ROK DWUDZIESTY SIÓDMY ZESZYT PIERWSZY
RUCH PRAWNICZY
E K O N O M I C Z N Y
i SOCJOLOGICZNY
ORGAN
UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA
I WYŻSZEJ SZKOŁY EKONOMICZNEJ
W POZNANIU
KWARTAŁ PIERWSZY
WARSZAWA 1965
KOMITET REDAKCYJNY R e d a k t o r z y
Stanisław Borowski, Stanisław Kowalski (zast. red. naczelnego), Adam Łopatka, Anna Michalska (sekretarz redakcji), Alfred Ohanowicz (red.
naczelny), Stanisław Smoliński (zast. red. naczelnego) C z ł o n k o w i e
Wiktor Jaśkiewicz, Alfons Klafkowski, Seweryn Kruszczyński, Włady sław Markiewicz, Tadeusz Molenda, Tadeusz Szczurkiewicz, Stanisław Waszak, Franciszek Wróblewski, Zbigniew Zakrzewski, Marian Zim
mermann
Adres Redakcji
Poznań, ul. Czerwonej Armii 90, Coll. Iuridicum UAM
pokój 87, tel. 546-60
Copyright by
Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1964
Printed in Poland
P A Ń S T W O W E W Y D A W N I C T W O N A U K O W E - ODDZIAŁ W P O Z N A N I U N a k ł a d 917+133 egz. O b j . a r k . wyd. 28,5, a r k . d r u k . 23,75+0,5 w k ł . P a p i e r offset, kl. V, 70 g, 70 x 100. O d d a n o do s k ł a d a n i a 2 X I I 1964 r. P o d p i s a n o do d r u k u 11 I I I 1965 r.
D r u k u k o ń c z o n o w m a r c u 1965 r. - M-7 - Z a m . nr 616/84 C e n a zł 30,— D R U K A R N I A U N I W E R S Y T E T U IM. A. M I C K I E W I C Z A - POZNAN, FREDRY 10
SPIS TREŚCI
I. ARTYKUŁY
Doc. Uniwersytetu Warszawskiego, dr Janina Z a k r z e w s k a i doc. Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, dr Marek S o b o l e w s k i , Instytucja kontroli konstytucyjności ustaw we współczesnych państwach Europy zachodniej
Prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, dr Bronisław W a l a s z e k , Prawo sąsiedzkie a najem lokalu mieszkalnego
Prof. Uniwersytetu im. M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie, dr Emanuel I s e r z o n , Moc obowiązująca aktu administracyjnego i domniemanie jego ważności
St. asystent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, dr Maksymilian P a z d a n , Zdolność do czynności prawnych a zakazy zatrudnienia ze względu na wiek
Adwokat (Katowice), dr Antoni A g o p s z o w i c z , W sprawie ujednolicenia przepisów o gospodarowaniu wnętrzem ziemi
St. asystent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, mgr Jan S a n d o r s k i , Stanowisko prawne osób wchodzących w skład organów RWPG. Prof. Uniwersytetu Łódzkiego, dr Jerzy W r ó b l e w s k i , Interpretatio extensiva Adiunkt Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Marian G u z e k , Zasada kosztów komparatywnych w dynamicznym modelu międzynaro dowych stosunków gospodarczych
Doc. Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Ludwik J a n k o w i a k , Surowce i artykuły rolno-spożywcze w obrocie międzynarodowym . Adiunkt Wyższej Szkoły Rolniczej w Szczecinie, dr Irena R u t k o w s k a ,
Tendencje rozwojowe w światowej produkcji zbóż a problem wyży wienia ludności
Adiunkt Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Krakowie, dr Władysław K w i e c i e ń . Stan i osiągnięcia produkcyjne gospodarstw rolnych w Holandii Rzeczoznawca do spraw obiegu pieniężnego w Oddziale Wojewódzkim Naro
dowego Banku Polskiego w Poznaniu, mgr Jerzy W o 1 n i a k , Rozwój obiegu i systemu pieniężnego w Polsce Ludowej . . . . . Adiunkt Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu, dr Mieczysław P o d g ó r s k i ,
Główne kierunki polityki gospodarczej w lasach państwowych w Polsce Ludowej . . 1 25 51 63 81 97 111 133 157 171 195 221 231
IV Spis treści
Doc. Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu, dr Janusz W i e r z b i c k i , Główne kierunki przebudowy zjednoczeń a zasady rozrachunku gospo darczego
Prof. Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Czesław Z n a m i e rowski, Zbiorowość. Naród. Państwo
II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA
A. Łopatka, Kierownicza rola partii komunistycznej w stosunku do państwa socjalistycznego. Zasady leninowskie, Wyd. 2 poprawione i uzupełnione, Poznań 1963, Wyd. Poznańskie, ss. 296 (rec. Wiesław S k r z y d ł o ) . S, Rozmaryn, Ustawa w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Warszawa 1964,
PWN, ss. 426 (rec. Zygmunt Z i e m b i ń s k i )
A. Klafkowski, Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 1964, PWN, ss. 365 (rec. Marian I w a n e j k o )
A. N. Tałałajew, Juridiczeskaja priroda mieżdunarodnogo dogowora, Moskwa 1963, Gosjurizdat, ss. 262 (rec. Alfons K l a f k o w s k i , Adam Ł o p a t k a ) S. Gebethner, K. Gościniak, Z. Jarosz, W. Popkowski, J. Zakrzewska, Prawo
państwowe Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Praca zbiorowa pod redak cją J. Zakrzewskiej, Łódź—Warszawa 1964, PWN, ss. 265 (rec. Edmund M i z e r s k i )
