Studenci zagraniczni w Polsce
Izabela Bień
Foreign students in Poland
The article looks at the issue of foreign students in Polish higher education system: their legal status, problems, opinions about the host country and the relevant statistical data. The author also discusses whether ministerial policy dedicated to this field is adequate and describes how Polish universities promote their international offer.
Wprowadzenie
Rynek studiów międzynarodowych notuje w ostatnich la‑
tach dynamiczny wzrost. Już ponad 4,6 mln ludzi kształci się poza granicami swojego kraju, a przychody z tego ty‑
tułu dla państw goszczących sięgają kwoty 100 mld do‑
larów. Obsługa studentów zagranicznych w niektórych państwach staje się wręcz oddzielną gałęzią gospodarki.
Polska, pomimo stopniowego wzrostu wskaźnika interna‑
cjonalizacji studiów, wciąż pozostaje – obok Chorwacji – najmniej umiędzynarodowionym państwem członkowskim Unii Europejskiej i jednym z najsłabiej umiędzynarodowio‑
nych wśród członków OECD. Wkład studentów zagranicz‑
nych w Polską gospodarkę szacuje się na ok. 150 milionów euro rocznie1.
Regulacje prawne
Ogólne wymogi dotyczące kształcenia studentów cudzo‑
ziemców w Polsce określa ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym z 27 lipca 2005 roku (Dz.U.2017.2183 j.t.), a uszcze‑
góławia rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie podejmowania i odbywania przez cudzoziemców studiów i szkoleń oraz ich uczestniczenia w badaniach naukowych i pracach rozwojowych z dnia 12 października 2006 roku (Dz.U.2016.1501 j.t.). Stanowi
1 W Polsce studiuje 57 119 studentów zagranicznych ze 157 kra- jów, http://www.perspektywy.pl/, [dostęp 19.04.2018 r.].
ono, że cudzoziemcy mają prawo kształcić się na wszyst‑
kich stopniach studiów, a także odbywać staże i praktyki czy uczestniczyć w szkoleniach. Mogą oni również prowa‑
dzić badania naukowe i prace rozwojowe. Warunkiem jest posiadanie zaświadczenia o dobrym stanie zdrowia oraz wykupienie ubezpieczenia na wypadek choroby czy nie‑
szczęśliwego wypadku (ewentualnie posiadanie Europej‑
skiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego lub przystąpienie do NFZ). Obcokrajowcy ubiegają się o przyjęcie na studia niezależnie od zasad rekrutacji obowiązującej polskich obywateli, ale wymaga się od nich przedłożenia dokumen‑
tów potwierdzających ukończenie etapu edukacji, który jest wymagany do podjęcia kształcenia na danym pozio‑
mie. Jeżeli jest to dyplom szkoły zagranicznej, musi być nostryfikowany, chyba że z danym krajem podpisane są stosowne umowy, które znoszą ten obowiązek. Dodatko‑
wo, do uczestniczenia w badaniach naukowych wymaga‑
ne jest posiadanie doświadczenia w tej dziedzinie w kraju pochodzenia.
Cudzoziemcy mogą odbywać studia w języku polskim (w takim przypadku wymagane jest poświadczenie znajo‑
mości języka odpowiednim certyfikatem2, odbycie kursu przygotowawczego, lub potwierdzenie z uczelni przyj‑
mującej, że poziom języka jest wystarczający do odbycia studiów), albo w języku obcym3 (tutaj również niezbędne
2 Wydawany przez Państwową Komisję Poświadczania Znajo‑
mości Języka Polskiego jako Obcego.
3 Z wyłączeniem studiów doktoranckich prowadzonych w uczelniach medycznych z zakresu dyscyplin klinicznych.
www.bas.sejm.gov.pl jest poświadczenie wystarczającej znajomości danego
języka). Jeżeli cudzoziemiec zna język polski w stopniu niewystarczającym, zostaje skierowany na kurs przygo‑
towawczy, który również liczy się do okresu kształcenia.
