Analiza zagadnienia wypuszczania skrętu sprężystego z liny wyciągowej i badanie urządzenia typu UHS-IIa

ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ELĄSKIEJ Serias GÓRNICTWO z. 95

1979 Nr kol.599

Alfred CARBOGNO Stefan KONIECZNY

ANALIZA ZAGADNIENIA WYPUSZCZANIA SKRĘTU SPRĘŻYSTEGO Z LINY WYCIĄGOWEJ I BADANIE URZĄDZENIA TYPU UHS-IIa

Streszczenie: - Na przykładzie urządzenia hydraulicznego UHS-IIa do wypuszczania skrętu sprężystego z nośnych lin wycią­

gowych podano sposób postępowania przy doborze warunków bajcowa­

nia obrotów liny podczas Kontrolowanego wypuszczania z nie3 skrętu sprężystego. Przedstawiono także v.~yniki tjadań labora­

toryjnych urządzenia UHS-IIa.

1. Wstęp

Jedną z najważniejszych i najniebezpieczniejszych czynności w czasie wymiany nośnych lin wyciągowych w urządzeniach wyciągowych wszystkich typów

jest wypuszczanie skrętu sprężystego z liny /lin/. Zagadnienie to występuje dwukrotnie w trakcie wymiany liny /lin/, a mianowicie:

a/ podczas uwolnienia starej liny w zawiesiu przed momentem odkładania jej na przekopie lub zwijania jej na bęben,

b/ w czasie oprawiania nowej liny w zawiesie w momencie dojścia liny do dolnego posadzonego na dźwigarach naczynia wyciągowego.

* Niepewne zabezpieczanie się podczas robót szybowych przed gwałtownym wypuszczeniem skrętu sprężystego z liny może spowodować zniszczenie samej liny, elementów zbrojenia szybowego, naczynia wyciągowego, zawiesia linowe­

go a w szczególności może spowodować poważne wypadki pracowników wyznaczo»

nych do przeprowadzenia operacji uwolnienia liny w zawiesiu. Dotychczasowe rozwiązania konstrukcyjne urządzeń do wypuszczania skrętu nie zapewniają kontrolowanego wypuszczania tego skrętu oraz wymagają, aby pracownicy za­

trudnieni przy wymienionej operacji podczas wymiany i nakładania lin znaj­

dowali się w bezpośrednim zasięgu biczującej liny.

Sposobi urządzenia do wypuszczania skrętu z liny powinny być dobierane z uwzględnieniem przypuszczalnego zachowania się liny podczas wypuszczania z niej skrętu. W tym celu należy znać wartość momentu odkrętnego liny oraz minimalną siłę, jaka potrzebna jest do zahamowania obrotów liny w zacisku urządzenia do wypuszczania -skrętu w zależności od miejsca wypuszczania skrę­

tu liny w szybie. W zależności od momentu odkrętnego liny powinien być za­

projektowany układ hamujący obroty liny i sposób wyzwalania tego układu.

Z przeprowadzonej przez autorów analizy sposobów wypuszczania skrętu z lin w urządzeniach wyciągowych krajowych wynika, że brak jest jakiegokolwiek naukowego opracowania metod jego wypuszczania.

^ A. Carbognp,5.Konieczny

• : . , c v . . . - z : z ^ n i a s K r e t u r / p r6 2 y z t e g o

"— z'

c -H

*H w fH CC I

-pv£>

N >, rH •>

O O, CC M I C CD CM'W 4-> O co - ß

•Nera cc

d^co c P U *H P. I rH lOt- i

ir»

3 • *

-P CD

a y ü 3

P P +>

id ra

w £ p

>>id

ra p w

•H Nc ra (C 2: *h

N C

u»g ra

n ra w

« *c o 3 ra n

P . P co

>• 3

^ « Ł ra :>. ro c » s c

— y

T Î c o CO O r 3 •^h r —< C i r - f t— \ r * 2

1 i d w CO

V ) o Ł .

