• Nie Znaleziono Wyników

Życie Praszki 1997, nr 2 (14).

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Życie Praszki 1997, nr 2 (14)."

Copied!
20
0
0

Pełen tekst

(1)

r W numerze m.in.: 40 lat POL-MOT * Porady prawne Uchwały Rady Miejskiej * Monografia Praszki * Kącik poetycki * Wspomnienie o harcerzu * Krzyżówka *

Życie Praszki

Nr 2/97 (14) 7 maja 1997 ISSN 1234-°251 Cena 1 zł

1392 - 1997

Dni Praszki

Ze zbiorówMuzem w Praszce, reprodukcjaG.Jungowski

Z PROGRAM IMPREZ X

z okazji DNIA PRASZKI

X__ - 7 maja 1997 roku - /

07. 05, 97 r.

godz. 11.00 - Występ Zespołu Harcerzy z Praszki - Muzeum godz. 12.00 - Finał Konkursu Historycznego - Muzeum godz. 16.00- Msza św. w intencji miasta Praszki

i jego mieszkańców - Kościół pw. NMP godz 17.00 - Wystąpienie Burmistrza Jerzego Ryglewskiego

M - GOK w Praszce

godz 17.15 - Recital Zespołu Instrumentalnego

pod batutą Janusza Ryglewskiego - "FLORA" - Miejsko - Gminny Ośrodek Kultury w Praszce godz 17.00 - Mecz piłki nożnej - trampkarze młodsi "Motor"

Praszka - "Zawisza" Pajęczno - Stadion

godz 17.00- Wystawa pokonkursowa II Biennale Twórczości Malarskiej Dzieci i Młodzieży - M - GOK w Praszce godz 18.15- Występy artystyczne sekcji działających przy

M- GOK w Praszce

godz20.00- Występ Zespołów Folklorystycznych-"PROSNĄ",

"RUDNICZANKI" -M - GOK w Praszce

IMPREZY TOWARZYSZĄCE

03. 05, 97 r

godz 11.00- Uroczyste otwarcie wystawy pt. "Łowiectwo - historia i tradycje - 25 lat Koła Łowieckiego "Bażant" w Praszce - Muzeum

Ogłoszenie wyników i wręczenie nagród konkursu plastycznego

08. 05. 97 r

godz 16.00 - Tenis stołowy - otwarte mistrzostwa Praszki - szkoły podstawowe średnie - sala Spółdzielni Mieszkaniowej i ZSZ

09. 05, 97 r

godz. 9.00 - Festiwal piosenki dziecięcej - M - GOK w Praszce

godz 10.00- Sztafeta Pokoleń - klasy I - VI

- XXIII Masowe Biegi Przełajowe - szkoły podstawowe i ponadpodstawowe - Stadion

godz 16.00 - Tenis stołowy - Otwarte Mistrzostwa Praszki dla niezrzeszonych, kategoria wiekowa 21 - 40 lat, kategoria powyżej 40 lat - Sala sportowa Zespołu Szkół Zawodowych

10, 05, 97 r

godz 16.00 - Aukcja prac studentów i profesorów Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu - grafika, gwasz, ceramika - Muzeum

godz 16.00- Piłka nożna - Liga międzywojewódzka seniorów

"Motor" Praszka - "Morcinek" Kaczyce - Stadion

11, 05. 97 r.

godz 11.00- Piłka nożna - Liga juniorów młodszych "Motor"

Praszka - "Raków" Częstochowa - Stadion

godz16.00- Mecz piłki nożnej weteranów - "Motor” Praszka - OKS Olesno

(2)

Życie Praszki

40 lat "POŁ-MOT" Praszka S.A.

Przeszłość - teraźniejszość - przyszłość

Praszka - miasteczko w województwie częstochowskim położone przy ujściu rzeki Wyderki do Prosny oraz przy szlaku handlowym łączącym Śląsk z Ziemią Wieluńską. W 1957 roku w miasteczku liczącym około 2,5 tys. mieszkańców, które miało charakter rzemieślniczo-rolniczy powstały Zakłady Sprzętu Motoryza­

cyjnego Jak sama nazwa wskazuje, od powstania zakładu profil produkcji był związany z branżą motoryzacyjną.

Analizując historię zakładu, jego rozwój, przeobrażenia, można je ująć w kolejne dziesięciolecia.

W latach 50-tych zakład zatrudniał około 200 osób, produkował wkłady filtra oleju, obudowy filtra, obudowy chłodnicy.

Początek lat 60-tych to okres, w którym oferta asortymentowa przedsiębiorstwa wzbogaciłasię o wyrób w większym stopniu przetworzony, którym były pompy wody i oleju do samochodów ciężarowych i osobowych. Odbiorcą tych wyrobów były wówczas Zakłady na Żeraniu i w Staracho­

wicach.

Decydujące dla dalszych losów fabryki okazały się lata 70-te, kiedy w konsekwencji decyzji władz centralnych rozpoczęto w Praszce budowę nowoczesnego zakładu, który miał produkować pneumatyczną aparaturę hamulcową na potrzeby produ­

centów samochodów ciężarowych w całym bloku RWPG, a w szczególności dla fabryk byłego Związku Radzieckiego: Realizacja inwestycji przebiegała jak na tamte czasy niezmiernie sprawnie, gdyż w roku 1973 zakończono pierwszy etap budowy, oddając do eksploatacji najistotniejsze wydziały produkcyjne, jak np. odlewnię.

W1977 roku zakończono budowęfabryki przekazując do eksploatacji nowoczesny, dobrze wyposażony zakład produkcyjny, w którym rozpoczęto produkcję pneuma­

tycznych układów hamulcowych na licencji

"Wabco" - Westinghouse będącego liderem na poziomie światowym w tej technologii.

W przedsiębiorstwie bardzo szybko docho­

dziło do osiągania pełnych zdolności produk­

cyjnych, wzrastało zatrudnienie, które wy­

nosiło w najlepszym okresie około 5.000 pracowników.

Praszka zmieniała szybko charakter z miasteczka usługowo-rolniczego na prze­

mysłowy. Jak grzyby po deszczu wokół fabryki wyrastały szkoły, przedszkola, żłobki,

*'vs »<-A" ' 'i M i1 "i

2

dom kultury, hotele robotnicze, a przede wszystkim budynki mieszkalne Te ostatnie były najistotniejszym elementem tworzącej się infrastruktury, gdyż "przyciągały" do Praszki ludzi z wymaganymi kwalifikacjami niemal z całego kraju.

Przedsiębiorstwo dynamicznie się rozwi­

jało, zabezpieczone kontrakty handlowe niejednokrotnie przewyższały zdolności produkcyjne.

Lata 80-te były okresem, w którym nie myślano, że może kiedykolwiek być inaczej.

Pracownicy z dużym stażem pracy pamiętają, że w fabryce zawsze starczało na inwestycje produkcyjne, socjalne, innewydatki Trochę gorzej było z wynagrodzeniami, gdyż one nigdy nie były szczególnie atrakcyjne, odbiegając od średniej krajowej. W 1990 rokuwartośćsprzedażywynosił 1 bilion282 mld starych złotych, zatrudnienie około 4.000 osób. Eksport do byłego Związku Radzieckiego stanowił 92% wartości sprzedaży. Już wówczas zaczęto mówić, że dalsza wymiana handlowa z tym rynkiem jest niepewna. Uzależnienie się od jednego rynku, który był specyficzny również z uwagi na to, że produkowane dla niego wyroby nie mogły być wprost adoptowane do pojazdów użytkowych produkowanych w silnych krajach, było dużym dodatkowym ryzykiem.

W grudniu 1990 roku przedsiębiorstwo państwowe przekształcono w j ednoosobo wą spółkę Skarbu Państwa W roku 1991 roku stało się najgorsze. Uzgodnione na ten rok kontrakty handlowe w październiku 1990 roku na wartość około 150 min USD miały wejść w życie po uzgodnieniu na szczeblu rządowym sposobu rozliczeń handlowych, co praktycznie nie nastąpiło Rozmowy trwały, nadzieja na pozytywny ich wynik powodowała zaliczkowe wysyłki i produkcję pod ich realizację. Tak było do miesiąca kwietnia 1991 roku. Niestety, kontrakty te dzisiaj stanowią historyczny dokument na pożółkłych kartkach papieru.

W maju 1991 roku uświadomiono sobie grozę sytuacji, w jakiej znalazła się fabryka.

Zaczęto patrzeć na sytuację z pełnym realizmem, przystąpiono do opracowania

"zasad funkcjonowania Spółki w warun­

kach kryzysu". Rada Nadzorcza podjęła decyzje personalne. Opracowany program działania zawierał istotne elementy procesu głębokiej restrukturyzacji Spółki we wszystkich obszarach jej funkcjonowania

przy dwóch generalnych założeniach, że zadowolenie Klienta. Podjęto decyzję o jest możliwe uratowanie firmy, jeżeli będzie

ciąg dalszy na str. 3 się to odbywać:

- po pierwsze - w warunkach spokoju społecznego

- po drugie - przy ciągłym zachowaniu płynności finansowej.

