1
.
*
.1 • ' -A
2
3
P e l a g i a B u l s i e w i c z 38-311 Szymbark 362
/ / s r
wo«j. Nowy Sącz
- z a ł ą c z n i k do a n k i e t y pefrsonalne.j
U r o d z ił a u T s ię 23 l i s t o p a d a 1919 r . , we w s i R o z a l i n w w o je w ó d zt w ie C z ę s t o c h o w a . Pochodzę z r o d z i n y c h ł o p s k i e j . R o d z in a moja b y ła b a r d z o l i c z n a , było nas 12 d z i e c i , j a byłam 11-tym d z i e c k i e m .
W roku 1939 w m i e s i ą c u s i e r p n i u " w y j e c h a ł s m do W arszaw y do z n a j o m ych, aby po szukać j a k i e j ś p r a c y . Zawodu żadnego nie_ posiaSśtjfaik^ gdyż miałam w y k s z t a ł c e n i e po dstaw ow e. Na naukę nie było w arunków .
W W a r s z a w i e " j e d n a k z a s t a ł a mnie w o j n a . B om b ard ow a nia , s t r a c h p r z e d okrucieństwem w o j n y "s p o w o d o w a ł , że próbowałam w r ó c i ć " s i ę do ro- d z i n e j w i o s k i . Ale ju ż odwrotu n i e " b y ł o . Tam, do C z ę s t o c h o w y p o c i ą g i ju ż n ie o d j e ż d ż a ł y , fedyż Częstochowa b y ła z a j ę t e p r z e z w r o g a . Z d e c y d o wałam w ię c j e c h a ć na w s c h ó d , p o “ k ‘i l k u d n ia c h podróży'^ bombardowania n a s z e g o p o cią g u do je ch ałam do Lw ow a. We Lwowie praco w ała m , podejmu
ją c s i ę r ó ż n y c h z a j ę ć m . i n . p r an ie s p r z ą t a n i e , aby z a r o b i ć na ż y c i e . W czerw c u 1 94 0 r . w c z a s i e z a w ie r u c h y w o j e n n e j z n a l a z ł a m s i ę w głąb Z w ią z k u R a d z i e c k i e g o , około 1 . 0 0 0 km Bób za M oskwą, b l i s k o r z e k i W o ł g i . Było to leśne o s i e d l e , a n a j b l i ż s z y m miastem b y ł Kuzmodymlańsk.
Tam - j a k w szyscy l u d z i e pracowałam w l e s i e przy s p u s z c z a n i u d r e w n a , a potem przy " s t o ł o w n i""t karmiąc krowy i p r o s i a k i . Pr a ce te były c i ę ż kie f i z y c z n i e , ale zd ro w ie mi s ł u ż y ł o .
Tam też poznałam swego męża S t a n i s ł a w a B u l s i e w i c z a , tam też po b r aliś m y s i ę . Byliśm y s z c z ę ś l i w i , ale s z c z ę ś c i e to n i e ' było w n a s z e j O j c z y ź n i e , za k r ó r ą w s p ó ln ie t ę s k n i l i ś m y . Mąż p r a c o w a ł , ł a d u j ą c drewno na w ago ny.
K ie dy u t w o r z y ł s i ę Z w i ą z e k P a t r i o t ó w P o l s k i c h i Ludowe W o js k o P o l s k i e , mąż mój w s t ą p i ł do P i e r w s z e j D y w i z j i im. T a d e u s z a K o ś c i u s z
k i , w k t ó r e j s ł u ż y ł od 21 maja 1943 r . w sam odzielnym B a t a l i o n i e saperów d y w i z y j n y c h . Był s z e f e m I I ‘"kompanii s a p e r ó w ; a w an sując do s t o p n i a s i e r ż a n t a . J a n a t o m ia s t w s tą p iła m do Ludowego W o js k a P o l s k i e g o 21 s i e r p n i a " 1943 r . do K o b ie c e g o B a t a l i o n u im. E m i l i i P l a t e r do P l u t o n u Z w i a d ó w . B y ł o to w S i e l c a c h nad O k ą . S i e l c e , to o k o l i c a , podobna do P o l s k i . M ie js c o w o ś ć KBdstiR r ó w n i n n a . T u miałam czas p r z y pominać s o b ie moje s t r o n y r o d z i n n e , o k o lic e C z ę s t o c h o w y , t u w i d z i a ł o s i ę " k a w a ł e k P o l s k i . Rzeka Oka - p ię k n a i c z y s t a , w i ę k s z a od p o l s k i e j n a j w i ę k s z e j r z e k i , zaw sze p rzy pom ina ła mi W i s ł ę . . .
