K O N K U R S H I S T O R Y C Z N Y
dla uczniów gimnazjów – etap wojewódzki
„Zaszczytnie jest walczyć i umierać, ale i pracować dla Ojczyzny”
Drogi uczniu! Czas pracy:
Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć
90 minut
na wszystkie pytania.
• Arkusz liczy 10 stron i zawiera 15 zadań.
• Przed rozpoczęciem pracy sprawdź czy Twój arkusz jest kompletny.
Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Zespołowi Konkursowemu.
• Polecenia czytaj uważnie i ze zrozumieniem.
• Odpowiedzi wpisuj niebieskim lub czarnym długopisem
• Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.
• Nie używaj korektora. Jeśli pomylisz się, przekreśl błędną odpowiedź Liczba
i wpisz poprawną. Punktów
• Oceniane będą tylko te odpowiedzi, które zostały umieszczone możliwych w miejscach do tego przeznaczonych. do uzyskania:
102 p.
• Przy każdym zadaniu podano maksymalną liczbę punktów możliwą do uzyskania za jego rozwiązanie.
P O W O D Z E N I A !
………
Kod ucznia
- -
Dzień Miesiąc Rok
pieczątka WKK
DATA URODZENIA UCZNIA
Strona 2 z 10 1. Wpisz pełne daty w wykropkowanych miejscach: dzień, miesiąc, rok.
[...]
0-12
2. Przeczytaj tekst i wpisz w kratkę literę P (przy zdaniach, które są prawdziwe), a literę
F (przy zdaniach fałszywych).
[...]
0-7
- króla Prus Fryderyka Wilhelma I nazywano „królem kapralem”
- Kazimierz Pułaski zginął w bitwie pod Lipskiem podczas forsowania rzeki Elstery - Tadeusz Kościuszko zginął w walce śmiercią bohatera w bitwie pod Maciejowicami - sygnałem do wybuchu powstania styczniowego miał być pożar browaru na Solcu - „Czerwoni” - to radykalne stronnictwo polityczne w okresie powstania
listopadowego domagające się uwłaszczenia chłopów bez odszkodowania
- w powstaniu listopadowym walczyły z bronią w ręku także kobiety, wśród nich Emilia Plater
- żołnierze Legionów Polskich tłumili antyfrancuskie powstanie na San Domingo
3. Podane niżej informacje dotyczące wojny o niepodległość USA posegreguj według przedstawionych kryteriów, wpisując litery do tabeli.
[...]
0-2 Polityczne Społeczno -gospodarcze
Przyczyny wojny Skutki wojny
A. eksploatacja surowców i zalewanie rynku kolonii w Ameryce swoimi towarami przez Anglię
B. oburzenie mieszkańców kolonii brytyjskich w Ameryce naruszaniem ich wolności przez brytyjski parlament
C. powstanie na mapie świata nowego niezależnego państwa: Stanów Zjednoczonych Ameryki
D. poruszenie narodów Europy sformułowaniem naturalnych i niezbywalnych praw człowieka
Rzeź Pragi
......
Bitwa pod Borodino
...
Detronizacja cara Mikołaja I
...
Wybuch powstania styczniowego
...
Dekret Aleksandra II o uwłaszczeniu
...
Przysięga Kościuszki w Krakowie
...
Uniwersał Połaniecki
...
Deklaracja
Niepodległości USA
...
..
Konstytucja USA
...
Konfederacja targowicka
...
II rozbiór Polski
...
Noc Listopadowa
...
Strona 3 z 10 4. Uzupełnij tabelkę. Uważaj! Daty muszą być pełne: dzień-miesiąc- rok.
[...]
0-9 Miejsce bitwy Strony walczące Strona pokonana Data Zwycięski wódz Zieleńce Polacy-Rosjanie
18 VII 1792 Tadeusz Kościuszko
Racławice Rosjanie
6 VI 1794 Fiodor Denisow i Fryderyk Wilhelm II 10 X 1794 Iwan Fersen
Ostrołęka Polacy-Rosjanie
5. O kim mowa? Umieść odpowiedź w wykropkowanych miejscach
. [...]
0-5
a) był wodzem naczelnym Armii Kontynentalnej: ………
imię i nazwisko
b) dowodził amerykańską kawalerią w wojnie o niepodległość ………
imię i nazwisko
c) dowodził armią Księstwa Warszawskiego w wojnie przeciwko Rosji ………...
………...
imię i nazwisko
d) stanął na czele polskich oddziałów wojskowych w Republice Lombardzkiej ………
………..
imię i nazwisko
e) zarządził brankę do armii rosyjskiej, by uniemożliwić wybuch powstania styczniowego.
