Maria Cybulska
"Niektóre aspekty wszczynania
postępowania przygotowawczego",
Stanisław Żmudziński, "Problemy
Kryminalistyki", 1964, nr VII-X :
[recenzja]
Palestra 9/2(86), 70
1965
70 Prz«0t4d p ra śy p ra ta n in eti N r 2 (88)
być u sta n o w io n a w to k u p o stęp o w an ia, niezw łocznie po pow zięciu w iadom ości 0 is tn ie n iu je d n e j z p rz e sła n e k p rze w id zia n y ch w a rt. 79 § 1 k.p.k., ta k aby ob ro ń ca m ógł w ziąć u dział w ty c h czynnościach, w k tó ry c h je s t to dopuszczalne.
P o g ląd y n a pow yższy te m a t n ie są je d n a k b y n a jm n ie j jed n o lite. W edług cy to w an y ch ju ż orzeczeń S ąd u N ajw yższego obrońca p o w in ie n uczestniczyć w e w szy stk ich sta d ia c h p o stę p o w an ia sądow ego, z czego m o żn a w y sn u ć w niosek, że u d ział o b rońcy n iezbędnego konieczny je s t ta k ż e p rz y czynnościach p rze w id zia n y ch w a rt. 244 § 1 k.p.k. B ra k je d n a k ja sn eg o ro zstrz y g n ięc ia k w estii, czy udział obrońcy niezbędnego k onieczny je st w ty c h w szy stk ich czynnościach, do któ ry ch obrońca zo stał dopuszczony raz em z p odejrzanym . P o w sta je ró w n ież zagadnienie, czy o rg an p ro w ad zący p o stę p o w an ie przygotow aw cze — w ra z ie dopuszczenia p odejrzanego do u d ziału w czynnościach p rzew id zian y ch w a r t. 242 k.p.k. — m usi rów n ież dopuścić do u d z ia łu w ty c h czynnościach jego obrońcę, a jeżeli ta k , to czy u d ział o b rcń c y obow iązkow ego, k tć ry pom y ślan y je s t ja k o w y ró w n a n ie b r a ków oskarżonego do sam o d zieln ej obrony, je s t w ty c h czynnościach konieczny. R óżnorodność poglądów n a za g ad n ien ie o b ro n y obow iązkow ej w postępow aniu przygotow aw czym n ie sp rz y ja p raw id ło w e m u sto so w a n iu p rz e p isu a rt. 89 § 2 k.p.k. A u to r p o stu lu je u je d n o lic en ie p r a k ty k i w ty m zak resie, je s t to bow iem w a ru n e k re a liz a c ji p ra w a do obrony z a g w aran to w a n eg o o sk a rż o n em u przez K onstytucję.
W n u m e rz e V II—X (1964) dw um iesięcznika „P ro b lem y K ry m in a lis ty k i” p o św ięco nym X X -le ciu MO, z n a jd u je m y a rty k u ł S ta n isła w a Ż m u d z i ń s k i e g o pt.:
N iektóre aspekty w szczynania postępowania przygotowawczego
X X -le cie M ilicji O byw atelskiej sta n o w i — pisze a u to r — o k az ję do p rze g ląd u 1 o b ra c h u n k u bogatego d o ro b k u MO. O bok je d n a k w ielk ich osiągnięć, k tó re a u to r lo ja ln ie p o d k reśla , is tn ie ją ta k ż e z ja w isk a niepo żąd an e, a je d n y m z n ic h je st n ie p raw id ło w e w szczynanie p o stę p o w an ia przygotow aw czego.
S ta ty s ty k a w y k azu je, że blisko 17% dochodzeń i śledztw p ro w a d zo n a je s t po to, ab y je w k ońcu um orzyć. S p ra w y te m ożna podzielić n a tr z y g ru p y . P ierw sza (w y b ija ją c a się n a czoło) — to sp ra w y o p rze stę p stw a drogow e, k tó re w w ysokim p ro cen cie są u m a rz an e , d ru g a — to sp ra w y ch u lig ań sk ie, w reszcie trz e c ią g ru p ę sta n o w ią sp ra w y o za b ó r m ie n ia społecznego. A u to r, z a strz e g a ją c się, że je st p rz e ciw ny „sztucznem u” ta m o w a n iu w zro stu decyzji o odm ow ie ścigania, po d k reśla, że aczkolw iek zjaw isk o u m a rz a n ia p o stę p o w an ia je st czym ś n o rm a ln y m w p rz e biegu p o stę p o w an ia karn eg o , to je d n a k n iep o k o jące je st za ch w ia n ie p ro p o rc ji m ię dzy decy zjam i o w szczęciu p o stę p o w a n ia a decy zjam i o . odm ow ie ścigania. A u to r sięga do przyczyn, k tó re s ta n te n p o w o d u ją i su g e ru je tu szereg śro d k ó w z a ra d czych. M iędzy in n y m i p ro p o n u je sp raw d za n ie p rze d w szczęciem p o stę p o w an ia p rz y gotow aw czego, czy p rze stęp stw o w ogóle m ia ło m iejsce, n ie k aż d e bow iem zd arzen ie zgłaszane o rg an o m MO lu b p ro k u ra tu rz e m usi być prze stęp stw em , ja k rów nież nie każde sygnalizow ane ty m o rg an o m zdarzen ie, co do k tó reg o is tn ie ją dom ysły, że isto tn ie m oże być p rze stęp stw em , w y m ag a n aty ch m iasto w e g o w szczy n an ia p o stę p o w an ia przygotow aw czego bez u zy sk an ia dodatk o w y ch d an y ch , k tó re by to p o d e j