Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej
Obejrzyj film:
https://konstytucyjny.pl/o-co-chodzi-w-konstytucji-rp-odc-1/
Czym jest konstytucja?
Konstytucja to zbiór podstawowych zasad funkcjonowania państwa, określający jego ustrój, zakres działania i strukturę
organów władzy oraz podstawowe prawa, wolności oraz obowiązki
obywateli.
Do XVIII wieku „konstytucją” nazywano każdą ustawę uchwaloną przez Sejm Walny.
Dziś wymiennym określeniem konstytucji jest USTAWA ZASADNICZA
Historia konstytucji
- I – Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki z 1787 r. (świat)
- II – Konstytucja 3 Maja z 1791 r. (Europa) - III – Konstytucja Francuska z 1791 r.
Polska w swej historii miała aż 10 konstytucji, a aktualnie obowiązującą jest Konstytucja
Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., która była ukoronowaniem trwających od 1989 r. zmian ustrojowych.
Czy wiesz że…
Nie wszystkie państwa posiadają pisaną konstytucję?
Wielka Brytania nie posiada pisanej konstytucja, a jej rolę spełniają:
- niektóre akty prawne uchwalone przez parlament;
- orzeczenia sądów w niektórych sprawach;
- konwenanse konstytucyjne, czyli utarte sposoby postępowania w określonych
sytuacjach.
Budowa konstytucji
- uroczysty wstęp – preambuła, czasami zawierający zwrot do Boga (invocatio Dei);
- 13 rozdziałów:
1- zawiera podstawowe zasady ustrojowe naszego kraju 2- to katalog praw i obowiązków obywatela
3- omówienie źródeł prawa
4-9 – omówienie kompetencji poszczególnych organów Państwa;
10-12- zawierają informacje nt. finansów publicznych, stanów nadzwyczajnych i zasad zmian konstytucji
13- przepisy przejściowe i końcowe
Zasady ustrojowe państwa
zasada suwerenności narodu – art. 4 – władzę bezpośrednią w naszym kraju sprawują obywatele, wybierając
organy przedstawicielskie lub
pośrednio naród może decydować o losach państwa biorąc udział w
referendach lub przejmując inicjatywę obywatelską;
Inicjatywa obywatelska – to prawo 100 tys. obywateli
posiadających prawa wyborcze do wniesienia projektu ustawy do Sejmu.
Zasady ustrojowe państwa
Zasada podziału władzy – art. 10
Podział władzy wg konstytucji
Władza ustawodawcza Sejm
Senat
Władza wykonawcza Prezydent RP Rada Ministrów
Władza sądownicza sądy
trybunały
Zasady ustrojowe państwa
zasada pluralizmu politycznego – art. 11/ art. 13 - mnogość partii politycznych
- możliwość istnienia organizacji społecznych – np. związki zawodowe, stowarzyszenia i
fundacje;
Zasady ustrojowe państwa
Zasada demokratycznego państwa prawa- art. 2;
- Wszystkie organy i instytucje w Polsce muszą funkcjonować w granicach prawa;
Źródła prawa w Polsce:
- Konstytucja – akt wyjątkowy – ustawa zasadnicza - ratyfikowane umowy międzynarodowe
- akty organów Unii Europejskiej - ustawy
- rozporządzenia
- akty prawa miejscowego
Hierarchia aktów prawnych
Konstytucja
ratyfikowane umowy międzynarodowe
akty organów Unii Europejskiej
ustawy
rozporządzenia
akty prawa miejscowego
Zasady ustrojowe państwa
Zasada gospodarki rynkowej
Kościół a konstytucja
Konstytucja mówi, że wszystkie kościoły są równouprawnione i zapewnia o
bezstronności w sprawach religijnych.
Zapewnia również swobodę wyznania.
Kwestię stosunków kościołem i
państwem regulują osobne akty prawne.
W przypadku Kościoła katolickiego, umowa taka zwana jest konkordatem.
Obecnie obowiązujący konkordat został podpisany w 1993 r., natomiast ratyfikowany w 1998.
