KATALOG ZBIOROW
WŁADYSŁAWA ŁOZIŃSKIEGO
Z ILUSTRACJAMI
LWÓW 1929
KATALOG ZBIORÓW
WŁADYSŁAWA ŁO ZIŃ SKIEG O
KATALOG ZBIORÓW
WŁADYSŁAWA ŁOZIŃSKIEGO
| N S T v T U T
S AD / Ń l ' ' c ' ■ KICH PAN B I B L I O T E K A
©U-33U W arszaw a, ul. N ow y Św iat
lei. 26-68-63 Z ILUSTRACJAM I
LWÓW 1929
to. su
CZCIONKAMI DRUKARNI ARTURA GOLDMANA WE LWOWIE
J y ieodżałowanej pamięci, Władysław Łoziński (f 20 m aja 1913 r.), autor znakomitych dzieł „Patrycjat i Mieszczań
stwo Lwowskie w XVI i XVII w.“ , „Sztuka Lwowska (Archi
tektura i Rzeźba) w XVI i XVII w.“ , „Złotnictwo Lwowskie ‘,
„Prawem i Lewem“ , „Życie Polskie w Dawnych Wiekach“
i innych, był nietyłko wybitnie zasłużonym badaczem i hi
storykiem kultury polskiej wogóle, a Lwowa w szczególno
ści, ale był zarazem zapalonym zbieraczem zabytków tej kultury i dzieł sztuki. Nie szczędząc kosztów i trudów, z go
rącem zamiłowaniem przez lat trzydzieści zbierał te zabytki i dzieła sztuki i własne poważne stworzył zbiory, imponu
jące liczbą i wartością zabytkową bądź artystyczną wielu przedmiotów.
Zbiory te o charakterze historyczno-obyczajowym, prze
ważnie polskie, były chlubą i dumą niezapomnianego bada
cza. Do końca życia powiększał je ciągłe i troszczył się, aby po śmierci jego nie uległy rozprószeniu. Ukochawszy Lwów, którego przeszłość i kulturalne znaczenie mistrzowskiem piórem odsłonił Polsce, nosił się zawsze z myślą i intencją przekazania tych zbiorów miastu naszemu. Rozpoczął nawet rokowania w tej sprawie z Prezydjum miasta — ciężko je
dnak było mu rozstać się za życia z otoczeniem tych zbio
rów — nieoczekiwanie szybki zgon nie pozwolił mu na po
wzięcie stanowczej decyzji.
W pozostawionym testamencie przekazał zabytki i dzieła sztuki, mające charakter kosmopolityczny, na nieograniczoną własność spadkobiercy; odnośnie zaś do zabytków i dzieł sztuki, wiążących się z Polską, postanowił tylko ogólnikowo,
że „oddane być mają do polskich muzeów i zbiorów publi
czny ch“, nie podając bliżej jakich.
Dzięki stanowisku zajętemu przez reprezentantów Gmi
ny i życzliwości spadkobiercy, zbiory, które mogły ulec roz
prószeniu, zostały w całości we Lwowie.
Kontraktem kupjia i sprzedaży z d. 51 marca 1914 r., za
twierdzonym uchwałą Rady m iejskiej dnia 10 kwietnia 1914 r., nabyła Gmina miasta Lwowa od dra Walerego Łozińskiego, jako uniwersalnego spadkobiercy i wykonawcy ostatniej woli śp. Władysława Łozińskiego, pozostałą po nim kamie
nicą z ogrodem przy ul. Ossolińskich l. 5, a nadto zbiory natury kosmopolitycznej t. j. nie polskie.
Pozatem sprzedający, idąc za wielokrotnie wyrażanemi intencjami spadkodawcy, oddał wielkodusznie za zgodą wdo- my> śp. Jadw igi z Starorypińskich Łozińskiej, na nieograni
czoną własność muzeów Gminy m. Lwowa, wszystkie za
bytki i dzieła sztuki, odnoszące się do historji i kultury pol
skiej.
Z obu działów tych zbiorów wyłączył dr. Walery Łoziń
ski dla siebie pewną część przedmiotów.
Objęcie zbiorów przez Gminę nastąpiło na podstawie dwu szczegółowych inwentarzy, sporządzonych przez śp.
Władysława Łozińskiego — poczem zbiory te przez kilka tygodni otwarte były dla publiczności.
Z chwilą wybuchu wojny, cała ich zawartość została do
raźnie rozdzielona między wszystkie miejskie zbiory, odpo
wiednio do charakteru zabytkowego każdego przedmiotu.
Wskutek tego zabytki historyczne i pamiątkowe przeszły do Muzeum Narodowego im. kr. Ja n a 111, dzieła sztuki do Galerji Narodowej miasta Lwowa, wyroby przemysłu arty
stycznego do Miejskiego Muzeum Przemysłu artystycznego, bibljoteka do Archiwum m iejskiego.
Kontraktem kupna i sprzedaży zobowiązała się równo
cześnie Gmina, zgodnie z życzeniem sprzedającego, wydać, dla uczczenia pamięci śp. Zbieracza, a swego honorowego
VII
obywatela, ilustrowany katalog jego zbiorów, na podstawie wspomnianych inwentarzy i przygotowanych ilustracyj.Okres wojenny, w ciągu którego zbiory musiały być ukrywane i wywożone ze Lwowa, trudności finansowe mia
sta, a Tvreszcie potrzeba ścisłego ich zbadania, były powo
dem, że sprawa wydania katalogu poszła w odwloką. Dopiero obecnie dyrekcja Zbiorów archiwalno-muzealnych, otrzy
mawszy potrzebny kredyt, mogła spełnić przyjęty przez Gminę obowiązek i wydać niniejszy katalog, opracowany przez Rudolfa Mękickiego, kustosza Muzeum Narodowego im. kr. Jan a III.
Katalog nie obejmuje tych przedmiotów, które, jako nie- muzealne, zostały ze zbiorów wyłączone, odrębnie zinwento- wane i zmagazynowane.
Opisy przedmiotów muzealnych podano według inwenta
rzy, sporządzonych przez śp. Władysława Łozińskiego, po
wołując przy każdym przedmiocie numer odnośnego inwen
tarza, t. j. a) broni, b) wszystkich innych przedmiotów.
Gwiazdką opatrzone numera bieżące katalogu oznaczają, że odnośny przedmiot jest reprodukowany na dołączonych ta
blicach; litery zaś M. N., M. P., G. N., podane przy opisach przedmiotów, w skazują muzea, w których dany ob jekt obec
nie się znajduje, t. j.: Muzeum Narodowe im. kr. Ja n a III, Muzeum Przemysłu artystycznego i Galerję Narodową.
We Lwowie, w styczniu 1929 r.
DR. ALEKSANDER CZOŁOWSKL
B R O Ń
U Z B R O J E N I E
P ó ł z b r o j e k niezupełny, złożony z k irysa i kol- czugowego czepca (hełmu), ozdobiony bronzami.
(Inw. Ł/a 17) M. N.
K o s z u l k a pancerna (kolczuga) z rękawam i. Przy niej m isiurka z czepcem.
(Inw. Ł/a 23) M. N.
K o s z u l k a pancerna (kolczuga) bez ramion i rę
kawów.
(Inw. Ł/a 24) M. N.
K o s z u l k a pancerna (kolczuga) z rąbkiem bron- zowym u dołu, bez rękawów.
(Inw. Ł/a 25) M. N.
K o s z u l k a pancerna (kolczuga) z kołnierzem na aksam icie i krótkiem i rękawami.
(Inw. Ł/a 26) M. N.
K o s z u l k a pancerna (kolczuga) z kołnierzem w formie ząbkow anej kryzy i krótkiem i rękaw am i.
(Inw. Ł/a 27) M. N.
K o s zu 1 k a pancerna (kolczuga), wschodnia, cała z bronzowych drobnych kółek, w je d n e j połowie gład
kich i płaskich, w drugiej połowie misternie zagła- bianych, pierw szorzędnego w ykonania. Rąbek dolny
roślinne. Czepiec m isiu rk i rów nież z o gniw ek bron- zowych.
(Inw. Ł/a 28) M. N.
8. M o r i o n żelazny z je d n e j sztu ki w y k u ty , bogato au repousse ornam entow any. A rab esk i roślinne, d el
finy, p an op lje, p o p iersia rycerzy, sm oki i t. p. orna- menta sk ła d a ją się na d ek o rację .
(Inw. Ł/a 38) M. N.
9. S z y s z a k h usarski z dzw onem w achlarzow o w y k u w anym ; na strzałce w y cięty krzy ż p o d w ó jn y.
(Inw. Ł/a 33) M. N.
10. S z y s z a k sk rzydlaty, h u sa rsk i; sk rz y d ła żeb ro w a
ne i dziurkow ane, p óźn iej dodane.
(Inw. Ł/a 34) M. N.
11. H e ł m niem iecki (t. zw. Sturm kappe) z lite rą F na strzałce.
(Inw. Ł/a 35) M. N.
12. H e ł m zw ykłej form y.
(Inw. Ł/a 36) M. N.
13. H e ł m persk i ozdobiony traw ioną i srebrzo n ą o rn a
m en tyką; w ośmiu polach słońca, koron y i lw y. D o koła napis. Przy hełm ie czepiec z ogniw ek d ru cia
nych. (Do hełmu tarcza nr. 18).