Następnie jednostka prowadząca kurs kieruje go do kon‑
kretnej uczelni. Jeżeli cudzoziemiec nie uczęszcza na kurs przygotowawczy, zostaje skierowany do uczelni przez Na‑
rodową Agencję Wymiany Akademickiej (która zastąpiła Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzyna‑
rodowej). Natomiast do obowiązków rektorów uczelni należy informowanie Agencji, ministrów nadzorujących poszczególne uczelnie i Komendanta Głównego Straży Granicznej o cudzoziemcach przyjętych na studia, a także o tych, którzy studiów nie podjęli, lub zostali skreśleni z list studentów.
Studenci z zagranicy mogą ubiegać się o pomoc fi‑
nansową. Wysokość stypendium jest zależna od stopnia i formy kształcenia jakie podejmują, i może się wiązać ze zwolnieniem z opłat za studia. Cudzoziemcy mogą również ubiegać się jednorazowo o zasiłek na zagospodarowanie na pierwszym roku studiów (nieprzekraczający 60% kwoty stypendium), zasiłek losowy (nieprzekraczający 40% kwo‑
ty stypendium), czy zasiłek na przygotowanie pracy dyplo‑
mowej lub doktorskiej (również 40%). Ponadto, studenci wyróżniający się szczególnymi osiągnięciami mogą otrzy‑
mywać wyróżnienia, nagrody finansowe, lub inne świad‑
czenia stypendialne. Wsparcie finansowe nie przysługuje natomiast studentom dysponujących dokumentami, które pozwalają na pracę w Polsce – kartą pobytu z adnotacją
„dostęp do rynku pracy”, wizą Schengen lub wizą krajową wydaną w celu wykonywania pracy na terytorium Rzeczy‑
pospolitej Polskiej. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy student podejmuje kształcenie na mocy umowy międzynarodowej czy decyzji ministra – wtedy warunki wsparcia finansowe‑
go są ustalane odrębnie.
Dane statystyczne
Raport GUS pt. „Szkoły wyższe i ich finanse w 2016 r.”4 in‑
formuje, że w 2016 r. na polskich uczelniach kształciło się 65 793 obcokrajowców, co stanowi 4,88% ogólnej liczby studentów. Dane wykazują systematyczny wzrost liczeb‑
ności tej grupy, przy jednoczesnym wyraźnym trendzie spadkowym w ogólnej liczbie studentów.
Co warte podkreślenia, w kształceniu studentów cu‑
dzoziemców przodują uczelnie niepubliczne. O ile bowiem w całkowitej liczbie studentów, studenci kształcący się na uczelniach niepublicznych stanowią ok. ¼ całości, to jeże‑
li weźmiemy pod uwagę tylko studentów cudzoziemców i rodzaj uczelni, na której się kształcą, to już niemal połowę będą stanowiły uczelnie niepubliczne. Wskaźnik umiędzy‑
narodowienia dwukrotnie przekracza tam średnią i wynosi 9,53%.
Natomiast jeżeli wziąć pod uwagę popularność po‑
szczególnych typów uczelni, to najwięcej studentów z za‑
4 Szkoły wyższe i ich finanse w 2016 r., Główny Urząd Staty‑
styczny, Warszawa 2017, http://stat.gov.pl/obszary‑tematyczne/
edukacja/edukacja/szkoly‑wyzsze‑i‑ich‑finanse‑w‑2016‑r‑,2,13.
html [dostęp 7 marca 2018 r.].
Wykres 1. Liczba studentów cudzoziemców na tle liczby studentów ogółem w latach 2011–2016
0 200 000 400 000 600 000 800 000 1 000 000 1 200 000 1 400 000 1 600 000 1 800 000 2 000 000
2011 2012 2013 2014 2015 2016
studenci cudzoziemcy studenci ogółem Źródło: na podstawie Szkoły wyższe i ich finanse w 2016 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2017.
