• Nie Znaleziono Wyników

Trzeciorzędowa formacja brunatno węglowa w zachodniej części niecki północnosudeckiej

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Trzeciorzędowa formacja brunatno węglowa w zachodniej części niecki północnosudeckiej"

Copied!
6
0
0

Pełen tekst

(1)

VKD 553.96+553.571+553.61+553.623.2+ 553.624.1.003.1:551.78:551.312 (438.26-16)

Ma'l'ian N.()SEE

Trzeciorzędowa

formacja

brunałnowęglowa

w zachodniej

części

niecki

północnosudeckiej

!Występowanie osadów młodszego 'trzeciorzędu w zachodniej części

niecki północDosudeckiej 1 znan,e jest już od dawna. Ma to ścisły związelk.

z gospodaTczym Maczaniem nieMórych skał i osadów występujących w

trzeciorzędowym lkoll1jpleksie osadowym takich, jak węgiel brunatny, pia- Skowce krzemionkowe, surowce ilaste bądź kruszywa naturalne. Mimo nagromadzenia bardzo Obszernego materiału faktycznego stratygraficzne' rozpoziomowanie osadów trzeciorzędowych występującyoh na tym obsza- rze nie zostało jeszcze doprowadzone -do takiego stanu, 1ł'by można było

,bezspornie ustalić stratygrafię poszczególnych wystąpień 'trzeciorzędu na.

obszarze niecki.

Trudności te wynikają stąd, '2le trzeciorzęd w niecce północnosudec-·

kiej wykształcony jest głównie w facji lądowej (lokalnie z wpływami

morskimi) i wykazuje duże zróżnicowanie poziome i pionowe, co z kolei.

nie pozwala na wydzielenie poziomów pr~ewodnich i określenie wieku.

poszczególnych serii skalnych. Na obecnym etapie badań nie można na-

wiązać w szczegółach do wszystkich ogniw schematu stratygraficznego

trzeciorzędu. Nieliczne (i w zasadzie punktowe) oznac2;enia paleontolo- giczne i. palynologiczne nie pozwalają na dokładne i pewne wyznaczenie granic pięter oligocenu, miocenu i pliocenu. Dlatego przy wydzielaniu po- szczególnych ogniw trzeciorzędu można brać pod uwagę jedynie para- metry litostratygraficzne.

Na podstawie materiałów z'ebranych w cza,sie wykonywania przez 'In- stytU't Geologiczny 1l'db6t wiertniczych w zachodniej części niecki p6łnoc­

nosudeckiej w !profilu mł'Odszego 'trzecio,rzędu wydzielUem kiJJka "zespclów warstw" lub "serii ska'lnych", vóżniących 'się nie tyliko wylkształceniem

i Składem Uiologicznym, lecz również położeniem w ogólnym profilu trze-

ciorzędu. Staralem się ponadto pokazać, w jakim stopniu wydzielone "se- rie litostraty.graficzme" korelują 'z podobnego typu wydzieleniaroi. doko- nanymi przez !badaczy niemieckich dla ,trzeciorzędu z obszaru Dolnych

Łużyc (H. Ahrens, D. Lotsch, '1003; H . .A!hrens, D. Lotsch, E. Tzschoppe,

1 Termlinem , .. rułehodnia część niecki ;póhwcnosudeck.lej" oIkreślam -ten jej wycinek, który od 'pO'łudma. póbnocy J ~ółnc=e;go wschodu jest wyraźnie oko-nturowany Jiniami tekton1cz- nymll, a od zaJChod,u i wschodu !Za kon-tury ,gr'anic:zne (przyjmuję d'oliny rzek Nysy !tJużyckleJ

1 KiWJ.sy.

Kwartalnik Geologiczny, t. 14, nr 4, 1970 r.

(2)

Trzeciorzędowa forma<:j.a 'brunatno węglowa 773

1968) .oraz przez g~IQgów polSkich - dla trzeci.orzędu półnoon.ozachod­

niej części (Dolneg.o Sląska $. Dyjor, 1969'), monokliny przedsudeckiej (E.

