[Program:] Scena bydgoska. Sezon 1936/37, 1937-04-03

Nr. 4

Składaj

^ w o je Oszczędności

k . k. o.

p o w iatu b ydg oskiego

<3ydgoszcz

G d a ń s k a 10

STelef. lk -3 2

P U P I L A R N A P E W N O Ś Ć -

Sezon 1936|37

ODłaóyslaw Słoma

cDyrektor t e a t r u OTliejskiego

ODykwintne obuwie

C u k i e r n i a i K a w i a r n i a

■ ,M O OKM 1M

_ _ . ~

Bydgoszcz, ul. Gdańska 67 -te l.3 5 1 1 p o l e c a :

swoją wyśmienitą kawę i ciastka własnego wyrobu oraz śniadania wiedeńskie — dostarcza pieczywo w dom.

Historia teatralnego afisza.

Przeciętny bywalec teatralny nie może wyobrazić sobie przed­

stawienia bez afisza, czyli programu. Po wyjściu z teatru, rzuca się go obojętnie, jako rzecz niepotrzebną, nie zastanawiając się zupełnie, że przecież ten kawałek zadrukowanego papieru, ma za sobą długą i urozmaiconą przeszłość, że był obiektem dość licznych ewolucji zanim stał się tym, czym jest.

W roku bieżącym mija 507 lat od daty narodzin afisza, może nawet i więcej, lecz najwcześniejszy afisz, jaki się zachował, nosi datę r. 1429 i rok ten z konieczności musimy uważać za pierwszy w historii programu teatralnego.

w stosunku więc do rozmaitych drobiazgów codziennego użytku, afisz jest jednym z najstarszych.

Znacznie starszym od znaczków pocztowych, używania tyto­

niu, zapałek, zegarków kieszonkowych i t. d. Po raz pierwszy zjawił się w Londynie, gdzie też jest do dnia dzisiejszego przecho­

wany, w muzeum teatralnym. Afisz z r. 1429 jest pięknym perga­

minem, ręcznie wykaligrafowanym, a ozdobionym artystycznymi winietami i inicjałami.

Początkowo afisze były swego rodzaju unikatami i tym tłu­

maczyć należy fakt, że pozostało ich stosunkowo tak bardzo nie­

wiele. Sporządzano je bowiem tylko w jednym egzemplarzu, zwy­

kle na pergaminie i afisz taki, wraz z teatrem wędrował z miasta do miasta. Skoro trupa przyjeżdżała do jakiegoś miasta, afisz wywieszano w najruchliwszym punkcie, aby każdemu mógł wpaść w oko, a po skończonych występach zdejmowano go i wieziono dalej.

Naturalnie tekst tych afiszów^, w^ niczym nie przypominał tekstu dzisiejszych.' Afisz był raczej formą zaproszenia na przed­

stawienie, a nie zawiadomieniem, o nim, jak obecnie. O ile był to teatr prywatny jakiegoś możnego lub panującego, wr jego imieniu zapraszano na przedstawienie, jeśli był teatrem wędrownym, za­

praszał dyrektor trupy. Nikomu też wówczas nie przyszło na

1

myśl, aby wymienić nazwiska występujących w sztuce. Zwyczaj ten wprowadzono dopiero w r. 1770, a więc w trzysta kilkadziesiąt lat później.

Również i pod względem stylistycznym były ogromne różnice- Afisz ówczesny utrzymany był w tonie przesadnym, patetycznym, niejednokrotnie uniżonym. Jednym słowem, przypominał nieco obecne afisze cyrkowe lub kinowe, w bardzo podrzędnych, prowin­

cjonalnych miasteczkach.

Z chwilą, gdy afisze zaczęto drukować na papierze, sporzą­

dzano je w większych ilościach, tym bardziej, że miały one przez pewien okres podwójne znaczenie. Służyły nie tylko jako zawia­

domienie o widowisku, ale były zarazem biletem wstępu na salę.

Kto bowiem nabywał afisz, naturalnie za odpowiednią cenę, naby­

wał prawo wejścia.

Stosunkowo dość wcześnie, z afiszem teatralnym związała się reklama handlowa. Widząc rozpowszechnianie się afiszy, kupcy zaczęli wykorzystywać je dla celów ogłoszeniowych. W muzeum teatralnym w Londynie, w niezłym stanie, znajduje się kilka afi­

szów z X V III w., zrobionych z ciasta i czekolady. Koncesję na tego rodzaje „słodkie programy teatralne44 uzyskał pewien przed­

siębiorczy Amerykanin. Wyrabiał je z cienkiego słodkiego ciasta, na którym z czekolady pięknie wykonane literki, objaśniały tytuł sztuki i nazwiska grających. Był to pomysł bardzo dowcipny, afisz taki z powodzeniem mógł zastępować obecne bombonierki.

