KORESPOXDEXCYA. 65
3-о. Pracownia czy też teren niezmiernie obfity w wyroby krze-mienne, nie wyłącznie wszakże (Kosiorów).
4-0. „Wały i okopy szwedz-kie" (Chodlik, Żmijowiska, Kło-dnica).
5-0. Pozostałości po zbu-rzonych cmentarzyskach na wy-dmuchach Trzcińca i Zmijowisk (skorupy neolityczne przeważ-nie, a między niemi i z ornam. sznurkowym).
6-0. Wreszcie udało mi się znaleźć i rozkopać kilka cia-łopalnych cmentarzysk tak da-wniejszego pochodzenia (Dratów: bronz, szkło, paciorki kościane
i gliniane, ceramika neolityczna), jak i nowszej doby (Dratów, Cho-dlik, Wżelów: żelazo, osełki, ceramika typu słowiańskiego).
D o starszej grupy zaliczam 3 naczyńka z ornamentem sznurko-wym, niestety, przez nieuważnych grabarzy (przy budowie kościoła w Dratowie) porozbijane i porozrzucane. Znajdowały się one w głę-bokości co najmniej metrowej. Obecności ich nic nie zdradzało, ani na powierzchni placu, ani w głębokości łokciowej. Posyłam je, na życzenie Szan. Redakcyi, do zbadania, i w razie potrzeby, do sfotografowania. Ks. A. Chołi/ński.
N. 17019. Dratów.
Dopisek Redakcyi. Jedno z nich, największe, udało się nam skleić i uzupełnić braki. Przedstawione jest tutaj w kopii fotografi-cznej. Jest to typowe naczynie neolityczne, równie jak dwa maleń-kie naczyńka pozostałe.
II.
Popielnice z Marchwacza
(gub. Kaliska) Szanowny Panie!
Korzystając z pobytu mego w Marchwaczu, opisałam kilka urn, tamże się znajdujących i opis wraz z rysunkami posyłam Panu z proś-bą o umieszczenie ich w „Światowicie".
66 KORESPONDENCVA.
W posiadaniu pana Wacława Niemojewskiego w Marchwaczu znajduje się kilkanaście urn, znalezionych przy zakładaniu chmielami w Stawie, folwarku Marchwacza.
Ozdobionych jest między niemi trzy: garnuszek (rys. 1) mający 71/ , ctm. wysokości, 5 ctm. średnicy w otworze, 2ll3 ct. u dna,
wy-palony z ciemno szarej gliny, ma długą, bo 3 ctmową szyjkę, 24 ctm. obwodu w brzuścu. Pod szyjką obwiedziony paskiem, ozdo-biony od tegoż do dołu idącemi paskami, między którymi poprzecz-ne kreski; z czterech stron od góry trójkąciki, wewnątrz paski podłużpoprzecz-ne.
Miska (rys. 2), mająca 10 ctm. wysokości, 21 ctm. średnicy w otworze, 7 u dna; jasno-żółta z malutkiem uszkiem, pod którem potrójne wciśnienia, obwiedziona od góry podłużnemi króciutkiemi kreskami, ostrem zrobione narzędziem.
Miska (rys. 3), mająca 9 ctm. wysokości, 18 ' / , średnicy w otwo-rze, 8V4 u dna, obwiedziona na brzegu rzędem wgniatań okrągłych,
od których w sześciu miejscach takież wgniatania małemi półkolami na dół się spuszczają.
Do większych należą trzy popielnice, ciężkie, czarno-żółte, typu tego co rys. 4, tylko każda nieco odmienna od drugiej, bo mniej
KORESPONDENCYA. 07 lub więcej b r z u c h a t a . O t o ich rozmiary. P r z e d s t a w i o n a na rys. 4 m a 21 ctm. wys., 2 11/ , śred. w otworze, 14 u d n a , o b w o d u w b r z u
-ścu 87 ctm. D r u g a ma 2 51/3 ctm. wys., 18 śred. w otworze, 12
u d n a , o b w o d u 83 c t m . Trzecia ma 2 3 ctm. wys., 2 0 ' /ä śred. w
ot-worze, 13 u d n a , 9 3 ctm. o b w o d u .
S ą d z ą c w e d ł u g wielkości, należy przypuścić, że i d u ż y g a r n e k , w kształcie donicy, był popielnicą. Czerwonawy, szorstki, b a r d z o ciężki, m a 32 ctm. wysokości, 20 ctm. śred. w otworze, 14 u d n a (rys. 5).
Prócz t e g o :
Garczek j a s n o s z a r y z d w o m a uszkami, m a j ą c y 13 ctm. w y s o k o -ści, 10 l/s śred. w otworze, 7®/4 ctm. u d n a (rys. 6). Garczek
czar-ny, kształtem d o t e g o p o d o b n y , z uszkiem rozgalęziającem się o d dołu w 3 s t r o n y , — m a j ą c y m 13 ctm. wysokości, 10 średnicy w o t w o -rze, 6 ctm. u d n a (rys. 7).
Dwie miski, j a s n o - s z a r e , z których jedna większa, bez u c h a , wązka u d o ł u , ku g ó r z e się rozszerzająca, m a j ą c a 8 ctm. wys., 19 śred. w otworze, 7 u dna; d r u g a p o d o b n a z uchem (rys. 8), lecz mniejsza, m a j ą c a 6 ' /2 ctm. wysokości, 14 ctm. śred. w otworze, 6
u d n a .
Ciekawszą o d tych urn, dających się w e d ł u g w y r o b u i kształtu o d n i e ś ć do p o c z ą t k ó w pierwszego
tysiącole-cia przed C h r y s t u s e m , jest b r a n s o l e t k a b r o n - 9 z o w a , śniedzią p o k r y t a , okrągła; składa się , z obręczy zamkniętej, wewnątrz gładkiej, na 111,1
zewnątrz w y p u k ł e j i o n i e r ó w n e j powierz- V^fejj^v, Ф Ш ж ^ Ш Ш ^ chni. W j e d n e m miejscu m a nit p r ą ż k a m i ^ ^n '«•"irdtwien®
o z d o b i o n y , s z e r o k o ś ć w y n o s i 2 ctm., średnica (wewnątrz) 7 ctm. E ł u t o z b r o n z u z n a l e z i o n e również w Stawie, niestety zginęło.
Zofia Szembekótcna.
Dopisek Redakcyi. Wykopalisko z Marchwacza dzięki ofiarności właściciela, p. W, N i e m o j e w s k i e g o — z n a j d u j e się obecnie w m u z e u m p r z e d h i s t o r y c z n e m E. M a j e w s k i e g o , z a p i s a n e w katalogu inwentar z o w y m p o d n u m e inwentar a m i 16713 — 16724. W pinwentarzyszłości p o s t a -r a m y się d a ć w „ Ś w i a t o w i c i e " odbitki fotog-raficzne z naczyń nie-k t ó r y c h .