i wynosiła 19,4%.

Tabl. VII. Stopa bezrobocia według BAEL

WYSZCZEGÓLNIENIE

2002 2003

kwartały

' -

1

II

w procentach

OGÓŁEM ... 21,5 20,3 19,9 18,8 20,0 19,4

miasta ... 22,1 21,0 20,3 19,4 20,4 19,4

w ie ś ... 18,8 16,7 17,7 16,3 18,0 19,2

M ężczyźn i... 17,9 17,0 17,7 17,5 17,2 17,8

miasta ... 17,6 17,7 18,2 17,7 17,3 17,8

w ie ś ... 19,0 14,1 15,5 17,0 16,4 17,6

Kobiety ... 25,7 24,2 22,5 20,3 23,2 21,1

miasta ... 27,4 25,0 23,0 21,4 24,1 21,3

w ie ś ... 18,4 20,1 20,7 15,4 20,0 20,5

(19)

Bardziej zagrożone bezrobociem były kobiety, gdyż ponad jedna piąta aktywnych zawodowo kobiet poszukiwała pracy w II kwartale br., podczas gdy wśród mężczyzn 17,8% (w II kwartale ub. r.

odpowiednio 24,2% i 17,0%). Znacznie wzrosła w II kwartale br. w stosunku do II kwartału ub. r. stopa bezrobocia wśród aktywnych zawodowo mieszkańców wsi (o 2,5 pkt procentowego), natomiast spadła wśród mieszkańców miast (o 1,6 pkt).

Ludzie młodzi w wieku 15 do 24 lata byli najbardziej obciążeni bezrobociem. Stopa bezrobocia dla tej grupy w II kwartale br. ukształtowała się na poziomie 54,5%. Najmniejszą stopę bezrobocia odnotowano wśród ludności po 59 roku życia - 8,0%. Zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn największe bezrobocie odnotowano wśród osób w wieku 1 5 - 2 4 lata.

Stopa bezrobocia według wieku i m iejsca zam ieszkania w II kw artale 2003 r.

45 - 54 55 lat i więcej

0 miasto wieś

Obok ludzi młodych najbardziej narażonymi na bezrobocie były osoby o niskim poziomie wykształcenia. W zbiorowości osób z wykształceniem podstawowym w wieku 15 lat i więcej stopa bezrobocia w II kwartale br. była pięciokrotnie wyższa niż wśród osób posiadających wykształcenie wyższe (31,2% wobec 6,2%). W yższą niż ogółem stopę bezrobocia osiągnęły osoby legitymujące się wykształceniem: zasadniczym zawodowym (24,5%), średnim ogólnokształcącym (23,2%) oraz policealnym (19,6%).

Stopa bezrobocia według wykształcenia i m iejsca zam ieszkania w II kw artale 2003 r.

miasto wieś

wyższe policealne średnie średnie

zawodowe ogólnokształcące

zasadnicze podstawowe zawodowe

(20)

W II kwartale 2003 r. najwięcej osób poszukiwało pracy poprzez urzędy pracy oraz ogłoszenia w prasie, natomiast najmniej uczestniczyło w testach i rozmowach kwalifikacyjnych, a także podejmowało starania o zorganizowanie własnego miejsca pracy.

B ezrobotni w edług p łc i i m etod poszukiwania p racy w II kwartale 2003 r.

OGÓŁEM W EDŁUG PŁCI

(w % ogółu bezrobotnych danej płci)

tys 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 60 %

poprzez:

powiatowy urząd pracy prywatne biuro pośrednictwa pracy ogłoszenia w prasie oczekiwanie na wyniki

zgłoszenia do pracy bezpośredni kontakt

z zakładem pracy krewnych i znajomych

podjęcie starań o zorganizowanie własnego

miejsca pracy uczestniczenie w testach, rozmowach kwalifikacyjnych

mężczyźni kobiety

W II kwartale br. 355 tys. osób, tj. 97,5% ogółu bezrobotnych poszukiwało pracy. Długotrwałe bezrobocie trwające powyżej 24 miesięcy dotyczyło 78 tys. osób, tj. 21,4% ogółu bezrobotnych (przed rokiem 101 tys. osób; 25,8%). Kobiety były bardziej obciążone długotrwałym bezrobociem, gdyż odsetek tej grupy był wyższy niż mężczyzn (24,3% wobec 18,1%).

