Wladyslaw MORYC
Stratygrafia i rozw6j facjalny dewonu
1
dolnego karbonu poludniowej
cz~scipodloza zapadliska przedkarpackiego *
DYSKUSJA
Komunikat 0 stratygrafii osadow dewon u i dolnego karbonu ot woru wiertni- czego Niwki 3 (R. ZajqC, 1983) oraz szersza praca 0 tych utworach z niektorych otworow poludniowej cz~sci przedgorza Karpat (R. Zajqc, 1984) sklaniajq do
podj~cia dyskusji. W pracach tych istnieje bowiem szereg punktow spornych i nie- Scislosci, wynikajqcych z selektywnego podawania informacji 0 dotychczasowej dokumentacji stratygraficznej. Sprowadzajq si~ one do nast~puj,!cych punktow:
I. W. Moryc (1974) wyrMnil w otworze Niwki 3 (fig. \) od dolu: osady old redu (dewonu dolnego), dewonu srodkowego (ok. 125 m miqzszoSci) i dewonu gornego (ok. 300 m miqiszoSci). Ponad tymi ostatnimi wydzielil utwory karbonu dolnego, przyjmujqc brak ciqglosci sedymentacyjnej mi~dzy karbonem a dewonem. R. Zajqc (1983, 1984) przeprowadzila inny podzial tych samych utworow (fig. I), powolujqc si~ na dwa stanowiska z mikrofaun'l 0 znaczeniu stratygraficznym:
famensk'l z gl~b. 2539,5 - 2545,8 m i turnejsk'l z g!~b. 2243 m. Przy rozwazaniach stratygraficznych autorka ta nie uwzgl~dnila przewodniej fauny dewonskiej (K.
Korejwo, L. Teller fide W. Moryc, 1974), wyst~uj'lcej na gl~b. 2539,3 - 2545,8 m (Athyris cf. concentrica Buch), 2449,1-2455,6 m (Productella cf. herminae Frech) i 2343,0 - 2348,7 m (Productella cf. herminae Frech), w wyniku czego zaliczyla do turneju gorn'! c~c dewonu gornego (fig. I). R. Zaj'lc (l.c.) nie wspomniala rowniez o stanowisku z przewodni'! makrofaunq turneju z gl~b. 2242,8 - 2245,8 m (Dictyo- c/ostus cf. burlingtonensis (Hall.), chociai: wiek ten potwierdzil wymieniony przez
t~ autork~ z tej gl\,bokoSci konodont Siphonodella isosticho (Cooper). Przy tym najwyzsze wizenskie stanowisko z makrofaunq zostalo przez R. Zajqc zacytowane.
Jak z tego wynika, ustalona przez W. Moryca (1974) stratygrafia utworow karbonu dolnego oraz granica dewonu z karbonem w otworze Niwki 3 S'l nadal
• Z przyczyn niezald:nych od Redakcji odpowiedf zostanie wydrukowana w nast~pnym numen:e Kwartalnika Geologicznego.
358 Wladyslaw Moryc
R.Zujac (19") R. Zujac (19B3, fi~2) TRIAS
C) .---;:.r:r;m 26'4,0 2575,0
1>]1
= 2l:iF:i3 1:,h!4
~5 = 6 =.=rn70.0 .. 0 0 ~ - - - - t::r§I£:d Ii:t:i:i!::iI t:ttf:tjj
~8 ~g M 'O 0" 1.'2 ilin ill'4 E"
Fig. I. Porownanic poghtd6w na stratygrafit;: utworow dewonu i dolnego karbonu z otworu wiertni~
czego Niwki 3
I - piaskowce. miejscami ze zlepiencami; 2 - wapienie; 3 - wapienie z krzemieniami lub krzemieniste; 4-
\Ioapienie zailone lub z wtf!jceniami ilastymi; 5 - wapienie miejscami gruzlowe; 6 - wapicnic krynoidowc; 7 - wapicnie styliolinowe: 8 - wapienie i do!omity; 9 - wapienie 1. wkladkami ilowc6w i anhydryt6w; 10 - wa- picnic pias;;cz)~te; 11 - fauna przewodnia; 12 - utwory w~glanowc; 13 - kompleks Icrygeniczno-w~glanowy;
14 - klastyo.:zne utwory old redu: 15 - lupki graplOlitowe
aktualne i w swietIe wynikow badan R. Zaj,!e nie mog'! ulee iadnym zmianom.
