Gazeta Lubelska : niezależne pismo demokratyczne. R. 1, nr 279 (29 listopada 1945) - Biblioteka UMCS

Rok I NIEZALEŻNE Pismo DEmOKRATVCZNE ^{Nr 279}

Wicepremier Mikołajczyk u Prezydenta ob. Bieruta

i Premiera ob. Osóbki-Morawskiego

WARSZAWA, 28.XI. (PAP). W dniu 22 bro. wicepremier I minister rolnictwa i re­

form rolnych Stanisław Mikołajczyk złożył ob. Prezydentowi Bierutowi oraz ob. pre­

mierowi Osóbce-Morawskiemu sprawozda­

cie ze swego pobytu w Kanadzie oraz w Stanach Zjednoczonych.

Wicepremier Mikołajczyk był delegowa­

ny przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej wraz z kilkoma rzeczoznawcami na pierw­

szą konferencję Swicio powstałej organiza­

cji Zjednoczonych Narodów dla wyżywienia I rolnictwa.

Konferencja ta miała miejsce w Kana­

dzie 1 dotyczyła planów odbudowy rolnic­

twa na święcie i uregulowania międzynaro­

dowych rynków na artykuły spożywcze I

■oblicze.

Organizacja dla wyżywienia i rolnictwa K. A. O. przejmuje zadania spełniane przed wojną przez Międzynarodowy Instytut Rol-

•łctwa w Rzymie.

Ponadto Organizacja ta jest pierwszym gospodarczym organem, przez który Zjcdno cenne Narody m ają pracować nad podnie­

sieniem poziomu produkcji i standartu ży- nn IwdulA

Poszczególne organy Zjednoczonych Na­

rodów m ają z sobą współpracować 1 tak

•niędzy innymi Organizacja dla wyżywie­

nia i rolnictwa ma być głównym ekspertem w zakresie rolnictwa co do potrzeb kredy­

tów, jakich ma udzielić Międzynarodowy Bank Inwestycyjny

F. A. O. ma przygotować stanowisko rolnictwa w'obec zamierzonego planowania

wziął udział w zebraniu zarządu tej insty­

tucji, do którego został wybrany.

Korzystając z możności kontaktu z przed sMiwicielami rolnictwa różnych krajów, ob.

Mikołajczyk odbył szereg różnych konfe­

rencji z delegatami Kanady, Danii oraz in­

nych krajów w sprawie możliwości otrzy­

mania przez Polskę inwentarza żywego. W Kanadzie oraz w Waszyngtonie ob. wice­

premier miał możność konferowania z przedstawicielami UNRRA w sprawie pro­

gramu dostaw UNRRA do Polski.

W związku z zebraniem zarządu F. A. O.

w

Waszyngtonie — wicepremier Mikołaj­

czyk miał możność przeprowadzenia roz­

mów z prezydentem Stanów Zjednoczonych Trunianem, sekretarzem Stanów Byrnesem oraz ich najbliższymi współpracownikami, kierującymi polityką zagraniczną, a w szczególności polityką gospodarczo-za grani • czną w Stanach Zjednoczonych. Pobyt wi­

cepremiera Mikołajczyka • w Kanadzie i y Stanach Zjednoczonych dał możność poru­

szenia szeregu zagadnień gospodarczych w zakresie rolnictwa zarówno dotyczących da- lekofalowego programu odbudowy rolnic­

twa polskie ro, jak też bezpośredniej po- i mocy w dziedzinie najpilniejszych potrzeb.

ott# —---

Mlnistei* Modzelewski

przewód ni rżącym K om itetu T ech n iczn ego

LONDYN, 28.XI, (PAP). Wiceminister I Modzelewski został wybrany przewodniczą­

cym Komitetu Technicznego, który ma za­

jąć się przygotowywaniem obrad Konferen­

cji Przygotowawczej Narodów Zjednoczo­

nych. Kandydatura wiceministra Modzelew skiego została wysunięta przez przedstawi­

ciela Związku Radzieckiego ambasadora Gromyko. W swym krótkim przemówieniu Gijtnyko zwrócił uwagę zebi&nycn na «-

flary, które poniosła Polska wskutek najaz­

du hitlerowskiego oraz na wkład Polski do dzieła zwycięstwa. Kandydatura ta została poparta przez ministra Bakera, który po­

wiedział o Polsce, że była ona pierwszym państwem, które stawiło opór Niepicom.

Polska była — mówił dalej minister Ba­

ker — cytując słowa prezydenta Roosevel-

Swialuwy hungres Kobiet

PARYŻ (PAP). W Paryżu odbywa się Światowy " Antyfaszystowski Kongres Kobiet. W kongresie m ają brać udział delegacje 42 krajów. Dotychczas już przybyło 3(? delegacji.

Na drugim posiedzeniu plenarnym Kongresu wygłosiła referąt przewodni­

cząca delegacji radzieckiej Popowa.

Kongres wybrał jednogłośnie prezy­

dium, do którego weszły dełegątki;

Francji, Związku Radzieckiegon, Chin, Hiszpanii republikańskiej, Jugosławii i Czechosłowacji.

---ooo— —

l*»il-?Ky z Astgin wrat:»f>)

LONDYN, 28.XI. (PAP). Na pokład szwedzkiego okrętu „Ragiie*” wsiadło w porcie londyńskim około 200 Polaków, na leżących do pierwszej wielkiej grupy re­

patriantów cywilnych. Niektórzy z nich przybywają do Polski wraz z żonami swy mi Angielkami, które poślubili na obczyź­

nie.

Zastępca gen. Eisenhowera

LONDYN, 28.XI. (PAP). Następca gen.

Eisenhowera, gen. J. T. Mac-Narney przy­

był do F rankfurtu. Pełni on funkcje łja- czclncgo dowódcy armii wojsk am erykań­

skich w Niemczo .'h i przedstawiciela Sia­

nów Zjcdnne»nnveh nrzv S

m

i n , # , i i , R a ­ dzie K ontrolnej w Niemczech.

S p r a w a g ł ó w n e j s i n i i / i l i y Organizacji Narodów Zjednoczonych

P ra c e K om isji Przygotow aw czej

LONDYN, 28.XI. (PAP). Na posiedzeniu |Szej sesji Rady Bezpieczeństwa, Rady Elm- stawiciele 14 narodów, natomiast pozosta-

„ _ komisji przygotowawczej Organizacji Na- nomlcznej, Rady Społecznej oraz General- łych 37 państw nie miało możności wypo- rynków międzynarodowych w dziedzinie o- ,.(ll| ()w zjednoczonych przyjęto wniosek o u- nego Zgromadzenia Organizacji Narodów7 wiedzieć się. Obecnie wysuwa się pogląd, że (frotu artykułami rolniczymi i spożywczy­

mi.

Po konferencji F. A. O. jak a miała miej­

sce w Quebec, wicepremier Mikołajczyk

Kronika dyplomatycz* a

Minister spraw zagranicznych, W in­

centy Rzymowski, przyjął w dniu wczo- rajszj

'111

am basadora W loch Eugenio

śeałe.

* * *

.Minister spraw zagranicznych W in­

centy Rzymowski przyjął w dniu wczo­

rajszym posła Finlandii Jarnefelda.

* * *

W iceminister spraw zagranicznych Zygmunt Modzelewski przyjął w dniu wczorajszym posła Szwecji W estringa.

