WYNIKI PRACY BIBLIOTEK PUBLICZNYCH (SAMORZĄDOWYCH) WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO W 2006 r.
Wyniki pracy zostały opracowane na podstawie sprawozdawczości statystycznej GUS, danych statystycznych zbieranych przez KsiąŜnicę Pomorską na potrzeby Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz sprawozdań opisowych bibliotek z terenu całego województwa.
I. NajwaŜniejsze wnioski wynikające z analizy funkcjonowania bibliotek publicznych w 2006 r.
1. Na 131 bibliotek publicznych działających w województwie zachodniopomorskim w dalszym ciągu niemal 1/5 nie spełniała wszystkich wymogów instytucji kultury (brak wpisu do Rejestru Instytucji Kultury, własnego konta bankowego, własnego NIP-u i REGON-u). Z tego powodu w 2006 r. biblioteki te nie otrzymały dofinansowania z MKiDN na zakup nowości wydawniczych w ramach Programu Operacyjnego „Promocja czytelnictwa”. Sytuacja ta dotyczy równieŜ roku 2007.
2. W przypadku bibliotek publicznych połączonych z innymi instytucjami kultury, często brak w nich obsadzonej funkcji kierownika. Utworzenie takiego stanowiska jest szczególnie istotne przy kilkuosobowej obsadzie i istnieniu sieci filii bibliotecznych.
3. Zwiększone zakupy nowości wydawniczych, w duŜej mierze dzięki dotacji MKiDN, wpłynęły na wzbogacenie księgozbiorów bibliotek oraz przyczyniły się do zwiększonej selekcji i aktualizacji zbiorów.
4. Z uwagi na występujący spadek aktywności czytelniczej, biblioteki starając się zapobiec temu zjawisku, wprowadziły wiele form mających zachęcić czytelników do korzystania z ich usług.
Poszerzyły równieŜ ofertę działań kulturalno – oświatowych.
5. Tradycyjne statystyki biblioteczne nie ujmują świadczonych coraz szerzej usług internetowych.
Tymczasem od 10 do 30% odwiedzin w czytelniach większych bibliotek - to wyłącznie uŜytkownicy Internetu. W związku z tym istnieje potrzeba dostosowania arkuszy statystycznych GUS oraz dzienników bibliotecznych.
6. Wśród kadry bibliotecznej obserwuje się ogromne zainteresowanie róŜnego typu szkoleniami.
Po raz pierwszy bibliotekarze województwa zachodniopomorskiego tak licznie uczestniczyli w konferencjach, szkoleniach i warsztatach organizowanych przez biblioteki i inne instytucje na terenie województwa i kraju.
7. Niemal wszystkie biblioteki prowadzą warsztat informacyjny o swojej miejscowości i regionie, włączając się w realizację ścieŜki edukacyjnej „Małe ojczyzny”.
8. W sprawozdaniu do MKiDN przedstawione zostały następujące propozycje zmian legislacyjnych najczęściej wysuwane przez biblioteki:
a) wyłączenie z procedur przetargowych zakupu ksiąŜek (konieczność zakupu u jednego dostawcy ogranicza wachlarz tytułów),
b) złagodzenie wymogów kwalifikacyjnych dotyczących stanowiska dyrektora w bibliotece – instytucji kultury w małych miejscowościach (np. w gminnej bibliotece przekształconej w instytucję kultury odebrano kierownictwo bibliotekarce ze średnim wykształceniem bibliotekarskim powierzając kierowanie biblioteką dyrektorce gminnego ośrodka kultury. Nowa dyrektorka ma wprawdzie wyŜsze wykształcenie, nie zna jednak specyfiki pracy biblioteki (np. określiła niewłaściwe godziny pracy),
c) określenie standardów funkcjonowania bibliotek publicznych, szczególnie dotyczących:
wskaźnika zakupów, budownictwa bibliotecznego, statystyki,
d) wydanie aktu wykonawczego do Ustawy o bibliotekach określającego ostateczny termin powołania bibliotek powiatowych,
e) wydanie w formie segregatora aktualnych przepisów prawnych z bieŜącymi aktualizacjami, których znajomość obowiązuje pracowników bibliotek.
2
II. Sprawy organizacyjne. Sieć i baza lokalowa. BudŜet
Status organizacyjny bibliotek
Na początku 2006 roku zebrano informacje ze wszystkich gmin w województwie zachodniopomorskim dotyczące statusu bibliotek. Celem było ustalenie faktycznego stanu i zwrócenie uwagi na potrzebę uregulowania ich sytuacji organizacyjno - prawnej. Pytano o: nazwę biblioteki, nazwę instytucji, z którą biblioteka jest połączona, numer i datę wpisu do Rejestru Instytucji Kultury, NIP, REGON i numer konta bankowego biblioteki. Z tym pytaniem KsiąŜnica Pomorska zwróciła się do organizatorów bibliotek. Dane, które otrzymano niejednokrotnie świadczyły o niezrozumieniu zagadnień organizacyjno – prawnych podległych bibliotek. W rezultacie ustalono, Ŝe ze 113. gmin prowadzących biblioteki – aŜ w 38. gminach biblioteki nie są instytucjami kultury w rozumieniu Ustawy.
W związku z powyŜszym do burmistrzów i wójtów miejscowości posiadających biblioteki nie spełniające przepisów Ustawy o prowadzeniu działalności kulturalnej skierowano stosowne pisma.
W rezultacie podjętych działań jedynie w 5. gminach organizatorzy na przełomie 2006/2007r.
przeprowadzili procedury przekształcające biblioteki w instytucje kultury. Do gmin tych naleŜą: Dobra k/ Nowogardu, Dobra Szczecińska, Dziwnów, Karnice oraz Tuczno.
Gmina wiejska Wałcz otacza pierścieniem gminę miejską Wałcz, w związku z tym nie prowadzi
biblioteki publicznej. Jej mieszkańców obsługuje Miejska Biblioteka Publiczna w Wałczu wraz z dwiema filiami.
Jak wynika ze sprawozdań z działalności bibliotek Gminne Centra Informacji (w ramach programu
„Pierwsza Praca”) prowadzone są przez cztery placówki: Miejską Bibliotekę Publiczną w Białogardzie, Miejską Bibliotekę Publiczną w Gryficach, Bibliotekę Publiczną Miasta i Gminy w Polanowie oraz Bibliotekę Publiczną Gminy w Postominie. Natomiast Ŝadna z bibliotek nie zgłaszała prowadzenia centrum komunikacji społecznej.
W dalszym ciągu w kilku przypadkach, gdzie biblioteki połączone są z innymi instytucjami, brak w bibliotece obsadzonej funkcji kierownika. Bibliotekarze w nich zatrudnieni podlegają bezpośrednio dyrektorowi danej instytucji nadrzędnej. W przypadku bibliotek posiadających sieć filii i zatrudniających kilka osób jest to szczególnie niekorzystne – odbija się to bowiem na organizacji i funkcjonowaniu biblioteki.
Sieć biblioteczna
W tym Środowisko Placówki
biblioteczne biblioteki filie
Filie i oddziały dla dzieci
Punkty biblioteczne
wieś 244 63 (-3) 177 (+3) 8 92 (+1)
miasto 137 (+1) 64 73 (+1) 50 (-5) 26 (-4)
ogółem 381 (+1) 131 (-3) 250 (+4) 58 (-5) 118 (-3)
W 2006 r. w województwie zachodniopomorskim 67 placówek działało w strukturach ośrodków/ domów kultury. Bibliotek publiczno – szkolnych było 32 i 32 działało w innych strukturach np. Gminnego Zespołu Oświaty i Kultury, Centrum Oświatowo-Kulturalnego, Zakładu BudŜetowego Oświaty i Kultury, Gminnego Zespołu Oświaty, Kultury i Sportu.
W 2006 r. likwidacji uległa 1 biblioteka publiczno - szkolna: biblioteka w Pobierowie (gmina Rewal) przekazana przez organizatora tamtejszej parafii. W gminie wiejskiej Darłowo działały trzy równorzędne biblioteki gminne. W trakcie roku przekształcono je w jedną bibliotekę gminną (Domasławice) oraz dwie filie w miejscowościach: Dąbki i JeŜyczki.
Biblioteka Publiczna w Gryfinie przejęła filię Wojewódzkiej Biblioteki Pedagogicznej wraz z księgozbiorem powołując Filię Naukową Biblioteki Publicznej. Utworzono nową filię Biblioteki
Gminnej w Karnicach w miejscowości Paprotno. Na koniec 2006 roku nieczynne były 3 filie biblioteczne.
3
W związku z komputeryzacją cztery oddziały dla dzieci prowadzone przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Szczecinie zostały włączone organizacyjnie do filii bibliotecznych, przy których działały.
Księgozbiór został zachowany a filie mając charakter ogólny kontynuują pracę na rzecz dzieci.
Podobna sytuacja miała miejsce w Bibliotece Miejskiej w Darłowie.
W dalszym ciągu sieć bibliotek powiatowych nie jest ostatecznie ukształtowana. Nie udało się dotychczas utworzyć bibliotek powiatowych w następujących powiatach: białogardzkim, gryfickim, kołobrzeskim, polickim i wałeckim.
BudŜet bibliotek
BudŜet Środki pozyskane od podmiotów publicznych w zł
organizatora w zł Ogółem w tym MKiDN
38.999.572 2.270.667 1.376.465
.