*T~ T l O

5 CD

? N £ ¡

<D 1 1

ß P ra

n i d

Ü . a

• H i d

ra

r H O c O

3 T l o a CO • H * H i 5-, 5 E P —

1

> ,

ra

1 x :

CD ü N

• H * O

C i CO *H CD o tg r H N b C O 3 T 3 ra* Ł t raP

CTP-H O u

N o a

J-< w

± ł p

.

;

Analiza zagadnienia»... 91

Widok urządzenia UHS-IIa /kolejny wariant konstrukcji/ przedstawiono na rys. 1» Składa się ono ze spawanej kenstrukcji rurowej 1, w której w dolnej części przyspawania jest płyta wsporcza 2 i ramiona 3 do mocowania urządzenia w szybie /do dźwigarów, specjalnych belek itd/. Do płyty wspor­

czej przymocowana jest na trwałe szczęka stała 4a zacisku dwuszczękowego 4, przez który przechodzi lina nośna 5 podczas wypuszczania z niej skrętu

sprężystego. Szczęka ruchoma 4b, prowadzona w prowadnicach, połączona jest na styk z tłokiem cylindra hydraulicznego siłownika 6. W górnej części ra­

my 1 przymocowane są na trwałe zwykłe zaciski linowe 8 dla dodatkowego prowadzenia liny /lin/ wyciągowej. Do siłownika hydraulicznego 6 podłą­

czona jest pompa hydrauliczna 7 typu "Korfmanna o średnicy tłoka 47,5 mm i maksymalnej sile docisku szczęk 71 kN przy maksymalnym ciśnieniu 40,4—»y.

Prędkość wypuszczania skrętu sprężystego z ljny regulowana jest wielko-®

ścią siły docisku do liny. Dzięki wymiennym szczękom zacisku głównego, urzą­

dzenie UHS można stosować dla wszystkich średnic lin w urządzeniach wycią­

gowych jedne--*! wieloliniowych.

Zaletą tego urządzenia jest bezpieczne, zdalne, konstrolowane wypuszcza­

nie skrętu, ponieważ obsługujący pompkę hydrauliczną znajduje się w podszy­

biu lub w przedziale drabinowym.

3* Teoretyczne określenie warunków wypuszczania skrętu sprężystego z liny

W analizie teoretycznej rozpatrzono przykładowo przypadek wypuszczania skrętu z liny trójkątnosplotowej o średnicy d=36 mm i odpowiednich dla tej liny szczęk urządzenia UHS do jego wypuszczania.

W celu wydania opinii o przydatności jakiegokolwiek urządzenia do wypu- szchania skrętu należy przeprowadzić rozważania dotyczące:

a - momentu odkrętnego liny,

b - przyjąć model wypuszczania skrętu sprężystego z liny, c - określić zastępczy współczynnik tarcia liny w zacisku, d - określić warunki hamowania /momentu hamowania liny w zacisku/

obrotów liny w zacisku,

e - przeprowadzić próby doświadczalne.

Problematyka dotycząca punktu /a/ omówiona jest w literaturze O J Obliczona teoretycznie wartość współczynnika odkrętności liny / 36 mm wy­

nosi kj. = 0,00465 m dla skoku nominalnego liny h=270 mm. Przeprowadzono także badania laboratoryjne odcinków lin o różnym skoku zwicia h.

Wyniki badań przedstawiono na rys., 2. Pomierzone wartości doświadczal­

ne współczynnika odkrętności liny d=36 mm wynosiły w zależności od skoku zwicia liny h, kd « 0,0033 ho 0,00467 m. Ponieważ w dalszych badaniach współpracy Zacisku i liny stósowano linę o skoku h = 290 mm, do dalszej analizy przyjmowano zaokrągloną wartość współczynnika odkrętności liny dla

"•"egc skoku zwicia kri = 0,0035 m.