(PAP).

tworzeniu komisji głównej. W skład korni- Zjednoczonych. Komisja przygotowawcza u- główna siedziba Organizacji Narodów Zjed- sji głównej wejdzie komitet wykonawczy, stuliła, że każdy z SI członków Organizacji noczonych powinna znajdować się w Euro- składający się z 14 osób oraz przewodni- Narodów Zjednoczonych posiada prawo,'ale pie. Wymienia się jako przypuszczalne mi Oj czący komisji przygotowawczej prof. nie obowiązek, wysłania przedstawiciela na sca siedziby Organizacji Brukselę. Luksem- Kduardo Zuleita oraz 2 wiceprzewodniczą- | wszystkie zebrania każdej komisji. Korni- jburg, Nlceę i Kopenhagę,

cyeh Manuilskl i Spaak. Ustalono datę 10 sje m ają prawo wyboru swoich władz ora* Do Londynu przybyło wielu burmistrzów grudnia na następną plenarną sesję korni- |w razie potrzeby7 powołania podkomisji. Ze- ju^agt amerykańskich w celu zaproponowa- sji przygotowawczej. Na te sesje komisja brania Ich będą zasadniczo publiczne z wy- | nia aby ic"h miaąta zostały obrane na głó- przygotowawcza ma przygotować projekt jątkiem, kiedy specjalne okoliczności będą wn^ sje<j zibę Organizacji. Znajdują się już sprawozdania na pierwsze ogólne zgroma- wymagały sesji zamkniętych. W tym wy- j w Londynie przedstawiciele 1* miast, a mia dzeiue Organizacji Narodów7 Zjednoczo- Jpadku postanowienia komisji będ^ą opubli- n o ^ i e z Chicago, San Francisko, Bostonu, hych. Komisja przygotowawcza przyjęła je- j kowane na sesji plenarnej komisji przygo- Denver Black Hills, Filandelfii, Nowego dnogiośnie sprawozdanie komitetu wyko- towawczej przy najbliższej sposobności. j orku a nawet Honolulu i wysp Hawaj- Przewodniczący komitetu wykonawczego skjcb Przybycie przedstawicieli Szeregu in- F reitas Yalle, przedstawiając sprawozdanie i^ych miast an,erykańskich zapowiedział

| z prac tego komitetu podkreślił, że i>0 proc. burmistrz San Francisco, Laphan. Niektó- j postanowień, zawartych w7 sprawozdaniu, ray przedstawiciele amerykańskich miast W dniu 26 listopada br. odbyły się pierw­

sze posiedzenia 8 nowoutworzonych komi­

tetów technicznych. Komitety techniczne wykonają prace przygotowawcze dla pierw-

Demonstracje we Włoszech

RZYM, 28.XI. (PAP). Wioskie masy lu­

dowe protestują przeciwko kryzysowi rzą­

dowemu wywołanemu przez manewńy re­

akcyjnych sił. W Rzymie przed gmachem Wdy ministrów odbyła się -ielka demon­

stracja, której uczestnicy żądali utrzymania przy władzy rzątjjśfParri. Również w innych miastach odbyły się demonstracje i strajki protestacyjne.

RZYM. 28.XI. (BBC). W ciągu dzisiej­

szego popłudnia w Rzymie toczyły się da­

lej rozmowy między przywódcami 6-ciu par-

nawczego. Sprawozdanie zostało przekaza­

ne, bez dyskusji generalnej, 8 komisjom te­

chnicznym celem szczegółowego przestudio­

wania. . '_________ ■

zostało powziętych jednomyślnie. Pozostałe sprawy wywołają niewątpliwie wymianę zdań pomiędzy delegatami. Do takich spraw należą: zagadnienia związane z Międzyna­

rodowym Biurem Pracy oraz ustalenie sie­

dziby Organizacji Narodów Zjednoczonych.

LONDYN, 28.XI. (PAP). Agencja Reute­

ra donosi, że kwestia wyboru głównej sie- RZYM, 28.X I.' (BBC). Włoski następca' dziby Organizacji Narodów Zjednoczonych tronu Umberto konferował dzisiaj z przy- j wywołała różnicę zdań wśród delegatów Ko- wódcami ugrupowań lewicowych. Jest to i misji Przygotowawczej. Podkreślają, że w ostatnia próba wyjścia z ciężkiej sytuacji "decyzji o wyborze Stanów Zjednoczonych politycznej. I Jako siedziby Organizacji brali udział przed

i przy wieźli z sobą mapy i broszury rekla­

mowe, aby w7 ten sposób wywrzeć wpływ

i na delegatów. '*

1

ono

Grecja schronieniem przestępców wojennych

MOSKWA, 28.XI. (Tasis). Belgradzkie poważne stanowiska w urzędach greckich, radio donosi na podstawie komunikatów pracując nadal nad zwalczaniem demokra-

| albańskiej agencji telefonicznej, że wielka cji i popierają elementy faszystowskie. Ta­

niość przestępców wojennych z terenu Alba- ki stan rzeczy spotkał się z ostrym pro- nii i Jugosławii wyjechała do Grecji. Zna*- testem opinii albańskiej 1 jugosłowiańskiej, tii politycznych. Książę Umberto przyjął leźli oni tam doskonałe schronienie. Mięsa- do której przyłączyła się grecka organiza-

ponoszą** aaaneo polityk*. O

j

Jando. kają w luksusowych h ^ e lsc h i sajm ują cja EAJL

Do Czytelników

Od dn. 1 grudnia br. wobec rażącej dysproporcji między ceną nom inalną ga­

zety (zł. 1.— ) a ceną sprzedażną, wyno­

szącą zł. 2.— i konieczności w yrów na­

nia lej różnicy, cena nominalna naszego

| dziennika znsjfńje ustalona w wysokości zł. .

O d chwili lej cena nom inalna, wydru­

kowana nad tytułem gazety siaic się ce­

ną sprzedażną.

iśjżdy czytelnik, nabywający gazdę, nie powinien port żadnym pozorem pła­

cić eeny wyższej od zł. 2.—, w tej cenie zawarty jest bowiem także zarobek sprzedawcy detalicznego.

Preninnernla miesięczna wynosi *1,

45

plus

3 zł.

porta.

* L

G A I S T A U I U K L I U

__a? ^r-a7d

* , ,W . dniw |P° przemówieniu oskarżycielskim Jacksona

Swięla Narodowego f /fkl specjalnego korespondenta/

jKgóslawii

W. ś u i u

29 listopada,- dniu święta na­

r o d ó w J u g o s ł a w i i , Polska z uczuciem przyjaźni wita b ratn i naród słowiański.

W

dniu tym, dwa lata tem u, odbyła

się w

roku 1943 pierwsza sesja AWNOJ

(A n H fa ssjsttie

Weeze Norodnoho Oswo- hoźenia Jugoshiwije), która założyła pod waiiny pod budowy nowego państw a — D em okratycznej Federacji Jugosławii (D.F.J.). Państwo to oparte jest na za­

sadzie dem okracji, przyjaźni i równości tworzących ję narodów.

Wybory przeprow adzone w dniu 11 listopada w ykazały jedność F rontu Lu­

towego pod wodzą m arszałka Tito i de­

cydujące zwycięstwo dem okracji.

Pinrwszy to raz w historii tego k ra ­ ju, który tak dużo wycierpiał i z takim bohaterstw em walczył z najeźdźcą, przeprow adzone zostały prawdziwie de­

mokratyczne wybory, oparte na pow­

szechnym, rów nym f tajnym głosowa­

niu. Pierwszy to raz narody Jugosławii wyjawiły swą n ieskrępow aną wolę przy urnach wyborczych. W ybory odbyły się w atmosferze ogólnego entuzjazm u i ży­

wego zainteresow ania. F ro n t Ludowy, 'który otrzym ał przytłaczającą większość

głosów, święcił zdecydowany trium f.

Grupy opozycyjne z obozu reakcyjne­

go uznały swą spraw ę za przegraną i u- ehyliły sio od przyjm ow ania udziału w wyborach. Zamiast tego, żeby apelować da wolf ludu, wolały one apelować do czynników spoza k raju . P rasa zagra­

niczna, nieraz zaznaczała, że opozycja -g—a - - ł--- ” —V - *—*— ...

kam panii wyborczej własnego progra-

Norymberga,

w

listopadzie. ką. „Ghetta

w

Polsce były laboratoriami, dnoczonych, kto ponosi winę za

zn lsrc z e p ia

Przemówienie oskarżyciela Jacksona w których studiowano i przeprowadzano Europy,

wzbudziło duże zainteresowanie opinii pu- niebywałe doświadczenia nad nowymi me- I Dziennikarze demokratyczni z satysfak- blicznej. Jackson poruszył szereg zagadnień todami represyjnymi". Metody te oczywi- cją przyjmowali te momenty przemówienia nie tylko prawnych, lecz równie* połitycz- ście zamierzali, hitlerowcy następnie stoso- i Jacksona. To, co w toku dyskusji pubiicy- nych. Proces norymberski jest procesem wać wobec innych narodów. Hitlerowi se- stycznych i na konferencjach międzynaro- politycznym. Ma on charakter wielkiej roz- ikundowall polityczni oportuniści, mili tary- |dowych jest przez pewne elementy tak czą- prawy, która rozpoczęła się w gmachu jści, przemysłowcy, monarchiści i polityczni 'sto tuszowane, omijane, to w fwietle oblek- starego sądu norymberskiego. Oskarżyciel ; reakcjoniści — stwierdził Jackson. Zdanie tywnycii dowodów sądowych, przeprowa- z ramienia Stanów -Zjednoczonych mówi nie

tylko o ukaraniu oskarżonych za przestęp­

stwa wojenne, dokonane w przeszłości, lecz również o stworzeniu precedensu dla zasto­

sowania sankcji w przyszłości. Podkreślone zostało, że sankcje takie są potrzebne, gdyż „złe wpływy oskarżonych będą długo jeszcze ciążyły nad światem".

