ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ S e r i a : GÓRNICTWO z . 52
_________1972 S r k o l . 3 3 2
E u g e n iu s z K o s t a , S t a n i s ł a w S z e n d z i e l o r z
DOŚWIADCZENIA RUCHOWE PRZY WYKONYWANIU OBUDOWY Z BETONU NATRYSKOWEGO W PRZEDSIĘBIORSTWIE ROBÓT GÓRNICZYCH W SOSNOWCU
S t r e s z c z e n i e : W p r a c y p r z e d s ta w io n o d o ś w ia d c z e n ia , ru n d o we p rz y w ykonyw aniu obudowy z b e t o n u n a tr y s k o w e g o .
P orów nano w s k a ź n i k i te o h n i c z n o - e k o n o m ic z n e o m a w ia n e j o b u d o wy z in n y m i ty p a m i obudów . Omówiono u r z ą d z e n i a i t e c h n o l o g i ę w y k o n a n ia .
1 . W stęp
Obudowa m u ro w a, b e t o n i to w a czy b e to n o w a , s to s o w a n a J e s t o b e c n i e p rz y w ykonyw aniu g łó w n y ch w y r o b is k g ó r n i c z y o h o d łu g o tr w a ły m o k r e s i e e k s p l o a t a c j i . Z w i ę k s z a j ą c e s i ę i l o ś c i r o b ó t w o b u d o w ie b e to n o w e j z n a j d u j ą s w o je u z a s a d n i e n i e w m o ż l iw o ś c i z m e c h a n iz o w a n ia p r z y g o t o w a n i a z ap raw y o r a z j e j p o d a w a n ie z a o d e s k o w a n ie , j a k r ó w n ie ż u z y s k a n i e w y ż sz y c h w y t r z y m a ł o ś c i , a n i ż e l i p rz y in n y c h r o d z a j a c h obudowy m o n o l i t y c z n e j .
N i e z a l e ż n i e od r o d z a j u obudowy o s t a t e c z n e j , ty m czaso w e z a b e z p i e c z e n i e s t r o p u do t e j p o ry n i e j e s t j e s z c z e w ł a ś c i w i e r o z w i ą z a n e . W w i ę k s z o ś c i p rzy p ad k ó w s to s o w a n a ty m czaso w a obudow a d r e w n ia n a w c z a s i e d r ą ż e n i a u s u wana j e s t w t r a k c i e w z n o s z e n ia obudowy s k l e p i e ń , co s t w a r z a pow ażne z a g r o ż e n i e o
S to s o w a n ie ty m c z a so w e j obudowy d r e w n i a n e j p o c ią g a z a s o b ą k o n ie o z n o ś ś d r ą ż e n i a w yłom u o p r z e k r o j u p r o s t o k ą t n y m . P r o s t o k ą t n y p r z e k r ó j wyłomu j e s t w y ją tk o w o n i e k o r z y s t n y z e w z g lę d u n a k o n ie o z n o ś ś w y k o n y w an ia n a d m ie r n e j i l o ś c i w yłomu i p o d s a d z k i . W tym p r z y p a d k u w y s t ę p u j e r ó w n ie ż n i e k o r z y s t n y r o z k ł a d n a p r ę ż e ń g ó r o t w o r u , g d z i e m ak sy m aln e c i ś n i e n i a g ó r o tw o r u s k o n o e n tro w a n e s ą n a m a ł e j p o w ie r z c h n i w s z c z y o i e s k l e p i e n i a p o w o d u ją c e n a p r ę ż e n i a r o z r y w a j ą c e .
P rz y d r ą ż e n i u g łó w n y ch w y r o b is k o d staw o w y ch i p o d s z y b i w o s t a t n i m o k r e s i e s t o s u j e s i ę obudow ę z e s p o l o n ą ŁP + b e t o n o g r u b o ś c i 1 5 -2 0 cm . K s z t a ł t t e j obudowy z a p e w n ia ró w n o m ie rn y r o z k ł a d n a p r ę ż e ń , a o b c i ą ż e n i a p io n o w e d z i a ł a j ą c e n a obudow ę ŁP w y p e łn io n ą b e to n e m w y w o łu ją w p r z e k r o j u obudowy n a p r ę ż e n i a ś c i s k a j ą c e . Ten r o d z a j obudowy c e c h u j e s i ę s z c z e g ó l n i e k o r z y s t nym i p a r a m e tr a m i w w y r o b is k a c h d r ą ż o n y c h n a w ię k s z y c h g ł ę b o k o ś c i a c h w s ł a bym g ó r o t w o r z e .
W prow adzana o b e c n i e w w ąskim z a k r e s i e obudow a k o tw ic w a w p o ł ą c z e n i u z b e to n e m w w y r o b is k a c h o k s z t a ł c i e z b liż o n y m do obudowy ŁP z a p e w n ia godofe-
216 E u g e n iu sz K o s t a , S t a n i s ła w S z e n d z ie l o r z
n i e J a k w p r z y p a d k u p o p rz e d n im k o r z y s t n y r o z k ł a d n a p r ę ż e ń o r a z o b n iż e n i e k o s z tó w r o b o c i z n y 1 m a t e r i a ł ó w .
PGR S o sn o w ie o do o h w i l i o b e o n e j w y k o n a ło p onad 1200 mb w y r o b is k k o r y t a r z o wych w o b u d o w ie z b e to n u n a tr y s k o w e g o w p o ł ą o z e n i u z obudow ą ŁP u z y s k u j ą o k o r z y s t n e w y n ik i t e o h n i c z n o - e k o n o m io z n e .