(Inw. Ł/a 41) M. N.
14. T a r c z a okrągła, m iedziana z jab łk ie m i w ieńcem pozłocistym ; jab łk o w form ie rozety o 11 tró jk ą tn ie zakończonych i rytow anych listkach.
Średnica 480 m/m. (Inw. Ł/a 52) M. N.
15. T a r c z a żelazna, w y pu k ła w ro d zaju t. zw. k a łk a n a z dużym ślim akow atym uchw atem srebrnym , m ie jsc a mi pozłacanym , w ykuw anym w sp iraln ie zw inięte
5
wałeczkowe pasm a, ornamentowane techniką au re- pousse, w liście i kw iaty. W ieniec m alow any olejn o w ornamenty. N a środku tarczy herb Łodzią, p óźniej dorytowany.
Średnica 580 m/m. (Inw. Ł/a 56) M. N.
*16. K a ł k a n czyli tarcza trzcinowa, okrągła, w ypukła, z pręcia figow ego zwoisto spleciona. Pręty okręcone nicią srebrną i jedw ab ną czerwonego, zielonego i żół
tego koloru, sk ła d a ją się na wzór niesym etryczny, złożony z palm et, cyprysów , kw iatów i t. p. Uchwat srebrny, sp iraln y i ornam entow any festonam i kw ia
tów (późniejszej roboty?). N a tarczy 10 guzów sreb r
nych, później dodanych.
Średnica 630 m/m. (Inw. Ł/a 57) M. N.
17. T a r c z a p erska, żelazna, okrągła, cała trawionem i or
namentami p ok ryta. Jabłko w form ie w ypukłej, złotem n ab ijan ej tw arzy ; sceny m yśliw skie i szlak ze splecio
nych w arab esk i liter sk ła d a ją się na dekorację. Pod
szycie pikow ane, czerwone.
Średnica 404 m/m. (Inw. Ł/a 58) M. N.
18. T a r c z a p erska, żelazna, okrągła, trawiona i sre
brem n akładana, ozdobiona arabeskam i, w które w pla
ta ją się słońca, lwy, nosorożce, kozice, syreny i t. p.
Z arab esk ą napisow ą dokoła. (Do n iej hełm nr. 13).
Średnica 470 m/m. (Inw. Ł/a 59) M. N.
B R O N S I E C Z N A
* 19. S z a b l a z jelcem szczerozłotym, rytow anym i niel- lowanym w liście i trofea, złożonym z pałąka, k rzyża i pierścienia; rękojeść w skórę czarną oprawna, z k a p turkiem złotym, nabita z obu stron trzem a niellowa- nemi gwoździami. Głownia lekko krzyw a, gładka, ku końcowi obosieczna; na górn ej części, przy osa
dzie, po lew ej stronie p ółksiężyc z gw iazdą ze złoco
nego drucika, nad nim i pod nim po trzy p iram id aln ie ułożone kropki. Pochw a w czarn ą gro szk o w an ą capę opraw na, okucie szczerozłote bez sz y jk i, trzew ik i sków ki tak samo ja k je le c rytow ane i niellow ane.
Długość główni 860 m/m, długość całej szabli 980 m/m.
(Inw. Ł/a 67) M. N.
*2 0 . S z a b l a z jelcem srebrn ym pozłocistym , rzniętym w ornament z liści, złożonym z krzyża, łańcucha w m iejscu p ałąk a i z p ierścien ia; rę k o jeść w ja s n y perłow y jaszczu r opraw na, na kap tu rk u i p ierścien iu muszle. G łow nia krzyw a, bez znaczków, z gru bym tylcem, pięć razy żłobkow ana, u końca nieco sz e r
sza i obosieczna. Pochw a w czarną capę o p raw n a z sz y jk ą i trzem a sków kam i, tak samo ja k je le c orna- mentowanem i; sz y jk a zakończona koncham i, średn ie sków ki przejrzyste, dolna (trzewik) z długiem ok ien kiem zajm u je niemal trzecią część całe j pochw y.
Długość główni 870 m/m, długość szabli 990 m/m. (Inw. Ł/a 68) M. N.
*2 1 . S z a b l a z jelcem srebrnym niellow anym , ozdobio
nym złotem i nakładkam i, złożonym z k rzy ża, p a łą k a i pierścien ia; rękojeść w czarn ą skórę opraw na, trze
ma srebrnem i niellow anem i rozetam i nabita, z k a p turem. G łow nia lekko krzyw a, zażłobiona, k u koń cowi obosieczna, p rzy osadzie po obu stronach ryto- w ana w panoplje. Pochw a w czarną capę opraw na, okucie z sz y jk ą i trzem a sków kam i, tak sam o ja k jelec ozdobionemi.
Długość główni 870 m/m, długość całej szabli 1000 m/m.
(Inw. Ł/a 69) M. N.
22. S z a b l a z jelcem srebrnym , złoconym, złożonym z krzyża, p ałąk a i podłużnego pierścienia ; rę k o je ść w czarny jaszczur opraw na, pochw a czarn a sk órzan a, drucikiem szyta; na główni złotem n ab ita c y fr a S.
7
III. R. P. pod koroną (dodatek późniejszy). Okucie pozłociste.
Długość główni 870 m/m, długość całej szabli 1000 m/m.
(Inw. Ł/a 76) M. N.
* 23. S z a b l a z pałąkiem i pierścieniem srebrnym złoco
nym i rzniętym ornamentem dekorow anym ; rękojeść w jaszczur opraw na ze złocistym również rzeźbionym kapturem. Pochw a jaszczurow a popielata, okucie srebrne, pozłacane, rzeźbione.
Długość główni 840 m/m, długość szabli 990 m/m. (Inw. Ł/a 80) M. N.
* 24. Sz a b 1 a (karabela) z jelcem krzyżow ym ; rękojeść i krzyż srebrny, p ok ryty perłow ą m acicą, rzeźbioną w konchy i inkrustow aną złotem w arab esk i; głownia lekko krzyw a, dam asceńska, ku końcowi nieco szersza i obosieczna, p łasko zażłobiona, z rytow anym herbem Pogoń u k rzyża. Pochwa jasn a, jaszczu row a; okucie złożone z sz y jk i, dwu sków ek i trzew ika, po jedn ej stronie tak sam o ja k jelec ozdobione perłową macicą, rzeźbioną w konchy i złotem inkrustow aną, po dru
giej stronie w ogniu złocone i niellowane.
Długość główni 710 m/m, długość szabli 990 m/m. Uwaga: Herb Pogoń później dodany. (Inw. Ł/a 350) M. N.
* 25. S z a b l a (karabela) z jelcem krzyżowym ; rękojeść z kości słoniow ej, rzeźbiona misternie w arm atury, arab esk i i kartusze z popiersiami, m iejscam i pozła
cana i n ab ijan a gwoździkami złocistemi. Krzyż i oku
cie czarnej, sk órzan ej pochwy srebrne, złocone, rzeź
bione w gęsty, drobny ornament i rozety. Okucie złożo
ne z szyjk i, dwóch skówek i trzew ika. G łow nia lekko krzywa, ku sztychowi rozszerzona i obosieczna, z m ar
ką złotem n abijaną, w yobrażająca lewka z napisem u spodu: ISPAH AN .
Długość główni około 770 m/m, długość całej szabli około 940 m/m.
(Inw. Ł/a 358) M. N.
26. S z a b l a z ręk ojeścią rzeźbioną i złoconą, z p ałąk iem złożonym z łańcucha o p łask ich ogniw kach ; pochw a z czarn ej skóry, okucie rzeźbione i złocone.
Długość główni 800 m/m, długość szabli 940 m/m, (Inw. Ł/a 84) M. N.
* 27. S z a b l a z ręk ojeścią pozłocistą, rzeźbioną i niello- w an ą; krzyż z końcam i w dół skręconem i, głow nia lekko k rzyw a z ornam entem n ab ijan y m złotem , p o chw a czarn a skórzana, okucie tak sam o ja k je le c ornamentowane.
Długość główni 820 m/m, długość szabli 960 m/m.
(Inw. Ł/a 93) M. N.
28. S z a b l a z pierścieniem i pałąkiem , rę k o je ść b iałym jaszczurem p o k ry ta; pochw a czarna skórzan a, okucie tak ja k je lec ozdobione całe złotą in k ru stacją.
Długość główni 870 m/m, długość szabli 990 m/m.
(Inw. Ł/a 94) M. N.
29. S z a b l a z pierścieniem i pałąkiem ze śladam i zło
te j d e k o ra c ji; rękojeść sk órą obszyta. N a głów ni ry- towane ornam enta i napis, po je d n e j stronie „K ról z N arodem “, po dru giej - „N aró d z K rólem “ . Pochw a z czarn ej skóry, sków ki rznięte w form ie m uszli.
Długość główni 810 m/m, długość szabli 950 m/m.
(Inw. Ł/a 95) M. N.
30. S z a b l a z ręk o jeścią rzeźbioną z ciem nego rogu, z krzyżem o ram ionach w dół w ygiętych; pochw a z czarn ej skóry, okucie tak samo ja k rę k o je ść zło
cone i rzeźbione.