Sytuacja lokalowa placówek bibliotecznych
Biblioteki dysponują 6.801 miejscami w czytelniach i kącikach czytelnianych (w stos. do roku poprzedniego + 18). Dla niepełnosprawnych dostosowanych jest 68 obiektów (+ 5). Statystycznie przypada 3,86 m2 powierzchni bibliotecznej na 100 mieszkańców. Powierzchnia przedstawia się następująco:
2005 2006 RóŜnica
Stan 65.126 m2 65.395 m2 + 269 m2
Powierzchnia zlikwidowanej placówki – wynosiła 36 m2.
Zwiększona powierzchnia uŜytkowa bibliotek w województwie jest wynikiem m.in.:
- przekazania przez CDiDN Bibliotece Publicznej w Gryfinie swojej filii biblioteki pedagogicznej, były to 102 m²,
- zwiększenia o 47 m² powierzchni uŜytkowej filii w Świnoujściu,
- oddania do uŜytku salki komputerowej w Gminnej Bibliotece Publicznej w Kozielicach ( 20 m² ), - zmiany lokalu filii w Krześlinie Pyrzyckiej Biblioteki Publicznej o 23 m²,
- przekazania Miejskiej Bibliotece Publicznej w Białogardzie dodatkowego obiektu – tzw. Bramy Wysokiej (Galeria),
- poprawy bazy lokalowej kilkunastu innych placówek.
Biblioteka Miejska w Człopie przeniesiona została do lokalu Gimnazjum gdzie ma znacznie lepsze warunki do pracy z czytelnikiem pomimo zmniejszenia powierzchni o 58 m².
Na podkreślenie zasługuje fakt, Ŝe mimo trudności finansowych w kilkudziesięciu bibliotekach i filiach przeprowadzone były remonty (głównie wymiana okien, drzwi, malowanie, remonty dachów, ocieplanie). Wymieniano i dokupowano równieŜ meble i sprzęt biblioteczny.
Do istotniejszych wydarzeń w tym zakresie między innymi zaliczyć moŜna:
- zakończenie modernizacji i remontu lokalu Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy w Dębnie,
- remonty filii Biblioteki Publicznej w Barwicach (Nowy Chwalim), Biblioteki Publicznej Gminy Gościno (Robuń), Koszalińskiej Biblioteki Publicznej (Filia nr 8 ; łącznie z całkowitą wymianą mebli), Biblioteki Publicznej w Połczynie Zdroju (Redło, Popielewo), Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szczecinie (filie nr
2, 3 ,6 , 22), Miejskiej Biblioteki Publicznej w Świnoujściu (Filia nr 7 w Warszowie ; łącznie z całkowitym wyposaŜeniem w nowy sprzęt).
4
III. Kadra bibliotekarska. Pracownicy działalności podstawowej
Ogółem zatrudnionych w bibliotekach publicznych było 982 osób (bibliotekarze + obsługa), z tego działalności podstawowej 837 co stanowi 85,2% całości zatrudnienia; w stosunku do roku poprzedniego o 14 bibliotekarzy mniej. Na pełnych etatach pracowało 662 bibliotekarzy (- 10).
Stan zatrudnienia bibliotekarzy
2005 2006
Ogółem 851 837 (- 14)
w tym: pełnozatrudnieni 672 – 79,0% 662 - 79,1%
Struktura wykształcenia bibliotekarzy (ogółem)
Kategorie wykształcenia Liczby bezwzględne Procenty
1. wyŜsze 386 46,1
- w tym pełne bibliotekarskie 226 27,0
- licencjat bibliotekarski 28 3,3
2. średnie 433 51,7
- w tym bibliotekarskie 290 34,5
3. poniŜej średniego 18 2,2
Ogółem 837 543 100 %
W stosunku do 2005 r. przybyło 14. pracowników z wyŜszym wykształceniem, natomiast zmniejszyła się o 16 liczba pracowników z wykształceniem średnim bibliotekarskim.
Struktura wykształcenia bibliotekarzy (pełnozatrudnionych)
Kategorie wykształcenia Liczby bezwzględne Procenty
1. wyŜsze 331 50,0
- w tym pełne bibliotekarskie 204 30,8
- licencjat bibliotekarski 22 3,3
2. średnie 327 49,4
- w tym bibliotekarskie 248 37,5
3. poniŜej średniego 4 0,6
Ogółem 662 474 100 %
Obecnie 97 osób uzupełnia wykształcenie, z tego ogólne średnie zdobywa 1osoba, wyŜsze - 36, wyŜsze bibliotekarskie - 31, zaś średnie bibliotekarskie - 29.
Poza drobnymi przypadkami sytuacja płacowa kadry bibliotekarskiej nie uległa poprawie. Wielu pracowników bibliotek zgłasza brak corocznej regulacji płac.
W miarę moŜliwości finansowych biblioteki delegowały swoich pracowników na szkolenia odbywające się na terenie województwa i poza nim. Poza szkoleniami, które odbywały się w KsiąŜnicy Pomorskiej i Koszalińskiej Bibliotece Publicznej bibliotekarze podnosili swoje kwalifikacje uczestnicząc m.in. w:
- konferencji zorganizowanej przez IPN i Muzeum Narodowe w Szczecinie - „Muzea na Pomorzu Zachodnim a najnowsza historia Polski”,
- szkoleniu „Opiekun szkolnego centrum multimedialnego i informacyjnego” - organizator CDiDN w Szczecinie,
- kursie „Internet od podstaw” finansowanym ze środków UE – organizator Szczeciński Park Naukowo – Techniczny,
- ogólnopolskiej konferencji „Rola biblioteki publicznej w edukacji dzieci i młodzieŜy” – organizator Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Kielcach,
5
- szkoleniu „Marketing w bibliotece. Profesjonalna obsługa czytelnika… Narzędzia public relations” – na Ŝyczenie Miejskiej Biblioteki Publicznej w Choszcznie zorganizowała WyŜsza Szkoła Zarządzania w Szczecinie,
- szkoleniu „Public relations w instytucjach kultury” – organizator Narodowe Centrum Kultury,
- Kursie „Public relations” zorganizowanym przez Instytut Doradztwa Regionalnego i Europejskiego w Krakowie,
- forum uŜytkowników systemu PROLIB,
- warsztatach scenograficznych zorganizowanych przez Dębnowski Ośrodek Kultury,
- warsztatach interpretacji poezji zorganizowanych przez Zamek KsiąŜąt Pomorskich w Szczecinie, - szkoleniach organizowanych przez CEBID w Jarocinie i CEBID w Warszawie.
Biblioteki zgłaszają zainteresowanie następującymi zagadnieniami:
- organizacja i zarządzanie małą i średnią biblioteką publiczną, - nowe formy pracy z dziećmi i młodzieŜą,
- nowoczesne formy pracy z czytelnikiem dorosłym, - praca z czytelnikiem niepełnosprawnym intelektualnie, - formy edukacji regionalnej,
- formy pracy w bibliotece publicznej z dzieckiem w wieku przedszkolnym, - biblioterapia,
- teatrzyk w bibliotece dziecięcej,
- działalność instrukcyjno – metodyczna w bibliotekach powiatowych, - opracowywanie bibliografii regionalnych.
W związku z licznymi zgłoszeniami napływającymi z bibliotek KsiąŜnica Pomorska będzie kontynuowała następujące szkolenia:
- opracowywanie wniosków w celu pozyskiwania funduszy zewnętrznych przez biblioteki, - opracowywanie zbiorów w programie MAK,
- hasło przedmiotowe opisu bibliograficznego,
- interpretacja przepisów prawnych dla bibliotek i Kodeks Pracy, - Internet w bibliotece,
- metodyka gromadzenia, ewidencji, opracowania i przechowywania dokumentów Ŝycia społecznego.
IV. Zbiory biblioteczne
Stan księgozbioru w woluminach
2005 2006
ogółem 7.071.236 7.084.344 (+ 13.108)
ksiąŜki 6.875.952 6.884.783 (+ 8.831)
czasopisma oprawne 195.284 199.561 (+ 4.277)
W przeliczeniu na 100 mieszkańców w województwie księgozbiór wyniósł 418 wol. – o 1 wol. więcej niŜ w roku 2005.
Do najzasobniejszych w księgozbiory powiatów naleŜą w przeliczeniu na 100 mieszkańców:
łobeski – 683 wol., kamieński – 668 wol., pyrzycki – 657 wol. Najmniej zasobne w księgozbiory są nadal powiaty wałecki i policki, dla których wskaźnik wynosi poniŜej 300 wol.
Struktura ksiąŜek w zbiorach przedstawia się następująco:
wol.
- literatura piękna dla dzieci - 1.534.998 22,3 % - 0,1 % - literatura piękna dla dorosłych - 2.748.039 39,9 % - 0,2 % - literatura z innych działów - 2.601.746 37,8 % + 0,3 %
Jak widać z powyŜszego zestawienia nieznacznie wzrósł w księgozbiorach bibliotek odsetek literatury niebeletrystycznej, natomiast zmalał odsetek literatury pięknej dla dzieci i dla dorosłych.
Niestety z braku danych nie moŜna stwierdzić jaki procent zbiorów bibliotecznych stanowi literatura poznawcza i popularnonaukowa dla dzieci.
6
Ogółem wpływy do zbiorów wyniosły 214.328 wol. (ksiąŜek 210.023 wol., czasopism 4.305 wol.), tym z innych bibliotek 41.465 wol. Tak duŜa liczba ksiąŜek przejętych z innych bibliotek jest w duŜej mierze wynikiem likwidacji wspomnianych juŜ oddziałów dziecięcych naleŜących do Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szczecinie a prowadzących własne inwentarze. Większość ich zbiorów została połączona ze zbiorami filii przy których działały (wspólny inwentarz komputerowy). Przejęto takŜe księgozbiór biblioteki pedagogicznej w Gryfinie (20.506 wol.)