2 . W s k a ź n ik i te o h n lo z n o - e k o n o m lo z n e
s to s o w a n y oh r o d z a ló w obudow y o s t a te o z n e .1
W o e l u p o r ó w n a n ia k o s z tó w obudow y m u r o w e j, b e t o n i t o w e j , z e s p o l o n e j obu
dową Z£ + b e t o n m o n o l i t y o z n y , obudow a U L + b e t o n n a tr y s k o w y o r a z obudowy k o tw io w e j + b e t o n n a tr y s k o w y p rz e p r o w a d z o n o s z c z e g ó ło w e o b l i c z e n i a u j ę t e w t a b l l o y 1 .
W s z y s tk ie z a ł o ż e n i a , w s k a ź n i k i w ym iany w ś w i e t l e o r a z o s t a t e o z n e wypo
s a ż e n i e w y r o b is k p r z y j ę t o je d n ak o w o d l a w y ż e j w y m ie n io n y c h r o d z a jó w o b u d ow y.
Do o b l i c z e ń p r z y j ę t o ś r e d n i e w ym iary w y r o b is k w ś w i e t l e , k t ó r e w y n o s z ą ! s z e r o k o ś ć 4 ,1 w y so k o ść 3 * 0 . G ru b o ść obudow y u s t a l o n o w o p a r c i u o ś r e d n i w s p ó ło z y n n lk z w l ę z ł o ś o i f - 5 wg P r o to d ia k o n o w a p r z y p r z e o i ę t n e j g łę b o k o ś - o l 450 m od p o w l e r z o h n i .
W ykazane p a r a m e tr y obudowy u s t a l o n o w o p a r c i u o : - nomogramy w y r o b is k k o r y t a r z o w y c h 1 kom orow yoh,
- s t a d iu m n a d w y t r z y m a ło ś o i ą obudowy b e to n o w e j z b r o j o n e j r e g u l a r n i e r o z m ie s z c z o n y m i w k ła d k a m i sz ty w n y m i w p o s t a o l łuków k o ry tk o w y o h ,
- w y ty c z n e s t o s o w a n i a obudow y k o tw io w e j.
P r z y j ę t e z a ł o ż e n i a o d p o w ia d a ją ś r e d n im w arunkom l s t n i e j ą o y m n a r o b o t a c h w ykonyw anyoh p r z e z P r z e d s i ę b i o r s t w o B o b ó t G ó rn ic z y o h S o s n o w ie o , a u s t a l o n e g r u b o ś c i i k s z t a ł t y obudow y o e o h u ją s i ę z b l i ż o n ą p o d p o r n o ś o i ą .
P r z e d s ta w i o n e k o s z t y w y k o n a n ia 1 m w y r o b i s k a , d l a k a ż d e g o ty p u obudow y, o b l i c z o n e z o s t a ł y n a p o d s t a w ie o b o w lą z u ją o e g o o e n n lk a r o b ó t g ó r n i o z y o h .
W y n ik i z p rz e p r o w a d z o n y c h o b l i o z e ń s ą r e p r e z e n t a t y w n e d l a o d p o w ie d n ie go r o d z a j u obudowy 1 z w y s t a r o z a j ą o ą d o k ł a d n o ś c i ą mogą s ł u ż y ć d l a porów n a n i a k o s z tó w 1 w y b o ru d e o y z j i p r z y u s t a l e n i u r o d z a j u o budow y.
D o á w la d o zen la ruohowa p rzy w ykonywaniu obudow y.»« ___________ 2 17
S ch e m a t obudow y
Opis ła ch m an y
m ur 2 cegły + > .ao’
S • 2 ,5 k ro tn y
łtę-m M /h * QruóowcOd-Me.
wytbm ebuctowcĄ
m u r z b ztandi betonity.M O ’ S '2 5 R m tn y kc*t9k6lcrrt grub.ob.d•JS-Ą .
Razem
rty ky r?
céuobwa
Razem S a n 5 0 6
506 w y r.
Hem 308
3 5 8 H ose
>8.11 3 8 8 6 2 7
18.M 380
6 0 7
Imb w zt.
5 3 7 4
3957 to e s
!0 9 t9
5874 3466 to e s 5)428
V.
udzatu kosztów 538
3 6 8
1 0 .5
100.0
56 4 3 34
10.2
100.0beton P „ -/70*6¿n) S • S k rę tn y kc '37k6/cm t grub ab. 35cm
wytbm 480 358 17.18 5049 52.0
obudowa 3 5 7 3743 384
-Kain 6 2 2 968 9,6
Razem 9760 to o o
TH 2 1 /7 beton natryeto- M y R*
grutiob.ddScm
A eyto m 4,10 310 14.74 6 8 4 6 8 6 0
1.37 1 0 8 7 1 4 .0
Razem 7933 1000
\
kotw y d ł. 2.0 nośność 5*tOT beton natryska- wy Ru *t70kGja) statki MM rozstaw kotew
0 .9 ' 1.0
wyrom 4,10 3.40 H0O 4762 81.5
obudowo 1.17 1 0 7 4 18.5
R a zem 5 8 9 6 100.0
R y s . 1
2 1 8 ______________________________ E u g e n iu s z K o s t a , S t a n i s ł a w S z e n d z i e l o r z
HYKRES KOSZTÓU KYKONANJA 1m PRZEKOPU
-ty t/fo /n -a b u d b u o ^ —pct/scrc/zfaar j R y s . 2
3 . U r z ą d z e n ia do w yko n y w an ia obudowy z b e to n u - n a tr y s k o w e g o
Obudowa z b e t o n u n a tr y s k o w e g o n a l e ż y do n a j n o w o c z e ś n i e j s z y c h m eto d wy
k o n y w a n ia obudowy b e to n o w e j w g ó r n i c z y c h w y r o b is k a c h .
