INFORMACJE I OPRACOWANIA STATYSTYCZNE
URZĄD STATYSTYCZNY w Katowicach
WOJEWÓDZKI BIULETYN
STATYSTYCZNY
MARZEC 1998 3
O BJAŚNIENIA ZNAKÓW UM OW NYCH
Kreska (-) - zjawisko nie występuje
Zero (0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5 (0,0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05
Kropka (.) - zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych
Znak x - wypełnienie pozycji ze względu na układ tablicy jest niemożliwe lub niecelowe
„W tym" - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy
W AŻNIEJSZE SKRÓTY
tys = tysiąc m2 = metr kwadratowy
min = milion m3 metr sześcienny
mld = miliard dam3 = dekametr sześcienny
zł = złoty ha hektar
szt = sztuka 1 litr
Mg = mikrogram hl = hektolitr
mg = miligram GJ = gigadżul
ng = nanogram MW- h = megawatogodzina
kg = kilogram palum = paliwo umowne
t = tona cd. = ciąg dalszy
m = metr dok. = dokończenie
km = kilometr EKD = Europejska Klasyfikacja Działalności
Przy publikow aniu danych US - prosim y o podanie źródła
URZĄD STATYSTYCZNY KATOWICE
STATISTICAL OFFICE IN KATOWICE
INFORMACJE I OPRACOWANIA STATYSTYCZNE
INFORMATION AND STATISTICAL PAPERS
WOJEWÓDZKI
BIULETYN STATYSTYCZNY
VOIVODSHIPSTATISTICAL BULLETIN
MIESIĘCZNIK MONTHLY
MARZEC 1998 R.
M ARCH 1998
Urząd Statystyczny w Katowicach, ul. Owocowa 3,40-158 Katowice
Nakład 135 egz. Papier offsetowy, 80 g. Format A-4. Oddano do druku: kwiecień 1998 r.
Druk: Dział Poligraficzny Urzędu Statystycznego w Katowicach, ul. Kossutha 7,40-844 Katowice Zam. 71/98
PIS TREŚCI CONTENTS
Strona Page Schemat organizacji i struktury gospodarki
Scheme o f the organization and structure o f economy... 6 Informacje Urzędu Statystycznego
Statistical Office 's Information... 7 Wyjaśnienia metodyczne
Methodological remarks... 8 Ogólna ocena sytuacji gospodarczej
Economic situation ofthe voivodship... 16 Jednostki gospodarki narodowej
Economic um ts... 18 Zatrudnienie. Wynagrodzenia. Rynek pracy ,
Employment. Wages and salaries. Labour market... 20 Produkcja materialna
Materiał production... 24 Wyniki finansowe podmiotów gospodarczych
Financial results oj economic entilies... 27
t e ... a . Zanieczyszczenie powietrza
Air pollution... 35 Stan bezpieczeństwa publicznego
Public security... 42 Koniunktura gospodarcza w przemyśle i budownictwie
Ecomomic inaices in industry and construction... 43 Wykaz pub^cacji wydanych przez GUS w 1998 r. znajdujących się w Informatorami US Katowice
Pufificafions^eclited by the CSO in 1998, availabie in the library o f the Statistical Office (country data) 136 Catowice w 1998 r.
ce in Katowice in 1998 ... 138 Wykaz publikacji opracowanych przez US Katowice w 1998 r..
Publications prepared by the Statistical Office in Kai
S p i s t a b l i c
LIST OF TABLES
Taf f i Strona Page Podstawowe wskaźniki dotyczące działalności gospodarczej
Main economic indices... I 55 Ważniejsze dane według miesięcy
More important data by months n 57
dane wojewódzkie
Voivodship d a ta ... ii 57 dane ogólnokrajowe
Country data... ii 65 Osoby prawne i samodziclnc^cęłnostki organizacyjne nic posidające osobowości prawnej
Legał persons andindependent organizational units without legał status registered in Regon
register... i 66 Osoby prawne i samodzielne jednostki organizacyjne nie posidające osobowości prawnej
zarejestrowane w rejestrze REGON według gmin
Legał persons and independent organizational units without legał status registered in Regon
register by g m in a s... 2 68 Osoby prawne i samodzkliK^e^nostk^organi^cyjne^me posidające osobowości prawnej
Legały persons^apd independent organizational units without legał status registered in Regon
3 74
Osoby fizyczne i spółki cywilne prowadzące działalność gospodarczą zarejestrowane w rejestrze REGON według sekcji EKD
Natura1 persons and civil partnerships conducting economic activities registered in Regon
register by NA CE sections... . 4 80 Sprzedaż, zatrudnienie i wynagrodzenia
Sales, employment and wages and salaries... 5 86 Dynamika sprzedaży zatrudnienia i wynagrodzeń
Indices o f sales, employment and wages and salaries... 6 91 Przychód ze sprzedaży w przemyśle
Income Jrom sales in industry... 7 95 Produkcja ważniejszych wyrobów przemysłowych
Production o f major industrial products... 8 97 Przychód ze sprzedaży w sekcji budownictwo
Income from sales in construction... 9 98 Przewozy ładunków i pasażerów oraz ładowność taboru samochodowego
Lreight andpassenger car transport... 10 98 l u
9
owfanyf)ijzcdaży produkcji budowlano-montażowej według Klasyfikacji ObiektówStructure ofsales o f construction and assembly production by Classification o f Construction
11 99
Struktura sprzedaży produkcji budowlano-montażowej zrealizowanej w ramach zamówień
Structure o f sales o f construction and assembly production realized within public orders . . . . 12 99 Mieszkania oddane do użytku
Dwellings completed... 13 100 Wskaźniki finansowe podmiotów gospodarczych
Financial results o f economic entines... 14 101
Majątek obrotowy i wybrane źródła jego finansowania w podmiotach gospodarczych
Current assets and chosen sources o f pnancing in economic units. . . . 15 109
%
StronaPageBezrobotni
Unemployment... 16 117 Pośrednictwo pracy
Labour intermediation... 17 117 Pośrednictwo pracy według rejonowych urzędów pracy...