Zakup wyniósł w 2006 r. 122.528 wol. ( - 10.004 wol. w stosunku do 2005 r.) co stanowi 58,3 % całości wpływów ksiąŜek (w 2005 r. 57,9 %). Wzrost udziału zakupów w nabytkach, biblioteki zawdzięczają m.in. znaczącej dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Liczba zakupionych ksiąŜek
Liczba woluminów Środki na zakup
Ogółem Z dotacji organizatora
Z dotacji MKiDN
Ogółem Z dotacji organizatora
Z dotacji MKiDN
122.528 72.347 48.503 2.605.189 1.497.036 1.078.248
Na podkreślenie zasługuje fakt, Ŝe pomimo, iŜ 1/3 bibliotek woj. zachodniopomorskiego nie mogła skorzystać z dotacji Ministerstwa - jedynie biblioteka gminy Rąbino nie dokonała Ŝadnego zakupu ksiąŜek w 2006 roku.
Wskaźnik zakupu ksiąŜek na 100 mieszkańców
2005 2006
ogółem 8 7
miasta 8 6
gminy miejsko-wiejskie 7 7
gminy wiejskie 9 9
NajwyŜszy wskaźnik zakupu nowości ksiąŜkowych na 100 mieszkańców uzyskały biblioteki wraz z filiami w Ustroniu Morskim (51 wol.), Mielnie (29 wol.), Ostrowicach (27 wol.), Dziwnowie (25 wol.), Suchaniu (23 wol.), Widuchowej (21 wol.), Kozielicach i Nowogródku Pomorskim po 20 wol.
Na przeciwległym biegunie odnotowujemy biblioteki w gminach, w których wskaźnik zakupu wyniósł - po 1 wol. w Sławnie (gmina wiejska), Maszewie - po 2 wol. w Grzmiącej, Bielicach, Starej Dąbrowie – po 3 wol. w Warnicach, Nowym Warpnie, Marianowie, Krzęcinie oraz w Świdwinie i Szczecinku (gminach wiejskich). WyŜej wymienione biblioteki nie dysponowały dotacją ministerialną.
Średnia cena ksiąŜki (w złotych) ogółem w bibliotekach
2005 2006 róŜnica
20,54 21,26 + 0,72
Zakupy oraz średnia cena ksiąŜek zakupionych w trzech największych bibliotekach województwa
Biblioteka Średnia cena ksiąŜki Zakup w 2006r.
2005 2006 róŜnica kwota liczba wol.
KsiąŜnica Pomorska
21,49 28,40 + 6,91 79.207 2.789
Koszalińska Biblioteka Publiczna 23,24 25,19 + 1,95 224.210 8.900
MBP w Szczecinie 19,06 20,07 + 1,01 352.881 17.586
7
Przebieg realizacji zakupów z dotacji Ministerstwa Kultury
Na województwo zachodniopomorskie przydzielona została kwota 1.078.248 zł, w tym ok.5 % KsiąŜnicy Pomorskiej i ok. 12% Miejskiej Bibliotece Publicznej w Szczecinie, pozostałe środki dzielone były przez KsiąŜnicę Pomorską zgodnie z przekazanymi przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przelicznikami w stosunku do liczby czytelników i mieszkańców.
Niestety, środków tych nie otrzymały biblioteki z 38 gmin z ogólnej liczby 113. Nie spełniały one, jak wcześniej opisano, warunków otrzymania dotacji – nie były instytucjami kultury.
DuŜe biblioteki (dla których dotacja przekroczyła 6 tys. euro) zgodnie z Ustawą o zamówieniach publicznych, wyłoniły drogą przetargów, dystrybutorów nowości ksiąŜkowych. Były to
głównie firmy „Azymut” i J.K. Olesiejuk. Nie było większych trudności w realizacji zakupów. Biblioteki dokonujące zakupu z wolnej ręki zaopatrywały się w nowości głównie w miejscowych księgarniach, regionalnych hurtowniach ksiąŜek, bezpośrednio u wydawców, oraz w księgarniach internetowych.
Jak wynika ze sprawozdań upusty uzyskiwane przy zakupach wyniosły od 15 % do 35 % ceny.
Preferencje poszczególnych bibliotek podczas realizacji zakupów z dotacji ministerialnej były dosyć róŜnorodne, zaleŜnie od potrzeb czytelników i występujących braków w księgozbiorach poszczególnych placówek. Najczęściej jednak wymieniane są lektury szkolne, podręczniki akademickie, pozycje do księgozbiorów podręcznych, literatura piękna i poznawcza dla najmłodszych czytelników.
Oprócz zakupów biblioteki wzbogacały swoje księgozbiory o ksiąŜki od prywatnych darczyńców, księgarń, hurtowni, Fundacji ABCXXI.
Prenumerata czasopism
2005 2006 RóŜnica
Liczba tytułów 3.268 tyt. 3.318 tyt. + 50 tyt.
Kwota 518,4 tys. zł 513,1 tys. zł - 5,3 tys. zł
Od kilku lat zmniejsza się liczba prenumerowanych czasopism. Niepokojącym zjawiskiem jest brak prenumeraty w kilku bibliotekach miejsko-gminnych i gminnych, naleŜą do nich m.in. biblioteki w Warnicach, Dobrej Szczecińskiej, Nowym Warpnie, Cedyni, Mieszkowicach, Moryniu, Karnicach, Czaplinku, Kobylance, gminie wiejskiej Stargard, Rąbinie. W kilkunastu bibliotekach nie prenumeruje się czasopism dziecięcych, a w wielu zaledwie znikome ilości. Niestety do tych bibliotek naleŜą równieŜ te, które pełnią zadania powiatowe.
KsiąŜnica Pomorska miała zaprenumerowanych 156 tytułów czasopism bieŜących, w tym 131 tytułów polskich i 25 zagranicznych.
Ubytkowany księgozbiór
2005 2006 RóŜnica
Ogółem 240.791 wol. 201.220 wol. - 39.571 wol.
KsiąŜki 240.546 wol. 201.192 wol. - 39.534 wol.
Czasopisma oprawne 245 wol. 28 wol. - 217 wol.
W tym przekazano do innych bibliotek
2005 2006 RóŜnica
Ogółem 61.968 wol. 27.743 wol. - 34.225 wol.
KsiąŜki 61.968 wol. 27.743 wol. - 34.225 wol.
Czasopisma oprawne - - -
8
Na ubytki złoŜyły się: braki bezwzględne wykazane przez skontra w poszczególnych bibliotekach, pozycje zagubione, likwidacja księgozbioru biblioteki w Pobierowie (8.006 wol.) oraz selekcja księgozbioru. Kontynuowano planowy przegląd księgozbiorów, nie tylko pod względem stopnia zniszczenia, ale przede wszystkim jego przydatności (poczytność i aktualność informacyjna zbiorów). Największą selekcję zgłosiły biblioteki: Gminna Biblioteka Publiczna w Stanominie – gmina Białogard (8.938 wol.),Gminna Biblioteka Publiczna w Baniach (5.413 wol.), Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Wolinie (2.244 wol.), Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Myśliborzu (3.754
wol.), Miejska Biblioteka Publiczna w Świnoujściu (2.931 wol.), Biblioteka Miasta i Gminy w Trzebiatowie (2.244 wol.), Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Goleniowie (3.817 wol.),
Miejska Biblioteka Publiczna w Białogardzie (3.975 wol.), Koszalińska Biblioteka Publiczna – w Bibliotece Głównej i filiach (10.700 wol.), Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie (47.772 wol.).
Selekcja pod kątem aktualizacji zbiorów była przeprowadzona w wielu bibliotekach, choć nie na tak duŜą skalę. Jest to moŜliwe dzięki zwiększającym się zakupom zbiorów w duŜej części dotowanym ze środków ministerialnych.
Zbiory specjalne na koniec 2006 r. liczyły 659.427 jedn., spadek o 435 jedn. Materiały audiowizualne stanowią 41,3 % zasobu zbiorów specjalnych, a dokumenty elektroniczne około 0,5 %.
Najwięcej zbiorów specjalnych posiada KsiąŜnica Pomorska, na które składają się m.in. rękopisy (powiększone w roku sprawozdawczym o ponad 2.000 jednostek listów znanych osób – dar p. Marii Tatarczuch), dokumenty Ŝycia społecznego, mikroformy, materiały audiowizualne.
W ciągu roku do bibliotek zakupiono 3.432 jedn. o wartości 80.662 zł.
V. Komputeryzacja bibliotek
Liczba bibliotek skomputeryzowanych, czynności skomputeryzowane
2005 2006 róŜnice
Biblioteka wojewódzka 1 1 -
biblioteki powiatowe 4 4 -
biblioteki miast na prawach powiatu 3 3 -
biblioteki gmin miejskich 8 9 + 1
biblioteki gmin miejsko - wiejskich 41 41 -
gmin wiejskich 39 43 + 4
filie biblioteczne 45 62 + 17
Inne - 2 + 2
Razem 141 165 + 24
W uŜytkowaniu bibliotek jest 1010 komputerów (+ 154 w stosunku do roku poprzedniego) w tym w filiach 163.
Z ogólnej liczby komputerów na stanie KsiąŜnicy Pomorskiej jest 136 ( - 22), na stanie Koszalińskiej Biblioteki Publicznej jest 189 (+ 71) a Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie posiada 90 (+ 23).
Dla czytelników dostępnych jest 494 komputery (+ 73). Do Internetu podłączonych jest 793 – tj. o 120 więcej niŜ w roku ubiegłym, z czego czytelnicy mają dostęp do 443.
W zwiększeniu liczby komputerów największy udział miały Koszalińska Biblioteka Publiczna, która pozyskała 71 zestawów oraz Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie - 23 zestawy. Obserwuje się
coraz większe zrozumienie przez bibliotekarzy i urzędy potrzeby dostępu do komputerów w bibliotekach.
Wykorzystywanie oprogramowania, czynności skomputeryzowane W bibliotekach wykorzystywane są następujące programy biblioteczne:
- MAK stosują 63 placówki,
- ZSB PROLIB wykorzystywany jest w 20 placówkach (MBP w Szczecinie + filie) - system SOWA w 4 placówkach,
- Libra 2000 firmy MOL w 6 placówkach, - MOL w 1 placówce
- ALEPH w 1 (KsiąŜnica Pomorska), - inne – 4.
9
Część małych bibliotek zakupiła w 2006 roku najnowszą wersję programu MAK i przystąpiła do wdraŜania go. Z kolei niektóre biblioteki będące w posiadaniu programu MAK nie zaczęły go uŜytkować.
Biblioteki stosując komputerowe programy biblioteczne z powodzeniem dokonują opracowania formalnego dokumentów - samodzielnie lub kopiując (głównie z baz danych: Biblioteki Narodowej, NUKat oraz KaRo). Pomimo skomputeryzowania, opracowanie rzeczowe bazuje nadal przede wszystkim na UKD. Jedynie kilkanaście bibliotek rozpoczęło systematyczne wprowadzanie haseł przedmiotowych. Kilka z nich w sprawozdaniach opisowych wyraźnie podało, Ŝe stosują Język haseł przedmiotowych BN – Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Kaliszu Pomorskim, Koszalińska
Biblioteka Publiczna, Miejska Biblioteka Publiczna w Łobzie, Miejska Biblioteka Publiczna w Międzyzdrojach, Biblioteka im. M. Skłodowskiej -Curie w Policach, Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie i KsiąŜnica Pomorska.
Nieliczne biblioteki udostępniają swoje katalogi on-line. NaleŜą do nich: Miejska Biblioteka Publiczna w Gryficach, Miejska Biblioteka Publiczna w Kołobrzegu wraz z filiami, Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie (kilka filii), KsiąŜnica Pomorska, Biblioteka Miasta i Gminy w Trzebiatowie (katalog zbiorów czytelni).
Koszalińska Biblioteka Publiczna – bezpłatnie udostępnia na swoim serwerze miejsce dla bibliotek powiatu i ich katalogów (Biesiekierz, Bobolice z filią w Dargini, filia w Rosnowie gminy Manowo oraz Mielno z filią)
KsiąŜnica Pomorska w 2005 roku przystąpiła do współkatalogowania w Narodowym Uniwersalnym Katalogu NUKat. W związku z tym konieczne było dostosowanie systemu bibliotecznego ALEPH do współpracy z systemem VIRTUA. Udział w NUKacie zwiększył wydajność katalogowania o około 17%, w ciągu 2006 roku wprowadzono do katalogu ponad 20.500 opisów bibliograficznych i prawie 33.000 opisów w Kartotekach Haseł Wzorcowych.
W katalogu rozproszonym KaRo opisy bibliograficzne swoich zbiorów zamieszcza Miejska Biblioteka Publiczna w Gryficach, KsiąŜnica Pomorska i Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie.
Podobnie jak w ubiegłych latach do pozostałych prac wykorzystywane są m.in. systemy i programy:
Windows, Windows Serwer, Office, Vulcan, programy antywirusowe, Lex Prima, Płatnik, Księgowość
„-EFKA”, programy sieciowe, baza danych Progress (ewidencja czytelników i wypoŜyczeń oraz katalog elektroniczny).
Podstawowe czynności w skomputeryzowanych bibliotekach i będących w trakcie komputeryzacji:
- gromadzenie i bieŜące opracowanie zbiorów, - retrospektywne opracowywanie zbiorów,
- w niektórych bibliotekach drukuje się karty katalogowe,
- ewidencja zbiorów i wydruk ksiąg inwentarzowych (w większych bibliotekach), - niektóre biblioteki mają zautomatyzowany proces udostępniania,
- udostępnianie informacji,
- biblioteki tworzą własne strony WWW. z dostępem do katalogu on-line (jest to coraz częstsze zjawisko),
- tworzone są bazy bibliograficzne dotyczące regionu oraz kartoteki zagadnieniowe,
- rezerwacja zbiorów bibliotecznych poprzez Internet, (Koszalińska Biblioteka Publiczna, Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie w skomputeryzowanych filiach, KsiąŜnica Pomorska).
Najczęściej wykorzystywane bazy danych przez bibliotekarzy i czytelników:
- baza własna biblioteki, - bazy KsiąŜnicy Pomorskiej,
- bazy Biblioteki Narodowej (katalog, Przewodnik Bibliograficzny, Bibliografia Zawartości Czasopism),
- bazy Koszalińskiej Biblioteki Publicznej,
10
- KaRo,
- bazy dotyczące Unii Europejskiej, - bazy prawnicze,
- oferty hurtowni i księgarń wysyłkowych.
Źródła finansowania automatyzacji
Z wypełnionych przez większość bibliotek zestawień statystycznych dla Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego wynika, Ŝe 626.401 zł ze środków organizatora wydatkowane zostało w 2006 roku na komputeryzację .
Z istotniejszych prac podjętych w zakresie komputeryzacji biblioteki wymieniały:
- Biblioteka Publiczna Gminy w Zieleniewie (gmina Kołobrzeg) zakupiła MAK WWW i uruchomiła strony WWW biblioteki z katalogiem,
- w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Kołobrzegu objęto siecią wszystkie agendy w budynku głównym biblioteki, utworzono odrębną sieć lokalną w oddziale dla dzieci i młodzieŜy oraz wypoŜyczalni beletrystyki (z powodu odrębnego usytuowania obydwu budynków). ZałoŜono nową stronę internetową biblioteki (z katalogiem),
- w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Szczecinie wymieniono serwer portalu biblioteki, kupiono nowy serwer do archiwizacji danych, w 8 filiach wdroŜono sieć lokalną LAN, uruchomiono wysyłkę
maili do czytelników przypominających o terminie zwrotu, ksiąŜkach zarezerwowanych i zamówionych.
Koszalińska Biblioteka Publiczna zakupiła 73 komputery (21 na filie), 29 drukarek (10 na filie), 3 serwery, licencje MAK, oprogramowanie biurowe, oprogramowanie antywirusowe, tworzenia stron internetowych, archiwizacji danych z serwera, zakupiono drukarkę do wydruku plastikowych kart bibliotecznych, 2 skanery. ZałoŜono sieć logiczną we wszystkich filiach. KaŜda filia ma własny serwer internetowy i własna stronę internetową oraz adres mail. Dopracowano system automatycznego wydruku rewersów, wdroŜono system zamawiania ksiąŜek drogą elektroniczną we wszystkich filiach, w budynku głównym udostępniono czytelnikom moŜliwość sprawdzania stanu konta w bazie bibliotecznej. Prace te mogły być przeprowadzone dzięki dofinansowaniu jakie uzyskała Biblioteka z MKiDN w wysokości 250 tys. złotych i Urzędowi Miasta Koszalin w wysokości 100 tys. złotych.
Inne źródła finansowania to między innymi:
- Biblioteka Publiczno-Szkolna w Brojcach otrzymała cztery komplety komputerów z MEN wraz z wielofunkcyjną drukarką do uŜytku wszystkich czytelników,
- Starostwo powiatowe w Łobzie sfinansowało zakup 4 zestawów komputerowych do bibliotek w gminach na terenie powiatu,
- Filia Publiczno – Szkolna w Zielenienie Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej w Mieszkowicach otrzymała trzy zestawy komputerów zakupione przez tamtejsza szkołę,
- Miejska Biblioteka Publiczna w Międzyzdrojach otrzymała dodatkowy zestaw komputerowy od prywatnego sponsora z przeznaczeniem do prac biblioteczno- bibliograficznych,
- Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Myśliborzu - dzięki programowi unijnemu „e-Urząd i elementy społeczeństwa informacyjnego w gminie Myślibórz” biblioteka otrzymała 5 komputerów (zainstalowanych takŜe w filiach wiejskich) połączonych siecią z serwerem Urzędu Gminy i słuŜących wyszukiwaniu informacji (Internet jest bezpłatny),
- Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Połczynie - Filia w Popielewie otrzymała dwa komputery od Stowarzyszenia „Zielone Pomorze” . Dzięki temu moŜna było zainstalować Internet.
11
Dzięki komputerom uzyskanym z programu Ikonka jak i własnym zakupom sprzętu komputerowego dokonywanego przez biblioteki oraz instalacji łącz internetowych nastąpił wzrost usług informacyjnych na bazie Internetu. Od 10% - 30% odwiedzin w czytelniach to odwiedziny do Internetu.
VI. Czytelnicy
Liczba czytelników
2005 2006 róŜnica
czytelnicy ogółem 319.387 – 100% 307.522 – 100% - 11.865
miasto 256.346 – 80,3% 245.810 – 79,9% - 10.536
wieś 63.041 – 19,7% 61.712 – 20,1% - 1.329
Czytelnicy na 100 mieszkańców
2005 2006
ogółem 18,8 18,2
miasto 21,9 21,0
wieś 12,1 11,8
Istnieje bardzo duŜa rozpiętość zasięgu czytelnictwa pomiędzy gminami. PoniŜej podajemy przykłady krańcowych wskaźników liczby czytelników na 100 mieszkańców:
Dziwnów 114,4%* Czaplinek 3,8%
Ustronie Morskie 45,0%* Sławno (gmina) 5,2%
Mielno 42,8%* Postomino 5,8%
Marianowo 33,8% Kołbaskowo 6,1%
Suchań 32,6% Brojce 6,2%
Dobrzany 32,0% Moryń 6,5%
Gryfino 29,9% Manowo 7,5%
Kamień Pom. 29,3% Dobra Szczec. 7,5%
* Razem z czytelnikami sezonowymi. Biorąc pod uwagę jedynie miejscowych czytelników wskaźniki te wynoszą: Dziwnów – 68,2%, Ustronie Morskie – 35,7 %, Mielno – 23,2%.
Czytelnicy pod względem wieku i zajęcia w procentach
2005 r. 2006 r. 2005 r. 2006 r.
Do lat 15 27,7% 27,1% M- uczniowie 47,1% 46,2%
16-19 16,5% 15,9% S- studenci 14,2% 14,0%
20-24 20,0% 20,5% U- prac. umysłowi 12,5% 13,0%
25-44 20,8% 20,8% P- robotnicy 4,9% 4,9%
45-60 10,4% 10,8% R- rolnicy 0,5% 0,5%
61 i więcej 4,6% 4,9% I / Nz- inni 20,8% 21,4%
i niezatrudnieni
MłodzieŜ ucząca się i studiująca stanowi 60,2 % ogółu czytelników, w tym maleje ciągle liczba uczniów zwłaszcza tych do lat piętnastu (o 5.203 w stosunku do 2005 roku). Zmalał teŜ odsetek czytelników w grupie 16 – 19 lat. Natomiast zwiększył się w grupach wiekowych 20 – 24 lata i w grupie wiekowej powyŜej 61 lat. ChociaŜ spadła liczba czytelników w grupie osób niezatrudnionych, to bibliotekarze wskazują na coraz większe zainteresowanie biblioteką i jej usługami bezrobotnych podnoszących kwalifikacje zawodowe oraz przekwalifikowujących się.
Biblioteki prowadzące oddziały dla dzieci obsługują równieŜ dzieci w wieku przedszkolnym. Ta grupa wiekowa nie jest wyodrębniona w statystykach a w niektórych bibliotekach dziecięcych stanowi duŜą
12
cześć uŜytkowników. Praca z nimi wymaga szczególnej troski i przygotowania ze strony personelu bibliotecznego jak teŜ odpowiedniego wyposaŜenia.
VII. Udostępnianie zbiorów
Liczba wypoŜyczonych zbiorów (ksiąŜki, czasopisma, zbiory specjalne)
2005 2006 róŜnica
ogółem 6.420,2 tys. jedn. 6.137,6 tys. jedn. - 282,60 tys. jedn.
WypoŜyczenia na 100 mieszkańców w województwie
2005 2006 róŜnica
ogółem 379 jedn. 362 jedn. - 17 jedn.
Liczba wypoŜyczonych ksiąŜek w woluminach
2005 2006 róŜnica
ogółem 5.936,2 tys. 5.673,2 tys. - 263 tys.
WypoŜyczenia ksiąŜek na 100 mieszkańców w województwie w woluminach
2005 2006
ogółem 350,4 335,0
Na jednego statystycznego czytelnika w województwie przypadło 19,3 woluminów wypoŜyczonego księgozbioru.
Struktura wypoŜyczonych ksiąŜek
2004 2005 2006
Literatura piękna dla dzieci 27,3% 27,4% 27,9%
Literatura piękna dla dorosłych 53,6% 53,3% 53,2%
Literatura niebeletrystyczna 19,1% 19,3% 18,9%
WypoŜyczenia czasopism (oprawnych i nieoprawnych)
2005 2006 róŜnica
ogółem 299,5 tys. 262,6 tys. - 36,9 tys.
Spadek wypoŜyczeń czasopism o 12% w stosunku do 2005 roku spowodowała powszechna dostępność Internetu. Czytelnicy znacznie częściej sięgają do wersji elektronicznych czasopism bieŜących i ich archiwów niŜ do tradycyjnych wersji papierowych zarówno w bibliotece jak i w domu.
WypoŜyczenia zbiorów specjalnych w jednostkach
2005 2006 róŜnica
ogółem 184,5 tys. 201,8 tys. + 17,3 tys.
13
Istnieje bardzo duŜa rozpiętość rozczytania środowiska pomiędzy gminami. PoniŜej podajemy przykłady krańcowych wskaźników liczby wypoŜyczonych zbiorów na 100 mieszkańców:
Police 1.241 jedn. Czaplinek 56 jedn.
Ustronie Morskie 1.210 jedn. Rewal 72 jedn.
Resko 1.203 jedn. Sławno (gmina) 72 jedn.
Dziwnów 1.049 jedn. Postomino 86 jedn.
Dolice 1.048 jedn. Moryń 89 jedn.
Nowogródek Pom. 1.019 jedn. Barwice 94 jedn.
Suchań 1.018 jedn.
Na jednego statystycznego czytelnika w województwie przypadło 20,0 jednostek wypoŜyczonych zbiorów (księgozbiór + zbiory specjalne). Tak przedstawia się najwyŜsza i najniŜsza średnia wypoŜyczeń przypadająca na jednego czytelnika w ciągu roku:
Brojce 67,1 jedn. Rewal 7,3 jedn.
Police 54,3 jedn. Warnice 8,8 jedn.
Cedynia 52,9 jedn. Dziwnów 9,2 jedn.
Boleszkowice 49,0 jedn. Barwice 10,5 jedn.
Dolice 44,4 jedn. Malechowo 10,7 jedn.
Resko 43,0 jedn. Mielno 11,3 jedn.
Nowogródek Pom. 42,1 jedn.
Drawno 41,8 jedn.
Łobez 40,5 jedn.
Udostępnianie zbiorów na miejscu
Jednostki w tysiącach
2005 2006
% ogółu 2006
RóŜnica w tys.
stos. do 2005
ksiąŜek 1.721,0 1.608,7 49,5 -112,3
czasopism (opr. i nieopr.) 1.631,8 1.572,6 48,3 - 59,2
zbiorów specjalnych 72,7 72,1 2,2 - 0,6
ogółem 3.425,5 3.253,4 100 -172,1
W roku sprawozdawczym nastąpił znaczący spadek czytelników, jak teŜ wypoŜyczeń (zjawisko to występuje juŜ od kilku lat) oraz udostępnień zbiorów w czytelniach. ZauwaŜamy kilka przyczyn tego zjawiska występującego niemal we wszystkich bibliotekach na terenie województwa:
- migracja do duŜych miast oraz krajów Unii Europejskiej bezrobotnych poszukujących pracy. Zjawisko to opisywane jest w licznych sprawozdaniach bibliotek z terenów popegeerowskich oraz bibliotek z duŜych miast, które w 2006 roku zanotowały znaczący spadek czytelników,
- pogłębiający się niŜ demograficzny (zmniejszająca się liczba czytelników do lat 20), - liczne zamknięcia bibliotek związane ze zmianą lokali, remontami,
- szerszy dostęp do Internetu, w którym czytelnik chętnie poszukuje informacji, - korzystanie przez czytelników z zasobów bibliotek dostępnych on – line.
Zasadnym wydaje się uwzględnienie w drukach GUS ilości zarejestrowanych wejść na strony WWW. bibliotek, jak teŜ do ich katalogów oraz rejestracja liczby informacji uzyskiwanych w bibliotece z Internetu. Biblioteki udostępniające Internet czytelnikom w sprawozdaniach opisowych wykazały, Ŝe na ogólną liczbę odwiedzin w bibliotece – 10% do 30% to odwiedziny wyłącznie do Internetu.
W roku 2006 KsiąŜnica Pomorska odnotowała niewielki spadek liczby czytelników (– 2,5%), odwiedzin w wypoŜyczalni i czytelniach ( - 9,8%), wypoŜyczonych na zewnątrz (- 0,7%).
Jednocześnie nastąpił wzrost liczby zbiorów udostępnionych na miejscu (+ 11,7%).
Na zmniejszającą się liczbę odwiedzin w czytelniach ma wpływ powszechny dostęp do Internetu, a w nim m.in. moŜliwość korzystania z czasopism on-line i ich zasobów archiwalnych. Coraz częściej literatura podawana studentom na zajęciach obejmuje artykuły w czasopismach ukazujących się
14
w postaci elektronicznej. Innym istotnym elementem jest wzrastająca zasobność bibliotek uczelnianych, które zaczęły udostępniać zbiory czytelnikom nie związanym z uczelnią. Nowym zjawiskiem jest sieć czytelni w księgarniach EMPIK o charakterze kawiarni, gdzie czytelnik ma dostęp do prasy bieŜącej.
Z przykrością zauwaŜa się zjawisko unikania przez czytelników długiego przebywania w czytelni. Rzadziej odnotowywany jest fakt wielokrotnego składania zamówień na ksiąŜki przez jednego uŜytkownika z zamiarem pracy na miejscu w bibliotece. Z zamówionych wydawnictw tradycyjnych korzystają oni do momentu wykonania odbitki kserograficznej. W dalszym ciągu Czytelnia MłodzieŜowa KsiąŜnicy Pomorskiej cieszy się duŜym zainteresowaniem uczniów, szczególnie z klas maturalnych. Czytelnia m.in. słuŜy pomocą w opracowywaniu prezentacji tematów do nowej matury. Przy tej okazji słuŜono informacjami takŜe bibliotekarzom innych bibliotek województwa zachodniopomorskiego.
Z uwagi na występujący spadek aktywności czytelniczej, biblioteki starając się zapobiec temu zjawisku, wprowadziły wiele form mających zachęcić czytelników do korzystania z ich usług.
MoŜna tu wymienić między innymi:
- coraz bardziej poszerzająca się oferta działalności kulturalno – oświatowej,
- dostarczanie zbiorów osobom niepełnosprawnym, chorym i w podeszłym wieku do domu, - wypoŜyczenia nocne i weekendowe,
- telefoniczne zamawianie ksiąŜek,
- zamawianie ksiąŜek drogą elektroniczną (m.in. Koszalińska Biblioteka Publiczna, Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie – kilka filii, KsiąŜnica Pomorska).
Zaobserwowane preferencje wyborów czytelniczych
Preferencje czytelnicze zbliŜone były do wyborów czytelniczych z lat poprzednich. PoniewaŜ wśród czytelników osoby uczące się i studiujące stanowią 60,1% ogółu, odnotowano znaczne zapotrzebowanie na lektury szkolne. Z literatury niebeletrystycznej duŜym zainteresowaniem cieszyły się pozycje z zakresu ekonomii, filozofii, pedagogiki, socjologii, zarządzania, turystyki, psychologii, polityki, prawa i prawa samorządowego oraz reklamy. Czytelnicy coraz częściej sięgają po ksiąŜki o tematyce dotyczącej uzaleŜnień i ich zwalczania (w bibliotekach powstają kąciki z tą literaturą).
W przypadku literatury pięknej preferencje od kilku lat są stałe. DuŜym powodzeniem cieszy się tzw. literatura kobieca, a wśród niej powieści polskich autorek jak np. Katarzyny Grocholi czy Moniki Szwaji, literatura sensacyjna, literatura s-f, choć z uwag bibliotekarzy wynika, Ŝe ta ostatnia oprócz stałych czytelników nie przyciąga do siebie nowych odbiorców, za to stale znajduje nowych odbiorców literatura fantasy. Dodatkowo biblioteki sygnalizowały duŜe zainteresowanie czytelników literaturą beletrystyczną promowaną w mediach i nagradzanymi, głośnymi tytułami ksiąŜek.
Wzrasta zainteresowanie literaturą poznawczą i popularnonaukową wśród dzieci i młodzieŜy.
Realizacja w szkołach ścieŜki edukacyjnej „małe ojczyzny” powoduje od kilku lat stały wzrost zainteresowania problematyką regionalną, a w szczególności własnej gminy. W związku z tym wzrosło wykorzystanie ksiąŜek o tej tematyce oraz licznie ukazującej się prasy lokalnej.
WypoŜyczenia międzybiblioteczne
Od 2003 roku obserwuje się wzrost zainteresowania wypoŜyczeniami międzybibliotecznymi.
Wśród zamawianych pozycji przewaŜa tematyka naukowa, choć zdarza się równieŜ sporadycznie literatura piękna. Głównymi uŜytkownikami tej formy usług są studenci oraz osoby pracujące uzupełniające wykształcenie.
WypoŜyczenia międzybiblioteczne stanowią uzupełnienie własnych zbiorów w poszczególnych bibliotekach. Szczególnie dotyczy to bibliotek szczebla, miejsko – gminnego i gminnego. Korzystały one ze zbiorów KsiąŜnicy Pomorskiej i Koszalińskiej Biblioteki Publicznej oraz bibliotek uczelnianych z naszego województwa i województw ościennych. Jednak biblioteki w miejscowościach leŜących blisko Szczecina i Koszalina rzadko korzystały z tej formy udostępniania. Czytelnik wolał przyjechać do KsiąŜnicy czy KBP niŜ czekać dwa tygodnie na realizację zamówienia. Coraz częściej wypoŜyczenia międzybiblioteczne stosowane są między bibliotekami publicznymi w powiecie oraz w gminie.
15
Biorąc pod uwagę ogólną liczbę bibliotek w województwie wciąŜ zbyt mała liczba bibliotek stosuje wypoŜyczenia międzybiblioteczne. W swoich sprawozdaniach 37 bibliotek wymieniło wypoŜyczenia międzybiblioteczne jako istotną formę działalności na rzecz czytelnika. Najwięcej wypoŜyczeń zanotowano w KsiąŜnicy Pomorskiej (do innych bibliotek 1223 wol., sprowadzono 287 wol. – w tym z zagranicy 78), Koszalińskiej Bibliotece Publicznej (dla 213 czytelników sprowadzono 375 wol., do innych bibliotek wypoŜyczono 157 wol.), Bibliotece Miejskiej w Człopie (250 wol.
wypoŜyczono filiom w gminie), Miejskiej Bibliotece Publicznej w Świdwinie (dla 98 czytelników sprowadzono 122 wol.), Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy w Kaliszu Pom. (61 wol.), Bibliotece Publicznej w Gryfinie (58 wol.), Gminnej Bibliotece Publicznej w Domasławicach (56 wol.), Gminnej Bibliotece Publicznej w Stanominie (49 wol.), Miejskiej Bibliotece Publicznej w Białogardzie (49 wol.), Bibliotece Miasta i Gminy w Trzebiatowie (47 wol.).
VIII. Upowszechnianie czytelnictwa
Udział bibliotek publicznych w zapewnieniu obsługi specjalnym grupom czytelniczym
W związku z licznymi remontami, jakie miały miejsce w 2006 roku obecnie 68 (wzrost o 5 w stosunku do 2005r.) obiektów bibliotecznych jest przystosowanych dla niepełnosprawnych.
Biblioteki współpracują z wszelkimi instytucjami usytuowanymi na terenie gmin a działającymi na rzecz ludzi chorych, starych, niepełnosprawnych, z rodzin patologicznych, m.in. Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Dębnie współpracuje ze Szpitalem Powiatowym, co tydzień dostarczając chorym komplety ksiąŜek i czasopisma. KsiąŜnica Stargardzka w porozumieniu z dyrekcją Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Stargardzie Szczecińskim przekazała na rzecz tej placówki 574 woluminy jakie otrzymała z darów. Przekazane ksiąŜki słuŜyć będą pacjentom przebywającym na leczeniu. Powszechnym zjawiskiem staje się dostarczanie ksiąŜek osobom chorym, starszym, często samotnym za pośrednictwem osób trzecich (często są to aktywy biblioteczne).
W miejscowościach gdzie są usytuowane domy dziecka, domy opieki społecznej, szkoły specjalne, ośrodki szkolno-wychowawcze, areszty śledcze, zakłady karne biblioteki na ogół nawiązują z nimi współpracę. Polega ona na zakładaniu punktów bibliotecznych, organizacji imprez w bibliotece dla osób „sprawnych inaczej” czy wystaw eksponatów wykonanych przez osoby niepełnosprawne, jak i osadzone w miejscach odosobnienia. Kontynuowana jest współpraca z poradniami przeciwalkoholowymi.
Szereg bibliotek współpracuje z Polskim Związkiem Niewidomych m.in.: Koszalińska Biblioteka Publiczna, Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Dębnie, Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Polanowie, Miejska Biblioteka Publiczna w Gryficach, Miejska Biblioteka Publiczna w Łobzie, Miejska Biblioteka Publiczna w Kołobrzegu. W ramach tej współpracy sprowadzają ksiąŜkę mówioną z Biblioteki Głównej PZN.
W KsiąŜnicy Pomorskiej w dalszym ciągu działała „Słoneczna Pracownia” przy WypoŜyczalni i Czytelni KsiąŜki Mówionej. Ze środków MKiDN pozyskano fundusze na działalność Centrum Aktywności Kulturalnej Osób Niepełnosprawnych Wzrokowo (30 100 zł). Działalność Centrum skupiła się na spotkaniach integrujących osoby słabo widzące i niewidome, uaktywniając je twórczo, m.in. poprzez prezentacje swoich dokonań. Przeszkolono bibliotekarzy
z bibliotek województwa współpracujących z osobami niedowidzącymi.
Koszalińska Biblioteka Publiczna od kilkunastu lat specjalizuje się w obsłudze osób niewidomych i słabowidzących. Organizowane są cotygodniowe spotkania z zaproszonymi prelegentami, omawiane są na nich nowości ksiąŜki mówionej, prezentowane dokonania twórcze tej grupy uŜytkowników. Około 20 osobom mającym trudności w poruszaniu się ksiąŜki mówione dostarczane są do domu. W Fonotece KBP odbywają się raz w tygodniu zajęcia biblioterapeutyczne
16
dla dzieci głęboko upośledzonych z Ośrodka Szkolno – Wychowawczego. Oprócz tego odbywają się zajęcia z muzykoterapii we współpracy z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej, adresowane są one do osób z problemami psychicznymi.
Inne formy upowszechniania czytelnictwa
W dalszym ciągu wszystkie biblioteki kontynuowały akcję „Cała Polska czyta dzieciom”.
W wielu przypadkach w ramach akcji odbywały się spotkania z ciekawymi ludźmi, którzy czytali dzieciom, m.in. miejscowymi pisarzami. Czytaniu towarzyszyły zajęcia plastyczne i konkursy, inscenizacje. Po raz trzeci Miejska Biblioteka Publiczna w Gryficach została uhonorowana dyplomem uznania za najlepiej przeprowadzoną kampanię „Cała Polska czyta dzieciom” 2005/2006.
Coraz lepiej układa się współpraca bibliotek publicznych ze szkołami i przedszkolami.
Obejmuje ona m.in. wspólną organizację imprez rocznicowych, konkursów, wystaw. Biblioteki w odpowiedzi na zapotrzebowanie szkół prowadzą lekcje biblioteczne, udostępniają nauczycielom
księgozbiory do ich pracy. Coraz częściej teŜ bibliotekarze z bibliotek publicznych razem z nauczycielami szkół opracowują wykazy lektur (brane są pod uwagę zasoby bibliotek publicznych).
Niektóre z bibliotek współpracują z radami parafialnymi – głównie organizując imprezy okolicznościowe (jasełka, imprezy wielkanocne, doŜynki).
Wszędzie tam, gdzie znajdują się placówki policji, straŜy poŜarnej, organów leśnictwa, ośrodki kultury, ośrodki sportu i rekreacji, media - są one wciągane do współpracy przez biblioteki publiczne.
Ponadto niemal wszystkie biblioteki współpracują z organizacjami pozarządowymi działającymi na terenie oddziaływania bibliotek: koła emerytów i rencistów, koła gospodyń wiejskich, Seniorzy ZHP, stowarzyszenia społeczno – kulturalne, stowarzyszenia miłośników poszczególnych miejscowości,
związki Sybiraków, kresowiaków, koła wędkarskie. Biblioteki przejawiają duŜą inwencję w pozyskiwaniu partnerów do współpracy:
Miejsko Gminna Biblioteka Publiczna w Bobolicach – organizowanie grup integrujących w czasie zabaw dzieci niepełnosprawne ze zdrowymi, zorganizowanie konkursu plastycznego dla dzieci niepełnosprawnych – w finale występ na Rynku Miejskim dziecięcego zespołu instrumentalno – muzycznego Jang Boysz Bobolic,
Gminna Biblioteka Publiczna w Brojcach – spotkanie z członkami Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Polskich z Gryfic,
Miejska Biblioteka Publiczna w Gryficach – we współpracy z dziennikarzami Radia VOX FM zorganizowana została parada dziecięca połączona z głośnym czytaniem. Prowadzone były równieŜ
„Warsztaty Twórczego Pisania” dla młodzieŜy szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, w których uczestniczyło 37 uczniów, prowadzone są lekcje języka angielskiego dla dzieci,
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Kamieniu Pomorskim współpracuje z Powiatową Stacją Sanitarno – Epidemiologiczna w ramach programu „Promocja Zdrowia”. Organizowane są dla czytelników pogadanki dotyczące zdrowego stylu Ŝycia,
Miejska Biblioteka Publiczna w Kołobrzegu – dzięki współpracy z wydawnictwami: „Ossolineum”,
„Amber”, Prószyński i S-ka, oraz Kurpisz otrzymuje od nich nieodpłatnie ksiąŜki,
Biblioteka im. Marii Skłodowskiej – Curie w Policach – we współpracy z Regionalnym Stowarzyszeniem Literacko – Artystycznym organizuje comiesięczne spotkania dyskusyjno – literackie i od czterech lat Regionalny Konkurs Literacki im. K.I. Gałczyńskiego,
Gminna Biblioteka Publiczna w Stanominie współpracuje z Radą Parafialną, LOK, przychodnią lekarską, Kołem Wędkarskim z Rogowa organizując wspólnie imprezy dla mieszkańców,
KsiąŜnica Stargardzka we współpracy z Powiatowym Ośrodkiem Doradztwa Nauczycieli w Stargardzie zorganizowała dla nauczycieli konferencję o zasięgu powiatowym,
17
Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie we współpracy z Teatrem Lalek „Pleciuga” oraz Radą Osiedla Głębokie organizowała imprezy w swoich filiach,
W Miejskiej Bibliotece Publicznej im. K. Makuszyńskiego w Szczecinku - dzieci redagują własną gazetę „Na Luzie”, zawiera ona szereg stałych kącików: moda dziecięca, savoir – vivre, poezja okolicznościowa, recenzje ksiąŜek,
Miejska Biblioteka Publiczna w Świdwinie – współpracuje z Towarzystwem Miłośników Wilna i Towarzystwem Miłośników Lwowa organizując „Kaziuki Wileńskie”, Dzień Kultury Kresowej, Święto Matki Boskiej Ostrobramskiej,
Miejska Biblioteka Publiczna w Świnoujściu – biblioteka zaprasza raz na kwartał na Niedzielne Poranki Teatralne z udziałem aktorów Teatru Polskiego ze Szczecina.
Coraz częściej biblioteki współuczestniczą w organizacji i przeprowadzaniu Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Zainicjowane przez Zarząd Główny SBP obchody „Tygodnia Bibliotek”
zyskują coraz większy oddźwięk wyraŜający się organizowaniem przez biblioteki róŜnorodnych imprez mających na celu ich promocję w środowisku,
Większość bibliotek współpracuje z lokalnymi mediami - głównie z prasą lokalną, informując o swojej działalności, nowych nabytkach, planowanych imprezach.
IX. Działalność informacyjna
Ogółem w bibliotekach udzielono 1.946,8 tys. informacji, w tym bibliograficznych 478 tys.
Niezmiennie od kilku lat najbardziej poszukiwanymi przez czytelników zagadnieniami są: Unia Europejska, wiedza o regionie oraz w środowiskach wiejskich poradnictwo rolnicze, uzaleŜnienia.
Działalność informacyjna bibliotek opiera się na prowadzeniu tradycyjnych kartotek zagadnieniowych (obecnie w części bibliotek przekształcanych w elektroniczne bazy danych), wykorzystaniu księgozbioru podręcznego (dzięki funduszom MKiDN mogły być wzbogacone ich
zasoby) oraz coraz częstsze wykorzystanie Internetu przez bibliotekarzy i czytelników.
W województwie zachodniopomorskim 143 biblioteki i ich filie udostępniają Internet uŜytkownikom.
Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Kaliszu Pomorskim oraz Gminna Biblioteka Publiczna w Osinie zorganizowały pokazy korzystania z technologii komputerowych dla dorosłych mieszkańców.
Przykładem róŜnorodności kartotek prowadzonych przez biblioteki jest KsiąŜnica Stargardzka. Tworzone są kartoteki: biografii, filmu i recenzji filmowych, kataklizmów i katastrof ekologicznych, literacką, recenzji, regionalną, teatru i recenzji teatralnych, wycinków prasowych o mieście i regionie, Oddział Dziecięcy posiada kartoteki zagadnieniowe: bogowie staroŜytni, kalendarium, konkursy, odkrycia i wynalazki, z baśnią przez świat (baśnie róŜnych narodów).
Informacja regionalna, kartoteki zagadnieniowe
Niemal wszystkie biblioteki prowadzą warsztat informacyjny o swojej miejscowości i regionie.
Jest to wynikiem stałego zainteresowania społecznego. Podstawę tego warsztatu informacyjnego stanowią m.in.:
- wycinki z prasy o zasięgu wojewódzkim, - gromadzenie i przechowywanie prasy lokalnej,
- gromadzenie i przechowywanie dokumentów Ŝycia społecznego o lokalnym charakterze, - akty prawne wydawane przez lokalne władze,
- widokówki najbliŜszej okolicy, itd.
NaleŜy podkreślić niesłabnącą rolę bibliotek w gromadzeniu i archiwizowaniu wiedzy o regionie. Aktualizowane na bieŜąco informacje w Internecie nie są bowiem w stanie w pełni
zaspokoić potrzeb uŜytkowników.
18
Większe z bibliotek rozpoczęły proces skanowania materiałów dotyczących regionu, takich jak: wycinki prasowe, pocztówki, dokumenty Ŝycia społecznego. Część tych bibliotek, udostępnia je poprzez własne strony WWW., inne udostępniają na miejscu skany. Koszalińska Biblioteka Publiczna na swoich stronach publikuje uchwały Rady Miejskiej Koszalina.
Kilka większych bibliotek opracowuje bibliografie lokalne, np. Pyrzycka Biblioteka Publiczna, Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Choszcznie, Miejska Biblioteka Publiczna w Kołobrzegu, Miejska Biblioteka Publiczna w Sławnie, Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Białym Borze.
Koszalińska Biblioteka Publiczna opracowuje bibliografię literatury dotyczącą Pomorza Środkowego oraz razem z KsiąŜnicą Pomorską współopracowuje Bibliografię Pom. Zachodniego.
KsiąŜnica Pomorska opracowuje on-line na bieŜąco Bibliografię Pomorza Zachodniego oraz uzupełnia lukę powstałą w latach osiemdziesiątych.
Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Dębnie kontynuuje prowadzenie Kroniki Miasta i Gminy od 1945 r., i współpracuje przy wydaniu słownika biograficznego osób związanych z miastem i gminą, posiada zbiór kaset video z zarejestrowanymi najwaŜniejszymi dla miasta wydarzeniami od 1999 r., Miejska Biblioteka Publiczna w Łobzie kontynuuje zbieranie dokumentacji ikonograficznej dotyczącej miasta.
Coraz więcej bibliotek staje się centrami informacji turystycznej między innymi w miastach:
Choszczno, Darłowo, Mielno, Płoty, Połczyn Zdrój, Świdwin, Trzebiatów, Tuczno, Węgorzyno.
Biblioteki popularyzują wiedzę o regionie poprzez róŜne formy pracy z czytelnikiem; najczęstszą są lekcje biblioteczne. Organizowane były spotkania z autorami zajmującymi się tematyką pomorską.
Miedzy innymi wiele bibliotek organizowało spotkania z Grzegorzem Kasdepke, z Januszem Władysławem Szymańskim, Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie zorganizowała spotkania z Anną Malejką, Pyrzycka Biblioteka Publiczna - z prof. Edwardem Rymarem.
Kontynuowana jest działalność izb pamięci utworzonych przy bibliotekach. Działają one w Bobolicach, Dobrej Nowogardzkiej, Pyrzycach, Trzebiatowie. Pyrzycka Biblioteka Publiczna posiada najbogatsze zbiory muzealne, zgromadzone przez byłego dyrektora tej Biblioteki prof.
Edwarda Rymara.
X. Działalność naukowa, wydawnicza. Rocznice, jubileusze, waŜne wydarzenia
Działalność wydawnicza w 2006 roku KsiąŜnica Pomorska:
- Matławski Bogdan: Cymbaliści na Pomorzu Zachodnim. Spadkobiercy Jankiela, - Tomczyk Ryszard: Ukraińskie Zjednoczenie Narodowo-Demokratyczne,
- Banasiewicz Henryk: Ekbatana,
- Stoś Jarosław [oprac.] - Jakuba z ParadyŜa – dwa traktaty o człowieku,
-
Bibliotekarz Zachodniopomorski nr 2-3, 4/2005, 1,2-3/2006Do większości wymienionych wyŜej wydawnictw w minionym roku uzyskano dofinansowanie.
Koszalińska Biblioteka Publiczna:
- w serii „Literacki start” kolejne wydawnictwo pokonkursowe, - „Rocznik Koszaliński” nr 33,
- Gracjan Bojar Fijałkowski: „O zbójcach z Góry Chełmskiej i inne legendy o Koszalinie”, - materiały konferencyjne: „Literatura II obiegu w Polsce”,
- „Kultura koszalińska: almanach 2005”,
- 12 zeszytów informatora kulturalnego „Miesiąc w Koszalinie”, - „Czesław Kuriata: 50 lat pracy twórczej”,
- „Polskie powstania XVIII – XX w.” (razem ze Stowarzyszeniem Humanistów i Artystów),
- „Represje Związku Sowieckiego wobec obywateli Państwa Polskiego (razem ze Stowarzyszeniem Humanistów i Artystów).
19
Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Dębnie:
- 12 numerów „Merkuriusza Dębnowskiego. Samorządowego Biuletynu Informacyjnego” (bibliotekarze są równieŜ autorami niektórych artykułów),
- poplenerowy katalog prac malarskich wydany na zakończenie XIII Międzynarodowego Pleneru Malarskiego w Dębnie,
- z okazji 60 - lecia wydano zbiór okolicznościowych pocztówek z fotografiami starego Dębna, - przygotowano do druku „Słownik biograficzny Miasta i Gminy Dębno”.
Miejska Biblioteka Publiczna w Kołobrzegu:
- opracowano i rozpropagowano ulotki o działalności biblioteki, informatory do wystaw, - informator „WaŜne i ciekawe strony internetowe”,
- wydano broszurę pokonferencyjną: „Co czytają dzieci w województwie zachodniopomorskim”.
Miejska Biblioteka Publiczna w Międzyzdrojach – była współwydawcą „Informatora Międzyzdrojskiego”.
Biblioteka im. M. Skłodowskiej – Curie w Policach – wydała „Gromadzenie zapału. Almanach literacko – artystyczny twórców polickich” – wydawnictwo pokonkursowe IV edycji Regionalnego Konkursu Literackiego im. K.I. Gałczyńskiego.
Biblioteka Publiczna w Połczynie Zdroju – współwydała:
- prace laureatów konkursu literackiego „Moja wyspa” ,
- gazetkę „Skamander” z okazji 21 edycji Turnieju Sztuki Recytatorskiej i Poezji Śpiewanej im. Skamandrytów.
Pyrzycka Biblioteka Publiczna:
- folder „Pyrzycka Biblioteka Publiczna 60 lat 1946 – 2006”,
- wydano ksiąŜkę Edwarda Rymara: „Święta studnia czyli misyjne dzieło patrona Pyrzyc św. Ottona biskupa bamberskiego i pamięć o nim poprzez wieki” w polskiej i niemieckiej wersji językowej (finansowaną z funduszy programu INTERREG III).
Miejsko – Gminna Biblioteka Publiczna w Węgorzynie:
- wydano prezentację multimedialną w cyklu: Moja mała ojczyzna: Historia szkoły podstawowej w Węgorzynie,
- przygotowano tomik poezji nagrodzonej w konkursie „Jestem – Piszę”.
Miejska Biblioteka Publiczna w Szczecinie współfinansowała wydanie kolejnych numerów Bibliotekarza Zachodniopomorskiego w ramach szczecińskiego Porozumienia Bibliotek.
Sesje i konferencje KsiąŜnica Pomorska:
- seminarium naukowe „Język miłości w lingwistyce, literaturze, filmie, muzyce i innych sztukach pięknych”,
- konferencja metodyczna dla nauczycieli historii,
- seminarium dla nauczycieli podstaw przedsiębiorczości: „Tradycja i nowoczesność w bankowości” - projekt „Z Biblioteki do B@nku”,
-konferencja naukowa: „Recepcja literatur obcych na łamach czasopism literackich i społeczno- kulturalnych”,
- sesja naukowa „Polska i Europa w twórczości C. K. Norwida. C. K. Norwid kontynuacje nawiązania”
w ramach Ogólnopolskich Dni Norwidowskich,
- kontynuowane były wykłady i sesje w ramach cyklu „Academia Buddhica” ,
- od 6 lat w ostatnim tygodniu września odbywa się Zachodniopomorski Festiwal Nauki, organizowany przez Szczecińskie Towarzystwo Naukowe. Imprezy festiwalowe są przeznaczone dla młodzieŜy szkół gimnazjalnych i średnich. KsiąŜnica Pomorska udostępniła wystawę pt. „Najcenniejsze dedykacje autorskie w zbiorach KsiąŜnicy Pomorskiej”.
Koszalińska Biblioteka Publiczna:
20
- we współpracy ze Stowarzyszeniem Humanistów i Artystów zorganizowano dwie sesje: „Polskie powstania XVIII – XX w. w wydarzeniach, literaturze, kulturze sztuce” oraz „Represje Związku Sowieckiego wobec obywateli Państwa Polskiego”,
- ogólnopolska konferencja zorganizowana została we współpracy z IPN „Literatura II obiegi w Polsce w latach 1976 – 1989”,
- we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim - konferencja „Sposoby komunikacji w bibliotece.
Metody postępowania z uŜytkownikiem trudnym”.
Miejska Biblioteka Publiczna w Kołobrzegu zorganizowała konferencję dla bibliotekarzy i nauczycieli z województwa „Co czytają dzieci w województwie zachodniopomorskim”. Konferencja
została poprzedzona badaniami ankietowymi przeprowadzonymi przez MBP w Kołobrzegu”.
Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Trzebiatowie - odbyła się cykliczna konferencja historyczna
„Trzebiatów – spotkania pomorskie 2006”.
Działalność kulturalno – oświatowa
Ogółem zorganizowano w województwie 34.293 (+ 23) zajęć. W tym:
- spotkania autorskie – 191,
- pogadanki , odczyty, dyskusje – 1.945, - konkursy – 2.812,
- koła i zespoły zainteresowań – 1.387,
- lekcje biblioteczne, wycieczki do bibliotek – 4.523, - zajęcia plastyczne – 7.458,
- wystawy i wystawki – 3.798, - inne zajęcia – 12.179.
Z ciekawszych form pracy kulturalno – oświatowej w województwie moŜna wymienić:
- szereg imprez związanych z pierwszą rocznicą śmierci Jana Pawła II (wystawy, wieczornice poezji Karola Wojtyły, konkursy rysunkowe dla dzieci, itp.),
- wszystkie biblioteki w coraz szerszym zakresie włączały się w „Tydzień Bibliotek” organizowany pod patronatem SBP,
- kontynuowana była akcja „Cała Polska czyta dzieciom”,
- biblioteki organizowały róŜnorodne zajęcia podczas ferii pod hasłem „Ferie w bibliotece”, - biblioteki w róŜnych formach promowały ksiąŜkę „Harry Potter i ksiąŜę półkrwi”,
- w wielu bibliotekach odbywały się spotkania autorskie oraz z ciekawymi ludźmi.
- w bibliotekach obchodzono święta narodowe i waŜniejsze rocznice historyczne i kulturalne.
KsiąŜnica Pomorska:
- w ramach „Tygodnia Bibliotek” Dział IM prowadził zapisy i koordynował szkolenia pn. „Internet dla seniora”. Zajęcia trwały w okresie 8-19. maja, ciesząc się sporym zainteresowaniem. Zajęcia prowadzili pracownicy KsiąŜnicy Pomorskiej,
- promocję ksiąŜki prof. Edwarda Rymara „Rodowód ksiąŜąt pomorskich”,
- promocję ksiąŜki „Wściekłość i wstyd” Adama Michnika połączoną ze spotkaniem z autorem, - wystawę „Sławni Polacy z dawnej Wileńszczyzny”,
- IV Spotkania Regionalne: „Dębno Lubuskie w Szczecinie” połączone z wystawą,
- spektakl w języku francuskim „LÉO EN TOUTE LIBERTÉ” w wykonaniu Jean’a Lapierre, poświęcony bardowi piosenki francuskiej L÷o Ferr÷,
- promocję polskiego przekładu kroniki Thomasa Kantzowa „Pomerania: kronika Pomorska z XVI wieku” tom II,
- spotkanie z Urszulą Lauferską – monodram „PoŜegnanie z lękiem” (Centrum Aktywności Kulturalnej Osób Niesprawnych Wzrokowo),
- spotkanie „Z poezją na ty” (Centrum Aktywności Kulturalnej Osób Niesprawnych Wzrokowo), - wystawę Instytutu Pamięci Narodowej: „W poszukiwaniu nowego domu. Migracje ludności na Pomorzu Zachodnim w latach 1945-1950”,
- spotkanie – „Zaduszki literackie” (Centrum Aktywności Kulturalnej Osób Niepełnosprawnych Wzrokowo),
- wystawę „Cyprian Kamil Norwid. Prorok niechciany” w ramach Ogólnopolskich Dni Norwidowskich, - spotkanie z prof. Edwardem Balcerzanem i Bogusławą Latawiec wraz z przekazaniem darów E. Balcerzana i listów ks. Jana Twardowskiego, zakupionych przez Wielisława Makarskiego,