Poniiej utworow famenu, do stropu osadow old redu, wyst~puje okolo 125- metrowy kompleks w~glanowy, ktory R. Zaj,!e (1984) w ealosci zaliezyla do franu.
Podstaw'! takiego przyporz'!dkowania tyeh utworow maj,! bye wapienie stylioli- nowe, wyst~puj,!ee w dolnym banie rejonu Olkusza-Zawiercia (M. Narkiewiez, 1978) i gornym franie poludniowo-wsehodniej cz~sci regionu lubelskiego (L. Mila- czewski, 1975; K. Radiicz, 1975). Jednakie poniiej warstw ze styliolinami (ktore maj,! zreszt'! szeroki zasi~g stratygraficzny) w obydwu tyeh regionach notowane s,! jeszcze utwory niiszej cz,Sci franu i dewonu srodkowego (M. Narkiewicz, G. Racki, 1984, 1985), tu zas wapienie styliolinowe wedlug interpretacji R. Zaj,!c spoczywalyby bezposrednio na osadach old redu, ktore mialyby bye srodkowo- dewonskie.
Przyjmuj,!c nawet moiliwose istnienia podobienstwa sekwencji osadowej dewonu przedgorza Karpat do regionu krakowsko-olkuskiego, wniosek ten musial- by bye oparty na badaniaeh przeprowadzonych na kompletniejszym profilu rdze- niowym. W przypadku wapieni styliolinowyeh z otworu Niwki 3, wyr6inienie ich przez t, autork, na gl,b. 2634,0 - 2675,2 m (fig. I) oparte jest najedynej obserwa- eji ze stropu kompleksu (R. Zaj,!c, 1984, tab. I), reszta zas jest ekstrapolacj'!. A prze- ciei opr6cz utworow franu mog'l si~ w tym odcinku miescic osady starsze, nawet w calosci srodkowodewonskie. Jest to tym bardziej prawdopodobne, ze poludnio- wa Polska nalezala w dewonie (M. Narkiewicz, 1985; M. Narkiewicz, G. Racki, 1985) do plytkowodnej strefy szelfowej lub platformy przybrzeinej, 0 malej mi,!i- szosci osadow i ich duzej kondensaeji stratygraficznej.
Jeili zatem w mysl powyiszych rozwazatl istnieje mozliwose przyj,cia w tym otworze obeenoSci utworow srodkowodewonskich, to wyst,puj,!ce z nimi w ei,!glosci
sedymentacyjnej niiejleg!e osady old redu reprezentuj'! dewon dolny. scislej - gorny ems. Taki wiek bowiem przypisywany jest tym utworom w wielu pracach dotyczqcych przedgorza Karpat, na podstawie coraz liczniejszych dowod6w bio- stratygraficznych (ez. Pachucki, A. Tokarski, K. Konior. E. Tumau, D. Zdebska).
R6wniei R. Zaj,!c (1981) przyjmuje wiek dolnodewOl\ski dla utworow old redu z otworow po!oionych ok. 45 km na zach6d od Niwek. lesli ponadto uwzgll'dnimy wystl'powanie utwor6w dolno- i srodkowodewonskich we wszystkich regionach otaczaj'!cych przedg6rze Karpat, to wprowadzanie bez jakichkolwiek dowod6w pogl'ldu 0 srodkowodewonskim wieku osadow old redu i bezposrednim kontakcie ich z gornodewonskimi utworami wl'glanowymi (R. Zaj,!c, 1984) jest nieuzasad- nione.
