PRZEDSZKOLE MIEJSKIE NR 8 W CHEŁMIE
INNOWACJA PEDAGOGICZNA
„CzytaMisię”
Autor innowacji: Aneta Dudzińska Realizacja innowacji w Grupie I – „Skrzaty”:
Elżbieta Staszczuk, Katarzyna Wójcik
CHEŁM, WRZESIEŃ 2021
2
Czytanie to najlepszy sposób uczenia się. Czytanie najlepszą nauką.
(Aleksande r Puszkin)
Książki są źródłem niewyczerpanych wrażeń, przeżyć i wzruszeń. Uczą mowy ojczystej, wzbogacają słownictwo dziecka, rozwijają zainteresowania, pomagają dzieciom w przyswajaniu pewnych treści. Poprzez utwory literackie dziecko uczy się odróżniać prawdę od fałszu, dobro od zła. Książka pomaga dziecku zrozumieć świat, i cenić ważne wartości społeczne: koleżeństwo, poszanowanie pracy, poczucie honoru, poszanowanie drugiego człowieka. Pomaga kształtować pozytywne cechy charakteru: uczynność, miłość, opiekuńczość, wrażliwość, tolerancję. Dlatego już od najmłodszych lat powinno się w nim rozbudzać zapał i zamiłowanie do książek. Pierwsze lata edukacji to okres pierwszych fascynacji i nawyków. Czytanie dziecku to jeden z największych podarunków, jakie możemy ofiarować naszym dzieciom ponieważ obcowanie z książką:
- buduje więź pomiędzy rodzicem i dzieckiem, - zaspokaja potrzeby emocjonalne,
- wspiera rozwój psychiczny dziecka i wzmacnia jego poczucie własnej wartości, - uczy języka, rozwija słownictwo, daje swobodę w mówieniu,
- przygotowuje i motywuje do samodzielnego czytania, - uczy myślenia,
- rozwija wyobraźnię, - poprawia koncentrację, - ćwiczy pamięć,
- przynosi wiedzę ogólną, - ułatwia naukę,
- odróżniania dobra od zła, rozwija wrażliwość moralną, - rozwija poczucie humoru,
- jest znakomitą rozrywką,
- zapobiega uzależnieniu od mediów, - pomaga w rozwiązywaniu problemów, - jest zdrową ucieczką od nudy,
- kształtuje nawyk czytania i zdobywania wiedzy.
Jeżeli więc podejmiemy działania propagujące idee czytelnictwa wśród dzieci i rodziców to istnieje duża szansa, że zaszczepimy w nich miłość do słowa pisanego. Mamy też nadzieję, że nasze pomysły na spotkania z literaturą sprawią, że książki będą zajmować coraz więcej miejsca w życiu dziecka.
Motywacja do wprowadzenia innowacji:
Jako nauczyciele zauważamy, że mimo działań ze strony przedszkola wciąż za mało rodziców czyta dzieciom w domu, niektóre przedszkolaki wykazuję małe zainteresowanie książką,
3
widzimy też potrzebę rozszerzenia zasobu słownictwa naszych podopiecznych. Budowanie w dzieciach wewnętrznej motywacji, poczucia sukcesu oraz inspirowanie do samorozwoju, uczynienie małego dziecka aktywnym, myślącym, twórczym, wrażliwym i otwartym.
Innowacją zostanie objęta grupa dzieci w wieku przedszkolnym – 3 latki (innowacja będzie kontynuowana przez kolejne lata).
Autorka innowacji: Aneta Dudzińska
Realizatorzy innowacji: Dzieci i rodzice z grup nauczycielek wdrażających innowację.
Czas trwania innowacji: wrzesień 2021 - czerwiec 2022
Koszty i źródła finansowania działalności innowacyjnej: zasoby przedszkolne, zasoby własne, wsparcie rodziców.
