Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 11 w Gliwicach
Program Profilaktyki
Gimnazjum z Oddziałami Dwujęzycznymi Nr 15
w Gliwicach
Podstawa prawna:
1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późniejszymi zmianami).
2. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późniejszymi zmianami).
3. Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487).
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 228, poz. 1490).
5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17, z późniejszymi zmianami)
6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001 r. Nr 61, poz. 624, z późniejszymi zmianami).
7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 83, poz. 562 z późniejszymi zmianami).
8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.
9. Statut ZSO Nr 11 w Gliwicach.
Ogólne założenia Programu Profilaktyki.
Szkolny Program Profilaktyczny jest dokumentem opracowanym wspólnie przez grono pedagogiczne oraz w porozumieniu z Radą Rodziców Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 11 w Gliwicach. Działalność profilaktyczna w szkole realizowana jest poprzez działania z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej w oparciu o coroczną diagnozę w zakresie występujących w szeroko rozumianym środowisku szkolnym czynników chroniących i czynników ryzyka. W ramach działań profilaktycznych wskazywane są pożądane wzorce zachowań, postawy prozdrowotne i prospołeczne, konstruktywne sposoby spędzania wolnego czasu, rozwijania zainteresowań i hobby oraz uwrażliwienie na krzywdę i wdrażanie do niesienia pomocy innym.
Cele Programu Profilaktyki
- wzmacnianie poczucia własnej wartości, - budowanie właściwej samooceny,
- doskonalenie umiejętności komunikowania się, - budowanie zaufania,
- rozwijanie empatii, - zapobieganie przemocy
- zapewnienie poczucia bezpieczeństwa - nauka i ćwiczenia zachowań asertywnych,
- poznawanie konstruktywnych sposobów radzenia sobie ze stresem, wyrażania własnych emocji , - zapobieganie próbom samobójczym i samobójstwom wśród młodzieży,
- znajomość szkodliwości używek, kształtowanie i wzmacnianie postaw przeciwnych używaniu substancji psychoaktywnych,
- rozwijanie świadomości prozdrowotnej, budowanie poczucia odpowiedzialności za swoje decyzje, w tym decyzje dotyczące własnego zdrowia, - propagowanie zdrowego i ekologicznego stylu życia.
- utrwalanie zasad prawidłowej komunikacji między dziećmi a dorosłymi,
- podniesienie świadomości dotyczącej roli nauczycieli i rodziców w profilaktyce.
Zadania Programu Profilaktyki.
Działania profilaktyczne obejmują realizację programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego, dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych szeroko rozumianej społeczności szkolnej; przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, które pozwalają zaspakajać potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i poczucia satysfakcji życiowej. Kształtowane i wzmacniane są normy przeciwne używaniu środków psychoaktywnych i podejmowaniu zachowań ryzykownych.
Prowadzone są działania w kierunku kształcenia umiejętności radzenia sobie ze stresem, z presją otoczenia, zapobiegające problemom psychicznym i próbom autodestrukcyjnym wśród młodzieży. W razie potrzeby tworzone są indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne i działania z zakresu przeciwdziałania używaniu środków psychoaktywnych. Szkoła prowadzi działalność informacyjną na temat zagrożeń i sposobów rozwiązywania problemów z nimi związanych. Działalność ta jest skierowana zarówno do uczniów, rodziców, nauczycieli i innych pracowników szkoły. Udostępniane są informacje o ofercie pomocy specjalistycznej, konsekwencjach prawnych podejmowania zachowań ryzykownych oraz informuje o obowiązujących procedurach postępowania w sytuacjach zagrożenia narkomanią. Dla rodziców organizowane są warsztaty służące podnoszeniu kompetencji wychowawczych. Nauczyciele uczestniczą w różnych formach doskonalenia zawodowego w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej. Szkoła współpracuje ze specjalistami oraz instytucjami edukującymi i niosącymi pomoc w zakresie uzależnień.
Metody i formy realizacji.
