POPIS ROCZNY
Z N A U K D A W A N Y C H W S Z K O Ł A C H C H E Ł M S K I C H
X X . SC H O LA R U M P IA R U M
O D P R A W I O N Y X X ^ A""-
W Miesiącu Lipcu w Roku 1,785. 1 r
m
r f i
%
i M f t K ’ y \\\ A ^ M
j H - - # # 1 Y ą ą x
- u P O r
( f U ^
*» ■ •; » ! l - -1
$%> - i1 e-a \ h
w L U B L I N I E
5*&
w Drukarni J. Ii. Mci u XX. Trynitarzów.
\
K L A S S A I.
N A U K A C H R Z Ę Ś C I A N S K A dla Obiiletnicłi.
Po wyłożeni u Artykułów Wiary Chrzęśtiańskiey , dawana była V * czniom tey Klajsy Historya S. starego testamentu :
O ftworzeniu świata i Człowieka.
O grzechu pierwfzego Człowieka i karze onego.
O Potopie. O Abrahamie i innych Patryarchach.
O Niewoli Egypfkiey. O Podróży Izraelitów na pufzczy i o Prawie pifanym.
O Przymierzu Bolkim z Izraelitami i o balwochwalftwie.
O panowaniu Saula, Dawida, Salomona.
O podziale Króleftwa po śmierci Salomona.
O niewoli Babilonfkiey; i w y y śc iu z niey Żydów - %
M O R A L N A N A U K A dla pierwszoletnich.
O powinnościach dzieci ku Rodzicom.
Co poznaiemy przez naukę moralną ? Iakie potrzeby maią dzieci ?
W czym się nieobeydą bez p o m o c y ? Co sie im należy od Rodziców ? Co Rodzicom fwoim pow inny dzieci ?
lak czynią i fprawuią się dzieci polłulżne, fzanuiące i za
wdzięczające fw ym Rodzicom?
W ypisy, do tey nauki iv iezyku łacińskim.
Qui nobis efse carifsimi debent?
Exem plum amoris erga Parentes in Coriolano.
Quj nobis audiendi funt ?
Suntue omnia facienda quae a Parentibus imperantur?
Quem frudtum percipiunt, qui Parentes colunt ?
A s Exem -
Exempluffl ejufdem rei in Telecro Spartano, in quodam ado- lefcente, & in u n o e tribus Regis Cimerioruiai łiliis.
Quidnam beneficio provocati facere debemus ?
Exetnplum grati animi in iEnea Sc A iexan d ro rnagno.
Debentne Adolefcentes rnajores natu yereri ?
Quid c a y e n t Lacedwmtmiorurn leges de cultu fenioribus debito.
dla drugoletnich.
O powinnościach wzaiemmjch Ucznia i Nauczyciela ; Sługi i Pana.
C z y ie mieyfce i w czem zaftępuią Nauczyciele ?
Czego potrzebuie Uczeń od Nauczyciela? a czego Nauczyciel od U cznia?
Co się Uczniowi należy od N auożyciela, a co ierau powi
nien Uczeń; i iak się fprawuie Uczeń pełniący powin
ność ?
Czego Sługa potrzebuie od Pana? a czego Pan od Sługi ? Co się Słudze należy od Pana, i co iemu powinien Sługa?
Przez co złą fprawę od dobrey rozeznać można ? Wypisy do tey nauki w lezyku łacińskim.
A dolefcentes ąment Prasceptores fuos,
Adolefcentes debcnt rraepeptoreg fuos yenerań &c efse illis grati. j£xemplum ejufdein rei in Pythagora, iEfchine , A lexan d ro & Marco Aurelio.
In difcendis & cognofcendis rebus quae yitia yitanda?
Librorum bonorum lećłio pernecefsaria.
Docenti debet efse propositum ut prodefse difcenti ut profice- re yelit.
Modus traćtandi ingenia Adolefcentium.
Adhibenda eft praecipua cura Parentibus, in eligendisMagiftris- Pueri ftatim falubriter inftituendi, &r a yitiis arcendi.
Plurimum prodeft pueris animutn fubinde relaxare.
Servi pro domino clementi parati funt mortem oppetere.^
N on multum laudis eft ei non nocere cui debemus prodefse.
A dyerfus infimos juftitia fervanda, leryifque moderate im- perandum.
G R A M -
G R A M M A T Y K A
dla pierwszolefnich.
O wymawianiu Łaciny na wzór Polszczyzny.
Czem Się ludzie różnią od zwierząt ?
Iloraka ieft mowa ? C z y iednaka ieft u w fzyftkich zrozumia
łość mowy? co za pomoc na to ? Co ieft i iloraka Gram m atyka?
W czem ieft podobna łacina polfzczyznie ?
Znam iona pifarlkie które f ą ! pofpolite dwu tym ięzykorh, które fzczególne, na co się pifzą?
Które fą prawidła dobrego w ym aw iania?
O czeiciach Mowy f Parłeś Orationis.')
Po rozbiorze tak polfkiey iako łacińfkiey m ow y na ośm czę
ś c i; pokażą w przykładach też ośm części m o w y , tu
dzież uwagi nad każdą wfzczególności powiedzą.
O przijpadkoicaniu Imion. ('Dcclinatio.)
Co ieft Przypadkowanie Imion. Wiele ieft form tak pol- ftcich iako łacińlkich; i iak się podług tych form imiona pollkie i łacińlkie przypadkuią ?
O czafowaniu stów. QConjugatio.')
Ile ieft form czafowania n a fto w a pollkie i łacińlkie?
Powiedzieć czafowanie ftowa posiłkowego po pollku i po ła
cinie bydź efse.
Powiedzieć poiedynczo każdą formę pollką i łacińlką.
O fkładni. (JConstructio.) Co ieft Ikładnia i ilo raka?
Ilorakie ieft fzykowanie w y razów w m o w ie? przykłady.
W fzykowaniu grammatycznym iakimporządkiem idą w yrazy?
M ięd zy któremi częściami m ow y i w czem zachodzi zgoda?
C z y , i które części m o w y rządzą drugiemi?
dla
dla drugoletnich.
O Rodzalach Imion pol/kich i lacinfkich.
Które fą cechy na poznanie imion polskich rodzaiów ? Po których cechach poznaiemy jakiego fą rodzaiu rzeezo-
wniki żyw otne tak polfkie iako łacińfkie ? (substantiua animata.')