Piękna pani, siedząca w loży, rozczulając się sztuką, na pociesze­

nie chrupała afisz, lub delektowała się jego literkami.

Afisz teatralny w Polsce ma też ciekawą i urozmaiconą hi­

storię.

Po raz pierwszy ukazał się przed 172Jaty, a więc w r. 1765.

Było to 19 listopada, kiedy oficjalnie otwarto dla publiczności teatr królewski, jako teatr płatny i gdy na mieście rozlepiono afisze, będące prototypem dzisiejszych. Tekst tego afisza, zapo­

wiadającego komedię Bielawskiego, był następujący :

P ierw szo rzęd n a KAWIARNIA - RESTAURACJA - COCTAIL BAR

P O

D©^ŁIIN I

C o d z i e n n i e d a n c i n g o d g o d z i n y 9 w i e c z o r e m . R e w i a a r t y s t y c z n a . ... ...—--- -—

P A L A IS D E D A N S E u l i c a M a r c i n k o w s k i e g o 4.

W y s t ę p y p i e r w s z o r z ę d n y c h sił a r t y s t y c z n y c h .

Aktorowie J. M. M-ći Komedyów Polskich bądą Reprezentowali 19 listopada

N A T R Ę T Ó W - Komedia w trzech aktach

z dwiema bali etami.

Początek będzie o 6 godzinie i będzie się płacić.

1 Billet do Cyrkułu tynf 9

1 Billet do pierwszego piętra 9 1 BiPet do loży w Parterze w Cirkulu N-ry 11 9

1 Billet do drugiego piętra 4

1 Billet do loży w Parterze 6

1 Billet do Parteru Szostaków 7 1 Billet do trzeciego piętra Szostaków 5 Billety od południa będą przedawane w operalnyi.

Od przedstawienia „Natrętów*4 w Teatrze Królewskim, afisz coraz częściej ukazuje się na murach Warszawy. Staje się już nieodzowny, bez niego nie można sobie wyobrazić przedstawienia.

W kilka lat po upadku powstania styczniowego, gdy nie­

szczęśliwe Królestwo gnębi fala coraz większych represji ze strony rządu rosyjskiego, przychodzi i kolej na afisze teatralne.

Z rozporządzenia władz muszą one być drukowane w dwóch językach: polskim i rosyjskim. Pierwszy tego rodzaju afisz uka­

zał się dnia 22 marca 1867 r., ostatni zaś 4 sierpnia 1915 roku.

Z okresu okupacji rosyjskiej i gwałtownego prześladowania pol­

skości, której jednym z najgorliwszych rzeczników był zawsze teatr, należy przypomnieć dwa afisze z r. 1872 i 1873.

Dnia 1 marca 1872 r. w teatrze Wielkim, na benefis Heleny Modrzejewskiej, wystawiono po raz pierwszy tragedię Słowac­

kiego „Maria Stuart“ . Jednakże ówczesna cenzura nie pozwoliła na uwidocznienie nazwiska autora. Na afiszu widniały jedynie litery J. S.

To samo mniej więcej powtórzyło się w rok po tym, tylko jeszcze z większymi zmianami.

26 kwietnia 1873 r. również w teatrze Wielkim obchodził be­

nefis Jan Królikowski, wybierając „Mazepę44 Słowackiego na dzień swego aktorskiego święta. Na afiszu, jako autor, figurował p. J. S- przy tym cenzura osobę króla zmieniła na księcia. Słowo „król“

w pojęciu bowiem moskiewskich czynowników mogło budzić nie- błagonadiożne myśli.

Jest jeszcze jeden bardzo ciekawy afisz z teatru Narodowego z datą 29 listopada 1830 r. z tego przedstawienia, które zostało zerwane przez wybuch powstania. Dnia tego, a raczej wieczoru, grano „Bankructwo partacza44, krotochwilę ze śpiewami, komedię z francuskiego „K ról migdałowy44 oraz operę Scribe4a i Malesvil- le4a „Drugi rok, czyli i któż winny44. Na afiszu tym widnieje bar­

dzo charakterystyczna notatka ówczesnego aktora i bibliotekarza Józefa Świergockiego, dotycząca „Króla migdałowego44.