Skonsolidowano wszystkie siły i środki Zakład zatrudniający 4.000 pracowników był jedynym w tym mieście, gdzie wówczas żyło około 8.000 mieszkańców. Prawie każda rodzina była materialnie powiązana z tą fabryką. Niestety, restrukturyzacja musiała obj ąć wszystkie sfery funkcj onowama firmy, a mianowicie:

- majątku nieprodukcyjnego i pro­

dukcyjnego

- produkowanego asortymentu - zasobów środków obrotowych - kapitałów i kredytów

- rynków zbytu

- poziomu i struktury zatrudnienia Świadomość Organu Nadzorczego Kierownictwa firmy, Liderów Związkowych była jedna, że nie da się uratować fabryki utrzymując tak wysoki poziom zatrudnienia.

Przygotowano kryteria i program zwolnień grupowych, w wyniku których w dwóch etapach - wrzesień 1991 i luty 1992 rozwią­

zano umowy o pracę z2.400 pracownikami.

Stopa bezrobocia w Praszce wynosiła wówczas około 30%

Najtrudniejsze lata fabryki to 1991 i 1992 rok, gdzie sprzedaż spadłado 207mld starych złotych, a wynik finansowy netto obniżył się do minus 95 mld starych złotych Zakład jednak nigdy nie tracąc płynności finansowej, walczył konsekwentnie o przetrwanie Intensywne zmiany organizacyjne, nadanie priorytetów dla służb rozwoju, marketingu, szybkie wykorzystanie dużej palety możli­

wości technologicznych, a przede wszystkim zaangażowanie wielu pracowników, praca niejednokrotnie ponad siły, spowodowały, że jesteśmy

W 1993 roku Spółka osiągnęła niewielki dodatni wynik finansowy, rozpoczęto pierwsze przyjęcia do pracy. Z roku na rok wzrastał poziom sprzedaży, wynagrodzenie, zatrudnienie. Rozwijała się paleta produko­

wanych wyrobów, rozszerzały się rynki zbytu. Już wówczas wiedziano w firmie, że koniecznajest zmianaorientacji z ilościowej najakościowąoraz zmiana systemu wartości.

W centralnym punkcie zainteresowania znalazł się KLIENT. Wszystkie procesy i działania w firmie ukierunkowano na

(3)

Życie Praszki

40 lat "POL MOT"

Praszka S.A.

ciąg dalszy ze str. 2

rozpoczęciu prac nad wdrożeniem Systemu Zapewnienia Jakości opartego na wymaganiach normy ISO 9001, zdywersyfikowano strukturę asortymentową i rynki zbytu, zmieniono organizację, metody zarządzania, trwał proces prywatyzacji.

Jeżeli w 1990 roku pneumatyczne układy hamulcowe stanowiły 94% wartości produkcji, to w 1996 roku asortymentowa struktura produkcji była następująca:

- pneumatyczne układy hamulcowe 54,3%

- osprzęt silnika (pompy wody, oleju, pompy podciśnieniowe, przekładnie licznika kilometrów) 19,9%

- sprężyny zawieszenia gorąco-zwij anie 13,1 % - odlewy z aluminium i cynku

ciśnieniowe i kokilowe 9,2%

- produkcja form odlewniczych,

oprzyrządowania 3,5%

Zmieniły się również kierunki sprzedaży. Dominującym rynkiem stał się rynek krajowy około 75% udziału. Eksport odbudowywany od 1993 roku to 25% ogółu sprzedaży. Wyroby nasze sprzedawane są do wielu krajów świata, a największy odsetek eksportujemy na rynki EWG. Udział dawnych rynków Europy Środkowej i Wschod­

niej stanowi około 3% wartości sprzedaży, nie mniej jednak do tych rynków przywiązujemy nadal dużą wagę.

Od 1993 roku do końca 1996 przyjęliśmy do Spółki 480 pracowników realizując przyjętą politykę personalną. Dbamy o rozwój naszych pracowników, którzy stanowiąnaj cenniejszy kapitał fabryki. Duży nacisk w Spółce położony jest na wszystkie formy szkoleń, ciągły wzrost profesjonalizmu, warunki pracy, wzrost produktywności. Świadomość dystansu, jaki dzieli nas od zdolności technologicznych zachodnio-europejskich przedsiębiorstw, powoduj e stałą troskę o ciągłe inwestowanie w potencjał wytwórczy, procesy projektowania i konstrukcji, w komputeryzację, poprawę organizacji pracy, wzrost jakości wyrobów. W grudniu 1995 roku firma została sprywatyzowana, większościowym akcjonariuszem jest "POL-MOT" Holding w Warszawie, a wszyscy pracownicy otrzymali należne im akcje Spółki. Od 13 marca 1996 roku po przeprowadzonym procesie prywatyzacji, Spółka zmieniła nazwę z

"POLMO" Praszka S.A na "POL-MOT" Praszka S.A Jest to ta sama firma co w latach 50-tych czy 60-tych, lecz nie taka sama. W listopadzie 1996 roku w wyniku pozytywnego auditu certyfikującego przeprowadzonego przez PCPC i DQS uzyskaliśmy Certyfikat ISO 9001 Dużym osiągnięciem są zmiany, jakie zachodząw świadomości naszych pracowników. Świadomi jesteśmy, jakie wyzwanie stawia przed nami nadchodząca rzeczywistość. Sprostanie konkurencji poprzez ciągłe doskonalenie jakości przy zachowaniu konkuren­

cyjności cenowej i wymaganiach w zakresie logistyki dostaw nie jest proste, łatwe i tanie

Spółka posiada opracowaną strategię działania do roku 2005.

Jesteśmy przekonani, że potrafimy osiągnąć cel, który został postawiony, to jest: "Osiągnięcie pozycji czołowego producenta aparatury hamulcowej, sprężyn zawieszenia i osprzętu silnika w Europie Środkowo-Wschodniej".

Lucyna Falis

Monografia

Zamiar napisania monografii Praszki zrodził się po uroczystej sesji poświęconej 600-leciu nadania Praszce praw miejskich Wówczas to, prof. dr hab. Tadeusz Krzemiński wyraził zgodę na 'koordynację prac redakcyjnych i kontaktów merytorycznych z autorami prowadzących do wydania monografii Praszki. Już podczas formowania zespołu autorskiego zdecydowano, że monografia Praszki będzie miała charakter publikacji naukowej o szerokim profilu badawczym opartym na nowych materiałach źródłowych, a przygotowania przebiegać będą w dwóch etapach. Pierwszy to zgromadzenie tekstów autorskich, drugi - to zlecenie książki wydawnictwu.

Dzięki wielkiemu zaangażowaniu redaktora, został zebrany znakomity i kompetentny zespół autorów reprezentujących Uniwersytet Łódzki, Politechnikę Łódzką, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Akademię Rolniczą we Wrocławiu, Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie, atakże pozyskano wykwalifikowanych specjalistów wywodzących się z lokalnych środowisk muzealnych i kulturalnych. W wyniku trzech lat pracy zespołu autorskiego składającego się z 18 autorów różnych specjalności ( w tym 5 profesorów, 7 doktorów i 6 magistrów) powstało dzieło pt. "Monografia Praszki. Nad Górną Prosną", którego maszynopis obejmuje około 33 arkusze autorskie. Książka składać się będzie z 11 rozdziało w obejmuj ącychm.in problematykę goegraficzną, przyrodniczą, rozwój przestrzenny i gospodarczy, dzieje osadnictwa, okres staropolski, czasy nowożytne, zabytki architektury i urbanistyki oraz kulturę ludową regionu.

Pierwszy etap prac nad monografią Praszki został zakończony w sierpniu 1996 roku. Zostały napisane wszystkie rozdziały, wypłacono honoraria autorskie i sfinansowano część badań naukowych. Nadal trwają prace nad drugim etapem wydania "Monografii. " napisane są dwie recenzje wydawnicze. Jedna z Instytutu Geografii Fizycznej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, druga z Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego. Skierowane zostało pismo do Dyrektora Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego z prośbą o uwzględnienie w planie wydawniczym w najbliższym terminie.

Wdzięczni jesteśmy wybitnemu polskiemu geografowi - geomorfologowi panu profesorowi Tadeuszowi Krzemińskiemu za trud i ogromny wkład redakcyjny w przygotowaniu tak ważnego dla naszego miasta dzieła.

Dyrektor Muzeum w Praszce

Praszki

(4)

Życie Praszki

Aby miasto było z dnia na dzień ładniejsze, a nam żyło się coraz lepiej

Po raz piąty już, aż trudno w to uwierzyć, Praszka obchodzi swoje święto. W związku z tą szczególną okazją, mam przyjemność spotkać się z Państwem i każdemu czytelnikowi" Życia Praszki"

podziękować za poświęcenie tej gazecie swego czasu, jak również za wsparcie finansowe TPPpoprzezjej zakup. Nasze "Życie Praszki"

rozchodzi się w coraz to większych ilościach, co dla nas jest zachętą

do dalszej pracy, jak również świadczy to, że z każdym kwartałem przybywa nam sympatyków, a także coraz więcej mieszkańców naszego regionu zaczyna interesować się sprawami dotyczącymi nas wszystkich. Pieniądze uzyskane ze sprzedaży "Życia Praszki", nasze składki oraz darowizny pozwalają Towarzystwu tylko zaspakajać sprawy bieżące, ale również wspierać finansowo różne inicjatywy, no i oczywiście nadal redagować naszą gazetę.

Zorganizowaliśmy w ubiegłym roku trzy uroczyste spotkania naszych członków, na których gościliśmy przedstawicieli władz lokalnych, duchownych, właścicieli zakładów pracy i członków różnych organizacji. Spotkania odbyły się w V rocznicę powstania TPP, w dniu święta Praszki i wigilijno-opłatkowe.