Struktura bezrobotnych według p łc i i okresu poszukiw ania p racy w II kwartale 2003 r.

OGÓŁEM

MĘŻCZYŹNI KOBIETY

23,1%

do 1 miesiąca 13,2% 2 - 3 miesięcy

7 - 1 2 1 3 -2 4

[TTTJ p°wvżei

24 miesięcy 28,1%

(21)

Bezrobotni, którzy poprzednio pracowali stanowili w II kwartale br. 74,2% ogółu bezrobotnych (270 tys. osób). Ich odsetek zmniejszył się w stosunku do okresu analogicznego ub. r. (o 3,9 pkt procentowego) oraz w porównaniu z poprzednim kwartałem (o 3,0 pkt). Omawiane osoby podały jako najczęstszą przyczynę zaprzestania pracy likwidację zakładu pracy lub stanowiska - 112 tys. osób, tj. 41,5% ogółu bezrobotnych poprzednio pracujących (przed rokiem 118 tys. osób; 38,6%). Dalsze w kolejności powody zwolnienia to zakończenie pracy na czas określony, dorywczej - 32 tys. osób (11,9%) oraz zwolnienie z innych przyczyn - 31 tys. osób (11,5%). Na rentę, bądź emeryturę w II kwartale br. odeszło 8 tys. osób (3,0%).

Pierwszej w życiu pracy poszukiwało w II kwartale 2003 r. 93 tys. osób, tj. 25,5% ogółu bezrobotnych. Zbiorowość ta wzrosła zarówno w porównaniu do okresu analogicznego ub. r. (o 8,1%), jak i w stosunku do I kwartału br. (o 10,7%). W omawianej grupie bezrobotnych 20 tys. osób, tj. 21,5%

stanowili absolwenci (przed rokiem 18,6%, w I kwartale br. 10,7%).

W II kwartale br. liczba bezrobotnych uprzednio pracujących (bez osób, które mają przerwę w pracy 8 lat i dłużej) wynosiła 222 tys. osób, była niższa o 11,9% niż przed rokiem oraz 7,1%

w stosunku do poprzedniego kwartału. Większość posiadała miejsca pracy w sektorze prywatnym, tj. 70,7% (przed rokiem 70,6%).

Struktura bezrobotnych uprzednio pracujących 1 według sekcji ostatniego m iejsca pracy

H - l - J -

Górnictwo i kopalnictwo Przetwórstwo przemysłowe Budownictwo

Handel i naprawy*

Hotele i restauracje

Obsługa nieruchomości i firm; nauka*

Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne*

Edukacja

Ochrona zdrowia i opieka społeczna Pozostałe

1 Bez osób, które mają przerwę w pracy 8 lat i dłużej.

(22)

BIERNI ZAWODOWO

Zbiorowość biernych zawodowo w II kwartale br. liczyła 1869 tys. osób, tj. 49,9% ogółu ludności w wieku 15 lat i więcej. W stosunku do analogicznego okresu ub. r. oraz w porównaniu z I kwartałem br. odnotowano wzrost liczby biernych zawodowo odpowiednio o: 0,7% i 1,3%. Wśród omawianej zbiorowości większość stanowiły kobiety (60,4%) oraz mieszkańcy miast (79,7%).