Labour intermediation by local labour o ffic e s... 18 118 Wskaźniki cen bazowych produkcji sprzedanej w przemyśle
Basic price indices ojproauction sold in industry... 19 119 Kształtowanie się cen bazowych produkcji sprzedanej w przemyśle
Basic prices ofproduction sold in industry... ... 20 120 Ceny uzyskiwane przez rolników w transakcjach wolnorynkowych
Prices received by farmers in market-places... ... 21 122 Certy detaliczne niektórych artykułów żywnościowych
Re taił prices o f selecte afoodstuffs... 22 123 Notowania cen artykułów żywnościowych w handlu detalicznym
Price quotations o f foodstuffs in retail Irade... 23 124 Certy detaliczne niektórych usług konsumpcyjnych
Retail prices ofchosen consumplion Services... 24 125 Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszottym
Suspended dust air pollution... 25 126 Zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem siarki
Sulphur dioxide air pollution... ... 26 127 Zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem azotu
Nitrogen dioxide air pollution... 27 128 Zanieczyszczenie powietrza amoniakiem
Ammonia air pollution... ... 28 129 Zanieczyszczenie powietrza fenolem
Phenol air pollution... 29 130 Zanieczyszczenie powietrza formaldehydem
Formalaehyde air pollution... 30 130 Zanieczyszczenie powietrza fluorem
rluorine air pollution... 31 131 Zanieczyszczenie powietrza tlenkiem węgla
Larbon oxide air pollution... 32 132 Zanieczyszczenie powietrza węglowodorami alifatycznymi i dwutlenkiem węgla
Aliphatic hydrocarbon and caroon dioxide air pollution... 33 132 Średnic stężenia miesięczne zanieczyszczeń powietrza
Average monthly concentration o f air pollutants... 34 133 Przestępstwa stwierdzone
Offences recorded... 35 134 Współczynnik przestępstw stwierdzonych na 100 tys. ludności
Index o f offences recorded per 100 thous. o f population... 36 134 Wypadki drogowe i ich skutki
Accidents and their results... 37 135
SCHEMAT ORGANIZACJI I STRUKTURY GOSPODARKI
S E K T O R W Ł A S N O Ś Ć F O R M A P R A W N O - O R G A N I Z A C Y J N A
P
s
UE B
K L
T I
0 C
R Z
N Y
własność Skarbu Państwa własność
państwo
wa własność
państwowych osób prawnych
własnosc komunalna
własność mieszana
własność prywatna krajowa
P
S R
E Y K W T A
0 T
R N Y
> organy władzy, administracji, kontroli państwowej - wymiar sprawiedliwości
► fundusze
• spółki Skarbu Państwa
• inne państwowe jednostki organizacyjne
• przedsiębiorstwa państwowe fundusze
■ spółki państwowych osób prawnych inne państwowe jednostki organizacyjne
jednostki samorządu terytorialnego
— » w tym przedsiębiorstwa komunalne
» fundusze spółki komunalne
spółki z przewagą mienia sektora publicznego
czmony
własność zagraniczna
własność mieszana
spółdzielnie i ich związki
organizacje społeczne, polityczne, związki zawodowe spółki prywatne
fundacje i ich zakłady
jednostki organizacji wyznaniowych
osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
» w tym gospodarstwa indywidualne rolne
przedstawicielstwa firm zagranicznych
przedsiębiorstwa zagraniczne drobnej wytwórczości spółki z przewagą kapitału zagranicznego
prywatny
spółki z przewagą mienia sektora prywatnego
Urząd Statystyczny informuje:
Statistical Office informs:
1. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w kraju w gospodarce narodowej wynosiło:
- w 1997 r. - 1061,93 zł
- w II półroczu 1997 r. - 1131,14 zł - w I kwartale 1997 r. - 1008,03 zł - w II kwartale 1997 r. - 1043,24 zł - w HI kwartale 1997 r. - 1078,65 zł - w IV kwartale 1997 r. - 1182,77 zł
2. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w kraju w sektorze przedsiębiorstw wynosiło:
- w 1997 r. - 1162,06 zł
- w I kwartale 1997 r. - 1042,91 zł - w II kwartale 1997 r. - 1130,35 zl - w III kwartale 1997 r. - 1176,90 zł - w IV kwartale 1997 r. - 1296,40 zł - w I kwartale 1998 r. - 1242,53 zl - w styczniu 1998 r. - 1232,58 zł - w lutym 1998 r. - 1223,90 zł - w marcu 1998 r. - 1267,59 zł w tym bez wypłat z zysku:
- w 1997 r. - 1146,18 zł
- w I kwartale 1997 r. - 1028,37 zl - w II kwartale 1997 r. - 1105,50 zl - w III kwartale 1997 r. - 1156,98 zł - w IV kwartale 1997 r. - 1292,12 zł - w styczniu 1998 r. - 1229,03 zł - w lutym 1998 r. - 1212,34 zł - w marcu 1998 r. - 1253,43 zł
3. Przyrost cen towarów i usuug konsumpcyjnych w stosunku do poprzedniego okresu wyniósł:
- w 1997 r. - 14,9%
- w I kwartale 1997 r. - 5,0%
- w II kwartale 1997 r. - 2.9%
- w HI kwartale 1997 r. - 1,5%
- w IV kwartale 1997 r. - 3,2%
- w I kwartale 1998 r. - 5,6%
- w styczniu 1998 r. - 3,1%
- w lutym 1998 r. - 1,7%
- w marcu 1998 r. - 0,6%
4, Przyrost cen towarów nieżywnościowych trwałego użytku w I kwartale 1998 r. w stosunku do IV kwartału 1997 r. wyniósł 2,4%.
5. Średnia krajowa cena skupu żyta wyniosła za 1 q:
- I - HI kwartał 1997 r. - 37,65 zł - w styczniu 1998 r. - 35,53 zl - w lutym 1998 r. - 36,19 zł - w marcu 1998 r. - 35,84 zł
6- Średnia cena sprzedaży drewna tartacznego iglastego uzyskana przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały 1997 r. wyniosła 162,41 zl za 1 m3
Y JAŚNIENIA METODYCZNE
1. Od 1994 r. wprowadzono do stosowania Europejską Klasyfikację Działalności (EKD) w miejsce stosowanej Klasyfikacji Gospodarki Narodowej (KGN).
2. Publikowane dotychczas dane statystyczne w przekrojach działowo-gałęziowych w układzie KGN prezentowane są w układzie EKD według sekcji, działów i - w niektórych przypadkach - grup.
3. Dane prezentowane w Biuletynie Statystycznym dotyczą całej gospodarki narodowej, tj.: wszystkich podmiotów gospodarczych zaliczanych do sektora publicznego (własność państwowa, własność komunalna, własność mieszana z przewagą kapitału publicznego) oraz sektora prywatnego (własność prywatna krajowa m in. spółdzielnie, organizacje społeczne, polityczne i związków zawodowych, zakłady osób fizycznych, spółki, fundacje; własność zagraniczna - m in. zagraniczne przedsiębiorstwa drobnej wytwórczości, spółki zagraniczne lub z przewagą kapitału zagranicznego; własność mieszana z przewagą kapitału prywatnego).
4. Dane opracowano zgodnie z każdorazowym stanem organizacyjnym podmiotów gospodarki narodowej.
5. W Biuletynie Statystycznym dane miesięczne w zakresie:
a) pracujących, przeciętnego zatrudnienia i wynagrodzeń dotyczą podmiotów sektora przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 5 osób, przy czym dane nie obejmują zatrudnionych poza granicami kraju, zatrudnionych w działalności statutowej organizacji społecznych,
b) produkcji sprzedanej przemysłu, sprzedaży produkcji i usług budownictwa, sprzedaży usług transportu, gospodarki magazynowej i łączności oraz sprzedaży detalicznej towarów dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 5 osób. Dane zbiorcze dotyczące pkt a i b obejmują wszystkie jednostki sporządzające miesięczny meldunek uzupełniony o szacunek zbiorowości jednostek nic objątych badaniem.
c) przychodów ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) w sektorze przedsiębiorstw obejmują jedynie przychody w bieżących cenach bazowych, tj. przychody ze sprzedaży produktów netto (bez podatku VAT) pomniejszone o podatek akcyzowy i powiększone o dotacje przedmiotowe.
d) wyników finansowych przedsiębiorstw dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe i zobowiązanych do sporządzania co miesiąc sprawozdania o przychodach, kosztach i wyniku finansowym - F-01 (z wyjątkiem podmiotów, których podstawowym rodzajem działalności jest działalność zaklasyfikowana według EKD do sekcji „Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo", „Rybołówstwo i rybactwo”) przy czym dane w zakresie:
■ górnictwa i kopalnictwa oraz działalności produkcyjnej dotyczą podmiotów, których liczba pracujących przekracza 50 osób,
■ pozostałych rodzajów działalności dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących przekracza 20 osób.
6. Ilekroć w Biuletynie jest mowa o sektorze przedsiębiorstw, dotyczy to podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie leśnictwa, pozyskiwania drewna i pokrewnych działalności usługowych:
rybołówstwa w wodach morskich; górnictwa i kopalnictwa; działalności produkcyjnej; zaopatrywania w energię elektryczną, gaz i wodę; budownictwa; handlu hurtowego i detalicznego, naprawy pojazdów mechanicznych, motocykli oraz artykułów przeznaczenia osobistego i użytku domowego; hoteli i restauracji, transportu, gospodarki magazynowej i łączności; obsługi nieruchomości, wynajmu i działalności związanej z prowadzeniem
interesów; odprowadzania ścieków, wywozu śmieci, usług sanitarnych i pokrewnych; działalności związanej z rekreacją, kulturą i sportem oraz pozostałej działalności usługowej.
Dane dotyczące sektora przedsiębiorstw nie obejmują wyników działalności gospodarczej jednostek budżetowych (z wyjątkiem tablicy -"Przeciętne zatrudnienie i wynagrodzenie w gospodarce narodowej" - prezentowanej kwartalnie).
7. Ilekroć w Biuletynie jest mowa o przemyśle, dotyczy to sekcji EKD: „Górnictwo i kopalnictwo”,
„Działalność produkcyjna” oraz „Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę”.
8. W tablicach - o ile nie zaznaczono inaczej - dane podano w cenach bieżących.
9. Niektóre dane mają charakter danych wstępnych i mogą ulec zmianie w następnych wydaniach Biuletynu Statystycznego.
10. W stosunku do obowiązujących klasyfikacji w Biuletynie Statystycznym zastosowano nazwy uproszczone, których polne brzmienie prezentuje EKD wydanie II - GUS Warszawa 1991 r.