A j a k i e " b y ł y n a s ze z a j ę c i a ? P l u t o n ^ w ia d ó w m iał c i ę ż k i e z a d a n i a , m . i n . przy p ro w ad za ć j e ń c ó w , celem - j a k to mówi s ię "w o j s k o w y m ż a r g o nem - " z a s i ę g n i ę c i a j ę z y k a " . W ykłady s z k o l e n i o w e , ć w i c z e n i a - było nam b ar d z o t r u d n o . Ale dowódca B a t a l i o n u k a p . A l e k s a n d e r Mac i k a p i tan do sp raw oświatowych Lu d w ik a B ib r o w s k a podtrzymywały nas na d u c h u , mówiąc "i m w i ę c e j potu n a l i c z e n i a c h , tym m niej k r w i w b o j u " . I w ie r zy ł y ś m y temu ! P e ł n ił y ś m y s łu ż b y w a r t o w n ic z e pr zy r ó ż n y c h p o s t e r u n k a c h , magazynach b r o n i , a m u n i c j i , f a b r y k a c h 5 przy z b i o r n i k a c h ben
z y n y . Z a st ą p ił y ś m y c a ł k o w ic ie m ę ż c z y z n , r o b iły ś m y w s z y s t k o , to co o n i .
Latem spałyśmy w n a m io t a c h , a zim ą w z i e m i a n k a c h , le p i o n y c h p r z e z s i e b i e z g l i n y i p a t y k ó w . Byłyśmy sk a za n S na różne n ie w y g o d y . Łóżka podobne były do p r y c z y , r o b io n e z " p a t y k ó w . W pracy t e j u s ł u g i w a l i nam s t a r z y m ę ż c z y ź n i , k t ó r zy j u ż na w o jn ę n i e s z l i . Na r o g a c h n a miotów i na końcach l i n i i z b i ó r e k r o b iły ś m y z t ł u c z o n e j ce g ły o r ł y , by P o ls k ę mieć b l i s k o s i e b i e .
. / -
4
- 2 -
W S i e l c a e h żyło s i ę n a d z i e j ą , że P o l s k a b ę d z i e . Tu s ł y s z a ł o s i ę s w o js k ą mo^ę, r o d z i n n ą pio s en k ę''p o l a t a c h , tu czu ło s i ę w s e rc u
O j c z y z n ę . Famie tam, j a k " r a n o i W i e c z ó r ś p ie w a ł y j e d n o s t k i " R o t ę "
j a k głęboko do d z i ś u t k w ił y mi w p a m ię c i słowa u . . . n i e r zu c im z i e m i , sgąd n a s z r ó d . . . " . " R o t ę była ja k b y n a s z ą m o d l it w y , wS p af!c ie m .‘‘Ze
w z r u s z e n i e m i zachwytem przyjmowałyśmy Tę P i e ś ń . Rosła w nas w t e n c za s d z i e l n o ś ć .
Przypominam s o b ie przemoczone b u t y , mokre on ucki s u s z o n e na pie- M k E k ć y k a c h , co d zie n n y " 5-*minutowy b i e g do O k i , j e j o r z e ź w i a j ą c ą
i zdrow ą w o d ę . Po codziennym myciu n i k t n i e k a s z l a ł i n i e c h o r o w a ł . Miałam p r z e c i e ż wtedy 23 l a t a .
Pamiętam P r z y s i ę g ę , a g e n e r a ł a B e r l i n g a dobrze w i d z ę . K o b ie c y B a t a l i o n s t a ł na boku m ę s k ich j e d n o s t e k i s k ł a d a ł u r o c z y s t ą p r z y s i ę g ę . W r ę k u miałam - j a k w s z y s t k i e k o b i e t y - automat- p i s t o l e t S z p a g i n a p r z e z p i e r s i na p a s k u . N a głowie męską c za p k ę z o r ze łk ie m
i s p o d n i e . U łożone byłyśmy czw ó rk am i. P r z y s i ę g a ł y ś m y p P o l s k i e j Z i e m i , Narodowi P o l s k i e m u , że pomścimy k r z y w d y w y r z ą d z o n e , że b ę
dziem y s i ę b r o n ić do o s t a t n i e j ' 'k r o p l i k r w i . S i e l c e wspominam r a d o ś n i e . Dbano o n a s , a r a d o ś ć spowodowana n a d z i e j ą o d z y s k a n ia P o l s k i g o ś c i ł a w n a s z y c h s e r c a c h .