3

„Miał być grany, ale dla słabości nagłej Niwińskiego, miano grać „Go głowa to rozum“ , ale nie grano, bo o 8 wieczór rozpoczę­

ła się rewolucja'1.

Takie są mniej więcej ważniejsze daty z dziejów afisza pol­

skiego, dziś uważanego za pospolity druk, nie mający żadnego znaczenia.

Lecz obok swego codziennego, informacyjnego znaczenia, afisz odgrywa ogromnie ważną rolę przy wszelkiego rodzaju stu­

diach i badaniach historii teatru. Polska literatura teatrologicz- na jest na ogół dość szczupła, afisz oddaje więc nieocenione usługi, będąc niejednokrotnie wyłącznym i autentycznym źródłem infor­

macji, udzielającym rzeczowych danych z historii teatru, piśmien­

nictwa i aktorstwa polskiego.

Jan Sokolicz Wroczyński, („Scena Polska

Jiena {Paszkowska

5

Client “Henna

farbuje wł os przez zwykłe mycie.

1 2 f i o t o * ó w

W s z ę d z i e do naby c i a , n a p e w n o w drogerii

„Jtlonopot‘ (fłuftlśoszcz, ul. Drooicoira 14

F U T R / 1

WI ELKI W Y B Ó R! Ą e l i k s ^ ( M ó c s k i

PIERWSZORZĘDNE SPECJALNE PRZEDSIĘBIORSTWO FUTRZANE

TELEFON 13-41 B Y D G O S Z C Z DW ORCOWA 35

3 fc a ± d M $ s m a k o s z d o & w z e w i c

że największy wybór zawsze świeżych delikatesów znajdzie w najstarszej i naj poważ ni ej s z ej firmie

Si. Zimoch

B y d g o s z c z — N ie d ź w ie d z ia 7 — Telefon 16-4S

Obsługa fachowa —- wykonuje natychmiast zlecenia telefoniczne.

Ola dobrą kawę i wyśmienite ciastka lub najlepszej jakości potrawy i napoje

tylko óo

Najmodniejszej P i e r w s z o r z ę d n e j K A W I A R N I WZ9' R E S T A U R A C J I

S Z M E L T E H A

Gdańska 3 0 T e l . 2 8 - 3 2 Krasińskiego 1

B I L A N S A R T Y S T Y C Z N Y

od dnia 28. V III. 1936 do 17. II. 1937 r.

D R A M A T .

P R Z E D S T A W I E N I A D L A M Ł O D Z I E Ż Y .

D Z I A Ł M U Z Y C Z N Y .

Nr.

b. A u t o r T y t u ł s z t u k i Dzień

premiery U w a g i 1. Ruszkowski • • • Mąż z grzeczności • • 29. 8. 36 grany i dla młodz.

2. Al. Hr. Fredro • Wielki człowiek do małych

interesów • • • 5. 9. 36 grany i dla młodz.

3. Fodor Matura ... 12. 9. 36 4. Konczyński Zburzenie Jerozolimy ■ 26. 9. 36 5. Grzymala-Siedlecki Czwarty do brydża • • 24. 10. 36 6. Buss-Fekete Trafika Pani Generałowej 7. 10. 36

7. Słowacki • • • Fantazy 28. 11 36 grany i dla młodz 8. Bałucki • • Dom otwarty 19. 12. 36 grany i dla .młodz.

9. Foland . . . . B e s s i e ... 9. 1. 37 10. Kiedrzyński • ■ Serce na wolności 30. 1. 37

Nr.

b. A u t o r T y t u ł s z t u k i Dzień

premiery U w a g i 1. Konczyński • • • Królewna Lilijka • • • • 4, 12. 36

2. Popławski Hajduczek... 17. 2. 37

Nr.

b. A u t o r T y t u ł o p e r e t k i Dzień

premiery U w a g i

1. Lehar • • • Carewicz 10. 10. 36

2. Kalman • • . . Diabelski jeździec 31. 10. 36 3. Gilbert • . . . Katia tancerka 21. 11. 36 4. N e d b a l... Polska k rew ... 12. 12. 36 5. — — — Na bydgoskiej fali (rewia) 31. 12. 36 6. Brodszky Zakochana Królowa • 16. 1. 37 7. Raymond . . . Jego wielka miłość • • 13. 2. 37

N a jm o d n ie jszy Salon K a p e lu szy D a m s k ic h

IIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIlinilllllllllllllllllllllliililliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiliiiiiillillllIllllllll

„A u Ckic

w ł a ś c . : H e l e n a Kr ol lów na

B y d g o s z c z , u l i c a D w o r c o w a nr. 1 8,

p o l e c a s w ó j m a g a z y n b o g a t o z a o p a t r z o n y w n a j n o w s z e m o d e l e

((Przyjmuję asy gnaty Spółdzielni „J ir eóyt")

N O W E Z A C I S Z E

RENOMOW ANA JADŁODAJNIA

przy ul. Śniadeckich 3 (róg Gdańskiej), Tel. 23-49

Na świeżych i zdrowych produktach oparta kuchnia, zaoewnia Szanownej Klienteli zdrowie i prawdziwe zadowolenie Naprawdę smaczne i lanie potrawy jarskie i mięsne.