3 . 1 . B e t o n i a r k i n a tr y s k o w e
S to su n k o w o p r o s t a k o n s t r u k o j a b e t o n i a r e k n a tr y s k o w y o h o m a ły o h g a b a r y t a c h , n ie s k o m p lik o w a n a o b s ł u g a o r a z ła t w o ś ó p r z e m i e s z c z a n i a , p o z w a la j ą n a s t o s o w a n ie b e to n u n a tr y s k o w e g o w ró ż n y o h w a ru n k a c h g ó r n i c z o - g e o l o g i c z n y c h . P r z y d r ą ż e n i u w y r o b is k p rz y g o to w a w o z y o h w k a m ie n iu l u b w ę g lu p rz y w s z e l
k i c h p rz y p a d k a o h k o n i e c z n o ś c i w y k o n a n ia u s z o z e l n i e ń obudowy w o h o d n ik a o h w odnyoh 1 w e n ty la o y jn y o h b e t o n n a tr y s k o w y z n a j d u j e s z e r o k i e z a s t o s o w a n i e .
W p r z e m y ś le węglowym s to s o w a n e s ą o b e o n ie r ó ż n e r o d z a j e m aszy n do wy
k o n y w a n ia b e to n u n a tr y s k o w e g o , k t ó r e m ożna p o d z i e l i ó n a d w ie z a s a d n i c z e g r u p y .
D ośw iadc ze nia ruchowe p r z y o k o pywaniu obudowy» ¿19
a ) B e t o n i a r k i n a tr y s k o w e z b io r n ik o w e
Do t e j g ru p y n a l e ż ą b e t o n i a r k i w y p o sa ż o n e w z b i o r n i k do z a p ra w y s u c h e j lu b m o k r e j o p o je m n o ś c i 0 ,1 do 1 , 0 m ^ . Po n a p e ł n i e n i u z b i o r n i k a o i ś c i e n i o - wego z a p r a w ą , je g o s z c z e ln y m z a m k n ię o iu , u r u c h o m ie n iu d o z u ją c e g o k o ł a r o t a c y j n e g o , w ł ą c z e n i u s p r ę ż o n e g o p o w i e t r z a - n a s t ę p u j e t r a n s p o r t zap raw y wężem do d y s z y w y lo to w e j.
W p rz y p a d k u b e t o n i a r e k p r z e z n a c z o n y c h do p r a c y n a s u c h ą z a p ra w ę p o ł ą c z e n i e z wodą z a ro b o w ą n a s t ę p u j e w ko m o rze m i e s z a n i a n a k o ń cu w ęża t r a n s p o rto w eg o p r z e d d y s z ą w y lo to w ą .
b.) B e t o n i a r k i b e z z b i o r n ik o w e
Do t e j g ru p y n a l e ż ą b e t o n i a r k i c h a r a k t e r y z u j ą c e s i ę c i ą g ł ą p r a o ą . Su
cha z a p ra w a w p ro w ad zan a do l e j a zasy p o w eg o z a b i e r a n a j e s t p o r c j a m i o k o ło 0 ,5 1 . p r z e z r o t a c y j n e k o ło d o z u j ą c e , a n a s t ę p n i e t r a n s p o r t o w a n e s p r ę ż y nowym p o w ie tr z e m do d y s z y w y l o t o w e j . M i e s z a n i e s u c h e j z a p ra w y z wodą z a robow ą odbyw a s i ę n a końoów ce w ęża t r a n s p o r t o w e g o p r z e d d y s z ą w y lo to w ą .
Z a le t y i wady b e t o n i a r e k n a tr y s k o w y c h :
R o d zaj b e t o n i a r e k n a tr y s k o w y c h
Z a l e t y W a d y
B e t o n i a r k i z b io r n ik o w e
1 . M o ż liw o ść s t o s o w a n i a mo
k r e j za p ra w y p r z e z oo w y e lim in o w a n e J e s t z a p y l e n i e p rz o d k ó w .
2 . M o żliw o śó u tr z y m a n i a s t a ł y c h p r o p o r o j i s k ł a d n i k a a w s z c z e g ó l n o ś o i w s k a ź n ik a o em e n to w o - wodnego
1 . Duże g a b a r y t y u n i e m o ż l i w i a j ą c e s t o s o w a n ie b e t o n i a r k i w w ą s k io h w y r o - b i s k a o h .
Z , U tr u d n i o n e p e ł n e zm ec h a
n iz o w a n ie p r z y g o to w a n ia z a p ra w y .
3 . K o n ie c z n o ś ć p r z e p r o w a d z a n i a s t a ł y o h k o n t r o l i i p rz e g lą d ó w z b i o r n i k a c i ś n i e n i o w e g o .
4 . C z ę s te z a p o h a n i a w ęża tr a n s p o r t o w e g o .
5 . O g r a n i c z e n i e g r a n u l a c j i ż w ir u do 5 mm.
220 R u g en iu sz K o s t a , S t a n is ła w S z e n d z u e lo r z
o d . t a b l i o y 1 r~ ~ " 2 ... ... " ... ... T --- B e t o n i a r k i
b e z z b l o r n l - kowe
1 . D uża w y d a jn o ś ć o k o ło 5 m ^ /g o d z .