Które cechy na poznanie rodzaiów rzeczowników n ie ż y w o tnych tak polfkich iako łacińfkich? ( substaniiua inammata.'}
Przymiotniki ^adjeffiiua') polfkie ile maią zakończeń, iaka ieft reguła na ich rodzaie? £ genera ')
Którego fą rodzaiu przymiotniki łacińfkie, iaka między temi a polfkiemi zachodzi różnica?
Zaim ki, Głolki i inne w y ra z y za imie wzięte , którego fą rodzaiu ?
0 Jłopniowaniu polskim i łacińjkim. £’ Cómparafio.J
Ilorakie ieft ftopniowanie przymiotników w poifzczyznie i w łacinie, i ile ieft znacznieyfzych ftopniów ?
lak się ftopniuią przymiotniki polfkie i łacińfkie ?
Co fą, i które przedniey fzepdftaći czyli figury grammatyczne?
O przijpaćikowaniii poljkim i łacińskim.
la k się dzieli przypadkówanie polfkie ?
Powiedzą uwagi nad każdą formą przypadkowania polfkiego 1 łacińfkie go.
O czasowaniu polskim i łacińskim.
Co wiedzieć mamy w powfzechności o formach czafowania polfkiego, i iakie fą uwagi nad każdą formą ?
Czafowanie łacińfkie w czem ieft p o d o b n e poifzczyznie, któ
re w nim cz a fy uważać należy, i iak się czafuią niektó
re łacińfkie słowa nieforemne? <'Irregulafiań) O Pisowni polskiey i łaciński ey £ Odogcaphia.') Które fą prawidła pifowni p o lf k i e y , a które łacińfkiey?
I Ę Z Y K
i ę Z T K Ł A C I Ń S K I .
Fierwszotetni powiedzą z pamięci i na ięz y k o y c z y f t y z a k a zaniem prawideł grammatyeztiyeh przełożą :
i . Bayki Fedro, najtypuiące — Łupus Cl Agiius ~* R antę Segem petentes. — Canis per fluvium cąrnem Ferens. — Ranse ad folem. •— Rana rupta. — Muli & latrones. — Yiato- res & Latro. — Canis & Lupus. —* Yulpes & Dr a co. ■—<
Lepores vitre pertaesi. — Muftelia & mures,
a. Niektóre wyiemki z Cycerona i Seneki: lmprobi hominis eft men dacio fallere. — In vitio eftąui non obsiłłit si poteft injuri*. — Inhumanum verbum eft ultio.— Non quam diu fed quatn bene vixeris refert.
Drugoletni powiedzą z pamięci, i z okazaniem wfzelkich pra
wideł gramm atycznych na ięzyk o y c z y fty tłumaczyć będą :
1 . Bayki Fedra najłepuiące : iEfopus & petulans. — Socratis dictum. — Pavo ad Junonem. —. Naufragium Simonis. —<
Homo & Asinus.
2. Z Korneliusza Nepoja : Y itas Themiftoclis. —< Ariftidis. —.
Cimonis. — Cononis.
3- Lifty Cycerona: ad Lentulum. —■ ad Curionem. *— ad Cm
ii um. * - ad Philippum Proconfulem Ciliciae. — ad Aiie- num Pioconfulem Grmcim. •—< ad Paulum Confulem desi- gnatum. — ad Tironem.
J £ 0 G R A F I A
d la o b u l e t n i c h .
lalde fą granice, długość i fzerokość E u rop y, A z v i , A f r y ki i A m eryki ?
Yv każdey części świata które fą znacznieyfze pańftwa, miafta ftołeczne, i znakomitsze miafta portowe ?
Które fą w y fp y , p ó łw yfp y, międzymorza, przylądki, g ó ry , morza, odnogi i cieśniny m orfk ie, tudzież znakomft tize rgeki w jkaźdey części świata ?
A R Y i m -
A R Y T M E T Y K A .
Pieric/szoletni przez rozmaite p rzykłady wprawiani b yli w Do
dawanie, Odeymowańie, Mnożenie, i Dzielenie liczb tak Leden iako różny gatunek znaczących. Dla łatwiey- fzego iefzcze rozwiązania zadań rozmaitego rodzaiu , poprzedziła wiadomość o wagach i miarach.
D ni gol et ni odpowiedzą na zapytania tyczące się liczb ułom- k o w y ch , to ieft; co sie ma rozumieć przez liczbę łama
na? Z iakich się części ikłada? Co każda wfzczegolno- ści oznacza? lak poznać który ułomek ieft w iękłzy , a k tó ry m nieyfzy ? Wielorakie fą ułomki ? lak się fpro- wadzaią ułomki do Jednakowego' mianownika? lak się ułomki dodaią? odeym uią? m n o ż ą ? d z ie lą ?
Początki Miernictwa.4
Cq do rozmiaru prostokątów.,
Co liniia proftopadła? Co proftofcąt? Co kw ad rat? Co pole i ego ? Co obwod kwadratu?
lak znaieść pole proftokąta lub kwadratu?
lakie fą miary liuiiowe, i czym się różnią od nich kwadra
towe ?
Zadania w przykładach na znalezienie pola, długości, łzero- kości proftokąta, gdy z trzech rzeczonych ilości dwie
dane. będą.
Co do figur pełnych albo brył.
C o ieft fześcian? Co fześcian proftokątny? Co podftawa? Co wyfokość fześcian u ?
la k znaieść pełność ,, w y fo k o ść, powierzchnią ścian wfzyft- kich iakiego; fżeścianu? Zadania..
C W I c Z E N I A D O M O W E .
Na Ćwiczenia domowe dawane b y ły przykłady A ry tm e ty czne. Tłomaczenia ięzyka łacinfkiego na o y c z y fty : a
po wprawieniu się w takowe przekładanie , z oyczyfte- go ięzyka na łacińłki tłumaczyli moralne kawałki z.
autorow
autorów K fafsyczn ych wyTęte, z zaftanowSeniem się nad przednieyfzemi mówienia fpofobami , i przyftofo-
^ waniem uwag grammatycznych.
Naojiatek formowane tak w domu iako w Fzkole przez sie
bie charaktery, uczniowie tey klafsy pokażą,
^ = 2 — . ^
N A U K I N A U C Z J C I E L A E A T E M A T J K l
W K L A S S I E II.
J E O M E T R Y A,
Wiadomości o Unitach prostych, o kole i kątach.
Z iakiey pobudki udano się do uftanowienia pewney długo
ści cz y li miary, do któreyby wfzelkie mne długości niewiadome ftolowane b y ły ?