J. Starościak, Elementy nauki administracji, Warszawa 1964, PWN, ss. 420 (rec. Zbigniew L e o ń s k i ) . . .
M. Zimmermann, Terenowe przepisy prawne na ziemiach Polski. I. Prawo państw zaborczych, Poznań 1963, UAM, Prace Wydz. Prawa nr 8, ss. 186 (rec. Tadeusz B i g o )
A. Klein, Ustawowe prawo odstąpienia od umowy wzajemnej. Wrocław 1964, Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, Seria A, nr 96, ss. 219 (rec. Zbigniew R a d w a ń s k i ) . . .
A. Kunicki, Zasiedzenie w prawie polskim, Warszawa 1964, Wyd. Prawnicze,
ss. 169 (ree. Wojciech S i u d a ) ' Finanse Polski Ludowej w latach 1944—1960. Praca zbiorowa, Warszawa 1964,
PWE, ss. 487 (rec. Natalia G a j 1 ) .
Z badań nad rozwojem gospodarczym Polski (rec. Zbigniew Z a k r z e w s k i ) J. Łoś, Wstęp do polityki żywnościowej, Warszawa 1964, PWE, ss 288 (ree.
Jerzy D i e t l ) .
M. Dziewicka, Chłopi-robotnicy, Warszawa 1963. KiW, ss. 206 (rec. Kazimierz R o b a s z k i e w i c z )
M. J. Ziomek, Absencja w pracy, Warszawa 1964, PWE, ss. 303 (ree. Stanisław S m o l i ń s k i ) . • • . .
„Przegląd Statystyczny", 1961—1963, kwartalnik, organ Sekcji Statystyki Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, Warszawa 1964, PWN, (ree. Stefan A b t )
K. Ratajczak, Problemy zatrudnienia i płac w PGR, Warszawa 1963, PWE, ss. 215 (rec. Mieczysław P r z e d p e l s k i ) . . . .
K. Zając, Ekonometryczne metody w badaniach rodzinnych, Kraków 1963, WSE, ss. 233 (rec. Zbigniew P a w ł o w s k i )
243 265 283 285 290 294 297 299 303 305 308 310 313 319 325 328 330 334 337
Spis treści V III. PRZEGLĄD ORZECZNICTWA
Orzecznictwo cywilne Sądu Najwyższego (zebrał Witold Ś w i ę c i c k i ) . Orzecznictwo karne Sądu Najwyższego. Izba Karna i Izba Wojskowa (zebrał
Stefan K a l i n o w s k i ) . .
Orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach ze stosunku pracy i o zaopatrze nie emerytalne (zebrał Tadeusz W a s y l e c k i )
Orzecznictwo Trybunału Ubezpieczeń Społecznych (zebrał Tadeusz W a s y l e c k i )
Orzecznictwo Głównej Komisji Arbitrażowej (zebrał Zenon K l a f k o w s k i )
IV. SPRAWOZDANIA I KOMUNIKATY Stefan Rosiński 1888—1964 (Jan Z d z i t o w i e c k i ) . .
Instytut Prawniczy w Charkowie (A. I. R o g o ż i n , R. S. P a w ł o w s k i ) Przewód habilitacyjny dra Wiktora Pawlaka (Aleksander R a t a j c z a k ) . Przewód habilitacyjny dra Adama Szpunara (Wojciech Ł ą c z k o w s k i ) . Rozprawy doktorskie na Wydziale Prawa UAM w okresie od 1 IX do 30 XI
1964 r. (A, M.) 341 344 347 349 352 357 358 364 367 368
C O N T E N T S
I. ARTICLES
dr Janina Z a k r z e w s k a , Docent at the University of Warsaw and dr Marek Sobolewski, Docent at the Jagiellonian University in Cracow, Control of Constitutionality of Laws in Contemporary States of Western Europe dr Bronisław W a l a s z e k , Professor at the Jagiellonian University in Cracow,
Law Relating to Neighbour Relations and Tenancy of Flats.