O b ia d y z 3-ch pełnych lub 4-ch półp orcjow ych dań 1 zł, z 2-ch dań 90 g r , w abonamencie 90 i 80 g r.

M ałe o b ia d y z 3-ch dań 60 g r. Kolacje 60, 80 i 100 g r.

Duże urozm aicenie jadłospisu. K a w a , H e r b a t a . Bez dopłaty za usługę.

B i l a r d a u t o m a t y c z n y . - G r y t o w a r z y s K i e . - W y b ó r p is m .

Wszelkie dostawy do biur, urzędów i szkół

uskuteczniają, specjalnie w tym kierunku asortowane

rr.".:::';™ Stanisława Jankowskiego

- — ■ --- ---— ■ -■ - B Y D Q O S Z C Z

5Tilia Centrala 3^'lia

Wełniany Rynek 6. Gdańska 51, tel. 33-67. Długa 76.

S p e c j a l n o ś ć : k s f i c ^ i h a n d l o w e .

ępoza tym ogromny wybór w galanterii piśmienne/, przyborach kreślarskich, artyk. introhg.. przyborach dekoracyjnych i innych.

•7

Najbardziej

elegancki magazyn naszego miasta

te n Gumki

Mostowa 9, tel. 13-72

poleca po najniższych cenach płaszcze, sukienki, bluzeczki

oraz znane ze swej dobroci obuwie

F. K R E S K I

B YDG O SZCZ, ulica Gdańska nr 9

p o l e c a

Szkło, porcelanę, żyrandole Sprzęty domowe i kuchenne

JĆazimierz Jtorecki

R e s t a u r a c j a i

JCotel§elhorn

p rzy D w o rcu

T u s t o ł u j e s i ę i m i e s z k a W P . d o b r z e i t a n i o l

P r o s z ę s i ę p r z e k o n a ć !

cffalina OJlichalska

Ostatnie m o d e l e radioodbiorników J E L E F U N K E N "

na d o g o d n y c h warunkach spłaty p o l e c a

E A K L A O E L E K T R O - T E C H H I I C Z / W F

W. TYiOESKO

w ła ś c ic ie le : W a cła w T y b o rs k i i J ó z e f W e yn a

w y k o n u j e solidnie i łanio instalacje światła, siły i radia S p r z e d a ż : żyrandoli, grzejników, aparatów radiowych i wszelkich pizyborów elektro - technicznych po cenach konkuiencyjnych,

DYDSIOSZCZ, ulica Śniadeckich 29 Mel. 35-15.

9

Dbaj o piękność, a będziesz

zawsze m iała powodzenie.

O b o w ią z e k każdej ku ltu ra ln e j Pani

d b a ć o ł a d n y u j y y ł y d *

„F a c h o w e Siły"

w Instytucie P iękn ościH alina"

BYDGOSZCZ, Marsz. Focha 14

Telefon 38-53

udzielają bezpłatnych porad jak osiągnąć i zachować piękność.

(nie farba)

;i/mnroflWYMWtOIOM

PIERWOTNY KO LO R

... ... ...

MAG Nr. 1

u s u w a ł u p i e ż i z a p o b i e g a

w y p a d a n i u w ł o s ó w . Ż ą d a ć w s z ę d z i e !

Polska Żegluga Rzeczna

„WDSTUILt”

Sp. z ogr. odp.

O d d z i a ł w B y d g o s z c z y

Ul. Grodzka 21. Tel. 30-30 i 11-96

Korzystajcie z przewozu towarów drogą wodną!

Jest to najtańszy i najdogodniejszy transport!

Regularne codzienne linie pospieszne i holownicze na całej długości Wisły i zatoce Gdańskiej.

= = = = = N a j w i ę k s z y w ł a s n y t a b o r ż e g l u g o w y . — =

O ddziały i Agentury:

Tarnobrzeg, Sandomierz, Puławy,’ Warszawa, Wyszogród, Płock, Włocławek, Łódź, Toruń.