Ciuik,1'96'7~ .oraz strefy zapadliskowej RaWicza-Oholbieni \([M. IPiwocki, 1'969).

'Przystępując do .omawiania wydzielonych serii litostra'tyg'raficznych

<:hciaJbym zaznaczyć, ile ma'teria'ły Wi,ertnicze nie dostarczyły pełneg.o pro- filu .osadów oligoceńskich. Brak Itutaj prawdopodobnie m.orslkiego oligoce- nu śr.odkoweg.o i niższyah części .oUgocenu ,górneg.o, tj. ik.orela'tów warstw z C.ottbus {d.olnych}, wydzielonych przez 'badaczy niemieckich na Dolnych

Łużycach .oraz odp.owiadającej ittn niższej cZęIŚCiserii lulbuskiej, wydzielo- nej przez S. Dyj.ora w północno-zaahodniej części ;Ddlneg.o Śląska. Na mo- noklinie przedsud€Ckiej byłyby to w€dqug podziału E. Ciuka (1007) d.olne

warstwy m.osińskie łącznie z warstwami czemp:ińSkimi. i ,górnymi war- stwami mosińskimi.

'Z teg.o też względu pwil trzeci.orzędu, wypełniająceg.o zachodnią część

niooki północnosudecildej, rozpoczyna się osadami ,górnooUgoceńSkimi, re- prezentowanymi przez ,grulby ik.omplełks, drolbnoziarnistych piasków kwar-

<!OWych, siln.ie i1astyoh, ibezwapnistych, przechodzą,cych I.okalnie w słab.o zwięzłe piaSk.owce ilaste. Osady "nieme" i nie stwierdzono wśród nich

wpływów m.orskich.

Określony pa1lyno:logicznie górno.oligooeński wiek .osadów ilasto-muł­

kowyoh I{i IV serii węglowej), leżących ponad omawianymi piask.owcami, sugeruje, 'Że kompleks piasków !kwarcowych jest odpowiednikiem górno-

.oHgoceńSkiC'h warstw z C.otfuUS z oibszarru Dolnych Łużyc oraz środk.owej czę5ci ,górnodJ.igoceńskiej serii olulbuslkiej, wydzielonej pr~ez S. Dyjrora w

półn.ocn.o-zach.odniej części D.olnego Sląska .oraz warstw leszczyńskich,

wydzielonych na m.on.oklinie przedsudeckiej przez E. Ciuka.

Na piaskach i piaskowcach leży k.omp'leks czy też seria osadów ilasto- -mu1ik.owatyclh z !pokładem węgla ibrunatnego, który na .omaWianym ,te- renie 'tworzy TV serię węglową. lFet'rograiicznie !Są to osady bardz.o mo- n.otonne i słaho litologicznie ~óŻlIlicowam.e, typu jeziorn<Hba,giennego, .za-

wierające duilo 'zwęglaneg.o detrytusu rOlŚlinneg.o i stosunkowo liczne siarczki żelaza. W zwiększonej i[ości siarc2Jki występują również w war- stwach węgla brunatn€g.o zmieniając wyraźnie parametry techn.ologicz- ne węgla jak.o surowca.

OdpowiOOcikiem omawianej serii Htostratyg,r~icznej są na DoOlnych

Łużycach wa~stwy .z Bittenfeld zawierające IV pokład łużycki, w północ­

no-zachodniej części DdlnegoO Sląska - .górna część serii lulbuskiej z gło­

gowskim pokładem węgla :b:runa1meg.o :(8. :Oyjor, ,19619), a [[la moOnoklinie przeldsudecik:iej ~E. Ciulk, 196'71) i w .ok.olicy Rawicza .. JChobieni (M. Piwoc!ki, 1969) - warstwy dąbr.owskie z IV serią Węgl.oWą, których górn.o.olig.oceń­

.siki wiek został <JIk!reś.lony pallynologicznie.

