Zagadnienia do samodzielnej pracy 27.04. – 30.04.
klasa I TiG
Temat: Psałterz Dawidów Mistrza z Czarnolasu (27.04.2020r.) Zapraszam do obejrzenia lekcji na platformie epodreczniki.pl
https://epodreczniki.pl/a/psalmy-dawida-i-jana-kochanowskiego-psalterz-dawidow-mistrza-z- czarnolasu/D1EnQoayV
Pod tematem napiszcie samodzielnie notatkę
Temat:Tłumaczenie wierne czy piękne – o Psałterzu Dawidów Jana Kochanowskiego (30.04.2020r.)
Przeczytajcie z podręcznika do języka polskiego Ponad słowami, dział „Renesans”, s. 43−44. Pod tematem wykonajcie zadanie 1, 2 i 3/44 i prześlijcie na adres
awolczynska@interia.pl do 04.05.2020r. W temacie napiszcie swoje Imię, nazwisko i klasę.
Ważne!
11 maja zaczniemy omawiać lekturę pt. Makbet Williama Szekspira. Jeżeli ktoś z Was nie posiada lektury w wersji papierowej polecam stronę www.wolnelektury.pl
Polecam również obejrzeć https://www.youtube.com/watch?v=MSVxOSAEzm8 lub film pt.
Makbet w reż. Justina Kurzela z 2015r.
klasa II Ts
Temat: Czy znam treść Pana Tadeusza Adama Mickiewicza? (27.04.2020r.)
Chłopcy, zamieszczam Wam pytania dotyczące znajomości Pana Tadeusza. Bardzo proszę o zapisanie wszystkich odpowiedzi w zeszycie i odesłanie (na końcu kartkówki proszę się podpisać) Osoby z numerami parzystymi rozwiązują grupę I, uczniowie z numerami nieparzystymi – grupę II. Proszę odesłać prace na adres awolczynska@interia.pl do dnia 27.04.2020r. do godz. 12.00 W temacie wpiszcie Imię, nazwisko i klasę.
ADAM MICKIEWICZ PAN TADEUSZ KARTKÓWKA Z LEKTURY GRUPA I 1. Czego dotyczył i jak się zakończył spór Asesora z Rejentem?
2. Kto, do kogo, o czym, w jakich okolicznościach (cztery elementy odpowiedzi) mówi w poniższych cytatach?
a) Wszystkich was – kończył […] – biorę tu na świadki, Czy Robak nie powiadał, że wprzód nim przyjmiecie W dom wasz Napoleona, trzeba wymieść śmiecie?[…] Któż jest śmieciem powiatu? Kto zdradziecko zabił Najlepszego z Polaków, kto go okradł, zgrabił? I jeszcze chce ostatki wydrzeć z rąk dziedzica?
b) Niewdzięczny! Szukałeś wzroku mego, teraz go unikasz, Szukałeś rozmów ze mną, dziś uszy zamykasz […]. Tryumf nad miękkim sercem – serce twe zatwardził; Żeś je zdobył zbyt łacno, zbyt prędkoś nim wzgardził!
c) Sami wolni, uczyńmy i włościan wolnemi, Oddajmy im w dziedzictwo posiadanie ziemi […]. Lecz muszę ciebie ostrzec, że tych ziem nadanie Zmniejszy nasz dochód, w miernym musimy żyć stanie. […] Czyż zgodzisz się żyć na wsi?
3. Jakie relacje łączyły:
a) Sędziego i księdza Robaka, b) Ewę i Zosię?
4. Wyjaśnij, co oznacza słowo zajazd w podtytule poematu. W jaki sposób wiąże się ono z fabułą Pana Tadeusza?
5. W jaki sposób Jacek Soplica uratował życie Gerwazemu?
6. W jakich okolicznościach Tadeusz poznał Telimenę?
7. Skąd Hrabia dowiedział się o zabójstwie Stolnika?
8. Rozstrzygnij, którą z bohaterek poematu opisuje poniższy fragment. Uzasadnij swoją odpowiedź. […] z sofy się podniosła […]; Odkryła nieco piersi, wygięła się bokiem I sama siebie pilnym obejrzała okiem, I znowu zapytała o radę zwierciadła […].
ADAM MICKIEWICZ PAN TADEUSZ KARTKÓWKA Z LEKTURY GRUPA II 1. Wyjaśnij, co oznacza słowo zajazd w podtytule poematu. W jaki sposób wiąże się ono z treścią Pana Tadeusza?