Założenia innowacji
Do opracowania i wdrożenia innowacji była chęć zaangażowania rodziców do codziennego czytania własnemu dziecku, jak również wypracowanie w dziecku nawyku czytania i zapału do książek. Budzenie i kształtowanie zainteresowań czytelniczych u dzieci powinno być wspólną troską nauczycieli i rodziców. Tylko wspólna praca nauczycieli i rodziny przyniesie pożądany efekt w postaci dojrzałego czytelnika. W każdej fazie swego rozwoju dziecko wymaga pomocy dorosłych, aby móc przeżyć coś więcej niż to, co może zdobyć o własnych siłach. Współdziałanie przedszkola i domu rodzinnego dziecka powinno dać optymalne efekty osiągnięcia zamierzonych celów.
CELE GŁÓWNE:
1. Rozwijanie czytelnictwa oraz współpracy między przedszkolami i środowiskiem rodzinnym dziecka.
2. Kształtowanie zainteresowań czytelniczych.
3. Wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju.
4. Ukazanie właściwego kontaktu z książką poprzez wzór osób dorosłych.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
1. Poznanie utworów literatury dziecięcej (opowiadań, bajek, wierszy, baśni i legend).
2. Wzmacnianie poczucia własnej wartości dziecka.
3. Budowanie więzi między rodzicem i dzieckiem.
4. Wyrabianie nawyku czytania oraz zamiłowania do książek.
5. Wyrabianie nawyku dbania o książki i szanowania ich.
6. Przygotowanie dzieci do późniejszego, już samodzielnego wyboru książek.
7. Zachęcanie dorosłych do głośnego czytania dzieciom - uświadomienie roli czytania w życiu dziecka, wyrabianie właściwych nawyków czytelniczych.
8. Tworzenie warunków do różnorodnej aktywności dzieci w toku realizacji zadań stawianych przez nauczyciela.
9. Budzenie zaciekawienia książką przez zabawy, piosenki, twórczość plastyczną.
4
10. Przekazywanie za pośrednictwem literatury wartości moralnych.
11. Kształcenie u dzieci umiejętności słuchania tekstu czytanego.
12. Rozwijanie samodzielności, kreatywności i innowacyjności dzieci.
13. Rozwijanie kompetencji cyfrowych dzieci i nauczycieli.
14. Kształtowanie postaw patriotycznych dzieci.
15. Włączenie w życie przedszkola rodziców oraz przedstawicieli środowiska lokalnego.
16. Promocja przedszkola.
Przewidywane efekty innowacji pedagogicznej
Zakładam, że wprowadzone działania przyniosą następujące korzyści:
DLA DZIECI
- wzbogacą słownictwo,
- dostrzegą znaczenie literatury w życiu człowieka, - chętniej korzystać będą z książeczek i bajek,
- poznają nazwiska wybranych autorów i tytuły wybranych pozycji klasycznej literatury dziecięcej,
- rozwiną umiejętności interpersonalne oraz komunikowania się, - recytować będą z pamięci wiersze lub ich fragmenty,
- wezmą udział w organizowaniu przedstawień teatralnych, - tworzyć będą prace plastyczne inspirowane literaturą dziecięcą
DLA NAUCZYCIELA
- możliwość pracy nowymi metodami z wykorzystaniem nowych form organizacyjnych,
- poszerzenie swojego warsztatu pracy, - satysfakcja i zadowolenie z pracy,
- zwiększenie swojego doświadczenia zawodowego, - promocja w środowisku,
- dzielenie się z rodzicami odpowiedzialnością za procesy zachodzące w przedszkolu, - stworzenie twórczej atmosfery w przedszkolu
DLA PRZEDSZKOLA
- poprawa jakości pracy przedszkola,
- promocja przedszkola w środowisku lokalnym, - nawiązanie lepszej współpracy z rodzicami,
- stworzenie w przedszkolu przestrzeni do zaangażowania rodziców
DLA RODZICÓW
- radość z wszechstronnego rozwoju dziecka, - możliwość aktywnej współpracy z przedszkolem, - zagospodarowanie dzieciom czasu wolnego, - zadowolenie dzieci,
- poznanie szerokiej oferty literatury dziecięcej
5
Termin realizacji Sposób realizacji
WRZESIEŃ Przedstawienie Rodzicom chęci kontynuacji Innowacji
Pedagogicznej. Rozmowa na temat jej realizacji, zaangażowania Rodziców i pozostałych członków rodziny.