Bydgoszcz, Grudziądz, Tczew, Gdańsk, Gdynia.

Cukiernia Kawiarnia

„ZiBllliańsKa‘‘

daw n. Ku c h a r s k i , D ł u g a 29, tel. 3211.

P o l e c a :

Dobrą kawę i wyborne ciastka. Przyjmuje zamówienia w zakresie c u k ie rn ic z y m po cenach p rz y s tę p n y c h .

Antonina {Podgórska

PRZEDSIĘBIORSTWO KOBÓT TECHNICZNYCH

Inż. A. GADZIŃSKI i SKA

S p ó ł k a z o g r a n i c z o n ą o d p o w i e d z i a l n o ś c i ą

T e le fo n 3393 B YD G O S Z C Z D w orcow a 42

W y k o n u j e : I n s t a l a c j e

ogrzewań centralnych, wodociągów, kanalizacyj, gazu etc.

Posisds na Składzie^' m ater' a^ in stala cyjn e ja k w anny, p iece kąpielow e, fajanse San itarn e, arm aturę - - - -* m osiężn ą i n iklow an ą, ru ry i łą c zn ik i do ru r i inne m ateriały in sta la cy jn e.

Techniczne wypracowania projektów i kosztorysów. — Zaprzysiężony rzeczoznawca sadowy.

u

Biletykolejowe kupuje się tylko w polskimbiurze podróży „0RBIS“, Bydgoszcz, Dworcowa 2, tel. 36-67.

J e d w a b ie — W e łn a — K o n fe k c ja d a m s k a S trój -K o n fe k c ja m ę s k a

G A L A N T E R I A - $ B U W i E

Be De Te

Gdańska 15 B Y D G O S Z C Z Tel. 3354 i 3017

W I L H E L M W E R N E R

K o m e d ia w t r z e c h a k t a c h O S O B Y :

Wacław .Junek... Piotr Połoński

Anna, jego ż o n a ... .... • Natalia M orozowiczowa Inż. Zdeniek Junek ...Zbigniew Koczanowicz Dr Paulina J u n k ó w n a ... .... Irena Paszkowska J u r e k ...Jerzy Szyndler H a n k a ...Zofia Śląską

Ciotka M a l i ... Antonina Podgórska Dr Władysław R z e p a ... Stanisław Iwański Frank Pawełka, reżyser filmowy

Dr Kudelka, sekretarz ministra Franek C y g a n ...

Basia, s łu ż ą c a ...

R zecz dzieje sie w sp ó łcze śn ie , w m ie szka n iu J u n e k ó w

Mieczysław Serwiński Roman Jaglarz Zdzisław Nowakowski Irena Szabelakówna

R e ż y s e r :

JftMzimi&rz Mawecfoi

D e k o r a c j e :

J a n J f a w r y l ^ i e i D i c s

Wpodróżtylkoprzez„ORBiS“—Bydgoszcz, Dworcowa2—telefon36-67.

L u d z i e n a k r z e

N A J W I Ę K S Z Ą Z B I O R N I C Ą O S Z C Z Ę D N O Ś C I J E S T

K A S A @ S Z C k | D M © i € B M I A S T A B Y D G O S Z C Z Y

iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiii h B y d g o s z c z y , u l i c a J a g i e l l o ń s k a n r .

Telelon 20-06 i 20-07

C s z e z ę d z a t e n

k t o k u p u j e w p r o s t z f a b r y k i

K R A W A T Ó W S Z E L E K

i C Z A P E K

S t a l e n o w o ś c i w w i e l k i m w y b o r z e

9 9 O \ / t T * * F. O S I E Ń S K I F a b r y k a k r a w a t ó w, s z el e k i c z a p e k

B udgoszcs, PlcnrsaE, Fochm fi€»

H u r t D e t a l

Zał. 1843 r. Zał. 1843 r.

C. S ieberł

ul. Gdańska 1-3 Telefon nr. 12-26

n a j s t a r s z y m a g a z y n n a m i e j s c u

po le ca :

B i e l i m y dam ską i m ęską, trykotaże, artykuły dziecięce i t o w a r y g a l a n t e r y j n e .

14

A . M i A R C I N 1A K sP * o . o .

H U R T Bydgoszcz, Długa 6, tel. 13-43 i 28-99 DETAL

Poleca: Ż y r a n d o l e elektr. i nowoczesne oprawy oświetl, własnego wyrobu!