11 listopada 1997 roku obchodziliśmy 78 rocznicę odzyskania niepodległości biorąc czynny udział w uroczystościach. W grudniowym wydaniu "Życia Praszki” nr 3/4 1996 zwróciliśmy się z prośbą do naszych władz lokalnych, by nowo powstałe ulice w Praszce nosiły nazwy zasłużonych mieszkańców Praszki, którzy swą pracą i zaangażowaniem w sprawy miasta utrwalili swoje nazwiska.

ZdużąsatysfakcjąmogęSzanownegoCzytelnika poinformować, że w miesiącach letnich br. ukaże się praca naukowa autorstwa Joanny Tomczyk pod opieką profesora dr hab. Tadeusza Krzemińskiego pod nazwą" Słownik geograficzny Miasta i Gminy Praszka". Pragnę zaznaczyć, że profesor Tadeusz Krzemiński, jako członek naszego Towarzystwa zrzekł się honorarium za pracę, jaką włożył w w/w publikację.

Wszystko, co robi Towarzystwo Przyjaciół Praszki ma służyć naszej społeczności, uwypuklać walory naszego regionu, zachęcać do przebywania w czystej ekologicznie ziemi naszej gminy.

Członkowie TPP proszą również wszystkich, którzy nie włączają się w aktywne życie na rzecz naszego regionu, aby przynajmniej nie niszczyli tego, co robiąinm, aby zaprzestali łamać drzewka, wyrywać ławki, rozbijać szyby, bazgrać po murach i dewastować wszystko, co znajduje się na drodze. Nas to nie śmieszy - nas to boli!

Z okazji święta Praszki, w imieniu wszystkich członków TPP życzę naszemu miastu, aby z dnia na dzień stawało się coraz ładniejsze i bogatsze, a nam wszystkim żyło się coraz lepiej.

Sekretarz Towarzystwa Przyjaciół Praszki Zofia Żłobińska

Dziura z zębie - czy choroba?

(cd z poprzedniego numeru) Co robić,żeby ustrzec się próchnicy?

Przede wszystkim profilaktyka. Przez określenie “profilaktyka”

rozumiemy zespół środków i metod stosowanych w celu zapobiegania chorobom. Powstawanie próchnicy i jej rozwój zależy od właściwej mineralizacji tkanek zębowych. Trzeba zatem tak wpłynąć na te tkanki w okresie ich rozwoju zaczynającym się w drugim miesiącu ciąży, a kończącym się pomiędzy 16 i 17 rokiem życia, aby wykazywały one możliwie jak największą odporność na działanie czynników próchnicotwórczych. Wyniki współczesnych badań stwierdzają że powstawanie prawidłowych pod względem struktury histologicznej i chemicznej tkanki zęba zależy od podaży i przyswajania sobie wapnia (Ca) i fosforu (P) w okresie ich powstawania. A więc, jak widzimy, zęby naszych dzieci zależą od prawidłowego odżywiania się matki w okresie ciąży ikarmiema. Odżywianie ciężarnej i karmiącej kobietymusizawierać istotne z punktu widzenia rozwoju narządu żucia pokarmy obfitujące w solemineralne,witaminyA,B,CiD.Wdieciekobiety ciężarnej muszą być uwzględnione pokarmy stanowiące podstawowe źródła wapnia (Ca), fosforu (P), witamin i innych składników mineralnych związanych z rozwojem narządu żucią a więc mleko i jego przetwory, sery, ryby, mięso, warzywai owoce. Odmomentu wyrznięciasię wszystkich zębów mlecznych, dziecko należy przyzwyczajać do spożywania produktów twardych i surowych. Ma to na celu wzmożenie wydzielania śliny co sprzyjaoczyszczeniuaęjamyustnejzresztekpokarmowych zalegających między zębami i wzmocnienie mięśni żującychjamy ustnej. Spożywanie znacznych ilości węglowodanów, które nasycając w szybkim tempie ustrój, powodują ograniczenie spożycia innych potrzebnych substancji, odbija się również niekorzystnie na narządzie żucia. Poza tym zaleganie węglowodanów w miejscach retencyjnych, fermentacją gromadzenie się drobnoustrojów i kwasów, stanowią stałe zagrożenie dla uzębienia.

Z punktu widzenia profilaktyki, spożywanie znacznej ilości węglowodanów w postaci lepkich i miękkich cukierków, ciastek, czekolady, szczególnie między posiłkami lub przed snem jest bardzo szkodliwe. Codzienne pielęgnowanie jamy ustnej jest konieczne, abyjak najdłużej utrzymać w stanie zdrowym zęby i tkanki okołozębowe.

Dotyczy to zarówno uzębienia mlecznego jak i stałego. Zazwyczaj czas, jaki poświęcamy szczotkowaniu zębów należy uznać za symboliczny.

Powinniśmy szczotkować zęby minimum dwa razy dziennie przez 4 minuty, optymalne byłoby mycie zębów po każdym posiłku. Obecnie mamy na rynku wielką różnorodność środków służących do higieny jamyustnej.Możnakupićwybranąpastęodziałaniuprzeciwpróchnicznym i doskonałą szczoteczkę do oczyszczania zębów na miarę własnego budżetu. Zabiegi te należy jednak wykonywać prawidłowo i systematycznie. Nie zawszejednak sami zauważamy zmiany na zębach, dlatego też raz na pół roku powinniśmy kontrolować jamę ustną i uzębienie u lekarza dentysty. Często bowiem zgłaszamy się do poradni stomatologicznej wtedy, kiedyjestjużzapóźnonaleczeniezachowawcze, wtedy kiedy ból zęba nie pozwala nam normalnie egzystować w pracy i w rodzinie. O to wszystko możemy zadbać sami. A co jeszcze można zrobić?Otóżsąmetodyzapobieganiapróchnicyprowadzonewgabinecie dentystycznym. Jest to lakowanie zębów, lakierowanie oraz fluoryzacja egzogenna i endogenna Fluoryzacja egzogenna wykonywana jest we wszystkich szkołach, polega ona na szczotkowaniu zębów preperatami fluoru. Fluoryzacja endogenna polega na doustnym podawaniu fluoru w tabletkach. Przy okazji warto z całą mocą podkreślić, iż zdrowie jamy ustnej czyzachowaniezdrowychzębówniejestwyłącznądomenąsłużby zdrowią tj. lekarzy stomatologów. Problem ten dotyczy całego społeczeństwą wychowaniamłodego pokolenią jegostylużyciai bycią a także sprawa kultury. Nie możemy być społeczeństwem ludzi

„szczerbatych”. Nasz uśmiech me może źle świadczyć o nas.

Lekarz stomatolog Maria Majtyka-Jama

(5)

Życie Praszki

- 7---

ZESPÓŁ Porady prawne

"PROSNĄ"

Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Praszce w ramach stałych form działalności rozwijazainteresowania różnych grup wiekowych społeczeństwa naszego miasta. Przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury już od 1980 roku istnieje zespół folklorystyczny "PROSNĄ".

Zespół ten prezentuje w swym repertuarze głównie pieśni regionu wieluńskiego, jak również inne pieśni ludowe. W czasie swej 16- letniej działalności zajmował czołowe miejsca w przeglądach i festiwalach folklorystycznych oraz na stałe wrósł w pejzaż kulturalny naszego miasta. Do najważniejszych osiągnięć zespołu należy zaliczyć zdobycie II miejsca w V Wojewódzkim Przeglądzie Amatorskich Zespołów Artystycznych i Folklorystycznych wsi częstochowskiej w 1988 roku.

W latach 1992-1994 wyróżniony został w II etapie Panoramy Kulturalnej Miast i Gmin województwa częstochowskiego, zajął I miejsce w Festiwalu Pieśni Ludowej w Kłobucku, I miejsce w Festiwalu Pieśni Ludowej w Płocku oraz wyróżnienie na III F estiwalu Zespołów Ludowych i Folklorystycznych województwa często­

chowskiego.

Występy zespołu "PROSNĄ" uświetnia 5-osobowa kapela. Oblicze zespołu zmieniło się w ciągu ostatnich dwóch lat. Do części starego składu przybyli nowi członkowie. W nowym składzie zespół zaprezentował się w 1996 roku. We wrześniu wystąpił na festynie zorganizowanym przez parafię św. Rodziny w Praszce. W październiku zaprezentował swój repertuar na VII Przeglądzie Zespołów Folklorystycznych województwa częstochowskiego w Kłobucku, gdzie niezajął żadnego znaczącego miejsca. W listopadzie zespół "PRO SNA" wystąpił na akademii z okazj i Dnia Niepodległości.

Członkowie zespołu, jak i instruktor Stefania Szukała, zdają sobie sprawę z tego, że aby osiągnąć jak najlepsze wyniki, trzeba wytrwale i ciężko pracować. Aspiracje zespołu "PROSNĄ" są jednak znacznie większe.

W tym miejscu zwracamy się z prośbą do wszystkich

Ośrodka Kultury, abywzmocnić osobowo nasz zespól

PRAWO PRACY Urlopy wypoczynkowe

Ustawa z dnia 2 lutego 1996 roku o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 24, poz. 110) - wprowadziła szereg zmian w obowiązującym Kodeksie pracy.

Do ważniejszych zmian, które obowiązują od 1 stycznia 1997 roku należą zmiany dotyczące pracowniczych urlopów wypoczynkowych. Wprowadzone zmiany są dość liczne. Poprawiają one zarówno sytuację pracownika, jak i w pewnym zakresie także pracodawcy.