Długość główni 810 m/m, długość szabli 1020 m/m.
(Inw. Ł/a 96) M. N.
31. S z a b l a z jelcem z kości słoniow ej i rę k o je śc ią sp i
ralnie prążkow aną, zakończoną u góry rzeźbionym lwim łbem ; pałąk czyli g ard a cały rzeźbiony, z h e r
bam i R zpltej i d y n astji sa sk ie j. N ad herbam i k o ron a królew ska, pod niemi m onogram z liter A. R. (Au-
gustus R ex). N a główni takiż sam m onogram rytow any po obu stronach. Pochwa z hebanu, n akładana rzeź
bą ze słoniow ej kości w festony liści i kwiatów, w śród których p o w tarzają się głowy ludzkie i zwierzęce.
Długość główni 825 m/m. Ostrze autentyczne. (Inw. Ł/a 97) M. N.
*32. S z a b l a tu reck a z ręk o jeścią z kości n arw a
la i łańcuchem srebrnym plecionym z drutu za
m iast p a łą k a ; krzyż srebrny pozłacany, w kw iatow y wzór rzeźbiony. Pochwa z czarnej skóry ; okucie również srebrne i rzeźbione, dolna sków ka (trzewik) długa, festonem kw iatów ozdobiona.
Długość główni 780 m/'m, długość szabli 940 m/m. (Inw. Ł/a 98) M. N.
33. S z a b l a z pierścieniem , paluchem i obręczowym furdym entem ; na głowie po obu stronach rytowane popiersie w ojow n ika w pancerzu i m isiurce i dewiza:
„O D eus odi iniuriam et amo iustitiam “ . Pochwa z czarnej skóry, okucie ciemne, stalowe.
Długość główni 840 m/m, długość szabli 950 m/m. (Inw. Ł/a 99) M. N.
34. S z a b l a z bronzow ym pałąkiem i rękojeścią skórą po
k ry tą; na głów ni po je d n e j stronie monogram z li
ter S. A. R. (Stanislaus Augustus Rex) pod królew ską koroną i napis „Król z Narodem ", po d ru giej koniec te j dew izy „N aród z K rólem “. Pochwa bron- zowa.
Długość główni 800 m/m, dług. szabli 920 m/m. (Inw. Ł/a 101) M. N.
35. S z a b l a w ęgiersk a z pierścieniem i pałąkiem w ęży
kowato profilow anym . Na główni, znacznie starszej od opraw y, po je d n e j stronie złotem inkrustow any herb T rzyw dar, po drugiej również złotem nabity krzyż otoczony kołem, w którem mieści się n apis:
„Pro lege et p atria, pro fide et M aria“ . Pochwa żelazna gładka.
Długość główni 760 m/m, dług. szabli 920 m/m. (Inw. Ł/a 102) M. N.
36. S z a b l a w stylu Em pire z jelcem bronzowym, rzeź
bionym i złoconym ; rękojeść zakończona orlą głową.
9
na krzvżu z obu stron rzeźbiona m aska M eduzy. Na główni herb Ślepow ron w zło tej in k ru stacji. Pochw a skórzana, okucie rzeźbione i złocone.
Długość główni 760 m/m, dług. szabłi 920 m/m. U w aga: Herb Ślepowron później dodany. (Inw. Ł/a 103) M. N.
37. S z a b l a wschodniego ty p u z jelcem , złożonym z rę
kojeści, k rzyża i łańcuszk a zam iast p a łą k a ; rę k o jeść srebrna, rzeźbiona, rytow an a i częściow o złocona;
krzyż również srebrny, rzeźbiony w k w iaty i rozety.
G łow nia krzyw a, gład k a ze złotym inkrustow anym napisem tureckim . O kucie złożone z sz y jk i z p rze
pustką, dwóch sków ek i dłu giego trzew ika, srebrne, częściowo złocone, rutew kow ym i w ężykow ym szlacz
kiem obwiedzione; obie sków ki w form ie m uszli. Po
chwa z czarn ej skóry, szyta srebrem .
Długość główni 800 m m, dług. szabli 950 m/m. (Inw. Ł/a 352) M. N.
38. M i e c z y k z szerokim łańcuchem zam iast p ałąk a, rękojeść wschodniej roboty, pstro - złocista, bogato rzeźbiona; na główni, k tóra pierw otnie m u siała mieć inną w łaściw szą rękojeść, herb Pogoń złotem szm el
cowany (dodatek późniejszy). Pochw a skórzana, czarna z sz y jk ą i dolnym trzew ikiem , również rzeźbionym . Długość główni 760 m/m, długość mieczyka 910 m/m.
(Inw. Ł./a 105) M. N.
39. S z p a d a z ręk ojeścią w form ie skręconych w ałków , oplecioną drutem, z g ard ą z dziurkow anem i zastaw kami.
Długość główni 810 m/m, długość szpady 960 m/m.
(Inw. Ł./a 106) M. N.
**40. S c h i a v o n a z ręk o jeścią drew nianą i z koszem n a
bitym bronzowemi rozetam i; na główni n ap is: F:„ E :.
R:. R :. A :. R :. A. (nie m iejscow ość, ale nazw isko m iecz
nika Andrea F e rrara z Belluno. Por. Boeheim , p ag.
633). Pochwa czarna, skórzana.
Długość główni 880 m/m, długość szpady 1080 mjm.
(Inw. Ł./a 107) M. N.
11
41. S c h i a v o n a z koszem i p ie rście n ie m ; rękojeść w skórę opraw na z gałką p łask ą bronzową, rzeźbioną.
Długość 1070 m/m. (Inw. Ł/a 108) M. N.
42. S c h i a v o n a z k latk ą czyli koszem, rękojeść ok rę
cana drutem z g ałk ą karneolow ą.
Długość 1100 m/m. (Inw. Ł/a 109) M. N.
45. R a p i e r z k la tk ą i tarczą w cztery okienka serco
w e; krzyż esow aty.
Długość 1160 m/m. (Inw. Ł/a 110) M. N.
44. S z p a d a z g ard ą i bocznemi zastaw kam i; rękojeść drutem okręcona z gałką rzeźbioną; po jed n ej stronie głów ka kobieca, po dru giej ornament. N a główni herb
Abdank rytow an y i złocony (dodatek późniejszy).
Długość 1000 m/in. (Inw. Ł/a 111) M. N.
“ 45. S z p a d a k ostjum ow a z rękojeścią, brylantow ym p as
kiem i drutem o k ręcan a; gard a i tarcza nakładana srebrnym ornam entem z perełek, rozetek i chrząsz- czyków. N a w ą sk ie j czterobocznej główni po obu stronach napis „C rocifissio x on x en x Ale x ni x nir“ . Długość 1050 m/m. (Inw. Ł/a 112) M. N.
* 46—47. D w i e s z p a d y , zupełnie jednakow e. R ękojeść drutem okręcana, zakończona gałką rytow aną w p le
cionkę; krzyż, pałąk i tarcza bronzowe, złocone. N a głowniach, na tle złoconem herb dy n astji sask iej, nad nim wzdłuż n apisy : „Recte faciendo“ . „Neminem ti- m eas“. „Tandem bona causa trium phat“ . D ew iza ta przerw ana pośrodku drugą poprzecznie um ieszczoną:
„Nec tem ere nec tim ide“ . Nad dew izą orzeł polski, nad nim cy fra spleciona F. A. (Fridericus Augustus).
Na num erze 47 ponadto napis „G ott mit uns“ , um ie
szczony nad monogramem. Pochw y czarne skórzane;
okucie bronzowe, złocone.
Długość wraz z rękojeścią 1000 m/m. (Inw. Ł/a 113-4) M. N-
48. S z p a d a kostjum ow a z gard ą i tarczą srebrzon ą i w pow oje liści i kw iatów rzeźbioną, rę k o je ść tak samo ornamentowana. Pochw a czarna, drew niana.
Długość 880 m/m. (Inw. Ł/a 117) M. N.
* 49. S z p a d a z pałąkiem i tarczą, bronzow ą, rzeźbioną, znacznie późniejszą od główni. G łow nia t. zw. p acie
rzow a (Paternoster-Klinge), t. j. z obu stron przez całą długość opatrzona w klęsłem i dołkam i, rzekom o zastę- pującem i różaniec, m a z obu stron głow ę b isk u p ią w infule, a nad nią i po j e j bokach lite ry P. M. P. M., to je st m arkę m iecznika P iotra Munich w Solingen.
(Ob. Boeheim, W affenkunde, pag. 650).
Długość główni 792 m/m, długość ogólna 938 m/m.
(Inw. Ł/a 118) M. N.
50. S z p a d a z jelcem ozdobionym srebrną in k ru sta c ją ; ręk o jeść okręcona drutem m iedzianym . G łow nia ry~
tow ana w arabeski i złocona.
Długość 920 m/m. (Inw. Ł/a 119) M. N.
51. S z p a d a z rękojeścią z ciem nej kości, p rążk ow an ą prostopadle i bronzem złoconym o ku tą; p rzy ręko jeści półkosze, tarcza i pierścień, również pozłociste.
G łow nia częściowo niebiesko szm elcow ana i złotem ornam entowana, z herbow ym jednogłow ym orłem pod koroną.