Odbiorniki radiowe „Elektrit” , „Philips", „Kosmos", „Telefunken" i inne,

A rtykuł y e l e k t r y c z n e i r a d i o w e

Szkło oświetleniowe elektr. i gazowe. Materiały techniczne.

OZałalia OTlotozowiczowa

M a r i a H i r s z - Ł a n g e r o w a

TEL. 10-96 B Y D G O S Z C Z GDAŃSKA 33

W ytk m in tn a galanmestka

P o l e c a m y r ó w n i e ż b o g a t o z a o p a t r z o n e d z i a ł y :

Pończochy damskie,rękawiczki,ostatnie modele torebek

Czekoladki i wyroby cukiernicze J S Y najsmaczniejsze u ^ 2 7 ^

Jirma od 65 lat przodująca w (Bydgoszczy.

ORIGINAL REKORD

/W A J L E R S W. Y R O W E M

Jrena Szabeiakówna absolwentka QJ. J. S

PIERWSZORZĘDNY ZAKŁAD KRAWIECKI

I g n a c y K o w a l c z y k

U m u n d u r o w a n i e i m o d y m ę s k i e

W i e l k i w y b ó r m a t e r i a ł ó w s ta le n a s k ł a d z i e .

S i / d g o s z c z , Ś n i a d e c k i c h 7 3 , i d . 1 8 4 4

16

J erzy Szynd ler

Najnowsze modele radioodbiorników na rok 1936-37

oraz ostatnie nowości ż y r a n d o l i i l a m p n o c n y c h

po cenach konkurencyjnych poleca:

P . n i C H A Ł S K I

Z A K Ł A D E L E K T R O — R A D I O T E C H N I C Z N Y T e le fo n 32-07 B Y D G O S Z C Z Gdańska 39 Wykonuje również wszelkiego rodzaju instalacje jak: siły, światła radia itd., oraz ńaprawy w zakres wchodzące.

H O T E L i R E S T A U R A C J A

Gastronomia

rolaśc. J€. ttatowsfki

Tel. 3340 Tel. 3841

Stanisław Jwański

18

IT ilM Z IL

B Y D G O S Z C Z G d a ń s k a 5 ^ --- D w o r c o w a 75

Guhiernia i J^awiarnia

poleca znane z swej jakości wyroby cukiernicze

ADAM MIKOŁAJSKI

Z a k ł a d K r a w i e c k i

W y k w i n t n e j G a r d e r o b y d a m s k i e j i m p s k i e j I M Ę fa o r a z p o s z y c i a f u t e r

O b f i t y w y b ó r m a t e r i a ł ó w k r a j o w y c h j

^ i z a g r a n i c z n y c h s t a l e n a s k ł a d z i e

BYDGOSZCZ, Pomorska 7

Tel. 14 4 4 (w pobliżu Gdańskiej i Dworcowej) Tel. 14 4 4

Swój do swego

po los do Rzannego

B y d g o s z c z , G d a ń s k a 2 5 — T e l, 3 3 - 3 2

Kolektura — Specjalny skład wyrobów tytoniowych.

BŁAWATY-JEDWABIE FIRANY

1 Cukiernia * Olamiarnia f

M S S C 1C I E L :U T R A N G1^S2E K N IL W IE C K1

G d a ń s k a 22, te le fo n 23-70

Pierwszorzędny lokal towarzyski.

Poleca ciastka i kawę dla najwybredniejszych smakoszy.

■H H aO H BH H H H B SaH H iH BBBBnH nSSS

Tel. 37-08 i 31-34

K r o n i k a T e a ł m

U czczenie zasług Nuny M łodziejowskiej-Sżczurkiewiczowej w Wilnie,

Starsze społeczeństwo wileńskie uczciło pobyt twórczyni od­

rodzonego teatru polskiego w w ilnie, p. Nuny Młodziejowskiej- Szczurkiewiczowej, bankietem, na którym jednocześnie podniesio­

no wielkie zasługi artystki dla teatru polskiego na całych dzi­

siejszych kresach północno-wschodnich. Uczczenia zasług doko­

nano także w czasie ostatniej tzw. „Środy literackiej44, urządzanej stale przez sfery literackie i artystyczne Wilna. P. Nuna Mło- dziejowska-Szczurkiewiczowa i tutaj była powodem wielkiej owa­

cji. Referat o zasługach artystki, uwzględniający historycznie całą jej działalność, jako dyrektorki i aktorki, wygłosił prezes syn­

dykatu dziennikarzy wileńskich, krytyk miejscowy dr Charkie- wicz-

Teatr w pociągu.