Pedagogizacja Rodziców. Uświadomienie Rodzicom korzyści płynących z czytania książek dzieciom, zachęcenie ich do wsparcia realizacji tej innowacji.
„Pyza na polskich dróżkach” Hanna Januszewska- teatrzyk sylwet. Przypomnienie dzieciom postaci Pyzy- logo
przedszkola. Miesiąc z przygodami Pyzy.
„Narodowe Czytanie”- Spotkanie z przedstawicielem Muzeum Ziemi Chełmskiej.
„Ogólnopolski Dzień głośnego czytania”- spotkanie
z Funkcjonariuszem Straży Miejskiej w Chełmie. Utrwalenie zasad bezpieczeństwa na drodze.
„Książeczki Maluszka”- propagowanie czytelnictwa poprzez czytanie książeczki w domu i rysowanie wspólnie
z Rodzicem ilustracji( na weekend). Ilustracja wyeksponowana w sali na tablicy.
Przedszkolna biblioteczka- zorganizowanie kącika książki i przedszkolnej biblioteczki- kącik tematyczny.
PAŹDZIERNIK „Światowy dzień drzewa”- spotkanie z leśnikiem.
„Z czego robi się papier i co to jest makulatura?” - prezentacja multimedialna
„Papierowy zawrót głowy”- zabawy z gazetą przy muzyce.
„Dzień Internetu” „Sieciaki pl.”- bezpieczny w sieci – zajęcia
„Co to jest Internet i jakie są jego zasoby?”
„Poczta i wysyłane wiadomości” – wysyłanie wiadomości w aplikacji Messenger.
„Dzień Dyrektora”- głośne czytanie przez Panią Dyrektor- wszystkie grupy przedszkolne
„Kącik książki” wspólnie z dziećmi dobór książek do kącika z uwzględnieniem zainteresowań i możliwości rozwojowych dzieci, wspólne układanie książek według rodzajów (atlasy dla dzieci, albumy, encyklopedie, książki o roślinach, ptakach, kosmosie, bajki, baśnie), przypomnienie
6
zasad korzystania z książek.
Organizowanie rodzinnych spotkań czytelniczych pod hasłem
„Rodzice czytają – dzieci słuchają”
LISTOPAD „Dzień postaci z bajek”
„Dzień Tolerancji”
„Święto Niepodległości”
„Dzień Myszki Miki”
„Międzynarodowy Dzień Praw Dziecka”- „Król Maciuś i prawa dziecka”
„Dzień kredki”- spotkanie z ilustratorką książek p. Anetą Rul vel Sochacz/ głośne czytanie połączone z warsztatami plastycznymi/
„Dzień Pluszowego Misia”
„Andrzejki”
Przybliżanie bohaterów popularnych bajek i baśni znanych autorów: głośne czytanie wybranych fragmentów książek, oglądanie ilustracji przedstawiających postaci słuchanych utworów, inscenizowanie ruchem bajek, opowiadań, baśni, tworzenie dialogów z wykorzystaniem pacynek i teatrzyku.
Organizowanie rodzinnych spotkań czytelniczych pod hasłem „Rodzice czytają – dzieci słuchają”.
GRUDZIEŃ „Dzień wolontariusza”
„Barbórka”- „Legenda o św. Barbarze”- głośne czytanie przez górnika Chełmskiej Kopalni Kredy
„Mikołajki”
„Jasełka”- zaprezentowanie utworów o tematyce Bożonarodzeniowej.
„Książka kucharska”- Wykonanie przez dzieci pierników według książki kucharskiej. Warsztaty kulinarne.