,92 A.Carbogno, S.Konieczny

20 W 60 80 100 120 1W W 180 sita rozckjgajgca linę P, kN

Rys. 2. Wykreś.lne przedstawienie wyników badań momentu odkrętnego odcin­

ków liny wyciągowej tróJkątnosplotowej o średnicy d=36 mm i różnych skokach zwicia h. Współczynnik odkrętności, liny obliczo­

ny teoretycznie kt , wyznaczony doświadczalnie kd .

Analiza zagadnienia.... 93

k . Wypuszczanie skrętu sprężystego z liny wyciągowej

f í l M w 1 -^rrrríTíTÍ¡Ił

> fi3

■s^ 1 ^' ifMr 1

<$> 3* í

'J J j U ^ S T

f l ^Y m T>. i

It V M

auoo&jyfzoj

rjl;

auaoitj>jop '

KW M

2S

i

.g

»xfTTl[TTrrv,^ | yrffffT T T iy

~Z7T

Ś ^:

m '■

,1 c 7 T

»fie

e

riqÁzspod ^m Aug

z nf&jifs 3tuaz3zsr<i<M ntqAzspou m Aug z nf^jy/s ssuBZDZsndÁM

Rys. 3. Modele wypuszczania skrętu sprężystego z liny; a,b - w podszybiu, c,d - w nadszybiu, aTc - stan M i y w linie zahamowanej, b,d- stan Mw iii w linie odhamowanej, K- usytuowanie krętlika.

94 A .Carbogno,S.Konieczny

Do rozwiązań przyjęto modele wypuszczania skrętu przedstawione na rys.

5- Ogólnie można przyjąć dwa przypadki wypuszczania skrętu z liny, a miano­

wicie usytuowanie urządzenia UHS i wypuszczanie skrętu w podszybiu /rys.3a i b/ oraz w nadszybiu /rys.3c i d/. W każdym z tych dwu przypadków można wyróżnić dwa stany liny, ą mianowicie stan /a/ i /c/ liny zahamowanej, w której istnieje określony rozkład momentów skręcających przekroje liny i obrotów tych przekrojów, jakie lina wykonała podczas ostatniego normalnego cyklu swojej pracy w szybie oraz stan /b/ i /d/, który powstaje w linie po jej zwolnieniu w szczękach zacisku urządzenia do wypuszczania skrętu, kiedy to lina zaczyna się kręcić.

Punkt A oznacza sztywne mocowanie liny np, przy przyjęciu tarcia w rowku koła linowego tak dużego, że lina nie obraca się w nim lub,że lina przymo­

cowana jest zaciskiem do elementu konstrukcyjnego wyciągu, czyli obroty li­

ny w miejscu A wynoszą VA = 0, natomiast jej moment odkrętny równy jest momentowi utwierdzenia w punkcie A, = M^. Punkt B oznacza miejsce, w któ­

rym lina uchwycona jest urządzeniem do wypuszczania z niej skrętu. W punkcie B w przypadku trzymania liny wywarta jest określona siła docisku szczęk N

oraz istnieje pewien moment hamujący tych szczęk, czyli My. Jeżeli zezwalamy na wykonanie obrotów przez linę, to w przypadku skrajnym/można założyć N = 0 i *■ 0 /w przypadkach pośrednich M^, gdzie Mw oznacza moment odkrętny liny od jej ciężaru własnego/. Jeżeli w punkcie B założymy M j > Kw , t.o obroty liny wynoszą wtedy Vg » 0, natomiast podczas obracania

się liny w punkcie B wystąpią maksymalne obroty liny Vg « VBmax* Po<lczas wypuszczania skrętu z liny mamy do czynienia z momentem skręcającym techno­

logicznym R.j. liny, jaki powstał w niej w procesie jej produkcji oraz z mo­

mentem odkrętnym, wywołanym jej ciężarem własnym M^.