dr Emanuel I s e r z o n , Professor at the Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. The Binding Force of Administrative Acts and the Presumption Their Validity
dr Maksymilian P a z d a n , Senior Assistant at the Jagiellonian University in Cracow, Capacity to Enter into Contracts Services and Restrictions of Employment with Respect to Age
dr Antoni A g o p s z o w i c z , of the Katowice Bar, Unificatinon of the Law Relating t o the Economy o f Underground Deposits. . . . mgr Jan S a n d o r s k i , Assistant at the A. Mickiewicz University in Poznań,
The Legal Position of Persons Participating in the Organs of the Council for Mutual Economic Aid. . . . . . . dr Jerzy W r ó b l e w s k i , Professor at the University of Łódź, Interpretatio
extensiva. . . . .
dr Marian G u z e k , Adjunct in the School of Economics in Poznań, Principles of Comparative Costs in the Dynamic Pattern of International Economic Relation.
dr Ludwik J a n k o w i a k , Professor in the School of Economics in Poznań, Raw Materials and Consumer Goods in International Trade.
dr Irena R u t k o w s k a , Adjunct in the School of Agriculture in Szczecin, The Developing Tendencies in World's Production of Corn and the Pro blem o f Food Consumption. . . .
dr Władysław K w i e c i e ń , Adjunct in the School of Economics in Cracow, The Situation and Achivements Farming in Holland
mgr Jerzy W o l n i a k , Expert Adviser on Currency Circulation, Poznań Branch Office, National Bank of Poland, Circulation of Money and Mo netary System in People's Poland
dr Mieczysław P o d g ó r s k i , Adjunct in the School of Agriculture in Poznań, Main Trends in the Economic Policies Relating to State Forestes in People's Poland 1 25 51 63 81 97 111 133 157 171 195 221 231
Contents VII dr Janusz W i e r z b i c k i , Docent in the School of Economics in Poznań,
Principles of the Economics Autonomy of Enterprises and Main Trends in the Reform of Their Associations
dr Czesław Z n a m i e r o w s k i , Professor at the A. Mickiewicz University-in Poznań, Collectivity. Nation. State
II. SURVEY OF LITERATURE III. SURVEY OF DECISIONS
IV. NOTES AND COMMUNICATIONS
243
265 283 341 357
С О Д Е Р Ж А Н И Е
I. СТАТИ Доц. Варшавского Университета, др Яанина З а к ш е в с к а и доц. Ягеллонского Университета, др Марек С о б о л е в с к и , Контроль конституционности законов в современных государствах Запад ной Европы . . . Проф. Ягеллонского Университета, в Кракове, др Станислав В а л я -ш е к , Соседское право и наём жилого помещения, . . . . Проф. Университета им. М. КюриСклодовской, др Эмануэль И з е р -с о н , Дей-ствующая -сила админи-стративного акта и предположе ние его законной силы Ст. ассистент Ягеллонского Университета, др Максимилиан П а з д а н , Правоспособность и запреты предоставления работы, связанные с возрастом . Адвокат (Катовице), др Антони А г о п ш о в и ч , По вопросу унифи кации предписаний о хозяйствовании недрами земли . Ст. ассистент Университета им. А. Мицкевича в Познани, мгр Ян С а н д о р с к и , Юридическое положение лиц, входящих в со став органов СЭВ Проф. Лодзинского Университета, др Ежи В р у б л е в с к и , 1п1ег-ргеЫНо ехЬешгъа Адюнкт Высшей Экономической Школы в Познани, др Мариан Г у з е к , Принцип компаративных издержек в динамической мо дели международных экономических отношений . . . . Доц. Высшей Экономической Школы в Познани, др Людвик Я н -к о в я -к , Сырье и сельс-кохозяйственные продовольственные про дукты в международном обороте . Адъюнкт Высшей Сельскохозяйственной Школы в Щецине, др Ирена Р у т к о в с к а , Направления развития в мировом произ водстве зерновых и проблема пропитания населения Адъюнкт Высшей Экономической Школы в Кракове, др Владислав К в е ц е н ь , Состояние и производственные достижения сель ских хозяйств в Голландии . Эксперт по вопросам денежного оборота в воеводском Отделении Польского Национального Банка в Познани, мгр Ежи В о л ь -н я к , Развитие де-неж-ного оборота и де-неж-ной системы в На родной Польше ,. . . . 1 25 51 63 81 97 111 133 157 171 195 221Содержание Адъюнкт Высшей Сельскохозяйственной Школы в Познани др Ме числав I I о д г у р с к и , Главные направления экономической по литики в 2 осу дарственных лесах в Народной Польше . Доц. Высшей Экономической Школы в Познани, др Януш В е ж -6 и ц к и , Главные направления перестройки объединений и прин ципы хозрасчёта . Проф. Университета им. А. Мицкевича в Познани, др Чеслав 3 н а -м е р о в с к и . Общественность. Народ. Госурарство II. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ . III. ОБЗОР СУДЕБНОЙ ПРАКТИКИ . IV. ОТЧЁТЫ И СООБЩЕНИЯ . . . IX 231 243 265 283 341 357