2. Czego dotyczył i jak się zakończył spór Horeszków i Sopliców?
3. Kto, do kogo, o czym, w jakich okolicznościach (cztery elementy odpowiedzi) mówi w poniższych cytatach?
a) […] już mię nie zatrwożą Gniewy ludzkie, bo jestem już pod ręką Bożą; Zaklinam cię na imię Tego, co świat zbawił I na krzyżu zabójcom swoim błogosławił, I przyjął prośbę łotra, byś się udobruchał I to, co mam powiedzieć, cierpliwie wysłuchał […].
b) I tyżeś to! – zawołał – czy mnie oczy łudzą? Ty? w obecności mojej? ściskasz rękę cudzą?
O, niewierna istoto, o, duszo zmiennicza! I nie skryjesz ze wstydu pod ziemię oblicza? Takeś twojej tak świeżej niepomna przysięgi?
c) A niech się mąż Pani nie trwoży, Iż oddanie ziem Państwo tak bardzo zuboży […]. Jest na to sposób. – W zamku wiem ja pewną skrzynię, W której jest […] Skarbczyk Stolnika, w ziemi skryty od grabieży; […] Pilnowałem go w zamku jako oka w głowie.
4. Jakie relacje łączyły:
a) Tadeusza i księdza Robaka, b) Ewę i Stolnika?
5. W jaki sposób Jacek Soplica uratował życie Tadeuszowi?
6. W jakich okolicznościach Hrabia poznał Zosię?
7. W jakim celu Gerwazy pojawił się na uczcie po polowaniu?
8. Rozstrzygnij, którą z bohaterek poematu opisuje poniższy fragment. Uzasadnij swoją odpowiedź. Weszła nowa osoba, przystojna i młoda […]. Kibić miała wysmukłą, kształtną, pierś powabną, Suknię materyjalną, różową, jedwabną, Gors wycięty, kołnierzyk z koronek, rękawki Krótkie, w ręku kręciła wachlarz dla zabawki […].
Temat: Charakterystyka szlachty w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza (28.04.2020r., 29.04.2020r.)
Proszę o zapisanie tematu lekcji i napisanie w zeszycie poniższej notatki.
Adam Mickiewicz ukazał polską szlachtę żyjącą w XIX w. (bohatera zbiorowego) jako warstwę niejednolitą. Poeta zwrócił uwagę na zróżnicowanie tej grupy społecznej, przedstawiając w swoim dziele zarówno magnaterię (ród Horeszków), jak i bogatą szlachtę
(Sopliców) oraz jej zubożałych reprezentantów (np. ród Dobrzyńskich, szlachtę gołotę:
Gerwazego, Protazego). Stan posiadania – czego dowodzi Adam Mickiewicz w swej epopei – warunkuje styl życia, stosunek do innych oraz do tradycji. Wszyscy przedstawiciele poszczególnych rodów są ukazani w sposób realistyczny, mają zalety oraz wady.
Wprowadzony do dzieła humor nieco łagodzi ton tej charakterystyki. Mickiewicz przedstawił Polaków w sytuacji przełomowej – w momencie, w którym pojawiła się szansa na odzyskanie wolności. Wówczas wszyscy bohaterowie się jednoczą. Okazuje się, że patriotyzm jest cechą najważniejszą w charakterystyce bohaterów Pana Tadeusza.
RÓD SOPLICÓW RÓD HORESZKÓW RÓD DOBRZYŃSKICH
wygląd i ubiór
• ród Sopliców należy do średniozamożnej szlachty
• członkami tego rodu są:
Tadeusz, Jacek i Sędzia
• Soplicowie są krzepcy i dobrze zbudowani (księga I, w. 629–631), Tadeusz wyróżnia się wysokim wzrostem i urodą (księga I, w.618, w. 646–649), Jacek w młodości nosił wąsy (księga II, w. 324), a kiedy był już starszym mężczyzną, zachował silną budowę ciała (księga II, w. 751) i szczupłą twarz (księga V, w. 296)
• przedstawiciele rodu wolą walczyć, niż poświęcać się edukacji (księga I, 632–
634); dowodem
zaangażowania w walkę są blizny, jakie ma Jacek (księga I, w. 960–963)
• jest to magnateria (księga II, w. 142)
• członkami rodu są: Stolnik, jego córka Ewa, Hrabia i Zosia
• przedstawiciele rodu – Hrabia, jest pięknym mężczyzną o szczupłej twarzy, bladej cerze, różowych policzkach i łagodnych oczach; ma długie, białawe włosy (księga III, w. 107–109);
Zosia zaś to piękna, młoda, szczupła dziewczyna o smukłej szyi i kręconych włosach (księga I, w. 110–
119)
• Hrabia wzorował się na angielskiej modzie; zmieniał strój kilka razy dziennie, dostosowując go do okazji (np. na polowanie wkładał długi, biały surdut
angielskiego kroju, kurtkę, stryflaste buty, białe pantalony i mały, czarny kapelusz – księga II, w.
