Pomaganie Żydom w czasie okupacji - Jan Rogowski - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

JAN ROGOWSKI

ur. 1922; Kolonia Plisków

Miejsce i czas wydarzeń Kolonia Plisków, II wojna światowa

Słowa kluczowe okupacja niemiecka, Żydzi, pomaganie Żydom, ukrywanie Żydów

Pomaganie Żydom w czasie okupacji

W Pliskowie tam jeden ukrywał Żydów, to później jeszcze nachapał od tych Żydów.

Byli też taki Nowak, tam ukrywał, i później na Wszystkich Świętych pojechał tam w rodzinne strony swoje. Tam tylko została jakaś rodzina, czy starsza babka czy co. I przyjechali w mundurach ci UB-owcy, a to Żydzi byli. Jakieś rodzina. I gdzie jest broń? Tam broń była zakopana, gdzieś miała być zakopana. Ta babka nic nie wiedziała, to jeszcze nachapała, że nie chciała powiedzieć, no ale później tam jakieś wynagrodzenie tam dali za to. Tylko więcej tu... A w tym jeszcze też, to przy posterunku taki Raczkiewicz ukrywał Żydów. Niedaleko posterunek był. No, ale to było może i najlepiej, bo się nie wydało tego i właśnie ukrywał tych Żydów. A później tak już sobie nie przypominam. No, tylko to, że w konspiracji też byli Żydzi, przychodzili w nocy, taki Ejzyk. On i do nas przychodził.

[Czy były takie przypadki, że ktoś wydał Żydów?] To był taki, opowiadali później, tam był taki Żyd, tam było kilku Żydów. Taki jeden Berek to mieszkał na naszym polu, miał sklep i później on się ukrywał tam w lesie, w takich krzakach w zimie, a tam jeden sąsiad, tak mówili ludzie właśnie, że wydał tych Żydów i znaleźli ich tam i rozstrzelali.

Tylko to się jakoś nie wydało. Tak że on... Nie było tego. Może to nie prawda była, to nie wiem, ale tak słyszałem, że Berka mówi, to Oberda tam wydał. Tak. No, tak było.

Różnie było.

Data i miejsce nagrania 2010-02-23, Chełm

Rozmawiał/a Ilona Sawicka

Transkrypcja Ilona Sawicka

Redakcja Maria Radek