Organizowanie rodzinnych spotkań czytelniczych pod hasłem „Rodzice czytają – dzieci słuchają”
Prezentowanie różnych utworów dziecięcych w formie słownej,
7
plastycznej, muzycznej i ruchowej o tematyce związanej ze Świętami Bożego Narodzenia: recytowanie wierszy, śpiewanie piosenek, pastorałek i kolęd. Wystawienie inscenizacji jasełkowej. Wykonanie prac plastycznych
po wysłuchaniu utworów literackich np. „Opowieść wigilijna”,
„Dzieci z Bullerbyn”, „W noc wigilijna”, „Dziewczynka z zapałkami”, „Choinka strojnisia”, „Wyprawa Świętego Mikołaja”, „Opowieść Wigilijna”. Przybliżanie książki, jako źródła informacji. Zapoznanie dzieci ze zwyczajami
bożonarodzeniowymi w Polsce i w krajach Unii Europejskiej na podstawie literatury (np. „Dziewczynka z zapałkami”).
STYCZEŃ „Tydzień Kubusia Puchatka”, czyli Zabawy z Kubusiem Puchatkiem”- czytanie dzieciom przygód misia, rozwiązywanie zagadek słownych, obrazkowych, zabawy plastyczne.
„Światowy dzień pizzy”- wykorzystanie książek kucharskiej do przygotowania pizzy. Warsztaty kulinarne.
„Dzień babci i dziadka”- przygotowanie inscenizacji.
„Międzynarodowy dzień puzzli”- przygotowanie puzzli
„Kubuś Puchatek”- dla babci i dziadka.
Organizowanie spotkań czytelniczych z udziałem babć i dziadków. „Dziadkowie czytają- dzieci słuchają”
Wykorzystywanie wybranych postaci z literatury, jako wzorców postaw i wartości moralnych: obejrzenie bajki na podstawie utworu W. Osiejewej „Czarodziejskie słowo”- ukazanie dzieciom takich wartości, jak: dobro, mądrość i uprzejmość w stosunku do ludzi starszych, słuchanie bajki S. Szuchowej
„Mateuszek na zaczarowanej wyspie” z kasety magnetofonowej lub czytanej przez nauczycielkę, omówienie treści bajki,
zachowania Mateuszka oraz w jaki sposób nauczył się używania słów: „proszę”, „dziękuję”, „przepraszam”, inscenizowanie treści opowiadania z wykorzystaniem rekwizytów z kącika teatralnego.
LUTY „Walentynki”
„Światowy Dzień Kota”
„Dzień Języka Ojczystego”
„Tłusty czwartek”- wykorzystanie książek kucharskiej do przygotowania faworków. Warsztaty kulinarne.
8
Organizowanie spotkań czytelniczych pod hasłem „Goście czytają – dzieci słuchają”.
Wykorzystanie literatury (bajek, baśni, wierszy) do zabaw relaksacyjnych: słuchanie bajek relaksacyjnych w celu eliminowania zmęczenia, napięć, czasem agresji, wykonanie ilustracji do fragmentów wysłuchanych bajek przy muzyce wyciszającej, składanie ich w całość, ze zwróceniem uwagi na wartość pracy zespołowej. Wyrabianie szacunku do książki, by mogła długo służyć, a także umiejętności dzielenia się nią z innymi: naprawianie zniszczonych książek, wykonanie zakładki do książki.
MARZEC „Międzynarodowy dzień pisarzy”- Spotkanie z autorką książek dla dzieci
„Obchody Światowego Dnia Poezji – poezja dziecięca”–
dorośli zainscenizują, wyrecytują lub zaśpiewają wiersze polskich poetów.
„Międzynarodowy Dzień Teatru” prezentacja utworów literackich w oparciu o dowolnie wybraną literaturę dziecięcą (Paweł i Gaweł Aleksander Fredro) dla wszystkich grup przedszkolnych.
Organizowanie rodzinnych spotkań czytelniczych pod hasłem
„Rodzice czytają – dzieci słuchają”.