107–110, natomiast podczas wjazdu wojsk polskich na Litwę (kiedy to mianowano go pułkownikiem) ma przyczernione wąsy i hiszpańską bródkę (księga XI, 646–648)
• Zosia preferowała tradycyjne stroje (często była ubrana w białe,
skromne suknie – księga II,
• szlachta, która zubożała na skutek udziału w pospolitym ruszeniu w XVII w. (księga VI, w. 383–387)
• przedstawiciele rodu mieszkali w Dobrzynie (księga VI, w. 378)
• członkowie rodziny to m.in. Matyjasz Dobrzyński, Bartłomiej Prusak (księga VII, w. 1–4) i Maciej
Chrzciciel (księga VII, w. 9–
10) • przedstawiciele rodu to ludzie o bardzo oryginalnej urodzie: mieli czarne włosy, orle nosy i wysokie czoła (księga VI, w. 396–398);
głową rodu był Matyjasz Dobrzyński – starszy człowiek niskiego wzrostu (księga VI, w.497–498)
• mężczyźni z tego rodu na co dzień noszą białe kapoty w czarne pręgi, w niedzielę zaś – kontusze; kobiety na co dzień wkładają
drelichowe lub perkalowe suknie, trzewiki i rękawiczki (księga VI, w. 389–394)
w.462); w dniu zaręczyn z Tadeuszem nie chciała wyglądać zbyt szykownie, włożyła długą białą spódnicę, krótką suknię z zielonego kamlotu z różową obwódką, zielony gorset i kołnierzyk obszyty różową zawiązką (księga XII, w.
621–640)
zwyczaje
• jednym ze zwyczajów jest organizowanie zjazdów rodzinnych (księga I, w.
678)
• zasiadanie do posiłków według ściśle przestrzeganej kolejności (księga V, 305–
310)
• zapowiadanie obiadu dźwiękiem dzwonu (księga III, w. 688–691)
• zobowiązanie mężczyzn do służenia damom (księga I, w. 321–323)
• przemowy jako ważny element wieczerzy (księga I, w. 340–385)
• grzybobranie jako forma rozrywki
• zachowanie wymogów mody obowiązującej podczas polowania (słomkowe kapelusze i opończe na odzież – księga III, w. 250–255)
• zachowanie ustalonego porządku podczas grzybobrania (wszyscy podążają za Sędzią – księga III, w. 250)
• polowanie jako forma rytuału (zaczyna się o wschodzie słońca i trwa do zachodu – księga IV, w. 95–
103); celem jest duże zwierzę: niedźwiedź lub jeleń (księga IV, w. 566–
575)
• na zakończenie polowania
• jednym ze zwyczajów panujących w rodzie jest podawanie czarnej polewki (nieakceptowanemu przez rodzinę kandydatowi na męża – księga X, w. 583–
584)
• polowania (księga II, w.
105–106)
• Dobrzyńscy zachowują rodzime tradycje
• posługują się dialektem mazowieckim (księga VI, w.
395–396, w.401)
• na chrzcie nadają dzieciom imiona polskich świętych (np. Bartłomiej, Matyjasz czy Kachna (księga VI, w.402–407) • mają
skłonność do bijatyk (księga VI, w.487–496, w. 511–512)
• nadają sobie tzw.
imioniska (przydomki, które szlachta brała najczęściej od nazw swoich posiadłości) lub przezwiska – powstające od cech indywidualnych (zalet lub wad)
wszyscy jedzą bigos (księga IV, w. 826–831);
poszczególne etapy
polowania przedstawia gra na rogu (księga IV, w. 660–
700)
• innym zwyczajem jest zawieranie małżeństw zgodnie z wolą rodziców (księga VI, w. 156–157)
postępowanie w przeszłości (dzieje rodu)
• przykładem reprezentanta rodu, który przeszedł
największą przemianę, jest J.