Długość wfzelka w yraża się przez liniie, a tych dwóch oko- 10 lednego punktu nachylenie tworzy kąt i obwód koła, O podziale kola , kątach proftych , oftrych , roztwartych ,
przyległych. J *
Twierdzenie. Summa dwóch kątów przyległych równa się dwóm kątom proftym, a w wierzchołku przeciwległe fą
O przystosowaniu Troykątow z przystosowaniem do rozwiązania zagadnień.
Twierdzenie. Dwa T ro y k ą ty mogą przystać do siebie , w któ>
ly c h lą dwa boki równe, i kąty między niemi zawarte równe. \Vyiiczenie infzych przypadków, i
Twierdzenie. W Trcykącie kąt ze w n ętrz n y, w ięk fzy od we
wnętrznego naprzeciw leżącego. W Troykącie kąt prze
c iw n y bokowi więkfzemu, w iękfzy ieft od kąta przeci
wnego bokowi mnieyfzemu.
Twierdzenie Od srzodka iinii proftey w yprow adziw fzy pro
stopadłą, każdy punkt na niey będący ieft równoodległy od obudwóch icy końców. Zagadnienia tyczące sie linii g i ostopadlych, i wykreślenia Troykątow.
f i O Limiach
0 Lidiach Równoodległych i Równoległobokach.
Wyłożenie kątów iednoftronnych, wewnętrznych, na prze
mian.
Twierdzenie. W każdym Równoległoboku, boki i kąty przeci
wne fą równe. Wnioski. Zagadnienia względem wykreślenia Kwadratu, Proflokata i t. d.
O Kątach w Figurach projlokreślnych.
Twierdzenie. Kąt zewnętrzny T royk ąta ró w n y ieft dwóm w e
wnętrznym przeciwnym. W każdym Troykącie fum- ma trzech Kątów równa się dwóm proftym.
Twierdz: W każdey figurze proftokreślney K ą ty wewnętrzne w ażą dwa razy tyle Kątów proftych, ile ieft boków od-
iąw fz y liczbę 4. a zewnętrzne cztery kąty profte.
O Równoległobokach i Troykątach równych co do powierzchni, 1 zamienieniu F ig u r na Troykąt, lub Projiokąt.
Twier. Dwa Równolegfoboki maiące wfpólną podftawę i w y ło kość fą równe, Infze zdarzenia.
Twier. T ro y k ą t maiący tęż famę podftawę i w yfokość co Ró- wnoległobok , ieft połową iego. Zagadnienia względem zamiany fig u r na projiokąt lub Troykąt.
Twier. leżeii w Równoiegłoboku poprowadzimy przekątną, a przez punkt iey liniie równoodległe do boków; dwa proftokąty przez nie zrobione będą równe.
O podniesieniu liczb do Kwadratu, i wyciągniemu pierwiajiku Kwadratowego.
Co n a zyw am y Kwadratem liczebnym? lak się podnosi liczba do Kwadratu fpófobem rozbiorowym, i Jkróeónym ? laki ieft fpofób wyciągbienia pierwiaftku Kwadratowego przez
rozbiór i fkrócenie tak w liczbach całk o w ityc h iak ułom kow yeh ?
O dodawaniu i odeymowaniu Kwadratów.
Twier. Kwadrat z przeciwproftokatney T roykąta proftoką- tnego, ieft rów n y dwóm Kwadratom z boków-
Twier.
Tuner. W T roykącie rozwartokątnym Kwadrat boku prze
ciwnego Kątowi roztwartemu w iękfzy, a Kątowi oftre- mu m n ieyfzy od dwóch Kwadratów z boków.
O Liniiachjiycznych z Kołem i o Kątach przy okręgu lub za okręgiem Koła będących..
Twier. Proftopadła ciągniona od śrzodka cięciwy przechodzi przez śrzodek Koła II. Liniia proftopadła od śrzodka Koła fpufzczona na cięciwę przypada na iey śrzodek.
III. Liniia profta prowadzona od śrzodka Koła do cięci
w y śrzodka ieft do niey proftopadła. Zagadnienia wzglę
dem; narysowania Koła , i kreślenia Jiycznych.
Twier. Kąt w śrzodku Koła , dwa razy ieft w iękfzy od Kąta przy okręgu, na iednym wfpieraiącego się łuku.
Twier. Summa K ątów w odcinkach na przemian równa się dwóm Kątom proftym. Kąt odcinka równa się Kątowi w odcinku na przemian. Zagadnienia.
O proporcyi. i podobieńjłwie Figur.
Co ieft.ftofanek , co proporcya, iakie iey włafności ?
Twier. Ile razy bok ia kiego T roykąta przedłużemy, i przez przedłużenia końce pociągniemy liniie rów n oodległe, tyle razy i boki drugie przedłużone będą.
Twier. Dwa T r o y k ą ty równokątne maią proporcyonalne bo
ki przeciwne. Kątom równym. A gdy boki około Kątów równych proporcyonalne: T ro y k ą ty będą równokątne.
Twier. Dwie figury podobne po podzieleniu ich na T r o y k ą ty , zachowa lą odpuwiadaiącyeh T ro y k ątó w podobieńftwo.
Zagadnienia względem odrysowama higur podobnych, i zna*
lezienia linii proporcyonalnych.
O Stofunkach powierzchni figu r podobnych.
Twier. G d y cztery liniie fą w proporcyi proftokąt ze IKray- nych rów ny proftokątowi ze śrzednieh. Wnioski..
Twier. Dwie cięciw y przecinające s i e w Kole* fą w ftofńnku odwrotnym. Dwie liniie przecinające Koło fą w 'ftofńnku odwrotnym części ich za Kołem.
Ba Twier.
Twier. Stofunek dwóch proftokątów fkłada się ze ftofunka boków. Powierzchnie Kwadratów fą w ftofunku dwu- m nożnym .
Twier. Proflokąty podobne maią się do siebie iak Kwadraty boków odpowiadających. T o ż T ro y k ą ty . T o ż jakie
kolw iek F ig u r y podobne.
O Wielokątach foremnych.
Twier. Bok fześciokąta foremnego, ró w n y promieniowi.
Twier. W k a ż d y wielokąt można wpifać Koło i opifać z je
dnego śrzodka.
Twier. Powierzchnia wielokąta opifanego równa się T r c y katowi maiącemu za wyfokośchpromień K o ła , a za podb ftawę obwód wielokąta. Wpifanego zaś T roykotow i zro
bionemu z preftopadłey na bok iego łp u fz c z o n e y ; i obwodu.