………...
imię i nazwisko
6. Przyporządkuj nazwiska do właściwego powstania.
[...]
Aleksander Suworow, Jan Henryk Dąbrowski, Iwan Paskiewicz, Józef Bem,
0-6
Antoni Madaliński, Maciej Rybiński, Stefan Bobrowski, Jakub Jasiński, Marian Langiewicz, Teodor Berg, Iwan Dybicz, Michał Murawiew
Powstanie Uczestnicy
Powstanie kościuszkowskie 1. ……… 3. ……….
2. ………. 4. ……….
Powstanie listopadowe 1. ……… 3. ……….
2. ………. 4. ……….
Powstanie styczniowe 1. ……… 3. ……….
2. ………. 4. ……….
Strona 4 z 10 7. Wybierz prawidłową odpowiedź.
Virtuti Militari to:
[...]
a) odznaczenie wojskowe ustanowione przez Napoleona Bonaparte za szczególne 0-1 męstwo w obliczu wroga po bitwie pod Borodino
b) krzyż ustanowiony przez T. Kościuszkę po bitwie pod Racławicami dla kosynierów c) odznaczenie za szczególne zasługi dla kultury, pierwszy otrzymał je Stanisław Konarski d) odznaczenie wojskowe, order ustanowiony przez króla S.A. Poniatowskiego w 1792r.
Sanssouci to:
[...]
a) okazały kompleks pałacowy w Wiedniu wzniesiony przez cesarzową Marię Teresę 0-1
b) wspaniała rezydencja królów francuskich wzniesiona przez Ludwika XIV c) rezydencja króla Prus Fryderyka II w Poczdamie pod Berlinem
d) pałac w Petersburgu wzniesiony na polecenie cara Piotra I Wielkiego
Podczas inwazji Napoleona na Rosję ojczyzny bronili:
[….]
a) Aleksander Tormasow, Michał Kutuzow i Piotr Bagration 0-1
b) Michaił Barclay de Tolly, Iwan Dybicz i Fiodor Denisow c) Osip Igelström, Iwan Fersen i Aleksander Suworow, d) Michaił Kutuzow, Piotr Bagration i Michaił Barclay de Tolly 8. Przeczytaj uważnie teksty A, B, C i odpowiedz na pytania.
Tekst A
„[…] pomiędzy Elsterą i Pleissą kulą karabinową w bok po raz drugi ugodzony, padł w objęcia otaczających go oficerów, […]z pomocą adiutanta dosiadł z trudnością konia. Lecz już chwiał się w siodle. […]Lecz odwaga księcia z niebezpieczeństwem wzmagać się zdawała.
Bóg mi powierzył honor Polaków, Bogu tylko go oddam - zawołał. […] Konia zwraca i rzuca się do Elstery. Osłabiony ranami koniem już nie powoduje. […] W tej ostatecznej chwili książę odbiera trzecią ranę, zsuwa się z konia i pędem wody porwany zaczyna tonąć”.
Źródło: Szenic S., Bratanek ostatniego króla, Warszawa 1983, s. 576.
a) O czyjej śmierci opowiada powyższy tekst? ……….
[….]
0-1
b) Gdzie rozegrały się wydarzenia opisane w tekście A?
………
[….]
0-1
c) Jaką nazwę nosi w historii opisana w tekście A bitwa?
………
[….]
0-1
Tekst B
„Lud lombardzki deklaruje niniejszym, iż uważać będzie zawsze Polaków, uzbrojonych na obronę wolności, jako prawdziwych braci swoich, nie zaś jako wojsko cudzoziemskie i wskutek tego Administracja Generalna przyznaje im najformalniej prawa obywatelstwa lombardzkiego, które nie będzie im wcale przeszkadzało udać się do ognisk własnych w przypadku potrzeby. To zobowiązanie ma być ogłoszone w odezwie wystosować się mającej do Polaków przez Administrację lombardzką”.
Źródło: Stolarczyk M., Wybór tekstów źródłowych z historii Polski 1795-1914, Rzeszów 1985, s. 27.
Strona 5 z 10 a) O jakich „uzbrojonych Polakach” mówi tekst B?
………
[….]
0-1
b) Kto miał nimi dowodzić?
……….
[….]
0-1
c) Co oznacza fragment: „udać się do ognisk własnych w przypadku potrzeby”?
[….]
0-1
………..