2. S. Kwiatkowski i in. (1966) przedstawili szczeg6l0wy podzia! m.in. utworow dewonu i karbonu z otworu Zalesie I, oparty na faunie i wykresach geofizyki wiert- niczej (fig. 2), WyrOiniono w6wczas (1665,0-1734,0 m) wysokoopomosciowy kompleks .. F", g!ownie zbitych dolomit6w krystalicznych, r6ini'lCY sil' zdecydo- wanie od lei'lcych wyiej utwor6w 0 malych opornosciach. Nie jest zatem zrozumiale na jakiej podstawie, wbrew danym wynikaj'lcym z rdzeni wiertniczych i wykresow geofizyki wiertniczej, R. Zaj'lc (1984) obniia 0 10 m (fig. 2) g6m,! granic, tego kompleksu. Z tego lO-metrowego odcinka pochodzi nie odnotowana przez tl' autorkl' fauna, na podstawie kt6rej zaliczono (S. Kwiatkowski i in., 1966) ten kompleks utworow do turneju.
Przesuni~cie tej granicy, chociaz w mysl powyzszych uwag nieuzasadnione, mogloby miee jeszcze jakis sens, gdyby granica ta by!a rownoznaczna z graniC'l karbon/dewon. lednakie na odcinku 1675,0-1734,0 m R. Zaj,!c (1984, str. 301) przyjmuje wystl'powanie utwor6w ... g6rnodewonsko-dolnoturnejskich", czyli miesci tu jeszcze jak'lS cZl'se utwor6w karbonu dolnego (fig. 2). Autorka czyni to opieraj'lc sil' na nastl'puj'lcych za!oieniach (l.c., str. 301): ... Bior'lc pod uwagl'
fakt, ie w otworach Niwki 3 i Swarz6w 9 istnieje ciqg!ose sedymentacyjna utwor6w
dewonu i dolnego karbonu, a pozycja stratygraficzna pstrego kompleksu teryge- nicznego przypada na turnej g6rny, wydaje sil' bardzo prawdopodobne, ie w otwo- rach Niwiska 7, Bratkowice I i Zalesie 1 dolomity wystl'puj'lce nad pstrymi utwora- mi klastycznymi facji old redu S'l g6rnodewonsko-dolnoturnejskie i wsr6d nich przebiega granica dewon/karbon ...
S.l':wiatkoy"kl (Ln.
(1966) R.(19Z84, fig.4) ajo,c
- - - - + 13S0
wizen 6~ m~
a:: 0 __ 157S
~ a turnej
= =
_, _.. , -1675 z \1Qr~ :: 1731.+
~ old red
~ :: 1B32
Fig. 2 por6wnanie stratygrafli utwor6w de- wonu i dolnego karbonu z otworu wiertru- czego Zalesie I
Objasnienia jak na fig. 1
Niestety iadne z tych za!oien nie jest udowodnione, a przyjl'te aksjomaty s'l w'ltpliwe. Po pierwsze nie udokumentowano ciqg!osci sedymentacyjnej dewonu z karbonem, a - jak sprobujl' niiej wykazae - ciqg!osi: taka nie istnieje. Po drugie.
opieraj'lc sil' na opisie litologicznym i stratygrafii okreslonej przez tl' autorkl' (I.e., str. 294- 295), w otworze Niwki 3 nie rna w turneju g6rnym ... pstrego kompleksu terygenicznego ... " (S'l wapienie krynoidowe zapiaszczone, kt6re w g6rnej cZl'sci i tak nie majq udowodnionego wieku gornoturnejskiego). a " ... terygeniczny kom-
360 Wladyslaw Moryc
pleks pstry ... " z otworu Swarzow 9 (str. 296, 298) nie zawiera przewodniej fauny dla turneju gornego.
S. Kwiatkowski i in. (1966) wykazali na podstawie fauny, ze kompleksy "A"
i "B" karbonu otworu Zalesie I s~ wizenskie, a kompleks "F" - turnejski. Brak fauny w kompleksach "C", "D" i "E" uniemozliwil dokladne okreslenie granicy
mi~dzy wizenem a turnejem, co ze wzgl~du na brak nowych dariych jest nadal aktualne. Nie jest zatem zrozumiale na jakiej podstawie R. Zaj~c (I.c.), nie powo-
luj~c si~ na zadnll faun~ (rowniez na faun~ zamieszczon~ w pracy wyzej wymienio- nych autorow), pozwala sobie na stanowcze okreSlenie tej granicy na gl~b. 1578,0 m (fig. 2), przebiegaj~cej w jednolitym litologicznie kompleksie skal (S. Kwiatkowski i in., 1966, fig. 2).