11. Dane o pracujących obejmująosoby pełnozatmdnionc i niepelnozatmdnione w głównym miejscu pracy.
Do pracujących zaliczono:
a) osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy- pracownicy najemni, b) osoby wykonujące pracę nakładczą
c) agentów oraz osoby zatrudnione przez agentów, d) członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych,
c) właścicieli i współwłaścicieli zakładów łącznie z bezpłatnie pomagającymi pełnoletnimi członkami ich rodzin, z wyłączeniem wspólników spółek kapitałowych, którzy nie pracują w spółce.
12. Dane o przeciętnym zatrudnieniu obejmują osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy, po przeliczeniu na pelnozalrudnionych.
13. Dane o liczbie bezrobotnych obejmują osoby, które są zarejestrowane w biurach pracy.
14. Wynagrodzenia obejmują wynagrodzenia osobowe, wypłaty z zysku do podziału i z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach oraz nagrody z zakładowego funduszu nagród. Dane o wynagrodzeniach od 1992 r. podaje się w ujęciu brutto, tj. bez potrąceń z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych oraz netto - po potrąceniu podatku dochodowego od osób fizycznych.
15. Przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto i netto przypadające na jednego zatrudnionego obliczono przyjmując:
a) wynagrodzenia osobowe,
b) wypłaty z zysku do podziału i z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach, c) nagrody z zakładowego funduszu nagród.
16. Wskaźniki cen:
a) produkcji przemysłowej w województwie - opracowano na podstawie miesięcznego reprezentacyjnego badania cen wyrobów i usług, cena bazowa jest to cena uzyskiwana przez producenta za jednostkę wyrobu lub usługi pomniejszona o płacone od tych wyrobów i usług podatki (są to: VAT, podatek akcyzowy, podatek od gier liczbowych i zakładów wzajemnych) i powiększona o dotacje przedmiotowe do wyrobów i usług.
b) towarów i usług konsumpcyjnych w kraju uzyskano na podstawie badania cen detalicznych. Badanie prowadzone jest w oparciu o obserwację cen wytypowanych ok. 1500 towarów i usług konsumpcyjnych notowanych w 307 rejonach na terenie całego kraju. Do 1990 roku obliczenia wskaźników cen dla okresów miesięcznych dokonywano na rocznej strukturze wartości sprzedaży towarów i usług dla ludności z roku poprzedzającego rok badany. W 1991 r. miesięczne wskaźniki cen obliczane są na strukturze przeciętnych wydatków na 1 osobę z badań budżetów rodzinnych za okres pierwszych 10 miesięcy poprzedniego roku.
17. Dane dotyczące przewozów ładunków obejmują przewozy w komunikacji krajowej i międzynarodowej dokonane taborem przedsiębiorstw transportowych. Dane dotyczące transportu samochodowego nie obejmują przewozów ładunków taborem przedsiębiorstw nietransportowych (tzw. transportem gospodarczym).
18. Dane o przewozach pasażerów obejmują przewozy pasażerów zarówno w ruchu krajowym, jak i międzynarodowym w komunikacji regularnej (na podstawie ogłoszonego rozkładu jazdy) i komunikacji
nieregularnej (np. przewozy wycieczkowe, kolonijne) dokonane przez przedsiębiorstwa transportowe.
19. Przychody z działalności gospodarczej obejmują otrzymane i należne kwoty wyrażone w rzeczywistych cenach:
a) przychody ze sprzedaży:
■ produktów,
■ towarów i materiałów, b) pozostałe przychody operacyjne:
■ ze sprzedaży składników majątku trwałego,
b dotacje,
b pozostałe (m in. odpisane przedawnione zobowiązania, otrzymane odszkodowania, wyegzekwowane kary i grzywny, otrzymane darowizny),
c) przychody finansowe:
b dywidendy z tytułu udziałów,
b odsetki uzyskane,
b pozostałe (m in. kwoty należne i wpływy ze sprzedaży papierów wartościowych, dyskonto przy zakupie weksli i czeków obcych, dodatnie różnice kursowe, różnice przy wycenie środków pieniężnych, udziałów i papierów wartościowych).
20. Przychody zc sprzedaży produktów obejmują otrzymane i należne kwoty za sprzedane na zewnątrz przedsiębiorstwa:
b wyroby gotowe własnej produkcji,
b roboty budowlano-montażowe,
b wykonane usługi,
b prace naukowo-badawcze, projektowe, geodezyjno-kartograficzne,
b dzierżawę taboru itp.,
b zryczałtowaną odpłatność agenta - w przypadku zawarcia umowy na warunkach zlecenia,
b pełne przychody agenta - w przypadku zawarcia umowy agencyjnej.
Przychody zc sprzedaży produktów (wyrobów i usług) w bieżących cenach bazowych obejmują przychody zc sprzedaży produktów netto pomniejszone o podatek akcyzowy i powiększone o dotacje przedmiotowe.
21. Koszty uzyskania przychodów obejmują:
a) koszt własny sprzedany cli produktów towarów i materiałów:
■ koszty wytworzenia sprzedanych produktów,
■ koszty sprzedaży (z podatkiem akcyzowym),
■ koszty ogólnego zarządu (lub koszty ogółem pomniejszone o koszt wytworzenia świadczeń na własne potrzeby jednostki i skorygowane o zmianę stanu produktów),
■ wartość sprzedanych towarów i materiałów.
b) pozostałe koszty operacyjne:
■ wartość w cenach zakupu sprzedanych składników majątku trwałego,
■ pozostałe koszty operacyjne (m in. odpisanie należności przedawnionych, umorzonych i nieściągalnych, zapłacone odszkodowania, kary i grzywny, a także darowizny na rzecz osób prawnych i fizycznych), c) koszty finansowe:
■ odpisy aktualizujące wartość finansowego majątku trwałego oraz krótkoterminowych papierów wartościowych,
■ odsetki do zapłacenia,
■ pozostałe (m in. straty na sprzedaży papierów wartościowych, rezerwy na pewne lub prawdopodobne straty dotyczące operacji finansowych).
22. Wynik finansowy brutto (zysk lub strata) stanowi różnicę pomiędzy przychodami z działalności gospodarczej a kosztami uzyskania tych przychodów, skorygowaną o saldo strat i zysków nadzwyczajnych.
23. Wynik finansowy netto (zysk lub strata) wynika z pomniejszenia wyniku finansowego brutto 0 obowiązkowe obciążenia (tj. m in. podatek dochodowy od osób prawnych i fizycznych, wpłaty z zysku w przedsiębiorstwach i w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa na rzecz budżetu).
24. Wskaźnik poziomu kosztów z całokształtu działalności określa relację kosztów z działalności gospodarczej do przychodów z tej działalności.
25. Wskaźnik rentowności obrotu zc sprzedaży określa relację salda wyniku ze sprzedaży do przychodów ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów.
26. Wskaźnik rentowności obrotu brutto stanowi relację wyniku finansowego brutto do przychodów ogółem.
27. Wskaźnik rentowności obrotu netto stanowi relację wyniku finansowego netto do przychodów ogółem.
28. Majątek obrotowy obejmuje:
■ zapasy,
■ należności i roszczenia,
■ papiery wartościowe przeznaczone do obrotu,
■ środki pieniężne,
* rozliczenia międzyokresowe.
29. Wskaźnik bieżącej płynności I stopnia przedstawia rchtcję środków pieniężnych i papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu do zobowiązań krótkoterminowych.
30. W skaźnik bieżącej płynności II stopnia przedstawia relację należności i roszczeń, środków pieniężnych 1 papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu do zobowiązań krótkoterminowych.
31. Wskaźnik bieżącej płynności Itl stopnia przedstawia relację majątku obrotowego do zobowiązali krótkoterminowych.
ETHODOLOGICAL REMARKS
1. In 1994 the Polish vcrsion ofNACE - thc Europcn Classiflcation of Activitics - EKD (in Polish: Europejska Klasyfikacja Działalności) was introduced in current reporting and statistics, replacing the Polish Classification of thc National Economy - KGN (in Polish: Klasyfikacja Gospodarki Narodowej).
2. Statistical data, previously published by sector and branch breakdown of thc KGN are now shown following tlic EKD scheme - by sections, divisions and - in some cases - by groups.
3. Data presented in the Statistical Bulletin cover unils of the national economy rcgardlcss of ownership, that is, includcd in the public and private sectors. The public sector incudes units of State ownership, communal ownership and mixed ownership with a public sector unit capital majority. The private sector includes unils of private domestic ownership (among others: cooperativos, natural persons carrying out cconomic activitics, social organizations, associations, foundations), private foreign ownership (among others: small-scale foreign enterprises, partnerships with cxclusive foreign capital share) and mixed ownership with a private sector unit capital majority.