Przybliżenie historii książki: „Książka dawniej i dziś” – słuchanie opowiadania, oglądanie ilustracji i obrazków, wycieczka do biblioteki – czytanie wybranej książki przez pracownika biblioteki. Zapoznanie z różnymi rodzajami książek: oglądanie książek w bibliotece ułożonych w pewnym porządku według rodzajów, przeznaczenia: popularnonaukowe, dla dzieci (bajki i baśnie do kolorowania i do czytania),
dla dorosłych (powieści), poradniki (książki kucharskie, porady medyczne itp.), do słuchania (na płytach CD, na kasetach magnetofonowych).
KWIECIEŃ „Dzień Radia”
„Dzień Ziemi”
„Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich”
„Kodowanie na dywanie”- opowiastka matematyczna z
9
wykorzystaniem bajkowych postaci.
Zorganizowanie przedszkolnego konkursu plastycznego „Moja ulubiona postać bajkowa”.
Organizowanie rodzinnych spotkań czytelniczych pod hasłem
„Rodzice czytają – dzieci słuchają”.
Przybliżanie autorów książek dla dzieci: Julian Tuwim,
Jan Brzechwa, Dorota Gellner: słuchanie opowiadań, oglądanie zdjęć, pogadanki na temat autorów książek dla
dzieci.Wykorzystywanie fragmentów utworów do ćwiczeń ortofonicznych: słuchanie utworów Juliana Tuwima
„Lokomotywa” i „Ptasie radio”, powtarzanie fragmentów wiersza z wykorzystaniem zmiennej tonacji głosu, cicho,
głośno, coraz ciszej, coraz głośniej, według własnej interpretacji itp.
MAJ Czytanie dzieciom baśni i legend związanych
z powstaniem państwa polskiego i stolicy Polski Warszawy, np. „Wars i Sawa”. „O Lechu, Czechu i Prusie”.
„Wycieczka do biblioteki”- Poznanie pracy bibliotekarza oraz pomieszczeń bibliotecznych: rozmowa o warunkach korzystania z biblioteki i zasadach zachowania się w bibliotece i czytelni zgodnie z regulaminem, wysłuchanie „prośby
książki”, założenie karty czytelniczej dla grupy w bibliotece, oglądanie karty książki, systematyczne wypożyczanie książek z biblioteki, wspólne czytanie ich w przedszkolu
lub na spotkaniach czytelniczych, oglądanie ilustracji, omówienie treści, ekspresja plastyczna.
„Święto Rodzinny” „ Chcecie bajkę oto bajka”- bajka na święto rodziny - piknik w ogrodzie przedszkolnym, przedstawienie w wykonaniu dzieci. „Pyza na chełmskich dróżkach”
Organizowanie rodzinnych spotkań czytelniczych pod hasłem
„Rodzice czytają – dzieci słuchają”.
Przygotowanie multimedialnego prezentu na Święto Rodziny- PŁYTA CD z nagranymi zdjęciami
i filmami z życia grupy.
10
Poznawanie baśni i legend związanych z powstaniem państwa polskiego, miejsca zamieszkania lub stolicy Polski: wykonanie ilustracji do wysłuchanych legend celem wzbogacenia nimi kącika patriotycznego
11 CZERWIEC
Podsumowanie Rada Pedagogiczna
„Dzień Dziecka” - Zachęcenie rodziców dzieci do wzięcia udziału w zorganizowanie występów recytatorskich
w wykonaniu Rodziców z okazji Dnia Dziecka w przedszkolu, przygotowanie scenografii.
„Dzień Przyjaciela”/ książka moim przyjacielem.
„Światowy dzień Smerfa”
„Dzieci czytają dzieciom”- Organizowanie spotkań
czytelniczych ze starszym rodzeństwem dziecka, absolwentami lub dziećmi z najstarszej grupy (jeżeli potrafią już samodzielnie czytać).
„Bajka lekiem na zło” - zastosowanie bajek terapeutycznych, jako metody na wyciszenie, relaksację
i odreagowanie napięcia, zmiana w postawach lub zachowaniu, porządkowanie świata dziecka, stawianie granic między tym, co dobre a złe.