Tekst C
„[…] świtem na stoku warszawskiej Cytadeli stanęło rusztowanie z wielką wspólną szubienicą. Z pięciu żelaznych kółek wbitych w czerń belki zwisało pięć sznurów zakończonych pętlicami. O ósmej rano kordon wojska lśniący najeżonymi bagnetami otoczył wzgórze. Konny oddział kozaków stał z gotowymi do ciosu pikami wymierzonymi w milczący tłum trzydziestu tysięcy warszawiaków. […] Skazańcy z dziwnym spokojem ubrali na siebie śmiertelne koszule. Zasłonięto im oczy. W huku werbli tłum upadł na kolana. Zagrzmiała skoczna muzyka i jakieś dziecko zapytało, dlaczego ludzie płaczą, skoro wojsko tak ładnie gra”.
Źródło: Relacja kurierki Klementyny Kisielewskiej [w:] Wachowicz B., Ciebie jedną kocham, Warszawa 1987, s. 161.
a) Kto zginął podczas egzekucji opisanej w tekście C?
[….]
0-2
………..
Imię, nazwisko + pełniona funkcja
b) Dlaczego egzekucja opisana w tekście C była widowiskiem publicznym?
[….]
0-1
……….
c) Kiedy odbyła się egzekucja (dzień-miesiąc- rok)?
[….]
0-1
………..
9. Odpowiedz na pytania dotyczące przedstawionych poniżej obrazów.
[….]
0-6
Obraz nr 1
1. Podczas którego powstania rozegrała się bitwa przedstawiona na obrazie nr 1?
………..
2. Gdzie odbyła się bitwa przedstawiona na obrazie nr 1?
………
3. Kto jest głównym bohaterem obrazu nr 1?
……….
Strona 6 z 10 Obraz nr 2
4. Podczas którego powstania rozegrała się bitwa przedstawiona na obrazie nr 2?
………
5. Gdzie odbyła się bitwa przedstawiona na obrazie nr 2?
………..
6. Kto jest głównym bohaterem obrazu nr 2?
………..
Gen. Władysław Sikorski – przywódca narodu polskiego podczas II wojny światowej 10. Rozpoznaj na fotografii gen. Władysława Sikorskiego.
[….]
0-1
A B C D
Gen. Władysław Sikorski widnieje na fotografii ………..
11. Uzupełnij zadania.
[….]
0-6
a) Władysław Sikorski urodził się w ………. w ……… roku.
miejscowość rok urodzenia
b) Po ukończeniu szkoły powszechnej rozpoczął naukę w seminarium nauczycielskim w ….……….. .
miejscowość
c) Po maturze podjął studia na ………. na Wydziale Inżynierii Dróg i Mostów. uczelnia
d) Karierę wojskową rozpoczął w armii ……… i w 1906 roku uzyskał stopień ……… . państwo
stopień wojskowy
Strona 7 z 10 e) Po zamachu na prezydenta ………. w 1922 roku
imię i nazwisko
gen. Władysław Sikorski otrzymał stanowiska: ………
nazwa stanowiska 1
i ……….. .
nazwa stanowiska 2
f) W latach 1925-1928 gen. Władysław Sikorski będąc już w niełasce u Józefa Piłsudskiego pełnił obowiązki ……….. .
funkcja wojskowa /miejsce
g) Od 1928 roku gen. Władysław Sikorski został zupełnie odsunięty od spraw wojskowych przez obóz polityczny J. Piłsudskiego tzw: ……….. .
nazwa potoczna
h) W dniu 18 września 1939 roku w obliczu zupełnej klęski armii polskiej gen. Władysław Sikorski przekroczył granicę ………. w Kutach i udał się do Francji.
nazwy państw graniczących
12. Przeczytaj tekst i wpisz w kratkę literę P (przy zdaniach, które są prawdziwe), a
literę F (przy zdaniach fałszywych).
[...]
0-7
- gen. Władysław Sikorski był żonaty i miał córkę o imieniu Zosia
- gen. Władysław Sikorski odznaczył się w kampanii wrześniowej jako dowódca 24 dywizji piechoty
- gen. Władysław Sikorski uczestniczył w 1920 r. w bitwie warszawskiej z wojskami bolszewików
- gen. Władysław Sikorski w 1936 roku wydał we Francji książkę „Przyszła wojna”
- gen. Władysławowi Sikorskiemu odmówiono udziału w pogrzebie Józefa Piłsudskiego w mundurze generalskim
- gen. Władysław Sikorski został w 1939 roku pierwszym prezydentem Polski na obczyźnie
- siedzibą rządu polskiego na emigracji we Francji stała się miejscowość uzdrowiskowa pod Paryżem - Vichy
13. Uzupełnij tabelkę informacjami o polskich formacjach wojskowych tworzonych
przez rząd gen. Sikorskiego.