Długość 1060 m/m. (Inw. Ł/a 120) M. N.
52. S z p a d a z jelcem bronzowym , rzeźbionym i p o
złacanym ; ornament w inogradow y.
Długość 970 m/m. (Inw. Ł/a 121) M. N.
55. P a ł a s z szkocki z koszem stalowym , polerow anym , w ycinanym p rzejrzyście w g a le ry jk ę i okienka, p o d
bitym czerwonym aksam item ; ręko jeść p o k ry ta c zar
nym jaszczurem , okręcona bronzow ym drutem z g a ł
ką obwiedzioną frędzlą z czerwonych i złocistych sznureczków. N a główni, ozdobionej szlakiem złoco-
nym, rytow anem i arabeskam i i trofeam i, napis w y
traw iony „C o le Morę Me C am eron46 i „11 Oct. 1797“ , na sam ym zaś końcu półksiężyc z dw iem a gw iazdam i.
Pochwa czarn a skórzana, okucie stalow e rytow ane.
Długość 946 m/m. (Inw. Ł/a 115) M. N.
34. P a ł a s z szkocki z koszem stalow ym , polerowanym , w yciętym p rze jrz y ście w g a le ry jk ę i okienka, pod
bitym aksam item czerw onym ; rę k o jeść pokryta czar
nym jaszczurem , p rzy gałce frędzla złocisto-jedwab- na. N a głów ni, podw ójnie żłobionej i w ycinanej w okienka krzyżykow e i rutewkowe, po jedn ej stro
nie m ark a „T oledo“ , rytow any herb Szkocji i napis
„B tt f - e - r“ . Pochw a czarna skórzana, okucie stalowe rytow ane.
Długość 907 m/m. (Inw. Ł/a 116) M. N.
^ 5 5 —56. D w a t a s a k i jedn akow e; rękojeście z posre
brzanego bronzu o formie ręk o jeści karabelow ych, w ukośne p a sy w yrzynane, z rzeźbionem i m onogra
mami z liter A. R. pod koroną królew ską. N a głow niach te sam e m onogram y. Pochwy czarne skórzane:
okucie srebrzone.
Długość 815 m/m. (Inw. Ł/a 122-5) M. N.
57. S z t y l e t z ręk ojeścią czworoboczną, ku górze roz
szerzoną, rzeźbioną w maski, kw iaty i rycerzy dźw i
g ających am fo ry; głownia srebrem inkrustow ana, praw dopodobnie od rękojeści późniejsza. Pochwa płaska, żelazna, ozdobiona rzeźbą figuralną.
Długość 390 m/m. (Inw. Ł/a 127) M. N.
58. S z t y l e t z ręk o jeścią okrągłą z kości, rytow aną w liście i k w iaty ; krzyż żelazny baraniem i głów kam i zakończony, głow nia po je d n e j stronie rznięta i sre
brem ozdobiona, po dru giej gładka. Pochwa z b iałej kości, w k w iaty rytow ana, na trzy pola podzielona z srebrnem i kw iatam i na tle pierw otnie złoconem.
Długość 360 m/m. (Inw. Ł/a 128) M. N.
13
*59. S z t y l e t włoski (daga) z ręk o jeścią o p latan ą d ru tem srebrnym ; krzyż ku dołow i zakrzyw iony, ozdob
nie rznięty, z filigranow ym złoconym guzem p o śro d ku. G łow nia trójkątna, szpiczasta, głęboko żło b k o w an a z trzem a dziurkam i. Pochw a tró jk ątn a srebrn a, ryto- w ana w kw iaty i trofea, z uszkiem i łań cu szk iem srebrnym , z datą r. 1784 i literam i A. Y. N a łańcu szk u nożyk w kształcie scyzoryka.
Długość 580 m/m. (Inw. Ł/a 129) M. N.
60. S z t y l e t z rękojeścią kościaną, rzeźbioną w form ie n agiej kobiety, o b ejm u jące j ram ionam i drzew o, około którego w ije się w ąż; pochw a kościana z rzeźbione- mi przejrzyście nagiem i postaciam i w śród liściow ych zw ojów ; okucie srebrne rzeźbione; głow nia w ąsk a z ością po obu stronach i scenam i m yśliw skiem i na na tle złocistem.
Długość około 350 m/m. (Inw. Ł/a 130) M. N.
*6 1 . H a n d ż a r z rękojeścią srebrną, rzeźbioną w k w iaty ze smoczą głow ą na w ierzchu; głow nia z ostrzem n ie
znacznie falistem , p o k ry ta przez całą długość w erse
tami wschodniemi i ornam entam i złotemi.
Długość 710 m/m. (Inw. Ł 'a 131) M. N.
*62. H a n d ż a r z ręk o jeścią srebrną, złoconą i niello- w aną; głow nia z ostrzem falistem , rytow ana, opatrzo
na w napis turecki. Pochw a gru ba szczero-srebrna, w ykuw ana cała w kw iaty, m uszle i panoplje, zakoń czona smoczą głów ką z koralow em i oczami.
Długość 710 m/m. (Inw. Ł/a 132) M. N.
63. J a t a g a n z rękojeścią srebrną, ozdobioną o rn a
mentami z liści i potw orów ; głownia d am asceń sk a z ością, zakończona obosiecznym grotem. P och w a srebrna, rytow ana z je d n e j strony w łam ane p rążk i, z dru giej w kratki.
Długość 670 m/m. (Inw. Ł/a 133) M. N.
15
64. K i n d ż a ł wschodni z rączką srebrną, rzeźbioną w kw iaty i liście; pochwa również srebrn a i rzeźbiona, z uszkiem do uw ieszania.
Długość 396 mlm. (Inw. Ł/a 137) M. N.
65. S z t y l e t k au k ask i z rękojeścią zieloną nefrytow ą i dwiema rozetam i, naktadanem i złotem ; głownia z obu stron inkrustow ana złotem, podzielona głębo
kim żłobkiem n a dwie nierówne części.
Długość 520 m/m. (Inw. Ł/a 138) M. N.
66. S z t y l e t k au k ask i z ręk ojeścią z baw olego rogu z trzema guzami w złotej in k ru stacji; głownia podzie
lona wzdłuż głębokim żłobkiem na dwie nierówne części, złotem i srebrem ornam entowana.
Długość 465 m/m. (Inw. Ł/a 139) M. N.
67. S z t y l e t in d y jsk i z ręk ojeścią bronzow ą rytow aną, głownia w form ie szuw arow ego przegiętego liścia z ością i żłobkiem .
Długość 390 m/m. (Inw. Ł/a 135) M. N.
68. T o p o r e k wschodni rznięty w arab esk i i złotem in
krustow any; drzew ce z szerokiem i skówkami, na których widoczne ślady daw nej złotej inkrustacji, pośrodku p ok ryte skórą na sznurze opiętą.
Długość 510 m/m. (Inw. Ł/a 148) M. N.
BRON PALNA I PRZYBORY DO NIEJ
69. D z i a ł k o spiżow e; na polu dennem rzeźbiony herb K ierdeja, pod herbem krzyż orderow y, pole czopowe ornamentowane z uszkam i w form ie delfinów, pole wylotowe gład k ie; rura u w ylotu nieco rozszerzona i z obręczem czyli tak zwaną refą.
Długość bez grona 600 m/m, średnica wylotu 30 m/m.
(Inw. Ł/a 150) M. N.
70. D z i a ł k o spiżow e; na p olu dennem czy li zapało- wem d ata 1752, w y żej h erb y Śren iaw a i Jastrzębiec, na polu czopowem delfin ki, w ylot z głow ą czyli t.
zw. obręczem (refą).
Długość bez grona 430 m/m. (Inw. Ł/a 153) M. N.
71. Ś m i g o w n i c z k a sp iżow a gładka, w zw yczajne p o la refow ana, z dw om a delfinkam i na polu czo
powem.
Długość 720 m/m. (Inw. Ł/a 154) M. N.
*72. S t r z e l b a (rusznica) krzoskow a (a rouet) ; rurka ośmioboczna, wewnątrz żłobkowana, z m uszką i ce
low nikiem . u dołu rzniętym ornamentem ozdobiona.
N a zam ku rytow ane p sy ścig ając e zająca, u sprężyny napis „P eter Paul H effele in P ra g “ . Łoże w ykładane słoniow ą kością, rytow ane w liście, kw iaty, owoce i zw ierzęta; na p rzykładzie w m edal jo n ie ow alnym m yśliw iec z oszczepem w ręku i psem, śc ig ający m zw ierzynę, po d ru giej stronie zasuwka.
Długość rurki 795 m/m, długość strzelby 1130 m/m.
(Inw. Ł/a 157) M. N.
*73. S t r z e l b a (rusznica) z zam kiem kołow ym ; ru rk a ośm ioboczna gwintowana, p rzy osadzie napis „G eorg D in ck ł“ , a pon iżej m ark a z literam i J. G. D. Zamek rytow any z tarczą m osiężną również rytowaną. Łoże całe kością sadzone ze zwierzętam i i psam i wśród kłączy i żołędzi. N a przykładzie herb Jastrzębiec, rytow any na kości.
Długość rurki 880 m/m, długość strzelby 1170 m/m.