Rozważania przeprowadzono tylko dla momentu odkrętnego liny, wywołane­

go jej ciężarem własnym z uwagi na brak danych teoretycznych l doświadczal­

nych co do wartości technologicznego momentu skręcającego, tkwiącego w li­

nach produkcji krajowej. Nieznajomość tego momentu M w dalszej części uwz­

ględniono we współczynniku pośligu liny w zacisku. Na wartość momentu odkrę­

tnego liny, wywołanego jej ciężarem własnym, wpływają dwa składniki tego momentu:

- moment odkrętny, wywołany rosnącym liniowo od podszybia do koła linowego ciężarem własnym liny » k . q /L-x/, /x-diugość odcinka liny licząc od nadszybia, q - ciężar metra bieżącego liny/. Jest to moment o jednym znaku

dodatnim irf » k . q . Ł max

- moment odkrętny, wywołany ostatnim kręceniem się liny w szybie podczas jej normalnej eksploatacji, w wyniku czego nastąpiła zmiana długości sko­

ków zwicia liny w szybie. Moment ten przyjmuje wartości dodatnie, idąc w kierunku od połowy długości liny do zawiesia i wartości ujemne, idąc w kie­

runku koła linowego.

Moment ten oznaczono jako M ^ « q . k / x - i j / , a jego wartość maksymalna dla x=0 i x=L wynosi ^ * 5 * ^ .

Analiza zagadnienia.. 95

V wiszącej pionowo linie zachowany jest zawsze stan równowagi, czyli moment odkrętny liny wywołany jej ciężarem własnym w dowolnym jej przekroju musi być stały i wynosi: M » M ’ + M ' ’ -» const. Dla przekroju A liny, w

Vc a L

którym » k . q . L a ---- -g— -— , otrzymamy:

»wA ' «¿A + MwA = k • * * L ~ ^ " + / V w k a L

Dla przekroju B liny, wktórym M£B = 0 a M wB = + ■ ■* j* , otrzymamy:

mwb - m;b + mwb - 0 + - + H H 1 w

Z powyższego wynika, że w linie występuje zawsze stały moment odkrętnyT wywołany jej ciężarem własnym i wynosi:

Kw " «wA “ «wB - Mwmax " + W Znak /+ J oznacza odkręcanie lub dokręcanie liny. Przedstawiony stan momentów odkręinych w linie wywołany jej zmieniającym się podczas eksploa­

tacji ciężarem własnym występuje podczas całego okresu eksploatacji liny i stan ten jest aktualny podczas wymiany lin, dlatego przedstawione wzory są aktualne po zastąpieniu zawiesia urządzeniem do wypuszczania skrętu rys. 3a/wypuszczanie skrętu w podszybiu/ do momentu trzymania liny w za­

cisku.

Z chwilą poluzowania zacisku i rozpoczęcia wykonywania przez linę ob­

rotów występuje w linie stan przedstawiony na rys.3b.

W punkcie B liną wykonuje maksimum obrotów i moment odkrętny liny w tym punckle wynosi Mw ■ 0.

W przypadku wypuszczania skrętu w nadszybiu /rys.3/ stan momentów od- krętnych w przekrojach liny, która jeszcze się nie obraca /rys.3c/ jest podobny jak w przypadku na rys. 3a. Z chwilą poluzowania zacisku w punkcie B /Mj«C Mw / rozkład momentów odkrętnych i obrotów wykonywanych przez prze­

kroje liny, przedstawiony na rys. 3d, jest inny niż na rys. 3b, W obydwu przedstawionych sposobach wypuszczania skrętu w podszybiu i nadszybiu mak-

k a L symalny moment odkrętny liny od jej ciężaru własnego wynosi =+

i na ten moment odkrętny należy oblicżyć urządzenie do wypuszczffiia skrętu z liny. Dla analizowanej liny d=36 mm o długości L=800 m, q=5,5 daN/m i k^ o 0,0035 m otrzymano = 77 Nu a dla kd = 0,00467 m, Mw = 103 Nm.