Opinia publiczna zwróciła uwagę szcze­

gólnie na to, że prokurator Jackson przed­

stawił metody, jakimi posługiwali się hitle­

rowcy dla zdobycia władzy w kraju, następ­

nie dla utworzenia w Europie ognisk za­

palnych, które później ułafwiły Hitlerowi agresję. Zwróciły uwagę również tezy, któ­

rymi posługiwał się Jackson dla scharakte­

ryzowania metod i celów hitlerowców. An­

tysemityzm, wedle koncepcji oskarżyciela, był m. in. środkiem, służącym do rozbicia jedności ofiar hitleryzmu. Zarazem, antysa- mityzm służył. jako skuteczny środek do osłabienia oporu narodów europejskich, a w szczególności słowiańskich. Robert Łey cy­

nicznie przyznał się do tego, stwierdzając, że antysemityzm jest tajną bronią niemiec­

ko wywołało wielkie poruszenie w kuluarach dzoro ch na śftłi ręzpraw w Norymberdze, aądu, ponieważ oskarżyciel w sposób nie- jak -oliwa ciągle wypływa na wierzch. Kto:

dwuznaczny wciąga w krąg-przestępców hi- sprowadził na świat -klęskę wojny? Kto zor- tlerowskich całą reakcję niemiecką łącznia gunizował i przeprowadził zbrodnie na ska- z właścicielami trustów, karteli 1 monarchi- łę dotąd nieznaną? Odpowiedzmy na te pyr stami. W ten sposób oficjalny przedstawi- tar ia słowami Jacksona: „Polityczni opor- ciol Stanów Zjednoczonych jeszcze raz przy- tuniści, nulitaryści, przemysłowcy, monar- j pominą z poważnej trybuny komu zawdzię- |chiści i polityczni reakcjoniści". Jest to nie cza Hitler swe początkowe sukcesy. Jeszcze tylko stwierdzenie, lecz również i przeatro- raz przypomina przedstawiciel Stanów Zje- ga.

Delegacja polska w ^IN

NARYMBERGA (PAP),

polskiej delegacji odbyli konferencję z referentem sprawy F ranku, m ajorem WaUis.' Przedm iotem konferencji była spraw a ewentualnego dopuszczenia de­

legacji polskiej do bezpośredniego u-

„ ’\ m b e r i l / i !

w rozprawie przeciwko Franko- Członkowie działu

'! wi.

W odnalezionych pam iętnikach F ran ­ ka znajduje się ustęp, w' którym czyta­

my, że po ucieczce z P o lsk i, ukrył on bezcenne dzieła sztuki w jednym z mia­

steczek wr okolicach Salzburga.

W ę g i e r s k a

R a d a E k o n o m i c z n a

Wznowienie przewodu

LONDYN, 28.XI. (BBC). Międzynaro- Hess został uznany, jako zdrowy na u- dowy trybuna) sojuszniczy w Norymbcr- myślę. P ro k u rato r , am erykański przed- dze wznowił dzisiaj o 10-tej rano postę- stawił dowody, że Niemcy rozpoczęli powauie przeciwko zbrodniarzom wo- j zbrojne przygotowani* do wojny już w jemeym. Oskarżyciele Stanów Zjedno-

MOSKWA, 28.XI. (Tass). Z Budapesztu ezonych przedstawili dokum enty dowo- donoszą, ■ że przy nowym rządzie węgier- .dząee, że Niemcy szykowali przyłączenie skim została zorganizowana Rada Ekono- Austrii do Rzeszy. Dziś przew iduje się rniczna, która zajmie się sprawą .wyżywię-; wyświetlenie" filmów dokum entalnych nia. Opracowuje -mu -wycyczrre- ppircyiti—c—j-ir o u t waaarzuuycn.———^-,

mu. Nie mogło to zdziwić uważnych ob. ^ o n o m ic z n e j Węgier oraz ekonomiczny pro- j NORYMBERGA, 28.XI. (BBC). Dziś !

roku U'"

x

/ła m a ły one również układ morsU Anglią, podając nieprawdziwą wysokość tonażu fioły niemieckiej.

serw-atorów zdarzeń na Bałkanach: jedy- lą staw ką grup opozycyjnych w Jugo­

sławii jest-w łaśnie pomoc zagranicy.

Podczas wyborów 11 listopada naro­

dy Jugosław ii niedwuznacznie wyraziły

■swą wolę. Obecnie nikt nie może już mieć co do tego wątpliwości. Wszystkie -organy prasy m iędzynarodow ej musiały to uznać. Londyński „Tim es" wyraził się o jugosłowiańskich wyborach, że Ną

„trium fem idei i organizacji oswobodze­

nia ludu". „News Chronicie" przyznaje, że „zdecydowane głosowanie za polity­

ką m arszałka -Tito jest dokładniejszym odzwierciedleniem woli narodu, niż ja- kiekolyfek wybory, które przeprow a­

dzane były dotychczas w Jugosławii".

„New York Tim es" nazywa łe wybo­

ry „ n a jb a rd iie j uczciwymi wyborami w historii jugosłow iańskiej". Do takiego wniosku doszła grupa członków angiel­

skiego parlam entu, która odwiedziła- Ju ­ gosławię w okresie wyborów.

Oszczercy * obozu m iędzynarodowej reakcji jeszcze raz ponieśli kompletna porażkę. W ty m 'sen sie wybory w Jugo­

sławii wykazały przegraną reakcyjnych ssł nie tylko w k raju , nie i za granicą.

gram nowego rządu. rano ogłoszouo oficjalnie, że Rudolf ---ł«:i.

Konferencja Oświatowa Narodów Ziednoczonych

WASZYNGTON, 28.XI. (BBC). Amery- . ńizacji. Obecnie statut ratyfikują pań kański podsekretarz, stanu Benton, kló- siw a należące do narodów zjednoozo ry wrócił w tych dniach z konferencji uych. Benton oświadczył, że jednym z oświatowej Narodów Zjednoczonych, o- zadań organizacji oświatowej Narodów świadczył przedstawicielom prasy, że Zjednoczonych będzie dopomóc w usu na konferencji tej Osiągnięto rekord co nięciu ze świata wzajemnego strachu do szybkości uzgodnienia statutu orga- • podejrzliwości.

^ • ---ooo---—

P o l s k o - r a d z i e c k a

umowa kolejowa

W wyniku odbytych w Moskwie pertj-ak zarówno sąsiedzką komunikację kolejową taeji pomiędzy delegacją Ministerstwa Ko- między Polską i ZSRR jak i komunikację munik;y ii R. P. a Komisariatem Ludowym między ZSRR i radziecką strefą okupacyj- Komunlkaeji ZSRR nastąpiło w dniu 21 li- ną Niemiec tranzytem prz.cz Polskę, stopada br. podpisanie „Polsko-radzieckiej j Poza tym ustalają one taryfy i warunki umowy o bezpośredniej komunikacji koleje- przewozu osób, bagażu i towmów, oraz spo- wej", „Granicznej umowy kolejowej" oraz sób przeprowadzania rozrachunków z tytu- szeregu porozumień, uzupełniających te u :tu tvch przewozów i innych wzajemnych U- mowy w dziedzinie taryf, rozrachunków I ! *hig. Umowy te normują stosunki miedzy

Cu inni

przepuszczania pociągów ZSRR przez Polskę.

Umowy te i ich uzupełnienia

tranzytowych

W KILKU WIERSZACH

— W całej Jawie trw ają walki. Hoidn- i

t e r & i

Czerwony Krzyż w szybkim tem- i ęi# rozpoczął ewakuację 2000 Holendrów.

Miasto Surabaya znajduje się w prze- I Weznei części w rękach sprzymierzonych.

* * *

— Z Meksyku don- ją , że premier hiszpańskiego rządu emigracyjnego Ne- j grin wraz z dal Bajo postanowili stworzyć

\

Front Oporu, organizację emigrantów ! hiszpańskich, którzy będą pracowali nad wyratowaniem narodu hiszpańskiego od terroru gen. Franco. Prem. Negrin udał stę w tej sprawie w dniu 27 bm. do Lon­

dynu.

* * *

— Z Oslo donoszą, że w dniu 27 -bm. ( zakończył się proces m inistra Stance, ( który współpracował z- Niemcami noć.zas okupacji i przyczynił' się do wynif■■■z-./.s- rja kraju i narodu. Sąd skazał Stange na

regulują

Polską a 'ZSRR w dziedzinie kolejnictwa, przyczyniając się zarazem do dalszego o-j żywienia wymiany towarowej i ruchu oso-:

bowego między obu krajami.