Wiadomości tyczące się użycia Transportatora, Cerkla pro- porcyonalnego, podziałki i t. d.
JEOM ETRYA PRAKTYCZNA.
Uwagi względem wykreślenia na papierze figur podobnych figurom na gruncie. Względem wym ierzenia na gruncie
linii proftey.
Zagad. Znaieść odległość c e l u z a pomocą żerdzi, ftoiika ieo- m etrycznego, Kątomierza. W ym ierzyć dwóch mieyfc niedoftępnych odległość przez ftoiik i kątomierz, iajco też doftępnych.
Zagad. W ym ierzyć pole z iednego ftanowiika gdy ieft otwar
te, lub nie otwarte. W yrazić granice lulu, ft a w u , ie- ziora, pól, miafta, zabudowania, i t. d.
Zagad. W yciąć laS w perfpektywę. W yzn aczyć bieg rzeki.
W yzn aczyć drogę w lesie, między polami, w mieście.
Zagad. Odryłbwać mappę iakiego kraiu rozl -głego przez ftoiik, przez kątomierz, famey tylk o podziałki i prze
nośnika używaiąc.
Z praktyczna/ w tym względzie roboty, to ieft z wymiaru i ułoże
nia mappy gufpodarskiey, folwark i grunt przy mieście do X X Mnarów należący wyrażaiącey; tłumaczyć sie będą. O
O Logmyłmmh.
Co fą L o g a ry tm y ? Uwaga nad cechą Logarytm ów. Mnoże
nie, dzielenie, podnofzenie liczb do Kwadratu , wycią- gnienie pierwiaftku, proporcya iak się odbyw a przez L o g a ry tm y ?
T R Y G O N O M E T R I A .
Uwagi względem T roykąta w Koło wpifanego. Co ieft wfta- wa ? co doftawa? Wnioski.
Twier. W każdym T roykącie boki tak się maią do siebie , iak w ftaw y Kątów tyrn bokom przeciwnych.
Przystosaic/ame. Maiąc na polu w ym i >rzoną pod Trawą i dwa przy niey K ąty , które cz y n ią liniie w ykierow ane od końców podftawy ku iednemu c e l o w i , znaleść tych linii długość. W T roykącie proftokątnym maiąc prze
ciw proftokątną i ramie Kąta p ro fteg o ; znaleść bok trzeci i dwa infze K ąty.
Twier. Summa dwóch boków T roykąta tak się ma do ich r ó ż n i c y , iak ftyczna połow y fummy dwóch Kątów przeciw nych, do ftyczrjey połow y różnicy tychże K ą
tów. Przystosowanie. W yzn aczyć przez rachunek odle
głość dwóch mieyfc niedoftępnych.
Twier. Po dl ta w a Troykąta tak się ma do fummy dwóch bo- kow, iak różnica tychże boków do różnicy odcinków podftawy. Przystos. Maiąc wiadome trzy boki T r o y
kąta , znaleść przez rachunek K ą ty iego.
0 wyznaczeniu wysokości przez, rachunek.
Z a g a j. W yz n aczyć wyfojtość do którey'p rzyftap ić można.
W yz naczyć w y To kość n iecfoftępną.
Zagad. Znaleść część wyfokości. W yzn aczyć w yfokość względem którey mierniczy na dole znayduie sie, i przeciwnie.
Zagad. \yyz na c zy c wyfokość z okna. Za pomocą zwiercia
dła. Z a pomocą cienia. Z a pomocą kiia.
WIADO-
W I A D O M O Ś Ć O G R O D N I C Z A .
O założeń iu Ogrodów, ich pożytku, uprawie ziemi.
O zagrodzeniu Ogrodów, i ich przyjemności.
O drzewach Owocowych i ich rozmnożeniu.
O przefadzeniu d r z e w , obcinaniu gałęzi, chorobach drzew ich leczeniu.
O Grufzaeh, Jabłoniach, Śliwach, Wiśniach. O krzewinach niektórych iako to. Orzechach, Agreście, Porzyczkach, Malinach..
Do ięzyka ŁadńJkiego użyte było disiełoAutora Klassycsnego, które
go przedmeysze. i pięknieysze kawałki,. a. do. tey stosowne rnate- ryi mówić z pamięci i. tłumaczyć■ będą .
...
W
K L A S S I E III.L O I K A .
fflstep, w którym się dowodzi,, iż.w naturze.- fżukacćprawidełi Loiki powinniśmy.
O wyobrażeniach, rzeczy podpadał ących pod zmysły.
Która-ieft'z władz dufzy naypierw fzą? lak władze iey pro- ffcowac- należy ?
Co pod imieniem natury rozumiemy ? lak ta pomaga nam do nabycia poznan rzeczy ?
Z iakiey pobudki dziecko, naby.wa poznania rzeczy ?
C zyli natura błędy nafze poprawia ? i zaco, ie poprawiać przeftaie ?
Wierne trzymanie się drogi od natury włkazaney , którą przylaliśm y do p o z n a n ia rzeczy iakiey , ieft iedynym prawidłem do nabycia dalfzych poznan.
Drogą tą od natury podaną ieft Rozbior. Coż ieft?
M yśl nafza czyli pod.Rozbior podpaść może ?
Co przez wyobrażenia rozumiemy ? lak nabywam y w yobra
żeń dokładnych i poznań prawdziwych ?
W nar
W nabywaniu wyobrażeń iaki porządek zachować n a le ż y ? Iakie fą początkowe wyobrażenia? lak się z nich infze formuią?
Z a co wyobrażenia pojedyncze ftaią się powfzech.iemi ? laki formuia układ wyobrażenia nafze, i iaką fztuką ? C zyli podług natury rzeczy formujemy klafsy
Rozkład wyobrażeń nafzych na rodzaie i gatunki możeż mieć gran ice? Zaco się gatunki miefzaią.
Iftoty rzeczy nie fą nam wiadom e, a zatym wyobrażenia rzeczy nie fą zupełne.
Iakim fpofobem nauki maią bydź traktowane.
O wyobrażeniach rzeczy nie podpadających pod zmysły.
lak ze Ikutków dochodzimy przyczyn ? lak dochodzimy Przyczyny Naypierwszey?
C o fą fprawy, co nałogi , i iak ich nabywam y wyobrażeń ? W yobrażenia cnoty, występku, moralności nabywamy przez
z m y lły.