Tabela 1. Liczba i udział procentowy studentów cudzo- ziemców w ogólnej liczbie studentów, podział na uczel- nie publiczne i niepubliczne
liczba studentów
cudzoziemców udział w ogóle studentów
ogółem 65 793 4,88%
uczelnie publiczne 35 794 3,46%
uczelnie niepubliczne 29 999 9,53%
Źródło: jak pod wykresem 1.
Uwaga! Raport GUS nie uwzględnia rozbicia danych dotyczących uczelni niepublicznych na poszczególne placówki, co mogłoby po‑
kazać liderów w tej grupie uczelni.
granicy kształci się w szkołach wyższych sklasyfikowanych jako „pozostałe” (w tym szkoły zawodowe) – 17,5 tys. i wyż‑
szych szkołach ekonomicznych – 15 tys. Wskaźnik umię‑
dzynarodowienia wynosi na nich odpowiednio 7,7 i 8,6%.
Tutaj również można zauważyć dominację uczelni niepu‑
blicznych. Studenci tych uczelni stanowią 78% ogółu stu‑
dentów cudzoziemców w grupie uczelni ekonomicznych i 92% w pozostałych szkołach wyższych. Fenomenem są również uczelnie medyczne, które mimo relatywnie mniej‑
szej liczby studentów z zagranicy (niecałe 7 tys.), notują najwyższy wskaźnik umiędzynarodowienia – ponad 11%.
Podobny poziom możemy również zauważyć na uczelniach artystycznych i teologicznych, ale biorąc pod uwagę licz‑
bę studentów kształcących się na uczelniach o tym profilu, nie stanowią oni grupy mającej znaczenie statystyczne dla niniejszej analizy.
Wśród konkretnych kierunków studiów największą po‑
pularność odnotowuje: podgrupa biznesu i administracji (16 621 studentów), nauk społecznych, wśród której do‑
minującym kierunkiem jest ekonomia (11 761) i medyczna (8979). W podgrupach tych kształci się 57% wszystkich studentów zagranicznych. Podgrupy te notują również naj‑
większą liczbę absolwentów pochodzenia zagranicznego.
Wśród uczelni mogących się pochwalić największą liczbą studentów obcokrajowców możemy wyszczególnić:
Uniwersytet Warszawski (2477), Uniwersytet Jagielloński w Krakowie (2445) i Uniwersytet Marii Curie‑Skłodow‑
skiej w Lublinie (1600). Te trzy uniwersytety kształcą 10%
wszystkich studentów cudzoziemców przebywających w Polsce. Natomiast, jeżeli wziąć pod uwagę wysokość wskaźnika umiędzynarodowienia, liderami są uczelnie me‑
dyczne.
Tabela 2. Uczelnie publiczne z najwyższym wskaźnikiem umiędzynarodowienia
liczba studentów cudzoziemców na danej uczelni
udział cudzoziemców
w ogóle studentów danej
uczelni Uniwersytet Medyczny
w Lublinie 1 387 20,20%
Gdański Uniwersytet
Medyczny 867 16,66%
Pomorski Uniwersytet
Medyczny w Szczecinie 655 15,49%
Źródło: jak pod wykresem 1.
Jeżeli chodzi o wiek studentów, to największą grupę sta‑
nowią osoby w wieku 18 lat i mniej (19%). Tak niska średnia wieku wynika z często spotykanego w innych krajach eu‑
ropejskich niższego wieku ukończenia edukacji w szkole średniej5.
Studenci zagraniczni kształcący się w Polsce pochodzą w większości z krajów europejskich (82%). Niekwestio‑
nowanym liderem jest tu Ukraina, z której pochodzi po‑
nad połowa wszystkich zagranicznych studentów (ponad 35,5 tys.). Liczba studentów z Ukrainy od kilku lat systema‑
tycznie rośnie. Jest to wynikiem zarówno działań promocyj‑
nych uczelni, jak i bliskości geograficznej oraz kulturowej naszych krajów. Na niektórych uczelniach położonych na wschodzie kraju, mówi się wręcz o „ukrainizacji” uczelni6.