(Inw. Ł/a 158) M. N.
*74. S t r z e l b a (janczarka) skałkow a; ru rk a dam asceń
ska ze srebrnym w izjerem i muszką, od osady aż do wylotu inkrustowana srebrem w arabeski. Łoże sre
brem okute, przykład p ok ryty z obu stron ornam en
tami, wycinanemi w blasze srebrn ej i w ysadzan y
17
koralam i. N a zam ku rytowanym w kw iaty napis „P.
Tom asevich“ .
Długość rurki 1300 m/m, długość strzelby 1690 m/m.
(Inw. Ł/a 159) M. N.
" 75. S t r z e l b a skałkow a, z osadą i zam kiem później- szemi od rurki. R u rk a sześciobocznie ścięta, gwinto
wana, przy zam ku, pośrodku i p rzy w ylocie n abijan a bogato złotem i srebrem i w ysadzan a niegdyś dro- giemi kam ieniam i. Łoże późniejsze, ornamentowane bronzowym drutem i perłow ą macicą.
Długość rury 1080 m/m, długość całości 1450 m/m.
(Inw. Ł/a 160) M. N.
76. S t r z e l b a z późniejszym pistonow ym zamkiem ; rurka do połow y granow ita z czterem a stempelkami, z których jeden sk ład a się z liter BY S ( TI | DYI pod koroną, drugi w yob raża lew ka, dw a zaś m ają tylko ornamentalną cechę. Łoża inkrustow ane gęsto i m ister
nie srebrem rytow anem i drucikiem , a nadto ozdobione arm aturam i rzeźbionem i w srebrze,okute także sr e brem. N ad zam kiem (nad kurkiem ) półksiężyc z gw ia
zdą, srebrem nakładany. N a lufie napis „Forte F a A°
Moretta a G ardone“ (zakryty łożem).
Długość rurki 1130 m/m, długość cała 1500 m/m.
(Inw. U a 167) M. N.
*77. S t r z e l b a wschodnia dużych rozmiarów ; ru rk a ze stali dam asceńskiej dźwirowana, ośmioboczna, or
nam entowana u w ylotu i przy zamku, bardzo bogato i m isternie w rzeźbione złote floresy. Zamek sk ał
kowy, również bogato złotem sadzony, z kurkiem - płaskim w form ie okrągłego guzika. Łoże z przednie
go drzewa z grubym , pięciobocznym przykładem , po
kryte całe gęsto srebrnem i, rytow anem i ornam enta
mi o roślinnych m otywach. Rzemień oryginalny z czer
wonej skóry, p o k ry te j tkaniną jedw abną.
Długość rury 960 m/m, długość całości 1200 m/m.
(Inw. Ł/a 356) M. N.
78. R u r a o d s t r z e l b y (lufa), duża, gład k a, ku w y
lotowi zwężona, u sam ego zaś w ylotu ja k b y w trąbkę rozszerzona, in k ru stacją bronzow ą ornam entow ana.
P rzy osadzie wśród ornam entów dw a n ap isy tureckie.
Długość 1170 m/in. (Inw. Ł/a 170) M. N.
* 79—go. P a r a p i s t o l e t ó w krzoskow ych z rurkam i do połow y w ielobocznem i; p rzy osadach rok 1575 i m ark a rusznikarza. Łoże knlam i zakończone, in
krustow ane paskam i i p ły tk am i z b ia łe j kości z czar- nemi ornam entam i.
Długość rurek 340 m/m, długość cała 560 m/m. (Inw. Ł/a 173-4) M. JN.
* 81—82. P a r a p i s t o l e t ó w krzoskow ych ; ru rk i w y
pukło rzeźbione w em blem ata fan tastyczn e: nad m a
sk ą M eduzy postać z głow ą, otoczoną ro d zaje m au re
oli, nad nią ptak, w j e j rękach dw a k rzy że n a dłu
gich drzewcach, nieco w y żej węże. Ł o ża z ciem nego drzew a, zakończone w olutą, w ykładan e k o ścią sło
niową, na której rytow any m yśliw y na koniu, a d a le j psy i zw ierzyna.
Długość 380 m/m. (Inw. Ł/a 177-8) M. N.
* 83—84. P a r a p ó ł h a c z k ó w krzoskow ych, lekkich furlań skich ; łoża form y m uszkietow ej z zasuw kam i, inkrustow ane całe kością słoniow ą z czarno rytowa- nemi zw ierzętam i i festonam i żołędzi.
Długość rurek 400 m/m, długość cała 890 m/m. (Inw. Ł/a 182-3) M. N.
* 85—86. P a r a p i s t o l e t ó w skałkow ych w osadzie srebrn ej, rzeźbionej, o k ry te j m isterną ornam entyką, z u jęciem smukłem, ozdobnie m odelowanem i rznię- tem. R u rk a przy zam ku granow ita, od w ylotu w c a łej trzeciej części sw ej długości płaszczem sreb rn ym
rzeźbionym pok ryta; u dołu na rurce stem pelki złote m iędzy niemi n ap is: SIG | AST, pow yżej znowuż n ap is nie d a ją c y się odcyfrować. Zam ki gładkie.
Długość 610 m/m. (Inw. Ł/a 186-7) M. N.
19
87—88. P a r a p i s t o 1 e t ó w skałkow ych oprawnych w srebro; ru rk i rznięte i rytowane, pokryte ku w y
lotowi w przeszło trzeciej części sw ej długości p ła szczem srebrnym , rzeźbionym. Łoża rzeźbione, w sre bro okute i drucikiem srebrnym okręcane; gałki srebrne, rzeźbione. Zamki ozdobnie rytowane. Część srebrnego okucia wschodniej roboty, dodana do
skrom niejszej pierwotnie oprawy.
Długość 510 m/m. (Inw. Ł/a 188-9) M. N.
89—90. P a r a p i s t o l e t ó w skałkow ych w łożach oku
tych srebrem rzeźbionem. R urki przy osadzie grano- wite, d ale j gładkie, z siedmiu stempelkami, z któ
rych jeden w yobraża maskaron, drugi panoplję, re
szta roślinne m otywa. Rzeźby na srebrnem okuciu sk ład ają się z m edaljonów, w alczących szerm ierzy;
arm atur, ptaków , m askaronów ; gałk i zakończone gu
zem, na którym am orek sk rzyd laty z trąbką. Za
mek rznięty w stali, z w ypukłem i m askaronam i p ta
kam i i dw ojgiem popiersi, młodzieńca i dziewicy. Na rąbku zam ka podpis „G. Sofertini“ .
Długość rurek 330 m/m, długość ogólna 480 m/m.
(Inw. Ł/a 190-1) M. N.
91. P i s t o l e t skałkow y, kaukaski z rurką przy osadzie wieloboczną i złotem inkrustow aną; zamek cały złotym ornamentem n ab ijan y , łoże czarną skórą powleczone, okute w niellow ane srebro; rączka krzyw a z gałką z kości słoniow ej, przy niej temblaczek z czerwonej skóry z guziczkiem srebrnym, na którym krzyżyk.
Długość 480 m/m. (Inw. Ł/a 192) M. N.
92. P r o c h o w n i c a srebrna, czworoboczna, zakrzyw io
na na sposób rożka, odm ykana na zawiaski, ozdobiona rytowanem i szlaczkam i z liści i granatów, z dużą szy jk ą i dużą p ła sk ą an tabk ą; na głów nej ścianie herb Pniejnia.
Długość 190 m/m. (Inw. Ł/a 210) M. N.
93. P r o c h o w n i c z k a bronzow a, o k rągła, pozłocista;
na przedniem polu głó w k a w ypu kło m odelowana w śród ornam entów renesansow ych.
Średnica 60 m/m. (Inw. Ł/a 211) M. N.
94. P r o c h o w n i c z k a drew niana, o k rągła, w ysadzana kością w k ó łk a i k ro p k i; po je d n e j stron ie herb L u bicz, po d ru g iej m onogram S. Z.
Średnica 110 m/m. U w aga: Herb i monogram dodane później.
(Inw. Ł/a 215) M. N.
95. P r o c h o w n i c a o k rągła, drew niana, ornam entow a
na in k ru sta c ją z kości b ia łe j i rzeźbionem i rozetam i z kości zielono zab arw ion ej.
Średnica 140 m/m. (Inw. Ł/a 219) M. N.
96. P r o c h o w n i c a drew niana, p ła sk a ; po je d n e j stro- herb Lubicz na bronzie srebrzonym , po d ru g ie j m ono
gram S. Z.
Średnica 150 m/m. Herb i inicjały dodane później.
(Inw. Ł/a 225) M. N.
97. P r o c h o w n i c a drew niana, o k rą g ła ; po je d n e j stro
nie herb C iołek w bronzie, po d ru giej in ic ja ły I. P.
Herb i inicjały dodane później. (Inw. Ł/a 226) M. N.
98. P r o c h o w n i c a z b iałego rogu, w okuciu Żelaznem, ozdobiona rytowaniem, które wyobraża sceny polo
w ania na niedźw iedzie; p ow yżej widok m iasta na Wy
sokiem w zgórzu i ow alna tarcza z herbam i R zp lte j i d y n astji sask iej.
Długość 230 m/m. (Inw. Ł/a 223) M. N.