F I Z Y K A .
O Ziem i w ogulności.
Powierzchnia ziemi wydaie się bydź płaiką, ale doświadcze
nia o ie y o k r ą g ło ś c i p r z e k o n y w a ją .
Nierówności , które się na powierzchni ziemi znayduią iey koliftuści znacznie nieadmieniaią.
Ciężkość ieft p r z y c z y n ą , iż wfzyftkie ciała utrzymują się na ziemi.
0 powierzchności ziemi.*-' Warftach w niey. Stanie gór. >-<
przyrodzeniu gór ogniftych — trzęsieniu Ziemi.
' O Rzekach.
Woda na niżfze mieyfca zawfze fpada; przyczyn ą tego ieft ciężkość wody.
Płynienie rzek , wfkazuie nam położenie mieyfc iednych względem drugich. —’ M o rz e niżey leży niżeli lad cią
g ły i w y fp y.
Pyftrość rzek powiękfza się ściśnieniem k o r y t , m oftam i, wezbrameai wód i t. d.
O ta*aach
O tamach rzek i p rzyczyn ie, dla którey po gorętfzych kra- iach tam y nie kładą.
W o d y rzeczne zawdze fą z obcemi ćząflkami pomiefzane , co ieft przyczyn ą'różn ych warft w wodzie.
Początek rzek, ich wielkość, i koniec.
O wodzie w powszechności.
Przyrodzenie w od y. — Marznienie iey. *-> Włafność lodu.
Które zowiem y wodami miękkiemi, które twardemi ?
Woda w rurkach fpółkuiąćych d o ie d r a k c w e y w yfok cści dą
ż y ; zatem w górę w ytrylkap może.
Parcie w o d y na dno naczynia , równa się ciężarowi w o d y flupa pionowego.
Mała ilość w o d y znaczne ciśnienie fprawić może.
Woda ftoiąca więcey prze, niż płynąca.
P rz yc zyn a zaco ciało gatunkowo ciężfze od w o d y w n ie y tonie , a lżeyfze po niey pływa.
Woda naokoło ciała płynącego płynie, i opor czyni.
O kfztałcie ciał pływ aiących.
O JViatrach i Obłokach.
Powietrze ieft ciafem. >“ lego przyrodzenie.
Co wiatr? Co powietrzokrąg? —c Skąd poznać kierowanie wiatrów ?
O przefzkoddch wiatru i iego wzroście.
O wiatrach iednoftaynych. 0 wiatrach nafzych. >-< O w ia
trach wilgotnych, m Suchych, ich przyrodzeniu.
O Farbie nieba. >-i Włafności obłoków. »-< Ich tworzeniu sif.
Skąd defzcz, r o fa , śn ie g , mgła, grad.
0 Ogniu Elektrycznym.
Co Elektryczność? Znaki iey *-< wielorako ciało elektry
czne? Co wyfpa —i Co fpołeczność. C o elek try
z ow an ie? wieloraki fpofób elektryzow ania?
Materya Elektryczna dąży do równowagi. Doświadczenia.
Elektryczn a materya fzypko płynie.
Szkła wzmacniające co fą? Które w nich wierzchy uważam y?
Dla czego Elektrycznością by waią napełnione.
Dzielność E l e k t r y c z n o ś c i I l k r a Elektryczna? m Co zgroma
dza Elektryczność.
W ykład dzwonków brzmienia. Wnioski.
M aterya elektryczna proch fpintufy , świece świeżo zadmu- chnięte zapala m Szarpnienie fprawuie.
Różne fpofoby imitowania błyfkaw icy.
M aterya elektryczna wzroft roślinom p o m n a ż a C h o r o b y leczy. laka ieft w fwoim początku ?
O Piorunach.
Piorun ieft materyą Elektryczną. Pojlrze&enia.
lak pioruny oddalać ? — Co czynić podczas grzmotów?
O świetle północnym i przyczyn ie zaco się na północ po
kaz u ie ?
O Świetle.
Św iatło Iłoneczne 'po liniiach proftych rozchodzi się hh Od- biia się od zwierciadeł. >~iIako i ciała inlze świecące.
Brobność i prędkość światła ieft bardzo wielka.
Obrazy rzeczy tak daleko zbieraią się wzw ierciedle iak ftale-
ko fą przed zwierciadłem. /
Światło zmnieyfza się przez powietrze, tudzież łamie^ś|ę prze
chodząc przez ciała przezroczyfte. Doświadczenia.' Wielorakie fą foczewki? lak się tłumaczy łamanie światła w
obudwoch powierzchniach foczewki ?
Opifanie oka ludzkiego. Co farby, które pierwiaftkowe a
które pochodne ? ,
Promienie słoneczne łamaniem dzielą się na różne farby.
A L G I E B R A.
Co za różnica zachodzi między Algiebrą i A r y t m e t y k ą ? Z iakiego powodu wprowadzone fą znaki w działania Algie^
braiczne ?
Na wiele części dzieli się rozwiązanie każdego w Algiebrzo działania? W yfzczególnienie ich na przykładzie:
A ntoni ma óo. Z ł : Bernard 15 . A n ton i zyikuie dwa razy t y le co Bernard, i ma ty lk o 5. tyle co on.
C Zło-
Złodziey uciekaiący ubiega na dzień mil 5. Pogoń w 8- dni za nim wyftana, uieżdża mil siedm. Z a ileż dni pogoń dożenie złodzieia ?
r^aymuie kto pewną liczbę robotników męfzczyzn i kobiet.
Ieft mężizczyzn 12 . więcey niż kobiet. K ażd y m ężczy
zna bierze po gr: 18. kobieta po gr: 15 . Wfzyftkim da- ie się gr: 810. Ileż ich było w Izczególności ?
Ogrodnik pofadził pewną liczbę drzewek w kwadrat i zoftało mu drzewek 8- chciałby iefzcze pofadzić iedno drzewko w każdym rzędzie, i przydadź rząd ieden dla zachowa
nia Kwadratu , ale mu do tego niedoftawało drzewek 1 1 . Ileż było wfzyftkich drzewek ?
Ofoba pewna w ło ż yła w handel i maiątku a drugi ~ zo-
3 4*^
ftało się Złł: 15 ,0 0 0 Iakiż był maiątek cały ?
Przyjętemu ftudze obiecano na rok 36. czer: Zł: i fuknie. po siedmiu miesiącach odebrał 16 . czer: Zł: i fuknie. T y le mu się też w rzeczy famey należało. W iakich więc pieniądzach przyiął fuknie ?