Natężenie ,ruchów telktorricmych .fazy sawskiej na pograniczu oligo- -cenu i miocenu WJPłynęło wyraŹllie na zmianę oharakteru procesówsedy- mentacji w mecce pó1;nocnosudookiej. Zmienia się granul.ometryczn.y skład -odkładanyclh sedymentów .oraz' ich charalkter facjalny. Osadza się dużej miąższości !k.ompleks piaSków .rzecmych (M. Nosek, 1963), a'luwial1nyC'h, tkwarcowyctb., Q słalbo otocronym ziarnie i różnej granulacji. PiasId za-

wierają lokalnie wikłaaki i ławioe piaskowoów krzemioOnk.owych ("kwarcy- tów":), w których występują często dO/brze zachowane okazy makroflory.

Makroflocra ta Ibyła jużkiIkakrotnie .omaczana z p.owodzeniem przez ba-

(3)

774 MaT·ian NQsek

daczy polskich i niemiookich oraz w~korzystywana do określeń wieko- wych osadów. Na'leży jednak zaznaczyć, że :Nory kopalne występujące

w tej części niecki północnosudeckiej nie mogą !być uznane za dostateczne kryterium stratygraficzne, ponieważ repre'zen'tują zwykle zespoły :nieje- dnorodne, a OiPinie dotyczące wieku poszczegól:nychzespoł6w florystycz- nych są często )ba'rdzo ro7Jbieżne .

. Zamieranie ~uchów tektonicznych pod ikoniec dolnego miocenu powo- duje, że granulacja ma,teriałru znoszonego do 'basenusedylnentacyjnego niecki północnosudeckiej ulega stopniowemu zmniejszaniu. Osadzają się muły i piaski pylaste z 'łyszczykiem, a powstanie soczewowo-warstwowego

pokładu węglowego oznacza ·również :silne zalba-gnienie terenu. Pokład ten,

występujący tylko fragmentaTycznie, tworzy na omawianym 'terenie HI

serię węglową, wydzieloną jalko odpowiednik Ul pokładu łużyckiego. Wy- daje się 'bowiem, że na Dolnych Łużycach identyczną pozycję w praUlu geo'logicznym mioc'enu !zajmują warstwy ze Spremberg lub dolna część

warstw z Brieske, Iktóre miejscami zastępują warstwy ze Sprem!berg. 'Za-

wierają one III pOkład łużyclki i wieku do~nomioceńskiego. W północ:no­

-zachodniej części IDdlnegoSląska komplelksowi pias~ów rzecznych i osa.., dów mułowo-piaszczystych odpowiadają utwory serii żaTSkiej, zawiera-

jące w stropie ścinawsiki pokład wę'gla 'brunatnego I~. [)yjor, 1900~, a ich korelatem na monoklinie przedsudeckiej warstwy rawickie - również

ze śladami pohladu węglowego w partii stropowej (E. Ciulk, 196'7).

Osadzaniu !kolejnego zespołu warstw ilagto-piaszczystycih towarzyszy-

ły prawdopodobnie TUchy tekttoniczne fazy stytryjskiej. W procesach se- dymentacji podkreślone to zostało nie~odnościami w za!leganiu oraz ,obec-

nO'ŚCią słabo wysOl"ltowanego i w nieznacznym stopniu .otoczonego ma'te-

riału' żwimwego i piaszczystego, wysięp.ując,ego w spągu komplelksu.

W wyższych pal'tiach przeważają osady jeziorno..!bagie:nne, pelityczne, ,z detrytusem roślinnym, nieikiedy Wl'óż:nym stopniu ,zawęglone i zawie-

ł"ające killka . warstw węglowych, k'tóve na omawianym terenie tworzą II

serię węglową. Wiek głównego pokładu 'tej serii <Jkr,eślono jako środkowo;"

mioceńSki, korelując ,go z II pokładem łużyckim (łącznie z pokładem towa-

rzyszącym) oraz U serią węglową i pOkładem 'lubińskim, występującymi

na monOklinie przedsudeckiej ,QE. Ciuk, 119(7). IW p6łnoc:no-zachodniej części Dolnego Śląska ~zielon.emu· kompleksowi odpowiadają osady serii śląsko-łużyckiej zawierające łużycki pokład węgla brunatnego (B. Dyjor, '19(69).