Umowy podpisali ze strony polskiej: ob.' Olewiński Józef, wiceminister komunikacji}

dożywotnie ciężkie więzienie, z pozbawię-, * H*ł’ V i szkowski Zygmunt, dyrektor de-!

niem wszelkich praw obywatelskich oraz partam entu Ministerstwa Komunikacji.. Zej na zapłacenie kary pieniężnej w wysoko-1 strony radzieckiej zastępca ludowego korni

-1

śti 1,5 n.h.ona k.j.on. sarza komunikacji Bleszczew oraz naczeł-j

* rtik Wydziału Komunikacji Międzynarodo-;

— Wczoraj pi-zybył do Rzymu arnba

-1

sador w łoski w Londynie, Carandini. ■*

*

■ * i Przy zawieraniu umów obecni byli przed) Zaburzenia w półno^hej Persji prze- stawieiele ambasady polskiej w Moskwie) mieniły się w otw artą rewoltę. Wojska . , , . . . . Azarbejdżanu maszerują na miasto K uź-jradca ob' Matwln Władysław, attache han- min, odległe o 150 km. ód stolicy.. Zaję- diowy dr Lipowski oraz przedstawiciel Ko-j ły one również port Astora na Morzu m isariatu Ludowego Spraw Zagranieznycli

j

Kaspijskim, położony przy granicy

bo

- Pawłowicz Władysław,

wieckiej.

* * * Rokowania poprzedzające zawarcie tych i Główna Rada Angielskiej partii kon- umów toczyły się w serdecznej i przyjaznej serwatywrej zbierze «ię dzisiaj wieczorem atlm>1|{erłe oraz w zrozllmienlu wzajemnych

na nosiedzeme. Na zebrań,u przemówi * ' l

GhurctuU. interesów I potrzeb. (PA P)

Sądząc po przykładzie przestępców wo­

jennych z czasów' poprzedniej wojny, przywódcy hitleryzmu łudzili się zapewne nadzieją, że 1 tym razem "Zbrodnie popeł­

nione przez nich ujdą im bezkarnie. Błę­

dy uczynione w s.osunku do Niemiec' i Niemców po pierwszej wojnie światowej zemściły się na nairbdach europejskich, przyczyniając się do rozzuchwalenia Hit­

lera 1 jego kliki.

Zakończony ^e d a w n o proces w Liine- burgu, jak i wyrok, który w nim zapadł,.

nasuwa obawę, ii „wielu zbrodniarzom niemieckim ujdą bezkarnie ich potworna grzechy wobec ludzkości", śmiech Irmy Oroese i Kramera rozlegający się na sali :ądowej jest ostrzeżeniem dla wszystkie*

narodów Europy, które poniosły tak ol­

brzymie ofiary w walce o wolność i szczę­

ście z niemieckim fftszyzmęm. Dowodzi *n 'bowiem, iż Niemcjf czują się bezkarnie *'

„Dziennik Ludowy" w art. pt.: „Norym'.

berga“ pisze:

Świat słusznie obawia się, aby- pro*

ces w. Norymberdze nie zawiódł sumie- nia ludzkości. My. Polacy, mieliśmy wiele po wodo w do takich obaw. Jui' sam akt oskarżenia pomijał prawi#

całkowicie, te potworne krzywdy, ja­

kich nasza Ojczyzna doznała od nie­

mieckich zbrodniarzy. W akcie oskar żenią podsądnych norymberskich ni4 nie zostało powiedziane o kfwawyóh egzekucjach na ulicach Warszawy, o, Palmirach, o nieznanym w dziejach o- krutnym wywłastczaniu Żarnojszczyzny i o innych tysiącznych przestępstwach hitlerowskich okupantów.

A k t oskarżenia był niekompletny.

Już ten sam- fa kt proces w Norymber­

dze stawiał w opinii narodów, które, najwięcej doświadczyły, pod znakiem zapytania. Aby proces w Norymberdze spełnił oczekiwane zadanie, prze# po­

krzywdzone twrody, konieczne by­

ło to czasie jego trwania ujawnienie wszystkich zbrodni niemieckich. Ni#

chodzi zresztą tylko o zbrodnie, jakie przypisywane sąr jakie popełnili, -do ja­

kich popychali naród niemiecki, pod- sądni w tym procesie, lecz chodzi prs)»r cięż o proces, w którym oskarżony .je n cały naród niemiecki.

Cała Polska przyjęła » zadounleniem wiadomość o tyn\, że obecni na proces sic sędziowie polscy uzupełnią oskar*

żeni'. Polskie „oskarżam“ w Norym?

berdze nada c.rncnsowi właściwe zna*

ettenief'.

—a.yjvat. rt A 7 K T A L O L E t S K I

I t r . *

P o l a c y _godzina zemsty w ybita"

W rocznicy powstania listopadowego 29.X1.1830 p. „ŚWIĘTE PRZYMIERZE — Au/rir/nn p p * v \m p p /i? i._, . . . . __ _ __ _ KRÓLESTWO POLSKIE"

(L# Bo) Po upadku potęgi Napoleona Wo Polski do niepodległości liczy na poinoo rr^disiło Europą-„Święto Przymierze" naj- t współpracę Towarzystwa Polskiego".

bardziej reakcyjnych państw: cesarsko-ka-

łając nadal samodzlnlhle, twprzą wspólny działania polskich 1 rosyjskich' demokra- sojus*. Towarzystwo rosyjskie uznając pra- tów.

tolickiej Austrii, królewskh-protestanckich Prus i- carsko-prawoaławnej Rosji. Na Kon­

gresie Wiedeńskim w 1815 ?-oku państwa te urządziły Europę według swojej woli.

Stworzone zostało i połączone Unią Perso­

nalną z Rosją Królestwo Polskie. Zwolen­

nik postępu car Aleksander I, jako król polski — to niby liberalna koncepcja. I tek wyglądało początkowo: konstytucja, wła­

sna administracja, własny rząd — a przede wszystkim własna polska armia! Nawet do­

brobyt zapanował w m iastr di Królestwa P o ls k ie g o „ K o n g re só w k i" (część Wielko­

polski, Warszawa z Mazowszem, Lubelsz­

czyzna, Kielecczyzna).

ŻANDARMI ZAMIAST KONSTYTUCJI Po dwu latach liberalny car Aleksander zrozumiał, U liberalizm w Polsce zagrażał nie tylko jego polskiej koronie, ale i car­

skiej. Samów ładztwo w Rosji, a liberalizm w Polsce — tak a dwutorowość była niebez­

pieczna. Absolutyzm jest niepodzielny.

Zaczęły-się ataki na prawa konstytucyj­

ne, dokonane przez brata Aleksandra — wi^itiego księcia Konstantego, namUłtnika 1 dowódoę Wojaka Polskiego, i przez No- woailcowa, którego cenzorzy, konfidenci, szpiedzy 1 żandarmi prześladowali i dła­

wili swobodną myśl. Socjalna myśl była zmuszona rozwijać się w podziemiach.

CAR „PALKIN". — POWSTANIE DEKABRYSTÓW

39 LISTOPADA 1830 ROKU Car Mikołaj I panował już azaść lat, szość lat był „królem" Polski, sześć lat gwałcił konstytucję — od roku do roku przez sześć lat potęgowała się nienawiść Rosyjskie wolnościowe związki nie przy- _ , , . , _ . . ,

. Polaków do cara. I tu rozpowszechnia się podkowo powstały przede wszystkim w ko- , , . , , , , . . . _____ . f . ' „ . pogłoska, że car Mikołaj ma użyć Wojsko łach oficerskich. Rosyjska arm ia pnsoszła polski, walczącym 0 ^ woł.

całą Europę aż do Francji, gdzie je sz a * ^ i3elgolll _ U k umóvvił - ę z krćłem nic przebrzmiały hasła Wielkiej Rewolucji. prjakim> kt6ry me ^ lliż MikołaJ bal Oficerowie, którzy brali j d

2

ia ł w wojnie

napoleońskiej, poznali nowy świat...

Po Aleksandrze obejmuje władzę Mi­

n ę ruchów wolnościowych i przykładów u- danych rewolucji zagranicą.

