Rodzic w roli mediatora
Olga Samuel-Idzikowska Wydział Zarządzania UŁ
03 października 2017
Mediacja
Przez mediację najczęściej rozumie się pośredniczenie w sporze, mające na celu pomoc (dwóm lub więcej)
stronom w osiągnięciu wspólnego porozumienia.
Źródło: dr S. Zalewska, „Rodzic w roli mediatora”
Funkcje mediatora
budowanie wzajemnego zaufania stron oraz zaufania do siebie
edukowanie stron na temat konstruktywnego prowadzenia negocjacji
modelowanie pożądanych zachowań w negocjacjach ułatwienie dojścia do porozumienia
Źródło: dr S. Zalewska, „Rodzic w roli mediatora”
Zasady mediacji
przekonanie o tym, że odpowiedzialność za efekty negocjacji należy do negocjujących stron
zachowanie pełnej neutralności przez mediatora akceptacja poczynań mediatora przez strony
negocjacji
Źródło: dr S. Zalewska, „Rodzic w roli mediatora”
Czy rodzic zawsze może
występować w roli mediatora?
Konflikt
najczęściej definiuje się jako występowanie sprzecznych lub konkurencyjnych interesów.
niezgodność interesów nie wyczerpuje jednak pojęcia konfliktu. Może on bowiem wynikać również z różnic pełnionych ról, przekonań, emocji czy niezgodności intencji.
Źródło: J. Kozielecki, „Konflikty, teoria gier i psychologia”.
Rodzaje konfliktów
Konflikt integrujący i dezintegrujący.
Konflikt rzeczowy i emocjonalny.
Konflikt relacji, wartości, danych, ról, kulturowy.
Na jakim tle mogą występować
konflikty u młodzieży w wieku
szkolnym?
Po czym poznam, że moje dziecko
jest uczestnikiem konfliktu?
Strategia rozwiązywania problemu przewiduje cztery podstawowe etapy:
1. Zdefiniowanie problemu – należy zlokalizować źródło problemu, określić istotę problemu i nazwać przyczyny, bez tendencji do obwiniania innych osób lub środowiska.
2. Generowanie alternatywnych rozwiązań – należy wypracować listę możliwych rozwiązań. Ważne, żeby w fazie generowania alternatyw nie poddawać ich ocenie, zanim lista nie zostanie zamknięta.
3. Wybór najlepszego rozwiązania – należy określić korzyści i straty płynące z przyjęcia określonego rozwiązania. Dokładnie analizując plusy i minusy każdej z możliwości,
wzajemnie zdecydować o wyborze najwłaściwszej propozycji.
4. Wprowadzenie w czyn i kontrola rezultatów – należy określić czas realizacji
wybranego rozwiązania i śledzić przebieg wykonania. W razie potrzeby, jeśli wybrana opcja nie prowadzi do oczekiwanych rezultatów, trzeba wybrać inne rozwiązanie. Ważne, żeby wcześniej nie ograniczać się tylko do jednej możliwości rozwiązania problemu.
W. Cwalina, J. Sobek,” Psychologia organizacji i zarządzania”.
STYLE ZACHOWAŃ
W SYTUACJACH KONFLIKTOWYCH
RYWALIZACJA AGRESJA
WSPÓŁPRACA ASERTYWNOŚĆ
KOMPROMIS
UNIKANIE UCIECZKA
DOSTOSOWYWANIE ULEGŁOŚĆ
TY
JA
UNIKANIE – polega na ignorowaniu lub pomijaniu kwestii istnienia konfliktu.
PRZYSTOSOWANIE – polega na rekonstrukcji własnego stanowiska, jednak nie w wyniku pełnej akceptacji poglądów drugiej strony, tylko dla pożądanej współpracy.
RYWALIZACJA – polega na przyjęciu postawy „wygrany-przegrany” i dążeniu za wszelką cenę do rozstrzygnięcia konfliktu na swoją stronę.
KOMPROMIS – polega na znalezieniu rozwiązania przez częściową rezygnację z własnych potrzeb na rzecz adekwatnych ustępstw ze strony partnera.
ROZWIĄZYWANIE PROBLEMU/ WSPÓŁPRACA – polega na szukaniu obustronnych korzyści wspólnego rozwiązania konfliktu potraktowanego problemowo.
Źródło: Psychologia organizacji i zarządzania, W. Cwalina , J. Sobek
•Przedmiot konfliktu nie jest dużej wagi,
•Jest małe prawdopodobieństwo dalszych kontaktów,
•Porozumienie nie zapewnia realizacji naszych interesów,
•Chcemy wyciszyć emocje.
Styl charakterystyczny dla ludzi, których samo napięcie
emocjonalne i frustracja spowodowane konfliktem są na tyle silne, że wolą wycofać się z konfliktu niż konstruktywnie
próbować go rozwiązać.
Uraz z przeszłości – ból i potrzeba wycofania się Przekonanie że konflikt jest samym złem.
•Zależy nam na podtrzymywaniu kontaktu,
•Racje są wyraźnie po stronie partnera,
•Jest perspektywa lepszych kontaktów w przyszłości,
•Partner ma silniejszą pozycję.
Najczęściej postępują tak osoby, które nastawione są na utrzymywanie dobrych relacji z innymi.
Wolą zrezygnować z własnych celów przed obawą osamotnienia lub utraty dobrych stosunków.
•Jest równowaga sił,
•Jest konieczność współdziałania,
•Jest presja czasu,
•Jest duże prawdopodobieństwo dalszych kontaktów.
Najczęściej postępują tak osoby przekonane, ze ludzie nie zawsze mogą robić wszystko tak, jak by chcieli, w związku z tym musza znaleźć
wspólną płaszczyznę na której mogliby koegzystować.
Są przekonani, że ludzie powinni chętniej rezygnować z pewnych swoich celów i wykazywać więcej zrozumienia dla interesów innych.
•Jest duże prawdopodobieństwo kontaktów w przyszłości,
•Jest względna równowaga sił,
•Integrujemy się w obliczu przewidywanych zagrożeń.
Najczęściej postępują tak osoby zakładające, że zawsze można znaleźć rozwiązanie, które usatysfakcjonuje obie strony.
Współpraca wiąże się zawsze z wolą zaakceptowania celów drugiej strony bez rezygnacji z własnych.
•Jest bardzo małe prawdopodobieństwo kontaktów w przyszłości,
•Mamy zdecydowaną przewagę nad partnerem,
•Wprowadzamy niepopularne decyzje.
Najczęściej postępują tak osoby, patrzące na konflikt jak na grę do wygrania.
Wygrana oznacza sukces i dobry wynik, a przegrana porażkę i utratę prestiżu.
Osoba reagująca w ten sposób będzie oczekiwać zwycięzcy i przegranego, przy czym to ona będzie oczekiwać
sukcesu.
Żeby osiągnąć cel będzie używać wielu środków, nie zawsze uczciwych.
Konflikt pokoleń ☺
• Wartości
• Postawy
• Postrzeganie
• Osobowość
Aby konstruktywnie rozwiązać konflikt należy:
Traktować uczestników konfliktu jako osoby równe sobie.
Szanować godność człowieka.
Przekazywać własne uczucia i emocje wywołane przez problem.
Wskazywać na konkretne fakty.
Autentycznie poszukiwać rozwiązań.
Przebaczać.
Wypełnieniać postanowienia.
Źródło: dr S. Zalewska, „Rodzic w roli mediatora”