Tabl. VIII. B ierni zaw odow o WYSZCZEGÓLNIENIE

Ogółem Mężczyźni Kobiety Z ogółem

A - analogiczny kwartał roku poprzedniego = 100 8 - poprzedni kwartai = 100

miasta wieś

w tysiącach

2002 I kwartał... 1796 719 1077 1392 405

II kwartał... 1856 750 1106 1449 407

III kwartał... 1939 799 1140 1543 396

IV kwartał... 1913 768 1145 1524 389

2003 I kwartał... 1845 725 1120 1455 389

II kwartał... 1869 741 1128 1489 380

A 100,7 98,8 102,0 102,8 93,4

B 101,3 102,2 100,7 102,3 97,7

Wśród biernych zawodowo 1026 tys. osób, tj. 54,9% było w wieku produkcyjnym. Udział tej grupy w ogólnej liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej w II kwartale 2003 r. wyniósł 27,4% i wzrósł w stosunku do tego samego okresu ub. r. o 1,5 pkt procentowego, natomiast obniżył się w porównaniu z poprzednim kwartałem o 0,7 pkt. Pozostałe osoby bierne zawodowo były w wieku nieprodukcyjnym to znaczy: 8,1% w wieku przedprodukcyjnym oraz 37,0% w wieku poprodukcyjnym.

W II kwartale br. wśród biernych zawodowo większość - 99,1% stanowiły osoby nie poszukujące pracy (przed rokiem 97,3%). Do najczęstszych przyczyn, dla których osoby nie poszukiwały pracy, należało: przejście na emeryturę (35,3%), nauka, uzupełnianie kwalifikacji (23,4%), choroba, niesprawność (17,1%) oraz obowiązki rodzinne związane z prowadzeniem domu (12,2%).

Struktura biernych zaw odow o nieposzukujących p ra c y według p łc i i przyczyn nieposzukiw ania p racy w II kw artale 2003 r.

OGÓŁEM

Mężczyźni

Kobiety

A - zniechęcenie bezskutecznością poszukiwania pracy E - choroba, niesprawność B - nauka, uzupełnianie kwalifikacji F - respondent nie chce pracować C - obowiązki rodzinne i związane z prowadzeniem domu G - pozostałe

D - emerytura

(23)

W li kwartale br. w porównaniu z tym samym okresem roku poprzedniego w grupie biernych zawodowo zmalał udział osób z wykształceniem podstawowym i niepełnym podstawowym z 46,2% do 41,4% oraz z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym z 16,9% do 16,6%. W znacznym stopniu zwiększył się natomiast odsetek osób posiadających wykształcenie gimnazjalne z 0,4% do 3,3%, a także osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym z 23,8% do 24,8% oraz ze średnim ogólnokształcącym z 9,1% do 9,7%.

Struktura biernych zaw odow o według poziom u wykształcenia i p łc i w II kw artale 2003 r.

MĘŻCZYŹNI KOBIETY

e io/_ 3,7%

0 wyższe

policealne i średnie zawodowe

| średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe a gimnazjalne

1 I podstawowe i niepełne podstawowe

Grupa biernych zawodowo uprzednio pracujących (bez osób, które mają przerwę w pracy 8 lat i dłużej) liczyła w II kwartale br. 443 tys. osób i była wyższa niż przed rokiem (o 0,9%) oraz w porównaniu do poprzedniego kwartału (o 4,7%). Najczęstszym powodem zaprzestania pracy przez omawianą zbiorowość było przejście na emeryturę lub rentę (60,0%), a następnie likwidacja zakładu pracy bądź stanowiska (16,5%) oraz względy rodzinne i osobiste (7,9%). Zakończenie pracy na czas określony, dorywczej było powodem zaprzestania pracy dla 3,4% biernych zawodowo.

AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA CZŁONKÓW GOSPODARSTW DOMOWYCH

Gospodarstwa domowe, które posiadały w swoim składzie przynajmniej jedną osobę pracującą i nie były obciążone bezrobociem stanowiły w II kwartale 2003 r. połowę ogółu gospodarstw, natomiast gospodarstwa z osobami bezrobotnymi - mniej niż jedną piątą ogółu, przy czym 7,8% ogółu to gospodarstwa obciążone bezrobociem bez pracujących. Pozostałe 30,8% to gospodarstwa biernych zawodowo.