Soplica; w przeszłości był znanym zawadiaką (księga X, w. 565–570); zakochał się z wzajemnością w Ewie – córce Stolnika Horeszki (księga X, w. 667–670), ale magnat odmówił Jackowi zgody na małżeństwo z Ewą (księga X, w. 583–584); w akcie rozpaczy Jacek wyjechał i ożenił się z kobietą, której nie kochał (księga X, w. 652– 656); po jej śmierci Jacek nadal pragnął zemsty, która popchnęła go do
zamordowania Stolnika (księga X, w. 827–828)
• inny reprezentant rodu – Sędzia – był zaręczony z Martą (córką Wojskiego), którą bardzo kochał;
niestety, dziewczyna zmarła (księga X, w. 271– 280);
bohater uczył się w szkole jezuickiej, a następnie służył u wojewody (księga VI, w.
161–163)
• kolejny z Sopliców – Tadeusz – w dzieciństwie stracił matkę (księga X, w.
665–666); kiedy osiągnął pełnoletniość, wyjechał z Soplicowa, aby się edukować; powrócił do rodzinnej miejscowości po
• Stolnik – główny
przedstawiciel rodu, magnat;
miał jedyną córkę Ewę, której nie chciał wydać za mąż za Jacka Soplicę; po śmierci Stolnika doszło do sporu o zamek Horeszków (o prawa do zamku zabiegali Sędzia i Hrabia)
• ostatecznie podczas spowiedzi księdza Robaka dochodzi do pogodzenia obu rodów (księga X)
• ugoda między zwaśnionymi rodami
znajduje finał w zaręczynach Zosi i Tadeusza
• przyczyną upadku rodu jest śmierć Ewy, która wraz z mężem została wywieziona na Syberię (księga X, w.
823–825)
- w przeszłości ród ten był możny i bardzo liczny (księga VI, w. 380); od samego początku istnienia skłonny do walki (księga VI, w. 514); Dobrzyńscy żyli w dostatku, nie musieli
martwić się o pieniądze (księga VI, w. 386);
członkowie rodu często brali udział w zajazdach,
sejmikach, służyli na dworach lub w wojsku (księga VI, w. 384–385);
nad drzwiami domów zawsze były widoczne rodowe herby (księga VI, w.466)
• jeden z przedstawicieli rodu – Matyjasz – był konfederatem barskim, następnie został stronnikiem królewskim (księga VI, w.
503); wykazał się odwagą i szlachetnością, zabierając ciężko rannego Macieja Pocieja z pola bitwy (księga VI, w. 521–528)
dziesięciu latach (księga I, w. 74)
postępowanie w czasach współczesnych bohaterom
• Jacek Soplica wstępuje do zakonu bernardynów (przyjmuje imię Robak – księga X, w. 829–831); z warchoła, zawadiaki przemienia się w patriotę (księga IV, w. 358–362);
kieruje się zasadami moralnymi (np. zwraca uwagę Telimenie, że swoim postępowaniem daje Zosi zły przykład – księga VI, w.
106–117)
• Sędzia nazywa siebie wdowcem, nie zamierza związać się z inną kobietą, ponieważ nieustannie myśli o Marcie (księga X, w. 281–
284); opiekuje się synem brata, z którym ma dobre relacje; pielęgnuje
szlacheckie tradycje i dba o ich przestrzeganie (księga I, w. 219–223)
• Tadeusz zostaje
narzeczonym Zosi (księga X, 301–304); patriotą, reformatorem (księga XII, w. 500–505)
• Hrabia po najeździe na Soplicowo ucieka za granicę, by zostać żołnierzem i walczyć o wolność ojczyzny
• w czasach, kiedy rozgrywa się akcja właściwa epopei A.
Mickiewicza, ród
Dobrzyńskich liczy znacznie mniej członków niż w okresie swojej świetności (księga VI, w. 383–384)
• Dobrzyńscy są zmuszeni pracować, aby się utrzymać (np. pasą bydło) – podobnie jak chłopstwo (księga VI, w.
387–388); wiele szlacheckich rodów
naśladowało Dobrzyńskich, biorąc od nich przydomki, które nadawali sobie reprezentanci tego rodu (księga VI, w.415–418)
• herby szlacheckie
przykryte serami (księga VI, w.466–467)