1 S t y c z n i a 1944 r . riaszs B a t a l i o n K o b ie c y wyruszył w S d e lc ju ż w y s zk o lo n y i " z d y s c y p l i n o w a n y . Jechałyśm y b l i ż e j f r o n t u , b l i ż e j
P i e r w s z e j D y w i z j i . Czasami t e ż , gdy mąż d o w i e d z i a ł s i ę , g d zie s t o i B a t a l i o n K o b i e c y , iizy3kał p r z e p u s t k ę , p r z y j e c h a ł na n a r t a c h do m n ie . Dla nas obojga n a j w i ę k s z ą r a d o ś c i ą b y ł o , kie d y d ow iady w aliśm y s i t k » ; k o l e j n o , które m i e j s c o w o ś c i , które m ia s t a z o s t a ł y ju ż odebrane w r o g o w i , r a d o ś ć ta dodawała mi s i ł y i p e w n o ś c i, że p r z e z różne c i e r p i e n i a d o jd ziem y do u p r a g n i o n e j O j c z y z n y , do n a s z y c h r o d z i n i domów, do d r o g i c h nam osó b . Pragnęłam i ś ć , m a sz e ro w a ć , w a l c z y ć i d o j ś ć do c e l u - do O j c z y z n y .
D r o g a "d o P o l s k i p r o w a d z ił a S i e l c p r z e z S m o le ń s k , K i w e r s y , Cjpiełm, G a r w o l i n , L u b l i n i W a r s z a w ę . Pa m iętam , ^jak p rzy p r z e k r a c z a n i u g r a n i c y n i e można b yło s i ę wstrzym ać od w z r u s z e ń . B y łb y c z ł o w i e k w y
l e c i a ł z po cią gu i c a ło w ał z ie m ię w o l n ą ’.' Na w iw a t s t r z e l a n o . N a d s z e d ł w r e s z c i e ten u p r a g n io n y d z i e ń - D z ie ń Z w y c i ę s t w a . D z i e ń te n z a s t a ł mnie w W a r s z a w i e , pamiętam j a k z k o l e ż a n k ą H e l e n ą S z a j n ą cho dziłam po p a t r o l i , po tych g r u z a c h . Z g ł o ś n ik ó w u l i c z n y c h u s ł y s z a ł y ś m y o k a p i t u l a c j i Niemiec'j z w y c i ę s t w i e nad fa s z y zm e m . O dezwały s i ę syreny
i dzwony k o ś c io łó w - w s Z ystwo na c z e ś ć z w y c i ę s t w a .
K o b i e c y " ^ a t a l i o n z o s t a ł z d e m o b iliz o w a n y 1 p a ź d z i e r n i k a 1945 r . Zostałyśm y cy"’i ł a m i . Wraz z mężem, który p r z e s z e d ł cały s z l a k od L e n i n a do B e r l i n a z I - s z ą D y w i z j ą i n . T a d e u s z a K o ś c i u s z k i , p r z y j e c h a liśm y do Szymbarku do r o d z i n n e j w i o s k i mojego m ęż a. OtrzymaliMmy
7-ha gospodarstwo r o l n e .
A k t u a l n ie pobieram- r e n t ę w za m ia n za p r z e k a z a n e g ospodarstwo /1’/ 2 “'z powyższego a r e a ł u p r z e k a z a l i ś m y c ó r c e , a 1 / 2 na S karb P a ń s twa w zam ian za r e n t ę / .
Szy m ba rk , 8 marca 1985 r
5
6
ho
"z a h Jąr
A_N_K_I_E_T_A___ _P_i_R_3_0_N_Ą_L_N_Ą n -4-Mr B u l s i e « ’icz P e l a g i e
Nazwisko i i m i ę ... . . . . ... ... .. . . «
„ _ , J ó z e f, Józefa
2. Imiona rodzicowi.../•... ... ...
3. Nazwisko panieńskie. . . ...
. . 2 3 listopada 19.19 r . '4* Data i miejsce'Urodzenia*.