(24)

Tabl. IX Gospodarstwa dom owe według aktyw ności zaw odow ej członków gospodarstw a

LATA KWARTAŁY

Gospodarstwa domowe z przynajmniej

1 osobą pracującą (bez bezrobotnych)

z przynajmniej 1 osobą bezrobotną

bez osób czynnych zawodowo

razem w tym

bez pracujących w procentach

2002 I kwartał... 48,1 21,3 9,1 30,6

II kwartał... 48,5 20,5 8,6 31,0

III kwartał... 47,7 19,7 8,0 32,6

IV kwartał... 48,9 18,3 7,3 32,8

2003 I kwartał... 49,0 19,1 8,1 31,9

II kwartał... 50,0 19,3 7,8 30,8

W II kwartale br. w stosunku do danych sprzed roku wystąpiły zmiany w strukturze gospodarstw domowych według aktywności zawodowej:

zmalał odsetek gospodarstw domowych z przynajmniej jedną osobą bezrobotną o 1,2 pkt procentowego,

wzrósł odsetek gospodarstw z przynajmniej jednym pracującym (bez bezrobotnych) o 1,5 pkt,

zmalał odsetek gospodarstw domowych bez osób czynnych zawodowo o 0,2 pkt.

S truktura gospodarstw dom owych według liczby osób w gospodarstw ie oraz m iejsca zam ieszkania w II kw artale 2003 r.

gospodarstwa domowe:

1 - osobowe H I 2 - osobowe

3 - osobowe ] 4 -osobowe FFFH 5 -osobowe

I 6 i więcej osobowe

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Wśród gospodarstw domowych z osobami pracującymi w II kwartale 2003 r. było 47,9%

gospodarstw z 1 osobą pracującą, 46,9% z dwoma osobami pracującymi oraz 4,5% z trzema osobami pracującymi. Najniższy odsetek odnotowano dla gospodarstw, w których pracowało 4 i więcej osób - 0,7%. Wśród gospodarstw domowych z osobami bezrobotnymi najczęściej występowały gospodarstwa z 1 osobą bezrobotną - 82,4%. Pozostałe 17,6% gospodarstw domowych było obciążonych dwoma lub więcej osobami bezrobotnymi.

(25)

PODSUMOWANIE

Wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności wykazują, że w II kwartale 2003 r.

sytuacja na rynku pracy województwa śląskiego pogorszyła się w stosunku do okresu analogicznego ub. r., natomiast odnotowano jej poprawę w porównaniu do poprzedniego kwartału.

W II kwartale br. w stosunku do II kwartału ub. r. generalnie maleje liczba aktywnych zawodowo, jak również obniża się wskaźnik aktywności zawodowej. Rośnie natomiast liczba biernych zawodowo. W porównaniu do okresu analogicznego ub. r. zmniejszyła się liczba bezrobotnych oraz stopa bezrobocia. Spadek bezrobocia i wzrost liczby pracujących wystąpił wśród kobiet, natomiast odwrotna sytuacja tzn. wzrost stopy bezrobocia i spadek pracujących miał miejsce wśród mężczyzn.

Również kobiety dłużej poszukiwały pracy niż mężczyźni i w większym stopniu były zagrożone długotrwałym bezrobociem. Widoczne były również różnice między aktywnością zawodową mieszkańców miast i wsi. W II kwartale br. w porównaniu do okresu analogicznego ub. r. odnotowano wzrost liczby pracujących w mieście, przy jednoczesnym spadku liczby bezrobotnych oraz spadek pracujących na wsi, przy wzroście bezrobotnych na wsi. Stopa bezrobocia była nieznacznie wyższa w miastach niż na wsi.

W porównaniu do I kwartału br. w II kwartale 2003 r. odnotowano poprawę wszystkich wskaźników aktywności zawodowej ludności w wieku 15 lat i więcej. Współczynnik aktywności zawodowej oraz wskaźnik zatrudnienia wzrosły odpowiednio o: 0,1 i 0,4 pkt procentowego, natomiast spadła stopa bezrobocia o 0,6 pkt l iczba osób pracujących zwiększyła się przy jednoczesnym zmniejszeniu się liczby bezrobotnych. W stosunku do I kwartału br. wzrosła zarówno liczba aktywnych, jak i biernych zawodowo, przy czym większe było tempo wzrostu zbiorowości aktywnych zawodowo.