Na środkowomioceńskich ,osadach pelityc'znych leży gmby kompleks piasków kwarcowych, słabo wysortowanych, z pyłem węglowym i liczny- mi okruchami ksylitu. Lokalnie występują wśród nich soczewki i ławice

piaskowców kr2JemioIlkowycih (,Jkwarcytów"O, zawieTających nielki.edy

szczątki maikroilory. PiaSki te Ikorelujęz podobnie li:tologicznie wyikształ­

conymi warstwami adamowskimi mon~kflin.y proodsudectkiej oraz z dol:ną częścią serii Mużakowa - wydzielonej przez S. Dyjora ~1'009~ w północno­

-zachodniej części Dolnego S1ąska. Na Dolnych Łużycach odpowiednikiem icll jest niższa i środlkowa część wall'Stw z Rauno (dolne B) ·lulb niższa

i środkowa część warstw z Brieske (górnych).

Ponad piaskamI występuje znacznej miąższości ~ompleks osadów ila- stych i ilasto-mu~ch, który w zasadzie można podzielić na dwie

części:

(4)

Trzec1orzędowa formacja 'brunatnowęglowa 775

Niższą część stanowią osady i'las1Jo-mu}lrowe typu jeziorno--bagiennego,

zawierające duże ilości zwęglonego detrY'tusu roślinnego, okruchy ksylitu oraz dwa poziomy warstw węgla hrunatnego. Tworzą one I serię węgllo­

wą.Jeden z tych lpO'ziomów (doliny) to ciągły pokład zienristego zazwyczaj

węgla bruna'tnego, ,rozszczepiający się miejscami na 2~3 ławice węglowe,

rozdzielone przerostami !płorun.ymi i chaTakteryzujący się znacznymi zmia- nami miąższości. Położenie tego pok'ładu w pTO!filu geologicznym sug'e- ruje, i'ż jest on odpowiednikiem I pokładu łużyc!ki~o luib pokładu Henryk,

występującego w .stropie górnomioceńskiej serii Mużakowa (S. Dyjor, W69). iPdkład drugi (wyższy.) natomiast jest pokładem nieciągłym, złożo­

nymz szeregu iwlowanyc'h soczew węglowyoh, tworzących charakterys- tyczny poziom w stropie szarych i demnoszarych osadów i'lasto-mułko­

wyro zawierającyoh domiesZkę zwęglonego detrytusu roślinnego. \Poikład

ten jest odpowiednilkiem górnomioeeńsk:iego !pokładu podstawowego.

Pokład I łącznie z pokładem podstawowym wydzielone przez E. Ciuka pod nazwą środkowopolskiej, grupy pokładów zalegającej w stropie warstw środkowopolskich górnego miocenu.

Kilikunastometrowa część prOfilu osadów ilastych występujących po-

wyżej pOllcladu podstawowego posiada jeszcze domieszkę detrytusu roś­

linnego, 'która to domies2'JkalIladaje osadom 'l"óżoej intensywności odcienie szare. Naltomiast 'kiJJkudziesięciometrowej mią:hszości kompleks osadów ila- stych znajdującyc1h się wyżej nie 'zawiera już cabkowicie domies~i detry- tusu roślinnego, ma zaJbarwienie niebieSkie ,lub zielonawe i na pewnych odci.nJkach wykazuje słaJbą wapnistość. Kompleks ten jest odpowiednikiem poziomu środkowego i górnego serii :pom.ańskiej, wydzi~lonej przez S. Dy- jora 'C1'9'69') w półI1JOcno-zac'hodniej części Dolnego Śląska, oraz wyższych części PTlCXfi'[u warstw Rauno, wydzielonych przez ibadaczy niemieckich na OIbszaTze Dolnych Łużyc. Na monoklinie przedsudeckiej kompleksowi te- mu odpowiadają dolne warstwy poznańskie, których gónn.omioceński wiek udokumentowany został palynologicznie, oraz niższa część górnych warstw poznańSkich, reprezentujących już osady starszego pliocenu.