2 . M o żliw o ść s t o s o w a n i a ż w ir u o g r a n u l a c j i do 30 mm.
3 . Ł atw o ść z m e c h a n iz o w a n ia p r z y g o t o w a n i a zap raw y j a k w y ła d o w a n ie ż w ir u m e c h . p r z y g o to w a n ie z ap raw y 1 z a s y p y w a n ie do z b i o r n i k a p r z e n o ś n ik i e m .
4 . M o ż liw o ść s t o s o w a n i a ż w i
r u o w i l g o t n o ś c i do 1 0 $ . 5 . M ałe g a b a r y t y b e t o n i a r k i
p o z w a la ją n a j e j s t o s o w a n ie p ra w ie we w s z y s t - k lo h w a ru n k a c h ru c h o w y c h .
1 . Duże z a p y l e n i e w m i e j s c u w y konyw ania b e to n u n a tr y s k o w e g o .
2 . U tr u d n i o n e u trz y m y w a n ie s t a ł e g o w s k a ź n ik a cem en
towo -w o d n e g o .
P o w y ższe z e s t a w i e n i e o b e jm u je n a j i s t o t n i e j s z e z a l e t y i wady b e t o n i a r e k n a tr y s k o w y c h . B e t o n i a r k i b e z z b i o r n ik o w e , ja k o u r z ą d z e n i a w y d a j n i e j s z e , z n a j d u j ą s z e r o k i e z a s t o s o w a n ie p rz y w ykonyw aniu w y r o b is k g ó r n i c z y c h .
3 . 2 . C ią g t e c h n o l o g i c z n y do w y k o n y w an ia b e to n u n a tr y s k o w e g o
D la z a p e w n ie n i a u z y s k a n i a m a k s y m a ln e j w y d a jn o ś c i b e t o n i a r k i n a t r y s k o w e j Z a k ła d B adań i D o św ia d c z e ń B u d o w n ictw a G ó rn ic z e g o w M y s ło w ic a c h o p r a c o w a ł c i ą g t e c h n o l o g i c z n y , k t ó r y b y ł sto s o w a n y p r z e z P r z e d s i ę b i o r s t w o Ro
b ó t G ó rn ic z y c h n a k o p a l n i S o s n o w ie o .
W s k ł a d o ią g u te c h n o l o g i c z n e g o w chodzą n a s t ę p u j ą c e u r z ą d z e n i a . [ « ] . a ) W ywrót d l a wozów o p o je m n o ś c i do 1 m"*.
b ) D ozow nik k ru s z y w a w yp o sażo n y w p o d a jn i k ś lim a k o w y , o ) D ozow nik c em e n tu z p o d a jn ik ie m ślim ak o w y m .
d ) P r z e n o ś n i k - m i e s z a r k a w yposażony w k r ą ż n i k i z a p e w n ia j ą o e r u c h d r g a j ą - oy ta ś m y .
e ) B e t o n i a r k a BN-4 [ i ] .
Wymagane g a b a r y t y w y r o b is k a , n a k t ó r y c h może byó z a in s ta l o w a n y c i ą g t e c h n o l o g i c z n y , w y n o szą minimum s z e r . 4 , 2 w y s. 3 , 1 , to j e s t w w y r o b is k a c h 2 - to r o w y o h . M ontaż a g r e g a t u z a jm u je J e d e n t o r . K ruszyw o d o s t a r c z o n e z po
w i e r z c h n i w w ozach k o p a ln i a n y o h p rz e ła d o w a n e J e s t do z b i o r n i k a z d o z o w n i
kiem p rz y u ż y o iu w y w ro tu . Ponad p r z e n o ś n ik ie m taśmowym obok z b i o r n i k a k r u szyw a u s y tu o w a n y J e s t p o je m n ik z d o z o w n ik ie m o e m e n tu . Po u ru c h o m ie n iu a - g r e g a t u d o z o w n ik i p o d a ją k ru szy w o i c e m e n t, w o d p o w ie d n io w y re g u lo w a n y c h
D o ś w la d o s e p ia ru c h o w e p rz y w ykopyw aniu o b u d o w y ...
¿22 Eugeniusz Kosta, Stanisław Szendzielorz
p o r c j a c h n a p r z e n o ś n ik * M ie s z a n k a u k ła d a s i ę w a rs tw a m i n a ta ś m i e p r z e n o ś n i k a , p rz y czym c e m e n t s ta n o w i w a rs tw ę g ó r n ą . P r z e n o ś n i k w y p o sażo n y j e s t w d o d a tk o w e k r ą ż n i k l z p rz y spaw anym i n a o b w o d z ie p r ę t a m i , k t ó r e w p r a w ia ją ta ś m ę w r u c h d r g a j ą c y . D r g a n ia ta śm y p o w o d u ją p r z e n i k a n i e o em en tu do k r u s z y w a , p rz y ozym w y m ie sz a n e s k ł a d n i k i tr a n s p o r t o w a n e s ą w p r o s t do b e t o n i a r k i n a t r y s k o w e j . W c z a s i e p r z e s y p u p r z e z s i t o u m ie s z c z o n e n a l e j u z a sypowym b e t o n i a r k i , j a k r ó w n ie ż w samym z b i o r n i k u w yposażonym w m i e s z a d ł o n a s t ę p u j e d a l s z e w y m ie s z a n ie .