Jedną z ważnych zmian jest przyznanie pracownikowi prawa do pierwszego urlopu już po przepracowaniu 6 miesięcy, w wymiarze połowy urlopu, jaki przypadłby po przepracowaniu roku. Po przepracowaniu następnych sześciu miesięcy, pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego w pełnym wymiarze, jaki wynika ze stażu pracy. Zwiększony został wymiar urlopu po roku pracy z 14 dni do 18 dni roboczych.

Do urlopu nie wlicza się dodatkowych dni wolnych od pracy. Za dni robocze uważa się wszystkie dni, z wyjątkiem niedziel oraz świąt określonych w odrębnych przepisach (art. 154 k.p ).

W razie zmiany pracodawcy w trakcie roku kalendarzowego każdy z pracodawców odpowiada za urlop pracownika stosownie do przepracowanego u niego czasu pracy.

Art 155' stanowi:

§1

W roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do urlopu, pracownikowi przysługuje urlop:

1/u dotychczasowego pracodawcy- wwymiarzeproporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba, że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub wyższym wymiarze

2/ u kolejnego pracodawcy, w wymiarze:

a/ proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego - w razie zatrudnienia pracownika na czas nieokreślony

b/ proporcjonalnym do okresu zatrudnienia - w razie zatrudnienia pracownika na czas określony lub czas wykonywania określonej pracy, który kończy się przed upływem danego roku kalendarzowego z zastrzeżeniem przepisów § 2 i 3.

Kierownik Zespołu Ewa Śliwińska

§2

Pracownikowi, który przed ustaniem stosunku pracy w ciągu roku kalendarzowego wykorzystał urlop w wymiarze wyższym niż wynikający z § 1 pkt. 1, przysługuje u kolejnego pracodawcy urlop w odpowiednio niższym wymiarze; łączny wymiar urlopu w roku kalendarzowym nie może być niższy niż wynikający z okresu przepracowanego w tym roku u wszystkich pracodawców.

§3

Pracownikowi, który do dnia ustania stosunku pracy nie przepracował okresu przewidzianego do nabycia prawa do pierwszego urlopu, przysługuje ten urlop u pracodawcy, u którego upływa wymagany okres zatrudnienia, liczony łącznie u dotychczasowego kolejnego pracodawcy.

(6)

Zycie Praszki

z M-G O K

W Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury w Praszce działa wiele sekcji zainteresowań dla dzieci i młodzieży naszego miasteczka. Na szczególną uwagę zasługują dwa zespoły prowadzone przez Ewę Rychter (nauczycielkę Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 4) z pomocą Marii Pres.

Pierwszym z nich jest Zespół Teatralny "Art" złożony z dwóch grup wiekowych (pierwsza grupa dla zaawansowanych - dla dzieci z klas V, druga grupa dla początkujących - dla dzieci z klas od I do IV). Grupa działa już piąty rok i ma na swoim koncie znaczne osiągnięcia. Dzieci z Zespołu zajęły I miejsce w Wojewódzkim Przeglądzie Żywego Planu w Oleśnie w 1994 roku. W 1995 roku Zespół otrzymał wyróżnienia, a Barbara Falasz dostała nagrodę pierwszą za rolę Baby Jędzy w wyróżnionym spektaklu. W 1996 roku Zespół otrzymał wyróżnienie za spektakl "Calineczka". Zespół bierze również aktywny udział w różnego rodzaju miejsko-gminnych imprezach.

Drugi zespół to Zespół Tańca Nowoczesnego "Fan" działający także już pięć lat. Do zespołu należą dzieci w wieku od 7 do 14 lat, też podzielone na trzy grupy wiekowe. Zespół bierze aktywny udział w wojewódzkich oraz miejsko-gminnych imprezach.

Prowadząca wyżej wymienione zespoły zainteresowań jest niewątpliwie osobiście zaangażowana w rozwój intelektualny i artystyczny powierzonych jej opiece dzieci i młodzieży. Sama zresztą stwierdza z całą stanowczością, że praca z dziećmi jest jej

"życiowym powołaniem".

Z.S.

Rower dla miasta od burmistrza

"Ortografia jestpotrzebna, bo dzięki niej łatwo odróżnićczłowieka zażartował znany profesorindagowany o sens przestrzegania rygorystycznych zasad pisowni.

Kultura języka wymaga erudycji, ale jej podstawę stanowi znajomość gramatyki, a zatem również ortografii. Tymczasem ekspansja technik audiowizualnych ograniczyła kontakt ze słowem pisanym, co przyczyniło się do znacznego obniżenia sprawności językowej młodzieży. Fakttennienapawaoptymizmem, zwłaszcza, że-jakpowiedziałL. Wittgenstein- "granice megojęzykaoznaczają granice megoświata".

W dziedzinie ortografii łatwo dostrzec zjawisko wtórnego analfabetyzmu, czyli zaniku umiejętności nabytych w ramach edukacji szkolnej, a niedostatecznie utrwalonych poprzez praktykę językową.

Konkurs ortograficzny dla uczniów szkół podstawowych jest próbą przeciwdziałania temu zjawisku. Ma on popularyzować znajomość reguł pisowni, promować młodzież wyróżniającą się sprawnością ortograficzną i zachęcać do lektury różnych tekstów, bo jest to jedyny sposób osiągnięcia mistrzostwa.

Propozycje

Spółdzielni Mieszkaniowej

Spółdzielnia Mieszkaniowa prowadzi działalność oświatowo- kulturalnądla dzieci, młodzieży i dorosłych mieszkańców Praszki w dwóch placówkach, świetlicy osiedlowej przy ul. Mickiewicza 18 i klubie osiedlowym "Baraczek" przy ul Mickiewicza 8a. Zajęcia i spotkania prowadzone sąw różnych sekcjach i kołach zainteresowań, m in. dziecięca sekcja tenisa stołowego, sekcja temsa stołowego oldboyów, sekcja brydża sportowego "IMPAS", sekcja plastyczna, Klub Seniora.

Sekcja tenisa stołowego jest prowadzona przez instruktora Mariana Zawadzkiego. Zajęcia odbywają się w sezonie jesienno- wiosennym 4 razy w tygodniu. Rozgrywane są turnieje na szczeblu gminy i województwa oraz turnieje z zaprzyjaźnionymi klubami innych województw.

Sekcja brydża sportowego spotyka się raz w tygodniu, prowadzi rozgrywki i turnieje z innymi sekcjami i klubami W tym roku po raz drugi reprezentowała naszą Spółdzielnię na II Mistrzostwach Polski Spółdzielni Mieszkaniowych w Brydżu Sportowym w Głuchołazach

***

W klubie osiedlowym prowadzone są dla dzieci i młodzieży zajęcia, w których mogą one realizować swoje zainteresowania. Na zajęciach kulinarnych uczyły się przyrządzania, gotowania i pieczenia różnych potraw, m in spaghetti, racuchów, klusek parowych, ryżu z jabłkami, pizzy, naleśników, sałatek i deserów. W ramach zajęć plastycznych wykonywano witraże, "drzewka szczęścia", suche bukiety, kompozycje z kolorowych sznurków sazalowych, makramy, maskotki-przytulanki, wyroby z masy solnej, wydzieranki, wycinanki itp W klubie odbywają się również zbiórki niektórych gromad zuchowych i drużyn harcerskich.

*»*

Dział Oświatowo-Kulturalny ściśle współpracuje ze Związkiem Emerytów, Rencistów i Inwalidów miasta i gminy, który ma swoją siedzibę w klubie. Raz w miesiącu odbywająsię spotkania w Klubie Seniora. Są to wieczorki taneczne, spotkania z lekarzami, wycieczki krajoznawcze, imprezy okolicznościowe (Wigilia dla samotnych, Dzień Kobiet i inne), które są również dofinansowywane przez Związek.

.,. ***

W każdy czwartek o godz. 17.00-19.00 w Klubie Osiedlowym

"Baraczek" czynny jest punkt konsultacyjny dla osób uzależnionych od alkoholu oraz dla członków ich rodzin W punkcie można otrzymać literaturę fachową dotyczącą warunków i sposób walki z alkoholizmem oraz dowiedzieć się, gdzie i jak uzyskać fachową poradę i pomoc.

Zofia Kowalczyk instruktor oświatowo-kuituralny SM

Pierwsza edycja konkursu będzie miała swój finał w czerwcu br, kiedy to najlepsi stanądo rywalizacji o "Złote Pióro" i tytuł Mistrza Ortografii. Wyrazy wdzięczności i uznania należą się władzom miasta, a szczególnie burmistrzowi Jerzemu Ryglewskiemu, który wykazał zainteresowanie inicjatywą polonistek ze Szkoły Podstawowej nr 1 w Praszce i dzięki któremu tegoroczny Mistrz Ortografii otrzyma rower górski. Władze samorządowe sfinansowały też zakup atrakcyjnych nagród dla zwycięzców II etapu konkursu. Mięjmy nadzieję, że nagrody rzeczowe zmobilizują uczniów do pracy, w ów wysiłek sprawi, że poszerzą się granice ich świata.