Działalność profilaktyczna realizowana jest w ramach: zajęć edukacyjnych, zajęć z wychowawcą, zajęć profilaktycznych, zajęć dodatkowych, imprez klasowych, wycieczek edukacyjno-turystycznych, wyjazdów do kina i teatru, konkursów, wystaw, debat, koncertów.
Sposoby ewaluacji:
ankiety
obserwacja
ocena zachowań
ocena prac uczniów
analiza dokumentów
wywiady
sondaże wśród uczniów nauczycieli, rodziców.
W oparciu o diagnozę nauczyciel w uzgodnieniu z dyrektorem szkoły wybiera formę, w jakiej realizuje działalność profilaktyczną uwzględniając aktywne metody pracy.
Program działań profilaktycznych dla klas I gimnazjum.
Cel Tematyka Metody Formy Realizatorzy Ewaluacja
Kształtowanie poczucia
przynależności do grupy -poznanie się wzajemne, -zasady dobrej komunikacji, -umiejętność pracy
w grupie,
-tworzenie więzi wewnątrzklasowych
Praca
w grupach, drama, burza mózgów
Zajęcia integracyjne, imprezy klasowe
Wychowawcy, pedagog szkolny
Obserwacja podczas trwania zajęć – wnioski do pracy
Przeciwdziałanie
zachowaniom agresywnym i uwrażliwienie na krzywdę innych.
-rodzaje zachowań agresywnych, -sposoby wyrażania
i radzenia sobie z emocjami, -sposoby reagowania
na zjawiska przemocy i agresji, -prezentacja osób
i instytucji mogących udzielić pomocy i wsparcia
-zasady wolontariatu
Mini ankieta,
Burza mózgów, kula śniegowa, praca w grupach, pogadanka.
Lekcje wychowawcze, zajęcia wychowania do życia w rodzinie, Warsztaty, prelekcje
Wychowawcy, nauczyciele, zaproszeni goście
Analiza sytuacji wychowawczej w zespołach klasowych.
Wyrabianie umiejętności właściwej
i adekwatnej samooceny
-poznanie siebie; swoich mocnych i słabych stron,
-akceptacja własnej osoby, -poczucie własnej wartości jako czynnik chroniący
i umożliwiający właściwe funkcjonowanie.
Asertywność
Mini testy,
psychozabawy, praca w grupach,
Lekcje wychowawcze, zajęcia wychowania do życia
w rodzinie.
Nauczyciele, wychowawcy
Obserwacja
Zapobieganie problemom -sposoby efektywnego uczenia się Dyskusja, burza Moduły lekcyjne, lekcje Nauczyciele Semestralne
w nauce z zachowaniem zasad higieny psychicznej,
-efektywne gospodarowanie czasem,
-analiza przyczyn niepowodzeń szkolnych,
-sposoby radzenia sobie z trudnościami edukacyjnymi, -znaczenie pomocy koleżeńskiej (formy)
mózgów, ekspresja plastyczna
wychowawcze, zajęcia wychowania
do życia w rodzinie
wychowawcy i końcowo- roczne zestawienie
wyników nauczania Wnioski z ich analizy
Doskonalenie umiejętności otwartego wyrażania własnych opinii i radzenia sobie
z presją otoczenia.
Umiejętność dbania o własną kondycję psychofizyczną.
Zaburzenia somatyczne jako efekt zaburzeń sfery psychicznej- poszukiwanie przyczyn
- presja otoczenia jako przyczyna sięgania po środki zmieniające świadomość i aktów samobójczych -rodzaje środków uzależniających i zmieniających świadomość i ich wpływ na funkcjonowanie
człowieka.
-umiejętność odmawiania w sytuacji nacisku otoczenia - asertywność
Pogadanka, dyskusja, ćwiczenia, drama.
Projekcja filmu, lekcje wychowawcze,
Moduły lekcyjne, zajęcia wychowania do życia w rodzinie.
Nauczyciele, wychowawcy
Obserwacja funkcjonowania uczniów w sytuacjach konfliktowych
Przeciwdziałanie
uzależnieniom - rodzaje środków zmieniających świadomość
- zapobieganie alkoholizmowi i nikotynizmowi
- dopalacze - substancje zagrażające zdrowiu i życiu
- zapobieganie uzależnieniom związanym z korzystaniem z nowoczesnych technologii (np, Internet, telefon)
Pogadanka Wykład Dyskusja
Prace plastyczne
Lekcje wychowawcze
Zajęcia warsztatowe Nauczyciele, Pedagog szkolny, Specjaliści spoza szkoły
Analiza tematów lekcji wychowaw- czych,
Rozmowy z uczniami
Bezpieczne i świadome użytkowanie z
nowoczesnych technologii
Poznanie zasad bezpiecznego korzystania z urządzeń
telekomunikacyjnych, Internetu itp.
Zagrożenia płynące z
niewłaściwego posługiwania się w/w
Pogadanka , filmy edukacyjne, dyskusja, ekspresja plastyczna, prezentacje
Lekcje wychowawcze, zajęcia warsztatowe
Nauczyciele, pedagog,
specjaliści spoza szkoły
Rozmowy z uczniami, analiza sytuacji szkolnej
Przeciwdziałanie przemocy i dyskryminacji
różne oblicza przemocy
- cyberprzemoc i jej konsekwencje dla ofiar
-inny nie znaczy gorszy - zapobieganie dyskryminacji z powodu odmienności i inności
Dyskusje, rozmowy, pogadanki, filmy,
Lekcje wychowawcze, wdż,
Wychowawcy, nauczyciele, zaproszeni prelegenci
Okresowa analiza sytuacji, rozmowy z uczniami, rodzicami
Program działań profilaktycznych dla klas II gimnazjum
Cel Tematyka Metody Formy Realizatorzy Ewaluacja
Doskonalenie umiejętności interpersonalnych
-rodzaje komunikatów;
komunikat Ja,
-przyczyny powstawania konfliktów,
-fazy rozwiązywania konfliktów, -warunki powodzenia
w rozwiązywaniu konfliktów, -kompromis
Burza mózgów, ćwiczenia, drama, praca
w grupach, metody podające.
Lekcje wychowawcze, zajęcia wychowania do życia w rodzinie,
Nauczyciele, wychowawcy
Obserwacja
funkcjonowania ucznia w szkole
i poza nią
Przeciwdziałanie uzależnieniom
-rodzaje środków zmieniających świadomość i ich działanie,
- wielkie oszustwo: dopalacze–środki niebezpieczne dla życia
-umiejętność dokonywania właściwych wyborów, -asertywność
-prezentacja instytucji udzielających pomocy
Ćwiczenia, drama, dyskusja,
pogadanka, mini testy, program profilakty- czny „Znajdź właściwe rozwiązanie ‘
Lekcje wychowawcze, zajęcia wychowania do życia w rodzinie,
Wychowawcy, nauczyciele
Ankiety
przeprowadzane podczas programów profilaktycznych oraz ankiety zalecane przez instytucje oświatowe
Umiejętność radzenia sobie w sytuacjach stresowych
-pojęcie stresu, depresji, zaburzeń emocjonalnych, -czynniki stresogenne, -wpływ poziomu stresu na funkcjonowanie organizmu, -sposoby radzenia sobie ze stresem i rozładowywaniem napięć.
- znaczenie aktywności fizycznej i właściwego odżywiania
- instytucje służące pomocą osobom z zaburzeniami emocjonalnymi
Pogadanka, burza mózgów, dyskusja, praca w grupach
Lekcje wychowawcze, moduły lekcyjne
Nauczyciele, wychowawcy,
Okresowa analiza sytuacji
wychowawczej w szkole.
Przeciwdziałanie ryzykownym
działaniom seksualnym
-Związek między zażywaniem narkotyków, kontaktami seksualnymi
a AIDS
-Wpływ środków masowego przekazu na kształtowanie postaw młodzieży
-Odpowiedzialność za siebie i bliską sobie osobę
-Profilaktyka AIDS
-Rozwijania poczucia własnej wartości i akceptacja własnego dojrzewania i rozwoju
Dyskusja, burza mózgów, rozmowa, pogadanka
Projekcja filmów, lekcje wychowawcze, moduły lekcyjne, wychowanie do życia w rodzinie, spotkanie z ginekologiem i seksuologiem
Nauczyciele, wychowawcy, zaproszeni goście
Ankieta dot. wiedzy o AIDS- po
przeprowadzo- ich zajęciach,
Przeciwdziałanie wagarom i porzuceniu szkoły
-Korzyści płynące
z systematycznego uczęszczania do szkoły
-wspólne poszukiwanie celów w życiu
- sposoby rozwiązywania problemów z nauką, - skuteczne uczenie - prawne skutki absencji.
Praca indywidualna i w grupach,
dyskusja, mim testu, drama
Zajęcia korekcyjno- kompensacyjne, lekcje wychowawcze,
wychowanie do życia w rodzinie, spotkania z pedagogiem,
warsztaty, współpraca z rodzicami
Pedagog, wychowawca, nauczyciele
Systematyczny
monitoring frekwencji, analiza związku osiągnięć szkolnych z częstotliwością uczęszczania do szkoły
Profilaktyka zachowań suicydalnych wśród młodzieży
poznanie mechanizmów stresu- pojęcie progu odporności na stres,
- depresja- choroba która zabija, - przemoc domowa i rówieśnicza ( w tym cyberprzemoc) jako przyczyna samobójstw wśród młodzieży,
- osoby i instytucje niosące pomoc w sytuacjach trudnych
Do wyboru przez prowadzących w zależności od danego zespołu klasowego
Lekcje wychowawcze, WDŻ;
Warsztaty, programy profilaktyczne realizowane przez wykwalifikowanych trenerów
Nauczyciele , pedagog, specjaliści i trenerzy
Program działań profilaktycznych dla klas III gimnazjum
Cel Tematyka Metody Formy Realizatorzy Ewaluacja
Doskonalenie umiejętności konstruktywnych sposobów
rozwiązywania konfliktów
Przypomnienie zasad dobrej komunikacji,
-etapy rozwiązywania konfliktów
(analiza
i nazwanie przeżywanych uczuć)
-konstruktywne sposoby rozwiązywania sytuacji konfliktowych,
-negocjacje, -mediacja
Metody podające, drama, burza mózgów, praca w grupach, ćwiczenia, drama.
Lekcje wychowawcze, warsztat
Nauczyciele,
wychowawcy, pedagog szkolny.
Obserwacja funkcjonowania w sytuacjach konfliktowych
Kształtowanie dojrzałej osobowości
-cechy dojrzałej osobowości, samowychowanie,
-poczucie odpowiedzialności za swoje wybory,
-proces decyzyjny
Praca w grupach, dyskusja, drama, metody podające.
Lekcje wychowawcze, moduły lekcyjne, zajęcia wychowania do życia
w rodzinie
Wychowawcy, nauczyciele
Obserwacja zachowań
Propagowanie
zdrowego stylu życia
-organizacja czasu wolnego, - Wypoczynek-czynny i bierny,
- Życie wolne od uzależnień (narkotyki, dopalacze, ,nikotyna, alkohol, gry komputerowe)
- bezpieczny Internet -dbałość o prawidłowe odżywianie ( zapobieganie otyłości, diety, anoreksja, bulimia,
- krytyczny odbiorca
mediów (opiniotwórcza rola mediów-nieuleganie
opiniom szkodliwym )
Metody podające, burza mózgów, praca w grupach, dyskusja.
Lekcje wychowawcze, moduły lekcyjne.
Zajęcia wychowania do życia w rodzinie.
Warsztat „bezpieczny internet”, program
„Znajdź właściwe rozwiązanie’ – profilaktyka palenia tytoniu
Nauczyciele, wychowawcy, higienistka, dietetyk
Analiza tematów z dzienników lekcyjnych
Ilościowe zestawienie pogadanek
i spotkań ze specjalistami