Aktywność zawodowa ludności w wieku 15 lat i więcej znalazła odzwierciedlenie w aktywności zawodowej członków gospodarstw domowych. W 50,0% ogółu gospodarstw w II kwartale br była przynajmniej jedna osoba pracująca (bez bezrobotnych), a w mniej niż jednej piątej gospodarstw występowała jedna osoba bezrobotna. Prawie jedną trzecią stanowiły gospodarstwa domowe bez osób czynnych zawodowo.

(26)

Tabl. 1 AKTYW NO ŚĆ EKO NO M ICZNA LUDNOŚCI W W IEKU 15 LAT I W IĘCEJ

WYSZCZEGÓLNIENIE o - ogółem m - mężczyźni

k - kobiety

Ogółem

Aktywni zawodowo

Bierni zawodowo razem

pracujący

bezrobotni razem

w pełnym w niepełnym wymiarze czasu pracy w tysiącach

2002 I k w a rta ł... o 3702 1906 1497 1354 143 409 1796

m 1768 1049 860 798 62 188 719

k 1934 857 637 556 81 220 1077

II k w a rta ł... o 3789 1933 1541 1405 136 392 1856

m 1803 1053 874 813 61 179 750

k 1987 880 667 592 75 213 1106

III kwartał o 3901 1962 1572 1419 152 390 1939

m 1867 1068 879 815 64 189 799

k 2034 894 693 605 88 201 1140

IV kwartał.. o 3800 1888 1532 1389 143 355 1913

m 1794 1026 846 782 64 180 768

k 2006 861 686 607 79 175 1145

2003 I k w a rta ł... o 3688 1844 1476 1351 125 368 1845

m 1729 1005 832 773 59 173 725

k 1959 839 644 578 66 195 1120

II k w a rta ł... o 3749 1879 1516 1382 133 364 1869

m 1764 1023 841 792 49 182 741

k 1984 856 675 590 85 181 1128

Tabl. 2 W SKAŹNIKI A KTYW NO ŚCI ZAW O DO W EJ LUDNOŚCI WYSZCZEGÓLNIENIE

o - ogółem m - mężczyźni

k - kobiety

Współczynnik

aktywnoSci zawodowej Wskaźnik zatrudnienia Stopa bezrobocia

w procentach

2002 I k w a rta ł... o 51,5 40,4 21,5

m 59,3 48,6 17,9

k 44,3 32,9 25,7

II k w a rta ł... o 51,0 40,7 20,3

m 58,4 48,5 17,0

k 44,3 33,6 24,2

III k w a rta ł... o 50,3 40,3 19,9

m 57,2 47,1 17,7

k 44,0 34,1 22,5

IV kw artał... o 49,7 40,3 18,8

m 57,2 47,2 17,5

k 42,9 34,2 20,3

2003 I k w a rta ł... o 50,0 40,0 20,0

m 58,1 48,1 17,2

k 42,8 32,9 23,2

II k w a rta ł... o 50,1 40,4 19,4

m 58,0 47,7 17,8

k 43,1 34,0 21,1

(27)

Tabl. 3 AKTYW NO ŚĆ EKO NO M IC ZNA LUDNOŚCI W W IEKU 15 LAT I W IĘCEJ W EDŁUG MIEJSCA ZAM IESZK AN IA W II KW ARTALE 2003 R.

