RYNEK SOLI W POLSCE – STAN OBECNY I TENDENCJE ZMIAN
S ³ o w a k l u c z o w e Rynek soli, sól kamienna, sól warzona, zu¿ycie soli
S t r e s z c z e n i e
Wspó³czeœnie sól (chlorek sodu NaCl) znajduje liczne zastosowania, jednak najwa¿niejszym jej u¿ytkow- nikiem jest przemys³ chemiczny stosuj¹cy j¹ g³ównie do produkcji chloru i sody kaustycznej (wodorotlenku sodu) oraz sody kalcynowanej (wêglanu sodu). Tradycyjnie du¿e iloœci soli wykorzystywane s¹ do celów spo¿ywczych, a w niektórych pañstwach niebagatelne znaczenie odgrywa jej stosowanie do zimowego utrzymania dróg.
W artykule przeanalizowano krajowy rynek soli, zarówno od strony poda¿owej, jak i popytowej. Przed- stawiono podstawowe kierunki zu¿ycia soli w kraju i na œwiecie, jak równie¿ g³ówne tendencje, które w niedalekiej przysz³oœci mog¹ mieæ wp³yw na krajow¹ gospodarkê sol¹.
Krajowa struktura zu¿ycia soli nie ró¿ni siê generalnie od struktury œwiatowej. Zdecydowana wiêkszoœæ zu¿ywanej soli znajduje zastosowania przemys³owe, g³ównie w przemyœle chemicznym. Przyk³adowo w 2004 r. na zastosowania przemys³owe przypada³o 70% zu¿ycia krajowego soli, podczas gdy na œwiecie zu¿ywano w tych celach 66% soli. Mniejszy udzia³ mia³a sól wykorzystywana w celach spo¿ywczych (12% – kraj i 19% – œwiat), natomiast wiêksze by³o zu¿ycie soli w drogownictwie (18% – kraj i 15% – œwiat). Wiêksz¹ ró¿nicê mo¿na dopiero zaobserwowaæ w strukturze rodzajowej jej g³ównych przemys³owych kierunków wykorzystania. W kraju, w przeciwieñstwie do tendencji œwiatowych, wiêkszoœæ zu¿ycia soli przypada³a na produkcjê sody kalcynowanej (47% zu¿ycia krajowego i 19% œwiatowego), a nie chloru i sody kaustycznej (odpowiednio 18% i 37%). Jednak nale¿y tutaj wzi¹æ pod uwagê m.in. to, i¿ na œwiecie oprócz syntetycznej sody kalcynowanej zu¿ywane s¹ w znacznych iloœciach jej naturalne odpowiedniki, jak równie¿ fakt, ¿e g³ównym œwiatowym kierunkiem zu¿ycia soli jest produkcja chloru, niezbêdnego pó³produktu do otrzymywania coraz powszechniej stosowanych tworzyw sztucznych.
Autor przedstawi³ równie¿ prognozê krótkoterminow¹ zu¿ycia soli w kraju, z której wynika, ¿e do 2010 r.
mo¿liwy jest wzrost zapotrzebowania na sól, a wielkoœæ krajowego zu¿ycia w roku 2010 mo¿e oscylowaæ w granicach 4200–4300 tys. ton NaCl/rok, przy czym, osi¹gniêcie tych wielkoœci w najwiêkszym stopniu uzale¿nione bêdzie od zu¿ycia soli w drogownictwie.