Społeczeństwo polskie jest do głębi obu- kołaj I, zacięty wróg wolności, którego po- rzone, a wojsko niedalekie od sprzeciwu, tern lud rosyjski nazwał: Car „PałlUn" - w Szkołe Podchorążych istniał już przed Car Pałka. ' tem ^pisek, którego duszą był podporuCSałk

Tajne związki wolnościowe usiłują w Piotr Wysocki. Spiskowcy ustalają termin grudniu 1825 r. (grudzień —', , Deka.br" — pow.śtania: 29,XI 1830. Grupa wtajemni- stąd i nazwa dekabryści) wywołać pow- czonych, przeważnie studenci, zebrała, się stanie — zostają jednak sami, odosobnię- wieczorem 29 listopada w Łazienkach, w tar ni od narodu i łatwo i krwawo zwycię- gnęła do Belwederu, siedziby wielkiego żeni. Ale czyn dekabrystów pozostawił głę- księcia Konstantego. Ale Konstanty zdołał bokie ślady w pamięci najlepszej części ro- ukryć się i uciec.

syjskiego społeczeństwa. Od dekabrystów Piotr Wysocki wyprowadził szkołę pod- 7,aczyna się ewolucja rosyjskiej wolnościo- .chorążych .z koszar, wołając: „Polacy, go- wej myśli i tradycja przyjaźni i współ- dżina zemsty wybiła!" Na czele' podchorą-

Dotychczasowe wynifci dostawy zboża

w ramach akcji * świadczeń rzeczowzch

W tegorocznej akcji zbioru świadczeń rze- j łódzkie i pomorskie — 31,4 proc., poznań- i czowych rolnicy w całej Polsce dostarczyli; skie — 30,8 proc. i gdańskie — 25,2 .proc.

A tak przeciwko ewolucji społecznej był i do punktów zsypu na dzie£ 29.XI.45 r. o- j W wykonaniu planu za listopad dotych- lotalny i odbywał się jednocześnie w Rosji'.

Tam postęp szedł ma katorgę...

PRZYMIERZE DEMOKRATÓW POLSKICH t ROSYJSKICH Tu i tam, w Polsce i w Rosji wzrósł u-

łslr. ale iv-*r6eł to i opór. W 1821 roku po­

wstaje w Polsce Towarzystwo Patriotycz­

ne -(pod kierownictwem mjr. Waleriana Łu­

kasińskiego) w celu walki o niepodległość I demokrację.

W Rosji tworzy się szereg tajnych sto­

warzyszeń, przeważnie oficerskich (pod kie rownictwem Pestla, Beśtużewa, Rylejewa, Murawiewa) z programem republikańskim- i w niektórych wypadkach — społecznym:

uwolnienie chłopów, wprowadzenie praw demokratycznych.

Polskie Towarzystwo Patriotyczne usta­

la kontakt z rosyjskimi demokratami, któ-‘

gółem 323.305,5 tony zboża. Wojewódz- czas przoduje woj. śląsko - dąbrowskie, twa Centralne i wschodnie dostarczyły

291.798,3 tony, a ziemie-odzyskane 31.507

ton. '--■■■ '•:

W ilości dostarczonego zboża przoduje woj. poznańskie, ftrore zdało 77.498,7 to­

ny, wypełniając roczny plan dosjtew w 30.8 procentach, następne jest woj. po­

morskie — 58.421,3 tony, oo stanowi 31,4 proc. planu, dalej' idą województwa: lit- belskie — 35.570,5 ton — 22,2 proc., łódz­

kie 34.899,3 ton — 31,4 proc., warszaw­

skie 20.790 ton — 14,2 proc., kieleckie 15.851,2 tony — 20,8 proc., -krakowskie 14.705 t, — 32 proc., rzeszowskie 14.576.5 ton —• 36, 5 proc

które wypełniło 50,2 proc. planu, następ- ' ne miejsce zajm uje. woj. rzeszowskie — 46,9 proc., woj. poznańskie — 43,4 proc.

i łó-dzkie — 41,3 proc.

Pewne osłabienie akcji świadczeń rze­

czowych w zbożu tłumaczy się ogromnym natężeniem dostaw ziemniaków. (PAP).

---ooo---

M iejska K om isja .

Morska w Gdańsku

GDAŃSK (PAP). Powołana do tycia M iejska-Kom isja Morska w Gdańsku o- bejm uje następujące zadania: 1) ro-zhu- Ziemie odzyskane dostarczyły do dnia , , , .

31.X rb. 31.507 ton zboża. Największą* dow« urządzeń przemysłu portowego : ilość zebrano w Okręgu Mazurskim - handlu zamorskiego, 2) rozbudowę ko- 14.953,3 tony, Śląsk Opolski dostarczył^ m unikacji wodnolądowej i żeghigi .rzecz- 10.r49,3 tony, Śląsk tkłlny — 4.448,5 t., j. nej >

3

} obsadzenie przemysłu morskiego

nowo przyłączone powiaty woj. gdańskie- , , • b .

go 1.260 ton i Pomorze Zachodnie 695 9 fachowcami, 4) handlu eksportowego

1

tony, j importowego, 5) jak również współudział

Jeśli chodzi o procent wypełnienia obo- przy rozwiązaniu problemu dewizowego

tych 1 cywilnych spiskowców dąży on -io Starego Miasta, gdzie się z nimi połączył lud warszawski, rzemieślnicy, robotnicy ł młodzież. Powstańcy zdobywają arsenał I więzienie. Oddziały wojska polskiego przy.

łączają się do tłumu powstańców. Wielki książę Konstanty ucieka z Warszawy, za nim oddziały rosyjskie.’ 21 listopada Wais szawa jest wolna.

KORDIAN I CHAM

Układ sił społecznych w Polsce sprzy­

jał powstaniu, albowiem mogłoby ono za­

pewnić sobie bezwzględne poparcie i zbrój-' ny udział chłopów, którzy początkowo o- czekiwali nie tylko niepodległości dla Pań­

stwa, ale i dla siebie — zniesienia pań­

szczyzny. W pierwszym stadium powstania chłopi zgłaszali się masowo Jako ochotni­

cy do -frojśka. W powiecie miechowskimi było 60 tys. takich ochotników, których — posłano do domu.

Dlaczego?

Awangarda wolnościowa — demokraci, ni# wzięła kierownictwa powstania w swo­

je ręce. Kierowniotwo przypadło reakcji spo łecznej Czartoryskim i Radziwiłłom. Rząd

„pow stańcy" Czartoryskiego zwrócił się do wielkiego księcia Konstantego z prośbą o zdławienie buntu. Magnaci od pierwsze­

go momentu zdecydowani Łyli zrezygnować z szansy uzyskania niepodległości na ko­

rzyść utrzymania pańszczyzny.

Konstanty odmówił, bo nie irua^ dosta­

tecznej ilości wojaka, a rząd polski wysłał posłów* do cara, który w międzyczasie zgro­

madził oddziały i żądał poddania się na ła­

skę i niełaskę...

Magnaci sabotowali roszczenie bazy spo­

łecznej w powstaniu, czego domagali się demokraci — Lelewel, Szaniecki, Biernacki, Sołtyk. Sejm obszarniczy nie może się zgo­

dzić na koncepcję Szaniecki ego:

,„Milion rąk podniesiemy ku obronie tej ziemi, ńa której milion -rolnych utworzy­

my jej właścicieli-.".

Powstanie nie zwyciężyło przede wszy­

stkim z tego powodu, że obszarnicy ni#

chcieli podnieść miliona rąk, bali się su­

kursu chłopa, to znaczy narodu — za taką cenę.

I dlatego też nie pomogły bohaterski!

wyczyny polskiego żołnierza — .„tysiąca walecznych" z warszawskiego czwartegł pułku — pod Białołęką i Grochowem, Dem- bami Wielkimi i Iganiami, ułanów i kraku­

sów pod Ostrołęką i Stoczkiem, nie po­

mogło bohaterstwo I umiejętność Bema i Bogusławskiego, nie zadecydowała świetna arm ia i za*pał powstańców.