4. Data is compilcd according to the current organizational state of units of the national economy.
5. Monthly data in the Statistical Bulletin regarding:
a) employment, employces, and wages and salaries refer to those units of the national economy, in which thc number of employces exceeds 5 persons, furthermore, data excludes persons employed abroad and engaged in statuatory activitics of social organizations;
b) sold production of industry, sales of assembly-construction, transport, starage and communication and retail sale of commodities cover those economic units, in wluch the number of employces exceeds 5 persons;
c) income from thc sale of products (goods and Services) in enterprise sector cover only incomes in current basie priccs (hal is net income fromtlie sales of products (excluding VAT) diminished by excise duty and enlarged by subsidies;
d) financial rcsults of enterprises cover economic units maintaining accounting records and which are obliged to prepare monthly reports on income, costs and thc financial rcsult - F-01 (witli the exception of units in which tlic principal activity is classified according to the EKD in „ Agriculture, hunting and forestry” and „Fishing”);
furthermore, data conccming:
■ mining and quariying as well as manufacturing refer to those unils, in which the number of employces exceeds 50 persons,
■ olher kinds of activitics refer to those units, in which the number of employces exceeds 20 persons.
6. The category - enterprise scctor - used in thc Bulletin, indicatcs those units which carry out economic activitics in the following areas: forestry, logging and related Service activitics; sea fishing; mining and quarrying;
manufacturing; clectricity, gas and water supply; construction; Wholesale and retail trade; repairof motor vchicles, molorcycles and pcrsonal and household goods; hotcls and restaurants; transport, storage and communication; real es tale activitics, renting of machinciy and equipment withoul an operator as well as rcnling of articles of persona!
and borne usc, compulcrs and similar activity, other activity connected witli operating a business; sewage and refuse disposal, sanitation and similar activitics; recrcational, cultural and sporting activitics and other servicc activitics.
Data on enterprise sector do not cover economic rcsults of budgetaiy units (excepi labie „Average employment and wagcs and salaries in national economy” presenlcd quarterly).
7. The catcgoiy - industry - used in Ihe Bulletin, refcrs to the EKD scctions: „Mining and quarrying",
„Manufacturing” and „Electricity, gas and water supply” .
8. In tlic tables - unless othcrwise stated - data are presenlcd in current priccs.
9. Some figures are provisional and may be subject to revision in ncxt editions of the Slalislical Bulletin.
10. In regard to the European Classificationof Activities, abbreviations are used in the Slalislical Bulletin whicli complete names are to be found in the „EKD”, second edition, CSO, Warsaw 1991.
11. Data on employment include those employed on a fuli and part-time basis in the main place of work.
Employment includes:
a) persons employed on the basis of a labour conlract;
b) outworkers;
c) agents and persons employed by agents;
d) members of agricultural production cooperativcs;
e) owners and co-owners of units engaged in economic activities including liclping members of their families, excludi ng partners of capital companies not worki ng in the company.
12. Data on employees (annual averages) include persons employed on the basis of a labour conlract on a fuU and part-time basis, convertcd to full-time work period.
13. Data on registered unemployed cover persons registered in rcgional labour officcs.
14. Wages and salaries comprise of pcrsonal wagcs and salaries, payments from profits and purses from establishment premium fund. Since 1992, data on wages and salaries are presenlcd in gross value, tliat is, wilhout pcrsonal income tax deductions and net value, that is, after pcrsonal income tax deductions.
15. Average monthly gross and net wage and salary per employee is computed assuming the following:
a) pcrsonal wages and salaries;
b) payments from profit for distribution and balance smplus in cooperativos;
c) purses from establishment premium fund.
16. Pricc indices of:
a) production of industry in the voivodship - are calculated on the basis of monthly samplc survey on price changcs of products and Services actually received by economic units. Basic price is the price obtained by the produccr for a commodity or a scrvice diminished by taxes paid and enlarged by subsidies to commoditics and Services, b) of consumcr commoditics and Services are obtained on the basis of price observation of sclccted consumer
commoditics and Services (about 1500) quotated in 307 dislricts/of the country. Price indices are bascd on llie following weights system:
■ liii 1990 - annual structure of commoditics and Services sale in the ycar preceding the one examined, for the entire population,
■ from 1991 - structure of commoditics and Services expenditure per one person from houscholds survey in the First 10 months of the year preceding the one examined.
17. Data on frcight transport cover transport in domestic and intemational traftlc performed by means of transport entcrprises. Data on motor-car transport do not include freight transport performed by non-transport entcrprises.
18. Data on passcnger transport cover regular passcngcr transport Services in domestic and intemational Iraffic (on the basis of announced time-table) and irrcgular Services (holiday camps and excursion transport) rendcrcd by transport entcrprises.
19. Income from economic activity as a wholc includes:
a) income from the sale of products, commodities and materials;
b) other operalional income, i.e. income from salcs or rcccipts from the liquidation of fixed assets and invcstmcnts started, dcducted stale liabilities, receivcd indemnities, exactedfmes and penalties, received components of assets against payments, reccivcd subsidies, subventions and surcharges;
c) financial income wliich includes dividends from sliares in other units, owedsums and receipts from the sale ofsecurities, interest and comrnissions from fundsin bank accounts, interest of loans and crcdits granted by an unit, discount, deductcdby anunit, whenpurchasing foreign bilis and cheques, positive differences in exchange rates agreed when repaying chargcs and liabilities and differences in re-pricing of financial means, shares and securities.
20. Income from the sale of products covers sums owncd from the sale of finished goods and Services such as:
■ finished produccd goods,
■ construction-assembly works,
■ performed Services,
■ know-how, desinger works, and gcodctic-cartographic works,
■ leasing of transport means,
■ agents flat rate of payment or fuli incomes (depending on the kind of contract).
Income from the sale of products (commodities and materials) in current basis prices cover incomes from net sales of products diminished by excise tax and enlarged by subsidies.
21. Cost of income acquisition from activity as a wholc includes:
a) prime cost of sold products, commodities and materials, wliich includes: (lic manufacluring cost of sold products, salcs cost (includmg excise tax), cost of generał management (or total cost dccreascd by the cost of manufacture for own unit nccds and corrected by change in product slocks) and value of sold commodities and materials;
b) other operalional costs that is cost related to sale of components of fixed assets, invcstmcnts and the following items, till now includcd into excess losscs, dcducted stale chargcs, chargcs, remissed and not-collectable cliatgcs, rcsults of up-dating of value of materiał means of current assets components, paid frnes, penalties and indemnities and donations for legał and nalural persons;
c) financial costs as interest and comrnissions frorn conlracted crcdits and loans and negative differences in exchange rates, discount, dcducted by a buyer when sclling to liirn foreign bilis and cheques, losses on sale of securities, deductions up-dating value of financial fixed assets and short-term securities, and also creating reserves for certain or probablc losscs conccming financial operatioris.
22. Gross financial result (profit or loss) constitulcs a rcsult from economic activity, corrected by the excess profits and losscs balance.
23. Net tlnancial resuit (profit or loss) is obtained after subtracting obligatory encumbrances from the gross financial rcsult. Obligatoiy encumbrances on gross financial resuit include: income tax from legał and natural persons and paymcnts related on the basis of separate regulations.
24. Cost level index consti tutes the relation of the costs of income acquisition from activity as a wholc to income from activity as a whole.
25. Profitability rate describes the relation of the balance of sales to incomes from sales of products, commodities and materials.
26. Profitabil ity rate of gross tu mo ver constitutes the relation of gross financial rcsult to income from activity as a whole.
27. Profitability rate of net tu rnover constitutes the relation of net financial rcsult to income from activity as a whole.
28. Current assets include:
■ stocks,
■ charges and claims,
■ securities designed for tumover,
■ mone tary funds,
■ active inler-period scttlcments of accounts.
29. First degree liquidity index constitutes the relation of monetaiy funds and securities designed for tumover to short-term liabililies.
30. Second degree liquidity index constitutes the relation of charges and claims, monetaiy funds and securities designated for tumover to short-term liabilities.