Założono następujące warunki do obliczenia urządzenia hamującego obro­

ty podczas kontrolowanego wypuszczania skrętu sprężystego z liny:

a - warunek trzymania liny. w zacisku, moment hamowania szczęk zacisku jest większy od momentu odkrętnego liny czyli:

Mh > Mw / V

b - warunek obracania się liny w zacisku, moment hamowania szczęk za­

cisku jest .mniejszy od momentu odkrętnego liny Mw , czyli:

96 A.Carbogno,S.Konieczny

Mh < \ /5/

Prędkość obracania się liny w zaciska zależy od wielkości momentu ha­

mowania zacisku, którego wartość regulowana jest siłej docisku N szczęk zacisku do liny. żależy także od wartości współczynnika tarcia

^

dzy liną a powierzchnią szczęk zacisku.

5. Określenie zredi-ikowanego współczynnika tarcia liny w zacisku V wyniku śrubowego zwicia drutów i splotów w linie, lina pod wpływem siły osiowej P nie tylko dąży do wysunięcia się zacisku, ale także dąży do obrócenia się w nim w wyniku działania momentu odkrętnego Liny Z po­

wyższego wynika, że rozkład sił tarcia w zacisku można przyjąć jak na rys.

4a. Siła Z wynika z momentu odkrętnego liny, który równoważony jest mo­

mentem utwierdzenia w zacisku. Z powyższego wynika, że do obliczeń zacisku należy przyjąć wartość zredukowanego współczynnnika t a r c i a o k r e ś l o n e g o wzorem [3, 4] i

Współczynnik geometryczny kśztałtu szczęki zacisku Y zależy od rodzaju i wymiarów szczęki i dla szczęki o rowku półokrągłym wynosi*

2? m a x ' '

W powyższych wzorach *f>max oznacza kąt rozwarcia szczęk, f i - kąt zwicia splotek w linie,

- współczynnik tarcia lokalnego pomiędzy liną a szczęką, przyjmo­

wany 0,15, dla tej w a r tością = 0,17,

*¥ = 1,17 - dla analizowanej szczęki.

6. Moment hamowania szczeki zacisku urządzenia do wypuszczania skrętu sprężystego z liny

Zacisk linowy prosty traktować można jako hamulec szczękowy o ruchu postępowym szczęk /rys.ib i c/. Pozwala to na zastosowanie w obliczeniach momentu hamowania wzorów stosowanych w teorii hamulców szczękowych Jjji] .

Siła docisku szczęk do liny,określona jest wzorem*

N=5W b • V cos n - ° os T2/ =Pmax*b [C O s T t" COs/1r " T l 7] “2pmax-b

*cos Tl /&/

Siła normalna N docisku szczęk, pochodząca od siłownika hydraulicz­

nego, działa prostopadle do osi x /rys. 4c/,czyli /yN = T.

v/obec "tego moment hamowania obydwu szczęk można obliczyć ze wzorów?

Analiza zagadnienia.... 97

Rys. 4. Schematy przyjęte do obliczeń momentu hamowania liny w za­

cisku. a - rozkład sił tarcia na styku lina-zacisk, b - zacisk prosty, c - szczęka zacisku

9& A.Carbogno,S.Konieczny

M h " 4 * P i * pmax * b * ft2 cost 1 W gdzie;

Rj. “ R - przyjęto, że promień R^., na którym działa wypadkowa na obwo­

dzie siła tarcia Z, jest równy połowie średnicy liny ^ » R,

N 1

Pffiax" -g - maksymalny nacisk jednostkowy szczęk do liny, d - średnica liny,

b - szerokość szczęki,

^ - kąt krawędzi szczęki.

7. Hamowanie obrotów liny w zacisku

Jak założono poprzednio, lina nie obraca się w zacisku, jeżeli jego moment hamowania jest większy lub równy momentowi odkrętnemu liny czyli Mw , H 0 wykorzystaniu wzorów /4/, /3/'i /9/ otrzymamy warunek na­

cisku jednostkowego pmax szczęk do liny potrzebnego do zahamowania jej ob­

rotów.