WYSZCZEGÓLNIENIE

Ogółem

Aktywni zawodowo

Bierni zawo­

dowo

Współ­

czynnik aktyw­

ności zawo­

dowej

Wska­

źnik zatrud­

nienia

Stopa bezro­

bocia razem

pracujący

bezro­

botni razem

w pełnym

w nie­

pełnym wymiarze czasu

pracy

w tysiącach w %

O G Ó Ł E M 3749 1879 1516 1382 133 364 1869 50,1 40,4 19,4

MIASTA ... 3060 1571 1266 1146 120 305 1489 51,3 41,4 19,4

o liczbie ludności:

100000 - 499999 1828 945 764 684 80 181 883 51,7 41,8 19,2

50000 - 99999 609 321 249 227 22 73 288 52,7 40,9 22,7

20000 - 49999 337 168 132 124 8 36 169 49,9 39,2 21,4

1 0 0 0 0 - 19999 202 97 89 83 6 8 105 48,0 44,1 8,2

poniżej 10000 ... 84 40 33 29 4 7 45 47,6 39,3 17,5

W I E Ś ... 688 308 249 236 13 59 380 44,8 36,2 19,2

M Ę Ż C Z Y Ź N I... 1764 1023 841 792 49 182 741 58,0 47,7 17,8

M IA S T A ... 1434 847 696 653 43 151 587 59,1 48,5 17,8

o liczbie ludności:

100000 - 499999 856 511 428 396 31 84 345 59,7 50,0 16,4

50000 - 99999 276 167 132 124 8 35 109 60,5 47,8 21,0

20000 - 49999 163 94 70 68 2 24 70 57,7 42,9 25,5

1 0 0 0 0 - 19999 100 56 49 48 1 7 44 56,0 49,0 12,5

poniżej 10000 ... 39 20 18 17 1 2 19 51,3 46,2 10,0

W IEŚ ... 330 176 145 139 6 31 154 53,3 43,9 17,6

KOBIETY ... 1984 856 675 590 85 181 1128 43,1 34,0 21,1

MIASTA ... 1626 724 570 493 77 154 902 44,5 35,1 21,3

o liczbie ludności:

1 0 0 0 0 0 -4 9 9 9 9 9 972 433 336 287 49 97 538 44,5 34,6 22,4

50000 - 99999 333 155 117 103 14 38 178 46,5 35,1 24,5

20000 - 49999 173 74 62 56 6 12 99 42,8 35,8 16,2

1 0 0 0 0 - 19999 102 42 40 35 5 2 61 41,2 39,2 4,8

poniżej 10000 ... 45 20 15 12 3 5 25 44,4 33,3 25,0

W I E Ś ... 358 132 105 97 7 27 226 36,9 29,3 20,5

Cytaty

Powiązane dokumenty

BEZROBOTNI WEDŁUG MIEJSCA ZAMIESZKANIA I PRZYCZYN ZAPRZESTANIA PRACY W I KWARTALE 2003 R.

EMPLOYED PERSONS SEEKING ANOTHER JOB BY REASONS, AGE, LEVEL OF EDUCATION AND SELECTED SECTIONS IN I QUARTER 2008. Ogółem Total W tym z przyczyn Of which by reasons

PRACUJĄCY POSZUKUJĄCY INNEJ PRACY WEDŁUG PRZYCZYN POSZUKIWANIA PRACY, WIEKU, POZIOMU WYKSZTAŁCENIA W III KWARTALE 2008 R. EMPLOYED PERSONS SEEKING ANOTHER JOB BY REASONS, AGE, LEVEL

Biorąc pod uwagę płeć biernych zawodowo uprzednio pracujących, to mężczyźni częściej niż kobiety jako przyczynę zaprzestania pracy podawali emeryturę, rentę – 80,6%

Głównymi przyczynami zaprzestania pracy przez bezrobotnych uprzednio pracujących były: zakończenie pracy na czas określony, dorywczej, sezonowej oraz likwidacja zakładu pracy

PRACUJĄCY POSZUKUJĄCY INNEJ PRACY WEDŁUG PRZYCZYN POSZUKIWANIA PRACY, WIEKU, POZIOMU WYKSZTAŁCENIA I WYBRANYCH SEKCJI W IV KWARTALE 2003 R. Ogółem W tym

Struktura ludności biernej zawodowo nie poszukującej pracy według płci, miejsca zamieszkania i przyczyn bierności w IV kwartale 2004

Wśród omawianej grupy dodatkową pracę najczęściej podejmowały osoby z wykształceniem wyższym (ponad 47% ogółu pracujących w więcej niż jednym miejscu pracy) oraz osoby