Kolejnymi państwami, z których pochodzi najwięcej studentów zagranicznych są Białoruś (ponad 5 tys.) i Indie (ponad 2 tys.). Indie odnotowały zresztą największy przy‑
rost liczby studentów rok do roku (1242 studentów in plus, czyli wzrost o 140%). Znaczny wzrost, zarówno ilościowy, jak i procentowy, odnotowały także inne azjatyckie kraje:
Nepal, Tajwan i Bangladesz. Choć niektóre państwa (np.
Kuwejt, Zimbabwe) odnotowały większy przyrost wyrażony procentowo, to jednak odnosił się on do niewielkiej liczby studentów.
5 Kształcenie obowiązkowe w wybranych krajach europej- skich, Kancelaria Senatu, sierpień 2011, http://www.senat.gov.pl/
gfx/senat/pl/senatopracowania/4/plik/ot‑604.pdf [dostęp 7 mar‑
ca 2018 r.].
6 V. Gierko, Ukrainizacja polskich uczelni na tle umiędzynarodo- wienia kształcenia na poziomie wyższym w Polsce, „Annales”, Lu‑
blin 2015, https://journals.umcs.pl/i/article/download/2093/1878 [dostęp 7 marca 2018 r.].
Studenci z kontynentu azjatyckiego są najdynamiczniej rozwijającą się grupą – ich liczba zwiększyła się w stosun‑
ku do roku 2015 o jedną trzecią. Może jednak martwić sto‑
sunkowo niski przyrost liczby studentów z Chin (z 846 na 953), które są globalnym liderem w podejmowaniu studiów za granicą7.
Problemy i wyzwania
Głównymi argumentami mającymi zachęcić studentów z zagranicy do studiowania w Polsce – podkreślanymi przez NAWA – są: wysoka jakość kształcenia, niskie kosz‑
ty utrzymania (i niskie czesne) oraz wysoki poziom bez‑
pieczeństwa. Deklarowana wysoka jakość kształcenia polskich uczelni nie znajduje jednak odzwierciedlenia w międzynarodowych rankingach, a co za tym idzie, Polska nie jest pierwszym wyborem studentów z zagranicy cenią‑
cych sobie prestiż uczelni. Natomiast jeśli chodzi o często podkreślane bezpieczeństwo, to – obawiając się szeroko nagłaśnianych incydentów ksenofobicznych – studenci zagraniczni wybierają państwa znane z większej multikul‑
turowości.
W rezultacie polskie uczelnie są najbardziej popularne wśród studentów zza wschodniej granicy, którzy przyjeż‑
dżając do Polski nie czują dużej zmiany kulturowej, a do tego bliskość geograficzna sprawia, że mogą utrzymywać
7 Według danych chińskiego Ministerstwa Edukacji z 2015 r., poza granicami kraju studiuje ponad 520 tysięcy Chińczyków – A record number of Chinese students abroad in 2015 but growth is slowing, http://monitor.icef.com, [dostęp 7 marca 2018 r.]. Dużo mniejsze liczby podaje OECD, jednak niezależnie od różnic w da‑
nych, Chińczycy pozostają na pierwszym miejscu.
Wykres 2. Liczba Ukraińców studiujących w Polsce na tle liczby studentów cudzoziemców ogółem w latach 2011–2016
0 20 000 40 000 60 000 80 000 100 000 120 000
2011 2012 2013 2014 2015 2016
studenci cudzoziemcy ogółem studenci z Ukrainy Źródło: na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego.
www.bas.sejm.gov.pl nocnej i Australii. Największy stopień zadowolenia wyka‑
zują studenci pochodzący z państw poradzieckich, w tym Rosji, Ukrainy i Białorusi. To głównie oni, oprócz studentów pochodzących z Afryki, wyrażają chęć dalszej nauki lub podjęcia pracy w Polsce (średnio 35% studentów cudzo‑
ziemców deklaruje taki zamiar, a w przypadku studentów z Ukrainy, Białorusi i Rosji wskaźnik ten osiąga poziom 56–57%).