Na osadaoh ilastych leży znacznej miąższości seria osadów klastycznych z wkładkami i przewarstwieniami iłów ora'z mułków. Są to osady wy- dzielone przez S. DyjOra ~1'916~) jaiko seria Go-rorucy. Osady te reprezen-

tują młodszy plioe'en i kończą profil 'trzeciorzędowego cyklu sedymenta- cyjnego w zachodniej części niecki półnoon:.osufd.eckiej. Nie poświęcam im więkSzej uwagi, ponieważ nie 'zawieTają one warstw węglowych.

Powracając w zakończeniu do zagadnienia gospodarczej przydatnOOci wydzielonych serii węgtl:owydh należy zaznaczyć, 'że przemysłowe zn·acze- nie posiadają pokłady H i 'l serii węglowych. IW zachodniej części niecki

półnOcnosudeokiej pokład łużyciki (oH ,seria węglowa) wylkazuje znaczne

miąiŻSzości (~zędu 1'5 m) i leży stosunkowo niegłęboiko, cZY'li w warunkach

<O korzystnym stosunku liniowym ,gruba'ki lIladkładu do miąższości pokła­

du węglowego \('N: W

<

7 : 1). 'Wykonane analizy chemiczne wskazują, że węgle II serii węglowej są dolbrym surowcem enel'getycznym (wartość opałowa powyżej 18100 ikcaMkg), w pewtnych partiach nadając,e się do bry- kietowania (zawiera mało !ksylitów, piasku i popiołu). znacznie zwiększo­

na - w pewnych partiach pokładów - zawartość prasmoły (Ts powyżej

12%) wskazuje na możliwość przynajnmiej częściowego użycia węgla dła

celów przeITóbki chemicznej (wy1ftewattrle). \Pokłady I serii węglowej po-

(5)

776 lVIarIan Nosek

,siadają Iokalnie miąższości rzędu 3-4 m, 00 przy dobrej jakości surowca i niegłęlbOkim za'leganiu złóż OkreIŚla ich wartość gospodarczą.

!Ujemną jednak cechą 'Wszystkich złóż węgla brunatnego, zarejestro- wanych w zachodniej części niecki północnosudecikiej, są z jednej strony - trudne zwyłkle warunki geologiczno-górnicze zalegania kopaliny, z dru- giej natomiast - nieznaczne rozmiary poszcze.gólnychzłóż l(a tym samym niewielilde zasOby). Pr:zy .obecnych kryteriach !bilansowości i ekonomiczno-

.ścietksploatacji zIoża te w większości przypadków nie posiadają wartości przemys'łowej.

Zakład złólŻ: Węgli BrWla"tmycb Instytutu Geologic:znego Warszawa ul. Rakowiecka 4

;N' adesŁano dnIa 6 kwietnia 19'10 r.

lPISMIENNICTWO

,AHRlEN'S H., WrrooH iD. 1~1963) - TektoniSlche Bewegungen im TerWir der zen- tralen Niedea:lJ.ausitz. Geołogie, 12, p. 00l3I---64i1. iBerBn.

AJHRJElN'S H., Wr:r\SCIH D., '11ZSCHOIAPE E. (19618) - Gesetzmassigkeiten der Braun- kohlenbHdung in der "Jiingeren Braunkohlenfoil"II1ation" der Deutschen DemolkTati'schen Republik. :xIX!Lm ,Intern. Geol. Congress, 11, p. 9-21, iPrague .

. CIUR: E. 019167) - Li'lla.s1:rn.iygr·afi'a trzeciorzędu w rej.onie Leszna. Kwart. geol., 11, p. 92o-912l2, nr 4. 'Wlarszawa.

,cDUlK :E. (1008) - Typesof Brown Coal Deposits with'in Coal-;Bearing Formation of ContinentalJ. Textiary in Boland. XX!1JDI lIntern. Geol. Congress, 11, p. 1'19'--U!314. PIr,ague.

~DY:JOR

s .

.(196191) - IlkllZwój fo['macji młodotrzecioil."Zędowej na Niżu Śląskim między Śtrodkową Odrą i Nysą ILużycką . .Axch. Kated. GeoI. Fiz. lJIWr. (ma- szynopis). 'Wrocław.