99. P r o c h o w n i c a z rogu kozicy (Steinboclc), m onto
w ana w srebro pozłociste, ozdobiona p łask o rze źb ą również srebrną i złoconą, w y o b rażającą w alk ę dwóch myśliwych, z których jeden na koniu, z dzi
kiem, osaczonym przez psy. Zatyczka sreb rn a w fo r
mie lisiego łba, na dnie płaskorzeźba w ytłaczana w ro
gu, w yob rażająca trzy kozice w śród skał.
Długość 170 m/m. (Inw. Ł/a 354) M.N.
100. R o ż e k na proch, metalowy, pokryty srebrną fili
granową ornam entyką.
(Inw. Ł/a 227) M. N.
101. R o ż e k na proch z czarnego rogu, okuty bogato srebrem trybow anem i niellowanem; zatyczka spręży
nowa żelazna, ornamentowana złotą in kru stacją; den
ko z kości słoniow ej. Przy rożku dwa srebrne uszka do zawieszania.
Długość 150 m/m. (Inw. Ł/a 349) M. N.
102. R o ż e k w form ie krokodyla ze sreb ra i czarnego rogu; paszcza i ogon ze srebra, tułów z rogu, rzeźbio
nego m isternie w ornament roślinny; w paszczy szy jk a z zatyczka na łańcuszku. Sznur pleciony ze srebrnego drutu.
Długość 190 m/m. (Inw. Ł/a 220) M. N.
103. L o n t o w n i c z k a ze skorupy morskiego raka, oprawna w srebro z herbem Nałęcz i literą N na wieczku.
Herb i litera N, dodatek późniejszy. (Inw. Ł/a 230) M. N.
*104. Ł a d o w n i c a obszyta czarną skórą, m iejscam i zło
tem haftow aną; k ap a srebrna ornamentowana niellem z panoplją, herbem Nowina i literam i R. L. N. L.
(Lisowski). T aśm a jedw abna w paski zielone i czer
wone; sp rzączka srebrna, niellowana.
70X215 m/m. (Inw. Ł/a 194) M. N.
*105. Ł a d o w n i c a z k ap ą pozłocistą ornamentowaną niellem, z trzem a m edal jonam i z blachy złoconej i w y
tłaczanej. D o k o ła obram ienie, n aśladujące plecionkę.
75X220 m/m. (Inw. Ł/a 201) M. N.
21
*106. Ł a d o w n i c a z k ap ą sreb rn ą n iellow an ą o trzech rozetach z rubinkiem i tu rk u sik am i. M iędzy rozetami i po obu bokach ornam enty w ęzłow e, złotem nabijan e na czarnem tle.
58X210 m/m. (Inw. Ł/a 202) M. N.
*107. Ł a d o w n i c a z k ap ą sreb rn ą b lach m alow ą; pośród arm atu r niellow anych orzeł p olski z herbem Rola, po bokach ornam enty w ęzłow e w ósem kę.
80X220 m/m. (Inw. Ł/a 203) M. N.
*108. Ł a d o w n i c a z k ap ą sreb rn ą pozłocistą, rzeźbioną w k w iaty ; pośrodku b o g ata p a n o p lja z herbem Pa- p rzy ca w owalnem polu pod koroną szlach ecką.
70X220 m/m. (Inw. Ł/a 204) M. N.
*109. Ł a d o w n i c a srebrna, z ornam entem rzeźbionym ; pośrodku ro d zaj k artu sza o trzech kopułkach. Z u szk a
mi do taśm y i srebrnym łańcuszkiem . 105X200 m/m. (Inw. Ł/a 205) M. N.
110. K a p a o d ł a d o w n i c y bronzow a, złocona, po
dzielona na ośm pól, sp ajan y ch drutem ; n a polach środkow ych herby P o lski i Litw y, n a je d n e m z pól m niejszych herb K ościesza.
70X140 m/m. (Inw. Ł/a 195) M. N.
111. K a p a o d ł a d o w n i c y srebrna, szerokim sz la kiem arab esek liściastych ozdobiona; pośrodk u ry to w any herb Sas.
101X147 m/m. (Inw. Ł/a 196) M. N.
112. K a p a o d ł a d o w n i c y srebrna, skrom nie niel- lowana, z herbem Jelita.
68X147 m/m. (Inw. Ł/a 197) M. N.
113. K a p a o d ł a d o w n i c y srebrna, ry tow an a; w sze- rokiem obram ieniu z liści i kw iatów orzeł p o lsk i pod koroną, po bokach tarczy lite ra gotycka J.
90X148 m/m. (Inw. Ł/a 199) M. N.
"114. K a p a o d ł a d o w n i c y srebrna, złocona, niello- wana w splot arab esk ow y; pośrodku krzyż k aw alersk i ułożony z płytek karneolu; na ram ionach i pośrodku krzyża złotem inkrustow any napis „Pro Fide Rege et Lege“ ; po obu bokach krzyża owalne płytki karneo- lowe z postaciam i świętych, w złotej inkrustacji.
73X200 m/m. (Inw. Ł/a 200) M. N.
"115. K a p a o d ł a d o w n i c y srebrna, pozłocista i niel- lowana, lekko sklepiona. N a tle złocistem, rzeźbionem w koszykow ą plecionkę, owalny kartusz srebrny, niellowany, z rytow anem i panopljam i dokoła; po
środku tego k artu sza w czarno em aljowanem polu rytow ana i złocona postać św. Ja n a Nepomucena.
Obram ienie ca łe j kap y z niellow anego i rytowanego w m otywa roślinne szlaczka, ze złoconemi rozetami, które służyły za głów ki gwoździkom, utw ierdzającym kapę na sam ejże ładownicy.
70X215 m/m. (In.w Ł/a 355) M. N.
2 *
PRZYBORY JEŹDZIECKIE IKOSTJUMOWE
116. R z ą d na k o n i a , złożony z siedzenia (kulbaki), uzdy, w isiora z czerwonym włosiennym buriczukiem, napierśnika, pochew i strzemion. K ulbaka czerwona aksam itna, złotem haftowana, z takiemiż tebinkami, 0 dwóch łękach srebrnych, złoconych i rzeźbionych 1 o dwóch płetw ach również srebrnych i złoconych.
Uzda, w isior, pochw y (podogonie) i napierśnik, zło
żone ze srebrnych pozłacanych i rzeźbionych, szczel
nie na podszyciu z czerwonego saf jan u ułożonych sztu
czek. P rzy w isiorze ku la i półksiężyc; na półksię
życu znaczek złotnika ze splecionych liter P. M. Strze
miona ozdobnie modelowane, złocone, z rytowaniem
na czarnem tle. W odze czerw one, jedw ab n e, w po
przeczne, złotem p rze ty k an e p ask i.
(Inw. Ł/a 285) M. N.
117. R z ą d n a k o n i a , złożony z uzdy, napierśn ika, wi
sio ra i pochew. U zda z n agłów kiem ze srebrnych kó
łek, zw iązanych sposobem p an cerzo w y m ; naczółek i n ach rapn ik ze srebrn em i złocistem i tarczam i, ryto- w anem i i sadzonem i k am ien iam i; tak ież tarcze sa
dzone kam ieniam i zdobią n ap ie rśn ik i pochw y. Rze
m ienie w szystkie, całe szczelnie p o k ry te srebrnem i, zło- conemi i rzeźbionem i sztuczkam i.
(Inw. Ł/a 286) M. N.
118. R z ą d n a k o n i a z w ąsk ich rzem yków , okrytych szczelnie srebrnem i, złoconem i i rzeźbionem i sztucz
kam i, złożony z uzdy, n ach rap n iczk a z łańcuszkiem, n ap ierśn ik a i pochew. W szystk ie części ozdobione dużem i rzeźbionem i rozetam i.
(Inw. Ł/a 287) M. N.
119. R z ą d n a k o n i a , złożony z uzdy, napierśnika i pochew ze sztuczek w ąsk ich srebrnych, pozłocistych, szczelnie zw artych n a rzem ieniu. P rzy uździe nagłówek szeroki, zieloną m a te rją p o k ry ty i ozdobiony kratką sreb rn ą z czternastom a k am ien iam i (t. zw. flusami) różnego k o lo ru ; naczółek rów nież kam ieniam i ozdo
b io n y ; p rzy w isiorze p ółk sięży c z czerw oną gałką i b iałym w łosiennym buńczukiem . N a Napierśniku i pochw ach po je d n e j d u ż ej rzeźb ion ej rozecie, sa
dzonej kam ieniam i. W odze z taśm y zielon ej.
(Inw. Ł/a 288) M. N.
120. U z d a p o k ry ta bronzow em i, tłoczonenii ornam ental
nie b ra jc a rk a m i; p rz y n agłów ku w isio rk i i tarcza rytow ana z herbem S a s; pod naczółkiem zaw ieszona na łańcu szku gw iazda z p ółksiężycem ; n a nachrap-
25
niku herb S a s; wędzidło całozupełne, łamane, canki z tarczam i mosiężnemi, podbródek łańcuszkowy.
(Inw. Ł/a 289) M. N.