Oyciec dzieli maiątek między dzieci Pierwfzemu w yznacza 1 000. Zł: i piątą część refzty maiątku. Drugiemu 2000.
Z ł; i piątą część refzty maiątku. Trzeciemu 3000. Zł:
i piątą część refzty maiątku i t. d. Po takowym w y dzielę poftrzegły dzieci iż się każdemu doftało zarówno.
Iakiż był maiątek, i ile było dzieci ?
^ ' ~ nywya- ,
N A U K I NA UCZyCI E L A W JM O W J
W K L A S S I E II.
P R A W O P R Z Y R O D Z O N E
dla obuletnich.
Które fą w y r a z y ogólne dla uniknienia błędów W Nauce z Prawa przyrodzonego w yłożon e ?
Co
Co trzeba rozumieć przez prawo przyro d z o n e , co przez po
winność?
Co człowieka wzbudza do poznania i zachowania uftaw na
tury ?
Które fą przyrodzone potrzeby człowieka?
Iakie fą przyrodzone Prawa i powinności każdego człowieka?
laki ieft ftan przyro d zo n y człowieka?
Co k ażd y człowiek posiada z przyrodzenia, i w czym innym ludziom niepodlega.
Iakie fą każdego człow ieka względem innych Prawa i powin
ności przyrodzone?
Bez wzaiemnych praw i p ow in n ości, m ogliżby ludzie ż y ć z fobą ?
lakim fpofobem ludzie nabywaią włafności dóbr ziemfkich?
i c z y ieden drugiemu w nabywaniu ich przefzkadzać może ?
Co ieft uwagi godnego względem dobrowolney ugody i za
m iany ?
C zy li uftawy przyrodzone podług mniemania i woli ludzkiey fą odmienne ?
Wypisy lacinfkie do Prawa przyrodzonego: z Cycerona.
Peryertunt homines fundamentom naturae utilitatem ab ho- neftate fejungentes.
A u g e re fuum commodum alterius incommodo eft contra naturam.
Sumus ad Juftitiam nati. Juftitias munera.
Fundamentum juftitiae eft fides: ideft didorum conyentio- numque conftantia & veritas.
Communi utilitati confulere debemus & c . &c.
g r a m m a t y k a
dla Obuletnich.
O wewnętrznym wyrazów znaczeniu.
C z y potrzebna ieft wiedzieć co który w yraz z n aczy ?
Ca lak
lak się zowią w y r a z y względem 'znaczenia. *-< Co znaczy wfzelki w y r a z ?
Skąd w y ra z y biorą znaczenie fwoie, i skąd u czyć się mamy ich znaczenia?
Które w y r a z y fą trudnieyfze do poięcia, i iak znaczenia ich dochodzić ?
Znaczenie w yrazów po czem miarkować ?
Co fą za p r z y c z y n y w yrazów przenośnych £ Troporuni) i iaka ieft zafada wfzelkiey przenośni ?
Polfkie i łacińfkie przykłady na dwa rodzaie przenośni.
la k poznawać znaczenie w yrazów przenośnych ?
Przenośnie łacińfkie w czym fą do Polfkich podobne w czem rożne?
O Zrodłosłowie i Sloworodzie £Etymologia £r* Onomatopeia )
C o ieft Zrodłoftow, gdzie i iak fzukać zrodłoftowu?
Co ieft Słoworód, pokazać w przykładzie polfkim i facińfkim iak z iednego wyrazu rodzą się drugie ?
O Składni Qde ConjlruEtione )
Poznanie fkładni od czego zawilło. H-.Poznanie myśli ludzkiey i iey części ?
J a k przypadki polfkie i łacińfkie flużą na w ydanie różnego (tanu, w którym się znayduią wyobrażenia rnyślne ? Które fą Poftaci trafiające się w fkładm ?
Skąd fkładnia zg od y w y p ły w a . — M ięd zy któremi wyrazami zachodzt. _ Co za ofobliwości zachodzą w łacinie i w poifzczyznie względem fkładni zgody.
Składnią rządu pokazać we wfzyftkich częściach m ow y Pol- fkiey i Łacińlkiey. — Podobność i różnicę pokazać łaci
n y i p o lfzczy zn y względem rządu.
O Iloczasie i Wierszopistime {d e Prosodia ctf Poesi.'}
Co się przez Iloczas rozumie. — laki ieft Iloczas w Polfzczy- znie i iakie fą okoliczności na poznawanie Iloczafu w ięzyku Łacinftum? -t Przeftrogi względem poznania Ho- cza fu,
Co
Co ieft wierfzopiftwo. Tlorako uważać się p o w in n o ? m Przykłady na wiersze Pol [kie. —■ Uwagi.
Iakie fą miary wierfza łacińikiego, iaki podział i nazwifka? I—
Przykłady na różne gatunki wierszów łaciajhich.
I Ę Z Y K Ł A C I Ń S K I .
W fz y fe y tey lriafsy Uczniowie mówić z pamięci, na ięzyk o y c z y ft y tłumaczyć, i zachodzące z Grammatyki lub z Hiftoryi fla rożytn ey trudności ułatwiać będą. — Nay- przód wyborne Cycerona myśli: E x Libro de amkfjtia.
Powtóre Lifty. Cicero: A d Titum Confolatoria. — Bithinici ad Ciceronem petitoria.—' Ciceronis fuperiori refponforia. >—
Metelli ad Ciceronem Iamentatoria. —• Ciceronis ad Me- tellum excufatoria —Ejufdem ad Trebatium hortatoria.
Ejufdem ad Brutum nunciatoria & hortatoria* —■ Vatinii ad Ciceronem petitoria. _ Ciceronis ad Ligarium nuncia
toria & confolatoria.
Potrzecie. E x Libro 2. de Natura Deorum: Efse Deum nerninem unquam negare pofse.
Poczwarte. E x Libris de Lff.cns : E x omni vita simulationem.
difsimulationemąue toliendam efse. Etiam hofli fid.em fervandam efse. Exemplum in Reguło.
Popiąte. Pliniusza Lifty: A d Maximmn. — A d Tacituili, Poszóste. Z Korneliusza Neposa: Vita Epaminondae &tc.
H I S T O R Y A
dla pierwszoletnich.
Wstęp do Historyi Narodów dawnych.