:NIOSEK M. (1003:) - Uproszc'7JO'lla dokumentacja geologiczna w ~at. C; złóż węgla

Ibruna,tnego w rejonie RUS:ZoWla-łWęgliń·ca-lPa['.owej, pow. zgorzelecki, woj.

wrocławskie. Arch. Inst. Geol. (maszynopis). Warszawa .

. CIBElRJC J. (1966) - Ewtolucj,a Sudetów w świetle 'teorii geosynklin. Pr. :r;nst. Geol., 47. Warszawa.

'mw;OC!KlI iM. (19t619) ~ Trzeciorzęd i jego węglonośność między -Rawiczem a Cho-

bienią. Arch. IThlSt. GeoI. «mas·zynopfs). W'al'iS'Zawa.

:Mapbml HOCEK

TPETWłHAiI flJOPMAlUłil BYPOrO YI' JllI B 3Ar1A,lJ;HOH ąACTIł CEBEPOCY~TCKOH BIIA,lUłHbI

Pe3IOMe

KOMIIJIeKC Tpe1'K'!HhlX rropo,n;, 3anOlIHJlIOII:I;II:ll: 3an3.,!\H)'IO ttacTb CeBepocy,n;eTCKoll: BrrJIa,n;mn.:I, :rrpe,n;cTaBJIeH MaTeplIKoBoii: 4}Ja.u;Heii: (JIOKaJIbHO c BJIIDOmeM MOpH) H B 6oJThmoil: CTerreHH lIHTO- JIOJ'll'[ecm ,lJ';II4}J4}JepeII:qHpOBaH. 3TO l'IHMłIH'!eCKHe OTJIOlKeHID1, cpe,lJ';ll KOTOpbIX MOiKHO Bbl,lJ;elIHTb

(6)

Streszczenie 777

pe'lllI>le, 03epHLIe 11 6oJIoTHLIe OT JIOlKeBJll[. lioJIbm3Jl JIlITOJIOI1l'lecK3Jl lI3MeH'IHBOCTb IDIacTOB KaK no roplI30HTaM, TaK 11 no BeP'l'llKalIH He n03BorureT BbJ,lJ;eJIHTb onopHLIe roplI30HTbI, a reM caMblM CKOpPeJIHpOBaTb OT,lJ;eJIbHble BbIXO~ TpeTlI':lHbIX OTJIOlKemlit Ha Tepp1ITOpllK BIIa,ll;IlHLI.

HeMHoro'lllC.iIeHHLIe IIaJIeOHTOJIOI1l'leCKlle (MaKpoqlJIopa)·1I nammOJIoI'Jl'{ecKlIe 0603Ha'leBJll[ He n03BOJUlIOT ,lJ;eTaJIbHO 11 TO'lHO B:i.J,lJ;eJIllTb rpa~ 3TalKclI: OJIHrOn;eHa, MlIOn;eHa 11 JIJTIion;eHa.

Ha OCHOBaHlIlI JIHTOCTpaTHrPa4IlI'lecKllX napaMeTpOB c,lJ;eJIaHa nOIIbITKa CTpaTllrpa41ll'lecm PaJ,II;eJIHTb Ha roplI30HTbI TPeT.ll'lHbIll: oca,n;o'lHbIil: KOMnJIeKC, 3aJIeraroID;Hit B npe,lJ;rOPbJIX Cy,D;eT, CJlj(JbIBaJl era C JIlITOCTpaTHrpa41ll'lecKllMll cxeMaMll, paJpa60TaHHLIMlI HeMeI'(ICIIMlI :HCCJIe,D;o- BaTeIDlMll ,l(llil TPeTlI'lHLIX OTJIOlKeHllil: TeppmoplIH .n;OJIbHbIX JIYlKlIQ, a TaKlKe nOJIbCKllMll1lCCJIe- AOBaTeJUlMll ,II;JUl reppmopllH Hmmeil: CmIe3lIH 11 npe,lJ;CYAeTCKoii: MOHOKJIHHaJIH. B paJpe3e TpeTlI'IHblX OTJIOlKeHHH Bbl,lJ;erreHLI OTJIOlKeHHll: BepXHero OJIHrOn;eHa, BIDKHero, cpe,lJ;Hero 11 BepXHerO MlIon;eHa, a TaKlKe 1IJIJI0n;eHa. .n;eTaJIbHO OnllcaH JIlITOJIOI'Jl'{ecmii: COCTaB 11 XapaKTepHLIe 'lepTbI BbJ,lJ;eJIeHBiiIX JIlITOCTpaTHrpa41ll'leCKllX cepd. 06paID;eHO BlIHMaHlIe Ha 3aJIelKlI 6yporo yrrur, a TaKlKe Ha ~TeneHb lIX ITpmoAHoCTll ,l(llil HapoAHoro x03mtCTBa.