Pmax^* 8 ^ ^ b . R ^ . c o s / ^ Z1°Z"

Znając Pmax można obliczyć minimalną siłę docisku szczęk N do liny, a w przypadku urządzenia UHS - ciśnienie w cylindrze ciłownika potrzebne do zahamowania obrotów liny. Siła docisku N wynosi:

Nmin " pmax * b * d Z11/

a ciśnienie p w siłowniku:

P o “ ! / 12/

gdzie:

F - powierzchnia tłoka siłownika w analizowanym urządzeniu F = 17,77 cm2.

Dla analizowanej współpracującej pary lina /S 36 mm - szczęka o wymiarach 140 x 18 mm, ^ = 0,5236 rad /30°/ i wartości współczynnika tarcia lokal­

nego » 0,15 i zredukowanego ^ z = 0,17 otrzymano parametry urządzenia UHS, Pmax = 20 Nmia = 1008 daN P = 57 . Ponieważ nieznana jest

cm cm

wielkość technologicznego momentu skręcającego linę Mj. w obliczeniach pew­

ności trzymania liny w zacisku, pewności przed obróceniem i wyślizgnięciem liny, przyjęto współczynnik pewności n » 3 tak jak to przyjmuje się w górskich kolejkach linowych, czyli Nm=„ = n . N .rn dje ih-Lii = 3024 daN,

daN

Analiza zagadnienia.. 99

8. Badania' urządzenia UHS do wypuszczania skrętu sprężystego z liny

Rys. 5. Wykreślne przedstawienie wyników badań zależności siły docisku N szczęk do liny od siły P wyciągania z zacisku liny z jednym swobodnym końcem /model a/ oraz od siły rozciągającej PQ linę z jeanym końcem obrotowym /model b/ wywołującej w linie okresio ny moment odkrętny M.

100 A.Carbogno,S.Konieczny

W celu zweryfikowania rozważań teoretycznych przeprowadzono badania laboratoryjne urządzenia UHS-IIa . W badaniach przyjęto dwa modele prób przedstawione na rys.5. W modelu na rys. 5a lina zamocowana jednym końcem do napędu zrywarki wyciągana jest z zacisku, którego szczęki dociskane są siłownikiem hydraulicznymi Drugi koniec liny jest swobodny. W drugim modelu badań, przedstawionym na rys. 5b, jeden koniec liny ciągany jest przez na­

pęd zrywarki, a drugi jej koniec opiera się o kropus zrywarki poprzez wzdłuż­

ne łożysko kulkowe. Koniec ten może wykonywać obroty podczas rozciągania liny. Przed łożyskiem kulkowym usytuowano urządzenie UHS tak, że obroty liny mogły być hamowane, co przedstawiono na rys. 1b. Wyniki b'adań przedstawiono na rys.5. Z serii badań wg- modelu rys. 5a ^trzymano wartość zredukowanego współczynnika tarcia liny w zacisku ¿¡x^ = » 0,28 -f 0,33.

Otrzymana wartość zredukowanego współczynnika tarcia ¿ u z jest około 1,7 do 2 razy większa od wartości obliczeniowej teoretycznie.

W trakcie badań wg modelu rys.-^b przy zwolnionych szczękach urządzenia UHS ze wzrostem siły rozciągającej linę wykonywała ona obroty. Przez uchwy­

cenie obrotowego końca liny dynamometrem pomierzono moment odkrętny liny, a następnie dociśnięto szczęki zacisku tak, że lina nie mogła się obrócić i zdjęto dynamometr.

W ten sposób pomierzono moment hamujący szczęk zacisku /siłę N/, który hamuje odpowiedni moment odkrętny liny M, wywołany jej siłą rozciągającą P.