Co ieftHiftorya? — Iloraka? —■ Co pomaga do iey nauki ? >—
Co fą Epochy i E r y ? — Iakie fą ślady przeby waiącey na ziemi wody? — Które mieyfca naypierwey do ofad flu- ż y fy ? —1 Iakie fą naydawnieyfze pańftwa i nayftawniey-
sze w ftarożytności.
Opisanie Ziemi.
lak siedzieli Ziemia ? —• Gdzie leżały PańH:w^^A?fsyryifkie i t. d. Co było w A z y i mnieyfzey? Ia lJIS E yły miafta w
• S j r y i ,
S y r y i , Chaldei, Perfyi? — fakie kraie przydadź należy do uformowania dzisieyszey A z y i? — Iakie fą góry i rzeki? Co o obfitości dawney A fs y r y i? ~* laka odmia
na zafzła w Medyi? — Co to był kley Babilońlki? — la- kie fą zabytki ftarożytności koło Darnafzku i Palmiry ?
Dziew Afsyrijyczyków.
E p o ch y ftawnieyfze. — Początek Monarchii, — W o y n y Ninu- ła. — Miafto Niniva. — Rząd Semiramidy. — Miafto Ba- bylon. — Podział Monarchii. — R ząd y N in iw y do ie y zburzenia. — Panowanie Królów Babilońlkich.
Dziele Medów.
Epochy. — R ząd y pierwfze Królów. — Opifanie miafta Ekba- tany. — Panowanie Fraortefa. — Wkroczenie bcytów. — Oftatni Królowie Medów.
Dziele Persów.
Epochy. Początek Monarchii. — W oyna Cyrufa z Krezufem Królem Lidów. >— Rząd Kambizefa. — Panowanie Ma
gów. — Wftęp na Tron Daryufza i zatargi pierwfze z Grekami. — W yprawa na Scytów . — Żegluga S cy ilaxa.
W oyn ą Daryufza z Grekami. — Panowanie A rtaxerxefa.
O Temiftoklesie i zakończeniu w o y n y . — R ząd y Daryu- sza II. — Powitanie młodego Cyrufa przeciw A rtaxe rxe - sowi II. — Traktat A n t a lc y d y i śmierć A rtaxerxesa ił.
Panowanie Ochufa. — Wyprawa iego do Cypru , Feni- cyi , Egiptu. — Upadek Monarchii Perlkiey. _ B itw y pod Gran i kiera, pod Jssus i Arbellą. — Koniec Panowa
nia Daryufza III.
W yp ify łacinlkie do Hiftoryi z Xiążki Elemeńtarney.
H I S T O R Y A G R E C K A
dl a dru gole tnie h.
Kraie dawne Greków. — Dziki Naród w początkach. — Amfi- ktyon Prawodawca. —Rząd Sparty i prawa Likurga. — W ychowanie dzieci według Likurga. — Rząd Aten i
prawa
prawa Solona. ►— Trybunał Areopag nazwany. ■— Kfztałt rządu od Solona podany. — G r y Olimpiackie. — W oyna Heraklidów i Laeedemończyków z Mefsanami. >— W o y na Greków z Perfami. — Z w ycięftw a Milcyadefa, Temi- ftoklefa, Aryftj^defa , Cymona. — Pierwfzeńftwo Ateń- cz y k ó w w Grecyi. — Z burzenie Aten. — R ząd y Filippa Króla Macedonlkiego i śmierć iego. — Dzieła Alexandra Wielkiego i śmierć iego. — Upadek Monarchii Greckiey.
Wypisy Łacińfkie ex selećiis Htjlorus-
Na ćwiczenia domowe dawane b y ły różne wyiemki z A u to rów k lafsycznych do przekładania tak z łacińfkiego na polfki ięzyk, iako z polłkiego nałacińfki, co wfzyftko z
pamięci mówić fą gotowi.
" - = = g g5gBg...
W K L A S S 1 E III.
PRAWO POLITYCZNE OGOLNE.
Co się rozumie przez Naukę Prawa politycznego?
lak trzeba uważać Naród, dla wyrozumienia należycie prawa politycznego?
K ie d y Naród potrzebuje koniecznie N a y w y ż lz e y Zw ierzchno
ści ?
Do iakiego związku pociągaią potrzeby ż yc ia rolniczego?
Co naftąpić musi w Narodzie z iego związku pofpolitego ? Które fą właściwe charaktery w ładzy kraiowey ?
Wielorako może bydź rozłożona władza n ayw yżfza w k raiu ? laki związek interefsów zachodzi między narodem i uftano-
wioną od niego Zwierzchnością ?
Które (ą powinności N a y w y ż fz e y Zwierzchności ku całemu Narodowi? — Co się przez każdą wfzczegolności rozumi?
Które fą prawa teyże n a y w yżfze y Zwierzchności?
Iakim fpofobem może być dana od Zwierzchności obrona zewnętrzna i wewnętrzna ?
Co się rozumie przez urząd fądowy, i na czym polega ? Co
Co przez powfzechną Inftrukcyą rozumieć mamy ?
lak wielka ieft potrzeba w Narodzie powfzechney inftrukcyi ? lak tey drugiey powinności N a y w y ż lz a Zwierzchność zado-
fy ć uczynić może ?
U W A G I
Nad wymową wolną i wiązaną ( Oratione soluta &T* lig a ta ) Potrzeba tłumaczenia się wprowadziła w ym ow ę w fpołeczność.
Dawnych w ym ow a krótkiemi tłumaczyła się słow y.
W Rzeczypofpolitych w ym ow a ftała się Rządu (prężyną.
Wielość prawideł tyczących się w y m o w y zdaie się bydź mniey potrzebną.
T r z y fą doftateczne w y m o w y zrzódła : Poięcie rzeczy , ferce czułe , i piękne przykłady.
Spofoby nabycia i zażycia czułości.
laki ieft fpolób natężenia myśli do zdobycia się na ży w e opifanie rzec zy?
Skąd i iak piękne w y m o w y w zory zbierać?
W dobieraniu wyrazów iak oftróżnym bydź potrzeba ? C z y można w y m o w n ym ftać się w nafzym Pollkim ięzykuF C z y li też ftuży do w y m y zważenie okoliczności , i iak ich
użyć m ożn a?
Krótkie w y r a z y zawfze nas mocniey uderzaią niżeli o tym że famym przydłużfza mowa.
Iak iefzcze piękność w y m o w y powiękfzyć można ?
Oprócz uwag w z w y ż wzm iankowanych uczyli się Ucznio
wie tey klafsy Retoryki X . K o n arlk ie g o , z którey dadź fprawę gotowi.