3. Podzial stratygraficzny dewonu i karbonu z otworu wiertniczego Niwiska 3 byl juz tematem wczesniejszych prac kilku autorow (S. Czarniecki, S. Kwiatkowski, 1961; P. Karnkowski, E. Glowacki, 1961; A. Tokarski, 1962a, b). Nie wnikaj~c,
ktory z wyrazonych w tych opracowaniach pogl~dow jest sluszny, nie mozna jednak
pomin~c faktu notowanego przez S. Czarnieckiego i S. Kwiatkowskiego (1961) o stwierdzeniu w tym otworze fauny turnejskiej na gl~b. 1147,0-1153,0 m. R.
Zajllc (1984, fig. 3) zaznaczyla wprawdzie na profllu tego otworu wyst~powanie
powyiej gl~b. 1158,0 m ramienionogow charakterystycznych dla turneju (nie po-
daj~c przy tym irodla tej informacji), jednakie w tej samej pracy na fig. 4 utwory te zaliczyla do wizenu. Wskutek tego na figurze tej skorelowala turnej otworu
Niwiska 3 z wizenem Zalesia I, Niwisk 7 i Bratkowic I.
4. Wyjasnienia wymagaj~ rowniez niezgodnosci w opisie i okreSleniu straty- grafii skal w otworze Swarzow 9. Dotyczy to przede wszystkim utworow z gl~b.
2308,0-2380,0 m. Wedlug R. Zaj~c (1984) wyst~puj~ tu wapienie krynoidowe, a dopiero (I.c. str. 296) " ... W stropie wapieni krynoidowych pojawiaj~ si~ cienkie warstewki piaskowcow i lupkow ... ", co zreszt~ nie zostalo zaznaczone w profilu tego otworu na fig. 2. Tymczasem wedlug opisu innych geologow (E. Jawor, R.
Janusz, S. Siedlecki, W. Moryc) w interwale tym (zwlaszcza 2308,0- 2354,0 m)
wyst~puj~ glownie piaskowce, a wapienie stanowi~ niewielkie wkladki. W dodatku utwory te zostaly uznane przez S. Czarnieckiego, S. Kwiatkowskiego (1961) oraz J. Stemulaka, E. Jawora (1963) juz za dewonskie (fig. 3). Podobn~ opini~ wyrazil S. Siedlecki (opis rdzeni, mat. niepubl.), ktory powyiej gl~b. 2308 m wyroznil
pobretOl\sk~ brekcj~ sedymentacyjn~ zaliczaj~c j~ do karbonu dolnego. Opinia ta pokrywa si~ z pogilldem innych autorow wyraionym w Katalogu wierceli gorniclWa... (1970). Potwierdzajll to rowniei niepublikowane badania rnikro- faunistyczne Z. Milewskiej (Arch. ZPNiG Krakow), stwierdzajllce wyst~powanie
na gl~b. 2345,5 - 2348,2 m (fig. 3) gatunku Knoxiella inserica Polenowa, a na gl~b.
2363,8 - 2371,0 m Bairdia aff. beedei Ulrich et Bassler. Knoxiella inserica Polenowa i Kirkbyella aff. perplexa Wilson. Malioraczki te (z wyjlltkiem oznaczonego w przybliieniu gatunku B. bee de;) wedlug Z. Milewskiej charakterystyczne Sll dla utworow dewonu. Powyiej gl~b. 2308 m Z. Milewska wymienia natomiast licznll
faun~ przewodni~ dla karbonu.
R. Zajllc (1984) omawianym utworom z gl~b. 2308,0-2380,0 m przypisuje wiek turnejski. Naleiy jednak podkreSlic, ie czyni to na podstawie zespolu otwornic oznaczonych w plytkach cienkich.
5. Omowienia wymaga rowniez sprawa wieku brekcji wapienno-marglistej, wyroznionej w otworze Swarzow 9 przez R. Zaj~c na gI~b. 2185,0-2198,0 m (fig.
3). Brekcja ta zloiona jest z fragmentow karbonskich skal w~glanowych leillcych na wtornym zloiu. Wyst~puj~ one w pstrej masie ilastej i piaskowcowej pstrego piaskowca, przechod~cej wyiej w typowe osady piaszczysto-ilaste triasu dolnego.