W Ameryce na linii Nowy Jork— Floryda dołączany jest do pociągów luksusowych wagon-teatr, w którym odbywają się nor­

malne przedstawienia teatralne. Nowość tę mają zamiar wpro­

wadzić u siebie i inne amerykańskie towarzystwa kolejowe.

„Dziady“ w Bułgarii.

Dyrektor Teatru Narodowego w Sofii Borys Jocow przyjeżdża w styczniu do Warszawy, celem nawiązania kontaktu z polskim światem teatralnym. W lutym mają być wystawione w sofijskim teatrze „Dziady44 Mickiewicza w inscenizacji i reżyserii Leona Schillera. Równocześnie ma się odbyć w Sofii wystawa projektów dekoracyjnych polskich malarzy-dekoratorów.

„Halka(l w Berlinie.

Dnia 10 listopada ub. r. odbyła się w Berlinie w „Staatsoper44 przy „Unter den Linden 4 premiera „Halki44 Moniuszki. Dyrygował Leo Blech, reżyserował dyr. Strohm; Halkę śpiewała Tiana Lem- nitz, Jontka Marcel Wittrisch.

„Nieboska komedia44 w Budapeszcie.

Dnia 11 listopada ub- r. Teatr Narodowy w Budapeszcie wy­

stawił po raz pierwszy na Węgrzech „Nieboską komedię44 Z. Kra­

sińskiego. Hrabiego Henryka grał Fr. Taray, Pankracego Fr.

Kiss. Sztukę inscenizował i wyreżyserował dyr. A. Nemeth, który niedawno gościł w Warszawie.

20

Zgon Pirandella.

Słynny dramaturg włoski, były dyrektor teatrów w Rzymie, Turynie, Mediolanie — Luigi Pirandello — zmarł na zapalenie płuc dnia 10 grudnia 1936 r. Urodził się 28 czerwca 1876 r.

w Girgenti na Sycylii. Rozgłos zdobył powieścią „Cień Macieja Paskala“ , która jest jednym z najpiękniejszych włoskich utworów literatury beletrystycznej. Z utworów dramatycznych najgłośniej­

sze: „Światło Sycylii, „Sześć postaci scenicznych w poszukiwa­

niu autora", „Rozkosze uczciwości" i „Henryk IV". Charaktery­

styczny sposób pisania, jaki był właściwy temu dramaturgowi, na­

zwano pirandelizmem. W r. 1929 zostaje członkiem królewskiej akademii włoskiej. Pirandello pozostawił w swym dorobku lite­

rackim około 400 nowel i 45 utworów dramatycznych. W r. 1934 otrzymał nagrodę literacką Nobła. Napisał kilka trylogii dra­

matycznych, z których nie wszystkie były dotąd wystawione i to miało być poniekąd jedną z przyczyn depresji psychicznej, jaka go nie opuszczała przez cały ciąg choroby.

Pierwszy telewizyjny teatr w Londynie.

Brzmi to nieprawdopodobnie jak bajka, a przecież jest fak­

tem, że na londyńskiej wystawne radiowrej zainstalowano w tzw.

olimpijskiej hali pierwszy na świecie teatr telewizyjny i oddano go do publicznego użytku. Wynalazca jest Szkotem i nazywa się inż. John Logie Baird, liczy w tej chwili 48 lat i pracuje dalej nad udoskonaleniem wynalazku twierdząc, że zdoła jeszcze uzy­

skać odbicia obrazow^ plastyczne i kolorowre. Stację nadawczą tego teatru zainstalowano w tzw - pałacu aleksandryjskim, budowa jej i urządzenie kosztują ponad sto tysięcy funtów. Stacyj odbior­

czych jest w chwili obecnej już siedem i koszt budowy każdej z nich wynosi ponad 100 funtów. Obrazy uzyskiwane w teatrze telewizyj­

nym mają w tej chwili rozmiary 18X25 cm, są zdumiewająco wy­

raźne i nie drgające, jak to było np. przy pierwszych filmach. Do tej pory nadawano tylko filmy, koncerty i wykłady, nadawanie całych specjalnych spektakli jest sprawą najbliższej przyszłości, zależną tylko od względów organizacyjnych, a nie techniczno- telewizyjnych. Pierwszymi aktorami, których oglądano w tea­

trze telewizyjnym, byli: Elżbieta Bergner, Charles Laughton, Jessie Mathewrs i Jack Buchanan. Wynalazek zapowiada nową epokę nie tylko w radio i kino, ale i w teatrze.