Badanie NAWA poruszyło również temat finansów stu‑
dentów cudzoziemców. Z danych wynika, że większość z nich (ponad połowa) dysponuje budżetem niższym niż 2 tys. zł miesięcznie i może studiować głównie dzięki wsparciu finansowemu rodziny (70%). Niecała połowa z nich natomiast pobiera różne formy świadczeń stypen‑
dialnych.
Działania na rzecz
umiędzynarodowienia uczelni
Najnowszą państwową inicjatywą mającą wpłynąć na zwiększenie liczby cudzoziemców na polskich uczelniach jest powołanie w lipcu 2017 r. Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (NAWA), która zastąpiła Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej. Umiędzyna‑
rodowienie jest jednym z czterech głównych celów Agen‑
cji. Do jego osiągnięcia mają posłużyć m.in. programy mobilności krótkookresowej, które zakładają zwiększone finansowanie wymiany międzynarodowej kadry akade‑
mickiej (udział w konferencjach, stażach, wizytach studyj‑
nych czy szkoleniach). Wpłynie to nie tylko na poszerzenie oferty programowej, ale również pomoże w nawiązywaniu kontaktów międzynarodowych i rozwinie potencjał bada‑
czy. Planowane jest również wsparcie dla jednostek, które będą realizować studia we współpracy z zagranicznymi ośrodkami, oraz środki na stypendia dla studentów z za‑
granicy.
W strategii NAWA zwrócono również uwagę na koniecz‑
ność zapewnienia wysokiego standardu obsługi zarów‑
no studentów, jak i pracowników naukowych z zagranicy, a także podkreślono wysokie znaczenie projakościowego systemu promocji, którego niezbędnym elementem jest upowszechnianie polskich badań naukowych w środo‑
wisku międzynarodowym. Warto również wspomnieć, że Agencja otrzyma na swoją działalność środki finansowe 4‑krotnie wyższe niż te przeznaczone dla Biura będącego jej poprzednikiem.
Inicjatywą rządową, która również ma duże znaczenie dla zwiększenia liczby studentów z zagranicy jest program
„Polski Erasmus dla Ukrainy”9. Jest to program rządowy działający od 2014 r. Początkowo był adresowany do stu‑
dentów z regionów objętych konfliktem zbrojnym – Krymu i Donbasu, ale później został rozszerzony na młodzież z ca‑
łej Ukrainy. Stale rozwijany jest również program CEEPUS, czyli Środkowoeuropejski Program Studiów Uniwersytec‑
kich oraz współpraca z państwami‑uczestnikami Partner‑
stwa Wschodniego.
9 Polski Erasmus dla Ukrainy, http://pl.naszwybir.pl [dostęp 7 marca 2018 r.].
stały kontakt z rodziną. Nie bez znaczenia jest również to, że ci spośród nich, którzy posiadają Kartę Polaka, nie po‑
noszą opłat za studia i dodatkowo otrzymują stypendium na utrzymanie. Powoduje to jednocześnie problemy: duży procent studentów z Ukrainy na uczelniach na wschodzie Polski przyczynia się do tzw. ukrainizacji uczelni, która z jednej strony tworzy wyobcowaną grupę studentów cu‑
dzoziemców, a z drugiej grupę Polaków, którzy protestują przeciwko faworyzowaniu obcokrajowców. Nie towarzyszy temu szersza refleksja, że napływ studentów z zagranicy jest nieunikniony i potrzebny w obliczu spadku ogólnej liczby studentów (efekt niżu demograficznego).