E. Jawor W.Moryc Z.Obuchowicz
S. Czarnlecki, J.Stemulak, S. Siedlecki
S. Kwiatkowski E.Jawor J. Stemulak R. Zajac
(1961) (1963) A. Tokarsko (1984, fi9.2)
A. Milewski
TRIAS TRIAS TRIAS . .-. TRIAS
2199,0 KARBON;; i'95,0 2185,0
KARBON
•
2208,0 DDLNY~. a>-
wlze-n 2198,0DOLNY
~311,5 KARBON 230B,0 :.,. ;t30B,0 "'z a:~ ~308,o 2269,0
DEWaN DEWaN Z g6rny
a •
~gturnej 2380,0~ DEWON 242B,0
l'lsrodk
:? 247g'8
2500,5 2500,3 2500j4B ,
Fig. 3. Zestawienie poglqd6w na stratygrafi~ asad6w dewonu i dolnego karbonu z otworu wiertruczego Swarz6w 9
Obja!nienia jak na lig. I
Stlld tei: brekcja ta nie jest, jak przyjmuje autorka (I.c. sir. 297), " ... najm!odsZll jednostkll litostratygraficznll karbonu ... ", ale najstarszym ogniwem nowego, powaryscyjskiego cyklu osadowego, nalezlIcego do dolnego triasu lub gornego permu. Taki wiek zresztll (0 czym autorka nie wspomina) zosta! przypisany tej brekcji w publikacjach S. Czarnieckiego, S. Kwiatkowskiego (1961), A. Tokarskie- go (1962a), Z. Obuchowicza (1963), J. Stemulaka, E. Jawora (1963), W. Moryca (1971) i Z. Milewskiej, W. Moryca (1981).
6. Sprawa przerwy lub cillg!oSci sedymentacY.inej mi,dzy dewonem a karbonem.
Dose bogata literatura, nawet z obszaru przedgorza Karpat, wykazuje jak duze znaczenie odegra!y tu ruchy bretonskie. Dzisiejszy brak utworow dewonu lub ich cz,sci (n? Zalesie 1) oraz przekraczajllce u!ozenie utworow karbonu dolnego i zwillzane z tym opoznienie transgresji na obszarach wyniesionych (M,drzechow- Bratkowice) s~ wynikiem w!asnie tych ruchow i zdarzen zaistnialych po nich.
o
skali wyniesienia tego obszaru w czasie ruchow bretonskich swiadczy kilkuset- a miejscami nawet ponad tysillcmetrowa redukcja erozyjna utworow dewonu, syluru, ordowiku i prekambru. Mimo tak dtiZego sci"ia erozyjnego, obszar ten by! jeszcze znacznie podniesiony na pocZlltku Iransgresji mOrza karbonskiego.Dowodzi tego fakt, ze woko! wyniesienia znane Sll utwory tumeju, a na wyniesie- niu, stanowi~cym na POCZlItku karbonu wysp, lub p6!wysep przed!tiZaj'lcy si, na obszar dzisiejszych Karpat, osadzi!y si, dopiero utwory wizenskie. Wskazali na to S. Kwiatkowski i in. (1966), podkresla to rowniez R. Zaj~c (1984, fig. I), wyka-
zuj~c na tym obszarze brak utworow turneju. Nie do przY.i"ia zatem wydaje si,
bye .przypuszczenie autorki, aby w niewielkiej, bo zaledwie kilkukilometrowej,
odleg!osci od tego obszaru w otworach usytuowanych woko! po!wyspu (Bratko- wice I, Niwiska 7, Zalesie I, Niwki 3 i Swarzow 9) TUchy te nie zaznaczyly si, za- burzeniami sedymentacji i zachowa!a si, ci'lg!ose osadow mi,dzy dewonem i kar- bonem.
Sprobujmy przedyskutowac ten problem tylko na przyk!adach otworow opisy- wanych przez autork,:
A. W otworze Zalesie I istnieje znaczna luka rni,dzy dewonem a karbonem, wyraiona calkowitym brakiem w,glanowych utworow dewonu srodkowego i gor- nego; rna ona zwi~zek z pobretonskim sci,ciem erozY.inym (S. Kwiatkowski i in., 1966).