W o z a s i e s t o s o w a n ia c i ą g u t e c h n o l o g i c z n e g o s t w i e r d z o n o , ż e w p rz y p a d k u ż w ir u o g r a n u l a o j l p onad 3 0 mm w y s tę p o w a ły p r z e s z k o d y w ró w n o m ie rn e j p r a cy d o z o w n ik a ś lim a k o w e g o . N a d z ia r n o m u s ia ł o byó usuw ane i s t a n o w i ł o pewne u t r u d n i e n i e w r y t m i c z n e j p ra o y c ią g u t e c h n o l o g i c z n e g o ,
W y s tę p u ją o e z a p c h a n i a w ęża t r a n s p o r t o w e g o p o c i ą g a ł o z a s o b ą k o n i e c z - n o śó d e m o n ta ż u b e t o n i a r k i n a t r y s k o w e j 1 k ło p o t li w e g o u s u w a n ia z a t o r u , p r z y
k
ozym p r z e c i ę t n i e p o s t o j e z te g o powodu w y n o s i ł y ś r e d n i o 3 5 -4 0 m in . C z ę s to t l i w o ś ć z a p c h a n i a w ęża tr a n s p o r t o w e g o u z a l e ż n i o n a b y ł a p r z e d e w s z y s tk im Od w i l g o t n o ś c i k ru s z y w a je g o g r a n u l a c j i i w c i ą g u zm iany r o b o o z e j w y s tę
po w ały 2 - 5 p o s to jó w w y n ik a ją c e z t e j p r z y o z y n y .
P o z a pow y ższy m i p rz e rw a m i w y s tę p u j ą r ó w n ie ż o k re s o w e a w a r ie b e t o n i a r k i w y n ik a ją o e z w y t a r c i a u s z o z e l e k gumowyoh w b e t o n i a r c e . Na p o d s ta w ie ob-
s e r w a o j i w r u o h u s t w i e r d z o n o , ż e p rz e rw y ru o h o w e spow odowane w y ta ro ie m u s z c z e l e k w y s t ę p u j ą o k re so w o po p r z e t ł o c z e n l u o k o ło 1 2 0 -1 5 0 m z a p ra w y . Duży wpływ n a ż y w o tn o ś ć i s p ra w n o ść p o s z c z e g ó ln y oh o z ę ś o i ruohow yoh i u s z o z e le k n a s o l i d n e o z y s z o z e n i e k o ł a r o t a c y j n e g o n a ty o h m i a s t po k a ż d e j p r z e r w i e w b e to n o w a n iu .
N i e d o p u s z c z e n i e do z w ią z a n i a zap raw y z c z ę ś c i a m i s ta lo w y m i k o r p u s u 1 k o ł a r o t a c y j n e g o w w y b itn y m s t o p n i u w pływ a n a t r w a ł o ś ć b e t o n i a r k i .
4 . T e c h n o lo g i a w yko n y w an ia b e to n u n a tr y s k o w e g o
4 . 1 . B e o e p tu r a
P r z y w ykonyw aniu b e to n u n a tr y s k o w e g o n a 1 m 3 b e to n u sto s o w a n o n a s t ę p u j ą c e d o z o w a n ie s k ła d n ik ó w :
c e m e n t p o r t l a n d z k i "3 5 0 " 3 1 0 k g , k ru s z y w o o g r a n u l a c j i do 30 mm 2 1 0 0 k g , c h l o r e k w a p n ia w p r o s z k u 10 k g ,
woda 120 1 .
W p rz y p a d k u s t o s o w a n i a o ią g u te c h n o l o g i c z n e g o ( p r o p o r c j e p o s z c z e g ó l n y c h s k ła d n ik ó w ) u s t a l o n o d o ś w ia d o z a l n le p r z e z d o b ó r o d p o w ie d n ie g o p r z e ł o ż e n i a d l a t r a n s p o r t e r a ś lim a k o w e g o . W w y r o b is k a c h Je d n o to ro w y c h zap raw ę przy g o to w y w an o w 150 1 b e t o n i a r o e w o ln o s p a d o w e j, k t ó r ą n a s t ę p n i e t r a n s p o r tow ano p r z e n o ś n ik ie m taśmowym do b e t o n i a r k i B N -4.
Doświadczenia ruchowe przy wykonywaniu obudowy.. 223
W p r a k t y c e d ł u g o ś ć w ęża tr a n s p o r t o w e g o w y n o s ił a 1 5 -2 0 m . I l o ś ć wody do
zo w an ej p r z e z o p e r a t o r a w dużym s t o p n i u u z a l e ż n i o n a b y ł a od w i l g o t n o ś c i ż w iru i je g o g r a n u l a c j i .
W p rz y p a d k u a n i e n n e j g r a n u l a c j i ż w ir u w y s tę p o w a ł n ie r ó w n o m ie r n y p r z e pływ zap raw y w w ężu t r a n s p o r t o w y m , p o w o d u jący je g o z a t k a n i a . P ra w id ło w a o c e n a i l o ś c i d o z o w a n e j wody d e o y d u je w dużym s t o p n i u o i l o ś c i o d p a d u b e t o n u .
P rz y n i e d o b o r z e wody p o w ie r z o h n i a b e to n o w a n a j e s t m a to w a , a o d p ad s t o sunkowo d u ż y .
P r z y n a d m ia r z e wody p o w i e r z c h n i a J e s t b ł y s z c z ą c a i n a s t ę p u j e ro z m a z y w a n ie n a n i e s i o n e j w a rstw y b e t o n u .