Z tej serii badań można wnioskować, że pewność trzymania- liny w zacisku urządzenia UHS tylko przed jej obrotem jest jeszcze większa, ponieważ przy tej samej sile docisku szczęk N siła wywołująca obrót liny w zacisku musi być prawie dwukrotnie większa w porównaniu z siłą wyciągania Pw swobodne­

go końca liny z zacisku.

9. Wnioski

1 . Urządzenie hydrauliczne UHS do wypuszczania skrętu sprężystego z lin za­

pewnia siłę docisku szczęk N=70,84 kM, co dwukrotnie przekracza wymaga­

ną maksymalną siłę docisku szczęk Nmax=41,28 kN dla n=3 i najniekorzyst­

niejszego współczynnika tarcia lokalnego ¿1X^=0 ,1 a trzykrotnie dla

= 0,15.

2. Urządzenie UHS można stosować do wszystkich średnic lin, ponieważ posia­

da ono komplet wymiennych szczęk.

3. W obliczeniach urządzeń do wypuszczania skrętu z lin wyciągowych należy stosować wartość zredukowanego współczynnika tarcia j u z liny w zacisku, która jest zależna od współczynnika tarcia lokalnego ¿A /do tej pory w obliczeniach używano tylko <w 1/ oraz od . współczynnika kształtu szczęki W w z ó r 7/.

4. Otrzymane z badań wartości zredukowanego współczynnika tarcia^u„ =0,282, ę 0,33 są większe od obliczonego teoretycznie współczynnika = 0,17 dla rozpatrywanych wymiarów szczęki, co zwiększa pewność trzymania liny w zacisku. ■

Analiza zagadnienia.. 101

5. Według przedstawionej metodyki można obliczyć i zaprojektować dowolne urządzenie do wypuszczania skrętu z liny wyciągowej. Mając dane: moment odkrętny liny M lub współczynnik odkrętności k, długość L i masę jednostkową q zwisającej liny, współczynnik geometryczny kształtu szczę­

ki Y , wymiary szczęki zacisku oraz zredukowany współczynnik tarcia liny w zacisku można obliczyć wymagany moment hamowania liny w za­

cisku oraz siłę docisku N szczęk do liny.

LITERATURA

j/TJ Carbogno A,: Moment odkrętny liny wyciągowej. Zeszyty Naukowe Politech­

niki Śląskiej, Seria Górnictwo z.52, Gliwice 1972 r.

P O Carbogno A.: Opinia w sprawie określenia siły trzymania liny w zacisku urządzenia do wypuszczania skrętu sprężystego z liny. Zespół Rzeczozna­

wców SliTG.Nr 35/77, Katowice 1977 r.

jjjj Czitory E.: Seilschwebebahnen, Wien 1962 r. V

03

[53 Karpyszew N.S.: Tormoznyje ustrojstwa szachtnych podjemnych maszin.Izd.

Nedra, Moskwa 1968 r.

AHAJIH3 B5JHYCKA YHPYTOä CKPYTKH H3 nOJEEIilHOtO KAHATA H HCIHTAHEE YCTPOiiCTBA

Pesmite:

Ha npHMepe rH^paBjnrqecKoro ycipoficTBa fljiH. s a n y c K a ynpyroft C K p y TK H na H e c y n n x noflteMHHX saHaTOB n p s B o ^ h t c s cnocoó noflóopa ycjiobhS ■ropMosceHKs:

Bpaneims K ak aT a bo spews KOHiporapyeiioro BtinycKa ynpyroJł cKpyiKH. IIpeActaB- s eH U p e 3y.nLTaiu JiaßopaTopsHX nccxeflOBamifi ycTpoflcTBa.

TESTING THE SYSTEM USED TO RELEASE THE ELASTIC STRAND FROM THE HOISTING ROPE

Summary '

Basing on the example of the hydraulic system UHS Ila used to release the elastic strand from hoisting ropes the authors presented the proccedure of decelerating the rotation of the line as the elastic strand is being re­

leased from the line under control. Also, the laboratory tests of the UHS XIa system were presnted.