Bogumiła Kucharska

iĘrŁaszkii

(7)

Życie Praszki

Los kochanego miasta - los kochanego człowieka (cdzpoprzedniego numeru)

W Praszce okupacja trwała nadal

Nastały mroźne zimy. Niemcy nękali Żydów. Utworzono getto, oddzielając część południową miasta drutami kolczastymi. Przy dawnej ulicy Ogrodowej (teraźniejsze osiedle im. Kościuszki) postawiono dwie ogromne stodoły, do których wpędzano Żydów.

Latem przy omłotach stodoły te spłonęły. Żydzi zostali przewiezieni do łagrów, ale tylko ci, którzy byli zdrowi i silini. Pozostałych spotkał tragiczny los. Dnia 12 sierpnia 1942 roku zostali rozstrzelani na Kirhofie. Najpierw kazano wykopać im ogromny dół, ustawiono ich tak, że gdy Niemcy strzelali, ci sami wpadali do dołu. Nie wszyscy umierali od razu. Polacy, którym kazano zasypywać grób mówili, że pod zasypaną ziemią poruszały się jeszcze ciała.

Ilu mieszkańców Praszki - mężczyzn, kobiet i dzieci zginęło wskutek nieporozumień, albo dlatego, że Niemcy mieli taki kaprys?

Niemcy przeczuwali swój koniec, koniec swego panowania i świętości. Czuli narastający gniew, który wyładowywali na mieszkańcach Praszki Zbudowali dwie ogromne "lepianki" przy ul.

Zielonej (dziś ul. Sienkiewicza) i na ul. Kopernika (w miejscu dzisiejszego pawilonu). Nikt nie powiedział wprost, do czego miały służyć owe budynki, ale przypuszczano, że Niemcy w ostateczności mieli zagonić tam całą pozostałą ludność Praszki i zagazować ją. Ku radości Polaków żołnierze niemieccy zebrali wszystkich zameldowanych starszych Niemców przy parku. Był to tzw.

Volksturm, czyli zmobilizowanie starszych żołnierzy do wojska na koniec okupacji.

W dniach 18-19 stycznia 1945 roku Niemcy w pośpiechu opuszczali Praszkę. Od strony Rudnik zbliżali się Rosjanie. Polacy myśleli, że to koniec okupacji niemieckiej W nocy 19 stycznia nad Praszką przeleciała eksadra samolotów niemieckich - to Niemcy wrócili, by dokończyć dzieła zniszczenia. Atak był tak niespodziewany, że ludność uciekała wprost na linię ognia. Zginęło

kilka osób, Praszka stanęła w płomieniach. Dopiero po kilku dniach mieszkańcy powrócili do swych domów. Czekała ich przykra niespodzianka - Rosjanie przeszukiwali wszystkie domy, wyrzucali zawartość szaf, podłogi zasłane były zdjęciami i pamiątkami rodzinnymi Praszkowianie nie załamali się - dziękując Bogu za to, że przeżyli, zabrali się do odbudowy miasta. Skończyła się okupacja, przeminął front Praszka była wolna. W słońcu błyszczały biało- czerwone flagi.

Piotr Trześniewski po wyzwoleniu w 1945 roku powrócił z rodzinądo Kowali. Po emeryturze od 1 stycznia 1967 roku pracował społecznie w Kółku Rolniczym w Kowalach. Za wzorową pracę i zaangażowanie społeczne otrzymał wiele pochwał i wyróżnień.

Mimo licznych zasług, nigdy nie dostał upragnionego przez siebie odznaczenia. Piotr Trześniewski marzył o odznaczeniu Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Nie otrzymał go nawet po kilkakrotnym nominowaniu go do tego odznaczenia - wniosek był wciąż odrzucany. W czasie choroby w 1975 roku powiedział, że dostanie krzyż, żelazny krzyż od syna. I tak też się stało. Piotr Trześniewski zmarł 8 sierpnia 1976 roku.

Kochane miasto przeżywało swój najlepszy okres. Rozwój związany był z budową Zakładów Sprzętu Motoryzacyjnego

"POLMO". Praszka poznawała uroki miasta nowoczesnego Kochany człowiek zmarł Pochowany na praszkowskim cmentarzu, w ziemi, za którą walczył. Żałuję, że nigdy go nie poznałam osobiście i dziękuję Bogu, że we wszyskich sytuacjach, w których zagrożone było jego życie - życie Piotra i jego rodziny - wyciągał swą rękę i ochraniał ićh. Bo gdyby coś się stało z Piotrem Trześniewskim - nie byłoby mnie na tym świecie. Tak, bo Piotr Trześniewski było moim dziadkiem i jestem z tego bardzo dumna

Aleksandra Kamyk Klasa llb LO Praszka

Trybuna czytelników

Konia z rzędem...

Szanowna Redakcjo, proszę, niezepsujciemi debiutu prasowego i nie napiszcie przypadkiem "konia z rządem", jako, że nie jestem anarchistką, ani też broń Boże, "konia z zarządem", bo nie chcę się narażać panu prezesowi bardziej niż to konieczne.

Powtarzam więc: stawiam konia z rzędem! Zwracam się z tą ofertąmedo miłośników hippiki, lecz do wielbicieli logiki. Poszukuję bowiem logicznej odpowiedzi na następujące pytania:

1. Dlaczego członek Spółdzielni Mieszkaniowej w Praszce chcąc uzyskać konkretne informacje od urzędników "reprezentujących"

jego interesy, musi najpierw obejrzeć popisy ich indolencji i niekompetencji?

2. Co myśleć o człowieku, który piastuje wysokie stanowisko w zarządzie spółdzielni i udąje, że nie rozumie, albo (o zgrozo!) naprawdę nie rozumie najprostszych pytań?

3 Jakimi zasadami kieruje się opłacany przez spółdzielców urzędnik, który rozmowę z petentami rozpoczyna od uświadomienia mu, że jest kompletnym ignorantem, by nie rzec "baranem"?

4. Kto płaci głównej księgowej zatrudnionej w spółdzielni za pogadanki uświadamiające spółdzielcy jego rolę w społeczeństwie?

5. Czy stwierdzenie radcy prawnego spółdzielni, że reprezentuje

wyłącznie interesy zarządu i nie ma obowiązku odpowiadać na pytania spółdzielców oznacza, iż pan prezes płaci mu z prywatnej kieszeni?

6. Dlaczego właśnie pan prezes poucza spółdzielców, czym jest demokracja9 (Tu podpowiedź: Może ukończył jakiś wieczorowy kurs demokracji?)

Czyteników zainteresowanych konkursem proszę o przesłanie prawidłowych odpowiedzi na adres redakcji. Dodatkową nagrodą jest dożywotnia funkcja Lokalnego Rzecznika Praw Spółdzielcy.

Z zabawy-zgadywanki muszę z przykrościąwyłączyć pana prezesa, zarząd i aroganckich (awięc na szczęście nie wszystkich) urzędników spółdzielni, ponieważ oficjlanego stanowiska w tej sprawie nie można uznać za prawidłową odpowiedź.

ARS (imię i nazwisko znane nie tylko redakcji) Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść listów od czytelników.

Redakcja nieprzyjmuje anonimów, a jednocześniezapewnia anonimowość.

(8)

Informacje z USC

Urząd Stanu Cywilnego w Praszce działa od 1 stycznia 1946 roku, od kiedy powstała sowiecka rejestracja akt stanu cywilnego. Do 1946 roku rejestracja ta odbywała się w parafiach.

Urząd Stanu Cywilnego w Praszce swym działaniem obejmuje miasto i gminę Praszka. Prowadzi rejestrację z zakresu urodzeń, małżeństw i zgonów, zajmuje się zmianą imion i nazwisk, wydaje decyzje administracyjne oparte o akta stanu cywilnego i kodeks rodzinny i opiekuńczy. W roku 1996 zarejestrowano: urodzeń - 1, małżeństw 86, zgonów 77.

Jednakże nie wszystkie zdarzenia sąrejestrowane w tut. Urzędzie, gdyż porody i zgony odbywaj ą się w szpitalach. W ówczas rejestracja ta odbywa się w/g miejsca zdarzenia, co bardzo często myli petentów z miejscem zamieszkania.

Obecnie należy podkreślić tendencję wzrostową odnośnie zawieranych małżeństw, a wiąże się to z wyżem demograficznym tut. terenu. Ponadto raz w roku w miesiącu grudniu wręczane są medale dla osób, które obchodzą 50 lat wspólnego pożycia małżeńskiego. Odznaczenia te przyznaje Prezydent RP

W grudniu 1995 roku, dzięki staraniom burmistrza otrzymaliśmy niewielkie środki finansowe na renowację poczekalni i sali ślubów.

Jednakże kwota ta nie wystarczyła na kapitalny remont i nie wszystko zostało zrobione, gdyż Urząd Stanu Cywilnego wykonuje zadania zlecone i środki na jego utrzymanie otrzymywane są z administracji rządowej.

Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego __________________________________________________ Ewa Pietrzak

Pomoc w potrzebie

Ośrodek Pomocy Społecznej w Praszce jest samodzielną jednostką budżetową podległą gminie, co daje mu samodzielność i możliwość elastycznego działania. Jest bezpośrednim organizatorem i wykonawcą zadań pomocy społecznej na terenie miasta i gminy.

Ośrodek Pomocy Społecznej jest jednostką organizacyjną powołaną do realizacji zadań pomocy społecznej zleconych gminie oraz realizuje zadania własne gminy w zakresie pomocy społecznej.