■ Kozalin w o j. Częstochowę
_ * . Szymbark nr d . 362 nr kodu 38-311
5. Aktualne miejsce zamieszkania.,... ...
«• ulica,nr domu miejscowość
woj . NoT”y Shcz
kod pocztowy,województwo
szeregowa, 6* Posiadany stopień wojskpwy... •
, n,do1,r8
7. Stan rodzinny/mężatka,panna,wdowa i t p /v ... . 8. ^kształcenie-tytuł naukowy• . . . .^». . . ’.
Opisać przebieg służby wojskowej, datę powołania,do jakiej Jednostki,zajmowane funkcje w czasie działań wojennych,datę
zwolnienia
jatć zażyczona rslacja
. . . . . . o o . o . . o . . . .
. . . . . . . ■» . . . . . m ■. ■» . ^ * . • -* . . . . . . . ... . . •-••• . . . o . . . * . . #
• » f ‘ 1 1- Ł .» r < - ■ ' r ? i " ■ ■ ■>. (. - - ■ ■ - w ■ -
. . . . . . . • . . . O •*« ł*'* . . . .
10. Opisać pracę zawodową od 1939r.do chwili obecnej,własne gospo
darstwo, zajmowane stanowisko itp
P o z d e m o b i l i z o w a n i u otrzymaliśmy "'raz z M^żem 7-mio hektarowe gospodarstw o rolne ^ r o d z i n n e j c i o s c e mego męża Szymbarku k. G o r l i c ™roj • T^To^y • Sp c z • Praco-
b a l iś m y c i ę ż £ e v ,• *a • i * * n n s 3 i a • %©• «łwn»«był"
- a l ^ c y . Zdro-j-g. A P A z a ’”*3*
s e r c a .
. . . . . . .. . . * . « . . . * « ę •". » •..
. . . . .'*V«V<^ . . . . « • • ♦ • • • » • • < » • • • • » * • • * • « • • • • « * . * . . . i . . . • • • • • * • • • 11. Wymienić funkcj e w.pracy społecznej po zwolnieniu z wojska do
chwili obecnej : . . . ... . •*.. . . o. • • • • « • •
J U s . & & & & .ąBełscspsJ.,. A U .q « 3 * o-
w i c i e wychowaniu d z i e c i i pracy na r o l i . i
7
1 2 . Wymienić •ważniejsze posiadane odznaczenia państwowe i wojskowe*
K r z y ż K a w a l e r s k i O rderu O d r o d z e n ia P o l s k i ,
... . ... ... ...
1 3 . Padać wysokość posiadanej emerytury-renty/±Hwalidaikięj^wyiatkawe1/
5 . 0 0 0 / p i ę ć t y s . / z ł + d o d a t e k za o d z n a c z e n i e 1 .o O u ,- / j e a e r r ^ t y s i ą c / ,
gos-
- 2-
15. Jeśli Koleżanka posiada ciekawe wydarzenia z okresu, wwjny w czasie walk, z całego okresu powojennego do chwili obecnej,krótko opisać Można dołączyć oddzielną relację jajo załącznik do ankiety.
• • . . . • • O * . . . . . j.. . . . . . . j a k za łą c z o n a r e l a c j a
. . . * . . . w,
. . . e . . . o . . . . . . . « « «
m . . . o. . . . o . . . . . o . , t . . . . «
16>. W miesiącu wrześniu 1 9 8 5 r . planowany .jest I I I Ogólnopolski Zlot Platerówek w Platerówce.Czy koleżanka pragnie wziąć w nim u d zia ł
t a k - o ile ty lk o mi zdro w ie p o z w o l i .
■j rf, . . . . . . * 0 . 0 . . . i *0 « Opisać inne uwagi wydarzenia warte uwzględnienia w opracowywanej książce o Platerówkach.Można dołączyć oddzielną r elację jako załąc&a^
6 * * * * j*aV *z*a ź ąćz óńa* r*elVc*.fa... ... ... .. * <*
, i*'.. . . o. ' . . • * . « * • • • • • . . . o . o . * i . . . . . . . *m Ą
i . ( O . . . . . . . . . . . . #•.*>..