4 . 2 . T e c h n o lo g ia
Za pomocą b e t o n u n a tr y s k o w e g o m ożna u z y s k a ć d o w o ln ą g r u b o ś ć obudow y, je d n a k m u s i b y ć w tym p rz y p a d k u z a c h o w an a k o l e j n o ś ć n a k ł a d a n i a w a rs tw do 5 om w o d s t ę p a c h minimum 2 0 m i n u t . W o z e ś n le js z e n a k ł a d a n i e n i s z c z y s t r u k t u r ę w a rstw y p o p r z e d n i e j i p o w o d u je j e j o d p a d . Odpad u ło ż o n e g o b e to n u o - r a z o d p r y s k s t r u m i e n i a w dużym s t o p n i u u z a l e ż n i o n y J e s t od u m i e j ę t n o ś c i i d o ś w ia d c z e n i a o p e r a t o r a .
I l o ś ć z a p ra w y o p a d a j ą o e j n a s p ą g w y r o b is k a z a l e ż n a j e s t p o n a d to od r o d z a j u p o w i e r z c h n i , n a k t ó r ą u k ła d a n y j e s t b e t o n i k ą t a J e j n a c h y l e n i a od p o z io m u .
Z p r z e p r o w a d z o n y c h o b s e r w a c j i w y n ik a , że ś r e d n i a i l o ś ć o d p a d u z o o i o - sów w y n o s i o k o ło 1 7 * z a ś ze s t r o p u 5 0 * . W p rz y p a d k u w y k o n y w an ia p ł y t y sp ą g o w e j o d p ad J e s t w y k o r z y s ta n y do w y ró w n a n ia s p ą g u .
U z y sk iw a n a w y d a jn o ś ć p r z y o b s a d z i e 5 prao o w n ik ó w w y n o s i ł a ś r e d n i o n a
3 3
z m ia n ę o k o ło 9 n r za p ra w y b e to n o w e j t j . 1 , 8 m /1 p r a o . / d n i ó w k ę . W s k ł a d b ry g a d y b e t o n i a r s k i e j w o h o d z i:
1 o p e r a t o r d y s z y w y lo to w e j,
1 " b e t o n i a r k i n a t r y s k o w e j i p r z e n o ś n i k a taśm ow ego + b e t o n i a r k i w o ln o s p a d o w e j,
3 ła d o w a c z y p r z y g o to w u ją c y c h zap raw ę Kazem 5 p ra o o w n ik ó w .
5 . W y n ik i b a d a ń b e to n u n a tr y s k o w e g o
P r z e d p r z y s t ą p i e n i e m do w yko n y w an ia b e to n u n a tr y s k o w e g o ZBiD BG p r z e p r o w a d z i ł s z e r e g b a d a ń n a d d o b o rem p o s z c z e g ó l n y c h s k ła d n ik ó w zap raw y b e to n o w e j .
W c z a s i e p r z e p r o w a d z a n ia b a d a ń s t w i e r d z o n o , ż e n a j k o r z y s t n i e j s z e p a r a m e try o s i ą g a n e s ą p rz y c e m e n ta o h o k r ó tk im c z a s i e w i ą z a n i a J a k : A lo a ,
Eugeniusz Kosta, Stanisław Szendzlelorz
^ z ® w z g lę d u n a sto su n k o w o w y s o k i k o s z t p o w y ższy ch cem en tó w , b a d a n i a s k o n c e n tro w a n o n a o e m en o ie p o r t la n d z k i m " 3 5 0 " .
B a d a n ia ru c h o w e p o p rz e d z o n o s z e r e g ie m b a d a ń l a b o r a t o r y j n y c h . D o d a te k chlorku w a p n ia s k r a c a j ą c y w i ą z a n i e a n a liz o w a n y b y ł s z c z e g ó l n i e s k r u p u l a t n i e , g d y ż z w ię k s z e n i e je g o i l o ś o i , p o z a k o rz y s tn y m s k r ó c e n ie m c z a s u w ią z a n i a , p o w o d u je s p a d e k w y tr z y m a ło ś c i b e t o n u o r a z z w ię k s z a k o r o z j ę w s tę p n e j obudowy s t a l o w e j . D o d a te k c h l o r k u w a p n ia w in ie n s i ę zam ykaó w g r a n i c a c h p o m ięd zy 2 - 4 $ .
W p o n i ż e j z a m ie s z c z o n e j t a b e l c e p r z e d s ta w io n o w y tr z y m a ł o ś c i 1 i l o ś o i o d p a d u w z a l e ż n o ś c i od p r o p o r c j i s k ła d n ik ó w i i l o ś o i c h l o r k u w a p n ia :
T a b l i c a 2
S to s u n e k cem eD tu do ż w ir u
U z y sk a n a w y trz y m a ł o ś ć w z a l e ż n o ś c i od i l o ś c i CaCl2
W y n ik i z g n i a t a n y c h k o s t e k w y c ię ty c h z o b .