362 WJadyslaw Maryc
B. Przedstawione przez R. Zaj~c obserwacje w otworze Niwki 3 nie daj~ z jednej strony iadnych podstaw do przyj~cia pelnego profilu g6rnego dewonu do najwyisze- go famenu wl~cznie; udowodniono tylko dolny famen. Z drugiej strony badania au- torki wykazaly, ie w g6rnej cz~sci (na str. 295 podano mylnie w dolnej cz~sci) wyr6Z- nionych w tym otworze wapieni krynoidowych datowany jest srodkowy turnej jako najstarszy udokumentowany karbo'n. A zatem rowniei. w tym otworze, mimo dose kompletnego profilu warstw dewonu i karbonu, fakty nie potwierdzaj~ ci~g
losci sedymentacyjnej.
C. W otworze Swarzow 9 stratygrafia utworow dewonu i karbonu nie jest jednoznaczna i wymagalaby przeprowadzenia rewizji fauny. Autor wyraia pogl~d
o istnieniu w tym otworze przerwy mi~dzy utworami dewonu i karbonu, kt6ra zaznaczona jest pobretonsk~ brekcj~ sedymentacyjn~ i osadami kJastycznymi na
pocz~tku utworow karbonu (powyiej g1~b. 2308 m).
D. W podobny sposob, latwiej nii to wynika z wyjaSnien autorki (I.e. str. 301), mOina wytlumaczye male mi~szosci utwor6w dewonu w otworach Bratkowice I, Niwiska 3 i 7; jest to niisza cz~se w~g1anowych utwor6w dewonu, ktore nie ulegly przedkarbonskiej erozji. Potwierdzeniem tego mOie bye znaczne zapiaszczenie osadow najniZszej cz~sci karbonu, ktore jako poloione bliiej brzegu s~ logicznym
nast~pstwem wkraczaj~cego na I~d morza.
E. Rowniei wyniki szeregu innych otworow z przedgorza Karpat (K. Konior, 1·967) wskazuj~ jednoznacznie na brak ci~glosci mi~dzy dewonem a karbonem.
Fakty te wplyn~ly rowniei na mniej lub bardziej kompletny rozwoj utworow kar- bonu dOlnego, W krancowych przypadkach (podlole Karpat Zachodnich) rozpo-
czynaj~cych si~ dopiero utworami wizenu gornego (GoP). Nawet w okolicach Kra- kowa, gdzie przez wiele lat przyjmowano moiliwose istnienia ci~g1osci osadow dewonu i karbonu, problem ten do dzis uznawany jest za dyskusyjny (S. Siedlecki, 1954; H. Zakowa, 1965; M. Narkiewicz, G. Racki, 1984).
Polskie G6rnictwo Naftowe i GazowrUctwo Biuro Geologiczne - Geonafta
Krakow, ul. Lubicz 25
Nadeslano dnia 30 czerwca 1986 r.
PI8MIENNICTWO
CZARNIECKI S., KWIATKOWSKI S. (1961) - Utwory karbonu w Zapadlisku Przedkarpackim.
Spraw. z Pas. Korn. PAN, Oddz. w Krakowie I-VI, p. 217-222.
KARNKOWSKI P., GLOWACKI E. (1961) - 0 budowie geologicznej utworow podmiocenskich przedgorza Karpat srodkowych. Kwart. GeoJ., 5, p. 372-419, nr 2.
KATALOG WIERCEN G6RNICTWA NAFTOWEGO W POLSCE (1970) - Przcdg6rze Karpat, I, cz. 4, p. 124-125.
KONIOR K. (1967) - Le role des mouvements bretoniens dans Ia tectonique du monoclinal du rebord meridional du Bassin Houiller de Haute Silesie. BulL Acad. Poi. Sc., Ser. Sc .. Geol.
Geogr., IS, p. 79 - 82, or 4..
KWIATKOWSKI S., MORYC W., TOMCZYK H. (1966) - Osady paleozoiczne wiercenia Zalesie 1 kola Szczucina. Kwart. Gee!., 10, p. 283-295, nr 2.