W celu pełnego zaspokojenia potrzeb socjalnych, Ośrodek Pomocy Społecznej zawsze może liczyć na współpracę i pomoc ze strony władz lokalnych i samorządu terytorialnego. W interesie nas wszystkich jest dobro każdego człowieka. Naszym wspólnym celem jestprawidłoweplanowarueiwprowadzemewżyciedziałań zmierzających do osiągnięcia pożądanych zmian społecznych. Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobom i rodzinom, których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza dochodu:

- na osobę samotnie gospodarującą - 295 zł.

- na pierwszą osobę w rodzinie - 268 zł.

- na drugą i dalsze osoby w rodzinie powyżej 15 lat - 188 zł.

- na każdą osobę w rodzinie poniżej 15 lat - 134 zł.

Przyjednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej z okoliczności, jak bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała choroba, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego, alkoholizm lub narkomania, klęski żywiołowe lub ekologiczne, ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, potrzeby ochrony macierzyństwa. Do zadań własnych z zakresu pomocy społecznej realizowanych przez gminę należą między innymi: przyznawanie zasiłków celowych, przyznawanie pomocy rzeczowej, świadczenie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania.

Zadania zlecone gminie obejmują przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych, rent socjalnych, zasiłków okresowych i przysługujących dodatków do tych świadczeń.

Anna Kaczmarek

DLACZEGO OBÓZ HARCERSKI ?

Często dziwią się rodzice, że ich dzieci zamiast jechać na wczasy czy kolonie, gdzie nie ma wart w nocy, służb w kuchni, mycia menażek, itp., woląjechać na obóz harcerski. Dlaczego część dzieci odrzuca nowoczesność i komfort na rzecz trudnych warunków obozowych9

W obozie harcerskim biorą udział dzieci i instruktorzy, którzy pracują ze sobą przez cały rokszkolny, mąjąswój plan pracy, a obóz harcerski stanowi podsumowanie i zakończenie pewnego etapu pracy. Na takich obozach brakuje ludzi przypadkowych, zarówno wśród kadry, jak i wśród dzieci. Wypoczynek ma zawsze być wypoczynkiem aktywnym. Program przygotowany jest tak, aby każdy harcerz wrócił do domu z nową wiedzą z nowymi wiadomościami, z nowymi cechami rozwijającymijego osobowość

Mycie menażek, stanie na warcie w nocy, alarmy, nocleg pod namiotem (a więc ok. 330 godzin na świeżym powietrzu), rozstawianie i składanie namiotów, budowanie urządzeń obozowych, nauka piosenek, gry i zabawy w terenie, musztra, zdobywanie sprawności i stopni - są to nieodłączne elementy obozów harcerskich Dzięki temu rozwija się wśród harcerzy zaradność, odwagą siła woli, aktywność, kondycja i sprawność fizyczna. Młodzież uczy się organizować sobie czas oraz brać udział w różnych imprezach, bez dodawania sobie odwagi środkami odurzającymi. Okazuje się, że

"bycie na luzie" nie jest takie trudne.

W czasach uzależnienia dzieci od telewizji i gier komputerowych, oraz biorąc pod uwagę coraz niższy poziom sprawności fizycznej, wydaje się, że formy aktywnego wypoczynku, w tym obozy harcerskie, powinny być coraz częściej zauważane przez dzieci i rodziców.

Należy także wspomnieć o czynniku emocjonalnym. Widok harcerzy przy ognisku, ogniobranie czy też przyrzeczenie harcerskie, na długo pozostąjąw pamięci

Na naszych obozach zawsze na pierwszym miejscu stawiane jest dziecko. Jemu to "podporządkowany" jest program oraz personel Staramy się pamiętać, że to myjesteśmy dla dzieci, a nie odwrotnie.

Dlatego też w roku ubiegłym oraz w tym cały personel jest z Praszki Staramy się wynajmować bazy i samodzielnie organizować obozy (transport, wyżywienie, zaopatrzenie, sprzęt, itp.). Pozwala to na obniżenie kosztów oraz na zupełną niezależność organizacyjno - programową.

W roku 1996 na obóz do Białego Boru uzyskaliśmy od drobnych firm, sklepów, aptek darowizny w postaci artykułów żywnościowych, papierniczych, leków, itp. nałącznąkwotę 1500 zł Pozwoliło to na dofinansowanie obozu jedenastu harcerzom, których nie było stać na zapłacenie całej kwoty, za co serdecznie dziękujemy.

Kilka informacji o ...

Hufcu ZHP w Praszce im. Bohaterów Września 1939 roku.

Liczba drużyn i gromad: 11.

Liczba zuchów, harcerzy, instruktorów:

210 (w tym 40 z Rudnik i Gorzowa Śl.).

Siedziba:

ul. Senatorska 24 (zapraszamy codziennie od 15°° do 20°°).

Planowane imprezy hufca na okres VI - IX 1997 r.:

czerwiec - Zlot Drużyn Hufca - Makowe Wgórze lipiec - obóz harcerski - Giby /k. Sejn

sierpień - obozy językowe, rowerowe, wypoczynkowe - Załęcze Wielkie

wrzesień - rozpoczęcie roku harcerskiego 97/98

KOMENDANT HUFCA Grzegorz Nowałka

(9)

Życie Praszki

WCZORAJ - DZIŚ - JUTRO

1) 13 kwietnia w kościele parafialnym pod wezwaniem św.

Mikołaja w Rudnikach odbył się koncert muzyki poważnej w wykonaniu uczniów Państwowej Szkoły Muzycznej w Częstochowie pod batutą prof Krzysztofa Pośpiecha. Artyści wykonali utwory Bacha oraz Mszę C - dur Mozarta. Koncert został zorganizowany z okazji jubileuszu 600 - lecia tej parafii.

2) . 18 kwietnia w Liceum Ogólnokształcącym i Zespole Szkół Zawodowych odbyły się konkursy na stanowisko dyrektorów.

Dyrektorem LO został mgr Zbigniew Pieniek, a ZSZ mgr Leszek Baros. Nowym dyrektorom obu zasłużonych dla naszej lokalnej społeczności placówek oświatowych Redakcja pragnie złożyć życzenia zdrowia oraz sukcesów w kierowaniu powierzonych placówek.

3) 27 kwietnia w kościele parafialnym w Kowalach odbyły się uroczystości ku czci św. Wojciecha, zorganizowane z okazji 1000 - nej rocznicy męczeńskiej śmierci tego świętego.

4) . 3 maja w Muzeum w Praszce odbyło się uroczyste otwarcie wystawy pt. "Łowiectwo - historia i tradycje. 25 - lecie Koła Łowieckiego Bażant w Praszce". Wystawa będzie czynna do końca sierpnia

51 6 i 7 maja odbędą się pisemne egzaminy maturalne W naszym mieście do matury przystępuje ogółem 181 abiturientów, wtym 103 w Liceum Ogólnokształcącym i 78 w Zespole Szkół Zawodowych.

Wszystkim maturzystom redakcj a pragnie złożyć życzenia połamania piór i samych szóstek.

6) . 7 maja w Muzeum w Praszce odbędą się półfinały i finały Konkursu Wiedzy o Praszce.

7) . 26 maja Dzień Matki. Wszystkim Mamom składamy życzenia dużo uśmiechu i cierpliwości.

8) 18 czerwca uczniowie klas ósmych żegnaj ąszkołę podstawową.

Życzymy im spełnienia marzeń.

9) . Według niepotwierdzonych wiadomości pod koniec czerwca w Praszce odbędą się wybory do Izby Rolniczej (pisaliśmy o Izbach w numerze 3/4 1996). Wszystkich rolników Redakcja pragnie zachęcić do wzięcia udziału w tych wyborach.

< A

W artykule pt. "Praszka - 19 stycznia 1945 roku"

podałem, że skarbnikiem w magistracie został Franciszek Kamosiński Tymczasem według świadków opisywanych wydarzeń urząd ten objął Ludwik Kacper Kamosiński urodzony 29 lipca 1893 roku w Praszce, syn Teofila i Marianny z domu Szymańskiej, zmarły 20 września 1955 roku.

Kącik literacki

Czy znasz książki Małgorzaty Musierowicz?

Książki Małgorzaty Musierowicz mają stałych czytelników, a właściwie stałe czytelniczki - dziewczyny, a również dojrzałe kobiety, które po raz pierwszy sięgnęły po nie, gdy były nastolatkami.

Jest więc onaulubionąpisarkąjuż drugiego pokolenia dziewcząt. Jej książki są pełne humoru i ciepła. Doskonałe antidotum na chandrę Są pochwałą wartości rodzinnych.

Małgorzata Musierowicz urodziła się i mieszka w Poznaniu. Tu ukończyła studia w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych - wydział grafiki. Postanowiła więc pisać książki dla dzieci i młodzieży, żeby mieć tekst do własnych rysunków. Zależało jej bowiem na takiej pracy, którą mogłaby wykonywać w domu, opiekując się czwórką swoich dzieci.