I l o ś ć o d p a d u o c i o s y s t r o p
* CaCl2 V * o wym. 50x50x50 % $
1 : 3 , 5
0f>
2 * 4 *
3 0 9 .0 3 0 1 ,5 2 3 9 ,3 1 7 3 .0
ś r e d n i a 241 kg/cm 2 k o p . M odrzejów c h o d . wodne P .- 3 5 0
19 18 17 15
33 31 2 8 2 4
0 * 2 5 2 ,0 18 30
2 * 2 3 6 ,0 15 27
1 : 4 , 0 4* 2 2 8 ,0 12 25
6 * 1 7 3 ,5 12 12
Z p rz e p ro w a d z o n y c h p ró b w y n ik a , że w p r a k t y c e ru c h o w e j w ykonana obudow a p rz y d o b o r z e w ła ś c iw y c h j i r o p o r o j i , u z y s k iw a n a w y tr z y m a ło ś ć p r z e k r a c z a w każdym p rz y p a d k u 20 0 kG/cm .O
P rz y rę c z n y m w ykonyw aniu zap raw y b e to n o w e j d l a b e to n u m o n o l i t y c z n e g o , u z y -
O
s k i w a n i e w y t r z y m a ło ś c i n a ś c i s k a n i e p o w y żej 2 00 kG/cm j e s t z r e g u ł y n i e o s i ą g a l n e , z e w z g lę d u n a d u ż ą i l o ś ć d ro b n y c h f r a k c j i ż w i r u .
B e to n n a tr y s k o w y c e c h u j e s i ę b a r d z o d u ż ą s z o z e l n o ś o i ą , co od g ry w a d u ż ą r o l ę w w y r o b is k a c h d rą ż o n y c h w zaw odnionym g ó r o t w o r z e .
S z c z e l n o ś ć b e to n u n a tr y s k o w e g o w poważnym s t o p n i u o g r a n i c z a k o r o z j ę obudo
wy Ł P , k t ó r a u z a l e ż n i o n a j e s t od z a w a r t o ś c i s u b s t a n o j i a g re s y w n y c h w p rz e s ą c z a j ą c e j s i ę w o d z ie z g ó r o t w o r u .
Doświadczenia ruohowe przy wykopywaniu obudowy..
6 . D a ls z e r o z p o w s z e c h n i a n i e obudow.y z ’b e to n u n a tr y s k o w e g o
D o ty c h c z a s PGR S o s n o w ie c s t o s o w a ło obudow ę z b e to n u n a tr y s k o w e g o p rz y s to s o w a n iu w s tę p n e j obudow y Ł P . Obudowa ŁP w ykonyw ana b y ł a r ó w n o l e g l e z d rą ż e n ie m w yłom u, p o d c z a s gdy obudow ę z b e t o n u n a tr y s k o w e g o n a k ła d a n o po u p ły w ie 6 m i e s i ę c y .
W tym o k r e s i e n a s t ą p i ł o pewne o d k s z t a ł c e n i e obudowy ŁP spow odowane c i ś n i e niem g ó r o t w o r u .
Wykonane o d c i n k i obudowy ze w s tę p n ą obudow ą ŁP n i e w y k a z u ją do t e j p o ry żad n y c h s p ę k a ń a n i d e f o r m a c j i .
P r z e d s i ę b i o r s t w o w r o k u b ie ż ą c y m r o z p o w s z e o h n i obudow ę z b e t o n u n a t r y s kowego ze w s tę p n ą obudow ą k o tw io w ą z s i a t k a m i MU. Z a k ła d a s i ę p rz y ty m , że b r y g a d a p rz o d k o w a , n a t y c h m i a s t po w y k o n a n iu obudowy k o tw io w e j w p r z o d k u , p r z y s t ą p i do w y k o n a n ia obudowy z b e to n u n a tr y s k o w e g o .
Z a s to s o w a n ie t a k i e j t e c h n o l o g i i n i e p o z w o li n a o d p r ę ż e n i e s i ę g ó ro tw o r u , a tym samym n o ś n o ś ó obudow y z e s p o l o n e j b ę d z i e w y ż s z a .
D a ls z e d o s k o n a l e n i e obudowy z b e to n u n a tr y s k o w e g o p o le g a ó b ę d z i e zs» z a s t o s o w a n iu k o tw i ż e lb e to w y o h , a n a s tę p n y m e ta p e m b ę d z i e w ykonyw anie b i t o n u n a tr y s k o w e g o b e z obudow y w s t ę p n e j . W tym p r z y p a d k u b ę d ą m u s i a ł y b y ó j e s z c z e p rz e p r o w a d z o n e p ró b y n a d d o b o rem o d p o w ie d n ic h d o d a tk ó w do z a p ra w y w o e lu m ak sy m aln eg o s k i 'ó c e n i a c z a s u w i ą z a n i a .
Z a k o ń c z e n ie
P rz e p r o w a d z o n a a n a l i z a t e c h n i c z n o - e k o n o m ic z n a n ad s to s o w a n y m i r o d z a j a m i obudów p o t w i e r d z a o e lo w o śó s t o s o w a n i a obudowy z b e to n u n a tr y s k o w e g o . Do n a j w a ż n i e j s z y c h k o r z y ś c i n a l e ż ą :
- w ysoka w y d a jn o ś ć b e to n o w a n ia ,
- w ysoka w y tr z y m a ło ś ć 1 s z c z e l n o ś ć b e to n u n i e u z y s k iw a n a p r z y in n y c h r o d z a j a c h obudow y,
- w y konyw anie obudow y b e z k o n i e c z n o ś c i w z n o s z e n ia d e s k o w a ń ,
- m o ż liw o ś ć z a s t o s o w a n i a p e ł n e j m e c h a n i z a c j i od w y ła d o w a n ia m a t e r i a ł ó w po
p r z e z w y m ie s z a n ie s k ła d n ik ó w do n a t r y s k u n a g ó r o t w ó r , - sto s u n k o w o n i s k i k o s z t w y k o n a n ia o budow y.