Opinie studentów
Uczelnie, chcąc zainteresować obcokrajowców swoją ofertą, stosują działania promocyjne i ułatwienia organiza‑
cyjne. Muszą się wykazać wszechstronnością, ponieważ motywacje do podjęcia studiów w Polsce różnią się zależ‑
nie od trybu studiów (wymiana semestralna czy pełny cykl studiów), a także od kraju pochodzenia danego studen‑
ta. Pokazało to badanie ankietowe zlecone przez NAWA8. Studenci będący na wymianie chcieli poznać nowy kraj i język, a zachęciły ich niskie koszty utrzymania w Polsce.
Natomiast cudzoziemcy, którzy podjęli pełny cykl studiów, podkreślali zalety studiowania w kraju należącym do Unii Europejskiej, a także międzynarodową uznawalność pol‑
skiego dyplomu i wynikające z tego dobre perspektywy na rynku pracy. Prestiż uczelni czy wysoka jakość nauczania nie była kwestią decydującą w żadnej z tych grup. Można więc zadać pytanie, czy nie trafi w próżnię promocja pol‑
skiej nauki planowana przez NAWA i opierająca się na tym argumencie.
Interesujące wnioski nasuwają się również po anali‑
zie tego, w jaki sposób obcokrajowcy zainteresowali się Polską jako potencjalnym miejscem na odbycie studiów.
Dominującym źródłem jest internet i rekomendacja zna‑
jomych, ale w państwach, które są szczególnie istotne, czyli Ukrainie, państwach azjatyckich i Bliskim Wschodzie, wskazuje się również na duże znaczenie targów edukacyj‑
nych. Co za tym idzie, zarówno ministerstwo, NAWA, czy uczelnie powinny położyć szczególny nacisk na te właśnie kanały dotarcia do potencjalnych studentów.
Niezbyt optymistyczne wnioski przynosi natomiast ze‑
stawienie wad i zalet studiowania w Polsce wskazane przez ankietowanych. Okazuje się, że najsłabszym punktem jest administracja publiczna i uczelniana oraz jakość zajęć, a główną zaletą dobra atmosfera oraz życie kulturalne i roz‑
rywkowe. Ponownie więc widać, że NAWA, podkreślając wysoką jakość kształcenia polskich uczelni, rozmija się z doświadczeniami obcokrajowców.
Najbardziej krytyczni wobec poziomu kształcenia są doktoranci z zagranicy – 18% z nich nie poleciłoby studiów w Polsce swoim znajomym. Jeżeli weźmiemy natomiast po uwagę kraj pochodzenia, najmniej zadowoleni ze studiów w Polsce są obywatele Europy Zachodniej, Ameryki Pół‑
8 Zagraniczni studenci 2015/16, https://nawa.gov.pl/images/
artykuly/Raport_z_badania_ankietowego_studenci_15_16.pdf, [dostęp 7 marca 2018 r.].
Zespół redakcyjny:
Dobromir Dziewulak (redaktor naczelny), Adrian Grycuk (sekretarz redakcji; tel. +48 22 694 20 69, e-mail: adrian.grycuk@sejm.gov.pl), Piotr Russel, Piotr Chybalski
Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, ul. Zagórna 3, 00-441 Warszawa Istotnym krokiem na drodze do zwiększenia poziomu
umiędzynarodowienia jest podpisana w czerwcu 2016 r.
umowa między Polską a Chinami dotycząca wzajemne‑
go uznawania dyplomów ukończenia studiów i tytułów zawodowych w szkolnictwie wyższym10. Ma ona ułatwić mobilność studentów pomiędzy Polską a Chinami, które mają najwięcej na świecie studentów kształcących się za granicą.