31 Third degree liquidity index constitutes the relation of current assets to short-term liabilities.
CENA OGOLNA
SYTUACJI GOSPODARCZEJ
ECONOMIC SITU A OF THE VOIVODSHIP
Pierwszy kwartał br. charakteryzował się w stosunku do danych statystycznych sprzed roku:
■ niższym tempem wzrostu przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw,
■ nieznacznie niższym poziomem przeciętnego zatrudnienia,
■ malejącym bezrobociem zarejestrowanym,
■ gorszą kondycją finansową podmiotów gospodarczych zwłaszcza własności Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych.
W okresie trzech pierwszych miesięcy br. wystąpił wzrost produkcji sprzedanej w sektorze przedsiębiorstw w stosunku do analogicznego okresu ub. roku o 9,4% przy czym w podmiotach gospodarczych sektora publicznego odnotowano spadek produkcji (o 17,8%), a w sektorze prywatnym znaczny wzrost (o 60,4%).
Szczególnie dynamicznie wzrosły przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie, które były prawie 1,5 razy wyższe niż w I kwartale ub. roku.
Produkcja sprzedana przemysłu województwa w I kwartale br., w którym w dalszym ciągu znaczny był udział sektora publicznego, była niższa o 6,1% (w cenach stałych) w stosunku do I kwartału ub. roku. Jedynie w działalności produkcyjnej wystąpił wzrost produkcji sprzedanej o 10,2%, natomiast efekty działalności w górnictwie i kopalnictwie oraz w zaopatrywaniu w energię elektryczną gaz i wodę były znacznie niższe (odpowiednio o 28,7% i 23,1%). W działalności produkcyjnej szczególnie dynamicznie rosły w I kwartale br.
w cenach stałych przychody z produkcji mebli i pozostałej działalności produkcyjnej oraz produkcji pojazdów mechanicznych, przyczep i naczep (przychody odpowiednio wyższe niż przed rokiem o około 63% i 68%).
Produkcja podstawowych wyrobów przemysłowych w okresie trzech pierwszych miesięcy br.
(wyrażona w jednostkach ilościowych) takich jak węgiel kamienny i energia elektryczna, była niższa niż przed rokiem, na co wpłynęła obniżka produkcji w stosunku do roku ubiegłego we wszystkich miesiącach kwartału.
Wzrosła produkcja stali surowej i cementu (w I kwartale br.) oraz rur i wyrobów walcowanych zarówno w marcu br. jak i w okresie styczeń-marzec br. W I kwartale znacznie więcej wyprodukowano obuwia (o 191%), a w przemyśle spożywczym najwięcej obniżył się tonaż produkcji serów twarogowych o 58% a wzrosła ilość makaronu o 198%.
W budownictwie przychody ze sprzedaży wyrobów i usług (w cenach bieżących) były znacznie wyższe niż przed rokiem zarówno w okresie I kwartału (wzrost o 47,8%) jak i w marcu (wzrost o 41,9%). W najwyższym stopniu, w I kwartalcb.r. wzrosły przychody ze wznoszenia kompletnych budowli lub ich części, inżynierii lądowej
Ocena ogólna sytuacji 17
i wodnej. W budownictwie mieszkaniowym obniżyła się liczba mieszkań oddanych do użytku w marcu br. o około 29%, niemniej były to mieszkania o większej powierzchni użytkowej, zbliżonej co do wielkości do powierzchni użytkowej uzyskanej w marcu ub. roku. W okresie styczeń-ma rzec br. przekazano do użytku 83,3% liczby mieszkań oddanych do użytku przed rokiem.
I kwartał br. był okresem ustabilizowanej sytuacji na rynku pracy. Przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw wahała się nieznacznie. W marcu br. nastąpił wzrost przeciętnego zatrudnienia w stosunku do lutego br. o 0,1%. W I kwartale br. omawiana wielkość zatrudnienia zmalała o 0,4% w stosunku do I kwartału ub. roku.
Malała także liczba zarejestrowanych bezrobotnych, która wyniosła na koniec marca br. 105,9 tys. osób wobec 127,6 tys. na koniec I kwartału ub. roku (spadek o 17%). Tylko część osób bezrobotnych wyrejestrowanych w urzędach podjęła pracę (w marcu około 39%).
Szansa na uzyskanie pracy za pośrednictwem urzędu pracy była niewielka. Na jedną ofertę pracy według stanu na koniec marca br. przypadało 95 bezrobotnych (przed rokiem 37 bezrobotnych na 1 ofertę).
Przeciętne wynagrodzenia miesięczne w I kwartale br. wzrosły w stosunku do analogicznego okresu ub.
roku i wynosiły brutto 1484,30 zł wobec 1273,11 zł (wzrost o 16,6%) i netto 1230,28 zł wobec 1043,50 zł (wzrost o 17,9%).
W marcu br. przeciętne wynagrodzenie wyniosło: brutto 1433,83 zł i netto 1190,35 zł. W stosunku do lutego br. płaca netto była niższa o 2,3%, lak więc łączny efekt obniżki płac i wzrostu cen towarów i usług konsumpcyj nych 0 0,6% spowodowały spadek płacy realnej o 2,9%. Najwyższe płace uzyskiwano w marcu i w I kwartale br.
w górnictwie i kopalnictwie oraz zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz i wodę, a najniższe w hotelach 1 restauracjach oraz w handlu i naprawach.
Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w marcu br. w stosunku do lutego br. wzrosły o 0,6%, przy czym wzrost był mniejszy o 0,2 pkt procentowego niż przed rokiem. W okresie I kwartału br. w stosunku do IV kwartału ubiegłego roku wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych był wyższy (105,6% wobec 105,0%
dla analogicznych danych sprzed roku).
Sytuacja finansowa podmiotów gospodarczych w dwu pierwszych pierwszych miesiącach br. była zdecydowanie gorsza niż w analogicznym okresie roku ubiegłego (strata brutto w wysokości 0,8% przychodów Wobec zysku brutto w wysokości 1,2% przychodów). Niekorzystna sytuacja była spowodowana nierentowną gospodarką podmiotów sektora publicznego prowadzących działalność z zakresu górnictwa i kopalnictwa, budownictwa oraz transportu, składowania i łączności a także ochrony zdrowia i opieki socjalnej.
Wysoką rentowność odnotowano w jednostkach sektora prywatnego sekcji: edukacja, pozostała działalność usługowa socjalna i indywidualna, zaopatrywanie w energię elektryczną gaz i wodę (wskaźniki rentowności obrotu brutto wynosiły odpowiednio 10,3%, 8,9% i 6,1%).
Zdolność podmiotów gospodarczych w okresie styczeń-luty br. do wywiązywania się ze zobowiązań finansowych była mniejsza niż w ananalogicznym okresie ub. roku (wskaźnik płynności finansowej II stopnia wyniósł 64,9% wobec 73,8%), pogorszyła się także relacja zobowiązań krótkoterminowych do należności ' roszczeń do 178% wobec 153% w analogicznym okresie ub. roku.
EDNOSTKI GOSPODARKI NARODOWEJ
ECONOMIC UNITS
W rejestrze podmiotów gospodarki narodowej REGON zarejestrowany chbyło w końcu I kwartałubr.
ponad 256 tys. jednostek tj. o 2,5% więcej niż w końcu ub.r. i o 1,0% więcej niż w końcu poprzedniego miesiąca.
Prawie 10% zbioru stanowiły jednostki osób prawnych i samodzielne jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej (z wyjątkiem spółek cywilnych). Na każde 10 podmiotów z tej grupy 7 było własnością prywatną. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą i spółki cywilne stanowiły aż 90% ogółu zarejestrowanych podmiotów.
Strukturę zarejestrowanych jednostek według form prawnych i rodzaju działalności przedstawia poniższy wykres:
100
osoby fizyczne
7 9 ,0 %
osoby prawne i jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej
9 .4 %
11,6%
spółki cywilne
a - działalność produkcyjna b - budownictwo
c - handel i naprawy
d - obsługa nlerucomoścl i firm e - transport I łączność
f - edukacja, zdrowie i opieka socjalna g - pozostała działalność
W marcu br. zarejestrowano 4012 jednostek, z tego 226 osób prawnych i jednostek organizacyjnych bez osobowości prawnej oraz 3786 osób fizycznych i spółek cywilnych tj.:
■ 16,3% mniej niż w miesiącu poprzednim,
■ 6,9% więcej niż w styczniu br.,
■ 2,1% mniej niż w analogicznym miesiącu roku ubiegłego.