Magnaci bałi się więcej „chałna", który pragnął z całego serca niepodległości,

ala

też i wolności i ziemi dla siebie, bali sią więcej niż cara Pałkina. I zdradzili rzy głoszą prawo Polski do .niepodległo- wiązującego planu, to pierwsze miejsce w! oraJ! kontrolę społeczną instytucji i u -js® 4 *

scń Dochodzi nawet do formalnej umowy. związanych z gospodarką mor- [chama.

n a z wy ycznych tej umowy biznu. SZoWskie — 36,5 proc. planu, dalej fdą-j SM- a znajdujących "się na-terenie Gdau- A chłop —■ to był prawie cały naród,

„tow arzystw a rosyjskie i polskie, dzla- województwa: krakowskie — 32 proc. , ska. Rewolucje bez narodu są niemożliwe.

i L j A I K K M H K t ,

W słonecznej fiipslawfi

Ul. hłm się, ile ofiar poniósł w walce mały Nie zapomnę idyllicznego krajobrazu:, ^ ardd sioweński. Tu zrozumiałem jego

*5ry, zielone pastwiska, a wśród starych, dumn^- wtemą duszę. * rozłożystych drzew obszerny, staro ży tn y ! Pewien dziennikarz angielski pisał nie- budynek klasztoru żeńskiego. Miejsce t o 1 dawno: „Marszałek Tito najbardziej się do dziś jest pamiętne dla narodu słoweń- i umocnił w ciemnych okręgach zacofanej skiego: klasztor ten został zamieniony na Jugosławii, Tam, gdzie naród najbardziej miejsce- każni. Dzień w dzień w górach! zbliżył się do cywilizacji, obecny ustrój rozstrzeliwano setki patriotów., A jednak ; ciąży mu, tam czekają pomocy z Zaciio- Slowenia się nie poddała. Partyzanci nie-! du“. Słowenia zdecydowanie zaprzecza

tym insynuacjom. Stronnicy okupantów u- ciekli razem ze swymi niefortunnymi pro­

tektorami. Dziś w Słowenii nie ma ani jednej partii, ani frakcji, ani grupy, któ­

ra by_ była przeciwniczką frontu narodo­

wego.‘ Nastrój ludu jest tak wyraźny, że w większości parafii księża katoliccy ńa- rurzyli kościelną dyscyplinę 1 uchylili się od ogłoszeńia z ambon antyrządowego li- ustannie walczyli z najeźdźcą. Wśród tych

nowytSi przejść naród zjednoczył się jesz­

cze bardziej. Było tu mniej ugodowców, niż w innych krąjach, chociaż ze Słoweń­

cami Niemcy postępowali jeszcze bardziej bezlitośnie, niż z Serbami. Naród powstał.

Po wzgórzach, pod -samą Lubianą, prze­

ciągały oddziały armii narodowej i pew­

nego razu Niemcy obudziwszy się, spo­

strzegli na wysokiej dzworlnicy zatknięty j stu pasterskiego.

sztandar Jugosławii. Było to nie tylko bo-j . u, . .

haterstwem młodzieży, to było odpowie-1 ^ chce lego

dzią narodu J , wspomniany dzienmkaiz angielski, jest

■ ) „cittonym okręgiem". J a twierdzę, że jest Zdarzyło ml się widzieć w kilku wsiach to kraj postępowy. W górach żyją jeszcze Wzruszające procesje na cmentarzach: starcy - analfabeci, ale na ogół w Słowe- przeńoszenie z gór zwłok zabitych boha- nii jest 98 proc. piśmiennych. We wsiach terów. Było to w Dzień Zaduszny. Z gór, jest 700 szkół początkowych, ponad 50 schodził tłum jak lawina. Żołnierze, rolni- średnich, a trzeba pamiętać, że Słowenia cy, pasterze, starcy, dzieci, sztandary, ’ posiada zaledwie 1.100.000 mieszkańców-, barwne kwiaty jesieni. Nad domami ło -' Nakład wszystkich gazet razem wziętych pocą żałobne chorągwie wszystkie dzwo- wynosi 500.000, czyU 1 numer gazety przy- ny ilzwonią, a w dolinach rozlegają się pada na 2 mieszkańców, włączając w to|

teskne pieśni partyzanckie. Tu przekona- i ma»e dzieci 70 proc. wiosek posiada *-1

lektryczność; drogi i szosy są doskonałe.

Wiele jest sanatoriów, dziecińców. Łubia­

n a to piękne, dobrze yrządzone miasto ze wspaniałym parkiem Tivoli, z olbrzy­

mią biblioteką uniwersytecką, posiada o- no 3 muzea, 2 teatry, które są uzhane za najlepsze w Jugosławii. Lubiana ma za­

ledwie 100 -tys. mieszkańców.

Słoweńcy są wyjątkowo pracowicy i e- nergiczni. Niezwykle szybko odbudowany został przemysł. Zwiedzałem Trżicz, w któ rym wielkie fabryki przemysłu skórzane­

go -wyrabiają już obuwie dla Serbów i Bo­

śniaków. Zwiedziłem największy ośrodek przemysłu metalurgicznego w Jugosławii

— Esenicę. Dymi tam już połowa-' komi­

nów fabrycznych. Brak węgla i rudy, ale robotnicy robią wszystko, by zwiększyć produkcję. Wyrabiane są tam relsy i d‘ru- ty. 12 tys. górników- Słowenii pracuje w zniszczonych przez Niemców sato!piach i jeżeli wieczorami w Lublanie jest ciem­

niej, niż w Zagrzebiu, czy Belgradzie, to dlatego; że obywatelski stosunek do spraw państwo-wych tkwW głęboko w każ­

dym Słoweńcu i ludzie oszczęd-Bają wę­

giel, mówiąc: „Węgiel potrzebny jest Ser­

bii".

Literatura słoweńska jest młoda. Pierw­

szy jej twórca, poeta Preszern, był współ­

czesny wielkim romantykom. W wiosce Wrba widziałem dom, gdzie przyszedł na świat ten wielki poeta, jego malowaną kołyskę, malowane na szkle święte obrazy i starożytny -kołowrotek. L iteratura wysz­

ła tu ze wsi 1 pozostała związana z lu­

dem. Teraz wzmocniła się, posiada obec-

Jiie

przedstawicieli różnych szkół i róż­

nych kierunków. Książki wydawane tu są bardzo starannie,

z

zamiłowaniem iście bi- W-aWskim. Nakłady na-baidTfle! mocayt-

nych powieści dochodzą do 60 tys. egzem- i plarzy. Czytać je mogą jednak tylko Sto- 1 weńcy, gdyż język słoweński mało zrozu-

! miałym jest dla Serba albo Chorwata. Są tu utalentowani plastycy, szczególnie gra­

ficy. Najwyżej stoi jednak kultura mu­

zyczna. i Słoweńcy dumni są ze sv-yck młodych kompozytorów.

3Ó tys. dzieci z Bośni odpoczywa obecnie

w

Słowenii. Słoweńcy przyjęli je, jak własne;

widziałem w słoweńskich rodzinach -łzieol serbskie, powracające do zdrowia w a t­

mosferze prostego, lecz dobrze zorganizo­

wanego życia. Błędem byłoby myśleć, że Słowenia jest bogata. Kraj zniszczony jest przez okupanta. Zabrano mu jego boga­

ctwo: bydło, ale 1 biedna Słowenia staje się bogatą, g*y komuś potrzebną jest jej pomoc. Do tego kraju o milionowej lud­

ności w ciągu roku przyjadzie na odpo­

czynek powyżej 100 tys. dzieci

z

Bośni.

To m a swoją wymowę.

Słowenia uratowała się, ale jest-je*zca#

dużo Słoweńców poza jej granicami: w Auatrii i we Włoszech. Słoweńcy mówią:

„Nie uspokoimy się, dopóki nie będziemy wiedzieli, że wszyscy nasi bracia są wol­

ni". Przy słowie Triest każdy Słoweniec chmurzy się i milknie. Arytmetyka nie może decydować o miejsęu należnym na-

■ro-dowi w świecie. Był naród, liczący 70 milionów ludzi (zresztą wątpliwe, czy moż­

na ich nazwać ludźmi), który dowiódł swej moralnej i duchowej nicości. Drobny na­

ród słoweński nie jest małym, gdyż ma wielką kulturę, wielki rozum i wielkie serce. Nąród ten nie może się zgodzić, by los jego braci zza kordonu był zdecydowa­

ny za niego i wbrew niemu. Jeśli- mamy

mówić o miąfscu, to miejsce odważnych

Słoweńców Jest przy srtołe zwycięzców.

K a l e n d a r z y k

Saturrtina Andrzeja czwartek

D ru gi dzień Zjazdu

Związku Nauczycielstwa Polskiego

WAŻNIEJSZE TELEFONY Pogotowie r a t u n k o w e ...

Straż o g n i o w a ...