Marioan iNIOSEK

TERTIARY BROWN-COAL FORMATION IN THE WESTERN PART OF THE NORTH-SUDE'.I)IC TROUGH

Summary

TertiaTY rock complex that fills in the western part of the lNorth-8udetic trough is developed

in

B. continental facies (locally with marine Influences) and reveals considerabiJ..e lithological differentiations. 'The complex consists of limnic fonnations, :among which are distinguished fluidai, lacustrine and paluda'l deposits. An intense lithological change of !beds, both in hOTizontal and vertical directions, does not allow the guide horizons to :be distinguished precisely. Thus we cannot a,lso make any carre'lation of the individual Tertiary occurrence sites in the area of the through considered. Similarly, scarce palaeontol<.Jgical '(macro.floI'l8) and palynological deter- minations do not permit 'US to make precise .and unquestionable 'determinations d the Iboundaa:ies of the Oligocene, lMiocene and Pliocene stages.

On the basis 0If lithostratigraphieal data an attempt has 'been made to detennine the stTa'tig:rap'hy of the TeJ.'tiary sedimentary c,omplex that occu:rs in the Sudetes foreland, and to correlate -it with the lithostratigraphical schemes worked out in the German Democratic Republic f,or the Tertiary f'ormation f:rom the Lower Lusatia area,and in lPoland tfor the 'Tertiary formationoif the Lower Silesia and the Fore-

-Sudetic :inonocline area. Inthe TeTtia.ry profile alre distinguislhed: Upper Oligocene, Lower, [Middle and Upper IMiocene, and (Pliocene deposits. &lth lithological develop- ment and characteristic features of the lithostratigraphical series here distinguished, particularly the brown coal seams ana the degree of their utility fo.r national econo- my, are discUS'Sed more in detail.

Kwartalnlk Geologiczny - 12

Cytaty

Powiązane dokumenty

MODEL AKUMULACJI CALICHE W KONTYNENTALNYCH OSADACH PERMU POŁUDNIOWO-ZACHODNIEJ CZĘŚCI NIECKI ŚRÓDSUDECKIEJ.. SPIS

Cechsztyn niecki leszczyńskiej, reprezentowany przez utwory werry jest podobnie wykształcony jak w niecce lwóweckiej i bolesła­. wieckiej, cechuje go jednakże

pływu WÓd); 2 -= granice zastoisk zlodowacenia środkowopolskiego; 3 - linia zasięgu lobu zlodowacenia środkowopolskiego; 4 - zarysy i kierunki (strzałki) odpływów

Jest to dość jednolity pakiet piaskowców (tabl. Uławicenie skał jest przekątne; w masie skalnej rozsiane są .otoczaki kwarcu oraz litoklasty ilasto-mułowcowe.

pieńcowatych. Głównymi cechami odróżniającymi te utwory od utworów czerw'Onego spągowca była wapnistość spoiwa 'Oraz szare zabarwienie. Przynależność

Może się · bowiem zdarzyć, że przyczyną niektórych anomalii okażą się utwory nie znane dotychczas na badanym obszarze (inne rodzaje skał krystalicz- nych), a

wych: za~ów. iW ile skały ~tyka się rozrzuoone , byszta1!ki gipsu, Tzadlko druozy alIlihydryfu. 'Najwyższy cykldtem - ,MLer - jeżeli lwystępuje, ;to jest r'ePrezento-

szej części kallbonu doln~o {,górny wizen)dbszar akumulacji ' pokryło częściowo morze rozprzestrzeniające się w kierunlJru zachodnim (H. Między Wałbrzychem a