Liczba nowozarejestrowanych jednostek w wybranych grupowaniach przedstawiała się następująco:
■ spółki prawa handlowego...60
w tym: - spółki prywatne kapitału krajowego... 29
- spółki z udziałem kapitału zagranicznego ... 29
nowe spółki prawa handlowego najczęściej deklarowały prowadzenie działalności handlowej (36,6%), budowlanej (16,7%), produkcyjnej (13,3%). Najwięcej spółek wybrało na swoją siedzibę miasto Katowice (17). ■ oiganizacje społeczne, związki zawodowe, partie polityczne...91
■ fundacje... 2
■ jednostki samorządu terytorialnego... 2
■ jednostki Kościoła Katolickiego... 4
■ jednostki innych kościołów i zw ią zk ó w wyznaniowych... 2 W omawianym miesiącu likwidację działalności zgłosiło 1547 jednostek (w tym 99,0% to jednostki osób fizycznych i spółek cywilnych).
W ramach procesu restrukturyzacji gospodarki narodowej dokonały się następujące przekształcenia:
- Przedsiębiorstwo Spedycji Międzynarodowej "HARTWIG” w Katowicach w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa pod nazwą Przedsiębiorstwo Spedycji Międzynarodowej "C.HaMwig - Katowice”
Spółka Akcyjna,
- Rejonowe Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Gliwicach w jednoosobową spółkę mienia komunalnego pod nazwą Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o.
ATRUDNIENIE.WYNAGRODZENIA.
RYNEK PRACY
EMPLOYMENT. WAGES
LABOUR MARKET
Liczba pracujących w sektorze przedsiębiorstw (w dużych i średnich jednostkach) w marcu br.
wyniosła 884,0 lys. osób i była niższa zarówno w stosunku do miesiąca poprzedniego jak i do analogicznego okresu ub. roku o 0,1%. W sekcji górnictwo i kopalnictwo liczba pracujących (27% pracujących sektora przedsiębiorstw) wyniosła 239,2 tys. osób, mniej o 0,5% w porównaniu do miesiąca poprzedniego.
Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w marcu br. wyniosło 856,9 tys. osób i wzrosło o 0,1% w stosunku do lutego br. Porównując z analogicznym miesiącem ub. roku zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw spadło o 0,2%.
Wzrosty i spadki przeciętnego miesięcznego zatrudnienia w mareubr. w stosunku do marca ub.roku w poszczególnych sekcjach sektora przedsiębiorstw ilustruje wykres:
rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo górnictwo i kopalnictwo działalność produkcyjna zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz I wodę budownictwo handel i naprawy hotele I restauracje transport, składowanie, łączność
obsługa nieruchomości i firm %
-12 -8 ■4 0 4 8 12 16
%
Największy wzrost przeciętnego zatrudnienia w odniesieniu do lutego br. zanotowano w sekcjach rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo oraz handel i naprawy (w obydwu przypadkach o 0,8%), natomiast największy spadek w sekcjach transport, składowanie i łączność oraz obsługa nieruchomości i firm (w obydwu o 0,7%).
W okresie styczeń-marzec br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 857,5 tys.
osób i było niższe niż przed rokiem o 0,4%.
W sekcji górnictwo i kopalnictwo przeciętne zatrudnienie w okresie trzech miesięcy wyniosło 240,3 tys.
osób i w odniesieniu do analogicznego okresu ubiegłego roku było niższe o 5,1%. W przemyśle w okresie styczeń- marzec przeciętne zatrudnienie było niższe niż przed rokiem o 3,8% i wyniosło 547,3 tys. osób.
Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w sektorze przedsiębiorstw w marcu br. wyniosło:
■ brutto 1433,83 zł,
■ netto 1190,35 zł.
W porównaniu do miesiąca poprzedniego wynagrodzenie brutto obniżyło się o 2,5%, a netto o 2,3%, natomiast w stosunku do analogicznego miesiąca ub. roku płace wzrosły odpowiednio o 16,8% i 18,2%.
W sekcji górnictwo i kopalnictwo przeciętne wynagrodzenie miesięczne wyniosło w marcu tego roku:
■ brutto 1933,06 zł (spadek o 7,4% w porównaniu do ub. miesiąca),
■ netto 1588,31 zł (spadek o 7,2% w porównaniu do ub. miesiąca).
Przeciętne miesięczne wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ukształtowały się w I kwartale br.
na poziomie 1484,30 zł brutto i 1230,28 zł netto i były wyższe niż przed rokiem odpowiednio o 16,6% i 17,9%.
W przemyśle przeciętne wynagrodzenie w okresie trzech miesięcy br. wyniosło:
■ brutto 1680,68 zł,
■ netto 1389,12 zł
i w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku płace te wzrosły odpowiednio o 16,9% i 18,1%.
W poszczególnych sekcjach przemysłu przeciętne wynagrodzenie w I kwartale kształtowało się następująco:
■ górnictwo i kopalnictwo - brutto 2225,31 zł ( netto 1826,73 zł),
■ działalność produkcyjna -brutto 1217,38 zł (netto 1016,74 zł),
■ zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę - brutto 1543,95 zł (netto 1280,21 zł).
W marcu br. w porównaniu z luty mbr. nastąpił spadek płacy realnej netto w sektorze przedsiębiorstw 0 2,9%.
W Rejonowych Urzędach Pracy województwa katowickiego zarejestrowanych było w końcu marca br.
105,9 tys. o só b b e z ro b o tn y ch , tj. o 1,4 tys. (1,3%) mniej niż w miesiącu poprzednim i o 21,7 tys. (17,0%) mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Największy spadek bezrobocia w porównaniu z lutym br. wystąpił w RUP w Chrzanowie i Mysłowicach (po 5,2%), Tarnowskich Górach (3,6%), Chorzowie (3,5%), Wodzisławiu Śl. (3,4%) 1 Sosnowcu (3,1%).
Podobnie jak w poprzednich miesiącach najliczniejsze skupiska bezrobotnych odnotowano w:
Sosnowcu (8,3 tys ), Bytomiu (7,5 tys.), Zabrzu (7,0 tys.), Chorzowie (6,8 tys.) i Gliwicach (6,6 tys.).
najliczniejszą grupę wśród bezrobotnych 25,2% 0 poniżej 25 lat
□ 2 5 - 3 4 2,0% o 3 5 - 4 4 8 4 5 - 5 4 14,5% ■ 55 lat i więcej
Biorąc pod uwagę stopień wykształcenia struktura bezrobotnych w końcu I kwartału br. przedstawiała się w sposób następujący:
1,3%
20.6%
7,1%
35,7% ■ wyższe
E3 policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące
@ zasadnicze zawodowe
□ podstawowe i niepełne podstawowe 35,3%
Wśród bezrobotnych zarejestrowanych w końcu marca br. dominującą grupę (79,7%) stanowiły osoby, które poprzednio już pracowały, głównie w handlu i naprawach oraz działalności produkcyjnej (53,6%
bezrobotnych dotychczas pracujących). Strukturę bezrobotnych według stażu pracy ilustruje wykres:
m
bez stażudo 1 roku 1 - 5 lat
■ 5 - 1 0 0 1 0 - 2 0 a 2 0 - 3 0 D 30 lat I więcej
Według stanu w końcu miesiąca 9,7% ogółu bezrobotnych stanowiły osoby, które utraciły pracę wskutek zwolnień grupowych. Największy udział tej grupy osób wśród bezrobotnych stwierdzono w RUP w Olkuszu (14,0%), Chorzowie (12,8%), łychach (12,3%), Jaworznie (12,0%), Czcchowicach-Dziedzicach i Raciborzu (po 11,8%).
W końcu marca br. 42 zakłady (w tym 21 z sektora publicznego ) zgłosiły zwolnienie w najbliższym czasie 2,5 tys. osób, tj. o 1,9 tys. więcej niż w miesiącu poprzednim i o 0,8 lys. więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.
W marcu br. Rejonowe Urzędy Pracy zarejestrowały 12,1 tys. osób bezrobotnych, tj. o 0,4 tys. mniej niż w poprzednim miesiącu i o 2,7 tys. więcej niż w marcu ub. roku. Dominującą grupę (69,9%) stanowiły osoby, które rejestrowały się kolejny raz.
Z ewidencji RUP wyłączono w marcu br. 13,5 tys. osób. Główne przyczyny to:
■ nie potwierdzenie gotowości do pracy - 5,9 tys. osób,
■ podjęcie pracy - 5,2 tys. osób, w tym: pracy stałej - 4,3 tys., prac interwencyjnych - 0,6 tys., robót publicznych - 0,2 tys.,
■ rozpoczęcie szkolenia lub stażu - 1,3 tys. osób,
■ dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego - 0,6 tys. osób.