[...]
0-4 Lp. Nazwa jednostki Miejsce sformowania
(państwo)
Dowódca Miejsce bitwy
1. Narvik
(Norwegia)
2. Tobruk (Libia)
3. Zdzisław Krasnodębski
Witold Urbanowicz
niebo nad Anglią
Strona 8 z 10 14. Przeczytaj uważnie teksty D, E, F i odpowiedz na pytania.
Tekst D
„Brawura, z jaką szli na przeciwnika, była czymś nowym dla brytyjskich kolegów. To co wyczyniają, udziela się innym – mówił jeden z oficerów RAF. Kiedy rzucają się na nieprzyjaciela, rozwijają tak kolosalną prędkość, iż sądzić można, że o wyniku zdecyduje zderzenie, a nie serie kaemów”.
Źródło: Kowalski W., Tragedia w Gibraltarze, Bydgoszcz 1989, s. 84.
a) O kim opowiada tekst D?
[….]
0-1
………..
b) Co oznacza dokładnie w języku polskim skrót RAF?
[….]
0-1
………..
c) Jakie emocje wyraża autor tekstu D?
[….]
0-1
………..
Tekst E
Art. 4. Rząd ZSRR wyraża swoją zgodę na utworzenie na terytorium ZSRR Armii Polskiej, której dowództwo będzie mianowane przez rząd Polski w porozumieniu z rządem ZSRR. Armia Polska na terytorium ZSRR podlegać będzie w sprawach operacyjnych Naczelnemu Dowództwu ZSRR, w skład którego wejdzie przedstawiciel Armii Polskiej. Wszystkie szczegóły dotyczące organizacji dowództwa i użycia tej siły zbrojnej będą ustalone późniejszym porozumieniem [...].
a) Kto podpisał układ o wznowieniu stosunków dyplomatycznych Polski z ZSRR
w 1941r. ?
[….]
0-2
1. ……… ……….
stanowiska/państwo imię i nazwisko
[….]
0-2
2. ……… ………..
stanowisko/państwo imię i nazwisko
b) Kto został dowódcą armii polskiej w ZSRR?
[….]
0-1
……….
c) Co stało się z armią polską tworzoną w ZSRR przez Władysława Sikorskiego?
[….]
0-1
………
Tekst F
Rząd Sowiecki zdaje sobie sprawę, że ta wroga kampania przeciwko Związkowi Sowieckiemu, została przedsięwzięta przez Rząd Polski, aby wywrzeć nacisk na Rząd Sowiecki, przy użyciu hitlerowskiego, oszczerczego fałszu celem wydarcia odeń terytorialnych koncesji kosztem interesów Sowieckiej Ukrainy, Sowieckiej Białorusi i Sowieckiej Litwy. Wszystkie te okoliczności zmuszają Rząd Sowiecki do uznania, że obecny Rząd Polski, ześlizgujący się na drogę porozumienia z rządem Hitlera, przestał utrzymywać stosunki przymierza z ZSRR i przyjął wrogą postawę wobec Związku Sowieckiego. W związku z tym, wszystkim Rząd Sowiecki postanowił zerwać stosunki z Rządem Polskim”.
Strona 9 z 10 a) Jakie wydarzenie było bezpośrednią przyczyną zerwania stosunków dyplomatycznych
z rządem polskim w Londynie przez ZSRR?
[….]
0-1
……….
b) Dlaczego rząd ZSRR oskarżył rząd Polski o współpracę z rządem Hitlera?
[….]
0-3
……….
………..
………..
c) Jakie koncesje terytorialne chciał „wydrzeć” rząd Polski od ZSRR?
[….]
0-1
……….
15. Zaznacz na mapie trasę ostatniej podróży gen. Władysława Sikorskiego.
(w obie strony).
Źródło: Atlas historyczny Od starożytności do współczesności, wyd. Nowa Era.
a) Połącz ze sobą strzałkami właściwe czerwone punkty.
[….]
0-6
b) Zaznacz na mapie krzyżykiem miejsce śmierci gen. Władysława Sikorskiego.
[….]
0-1
c) Kto przeżył katastrofę?
[….]
0-1
………
Imię i nazwisko oraz pełniona funkcja
d) Jaka była przyczyna katastrofy według brytyjskiej komisji śledczej?
[….]
0-1
……….
e) Gdzie spoczywają dziś szczątki gen. Władysława Sikorskiego?
[….]
0-1
………..
•
•
•
•
•
•
•
•
•
• •
•
Bagdad
Strona 10 z 10