Pogotowie elektryczne przy Elek- 22-73 11-11

W drugim dniu obrad Zjazdu ZNP w ; światy, zdaniem mówcy, najlepiej służy Bytomiu prezes Związku ob. Maj wygło- interesom człowieka i interesom kultury

i dem okracji. System szkolnictwa musi mieć za cel wychowanie obywateli, któ­

rzy byliby nie tylko konsum entam i kul­

tury, ale i jej krzewicielami. Z zakresu polskiej kultury należy radykalnie usu- sif referat pt. „Podstawy ideologiczne po­

lityki ośw iatow o-kulturalnej“.-Jako przy- jktad złych systemów wychowawczych wy- trowni Miejskiej 29-61 j mienia prelegent Niemcy Hitlera i Wlo- Warsztaty wodociągowe i kanaliz. 21-42 chy Mussoliniego, gdzie cała dziedzina

Dyżurny Komenty Miasta O.M. . 23-13 kultury, ze szkolnictwem włącznie, były nąć wszystko to, co jest staro-szlachet-

i E A T l i i K I i \ A

narzędziem na usługach reżimu polity- jczyzną i przeżytkiem. Tylko wprowadzę- cznego. W Polsce przed wrześniowej re­

akcja propagowała hasło: „neutralności"

Z TEATRU MIEJSKIEGO. Oziś i co- oświaty, za którym jak za paraw anem Izienmą utrzymuje się na afrszu komedia •

Wandy śliwiny pt.: „Macierzyństwo pan- kryiy się najbardziej reakcyjne tenden- ny Jadzi*' z Ireną Malkiewicz w roli tytu- cje. Nie „neutralność**, a niezależność o- ło-wej. Sztukę wyreżyserowała J. Łado-

siówna.

6YV. MIKOŁAJ W TEATRZE MIEJSKIM Jak nas informują z Teatru Miejskie­

go, artyści naszej sceny przygotowują specjalnie przedstawienie dla dzieci na ozicń 6-tego grudnia br.

Bliższe szczegóły zostaną w swoim cza­

sie podane do wiadomości.

„ZEMSTA** DLA PRACOWNIKÓW M IEJSKIEJ RADY NARODOWEJ. . W piątek o godz. 15.15 odbędzie się specjal­

ne przedstawienie dla urzędników i pra­

cowników Miejskiej Rauy Narodowej — po cenach najniższych.

Bilety na to przedstawienie nabywać można, w Wydziale Kultury i Sztuki.

„CYGANERIA1* J. PUCCINIEGO W dniu 1 grudnia rb. (sobota) o godz.

&

po południu w sali Towarzystwa Mu­

zycznego ul. Kapucyńska 7 w ramach Wie­

czorów Operowych zostanie wystawiony po raz drugi montaż literacko - muzyczny . Cyganeria11 opera J. Pucciniego. W ro­

lach głównych — M. Sowińska, G. Ko­

chańska, B. Paprocki, Z. Gałązka, T. Ki­

szczak. Bilety w cenie od 20 do 60 zł.

Przedsprzedaż w księgami Z. Budziszew- skiego, Krak. Przedni. 29.

KINO „APOLLO11 wyświetla dramat pro­

dukcji polskiej pt.: „ G r a n i c a 1* w/g po­

wieści Zofii Nałkowskiej. Nadprogram:

Polska Kronika Filmowa nr 32.

KINO „B A ^ Y K " wyświetla wspaniały film produkcji amerykańskiej pt.: „Pensjo­

narka11, w roli głównej Deanna Durbin.

Nad,program: Polska

nie mas chłopskich i robotniczych do świata dóbr kulturalnych toruje drogę do stw orzenia istotnej dem okracji kultu­

ralnej.

Hasło jedności narodow ej może być o- siągnięle tylko drogą upowszechnienia kultury. Realizację ideałów wychowaw- czycli dem okracji trzeba osiągnąć w opar ciii o kulturę hum anistyczną, posiadają-

K ki * s rlla kierowników

'IftsjpÓ H S lll!» 9 v c !t

Projektowany wiosną bieżącego roku j Cłł nieprzem ijające wartości,

przez Wojewódzki Wydział Kultury i Sztu Do naczelnych haseł szkoły dem okra­

ci kurs dla reżyserów teatrów ludowych | tycznej należy też hasło „kultu pracy został odłożony z powodów materialnych. | fizycznej". Ideą „kultu pracy fizycznej"

i Obecnie myśl ta zostaje zrealizowana, j powinny być przepojone wszystkie szcze- ' Wojewódzki Związek Chórów i Teatrów : ble szkolnictwa. Dalszym cele n wycho- , Ludowych w porozumieniu z Wojewódz- j w anja winno być uzbrojenie człowieka kim Wydziałem Kultury i Sztuki urządza we właściwe kryteria oceny zjawisk spo- od dnia 4 do 18 grudnia br. dwutygodnio- }ecznycll , nauczanie go korzystania z wy kurs dla reżyserów teatrów ludowych. I doświadczeń wielu wieków historii. Sta- Otwarcie kursu nastąpi 4 grudnia o godz.

12-ej w południe, w gmachu Urzędu In­

formacji i Propagandy przy ul. Skłodow­

skiej n r 2. Ilość miejsc jest ograniczona.

Zgłoszenia należy kierować pod adresem:

Wojewódzki Związek Chórów i Teatrów

wiając następnie tezę, że „dobra demo­

kracja, to dobry nauczyciel", ob. prezes Maj stwierdza, że chcemy nauczycieli- demokratów, ale jednocześnie żądamy,

stojące elementy. Aby ten nauczyciel mógł dobrze wykonywać swoją pracę, trze ba też mu zapewnić odpowiednie w arun­

ki m aterialnego bytu.

Po przemówieniu ob. Maja, d r Hoszow­

ska wygłosiła referat na tepiat obecnej sytuacji szkoły i nauczyciela, obrazujący trudności szkolnictwa po okupacyjnym okresie totalnego niszczenia kultury pol­

skiej. Następnie prelegentka bardzo ob­

szernie omówiła ciężką sytuację' m ate­

rialną nauczycielstwa. ZN1‘ przedłożył Rządowi swoje postulaty w sprawie u stawy uposażeniowej.

Jako- trzeci wygłosił swój referat pt.

I .Problemy związane z projektem refoi- m y szkolnej" ob. Szajer.

Po referatach rozpoczęła się dyskusja.

--- ooo---

lllwarniH Wysiany ttiiijlr/

ŚwiKllii;»wyi;li w l.itliliniK

Dnia 1 grudnia br. o godz. 12-tej w po­

łudnie odbędzie się otwarcie Wystawy Wnętrz świetlicowych w gmachu Urzędu Informacji i Propagandy przy ul. Skło­

dowskiej nr 2. Wystawa Wnętrz świetli­

cowych została zorganizowana przez Mi­

nisterstwo Kultury i Sztuki w porozumie­

niu z Ministerstwem Informacji i Propa­

gandy. Wystawa potrwa w Lublinie od 1 do 15 grudnia. Wystawa zainteresuje z całą pewnością szkolnictwo, organizacje młodzieżowe, społeczne i polityczne oraz aby środowiska chłopskie i robotnicze

Ludowych, Spokojna 10, Lublin, dyr. Ja- dały nam do l^adr nauczycielskich swoje j tych wszystkich, którzy związani są z za- nusz świeży. 1 najlepsze, najwartościowsze, najwyżej : gadnieniem oświaty i kultury.

Dostawy Ur^RJtA dla. P o lsk i

K eu fereiicja Prasowa w M inisterstw ie A prow izacji 1 flaiotiu

Podzielono dotychczas 9.173 ton tłuszczu:

na kartki 65,2 proc., na potrzeby centralne W Ministerstwie Aprowizacji i Handlu odzież i surowce włókiennicze (wełna, ba-

nr 32. Początek s e a t ó w T ^ o d T ^ T o i konf em, c-fa «,rasowa poświęca-! wełna). Największą trudnością w rozpro- 14,30, 16 30 i 18,30. W niedzielę i święta na zagadnieniom UNRRA. j wadzeniu jest to, że zawartość ładunków początek 1 seansu o godz. 10.30. Konferencję zagaił minister aprowizacji !>»<; Podawana * ^ w łlą przybycia

( 11 handlu dr Jerzy Sztachelskl, po czym dy-

l

^ o p e ^ c z n ^ h 7 a s ó « Wb r “^ z ^ rektor departam entu Rozplanowania ob.

j iijc h ru p łu ro w y e łi w kładów do pła.

«ki di stóp. w l / r i t ' ej r e p e r a c ji.

Warszawa. Wielka II

ki.

27.

1981 P io tr L ew an dow sk i

przyjm uje

zam ó w ien ia

U h !i« . KrńJs Liiszczynikiago .3 6 ro. 5-

Iwaszkiewicz zobrazował dotychczasową gospodarkę towarami UNRRA.

Od m aja br- otrzymano ponad 65.000 ton,

z czego na żywność przypada ponad 45.500 zapotrzebowanie: w tłuszczach 13,5 proc.,

ton’ w mleku.. 9,8 proc., w mięsie 9 proc., w

Gros transportów jesiennych zawierała produktach zbożowych 11,8 proc.

statku do portu, tak, że mimo dość spraw­

nego wyładunku (3 statki w obu portach dziennie) ,władze aprowizaćyjne mało ma­

ją czasu na skuteczne i planowe rozsyła­

nie w teren. •

Ładunki dotychczasowe pokryły nasze

|__ DROBNE OGŁOSZENIA

_{■BWBBWWW'. i-?— . jb. rjlk-jf'}

I

_'

25 LAT PAŃSTWOWEJ SZKOŁY MORSKIEJ W GDYNI W dniu 8 grudnia obchodzić będzie Pań- ;

Tańce do rana. — Orkiestra Domu żoł­

nierza. Bufet obficie zaopatrzony. Wstęp za zaproszeniami —. zł. 60. Bilety i pozo­

stałe zaproszenia — w Studio P. R., ul.

Nanjtowicza 4.

Cocreiennie od godziny 9-ej do 17-tej. W stwowa Szkoła Morska w Gdyni 25-cio le-

cie swego istnienia. Z okazji tej przygoto­

wuje .się pod redakcją dra Ludwika Za­

brockiego Księgę Pamiątkową. Księga ta zawierać będzie między innymi dzieje szkoły,, a specjalny rodżiał ma” być po­

święcony okresowi 1938 - 45. W zwihzku a powyższym prosi się wszystkich ucz­

niów szkoły z roku szkolnego 1938, 39, o-

nadesłanie danych co do losu- ich w la- BOGATEJ, zacnej rodzinie oddam ładne- Łach wojny. Z ra z e m prosf się rodziców, £°> rocznego chłopczyka. Zgłoszenia kie- względnie-krewnych uczniów poległych w lować Zamość, Staszica 9, kiosk, dla J a ­

syru czasie-o przysłanie obok szczegółu- 2057

wych danych co do okoliczności, w któ-

dniu zabawy w kasie Domu żołnierza od

18-tej. , 2092

PRZEDSIĘBIORSTWA handlowe z towa­

rem różnych branż, sprzedam wraz z u- rządzeniem i własnym lokalem w dobrym punkcie. Zapytania kierować Lublin,

skrytka poczt. 111. 2(j43

rych zginęli, ts k?e o nadesłanie krótkiego życiorysu i fotografii padłego.

Fotografie te z odpowiednimi nekrólo- ,gami umieszczone będą ' w Księdze Pa­

miątkowej. Ostateczny termin nadsyłania upływa z dniem

1

grudnia br. Adres: P a ń -, stwowa Szkoła Moiska w Gdyni. 2087

W ostatnią moc przed adwentem, w so­

bót ę l - g o grudnia w Salach Domu żołnie­

rza, Pracownicy Polskiego Radia urza-

Izają ;

BAL RADIOWY

W audycji, która się odbędzie na stra- łzie, wezmą udział artyści Teatru i Ra­

dia, zapowiadają speakerzy. Konkurs ra- fliofonićzności. Koncert życzeń. ? ? ? ? ? .

OGRODNICY! SZKÓŁKARZE! Sprzedaje się tegoroczne pestki ałyczy. Rury - Je­

zuickie — Słoneczna 17. Hampyl Halina.

2061 SKLEP do odstąpienia, ewentualnie z mie­

szkaniem. Wiadomość Krak Przedni. 60

„Pluton". 2078

SPRZEDAM aparat odbiornik „Su-pera11, 6-cio lampowy, Bychawska 33, owocarnia.

2059 POSZUKUJĘ brata Stefana i siostry Bro­

nisławy, ostatnio zamieszkałych w Bar­

nach. Wilczyński W iktor ze wsi ćmiłów, gm. Zemlrorzyce, Głusk, pow. Lublin.

2091

Odnajmę .pokój przy rodzinie samotnemu panu, najchętniej kolejarzowi. Piekarska

19/4. 2085

ŁYP Stanisław z Lipowca unieważnia za­

gubione dokumenty: dowód RKU Zamość, k a r ta . rozpoznawcza, dowód tożsamości

konia.

■>

2086

SPRZEDAM maszynę Singera, szafkową, jasną, zupełnie nową. Wiadomość ul. Wy­

szyńskiego 10/15, I piętro (prawa oficy­

na). 2086 a

ZAGUBIONO dokumenty osobiste — mię­

dzy innymi przepustki — wydane przez władze angielsko - amerykańskie na na­

zwisko Krystiańczyka Edmunda. Łaska­

wego znalazcę proszę o zwrot do działu ogłoszeń „Gazety Lubelskiej". 2087 a SKRADZIONO dowód osobisty, kennkar- tę, wydaną przez urząd policyjny. W ar­

szawa, na nazwisko Eugeniusza Karcz-

marka. 2088

LEKCJE TAŃCA. Dnia 4 grudnia, ul.

.Peowiaków 13 (świetlica .pocztowców) rozpoczyna drugi komplet tańców nowo­

czesnych. . Informacje i zapisy codziennie od godziny 17 do 18 w świetlicy. Art. bal.

Fryderyk Klimek. 2089

POWIATOWA Spółdzielnia Rolniczo-Han­

dlowa w Lublinie zakupi platformę ogu­

mioną — nośność powyżej 3 ton. Oferty prosimy kierować do biura Spółdzielni (Krakowskie 68). Dział Ogólny. 2090

przemysłu kluczowego (węglowego, metalo­

wego itp.) 33,7 proc.

Artykuły zbożowe zostały podzielone w ten sposób, że na kartki zużyto 61 proc., na potrzeby przemysłów kluczowych 27 proc.

Poważnym zagadnieniem jest sprawa tzw. manoa, tj. braków, spowoi owanych u- szkodzeniem towarów w czasie transportu, względnie zaginięciem towarów. Maneo to wahało się od 2,7 proc. do 6 ; roc. W* miarę zastosowania nowych przepisów o ochro­

nie transportów maneo zmniejsza się.

Towary UNRRA, które znajdowały się na wolnym rynku, pochodziły bądź z niele­

galnych tranzakcji towarami, bądź też ze sprzedaży artykułów otrzymanych przez konsumentów na kartki.

Nowe zarządzenia Ministerstwa Aprowi­

zacji położyły kres tym sprzedażom.

Na rok 1946 zapotrzebowano m. Jn.

500.000 ton pszenicy, 100.000 ton ziemnia­

ków suszonych. Należy podkreślić, że zna­

czny brak tłuszczów daje się zauważyć na wszystkich rynkach światowych. Produkty UNRRA w 1946 r. będą przeznaczone głó­

wnie dla Ziem Zachodnich.

PRZYPOMINAMY że dziś mamy uświęcony już

dwutygodniowy tradycją CZWARTEK

w Klubie Inteligencji" Pracującej Goście oczekiwani są od godziny 5-tej, Krakowskie Przedmieście 26.

CENNIK OGŁOSZEŃ

D ro b n e o g ło s z e n ie

za wyraz 5 zł., poszu­

kiwanie pracy i rodzin 3 zł., najmniej 10 wyrazów. Tłusty druk 100 procent.

1 m in 1 s z p a l t a

w tekście 25 zł., poza tek­

stem 15 zł. Urzędowe i nekrologi 10 zł.

Konto PKO II - 170 Lublin. 1904 Redakcja i Adm inistracja Lublin, ul. 3 Maja 4, tel.: Kedakłor naczelny 33-00. Sekretarz od po w: 26-59. Sekretariat Reda kcji 21-08. Redakcja nocna 13-44. Dy­

rekcja 36-40. Buchalteria 25-88, Wydz. O rganizacyjny 36-38. Kolportaż 35-85. Ekspedycja 25-64. D rukarnia 25-65. K sięgarnia „Czytelnika" 25-87. Rękopisów Redakcja me zwraca. P unkty p rzyjm ow ania ogłoszeń: 1) Adm inistracja „Gazety Lubelskiej", 2) Księgarnia „Czytelnika" Krak. Przedni. 6. 3) D rukarnia ul. Za- - ________ _______________________m ojska 24. 4) Kiosk — Bychawska 67. Za treść ogłoszeft Redakcja nie odpow iada. ________

‘Spółdzielń,» W ydawnicza „Czytelnik**. D rukarnia " r 1 S-nółdz. Wyd. „Czytelni ** ~ I* b iiv ii,

A

—456# Komitet Redakcyjny.