Strukturę bezrobotnych wy rejestrowanych z ewidencji RUP w poszczególnych miesiącach I kwartału br.
przedstawia wykres:
100 80 60 40 20
O
'X\y.‘vS!
marzec
□ podjęcie pracy
H nie potwierdzenie gotowości do pracy
® rozpoczęcie szkolenia lub stażu
® dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego
® inne
Liczba zgłoszonych w marcu br. ofert pracy w Rejonowych Urzędach Pracy woj. katowickiego wynosiła 3,8 tys. i była wyższa o 0,5 tys. w stosunku do poprzedniego miesiąca i o 2,0 tys. niższa w porównaniu z marcem ub. roku. Na jedną ofertę pracy w końcu miesiąca przypadało 95 osób bezrobotnych, tj. o 7 osób więcej niż w lutym br. Najkorzystniejszą sytuację odnotowano w RUP w Zawierciu, gdzie na jedną ofertę przypadało 28 zarejestrowanych bezrobotnych.
Wydatki z Funduszu Pracy związane z obsługą bezrobocia w marcu br. wyniosły 16,6 min zl i obejmowały m in.:
■ zasiłki dla bezrobotnych - 7,6 min zł,
* aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu - 4,7 min zł, w tym: prace interwencyjne - 1,5 min zł, roboty publiczne i szkolenia - po 1,0 min zł,
■ przygotowanie zawodowe młodocianych - 1,8 min zł.
RODUKC JA MATERIALNA
MATERIAŁ PRODUCTION
W marcu br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw wyniosły 6026,9 min zł (w cenach bazowych bieżących) i były wyższe o 7,1% w odniesieniu do lutego br.
W przemyśle przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w marcu br. wyniosły 4639,1 min zł i w stosunku do miesiąca poprzedniego wzrosły o 7,9%.
Udział poszczególnych sekcji w przychodach w przemyśle w marcu br.
przedstawia wykres:
W sekcji górnictwo i kopalnictwo przychody ze sprzedaży wyrobów i usług osiągnęły wartość 1188,0 min zł (tj. 19,7% przychodów sektora przedsiębiorstw) i w porównaniu do ubiegłego miesiąca obniżyły się o 1,4%. Ponadto spadek przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług wystąpił w sekcjach:
■ budownictwo (o 3,8%)
■ hotele i restauracje (o 4,3%)
Wzrost przychodów odnotowano w pozostałych sekcjach sektora przedsiębiorstw, przy czy m największy w sekcji handel i naprawy (o 16,5%), a najmniejszy w sekcji zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę (o 3,4%).
W przemyśle przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w marcu br. wzrosły w odniesieniu do marca roku ubiegłego zarówno w cenach bazowychbieżącychjak i w cenach bazowych stałych odpowiednio o 13,5% i o 2,4%, natomiast w sekcji górnictwo i kopalnictwo były niższe odpowiednio o 3,9% i 17,8%.
% 70 60
A górnictwo i kopalnictwo A działalność produkcyjna
A zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę
W I kwartale br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw osiągnęły wartość 17044,6 min zł i były wyższe o 9,4% niż przed rokiem, przy czym udział sektora publicznego wyniósł 49%, a sektora prywatnego 51%.
W okresie styczeń-marzecbr. produkcja sprzedana przemysłu w cenach bazowych bieżących osiągnęła wartość 13138,7 min zł i w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku wzrosła o 3,7%, natomiast w cenach bazowych stałych spadła o 6,1%. Wydajność na 1 zatrudnionego liczona w cenach bazowych bieżących wzrosła w stosunku do ubiegłego roku o 7,8%, a w cenach bazowych stałych obniżyła się o 2,4%.
W marcu 1998 roku zaobserwowano dalszy spadek wydobycia węgla kamiennego. Od początku roku wydobyto 27,7 min ton, tj. o 18,7% mniej niż przed rokiem. Mniejsza była również produkcja energii elektrycznej i gazu ziemnego (spadek odpowiednio o 12,6% i 3,9%).
Na uwagę zasługuje wzrost w I kwartale br.produkcji hutniczej np. wyrobów walcowanych o 3,0% i nir stalowych o 10,1%. Większa niż przed rokiem była także produkcja mięs surowych ze zwierząt rzeźnych i dziczyzny o 27,3% oraz masła o 34,7%.
W budownictwie w marcu br. przychody zc sprzedaży wyrobów i usług (ceny bazowe bieżące) wyniosły 614,7 min zł i były wyższe o 41,9% w porównaniu do analogicznego miesiąca ubiegłego roku, przy czym największy wzrost o 52,3% zanotowano w grupie budowlane prace wykończeniowe. Przychody ze sprzedaży Produkcji budowlano-montażowej osiągnęły w marcu br. wartość 426,7 min zł i były wyższe niż przed rokiem o 38,8%.
W I kwartale przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie wyniosły 1718,5 min zł, 00 w odniesieniu do analogicznego okresu ubiegłego roku stanowiło wzrost o 47,8%. W przeliczeniu na 1 zatrudnionego przychody w budownictwie były również wyższe o 44,6%.
Wzrost przychodów ze sprzedaży w okresie styczeń-marzec br. w porównaniu do I kwartału ubiegłego roku w poszczególnych grupach w budownictwie ilustruje wykres:
przygotowanie terenu pod budowę wznoszenie kompletnych budowli lub ich części, Inżynieria lądowa i wodna
wykonywanie Instalacji budowlanych budowlane prace wykończeniowe wynajem sprzętu budowlanego i burzącego wraz z obsługą operatorską
r i
i l i *
,
50 60 %
Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej realizowanej w ramach zamówień publicznych w okresie lrzcch miesięcy br. (łącznie z podwykonawcami) w 67,3% obejmowała roboty inwestycyjno-modemizacyjne, a w pozostałych 32,7% roboty rcmontowo-konserwacyjne.
W marcu 1998 r. oddano do użytku w województwie katowickim 206 mieszkań o powierzchni użytkowej 28,6 tys. m2, tj. o 28,7% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Spółdzielnie mieszkaniowe nic przekazały ani jednego mieszkania.
W okresie trzech miesięcy br. oddano do użytku 629 mieszkań, tj o 16,7% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, a ich powierzchnia użytkowa wyniosła 82,1 tys. m2. Najwięcej mieszkań tj. 580 oddano w budownictwie indywidualnym. Spółdzielnie mieszkaniowe przekazały do użytku 3 mieszkania o powierzchni użytkowej 295 m2.
Miasta, w których oddano najwięcej mieszkań w okresie styczeń-marzec br. to: Sosnowiec (53), Rybnik (41), Dąbrowa Górnicza (24), Żory (22).
Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania przekazanego do użytku w omawianym okresie wyniosła 130,6 m2, przy czym w spółdzielniach mieszkaniowych 98,3 m2, a w budownictwie indywidualnym
137,0 m2
Jednostki transportu samochodowego dysponujące w marcu br. taborem o ładowności 32,5 tys. ton (stan na koniec miesiąca) przewiozły 1,5 min ton ładunków, czyli o 11,8% więcej niż w miesiącu poprzednim i o 24,7% więcej niż przed rokiem. W okresie styczeń-marzec br. transportem samochodowym przewieziono 4,2 min ton ładunków czyli o 24,7% więcej w porównaniu do trzech miesięcy ubiegłego roku.
Śląska DOKP w marcu br. przewiozła 8,8 min ton ładunków, z czego 6,5 min ton stanowił węgiel.
Ilość przewiezionych ładunków ogółem w porównaniu z lutym br. wzrosła o 2,7%, natomiast ilość przewiezionego węgla spadla o 0,4%. Wielkość ładunków przewiezionych od początku roku wyniosła 24,7 min ton i spadła o 23,8%
w porównaniu z I kwartałem roku ubiegłego.
Dynamikę przewozów ładunków taborom kolejowym w kolejnych miesiącach I kwartału br.
w porównaniu do analogicznego okresu ub.r. przedstawia wykres:
% 100
80 60 4 0 - 20 -
styczeń luty marzec
0 ładunki ogółem E3 w ęgiel kamienny
YNIKI FINANSOWE PODMIOTOW GOSPODARCZYCH
FINANCIAL RESULTS
OFECONOMIC ENTIT1
Wskaźniki finansowe uzyskane w okresie dwóch miesięcy br. świadczą o pogorszeniu się kondycji podmiotów gospodarczych w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego.