W zakresie rozwiązań ustawowych, które mają wpłynąć na zwiększenie liczby studentów z zagranicy na polskich uczelniach można również wymienić:
• przepisy ustawy z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzo- ziemcach (Dz.U.2017.2206 j.t.), w której przedłużono czas drugiego pozwolenia na pobyt czasowy dla stu‑
diujących na 3 lata (wcześniej był to 1 rok),
• nowe zasady przyznawania dotacji dla uczelni (od stycznia 2017 r.), w których wskaźnik umiędzynaro‑
dowienia jest jednym z ważnych składników oceny wniosku.
Jednak nie tylko rządzący wychodzą z inicjatywą mają‑
cą zwiększyć stopień umiędzynarodowienia na polskich uczelniach. Poszczególne uczelnie również podejmują działanie we własnym zakresie – walczą m.in. o wysokie miejsce w rankingu Financial Times, który stanowi dobrą reklamę uczelni w skali międzynarodowej, czy też starają się o certyfikaty przydzielane najlepszym uczelniom bizne‑
sowym na świecie. Mowa tu o prestiżowych akredytacjach, zwanych „trzema koronami”: EQUIS (European Quality Improvement System), AACSB (Association to Advance Collegiate Schools of Business), oraz AMBA (Association of MBAs). Kompletem dysponuje już Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, a wśród placówek publicz‑
nych pojedyncze akredytacje posiadają m.in. wydziały zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego czy Uniwersy‑
10 Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rzą‑
dem Chińskiej Republiki Ludowej o wzajemnym uznawaniu dy‑
plomów ukończenia studiów i tytułów zawodowych w szkolnic‑
twie wyższym, sporządzona w Warszawie dnia 20 czerwca 2016 r., http://monitorpolski.gov.pl [dostęp 7 marca 2018 r.].
tetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zdając sobie sprawę ze znaczenia certyfikatów dla zwiększenia znaczenia i popularności pol‑
skich uczelni, zdecydowało się na stworzenie dotacji dedy‑
kowanych staraniom o te akredytacje. Warto wspomnieć, że pod koniec 2017 r. powstało Stowarzyszenie na Rzecz Internacjonalizacji Polskich Uczelni (Association of Polish Universities for Internationalization – APUI), które ma na celu wzajemne wsparcie uczelni w planowaniu współpracy międzynarodowej i promocję ich działalności za granicą.
Podsumowanie
Internacjonalizacja uczelni powinna być jednym z prio‑
rytetów w szkolnictwie wyższym, ponieważ zyski z tego tytułu są niebagatelne. Oprócz tych czysto gospodar‑
czych – przychodów z różnego rodzaju usług zapewnia‑
jących obsługę studentów zagranicznych, także te struk‑
turalne – wypełnienie luki na uczelniach spowodowanej niżem demograficznym i możliwość zachowania zatrud‑
nienia i kontynuowania standardowej działalności uczelni, po te społeczne – wymianę międzykulturową, dzięki któ‑
rej zyskujemy w studentach, którzy się kształcili w Polsce pewnego rodzaju rzeczników w kraju pochodzenia. Trzeba jednak dopracować pewne kwestie w całościowej obsłu‑
dze studentów zagranicznych na polskich uczelniach. Wy‑
magają oni szczególnego wsparcia – z zakwaterowaniem, adaptacją, czy przy wizytach w urzędach, gdzie często nie mogą porozumieć się w języku angielskim11. Równie ważna jest poprawa tempa przeprowadzania procedur, a także ko‑
nieczność zorganizowania szkoleń dla pracowników urzę‑
dów i uczelni z zagadnień wielokulturowości, które pomo‑
gą lepiej zrozumieć petentów. Jeżeli studentów z zagranicy ma przybywać, to uczelnie muszą również wypracować od‑
powiednią ofertę dydaktyczną, co wiąże się m. in. z wpro‑
wadzeniem większej liczby kierunków w języku angielskim.
11 Zagraniczni studenci szturmują polskie uczelnie. To świetna wiadomość dla gospodarki, https://businessinsider.com.pl [do‑
stęp 7 marca 2018 r.].