Obudowa z b e t o n u n a tr y s k o w e g o w in n a b y ć w p ro w ad zan a n a w s z y s t k i c h w y - r o b i s k a o h , k t ó r y c h p rze w id y w a n y o k r e s e k s p l o a t a o j i p r z e k r a c z a 5 l a t o r a z w g ó r o tw o r z e w y k azu jący m s k ł o n n o ś c i do w i e t r z e n i a .
N ie r ó w n o ś c i p o w ie r z c h n i b e to n u n a tr y s k o w e g o , p o z a pewnym z w ię k s z e n ie m o p o ru p rz e p ły w u p o w i e t r z a n i e m a ją z a s a d n i c z e g o w pływu n a n o ś n o ś ć i tr w a ł o ś ć obudow y.
226 Bugeniu3z Kosta, Stanisław Szendzielorz
L i t e r a t u r a
1 D o k u m e n ta c ja te c h n i c z n o ru c h o w a b e t o n i a r k i n a t r y s k o w e j BN-4 Z a k ła d Ba
d a ń i D o ś w ia d c z e ń B u d o w n ictw a G ó rn ic z e g o M y s ło w ic e r o k 1969»
2 A g r e g a t do b e to n o w a n ia n a tr y s k o w e g o . Z a k ła d B adań i D o św ia d o z e ń Budow
n i c t w a G ó r n ic z e g o . M y s ło w ic e r o k 1 9 7 0 .
JlPAKTBHECKOii SHAKkP flJIii BŁiUOjlHEIkii KPEflk IłPŁlGKOJŁiU B1STOHOM B rO PH O -G TPO liT EJIbHOui lIP iflllP liU T U k B COCHOBUy
P e 3 o u e
CyąHocTb BtjnojiHeHza icpenz upz nouoąz npzcicoBoa deTOHHoii ueinaaKz ocho- s a a a Ha H arH eTaazA cyccoro óeTOHHoro paCTBopa c k s t h m B03gyxoM.
PacTBo p cu em eBaeTca c Bogoii a axogHoż (popcyHite npzxpen;ieH H oz k KOHuy tpaHCnopthoro maasra c e u e n n e u b 50 uu.
ToJinHHa npzcKo.Boro CeTOHa s a B z c z u a o t n p e g n o g a ra e u o ro gaBJieH za ropHoro M a c z s a , a no cgego BaTejibH aa HaKJiagica c jio c b n pego cTaB JiaeT b o o m o m o c t ł n o - jiyaeHMH goCoź tojiiuh hh icpenjieH Ka.
SaOeToHHpoBaHHe BupadOTKz u njioTHoe BHHOJiHeHze B c e x n ycTb K mejieil Meagy s a K jia jK o H z ropHHM ii a c z bo u o fie c n e a z s a e T <5ogbmyjo onopHocTb Kpem ieH za He o c a r a e u y n npz npzueH eH zz z h h h x ueTogO B.
KpenjieH ze npaCKOBHH ĆeTOHOM ropHo-OTpoHTegbHoe lIp e g n p zH Tze b GóCHOBny, npaMeHH.no nepBufl p a s b 1969 ro g y z go KOHua 1971 ro g a BbinogHHJio: aa m ax- T a x MogaceoB z CocHOBeu b Btipa6o TK a x c KpengeH zeu J1K-7 tojukhhoz b 0 , 2 z 0 ,2 5 uu - 1250 u , z Ha m a x T e Kbhih c K p e n g e H z e a JIK-6 tojiiiihhoh 0 ,1 5 u h - 220 u .
Dodwiadozenia ruohowe przy wykonywaniu obudowy.. 227
EXPERIENCE IN MINING WORKS BUSANESS IN MAKING A SHOTERETE LINING
S u m m a r y
The m a t t e r o f m a k in g t h e l i n i n g by m e a n s o f s h o t e r e t e m i x e r i s t o p r e s s by m ean s o f o o m p re s s e d a i r a d r y c e m e n t m o r t a r , w h io h i s m ix e d w i t h w a te r i n t h e n o z z l e f i t t e d to t h e en d o f t h e t r a n s p o r t h o s e
(0
50 mm ).T h io k n e s s o f t h e s h o t e r e t e d e p e n d s on t h e e x p e c t e d r o o k p r e s s u r e s an d s u o o e s s i v e p u t i n g l a y e r s o n e on t h e a n o t h e r a l l o w s t o o b t a i n t h i o k n e s s o f l i n i n g su o h a s we n e e d .
C o n o r e t i n g o f t h e l i n i n g an d t i g h t f i l l i n g a l l em pty p l a o e s b e tw e e n f i l l i n g an d r o o k a s s u r e s g r e a t s t r e n g h t o f t h e s u p p o r t n o t a t t a i n a b l e by m eans o f a n o t h e r m e t h o d s .
M in in g W orks B u s n e s s i n S o sn o w ie o h a s a p p l i e d s h o t e r e t e l i n i n g f i r s t tim e i n t h e y e a r 1 9 6 9 a n d t i l l t h e en d o f 1 9 7 1 : i n t h e m i n in g M odrzejdw in t h e h e a d i n g o f l i n i n g LK-7 o f t h i o k n e s s 0 , 2 m a n d l e n g t h 620 m, i n t h e m in in g S o sn o w ie o i n t h e l i n i n g LK-7 o f t h i o k n e s s 0 , 2 5 m a n d l e n g t h 6 50 m, and i n t h e m i n in g J o w i s z i n t h e l i n i n g LK-6 o f 0 , 1 5 m a n d l e n g t h 2 2 0 a th e a b o v e w r i t t e n h a d b e e n p e r f o r m e d .