121. U z d a w schodnia (turecka), z czarnego rzemienia, ozdobiona rozetam i rzeźbionemi w kw iaty i w stążecz
k i; u naczółka p ły tk a srebrna, rzeźbiona, z arm aturą w obram ieniu z liści i siedm zielonych jedw abnych kutasów w srebrnych tulejkach. Boczne rzemienie i naczółek ozdobione 22 takiem iż kutasam i, u w isiora kutas n ajw iększy, a na srebrnej jego tulejce znaczek złotniczy turecki.
(Inw. Ł/a 290) M. N.
122. U z d a z czarnego rzemienia, n abijan ego srebrnemi guzikam i, w śród których k ilk a sztuczek rzeźbionych, pozłocistych. W isior o trójliściu srebrnym , rzeźbio
nym i pozłacanym . (Inw. Ł/a 291) M. N.
123. U z d a ozdobiona bogato srebrem złoconem; rzemie
nie pokryte szczelnie zwartemi sztuczkami, rzeźbione
mi i złoconemi. D u ża rzeźbiona osada na kitę, rzędy w isiorków sadzonych turkusikam i, duże rozety rzeź
bione i również dokoła turkusikam i sadzone, dwa boczne potrójne w isiadła i t. p. sk ład ają się na orna
m entację całości. Wodze aksamitne, wzorzyste, czer- wono-zielone, spięte gałką złoconą i zakończone k u tasikam i, ze srebrnem i ażurowo rzeźbionemi sprzącz
kami.
(Inw. Ł/a 355) M. N.
124. C z a p r a k z dw ojgiem olster, czerwony, aksam itny, skórą podszyty, c ały haftow any wypukło złotem i róż
nobarwnym jed w ab ie m ; ornament sk łada się z sy metrycznie skom binow anych arabesek roślinnych. Po- obu narożnikach czapraka, ja k niem niej na obu olstrach złotem haftow ane m askarony.
Długość 850 m/m, szerokość 1300 m/m. (Inw. Ł/a 294) M. N.
palm ety, rozety, arab esk i z roślinnych m otyw ów i t. p. sk ła d a ją się na ornam entację.
Szerokość największa u dołu, około 1800 m/m.
(Inw. Ł/a 295) M. N.
126. C z a p r a k z czerwonego su kn a a p lik a c ją biało-nie- b iesk ą ozdobiony; po bokach m onogram y z lite r J. P.
pod koroną szlachecką, u dołu orzeł polski.
Długość 1340 m/m, szerokość 1500 m/m. (Inw. Ł/a 293) M. N.
127. C z a p r a k zielony aksam itny, ozdobiony bogatym haftem złotym, na rogach, suto ornam entow anych, ja k b y m onogram y z liter J K, u jęte w palm ow e g a łęzie ; dokoła szlak, u gó ry i u dołu korona szlachecka.
Długość 910 m/m, szerokość u dołu 1480 m/m. (Inw. Ł/a 360) M. N.
128. P a r a s t r z e m i o n szerokich, w ygiętych, m iedzia
nych, rzeźbionych w k w iaty i złoconych.
(Inw. Ł/a 303) M. N.
129. P a r a s t r z e m i o n żelaznych, rzeźbionych i czę
ściowo p ozłacan ych ; ornam ent z liści w g o ty ck iej sty lizacji.
(Inw. Ł/a 302) M. N.
130. P a r a o s t r ó g żelaznych, floresow anych srebrem , z krótkiem i sz y jk am i; bodźce gw iaździste. P rzy na- piętkach sprzączki do rzemieni.
(Inw. Ł/a 304) M. N.
131. P a r a o s t r ó g złotem ornam entowanych z podgię- temi do góry szyjkam i. N apięcia zaw iaskow e z k la merkam i.
(Inw. Ł/a 305) M. N.
132—136. P i ę ć m u n s z t u k ó w : a) otw orzyste z śliw kam i i igrzyskiem , canki ozdobnie w ycięte, esow ate;
b) otw orzyste z podków ką opaczną, canki dłu gie eso-
27
wate, złotem ornam entow ane; c) całozupełne, bez przechybania, canki mosiężne, duże w form ie kół ze sprychami, podbródek z grubego łańcucha ; d) otworzyste z gałkam i, podków ką opaczną i ma- łem igrzyskiem ; e) otworzyste w gęsie sz y jk i z pod
kówką, łańcuszkiem i czworakiem igrzyskiem , canki esowe z dwom a poprzecznem i łańcuszkam i i prętem.
(Inw. Ł/a 307) M. N.
137. P a s s r e b r n y pozłocisty, złożony z 39 ogniw czyli sztuczek i zapony, na czerwonym aksam icie. Sztuczki podw ójnej form y: większe, po bokach w półkola w y
cięte, ozdobione pękiem szyszek, żołędzi i liści, w y
pukło rzeźbionych, sk ład ają się co dwie na okrągłe pola, w które wchodzą sztuczki m niejsze w formie płaskich guzików, dekorow anych rzeźbioną rozetką.
Zapona sk rzyn ko w ej formy, po bokach rytowana, ma na wierzchniem polu płaskorzeźbę z trzem a figuram i w architektonicznem obram ieniu; ję z y k u klam ry
rzeźbiony w k w iaty i owoce.
Długość 970 m/m, szerokość 40 (52) m/m. (Inw. Ł/a 330) M. N.
138. P a s s r e b r n y pozłacany tego sam ego typu i kształ
tu co numer poprzedni, o 44 ogniwach, na skórze ob
szytej zieloną taśm ą i frędzlami. N a zaponie z dwoma turkusam i w kasztach rzeźbione figurki w niszach (mężczyzna i k o b ieta); na języku rzeźbiona głów ka w ornam entalnem obramieniu.
Długość 880 (970) m/m, szerokość 35 (60) m/m. (Inw. Ł/a 331) M. N.
139. P a s b r o n z o w y , pozłacany, o 37 ogniwach tego samego typu i kształtu, co nr. 137 i 138, ale o ogni
wach w iększych rozm iarów z ozdobami lanemi. Na zaponie p ły tk a srebrzona, na n iej głów ka aniołka. Ję zyk u k lam ry p rze jrz y sto wycinany.
Długość 950 m/m, szerokość 56 m/m. Podbicie nowe.
(Inw. Ł/a 332) M. N.
140. P a s b r o n z o w y, p ozłacan y tego sam ego ty p u ja k pod 1. 137—139, o 35 ogniw ach blaszanych, rytowa- nych. Zapona w iększa z p ły tk ą w k ratk i w ycinaną, ję z y k u zapony p rzejrzy sto w ycinany.
Długość 1090 m/m, szerokość 50 m/m. (Inw. Ł/a 333) M. N.
141. P a s b r o n z o w y, p ozłacan y tego sam ego typu, co nr. 137-140, o 35 ogniwach blaszan ych rytow anych. Za
pona rytow ana z języ k iem rzeźbionym a jo u r ja k pod nr. 139.
Długość 980 m/m, szerokość 54 m/m. (Inw. Ł/a 334) M. N.
142. P a s srebrny pstro-złocisty, złożony z 12 ogniw i z a pony; sztuczki prostokątne rzeźbione w k w iaty a jo u r na tle z blachy pozłocistej, ozdobione pośrodku skrzy- dlatem i główkam i pozłocistem i. W m iejscu sp o je n ia ogniw prostokątnych, poprzeczne ogniw ka listew k o we rzeźbione w liście i k w iaty p rzed zielają ogniw ko od ogniwTka. Zapona o k rągła ze sk rzydlatą głową, rzeź
bioną a jour. Na zaponie i ogniw kach znaczki złot
nicze.
Długość 795 na/m, szerokość 40 m/m. (Inw. Ł/a 335) M. N.
143. P a s e k srebrny o 9 ogniw kach rzeźbionych i złoco
nych i o 8 sztuczkach pancerzow ych (t. j. sp ajan y ch z kółek). Sztuczki odlewane, złocone form y podłużnych tabliczek, ozdobione tw arzam i kobiecem i w k artu szach i kw iatam i; zapona odlew ana a jo u r z podkładem srebrnym .
Długość 995 m/m, szerokość 20 m/m. (Inw. Ł/a 336) M. N.
144. P a s pozłacany ze sreb ra n isk iej próby o 10 p ro sto kątnych ogniwach lanych, na których p o w tarzają się sceny mitologiczne Akteon, D afne, F eb u s; jedn o ze
wnętrzne tw orzy zaponę, drugie zakończone sp rzącz
ką. N a ogniwie zaponowem starzec sk rzydlaty, obok niego wół leżący.
Długość 880 m/m, szerokość 34 m/m. (Inw. Ł/a 337) M. N.
29
145. P a s e k bronzow y srebrzony, z karbow anych zawias- kowych ogniw ek z dolutowanem i kuleczkam i; zapona w formie w ysokiego stożkowego guza, złożonego z sześciu obręczy, obwiedzionych okrągłem i kulecz
kami, z w iększym guziczkiem na szczycie.
Długość 885 m/m, szerokość 21 m/m. (Inw. Ł/a 338) M. N.
146. P a s e k ze sreb ra n iskiej próby, częściowo złocony, o 12 ogniwach prostokątnych, lanych i cyzelowanych,
gru bej roboty z płaskorzeźbą głow y św. Jan a w k a r
tuszu, podtrzym yw anym przez dwa aniołki. N a za- ponie o k rąg łej św. Jan E w angelista z orłem.