OTlieczysław Serwiński

22

m n a i m i ó d y

ł l . ł f l

z KR U SZW IC Y SKŁAD TO W AR O W Y w BYDGOSZCZY, FARNA n r. 1

| Dr PROEBSTEL i Ska f

ro o

1 F a r b u j e I

1 C z y s c M _ |

w Pierwszorzędne fachowe wykonanie 1'

« Terminowa dostawa g"

o Filie: Bydgoszcz, ul. Dworcowa 2, ul. Gdańska 54 I*

-< o

Jłoman Jagło*z

Z A K Ł A D Y P R Z E M Y S Ł O W E R O M A N A Ż U R O W S K I E G O

} 6 6

LESZCZKOW

DGOSZCZ, ul. Gdańska 20a, tel. 29-19.

Zapraszamy uprzejmie J.W. P. do łask. obejrzenia nowości sezonu, które są wyrazem wytworności i dobrego smaku.

Samodz'ały Leszczkowskie są wyrabiane w 100% z najlepszej wełny Polskiej. — Wykonane w oryginalnych barwach i wytwornych deseniach — pod kierunkiem artystów. —

D o s k o n a ł e na p ł a s z c z e , u b r a n i a , k o s t i u m y z a r ó w n o d l a Pa ń , j a k i P a n ó w . = = = ^ = = = =

SNIADALNIA

F I R M Y

BACON EXP0RT GNIEZNO S. A.

w B Y D G O S Z C Z Y

przy ulicy Gdańskiej 10 (l-sze pięłro)

s t o s u j e z a s a d ę :

— t a n i o ś ć

— Q I)y kwint

— h i g i e n a

— Czystość

— Olprzejmość

Otwarta codziennie od godz. 8 do 22-ej.

24

„ B A R O K O C I M S K I ”

G D A Ń S K A af, ^ e l . 1 8 4 1 . P o l e c a :

Znane ze swej dobroci kuchnie oraz dania ,,a la fourchetłe"

specjalność ryby i sałatki włoskie. — Znakomite porcje barowe po 60 gr oraz kanapki firmowe po 10 groszy.

■■..- Trunki krajowe i zagraniczne . =

N A J W I Ę K S Z Y DOM DELIKATESÓW

B E i y a i y j a g ł a

B Y D G O S Z C Z . PLAC T E A T R A L N Y , TEL. 14 6 2 Poleca największy wybór

delikatesów, win i wódek krajowych i zagranicznych.

, , , . : =■— - D r ó l i - d z i c z i | z f i c r .

iaktoA tftyzjeuhi

D LA PAŃ i P A N Ó W Trwała i wodna ondulacja

ROMAN FORMANOWSKI

M o s t o w a 12, tel. 38-56

W i e lk i w y b ó r k o s m e t y k ó w i p e r f u m e r i i

„€au ó e £avanóe“

jest niedościgniona

60 nabycia tylko

w D R O G E R I I P O D „ Ł A B Ę D Z I E M "

Bydgoszcz, ulica Gdańska nr. 5. Telefon 3 8 -2 9 .

Bydgoska Fabryka Środków Spożywczych

Z. J. KOSIŃSKI Sp. Z O. o.

Bydgoszcz, Gdańska 143 te 1.21-26 Oddział Jagiellońska 2

p o l e c a budynie, galaretki, leguminy, Droszek do pieczenia, esencje, aromaty i t. d,

n a j w y ż s z e j J a k o ś c i

UWAGA; Firma nagrodzona najwyższym odznacz, za swoje fabrykaty na Wystawie Cukiernczo Gastronomicznej w Gdyni.

Drukarnia Bydgoska Sp. Akc. Bydgoszcz, ul. Poznańska 12-14.

N A J M O D N I E J S Z Y NAJWYTWORNIEJSZY

L o k a l R o z r y w k o w y

- = — „€arioca“ —

Bydgoszcz, ulica Pomorska

(Boózienwe oó goóz. 21,00 dancing połączony z programem artystycznym, przy udziale pierwszorzędnych sił. OD niedzielę i święta od godz. 17,00

„ f F i r e o ’cIoc£ż'4

Bufet zaopatrzony w trunki krajowe i zagraniczne oraz dobrze pielęgnowane wina.

» L U K U L L Ę J S «

p o l e c a s w e

s m a c z n e § oditni/cze

czekolady/ cukry i kakao.

Filie i reprezentacje w wszystkich większych miastach Polski.

w s z y s c y w o b y w a t e l s k i e j k o le k tu rz e

KAPTURKIEWICZA

S p . z o. o.

P L A C T E A T R A L N Y T E L E F O N 30-63.