Małgorzata Musierowicz jest osobą bardzo pracowitą. W domu wpojono jej oraz bratu, wybitnemu poecie Stanisławowi Barańczakowi (prof. amerykańskiego Uniwersytetu Harvarda), że praca jest największą radością w życiu. Książki wydane przez autorkę od połowy lat 70-tych ułożyły się w cykl powieściowy nazwany przez krytyków "Jeżycjada". To właściwie powieść - rzeka. Opowiadaona o kilku wspaniałych rodzinach mieszkających na poznańskim osiedlu Jeżyce (stąd tytuł). T e rodziny to: Borejkowie z czterema córkami prowadzącymi bardzo burzliwe życie uczuciowe, Żaczkowie z dziadkiem i straszliwym Bobkiem, który w wieku sześciu lat z nudów pali ognisko na balkonie, a później maluje włosy na wiśniowo, doktorstwo Kowalikowie z bratanicą Anielą profesor Dmuchawiec z wnuczką Kreską. Wszyscy oni są jednakowo ważni i również ciepło opisani: kochąjąsię, pomagają sobie, borykająsięzbiedą.

Wszystkie powieści kończą się happy endem

Postacie drugoplanowe przesuwają się w kolejnych książkach na pierwszy plan, dochodzą też nowi bohaterowie. Małgorzata Musierowicz ukazuje w swych powieściach współczesną inteligentną uczącą się młodzież, która ma swoje problemy. Związane są one ze szkołą z rodziną a przede wszystkim ze sferą uczuciową.

Na kartkach powieści obserwować możemy rodzące się uczucia i sympatie, któredojrzewająiprzekształcająsięwtrwałei wartościowe związki Spotykamy tu róże dziewczyny - bardzo ładne, pewne siebie, ale także brzydkie i zakompleksione, bohaterów o niebanalnych, oryginalnych osobowościach Tak skonstruowane postacie przykuwają uwagę czytelniką a przede wszystkim bawią go.

Co sprawią że powieści Małgorzaty Musierowicz cieszą się dużym powodzemem?Na to pytanie cytat z rozmowy z pisarką przeprowadzoną w 1995 roku na łamach "Dziennika Łódzkiego":

"Myślę, żesukces moichksiążek tkwi wtym, że ludziepotrzebują humoru. Nie wygłupu czy błazeństwa, a humoru, radości życia.

Chodzio to, żeby o rzeczach bardzo poważnychmożna było mówić w bardzośmiesznej książce".

"Jeżycjada" to książki dlamatki i córki i... syna. Przełożonoje na wiele języków europejskich oraz japoński. Stały się także podstawą adaptacji filmowych. Cykl "Jeżycjada" to: Szósta klepką Kłamczuchą Kwiat kalafiorą Ida sierpniową Opium w rosole, Brulion Bebe B., Noelką Pulpecją Dziecko piątku, Nutria i Nerwus, Całuski pani Darling, Córka Robrojka

Inne j ej książki to: Czerwony helikopter, Co mam, Rybką małomówny i rodziną Tym razem serio - autobiografią łasuch literacki czyli ulubione potrawy moich bohaterów - przepisy kulinarne i wnikliwe komentarze.

Serdecznie zachęcamy do sięgnięcia po książki Małgorzaty Musierowicz.

(10)

Zycie Praszki

Moje serce

Maria Zenona Morawiak

Kocham życie

XXX

Moi przyjaciele

Przyjaciół w życiu masięniewielu Oddanych Tobie naco dzień Pomocną dłoń podają w potrzebie

Praszka 14 kwietnia 1997

Zofia Żłobińska

Kącik

Jestem wodą płynącą jakczas dźwiękiemwiatru spłoszonym ptakiem iskrą która sięzapala kwiatem polnym kamieniemprzydrożnym deptanym bezmyślnym butem mójgłos

zamiera w porywie wyobraźni oddalone światła woknie zamazują obraz spokoju wyciszone serce zadrży nadźwięk cudzego głosu

nie takdawno

nieświadoma życia, nieświadoma bólu słuchałaś biciamatczynego serca

chcąc ujrzećświatło i żyć na własnąrękę

krzykiemi siłą opuściłaś matecznik stającsię sobą dzisiaj minąłrok od chwili,

gdyś świat ujrzała i jesteśwśródnas ZUZANNO WERONIKO najdroższachoćjeszcze taka mała.

Z świątyni swego serca rozdajesz wiaręnadziejęimiłość

z pragnieniaTwej miłości zasycha mi w gardle

przyklejona do szyby obserwujęniebo i chmury, co bawią sięz moimi myślami;

chmuragoni za chmurą donikąd,

moje myśli z błogosławieństwem do Ciebie dziecino i za Twojątwarzą

oddalona odpunktuzero zaczynam życie na pokaz z twarząpełną pogodyducha wybieram to co najlepsze po kolei

jeśli nawet potknęsięna fałszu wznoszę w górę oczy

by ujrzeć słońce '

jak ja ogromnie kocham życie nie rozumiem niczego coby przekreśliłojegosens

Są przy Tobiew chwilachzwątpień

Maria Zenona Morawiak

Stokrotka

To oni swym zachowaniem Budują przyjaźń bezkońca Bo cóżjest życie jednego człowieka Malutkaświeca, migająca i szybkogasnąca

Rosła na łące wtysiącutraw wśród żółtych mleczytrafiałsię szczaw niewiele wiosentu przeżyła

dwa liściesześć płatków w sobiekryła Gorącym żarem płatkite kipiały niewinne były i nie pachniały stokrotkapolna tak ją nazywali

Witaminziemiajejnie dała ale niebyła taka mała w tym tłumieżyjąc się martwiła czy przyjdzie kiedyś taka chwila bo nie podlega już ochronie czy ktośją weźmie w swojedłonie sokówisłońca dajej dużo i będzie w jego życiuróżą

iga

Przyjaciel me życie kształtuje Niejeden z nich jest wzorem

Idziemy razem codziennie jakzwycięzcy Śpiewając pieśń chórem

Niech naszaprzyjaźń, trwa całe życie Z niej wzory trzeba czerpać najlepsze Bo dwóch przyjaciół to siła

A w nich, działania największe

Prawdę prawdziwejprzyjaźni Głośmy całemu światu Boonabuduje, nie niszczy

Życie człowieka- łan przepięknego kwiatu

Praszka, dnia 4 maja 1995r.

B. Latusek

(11)

Życie Praszki

próg wieku

On zmienia psychikę zachowańczłowiekai myśli niesione podmuchem czasubezszelestnie

zbliża się do nastrzecie tysiąclecie aświat

a my

jeszcze nie gotowi najego przyjęcie - dwatysiącelat to zbyt matoby zrzucić jarzmozła które ziemię przygniotło

człowiek w> bólu się rodzii w bóluumiera wojnyzbierają żniwo zludzkichofiar w różnych zakątkach światadzieci z głoduginą a choroby nieszczęścia jak gradspadają naziemię jak przed wiekami tak idziś

wmodlitwie zatopieniszukamy ukojenia podnoszącgłowę oczekujemynieba pogodnego jednak rozglądając się wokółsiebie widzimy

szarośćod którejszarzeją nam serca

świat końca dwudziestego wieku

mierzony szybkością wiadomościktóre go obiegają

potrzebna mi jesteś jak kromka chleba

iszklanka mleka na pierwsześniadanie potrzebna mi twojaręka

iuśmiechi miłość

daleki niech będzie twój smutek rozpacz i rozterka

odchodzą ciągle odciebie by znowu przyjść i poczuć bicie twego serca

Maria Zenona Morawiak

Pieśń majowa

Wprzepiękne majowe wieczory Świątynie rozbrzmiewają pieśnią Do Ciebie Maryjo wznosimymodły Bojesteś naszą królową wieczną

Majjest cudownym miesiącem w roku

Pomagaprzekształcić wszystkiezłe w dobro Wskazuje, aby w wierze byliśmy wzniośli

mierzony rękami które nie mogą go objąć

ludziekońca dwudziestego wieku bierni wstosunku do otoczenia

Maryjo, Ty Matką naszą jesteś od wieków Nacześć Twą pąki rozkwitają wsadach Budzi siędo życiacała przyroda Przepiękniekwitnąkwiaty w ogrodach

wyuzdani z uczucia

wyniośliponad swoje możliwości lub

prości z pełnym magazynem dobroci rozdający więcej niż mają dla siebie -otwarteserca gotowe w każdej chwili

łamać sięchlebem

W majuinaczej wstaje dzionek Chórem śpiewają ptaki o świcie W południe przygrzewa słońce Miłością darzą się ludzie ukrycie

Jak długo będzie istniałczłowiek Na pięknejplanecie - Ziemi

Zawszedo Ciebie Maryjobędziemy sięzwracać Dzieląc się z Tobą radościąi kłopotami swoimi

każdy trzymamocno świadectwo wystawioneprzez życie kwalifikujące nas dojednej z grup

każdy wie jak żyć

lecz nikt nie jest gotów by powstrzymać czasu bieg by zrzucić jarzmozła które ziemię

przygniotło

Niech się nieważynikt zmienić nigdy Porządkużycia nacałejziemi Bojest onwielkim darem dla nas

Otrzymanym do Bogałaskami miłosiernymi

Lud Polskiod wiekówmiłowałMaryję ZawierzyłJej opiekę nad nami

GdyżOna nikogo nie opuściła wpotrzebie Matkonasza, dopomóżPolsce cudami.

Zofia Żłobińska Praszka, dnia 19 maga 1991r.

B. Latusek

(12)

Życie Praszki

BOŻE CIAŁO

W uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa - Boże Ciało - lud chrześcijański składa z pobożnością publiczne świadectwo swej wiary w Eucharystię. Wychodzi z Najświętszym Sakramentem w uroczystych procesjach na ulice i drogi miast i wsi.