Długość 850 m/m, (Inw. Ł/a 339) M. N.
147. P a s e k srebrn y z ogniwek srebrzonych, sześciobocz- nych i prostokątnych, ozdobnie w ycinanych i w ytła
czanych w blasze m iedzianej, spojonych kółkami. Za
pona podłużna i kabłączek do uw ieszania puginału lub tobołka.
Długość 1075 m/m. (Inw. Ł/a 340) M. N.
148. P a s k i do szabli rzemykowe, czarne, nabijane srebr- nemi, złoconemi rozetkam i; przy zapięciu i pendentach sztuczki podłużne srebrne, pozłacane, ozdobione ryto- wanemi ptaszkam i.
(Inw. Ł/a 341) M. N.
149. P a s k i do szabli z ogniwek czworobocznych bron- zowych, złoconych, z rozetkam i; przy zapięciu i pen
dentach rozety w iększe okrągłe.
(Inw. Ł/a 342) M. N.
*150. Z a p o n a d o p a s a m yśliw skiego bronzowa, po
srebrzana, z rzeźbionym i złoconym szlakiem z liści dębowych i żołędzi. N a środku monogram złocisty z liter F. A. R. (Fridericus Augustus Rex) — po obu bokach m onogram u dw a leżące jelenie, rzeźbione i zło
cone.
Szerokość 140 m/m, wysokość 80 m/m. (Inw. Ł/a 347) M. N.
*151. Z a p o n a d o p a s a srebrna, filigran ow ej ro b o ty ; na złocitem tle ornam ent sreb rn y filigran ow y na trzy pola podzielony; w średniem n ajw iększem p olu cyfra spleciona S. A. R. (Stanislaus A ugustus R ex) pod ko
roną królew ską.
Szerokość 130 m/m, wysokość 57 m/m. (Inw. Ł/a 548) M. N.
GODŁA I ODZNAKI
152. C h o r ą g i e w z czerw onego adam aszku, białym jedw abnym szlakiem obw iedziona, z dwom a długiem i języ k am i ; po je d n e j stronie orzeł p olski z b ia łe j m aterji z herbem saskim pośrodku, po d ru g ie j stronie baranek ukoronow any z chorągiew ką (Agnus D ei).
Długość 2560 m/m, szerokość 1220 m/m.
(Inw. Ł/a 231) M. N.
153. B u ł a w a pozłocista z gałk ą form y gruszki, w 12 po
dłużnych pól podzielona, w kw iaty i k arpie łu ski ry- tow ana; trzon zakończony rączką spiralnie p rążk o
w aną; na guzie herb Lubicz i litery S. Z. (później do
dane) .
Długość 500 m/m. (Inw. Ł/a 254) M. N.
154. B u ł a w a pozłocista z gałk ą podłużną, w zdłuż żłob
kam i i pręgam i podzielona, ornam entow ana w liście i taśm y; na wierzchu herb R o gala (dodany później).
Trzonek tak samo ornam entow any, z rączką i p o d w ó j
nym guzem.
Długość 630 m/m. (Inw. Ł/a 253) M. N.
*155. B u z d y g a n srebrny pozłocisty, z gruszką o sześciu piórach, bogato w kw iaty i liście rzeźbionych i niel- low anych; trzon srebrny złocony, u gruszki i u rę k o jeści w sków ki rzeźbione i niellow ane u jęty , żłobko
wany, a w żłobkach ja k b y sznureczkam i w yłożony, z rękojeścią gładką, niellow aną w arabeski.
Długość 660 m/m. (Inw. Ł/a 266) M. N.
156. B u z d y g a n z gruszką o ośmiu piórach stalowych, ozdobioną rzniętym ornamentem z kw iatów i smoków, z herbem Bończa (później dodanym) u góry. Trzonek kręcony i drutem opleciony z kółkiem do uw ieszania.
Długość 540 m/m. Robota nowsza. (Inw. Ł/a 270) M. N.
*f157. B u z d y g a n srebrn y pstro-złocisty, rytow any w or- nam enta roślinne, z gruszką o sześciu piórach tró jk ąt
nych; trzon drew niany nowy; osada i dolna sków ka czyli ręk ojeść pstro- złociste, tak samo ja k gruszka ornam entow ane; na guziku rękojeści herb Jastrzębiec
(dodany później).
Długość 710 m/m. (Inw. Ł/a 274) M. N.
*158. B u z d y g a n pozłocisty z gruszką o siedm iu piórach, z rytow anem i ornamentami na gruszce i trzonku ośmiobocznym, z ujęciem gładkiem .
Długość 650 m/m. (Inw. Ł/a 275) M. N.
159. B u z d y g a n pozłocisty z gruszką o sześciu piórach, rytow anych w liście i kw iaty, z herbem Ogiński (pó
źniej dodanym), p ok ryty jaszczurem z gładką złoconą rączką i kółkiem .
Długość 540 m/m. Robota nowsza. (Inw. Ł/a 282) M. N.
160. B u z d y g a n połow y żelazny (t. z w. Streithammer albo Reiterham m er) z gruszką o siedmiu piórach, rączką żelazną rzeźbioną w plecionkę i festony liści.
Długość 620 m/m. (Inw. Ł/a 265) M. N.
161. B u z d y g a n żelazny j. w. z gruszką o sześciu pió
rach, każde pióro z trzem a okienkami. Trzonek żelazny czterem a pierścieniam i obwiedziony, z których jeden w gw iazdę w y cięty ; z kółkiem do zawieszania.
Długość 510 m/m. (Inw. Ł/a 277) M. N.
31
Y A R I A
162. R y n g r a f miedziany, złocony i rytow an y; dokoła szlak z liści, pośrodku w okrągłem polu M atka B oska w aureoli płom ienistej z dziecięciem Jezus, m alow ana olejno.
Wysokość 175 m/m. (Inw. Ł/a 319) M. N.
163. R y n g r a f m iedziany, w ogniu pozłacany, lekko wy
pukły, w kształcie serca; po stronie w ypu kłej M atka Boska, olejno malowana, dokoła rytowane arm atury.
Wysokość 165 m/m. (Inw. Ł/a 320) M. N.
164. R y n g r a f miedziany, wypukły, w kształcie serca;
po stronie w ypukłej M atka Boska m alowana olejno, otoczona dokoła rytowana arm aturą; nad obrazem przybity krzyż kaw alerski z symbolem O patrzności pośrodku. Na stronie odwrotnej, w klęsłej obraz olejn y C hrystusa na krzyżu z M atką Boską u stóp jego.
Wysokość 210 m/m. (Inw. Ł/a 321) M. N.
*165. K o ł c z a n skórzany, pokryty niebieskim aksamitem, ozdobiony drucikowym srebrnym haftem w kwiaty i liście. Na dwóch najw iększych kwiatach po jednym turkusiku. H aft w ykonany na cienkiej błonce i na
stępnie na aksam icie aplikow any.
Wysokość 520 m/m. (Inw. Ł/a 327) M. N.
166. S z a b e l t a s z a form y tarczy heraldycznej, pokryta niebieskiem suknem, obram iona galonem z dużą gw iazdą promienistą z pozłocistego bronzu pośrodku.
W gwieździe okrągłe pole niebiesko em aljow ane, po
przecznie złocisto prążkowane z monogramem A. R.
(Augustus Rex) pod koroną królew ską; pod mono
gramem dwie skrzyżowane szable rzeźbione i złocone, przepasane wieńcem z zielonej em alji. Podszycie i k a leta z zielonego safjanu.
Wysokość 270 m/m. (Inw. Ł/a 324) M. N.
33
167. E g r e t a c z y l i s z k o f j a do k ity ogłówka, sreb r
na, pozłocista, w roślinne arab esk i rytow ana, sześciu kam ieniam i w ysadzana, z których środkow y złotem inkrustow any.
Wysokość bez zatyczki 100 m/m. (Inw. Ł/a 308) M. N.
168. S z t u c i e c m yśliw ski w pochwie bronzow ej, Oku
te j w żelazo p rze jrzy ście wycinane, złożony z szero
kiego tasaka, noża, dw ojga w idełek i szpikulca z rącz
kam i z rogu. P rzy rączce tasak a po je d n e j stronie Orzeł, po d ru g iej Pogoń, w ycinane w żelazie (jako późniejszy dodatek, usunięto).
(Inw. Ł/a 316) M. N.
169. S z t u c i e c m ały w pochwie sk órzan ej w bronzowem okuciu, złożony z noża, w idełek z rączkam i kościa- nemi, opraw nem i w bronz rytow any w arabeski. Na główni noża data 1681, przedzielona herbem Jastrzę
biec na dwie połow y.
Długość całości 255 m/m. Uwaga: Jeden nożyk z innego garnituru, napis i herb na nożyku później dodane? (Inw. Ł/a 317) M. N.
170. N ó ż m y ś l i w s k i z ręko jeścią z czarnego drzewa, żłobkowaną i w srebro opraw ną; brzeszczot szpiczasty, obosieczny, z obu stron ozdobiony trawionemi sce
nami łowieckiem i. Pochwa z czarnej skóry.
Długość 370 m/m. (Inw. Ł/a 318) M. N.