I Ę Z Y K Ł A C I Ń S K I .
Mowy Cycerona.
Oratio pro Rege Dejotaro. —t In Catilinam. •— Pro Marco Marcello.
T y c h mów argumenta powiedzą, Rozbior każdey zofobna o- k aż ą; z pamięci ie m ów ić, i na ięzyk O y cz y fty tłu
m aczyć będą.
Ody
Ody z llomcijmza.
Ode III. Libri II. De ferenda j-noderate utraąue fortuna. — Ode IV. Libri II. De brevitate Vitae, —■ Ode X V . In fui fecu li luxum. — Epodon VII. Execratio bel li C iviIis.
P R A W O C Y W I L N E N A R O D U F O L S K IE G O .
Co ieft Prawo C y w iln e , i które fą gatunki prawa cyw ilnego Polftdego ?
Które fą kon dy c y e aby z w y c z a y miał raoc Prawa?
Podział Prawa C yw ilnego Poilkiego.
o O s o b a c h .
Stan Szlachecki.
® ki Ieft podział Ofob ftanu świeckiego w Narodzie nafzym ? Iło czego fą obowiązani otrzymuiący Indigenat łub Nobili-
t ac yą i — lakie fą Przywileie Szlachty Pollkiey ? Przez co Szlachectwa kleynot utracony bydź może ?
Gdzie i iakim fpofobem c z y n i się w yw ód Szlachectwa ? Które fą kary przepifane na niedowodzących Izlachectwa ,
lub zarzucaiących iego nieprawość.
O Tatarach. a,
Stan Duchowny. V
Które fą Prawa i Przywileie Duchownych ?
Kto i pod iakim warunkiem czynić może fundacye klafzto*
rów? — W iakim wieku młodzież zabierać się może do zakonu ?
Wftępuiąęy do klafżtoru iaką część korzyftać może z fub- ftancyi prawem natury na siebie przypadaiącey,?
Co fą A n n a ty , i c z y prawem nafzym nie fą zabronione ? Po zmarłych duchownych iak prawo rozrządza fukcefsyą dła
krewnych.
Mogąż duchowni coraz wi ęcey Dóbr ziemfkich przy Ipofabiac?
laką prowizyąod Su mm duchowni brać powinni ? C z y i^kie podatki płacą duchowni. —• O Dziesięcinach.
Stan Mieyiki.
Wielorakie fą w Polfzcze sniafta, i iakie przywileje miaft Kro- łewfkich ?
Wielorakie (ą miafta fzlaćheckie , i czym się różnią od Królewnach,
M o ż e ż ju r y s d y k c y a m ieyiM rozciągać się na Szlachtę?
Czy li Szlachcie wolna pdjsefsya w miaftach ?
Względem kamienic puftych i zadłużonych iakie ftaneły
Pra wa ? * ' J
W których Dykafteryach ludziom ftanu mieyskiego patroni- zować pozwolono ?
Iakie fą Prawa Cudzoziemców i.Dyfsydentów ?
Iakie wolności pozwolono żyd om , i co za podatek w łożon y na nich. —, O Neofitach.
Stan Poddanych.
Podział poddanych w Polszczę. —i Stan ich d a w n y i tera- zm e yfzy . _ Powinności poddanych. •— Uwolnienie poddango. — O Cyganach, Serbach, Wołochach.
O Rodzicach.
Prawa Rodziców względem dzieci. —, Uwolnienie dzieci z pod w ładzy Rodziców. — Potomftwo nieprawe.
O Tranzakcyach.
O Donacjach i Zapisach w powszechności.
Kto T ran zakcyi czynić niemoże? _ Warunki wfzeJkicłi' tranząkcyi — Tranzakcye domowe przed Aktami. — O Sukcelsyi defcendeatium. _ Q fukcefsyi pobocznych k iew n ych . Kto traci prawa Sukcefsyi. — O prawie Ka
duka. —i O Sukcefsyi Małżonków- —< O Pofagu.
HISTO-
H IS T O R Y A N A R O D U P O L S K IE G O .
Początki Narodu Polskiego. — Dawne Granice Pańjłwa.
Dzieie JCiążąt niepewne.
Przypadki znakom i
tsze pod Panowaniem
Mieczysława I. i naftępuiącyeh Xiążąfc i Królów do Władysława Jagiełły.
Od Władysława Jag ie łły 'do Zygm unta Augufta ,
od Zygm unta Augufta do Augufta III.
N A P R Y W A T N E Ć W I C Z E N I A
Daw ane b y ły : wyiemki z A u torów łacinfkich do przekłada
nia. - W ynaydow ania dowodów na dane założenia. - y 1 M o w y w niektórych materyach.
K L A S S A
P O C Z Ą T K O W Ą
J Ę Z Y K A N I E M I E C K I E G O .
U czn io w ie t e y L e k c y ! dadzą dowod c z y ta n ia , opowiedzą wielorak! Przedunek w niemieckim ięzyku, iak i kiedv go u ż y w a ć ? Wiele ieft form? ich różnica? Którego Kze- czowniki rodzaiu? do którey formy naieźą ? i j h w y i ę - c ie ? iak Się Przymiotniki tak z przedimkami iako i bez nich i pad ku rą ? do ktorey form y należą? jak się ftopniu- ią i ich wyięcie? Którym fpadkiem rządzą? wielora
ko przysłów ki ftopnia trzeciego Formułą sie? iak sie ten przypadkuie, i k tó ry ma fpacłek?
czafowaniu Iłów foremnych, nieforemnych, zaim kowych,
■ob.ftych; o flowach fkła d a n ych , ich użyciu, czafach ariy cĘ ich wyięciu : Które Iłowa posiłkowe nay- d ey używane? i kiedy których użyć n a l e ż y ? Któ-
re
re iłowa p rzyym u ią tryb bezokoliczny z przyimkietn 2 a które nie? Które Iłowa czafy fwoie nie podług-ięzyka Polłkiego odmieniać z w y k ły ? co czas p rz y sz ły ikłada- n y i kiedy u ż y w a n y ? lak czafami kończącemi się na szy ląc poftąpić n ależy z r z e c z e n i e m i bez ? Kiedy się fpadek pierw fzy po flówie kładzie , i iaki Iłów u- kład.
P rz y ty m zgarnięci naukę moralną i Rozm ow y mówić będą , Bayk i i L illy tłumaczyć. Naoftatek charakter form owany pokażą, i czytać będą Charaktery pifane