Ewaluacja innowacji. Wypełnienia ankiety przez rodziców i nauczycieli, analiza innowacji przez jej autorów,
sformułowanie wniosków i przedstawienie ich Radzie Pedagogicznej.
CODZIENNIE
„Chcecie bajkę, oto bajka…” - codzienne czytanie literatury dziecięcej przez nauczycielki.
Procedury osiągania celów
Osiągnięcie zamierzonych celów jest uwarunkowane właściwym doborem treści i dopasowaniem ich do wieku i możliwości dziecka. Ważna jest organizacja i przebieg procesu edukacyjnego, odpowiedni dobór form, metod i środków dydaktycznych.
EWALUACJA posłuży do badania osiągniętych umiejętności oraz będzie miała na celu ocenę funkcjonowania innowacji w codziennej praktyce edukacyjnej. Wpływ realizacji programu na dziecko i jego rodzinę zbadane zostanie za pomocą ankiety. Znaczące będzie określenie stopnia zadowolenia rodziców z udziału w spotkaniach integracyjnych.
Modyfikacja i doskonalenie będzie polegała na: aktywnym uczestniczeniu dzieci w zajęciach kształcących kompetencje czytelnicze przeprowadzeniu zabaw dydaktycznych, utrwalających i systematyzujących posiadane umiejętności i wiedzę, wytwory dzieci, obserwacja korzystania z kącika książki, interakcje z rówieśnikami.
NARZĘDZIA EWALUACJI
- ankiety dla rodziców na koniec roku szkolnego;
- wywiady – zbieranie opinii dzieci;
12
- zadania kierowane do dzieci, wymagające praktycznych umiejętności;
- opinia dyrektora placówki;
- kronika elektroniczna z podejmowanych działań;
- przeprowadzenie obserwacji dziecka w oparciu o przygotowany arkusz obserwacji (dotyczący umiejętności teatralnych, plastycznych dzieci)
- harmonogram podejmowanych działań
BIBLIOGRAFIA
ARKABUS Agata, PLUSA Anna: Kształtowanie czytelnictwa u dzieci w wieku przedszkolnym // Poradnik Bibliotekarza. –
: interesuję się książką: rozwijanie zainteresowań czytelniczych2011, nr 10, dod.
"Przedszkolak w Bibliotece" s. 2-6
BIELSKA Beata: Lubię słuchać opowiadań, wierszy i bajek. – Bibliogr. // Bliżej Przedszkola.
– 2012, nr 3, s. 21-[24]
ITOYA Bożena: Po nitce do kłębka: o kształtowaniu pasji czytelniczej // Wychowanie w Przedszkolu. – 2014, nr 5, s. 52-55
JACEWICZ Agata: Rola nauczyciela w rozwijaniu czytelnictwa małych dzieci // W:
Edukacja czytelnicza wyzwaniem współczesnej pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej / red. Anna JakubowiczBryx. – Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2011. ‒ S. 38-54
KLEIBER Anna: Jak wychować „pożeracza książek” // Poradnik Bibliotekarza. – 2011, nr 1, dod. „Świat książki dziecięcej” s. 1-7
KOŹMIŃSKA Irena, OLSZEWSKA Elżbieta: Wychowanie przez czytanie. – Warszawa:
Świat Książki, 2011
LUNARDI Mariella: Poczytajmy: jak rozwijać w dziecku pasję czytania: poradnik / przeł.
Stefan Tuszyński. - Kraków: "Bratni Zew", 2011
UNGEHEUER-GOŁĄB Alicja: Rozwój kontaktów małego dziecka z literaturą: podręcznik. – Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich; [Rzeszów]: Uniwersytet Rzeszowski, 2011. – (Biblioteki, Dzieci, Młodzież; 2)
WYRWA-KLUZA Monika, KACZMARSKa Elżbieta, KLUZA Mateusz: Muzyczne bajeczki // Bliżej Przedszkola. – 2012, nr 11, s. 38-45