. . . ... . . « . . . . . . . . . . * . . . . > . . . t < t « « f 1 8 . Ilo ś ć d z i e c i * i c h imiona i n a z w is k a ,j a k ie posiadają zawody,co j
r o b i ą , zajmowane przez n ic h fukcje w zakładach pracy i instytucjach Ha temat ten można dołączyć oddzielną r elację do ankiety.Mogą
równie złożyć krótką r e lację d z ie c i -wykazując,że ich pozycja społeczna i zawodowa je s t wynikiem żarna pracy wychowawczej m atki Podać, nazwy za k ł .p r a c y . Wychowaliśm y t r o je d z i e c i . .. o jca Andrzej B u l s i e T" i c z - 38. l a t , ,,?yks z t a ł c e n i e “ śre dnie o g ó l n e , p r a c o w n ik
. . . .*v. . . .P K S . 0 / . {ianl i aa , . pr^uc^iri i k . uaays H 4. ?.“*3.e. ie c i , ..
Mar ia ^ a c h l U ^ i W . . 7 . 27. .Iif.ąQUje. na, ^Q ^p Q d a r s t ^ i e
rolnym 3-ha, za m ęż na , t r o je d z i e c i ..
E l ż b i e t a B u l s i e ^ i c z - 35 l a t , w y k s z t a ł c e n i e w y ż s z e , m a g i s t e r , p r a c o w n ik . . . • V S*ęVo**’*e*,f ,*...
Uwagardo ankiety załączam zd jęcie jak do do w .o s o b iste go "oraz inne zdjęcia.R azem sztuk 4 /p r o s z ą c o ich z ^ r o t / .
• • • • •
D a t a ..I? ? ? ;? ? .- °8. ... .. $
8
9
P e l a g i a B u l s i e w i c z 38-311 Szymbark nr d . 362
w o j . Nowy Sącz
S z y m b a r k , d n ia 1 9 8 5 . 0 3
Szanowny Pan
p ł k E d w a rd J a k u b o w s k i Z a r z ą d W o j e w ó d z k i ZBoWiD
u l . W o l n o ś c i nr 53 58- 500 J e l e n i a Góra
p o śr e dn ictw em ..P an i N i e d z i e l s k i e j z G o r l i c otrzymałam a n k i e t ę d o ty c z ą c ą .o p r a c o w y w a n e j k s i ą ż k i pt " P l a t e r ó w k i " o lo s a c h k o b ie t - " P l a t e r ó w e k " .
Chcąc mieć także swój cząstkowy u d z i a ł w t e j k s i ą ż c e , tak j a k i miałam w c z a s i e w 0jn y swój u d z i a ł w B a t a l i o n i e Kobiecym im.
E m i l i i P l a t e r , przesyłam w y p e łn io n ą a n k i e t ę w r a z z d o ł ą c z o n ą r e l a c j ą ze z d a r z e ń , które za ch o w ały s i ę w mej p a m i ę c i , w s z c z e g ó l n o ś c i z a ś o b r a z u ją c ą moje l o s y .
P r z e s y ł a m także Panu 4 s z t . z d j ę ć m o ic h , w tym jed n o z moim mężem / n i e s t e t y , n i e j e s t ono n a j l e p s z e j j a k o ś c i / . B ar d zo j e d n a k p r o s zę o zwrot ich w s z y s t k i c h po w y k o r z y s t a n i u , gdyż s ą to n i e l i c z n e - ale b ardzo d l a mnie cenna p a m i ą t k i , k t ó r y c h n i e chciałabym s i ę p o z b y ć , ale ..chciałabym je z o s t a w i ć - ja k o d z i e d z i c t w © d la moich d z i e c i i w-nuków.
*»
mP r z e s y ł a m wyrazy s z a c u n k u i po zdr o w ień i a .-
* •
. . .
10
11
12
i
T . J ^ O o
ZSRR-LWP
++ BULISEW ICZ P e l a g i a z d .Ś w i t a ł a
2ródło informacji:
ankieta p e r s . ,
zał.do ankiety pers., korespondencja.
Złożono :
Archiwum Pomorskie AK
87-100 Toruń,ul.W.Garb ary 2.
H.Piel./99