Powstanie świętaBożego Ciała należy łączyć zrodzącymsięwśredniowieczunowymnurtem pobożności eucharystycznej akcentującej rzeczywistą obecność Chrystusa w Najświęt­

szym Sakramencie. Bezpośrednim powodem wprowadzenia święta były objawienia błogosławioną Julianny, augustian ki z klasztoru Mont-Cornillon niedaleko Liege. Treść objawień przedstawiona teologom (należał do nich również późniejszy papież Urban IV) i na podstawie ich orzeczenia w roku 1246 wprowadzono święto Bożego Ciała - początkowo tylko w diecezji Liege

Śmierć papieża Urbana IV przeszkodziła w ogłoszeniu bulli na ten temat. Dopiero w roku 1317 święto przyjęło się na całym świecie po wydaniu odpowiedniego dokumentu przez papieża Jana XXII. Początkowo z obchodami BoźegoCiałaniełączyłasię procesja. Oprocesji, jako formie uczczema Ciała i Krwi Chrystusa, czytamy w papieskich dokumentach dopiero XVwieku Pierwszewzmiankionięjpochodzą zKolonu WPolscezwycząjurządzaniaprocesji w Boże Ciało znany był już w XIV wieku.

Procesje te zawsze były bardzo uroczyste.

Uczestniczyło w nich duchowieństwo, cechy, bractwa kościelne, szkoły, wojsko i ogromne rzesze wiernych. Procesja z Najświętszym Sakramentem miała początkowo charakter błagalny. Istniało przekonanie, żeśpiew czterech fragmentów z Ewangelii przyniesie szczególną

Drodzy Czciciele Matki Bożej Fatimskiej

Kościół na" Mąko wym Wzgórzu" w Praszce jest szczególnym miejscem modlitwy do Matki Bożej Fatimskiej za Kościół i Ojca św. Jana Pawła II już od kilku lat. W tym roku Ojciec św.

odwiedzi naszą ojczyznę w dniach od 31 maja do 10 czerwca Będzie to V Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski Tym razem przyjedzie do nas, by wziąć udział w 46 Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym we Wrocławiu i by uczcić 1000-lecie męczeńskiej śmierci św.

Wojciecha. Dla nas, Wiernych Kościoła Częstochowskiego ogromna radośćjest w tym, że i tym razem Ojciec św. przybędzie do Częstochowy 4 czerwca około godz. 17.00.

Ten najwspanialszy Syn naszej ojczyzny to największy dar nieba dany kościołowi i całej ludzkości kończącego się stulecia. Nasz prawdziwy dobroczyńcaojczyznynastępca św.

PiotraizastępcaJezusaChrystusanaziemi prosi nas nieustannie o modlitwę w intencji Kościoła i swoich poczynań apostolskich. Pobyt na

12

pomoc i ochronę przez wszelkimi niebez­

pieczeństwami Czas reformacji spowodował, że procesja odprawiana w tym dniu zmieniał swój charakter i wymowę. Położono akcent na prawdę, że pod postacią chleba jest obecny wśród wiernych Chrystus, ten, który niegdyś żył na ziemi i Którego głoszą Ewangelię.

Obecnie w czasie procesji czytane są fragmenty czterechEwangelii, które pozwalają nam głębiej zrozumieć, czym jest Eucharystia.

Uroczystość Bożego Ciała pomaga wierzącym głębią wniknąć w tę wielką tajemnicę przebywania Boga wśród ludzi. Przenosi naszą myśl i serce do wieczernika, gdzie w Wielki Czwartek w przeddzień swej krwawej męki, zgromadziwszy swoich uczniów, dokonał przedziwnej przemiany chleba w Swoje ciało i wina w Swoją krew. Sam jako Arcykapłan, złożył najdoskonalszą bezkrwawą Ofiarę. A później własną Krwią i Ciałem nakarmił ich jednocząc najdoskonalej ze Sobą. Uczynił to, by spożywając Go, mieli Boże życie w sobie.

Składając siebiewofierzenakazałjednocześnie:

"ToczyńcienaMojapamiątkę". Udzielił władzy uczniom, władzy składania tej najświętszej Ofiary

Chrystus chce nieustannie składać siebie w zbawiennej ofierze, chce karmić Swym ciałem ludy wszystkich czasów. Jak mówią teksty liturgiczne: "W przedziwnym Sakramencie zostawił nam pamiątkę swej męki". Kościół przez wiekisprawującEucharystię"głosi śmierć Pana, wyznaje Jego zmartwychwstanie i oczekujeJegoprzyjściawchwale”. Chrystusw przedziwny sposób pozostał wśródnas, pozwolił nam uczestniczyć w Swoją zbawczej ofierze i stał się dla nas pokarmem. Ciało swoje wydaje

uroczystym nabożeń­

stwie fatimskim, to chwila refleksji nad tajemnicą pontyfikatu Jana Pawła II i tajem­

nicą życia każdego z nas.

J.E.Ks. Arcybiskup metropolita często­

chowski dr Stanisław Nowak 13 maja 1995 roku powiedział na

"Makowym Wzgó­

rzu" w Praszce szcze­

gólnie ku refleksj i dla nas słowa: "NiechMaryja Fatimska opiekuje się całą Praszką itymi, którzysiętudoniejzziemiwieluńskiej uciekają MatkoFatimska, króluj tutaj, kładę ci na tym Makowym Wzgórzu duchową koronę naj­ pokorniejproszącołaskipotrzebne wszystkim

rodzinom. Błogosławię na drogę do san-

iRraszhi

za nas, krew jego przynosi odpuszczenie grzechów. Jezusowa ofiara przyniosła na cały świat pokój i zbawienie. To przebywanie Chrystusa pod postaciami chleba i wina jest wielką tajemnicą naszej wiary. Głębią nieprzeniknioną, którą dosięgnąć może tylko prosta, ufna, niemal dziecięca wiara. Eucharystia jest tą tajemnicą, którą swym rozumem nie zdoła objąć ani prosty człowiek, ani nawet najbardzią wybitny umysł filozoficzny. Św.

Tomasz z Akwinu rozważając tajemnicę Eucharystii zapisał słowa: "Zbliżam się w pokorze i niskości swą WielbięTwój majestat, skryty w Hostii tej", a dalej wyznaje: "Mylą się o Boże, w Tobie wzrok i smak, kto się im poddaje, temu wiary brak. Ja jedynie wierzyć twą nauce chcę, że postaci Chleba utaiłeś się".

Eucharystia jest przedmiotem wiary, którą uroczystość najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa ma umocnić i ożywić. Już niedługo w uroczystej procesji ze śpiewem euchary­

stycznych pieśni, będziemy wielbić Boga obecnego w Najświętszej Eucharystii. Będzie to święty pochód ludzi, którzy wierzą, że w "tej Hostii jest Bóg żywy, choć zakryty, lecz prawdziwy". W procesji niesione będzie to, co najświętsze i wieczne" Chleb Żywy - Jezus Chrystus".

Czy dla nas ludzi zatroskanych o chleb powszedni, ważna jest również troska o ten Chleb Żywy, dający życie wieczne? Warto zadać to pytanie przed uroczystościąą Bożego Ciała.

Najlepszą odpowiedzią będzie "procesja”

naszych serc dla Chrystusa i zjednoczenie z Nim w Komunii Świętą.

Ks. Mirosław Turoń

ktuariumśw.Rodziny-budującegosiękościoła i Matki Bożej Fatimskiej na "Makowym

Wzgórzu" w Praszce. Niechtowszystko, cojest na tym świętym miejscu mówi wamojednym:

miłośćjest silniejsza niżzło".

Uroczystości Fatimskie są odprawiane w kościele na "Makowym Wzgórzu" w Praszce od maja do października w 13 dzień miesiąca o godz 19.30.

W roku 1997 są to dni: 13 maja-wtorek, 13 czerwca- piątek, 13 lipca- niedziela, 13 sierpnia - środa, 13 września - sobota, 13 października - poniedziałek

Plan uroczystości przedstawiasię następująco:

17.30 - Msza św. i wystawienie Najświęt­

szego Sakramentu - modlitewne czuwanie 19.30 - Nieszpory Maryjne

20.00- Msza Święta Fatimska

21.00 - Apel Jasnogórski i Procesja z Figurą Matki Bożej Fatimskiej do tzw "Golgoty” na osiedlu w Praszce

Serdecznie zapraszamy Czciciele Maryi

Cytaty

Powiązane dokumenty

5) rozpatrzenie opinii i uwag złożonych przez organizacje podczas konsultacji, 6) przygotowanie ostatecznego projektu Programu Współpracy. Program Współpracy tworzony jest na

udziałem środków, o których mowa w

2) jeśli w skutek przyłączenia warunki świadczenia usług przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne pogorszą się do tego stopnia, że niemożliwe będzie

Program Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej „Korpus Wsparcia Seniorów” na rok 2022, ma na celu zapewnienie bezpiecznego funkcjonowania osobom w wieku 65 lat i

3) na terenach oznaczonych symbolem UH, UR wprowadza się zakaz lokalizacji funkcji uciążliwych dla terenów sąsiednich, dopuszcza się przeznaczenie części budynku usługowego

Przysługuje Pani/Panu prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania (jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie

7.. Dodatek za warunki pracy przysługuje w okresie faktycznego wykonywania pracy, z którą dodatek jest związany, oraz w wysokości do realizowanego przez nauczyciela pensum w

[ ] Nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę jak również zgłoszenia robót do właściwego organu. 5) Oświadczam, że wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych