Zbieranie, porządkowanie i graficzne przekształcanie danych
1. Cele lekcji
Cel ogólny:
Uczeń potrafi zbierać i interpretować dane statystyczne oraz korzystać z programu EXCEL.
Cele szczegółowe:
Uczeń potrafi:
• korzystać z różnych źródeł informacji
• dokonywać selekcji informacji pod kątem tematycznym
• współpracować w grupie
• prezentować efekty swojej pracy
• dokumentować swoje działania
• wstawiać wykresy w programie EXCEL
2. Metoda i forma pracy
Formy: praca grupowa Metody: projekt
3. Środki dydaktyczne
Karty pracy, komputery w pracowni informatycznej z programem EXCEL
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Na dwa tygodnie przed realizacją projektu należy uczniom przedstawić plan jego realizacji oraz poinformować ich, że końcowym efektem prac ma być teczka o zakładach pracy w Wysokiej, która będzie prezentowana w pracowni matematycznej. Dokonujemy podziału klasy na grupy zgodnie
z sympatiami panującymi w klasie. Podczas ferii zimowych grupy są zobowiązane do zdobycia informacji na temat:
- ilości i rodzaju sklepów istniejących na terenie miasta (np. sklepy spożywcze, księgarnie, odzieżowe),
- zakładów produkcyjnych, - zakładów usługowych,
- zakładów państwowych (w tym szkoły i urząd gminy),
oraz danych dotyczących liczby pracowników w danym zakładzie pracy i roku jego założenia.
b) Faza realizacyjna
Podczas jednej godziny lekcyjnej analizujemy zebrany materiał. Dokonujemy porządkowania danych, układania w tabelki z podziałem na rok założenia danego zakładu pracy, liczby
pracowników, rodzaju zakładu pracy oraz z podziałem na firmy państwowe i prywatne. Następnie w dobranych wcześniej grupach uczniowie dokonują obliczeń procentowych i analizy otrzymanych wyników.
Podczas kolejnej lekcji, która odbywała się w pracowni komputerowej, uczniowie wprowadzają zebrane dane do komputera w celu przedstawienia ich w postaci graficznej. W tej części lekcji uczniowie zdobywają nowe wiadomości, ponieważ lekcja ta realizowana jest w klasie I a program EXCEL omawiany na lekcjach informatyki jest dopiero w klasie II, w związku z tym nauczyciel musi pokazać uczniom, jak uruchamia się program, wytłumaczyć im, jak wprowadza się dane do komórek a następnie, jak wstawić w arkuszu wykres. Na podstawie, krótkiego ćwiczenia uczniowie muszą przedstawić graficznie zebrane przez siebie dane. Nauczyciel rozdaje kartki z opisanym ćwiczeniem tak, aby uczniowie mogli korzystać z niego podczas realizacji zadania.
Krok 1: w komórce A1 wpisz miasta
Krok 2: w komórce B1 wpisz liczbę mieszkańców
Krok 3: w komórkach A2-A6 wpisz nazwy miast Warszawa, Kraków, Poznań, Piła, Wysoka Krok 4: w komórkach B2-B6 wpisz liczbę mieszkańców 1400000, 800000, 600000, 98000, 4000 Krok 5: zaznacz komórki A2-B6 wybierz kreator wykresów
Krok 6: wybierz rodzaj wykresu (dla tego ćwiczenia Stożkowy)
Krok 7: dokonaj zmian w opcjach wykresu (podpisz osie wykresu, nadaj tytuł) Krok 8: zakończ prace z kreatorem wykresów.
Po tym krótkim ćwiczeniu uczniowie wprowadzają do komputera opracowane na wcześniejszej lekcji dane i wstawiają w arkuszu wykres.
c) Faza podsumowująca
Jako zadanie domowe uczniowie w grupach muszą wykonać teczkę o zakładach pracy w mieście Wysoka. Wszystkie wykresy zrealizowane podczas tej godziny należy wydrukować tak, aby grupa mogła wykorzystać je w swojej teczce. Na zakończenie projektu nauczyciel dokonuje oceny prac, które następnie są prezentowane w pracowni matematycznej.
5. Bibliografia
Według własnego pomysłu
6. Załączniki
Karta zadań dla poszczególnych grup
1. Podaj procentowy rozkład sklepów spożywczych pośród wszystkich zakładów pracy w mieście Wysoka.
2. Przedstaw w postaci diagramu walcowego rozkład ilościowy wszystkich sklepów znajdujących się w mieście Wysoka.
3. Przedstaw w postaci diagramu kołowego procentowy udział zakładów państwowych w mieście Wysoka.
4. Przedstaw w postaci wykresu słupkowego rozkład zakładów pracy w zależności od liczby pracowników.
5. Przedstaw w postaci wykresu pierścieniowego rozkład wszystkich zakładów pracy w mieście Wysoka.
6. Przedstaw w postaci diagramu warstwowego rozkład zatrudnienia w zakładach usługowych.
7. Przedstaw w postaci diagramu bąbelkowego rozkład zatrudnienia w zakładach produkcyjnych.
8. Podaj procentowy udział zakładów państwowych wśród wszystkich zakładów pracy w mieście Wysoka.
9. Podaj procentowy udział zakładów pracy zatrudniających 1 osobę wśród wszystkich zakładów pracy w mieście Wysoka.
10. Podaj procentowy udział zakładów usługowych wśród wszystkich zakładów pracy w mieście Wysoka.
7. Czas trwania lekcji
2 x 45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Realizacja projektu podobała się uczniom, czego dowodem jest zaangażowanie, z jakim zdobywali dane oraz realizowali swoje teczki. Największą przyjemność sprawiała im praca z komputerami.