Niższe tempo wzrostu przychodów niż kosztów ich uzyskania wpłynęło na pogorszenie się wyniku finansowego brutto, który na koniec lutego br. wyniósł minus 116,3 min zł. Jednostki gospodarcze sektora publicznego osiągnęły wynik finansowy brutto w kwocie minus 266,5 min zł.
Natomiast w przypadku podmiotów sektora prywatnego wystąpiła nadwyżka zysków nad stratami, bowiem wynik brutto był dodatni i wyniósł 150,2 min zł.
Wynik finansowy netto na koniec lutego br. wyniósł minus 301,4 min zł. Należy przy tym zauważyć, że jednostki gospodarcze prowadzące działalność w sektorze publicznym uzyskały ujemny wynik finansowy netto w kwocie 357,2 min zł, a podmioty sektora prywatnego dodatni 55,8 min zł.
Wyniki finansowe jednostek z sekcji górnictwo i kopalnictwo nadal pozostają ujemne. Wynik brutto tychjednostek wyniósł minus 339,6 min zł, z kolei wynik netto minus 344,6 min zł. Dodatnie salda wyniku finansowego wystąpiły m in. wśród jednostek zaliczanych do sekcji: działalność produkcyjna (ich wynik brutto wyniósł 111,4 min zł, netto 32,8 min zł), zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę (odpowiednio: 58,1 min zł i 6,9 min zł), handel i naprawy (42,9 min zl i 20,5 min zł).
Przychody i koszty podmiotów gospodarczych w okresie styczeń-luty kształtowały się następująco:
Wyszczególnienie a - ogółem b - sektor publiczny c - sektor prywatny
I - I I 1997 I - II 1998
w milionach złotych
Przychody z całokształtu działalności... 13041,9 14198,7
b 8800,6 7530,5
c 4241,3 6668,2
w tym:
przychody zc sprzedaży produktów... 8922,7 9040,4
b 6905,1 5447,0
c 2017,6 3593,4
przychody ze sprzedaży towarów i materiałów ... ... a 3731,3 4546,4
b 1604,4 1740,4
c 2126,9 2806,0
dok. tabi.
Wyszczególnienie a - ogółem b - sektor publiczny c - sektor prywatny
I - II 1997 I- II 1998
w milionach złotych
Koszty uzyskania przychodów z całokształtu działalności... a 12909,0 14312,9
b 8748,2 7795,4
c 4160,8 6517,5
w tym.
na sprzedaży produktów... a 8928,6 9401,9
b 6860,0 5752,2
c 2068,6 3649,7
wartość sprzedanych towarów i m ateriałów... a 3415,2 4189,4
b 1458,4 1631,9
c 1956,8 2557,5
Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego brutto wyniosły na koniec lutego br. 185,0 min zł.
Prawie 94% obciążeń stanowił podatek dochodowy od osób prawnych i fizycznych w kwocie 173,8 mlnzł.
W poszczególnych sektorach wielkość obowiązkowych obciążeń wyniku finansowego brutto wynosiła odpowiednio:
■ w sektorze publicznym 90,6 min zł - w tym podatek dochodowy 83,3 min zł
■ w sektorze piywalnym 94,4 min zł - w tym podatek dochodowy 90,5 min zł
Rentowność obrotu brutto badanych podmiotów gospodarczych za dwa pierwsze miesiące br. była niska i wynosiła minus 0,8% wielkości przychodów (analogiczny okres ubiegłego roku - zysk w wysokości 1,2%
poziomu przychodów). Nieco poprawiła się rentowność przedsiębiorstw sektora prywatnego (wzrost wskaźnika rentowności obrotu brutto z 1,9% w okresie styczeń-luty 1997 r. do 2,3% za styczeń-luty br.) oraz pogorszyła się w sektorze publicznym, gdzie strata wyniosła 3,5% poziomu przychodów. Najwyższe straty wykazały podmioty własności Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych, gdzie wskaźnik rentowności obrotu brutto wyniósł odpowiednio minus 4,8% i minus 1,5%. Podmioty sektora publicznego sekcji górnictwo i kopalnictwo poniosły stratę brutto w wysokości aż 15,3% wielkości przychodów.
Rentowność obrotu netto obniżyła się do stanu sprzed roku, a strata netto w badanych podmiotach gospodarczych wzrosła z 0,8% poziomu przychodów do 2,1% w okresie styczeń-luty br. W jednostkach sektora publicznego strata netto wynosiła 4,7% przychodów wobec 1,3% przed rokiem, a w sektorze prywatnym odnotowano wyższy zysk netto (0,8% przychodów wobec 0,3%). Najniższy poziom wskaźników rentowności obrotu netto wystąpił w górnictwie i kopalnictwie (minus 14,7%), pośrednictwie finansowym (minus 7,6%) oraz w ochronie zdrowia i opiece socjalnej (minus 7,5%).
Struktura liczby podmiotów wg wskaźnika rentowności obrotu netto w okresie styczeń-luty 1998r.
Przedziały rentowności
Ogółem deficytowe rentowne
Wyszczególnienie
razem .-5,1%
i mniej -5.0
do-0,1% razem do 5,0% 5,1
do 10,0% .10,1%.
i więcej w odsetkach
O g ó ł e m ... 100,0 44,9 28,6 16,3 55,1 37,9 9,0 8,2 Sektor publiczny... 100,0 51,4 36,7 14,7 48,6 31,4 9,1 8,1
Sektor prywatny... 100,0 43,3 26,6 16,7 56,7 39,4 9,0 8,3
Podmioty sektora publicznego stanowiły około 20% ogółu badanych podmiotów, a ich udział w przychodach wynosił 53%.
Szybsze tempo wzrostu kosztów niż przychodów było także powodem pogorszenia się wskaźnika poziomu kosztów z całokształtu działalności. Za okres styczeń-luty br. wielkość wskaźnika osiągnęła poziom 100,8%, podczas gdy w analogicznym okresie roku ubiegłego o 1,8 pkt mniej, tj. 99,0%. Podobnie jak powyższe wskaźniki - wskaźnik poziomu kosztów był korzystniejszy w sektorze prywatnym (97,7%) niż w sektorze publicznym (103,5%). Wysoki wskaźnik wystąpił w sekcji górnictwo i kopalnictwo, gdzie koszty przewyższyły przychody o 14,5%, natomiast dla pozostałych sekcji był niższy i tutaj koszty stanowiły 98,1% przychodów.
Najniższy poziom kosztów z całokształtu działalności w stosunku do przychodów odnotowano w sekcji edukacja (92,5%) oraz pozostała działalność usługowa komunalna, socjalna i indywidualna (93,6%).
W skaźnik płynności I stopnia na koniec lutego br. wyniósł 8,7% i był wyższy o 0,2 pkt w odniesieniu do lutego ub.roku. W skaźnik płynności II stopnia wyniósł 64,9%, co oznacza spadek o 8,9 pkt w stosunku do lutego ub.roku. W sektorze publicznym płynność I i II stopnia była niższa niż w sektorze prywatnym i wyniosła odpowiednio 6,0% i 54,0% dla sektora publicznego oraz 13,5% i 84,2% dla sektora prywatnego. Płynność II stopnia jest najbardziej istotnym wskaźnikiem w ocenie możliwości spłaty przez przedsiębiorstwo zobowiązań bieżących, jego optymalny poziom powinien kształtować się od 120% do 150%. Oznacza to, że badane podmioty mogą mieć trudności z uregulowaniem swoich bieżących zobowiązań, gdyż ich płynne środki w postaci środków pieniężnych, krótkoterminowych papierów wartościowych oraz należności i roszczeń nie pokrywają wymagalnych zobowiązań.
Płynność III stopnia wyniosła 91,7%, tj. o 10,7 pkt mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego.
W podziale na sektory wielkość wskaźnika przedstawiała się następująco:
■ sektor publiczny 78,1 % (spadek o 13,5 pkt)
■ sektor prywatny 115,8% (spadek o 20,0 pkt) Wskaźniki płynności w okresie I-II 1998 r.
Przedstawia wykres:
1 2 0 - p I stopnia es II stopnia 11 III stopnia
górnictwo i kopalnictwo po zo stałe se k c je