MILEWSKA Z., MORYC W. (1981) - Mikrofauna z osad6w triasu Przedg6rza Karpat. W: Fauna
i flora triasu obrzeienia Gor Swi~tokrzyskich i Wyzyny Sll:lsko-Krakowskiej. Mat. V Kraj. Kone.
Paleont., Kielce - Sosnowiec, p. 15 - 24.
MIl.ACZEWSKI L. (1975) - Profil litologiczno-stratygraficzny otworu wiertniczego Tomasz6w lu- belski IG 1. Dewon. W: Tomasz6w Lubelski IG 1 i larcz6w IG 2. Profile GI~b. Otw. Wiert.
Inst. Geo!., z. 24, p. 54- 83; 94- 121.
MORYC W. (1971) - Trias Przedg6rza Karpat Srodkowych. ROcz. Pol. Tow. Geol., 41, p. 419- 486, z. 3.
MORYC W. (1974) - Stratygrafia warstw w gl~bokim otworze Niwki 3 kola Dl:lbrowy Tarnowskiej.
Zesz. Nauk. AGH, or 412, Geologia, z. 19, p. 87- 106.
NARKIEWICZ M. (I978) - Stratygrafia i rozw6j facjalny g6rnego dewonu mi~dzy Olkuszem a Za- wierciem. Acta Geol. Pol., 28, p. 415 -470, Dr 4.
NARKIEWICZ M. (1985) - Badania deworiskiego szelfu w~glanowego poludniowej Polski. prz.
Geol., 33, p. 253 -258, nr 5.
NARKIEWICZ M., RACKI G. (1984) Stratygrafia dewonu antykliny O~bnika. Kwart. Geo!., 28, p. 513 - 534, nr 3/4.
NARKIEWICZ M., RACKI G. (1985) Elementy paleogeografti poznodeworiskiej w rejonie przy- brzeinym szelfu poludniowej Polski. Prz. Geol.. 33. p. 271 - 274. nr 5.
OBUCHOWICZ Z. (1963) - Budowa geologiczna przedgorza Karpat srodkowych. Pro Inst. Geo!., 30. t'l 4. p. :t21 - ~50.
RADLJCZ K. (1975) - Charaklerystyka mikrofacjaJna i sedymcntologiczna osadOw dewonu z otworu wiertniczego Tomasz6w Lubelski IG 1. W: Tomasz6w lubelski IG I. Profile GI~b. Otw. Wiert.
Inst. Geo!., z. 24, p. 121- 160.
SIEDLECKI S. (1954) - Utwory paleozoiczne okolic Krakowa (Zagadnienia stratygrafLi i tektoniki).
Biui. Inst. Geol., 73.
STEMULAK J., JAWOR E. (1963) - Wgl~bna budoY13. geologiczna przedg6rza Karpat w obszarze na zach6d od Ounajca i Wisly. Kwart. GeoL, 7, p. 169 -186, nr 2.
TOKARSKI A. (l962a) - Dber die "statistische" des Rots aus den Bohrprofilen des polnischen Karpatenvorlandes. Freib. Forsch. C, 124.
TOKARSKI A. (l962b) - Struktura Niwisk. Pr. Geo!. Kom. Nauk: Geo!. PAN. Oddz. w Krak:o..
wie, 13.
ZAJfttC R. (1981) - Korelacja utwor6w dewonu i karbonu dolncgo podloia srodkowej cZ~Sci za~
padliska przedkarpackiego. Biul. Inst. Geo!., 331, p. 39 - 56.
ZAJfttC R. (1983) - Nowe dane 0 stratygrafii utworow mlodszego paleozoiku w otworze Niwki 3.
Kwart. Geol., 27, p. 871, nr 4.
ZAJfttC R. (1984) - Stratygrafla. i rozwoj facjalny dewonu i dolnego karbonu poludniowej cz~ci
podloia zapadliska przedkarpackiego. Kwart. Geo!., 28, p. 291-304, nr 2.
ZAKOWA H. (1965) - Nowa fauna g6rnego dewonu okolic Krakowa. Kwart. Geol., 9, p. 527- 549, nr 3.
